flash_02_pol_230202_n2-separata-flash :: Youth Ministry

Expand document

Collapse document

flash_02_pol_230202_n2-separata-flash

1 Pages 1-10

1.1 Page 1

1.2 Page 2

1.3 Page 3

1.4 Page 4

1.5 Page 5

1.6 Page 6

1.7 Page 7

1.8 Page 8

1.9 Page 9

1.10 Page 10

2 Pages 11-20

2.1 Page 11

2.2 Page 12

flash_02_pol_230202_n2-separata-flash

1 Pages 1-10

▲back to top

1.1 Page 1

▲back to top

FLASH

Salezjańska Animacja Duszpasterska Młodzieży

Nr 2. Październik 2022 r

Animacja powołaniowa

Zasada inspirująca i cel Salezjańskiego

Duszpasterstwa Młodzieży

Don Miguel Ángel García Morcuende

Radca Generalny ds Duszpasterstwa Młodzieży

SEKTOR DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY

Salesiani di don Bosco SEDE CENTRALE SALESIANA

1.2 Page 2

▲back to top

Animacja powołaniowa

Zasada inspirująca i cel Salezjańskiego

Duszpasterstwa Młodzieży

Don Miguel Ángel García Morcuende

Radca Generalny ds Duszpasterstwa Młodzieży

1 Animacja powołaniowa

Ożywić nasze wysiłki,

rozpoznać nowe kierunki

Wraz ze «zmianami klimatycznymi» w naszych

społeczeństwach wartości ulegają przesu-

nięciu, są przekazywane, a czasem zakamu-

flowane. Ta zmiana wydaje się nieunikniona i

nieodwracalna. Mimo to, czujemy odpowie-

dzialność, aby patrzeć pozytywnie i tworzyć

propozycje wychowawczo-duszpasterskie na

poziomie lokalnym i inspektorialnym, które

powinny stanowić pomoc dla każdego czło-

wieka w jego osobistej odpowiedzi na Boże

wyzwanie w pełni wolności, autentyczności

i wytrwałości.

W ostatnich latach dużo się mówiło i pisa-

ło o animacji powołaniowej i o duszpaster-

stwie powołaniowym. Wszystko po to, aby

ożywić wysiłki, rozpoznać nowe powiewy

Ducha, otworzyć się na refleksje Kościoła i

rozwinąć nowe rozumienie towarzyszenia i

rozeznawania powołaniowego. To wszystko

po to, aby mieć wpływ zarówno na serca, jak

i na praktykę duszpasterską.

To jest czas, aby pozostawić nasze prze-

konania i „tęsknoty” („bo za naszych cza-

sów…”, „a kiedy ja przyszedłem… byliśmy…,

robiliśmy…” ), pamiętając, ze to, co nowe

potrzebuje nowych rozwiązań (por. Mt 9,17).

„Konieczność powołaniowa” w wielu inspek-

toriach wymaga głębokich poszukiwań, aby

dać przemyślane, a nie tymczasowe odpo-

wiedzi. W tym sensie konieczność musi być

rozumiana jako zdolność do odkrycia, że

wyłania się coś nowego i do umiejętności

dania najlepszej odpowiedzi na to novum.

Myślę, ze najwieksza trudność w służbie

animacji powołaniowej dzisiaj, chcę to powie-

dzieć już na początku, nie tkwi w jasności idei,

a w dwóch innych aspektach. Po pierwsze w

kształcie praktyki duszpasterskiej; a po dru-

gie w zaangażowaniu całej wspólnoty wycho-

wawczo-duszpasterskiej (i wewnątrz niej —

wspólnoty zakonnej) w „kulturę powołanio-

wą”. W skrócie: jeśli chcemy pomóc młodym

w szukaniu Jezusa to najlepsza praktyką dusz-

pasterską będzie odkrycie Go poprzez świa-

dectwo i przemianę, która dokonała się w oso-

bach, które Go spotkały.

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

1.3 Page 3

▲back to top

Don Miguel Ángel García Morcuende • Animacja powołaniowa. Zasada inspirująca i cel

Salezjańskiego Duszpasterstwa Młodzieży

Aby to uczynić, przede wszystkim będzie-

my zgłębiać temat naszych salezjańskich

domów i relacji pomiędzy troską o powo-

łania salezjańskie a duszpasterstwem powo-

łaniowym. Później przejdziemy do „kultu-

ry powołaniowej”, aby zrozumieć narrację

powołaniową. Na trzecim miejscu, wska-

żemy trzy momenty drogi powołaniowej.

Następnie rekwizyty „kultury powołanio-

wej”. Na końcu zaś zobaczymy programy

praktyki duszpasterskiej inspektorii, wspól-

not zakonnych i wspólnot wychowawczo-

-duszpasterskich.

2 Cztery mikroklimaty

duszpasterstwa powołaniowego

Mikroklimat to szereg zmiennych atmosfe-

rycznych, które charakteryzują umiarkowa-

nie mały obszar lub przestrzeń. Zanim zaj-

miemy się rzeczywistością duszpasterstwa

powołaniowego, spróbujmy uporządkować

nasze czytanie rzeczywistości wokół 4 mikro-

klimatów, które możemy zaobserwować w

naszych inspektoriach. Każde dzieło salezjań-

skie musi być takim mikroklimatem, w któ-

rym łatwo jest dojrzewać i wzmacniać powo-

łanie. Jakim typem mikroklimatu jesteśmy?

A przede wszystkim, jaki typ mikroklimatu

chcemy zaproponować młodym?

Pierwszy mikroklimat:

Wielki zachwyt powołaniem salezjańskim

i mały lub brak zachwytu powołaniami

W tym kontekście salezjanie z pewnym

niepokojem zauważają spadek powołań

do życia zakonnego i wzrost liczby świec-

kich współpracowników zaangażowanych

w misję. Salezjanie uważają, że jednym z

rozwiązań jest nacisk na odróżnienie się od

świeckich współpracowników: powołanie do

życia zakonnego jest «ponad» powołaniem

świeckim. Salezjanie czują się właściciela-

mi charyzmatu.

