24 styczeń 2022

“Wszystko w Kościele jest miłością: wszystko żyje w miłości, dla miłości i miłością”.

Kierując się tym stwierdzeniem, św. Franciszek Salezy, wyjątkowy w swoim czasie, rozpoczął prawdziwą rewolucję, gdy chodzi o sposób komunikowania się. Komunikacja słowna jest kluczem do teologii i duchowości świętego, który przebył wewnętrzną pielgrzymkę w mądrym i pełnym miłości poszukiwaniu Boga.

Komunikacja jako klucz interpretacyjny życia i doktryny św. Franciszka Salezego odwołuje się do bogactwa i wielości aspektów, które mają swoje podstawy w teologii tajemnicy trynitarnej, w której człowiek przez łaskę i powołanie jest wezwany do uczestnictwa. Franciszek Salezy ucieleśnia model komunikacji, który zarówno pod względem treści, jak i dynamiki inspiruje się Ewangelią.

Na tym fundamencie opiera się oraz rozwija zdolność i sztuka Franciszka Salezego, gdy chodzi o odnoszenie się do ludzi i gdzie uwzględniane są takie czynniki, jak pochodzenie, formacja, historia, egzystencjalne wysiłki