Wspólnoty są zwykle „afektywnie” oddzie-

lone od świeckich. Roczny projekt wspólno-

towy nie usiłuje wejść w dialog lub nie pochy-

la się nad nowymi potrzebami, ale gwaran-

tuje realizację wymogów życia zakonnego.

W tym pierwszym mikroklimacie wspól-

pracownicy świeccy oczekują, żeby Sale-

zjanie utrzymali pozycję przywódców. Mają

wielki szacunek dla życia religijnego, które

postrzegają jako ideał, do którego należy się

zbliżyć i który należy naśladować. W ramach

misji są zależni i nauczyli się oczekiwać, że

salezjanie będą przejmować inicjatywę lub

wyznaczać kierunek. Świeccy współpracow-

nicy postrzegają siebie jako «mniejszych» w

stosunku do charyzmatu.

W tym kontekście tworzy się duszpaster-

stwo powołaniowe, którego zadaniem jest

rozeznawanie i «rekrutacja» młodych ludzi:

“promocja powołań przez rekrutację”. Orga-

nizuje się głównie aktywność powołaniową

i modlitwy na rzecz powołań salezjańskich.

Żałuje się sukcesów z przeszłości, kiedy sale-

zjanie byli liczni; ma się nadzieję, że «może

te czasy powrócą», nadejdzie «wiosna powo-

łaniowa»... ale bez robienia czegokolwiek, co

jest operatywne.

Drugi mikroklimat:

Wielki zachwyt powołaniami i mały lub brak

zachwytu powołaniem salezjańskim

Ten mikroklimat odnajdujemy w środowi-

skach, w których Salezjanie czują, że ich

powołanie zanika. Doceniają oni zaangażo-

wanie świeckich i rozumieją je jako jedyną

opcję na przyszłość w realizacji misji salezjań-

skiej. Młodzi i świeccy są zapraszani, aby doj-

rzewać w charyzmacie ale nie proponuje im

się, aby wstąpili na drogę powołania zakon-

nego. Uważa się to za zaproszenie do przy-

lgnięcia do stylu życia, który się „wypalił”.

Myśli się, że charyzmat będzie podtrzymy-

wany bez obecności Salezjanów. Salezjanom

brakuje pasji i cenią inne formy życia bardziej

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

1.4 Page 4

▲back to top

FLASH • Październik 2022 r SEKTOR DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY

Salesiani di Don Bosco • Sede Centrale Salesiana

niż swoje własne, ponieważ uważają, że ich

życie zakonne stało się jałowe.

W tych kontekstach istnieją wspólnoty

mniej lub bardziej spójne - gdzie świeccy przy-

czyniają się do jakości relacji bardziej niż

sami salezjanie - starają się oni żyć chociaż

w małym stopniu wewnętrzną i zewnętrz-

ną dynamiką życia wspólnotowego. Misja

nie zachwyca już wspólnoty i istnieje silna

pokusa, aby oddać się indywidualizmowi.

Główną troską jest ciągłość i zachowanie

aktualnych dzieł apostolskich.

W tym mikroklimacie świeccy podziwiają

historię salezjanów, ale nie dostrzegają w

nich życia ani w teraźniejszości, ani możli-

wości na przyszłość; oczekują jednak, że

będą promieniować motywacją i witalno-

ścią. Świeccy są zaangażowani w misję i są

pociągnięci przez charyzmat. Starają się

reagować na wyzwania w najlepszy możliwy

sposób. Przyjmują stanowiska odpowiedzial-

ne i animacyjne, przejmując role, które przed

laty zajmowali salezjanie. Często czują się

osamotnieni w obliczu wyzwań misji.

Świeccy muszą prowadzić dzieła, odci-

skać swoje świadectwo, być w świecie, trosz-

czyć się o młodzież, zapewnić łańcuch prze-

kazywania tożsamości salezjańskiej i zacho-

wać preferencyjne zaangażowanie na rzecz

najuboższych.

Pojawia się jednak ryzyko, że wspólnoty

zadowolą się ustanowionym porządkiem i

z biegiem lat zatracą wymiar profetyczny,

który gwarantuje powołanie salezjańskie.

Wysiłki duszpasterstwa powołań koncen-

trują się na zachęcaniu świeckich partnerów

do podejmowania nowych zobowiązań. Jest

to zorganizowane i kreatywne.

Trzeci mikroklimat:

Mały lub żaden nacisk na powołania,

nawet na powołanie salezjańskie

Taki model spotykamy tam, gdzie duszpa-

sterstwo powołaniowe zostało opuszczone

lub zupełnie zaniedbane. W tym mikroklima-

cie Salezjanie koncentruja się na zarządza-

niu dziełami wychowawczymi. Generalnie nie

są w stanie wyobrazic sobie innej przyszło-

ści, bardzo zaangażowani w to, co robią uni-

kają głębokich pytań o ich własne powołanie

i nie ośmielają się o nim mówić publicznie.

W przypadku wspólnoty odczuwa się małe

poczucie przynależności, spowodowane roz-

czarowaniem i zmęczeniem. Czują się podzie-

leni przez utrzymywanie Dzieła. Istnieją tylko

codzienne pilne sprawy. Zachowują zewnętrz-

ne formy życia wspólnotowego, ale rzadko z

prawdziwym dynamizmem wewnętrznym.

Nie wykazują zainteresowania dzieleniem się

ze świeckimi współpracownikami. Są gotowi

zrobić wszystko, aby bronić swojej stabilno-

ści i pozycji. Te wspólnoty przetrwania unika-

ją przyjmowania lub towarzyszenia powoła-

niom, czy to Salezjanie czy świeccy współpra-

cownicy, i są wspólnotami narażonymi na

wyginięcie.

Większości osobom świeckim towarzyszy

się tylko na początku ich pracy. Nie mają moż-

liwości ciągłej, wartościowej formacji, która

wspierałaby charyzmat. Nie są zaangażowa-

ni na poziomie instytucjonalnym, a jeżeli są,

to wykazują niewielkie lub żadne poczucie

przynależności. Zawsze postrzegali salezja-

nów jako właścicieli placówki. Niektórzy szu-

kają sensu i duchowości, ale robią to w innych

ruchach kościelnych lub w innych miejscach.

Tożsamość i ewangelizujący charakter

dzieł nie jest zapewniony. Duszpasterstwo

powołaniowe nie istnieje lub istnieje tylko

po to, aby zachować pozory, że coś się robi.

Czwarty mikroklimat:

Silny nacisk na powołania

i powołanie salezjańskie

To jest mikroklimat, który napełnia nas nadzie-

ją. Znajdujemy go w wielu kontekstach całe-

go Zgromadzenia. W tym mikroklimacie sale-

zjanie angażują się w pogłębianie warto-

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

1.5 Page 5

▲back to top

Don Miguel Ángel García Morcuende • Animacja powołaniowa. Zasada inspirująca i cel

Salezjańskiego Duszpasterstwa Młodzieży

ści swojego powołania. Są do dyspozycji w

służbie wychowawczej najuboższej młodzie-

ży. Są to salezjanie w ciągłym poszukiwaniu

duchowym i apostolskim.

W tych kontekstach wielu świeckich kocha

charyzmat i identyfikuje się z nim, ponieważ

doświadczyli wysokiej jakości formacji sale-

zjańskiej i doceniają wartość powołania sale-

zjańskiego. Są zaangażowani w przekazywa-

nie wartości i nauczanie Ewangelii, a przeży-

wając swoją drogę duchową z otwartością

i dyspozycyjnością, zadbali o swoje powoła-

nie. Ci świeccy przeżywają swoje salezjań-

skie powołanie wychowawcze ze szczegól-

nym zaangażowaniem na rzecz młodzieży.

Co zaś tyczy się wspólnot salezjańskich,

bardzo cenią te momenty, w których pogłę-

biają one wzajemne relacje i są otwarte na

dzielenie się swoim doświadczeniem życia

wspólnotowego ze świeckimi i młodzieżą.

Dostosowują swój plan dnia, aby zagwaranto-

wać czas na wartościowe elementy wspólno-

towego życia i dają możliwość uczestnicze-

nia w modlitwach i dniach skupienia osobom

poszukującym pogłębienia duchowego. Sku-

tecznie angażują się w promocje i przeżywa-

nie własnego programu rocznego i ciagle

wzmacniają profetyczny wymiar życia zakon-

nego poprzez przebywanie z prostymi ludź-

mi i najbardziej potrzebującą młodzieżą.

Duszpasterstwo powołaniowe zajmu-

je się wszystkimi powołaniami. Jest to dusz-

pasterstwo dynamiczne, które odpowiada

na potrzeby młodych ludzi i stwarza prze-

strzenie, w których można dzielić się z nimi

wiarą. Krótko mówiąc, chodzi o Dzieła z

przyszłością, w których salezjanie i świec-

cy współpracownicy koncentrują się na

potrzebach ludzi, dzielą różne powołania

z równą godnością, uczestniczą w odna-

wianiu misji i są gotowi tworzyć prawdzi-

wą «kulturę powołaniową». Jak w przypo-

wieści: «jedni dali sto, inni sześćdziesiąt,

jeszcze inni trzydzieści» (Mt 13:8).

3 Kultura powołaniowa

Troska duszpasterska, która prowadzi

do dostrojenia się do Bożych pragnień

dotyczących naszego życia

[1] Dzisiaj wielu młodych ludzi stawia sobie te

same pytania i nie zawsze znajduje przestrzeń

do ich zbadania i pogłębienia. Pytania pocho-

dzą z ich wnętrza, jako wewnętrzne odczu-

cia, poruszenia, których często nie potrafią

zinterpretować lub rozpoznać. Każdy z nas

nie raz doznał potrzeby obecności osoby,

która mogłaby dać mu niezbędne narzędzia,

aby przejść od tych wewnętrznych zawiro-

wań i móc zaufać projektowi nadającemu

sens własnemu życiu.

Pojęcie „kultury powołaniowej”1 może

pomóc nam wejść w perspektywę duszpa-

sterstwa powołaniowego zintegrowanego i

skutecznego w dzisiejszych czasach. Mówi

się dziś o„kulturze zdrowia”, która pozwala

nam poznać i docenić to, co umożliwia zdro-

we życie, korzystając z odpowiednich wska-

zówek. Istnieje również «kultura sportowa»,

która uściśla wiedzę i uznanie dla pewnych

dyscyplin sportowych. Mówi się też równie

często o „kulturze cyfrowej” itd.

“Kultura» jakiegoś domu lub inspektorii

salezjańskiej jest, po pierwsze, owocem inte-

rakcji między ludźmi i konkretyzuje się w

sposobie i stylu bycia wspólnoty; po drugie,

pozwala uporządkować i nadać sens temu,

co się dzieje, oraz zinterpretować różne

doświadczenia, które są przeżywane w życiu

codziennym.

W ten sam sposób rozumiemy poprzez „kul-

turę powołaniową” środowisko, stworzone

przez członków wspólnoty wychowawczo-

1 “Kultura powołaniowa” była tematem Papieskiego Orędzia

na 30-y Światowy Dzień Modlitw o Powołania, obchodzo-

ny 2 maja 1993 roku. Od tego czasu termin ten zaczął

być używany w różnych dokumentach i w reflek-

sjach dotyczących duszpasterstwa powołaniowego.

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

1.6 Page 6

▲back to top

FLASH • Październik 2022 r SEKTOR DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY

Salesiani di Don Bosco • Sede Centrale Salesiana

-duszpasterskiej (nie tylko wspólnoty zakon-

nej), które promuje koncepcje życia ludz-

kiego jako powołania. Jest to środowisko,

które pozwala każdej osobie, zarówno wie-

rzącej, jak i niewierzącej, wejście w proces,

w którym jest ona w stanie odkryć swoją pasję

i cele w życiu. „Czuć się powołanym do cze-

goś” znaczy czuć się wezwanym przez war-

tościową rzeczywistość, z której mogę

odczytać i nadać sens mojemu życiu. Ozna-

cza to nie tyle robienie tego, co chcemy, ale

odkrycie tego, kim mamy być i czym powin-

niśmy się zajmować.

Delikatnym aspektem pracy duszpaster-

stwa powołaniowego jest poszukiwanie róż-

nych sposobów budzenia, rozeznawania, pie-

lęgnowania i pełnego szacunku towarzysze-

nia młodemu człowiekowi, aby mógł on w

ramach własnej wolności podejmować waż-

ne życiowe decyzje.

jest ona różna od tego, co zawiera propozy-

cja formacji integralnej.

Powinniśmy jednak rozmawiać także o

specyficznych składowych tej kultury powo-

łaniowej. Chodzi o te elementy, które sprzy-

jają między innymi: poznaniu i docenieniu

osobistego powołania Bożego (do życia, do

naśladowania i do konkretnej misji) oraz dróg

życia chrześcijańskiego (świeckich i o szcze-

gólnej konsekracji); praktyce rozeznania jako

postawie życiowej i sposobie dokonywania

wyboru życiowego; istotnym aspektom same-

go charyzmatu salezjańskiego. Gdybyśmy

pominęli te specyficzne składniki, tak zwaną

«kulturę powołaniową» można by ją okre-

ślić zbyt ogólnie, bez uzyskania konkretów.

W tym sensie musi mieć dobre podstawy i

jednocześnie być ukierunkowaną na ewen-

tualny wybór powołania.

[2] Ponadto, kiedy mówimy o «kulturze

powołaniowej» w salezjańskim duszpaster-

stwie młodzieżowym, mamy na myśli pro-

mowanie doświadczenia chrześcijań-

skiego, które prowadzi do dostrojenia się

do pragnień Boga wobec naszej młodzie-

ży. Oznacza to podanie kryteriów i warun-

ków, które prowadzą do przeżywania życia

jako odpowiedzi na wolę Bożą, odkrywa-

jąc konkretną misję. Mocno wierzymy, że

refleksja nad tak rozumianą «kulturą powo-

łaniową» może pomóc nam osobiście i

instytucjonalnie przybliżyć się do «czwar-

tego mikroklimatu», o którym mowa w

poprzednim punkcie.

Można powiedzieć, że ta „kultura powo-

łaniowa” posiada fundamentalne składowe:

wdzięczność, otwarcie na transcendencje,

stawianie pytań o życie, dyspozycyjność,

zaufanie do siebie i do innych, zdolność do

marzeń i pragnień, zachwyt nad pięknem,

altruizm… Oczywiście, to baza każdego

podejścia powołaniowego. Jednocześnie nie

4 Trzy momenty procesu

Głoszenie, propozycja

i rozeznawanie powołaniowe

Na bazie szerszej działalności duszpaster-

skiej, można rozwinąć proces duszpaster-

stwa powołaniowego, który zawiera trzy skład-

niki następujących momentów.

[1] Głoszenie powołaniowe jest przepowiada-

niem życia jako powołania. Wszyscy mamy

jakieś powołanie i potrzeba, aby ktoś pomógł

nam je odkryć.

Ten «kerygmat powołaniowy» zakłada gło-

szenie Bożego powołania, jako dzieła, które-

go On dokonuje w nas, zdolnego do nadania

ostatecznej orientacji naszemu życiu. To

«pierwsze głoszenie» lub przepowiadanie

bazowe zawiera w sobie podstawowe i spe-

cyficzne elementy, o których wspominaliśmy

wcześniej. Nie ma wątpliwości, ze dobre

„głoszenie” jest już samo w sobie całościo-

wą „propozycją”.

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

1.7 Page 7

▲back to top

Don Miguel Ángel García Morcuende • Animacja powołaniowa. Zasada inspirująca i cel

Salezjańskiego Duszpasterstwa Młodzieży

[2] Propozycja powołaniowa jest zaprosze-

niem do odkrycia woli Bożej w stosunku

do własnego życia. Jest czymś, co może

wyzwolić iskrę powołaniową, która

doprowadzi młodego człowieka do

rozpoczęcia poszukiwań lub do

rozważenia możliwości rozpo-

częcia konkretnej drogi. Zawiera

ona w sobie pewną intencjonal-

ność, która odwołuje się do wol-

ności osoby. Powinna być uczy-

niona w sposób jasny, odważny i

pełen szacunku.

[3] Rozeznawanie powołaniowe

jest procesem rozjaśniania, który

rozpoczyna się od otrzymanej pro-

pozycji powołaniowej oraz od dostrze-

żonego niepokoju powołaniowego.

Mówienie o «rozeznaniu» w animacji powo-

łaniowej oznacza pomagać młodym ludziom

w wyborze; oznacza to ułatwienie środków,

instrumentów, aby mogli odkryć, odczytać,

zrozumieć i przyjąć obecność i wezwania

Ducha Świętego w ich konkretnym życiu.

Elementami, które tworzą proces rozezna-

wania są modlitwa, poznanie życiowej pro-

pozycji, refleksja, decyzja, działanie i towa-

rzyszenie duchowe całemu temu procesowi.

Nie należy jednak zapominać, że powoła-

nie chrześcijańskie jest odpowiedzią, która

rodzi się z odkrycia, ze stopniowego pozna-

wania i z przylgnięcie do osoby Jezusa. Papież

Benedykt XVI w swojej pierwszej encyklice

Bóg jest miłością podkreślił, że „u początku

bycia chrześcijaninem nie ma decyzji etycznej

czy jakiejś wielkiej idei, jest natomiast spotka-

nie z wydarzeniem, z Osobą, która nadaje życiu

nową perspektywę, a tym samym decydujące

ukierunkowanie.” Przesłanie miłości Jezusa z

Nazaretu samo w sobie jest w stanie zdobyć

serce każdego człowieka i popchnąć go do

przeżywania własnego życia jako drogocen-

nego projektu w Bożych rękach.

[4] Konkludując, każdy animator powoła-

niowy musi sobie jasno uświadomić, że

jest sługą powołania konkretnych osób.

Ważnym jest, aby młodzi odkryli, gdzie

Bóg ich pragnie aby byli i o jakim miejscu

marzy dla nich.

W tym sensie ‚kultura powołaniowa” two-

rzy tę przestrzeń wartości, sieć relacji, prze-

konań, pewności, praktyki życiowej, ideałów

zakorzenionych w Ewangelii, które budują

sposób postrzegania i rozumienia siebie w

ramach planu Bożego generalnie, a powoła-

nia w sposób szczególny. Kiedy WWD tworzy

odpowiednie środowisko, młodzi ludzie chęt-

niej słuchają Bożego wezwania w postawie

wiary i w sercu rozpoczynają przygodę jego

realizacji.

Głoszenie, proponowanie i rozeznawanie

są trzema działaniami, które czasem się prze-

nikają, choć z punktu widzenia pedagogicz-

nego dobrze jest je rozróżnić. To są te trzy

momenty, które chcieliśmy sprecyzować

i przedstawić wewnątrz programu dusz-

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

1.8 Page 8

▲back to top

FLASH • Październik 2022 r SEKTOR DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY

Salesiani di Don Bosco • Sede Centrale Salesiana

pasterskiego, mającego na celu rozwijanie

kultury powołaniowej wychodząc od anima-

cji duszpasterskiej całościowej i skutecznej.

Pojecie animacji powołaniowej ma na celu

rozwój tych elementów i dynamik, poprzez

które pomaga się ludziom w stawianiu pytań

o sens ich życia, w odkrywaniu daru posłan-

nictwa i w odnajdywaniu ich specyficzne-

go powołania zgodnie z wolą Bożą.

5 Warunki do zaistnienia

„kultury powołaniowej”

[1] Wytrwała modlitwa jest podstawą wszel-

kiego duszpasterstwa powołaniowego. Z jed-

nej strony odnosząc się do animatorów powo-

łaniowych i do całej wspólnoty chrześcijańskiej

- jeśli powołania są darem, musimy prosić

Pana żniwa (por Mt 9,38), aby ciągle powo-

ływał chrześcijan do rożnych form chrześci-

jańskiego życia. Z drugiej strony, modlitwa

jest nieodzownym środkiem do słuchania

i przyjmowania Bożego wezwania. Dlatego

podstawowym zadaniem całej pracy duszpa-

sterskiej będzie pomaganie młodym ludziom

w modlitwie. Modlitwa jest pierwszym i naj-

bardziej skutecznym środkiem duszpaster-

stwa powołaniowego.

[2] „Kerygmat” lub przepowiadanie powoła-

niowe, o którym mówiliśmy wcześniej zaczy-

na się od życia osobistego i wspólnotowego, o

ile jest ono przeżywane autentycznie. To oso-

by a nie struktury budzą powołania. Nie ma

nic bardziej prowokującego niż pełne pasji

świadectwo powołania, jakie Bóg daje każ-

demu. Tylko w ten sposób powołany pocią-

ga za sobą innych wezwanych. Musimy doło-

żyć wysiłku, aby nasza droga życia z Panem

była czytelna dla innych. To ma zastosowa-

nie do wszystkich powołań, ponieważ tak-

że wychowawcy są wezwani aby przekazy-

wać prawdziwe doświadczenie Boga Jezusa.

Świadectwo to zachęca następnie naszą

młodzież do podjęcia wiarygodnego życia

chrześcijańskiego.

W przypadku powołania do szczególnej

konsekracji, niezbędnym jest zaproszenie

wszystkich Salezjanów do współtworzenia

„kultury powołaniowej” w każdym środowi-

sku, w którym się znajdują. Wszyscy Sale-

zjanie jesteśmy sercem, pamięcią i gwa-

rantami nie tylko charyzmatu salezjańskie-

go, ale także własnego powołania. Nie

będzie powołań, jeśli my, Salezjanie, nie

będziemy w stanie zrozumieć siebie samych

jako „Dobrej Nowiny” gdziekolwiek jesteśmy

i nie będziemy gotowi zaangażować nasze-

go istnienia w ten projekt. Kongres na temat

powołań w Europie, który odbył się w Rzy-

mie w maju 1997 roku, sformułował bardzo

jasne spostrzeżenie: „Kryzys powołaniowy

tych, którzy są powołani, jest dzisiaj także

kryzysem tych, którzy powołują”.

Życie konsekrowane odzwierciedla warto-

ści, które przemawiają do wielu młodych

ludzi, takie jak całkowite oddanie, komunia

serc, duchowość i altruizm. Trzeba jednak,

aby młodzi ludzie dostrzegli, że prawdziwą

siłą napędową naszego życia konsekro-

wanego jest naśladowanie Jezusa Chrystu-

sa, co wiąże się z wyjściem poza siebie, rady-

kalnością, poświęceniem i wewnętrznym

zjednoczeniem. Dlatego nasze życie musi

być przejrzyste, pełne treści, a w odpowied-

nich momentach musi być wyrażone słowa-

mi, które ujawniają, co nas porusza.

Jednocześnie my, salezjanie, musimy strzec

naszej obecności wśród młodych ludzi. W

ten sposób mogą poznać i zrozumieć nasze

pragnienia jako realną możliwość w ich życiu,

silną alternatywę dla życia człowieka w

naszych czasach. Logicznie rzecz biorąc, tej

możliwości musi towarzyszyć rozeznanie,

nawet jeśli odpowiedzi na początku mogą

wydawać się kruche.

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

1.9 Page 9

▲back to top

Don Miguel Ángel García Morcuende • Animacja powołaniowa. Zasada inspirująca i cel

Salezjańskiego Duszpasterstwa Młodzieży

[3] Kolejnym punktem newralgicznym «kultu-

ry powołań» jest odnowa i ożywienie życia

wspólnotowego. Tam, gdzie żyje się i kulty-

wuje swoje powołanie, relacje braterskie, zaan-

gażowanie w misję i gościnność dla każde-

go i wszystkich, mogą rodzić się prawdziwe

i rzeczywiste pytania o powołanie.

Po pierwsze, wspólnota religijna jest uprzy-

wilejowanym miejscem, w którym trzeba mieć

czas na osobiste spotkania z młodymi ludź-

mi, którzy szukają akceptacji i wysłuchania.

W tym sensie dialog i wspólna refleksja są

konieczne, aby pracować nad zdolnością do

przyjęcia tych powołań we własnej wspólno-

cie. Zadajmy sobie pytanie, czy nasze wspól-

noty są środowiskami wychowawczymi, któ-

re ułatwiają poszukiwanie i wzmacnianie sen-

su i celu życia młodych ludzi, pobudzając ich

do pogłębiania powołania jako uczniów Pana.

Czy nasze życie wspólnotowe jest zdrowe,

intensywne, zaangażowane i odpowiedzial-

ne za powołanie, które otrzymaliśmy?

Po drugie wspólnota wychowawczo-dusz-

pasterska ma również strukturę głęboko

powołaniową: jest uprzywilejowanym pośred-

nikiem wezwania Bożego do misji, jest zna-

kiem Chrystusa będącego misjonarzem Ojca.

Historia każdego domu salezjańskiego prze-

plata się z małą i wielką historią każdego

człowieka i jego powołania.

Nasze życie oferuje młodym ludziom moż-

liwość zapoznania się z konkretnymi świa-

dectwami różnych dróg chrześcijańskiego

wzrastania: chrześcijańskich małżeństw,

zaangażowanych osób świeckich, osób kon-

sekrowanych w życiu kontemplacyjnym i

aktywnym, duchownych. Poznane z bliska

świadectwa pozwalają na poznanie stylu życia

im właściwego oraz znaczenia osobistego,

społecznego i eklezjalnego, które wiąże się

z własnym życiowym wyborem.

Propozycja powołaniowa rodzi się z jednej

strony z bezinteresowności pochodzącej od

Boga a z drugiej strony z konieczności urze-

czywistniania jego Królestwa. Propozycja

powołaniowa ma dwie racje: teologiczną, w

której chodzi o to, by każda osoba odkryła

drogę, którą Bóg jej przygotował oraz funk-

cjonalną, którą moglibyśmy zawrzeć w sło-

wach: „bez ludzi nie ma projektów”.

[4] Czasami identyfikujemy cale duszpa-

sterstwo powołaniowe tylko z działaniem.

W poprzednich trzech punktach chcieliśmy

wyrazić, ze dzialalność duszpasterska w tym

obszarze, jeśli pozbawiona jest modlitwy i

świadectwa życia, cierpi z powodu niespój-

ności, tak jak to jest w każdym innym obsza-

rze duszpasterstwa. Ponadto, ponieważ każ-

de powołanie wymaga odporności i wytrwa-

łości, zaangażowania i stabilności, musimy

wyjść poza mentalność lub wrażliwość

powołaniową i posiadać praktykę powoła-

niową, pedagogikę powołaniową z gesta-

mi, które ją uwiarygadniają i podtrzymają w

czasie i przestrzeni. Ta pedagogika ma wiele

wspólnego z rozwojem wiary w inicjacji chrze-

ścijańskiej, z propozycjami życia wspólnoto-

wego i z osobistym towarzyszeniem.

Zaufanie Bogu nie przeciwstawia się koniecz-

ności dobrego planowania i dobrej praktyki

posługi duszpasterskiej. Ta animacja powo-

łaniowa jest osią poprzeczną naszego SPWD,

jak również konkretnym zadaniem. To, że każ-

dy człowiek odkrywa, gdzie Bóg go chce, jest

osią całej pracy duszpasterskiej. Jednocze-

śnie konieczne są przestrzenie, czas i ludzie…,

aby pomóc to urzeczywistnić tzn. animacja

powołaniowa jest również konkretnym zada-

niem. Chcielibyśmy widzieć w każdym dzie-

le salezjańskim taką praktykę wychowaw-

czo-duszpasterską, która dociera do wszyst-

kich i „mówi do wszystkich” o powołaniu. Do

tego potrzebne są konkretne narzędzia.

Z tego powodu kluczowym aspektem «kul-

tury powołaniowej» jest konieczna spójność,

która musi istnieć pomiędzy duszpaster-

stwem powołaniowym w ramach duszpa-

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

1.10 Page 10

▲back to top

FLASH • Październik 2022 r SEKTOR DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY

Salesiani di Don Bosco • Sede Centrale Salesiana

sterstwa młodzieży, tak aby wszystkie wysił-

ki duszpasterstwa młodzieży były zbieżne

w ukierunkowaniu młodego człowieka do

wyboru życia chrześcijańskiego w Kościele.

Duszpasterstwo młodzieży jest samo w sobie

duszpasterstwem powołaniowym, a duszpa-

sterstwo powołaniowe nie może istnieć w

oderwaniu od duszpasterstwa młodzieży.

[5] Jeśli zaufanie Bogu, który powołuje jest

jednym płucem, które zaopatruje w tlen dusz-

pasterstwo powołaniowe, to drugim płucem

jest zaufanie w hojne serce młodych. Serca

naszych młodych ludzi są stworzone do wiel-

kich rzeczy: do piękna, dobra, wolności i do

miłości. I to dążenie stale pojawia się jako

wewnętrzne wołanie w głębi ich serc. Jako

Salezjanie, z pomocą pedagogiki dróg wia-

ry, musimy stać się towarzyszami podroży

młodych. Towarzyszyć im, aby zobaczyli,

jak Jezus w ich codziennym życiu delikatnie

puka do drzwi ich serc poprzez ich najlepsze

intuicje, ich błyskotliwe myśli, ich pragnie-

nie kochania i bycia kochanym, ich marzenia

i ideały, ich pragnienie wolności.

Wiele pytań, które zadają sobie młodzi

ludzie, ich osobiste poszukiwania, troski,

nadzieje i radości, nawet ich własny bunt,

mogą stać się uprzywilejowanym przejściem

Boga w ich życiu. To są miejsca teologiczne,

w których Ktoś, o wiele większy od ich oso-

bistej świadomości, w dziwny i tajemniczy

sposób wkracza w istotę ludzkiej egzysten-

cji i chce liczyć na nich, aby uczynić ich odbior-

cami swojej miłości, aby dzielić z nimi swo-

je życie i swój projekt Królestwa, aby radość

osiągnęła w nich swoją pełnię (por. J 17:13).

Boże powołanie, nie chce być «wtargnię-

ciem» w życie, polega na zaproponowaniu dro-

gi, którą należy podążać, a która wydobywa

z każdego młodego człowieka to, co najlep-

sze. Powołanie to nic innego jak słuchanie gło-

su Boga w głębi serca. Słuchając go, jest się

gotowym do podjęcia ryzyka przygody życia,

z jego pięknymi, ale i trudnymi momentami.

Z tej perspektywy mogliśmy skonfron-

tować dwa podejścia powołaniowe:

–– pierwsze podejście skupia się na tych,

którzy są najbliżej naszego charyzma-

tu, to znaczy na tych, którzy dzięki swo-

im związkom ze wspólnotami i dziełami

salezjańskimi są otwarci na doświadcze-

nie Boga, na wartościowe relacje wspól-

notowe i na służbę wraz z młodzieżą.

–– drugie podejście skupia się na tych,

których może przyciągnąć pogłębie-

nie powołania salezjańskiego jako pod-

stawowy wybór życiowy.

Propozycja jest skierowana do tych, którzy

pytają… i do tych, którzy nie pytają. Wśród

pierwszych, są młodzi z Betanii, którzy zada-

ją pytanie: „Nauczycielu, gdzie mieszkasz?”;

bogaty młodzieniec, który pyta. Wśród tych

ostatnich, którzy pytają są rybacy pracujący

na brzegu jeziora (Piotr, Andrzej, Jakub i Jan)

lub Mateusz siedzący za biurkiem celnika, ale

także postaci ze Starego Testamentu, powo-

ływane także wtedy, „kiedy chodzili swoimi

drogami”: Mojżesz, Amos czy Jeremiasz.

[6] Na koniec, aby mapa była całościowa, nie

zapominajmy o wspieraniu powołania do szcze-

gólnej konsekracji. W tej perspektywie, może

okazać się pomocnym konkretny aspekt pro-

mocji powołaniowej, który zmierza do rozbu-

dzenia i towarzyszenia osobom wezwanym do

życia konsekrowanego (kapłaństwa, własnego

zgromadzenia lub ruchu), który będzie spo-

sobem naśladowania Jezusa. To, co kiedyś

wydawało się jedynym przedmiotem dusz-

pasterstwa powołaniowego, teraz pozostaje

bardzo ważnym elementem, ale w o wiele

szerszej i inkluzywnej promocji powołaniowej.

W ten sposób mapa konceptualna duszpa-

sterstwa powołaniowego rozciąga się od

dowartościowania i promocji wszystkich form

chrześcijańskiego życia poprzez zachęcanie

do osobistego i wspólnotowego kroczenia

drogami wzrostu w wierze, aż do szczególne-

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

2 Pages 11-20

▲back to top

2.1 Page 11

▲back to top

Don Miguel Ángel García Morcuende • Animacja powołaniowa. Zasada inspirująca i cel

Salezjańskiego Duszpasterstwa Młodzieży

go zadania polegającego na proponowaniu i

zachęcie do konkretnych wyborów życiowych.

W tym sensie, powołanie do kapłaństwa lub

życia konsekrowanego znajduje się w kontek-

ście poszukiwania powołania.

6 Trzy drogi kultury

powołaniowej

Modlić się, żyć i działać

Wychodząc od cytatu papieża Franciszka

(EG 107), możemy wskazać na trzy drogi,

którymi należy podążać, aby uzyskać spój-

ną animację powołaniową: żyć promieniu-

jącym zapałem apostolskim, modlić się z

wytrwałością i mieć odwagę składać pro-

pozycje. Podsumowując: co możemy zro-

bić? Módl się, żyj i działaj. Są to strategie,

które mają pomóc młodym ludziom w budo-

waniu ekosystemu zorientowanego na wybór.

Na podstawie doświadczeń w różnych

inspektoriach, proponujemy te trzy obszary,

szczególnie korzystne i wzajemnie powiąza-

ne na różnych poziomach.

Wszystko to sugeruje, że ispektoria musi:

–– utworzyć zespół lub komisję ds. animacji

powołań. Należy uznać i docenić to, że

ekipy te mogą opracowywać refleksje, pro-

mować działania i oferować doświadcze-

nia, zachowując przy tym entuzjazm dla

służby wspierania powołań. Zespołom tym

należy również zapewnić formację odpo-

wiadającą potrzebom naszych czasów.

–– zagwarantować, aby koordynator animacji

powołań inspektorii miał jak najlepsze warun-

ki do wykonywania swojej specyficznej misji.

–– zaproponować w ramach ISPWD miejsca

odniesienia i inicjatywy modlitewne, towa-

rzyszenie i rozeznanie powołaniowe.

–– zainwestować w zasoby ludzkie i material-

ne w dziedzinie towarzyszenia i rozezna-

wania powołania;

–– zdefiniować cały proces towarzyszenia

młodym ludziom poszukującym, na pod-

stawie planu, który zawiera etapy, profile

i role zaangażowanych osób, szczególnie

w odniesieniu do aspirantów, wspólnoty

kandydatów lub placówek pomagających

w rozeznaniu powołania.

Wspólnoty zakonne muszą:

–– zastanowić się i zawrzeć w swoim rocznym

projekcie wspólnotowym niektóre konkret-

ne zobowiązania do ukazywania powoła-

nia salezjańskiego;

–– zaproponować doświadczenia wspólnoto-

we tym, którzy chcą pogłębić swoje powo-

łanie salezjańskie i dzielić się doświadcze-

niami życia i duchowości: przejść od «ani-

matora powołaniowego» do «wspólnoty

powołaniowej»;

–– stworzyć gościnne miejsca dla młodych,

starać się nie tylko ich poznać, ale umieć

ich przyjąć i chcieć razem z nimi przeżyć

życie - to o wiele więcej niż proponowa-

nie im doświadczeń, środków czy możli-

wości duszpasterskich;

–– jasno wyrażać radość i nadzieję z powoła-

nia do bycia tym, kim są salezjanie;

–– promować postawy wdzięczności, świę-

towania i towarzyszenia młodym, którzy

wykazują oznaki powołania;

–– mieć kontakt z młodymi i „wstrzykiwać” im

do serca witaminę „M” (=misja), która pozwo-

li im stać się bezpośrednimi świadkami

Jezusa dla swoich przyjaciół, rówieśników

i rówieśniczek;

–– uwzględnić i stworzyć miejsce starszym

salezjanom nie jako eksponatom, ale jako

świadkom.

Zakłada to, że we WWD potrzeba:

–– przejrzeć dobre praktyki we wszystkich sekto-

rach dzieła i przeanalizować te, które rzeczy-

wiście mają korzystny wpływ na młodych;

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org

2.2 Page 12

▲back to top

FLASH • Październik 2022 r SEKTOR DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY

Salesiani di Don Bosco • Sede Centrale Salesiana

–– promować formację w zakresie kultury

powołaniowej w całej wspólnocie wycho-

wawczo-duszpasterskiej, tak aby przyczy-

nić się do głębszego rozumienia rzeczywi-

stości powołania; przezwyciężając myśl,

że tylko Salezjanie „posiadają powołanie”;

–– zaproponować konkretne doświadczenia

wiary, służby i wspólnoty dostosowane do

wieku, warunków i okoliczności każdej oso-

by (Papież Franciszek formułuje to w spo-

sób jeszcze bardziej ekspresyjny mówiąc,

że „powołanie chrześcijańskie rodzi się

z konieczności wewnątrz doświadcze-

nia misyjnego” por. 52 Światowy Dzień

Modlitwy o Powołania, 2015 r.)

–– dawać pierwszeństwo działalności powoła-

niowej pośród innych działań, a w szcze-

gólności miejsce i czas na osobiste towa-

rzyszenie, tzn. mocne momenty życia

(doświadczenia misyjne, mocne doświad-

czenia modlitewne, rekolekcje, spotkania

z wartościowymi ludźmi, liturgia paschal-

na…) oraz wydarzeniom o charakterze sale-

zjańskim (uczestniczenie w ślubach wieczy-

stych, w święceniach kapłańskich czy wizy-

ta w ośrodku dla młodzieży zagrożonej…);

–– w planie animacji powołaniowej zwracać

uwagę na wprowadzenie elementów powo-

łaniowych we wszystkich grupach wiekowych;

mamy uprzywilejowane miejsce wśród ani-

matorów, wolontariuszy, młodych współ-

pracowników, studentów uczelni wyższych,

uczniów ostatnich klas szkół średnich.

7 Podsumowanie

Wiele osób może nie zdawać sobie sprawy,

że poszukiwacze ropy naftowej muszą wyko-

nać średnio 247 odwiertów, aby znaleźć

ten dochodowy. I nie zniechęca ich pasmo

niepowodzeń. Nie przestają szukać, ponie-

waż wiedzą, że jeden owocny odwiert jest

wart długiej serii nieudanych poszukiwań. A

powołanie chrześcijańskie? Czy jest ono war-

te mniej niż szyb naftowy? A serce salezjań-

skie? Czy będzie to mniej rentowne? Nie wol-

no nam się zniechęcać w naszym powoła-

niowym zadaniu, jakim jest uczynienie Pana

Jezusa powszechnie znanym, kochanym i

naśladowanym za pomocą wszelkich wła-

ściwych środków.

Dzisiejszy Kościół potrzebuje także powo-

łań salezjanów konsekrowanych. Być może

powinniśmy sobie przypomnieć, że dyna-

mizm rozeznania powołaniowego nie koń-

czy się w momencie, gdy dana osoba opusz-

cza dom formacyjny. Rozeznanie jest zada-

niem duchowym, oświeconym nadzieją

na poznanie woli Bożej; jest to zadanie

pokorne, ponieważ zakłada świadomość,

że się nie wie, ale wyraża odwagę szuka-

nia, patrzenia i podążania naprzód, uwal-

niając się od tego strachu przed przyszło-

ścią, który jest zakotwiczony w przeszło-

ści i który wynika z założenia, że już się

wszystko wie.

Powołanie jest procesem trwającym przez

całe życie, postrzeganym jako ciąg wezwań

i odpowiedzi, dialog w wolności między

Bogiem a każdym człowiekiem, który przy-

biera formę misji, którą należy nieustannie

odkrywać w różnych fazach życia i w kon-

takcie z nowymi rzeczywistościami. Powoła-

nie jest więc szczególnym sposobem, w jaki

dana osoba kształtuje swoje życie w odpo-

wiedzi na osobiste wezwanie do miłości i służ-

by; sposobem kochania i służby, którego Bóg

pragnie dla każdego człowieka.

Don Miguel Ángel García Morcuende

Radca Generalny ds. Duszpasterstwa Młodzieży

sdb.org Via Marsala 42 - 00185 Roma • Centralino: (+39) 06 656 121 • Email: pastorale@sdb.org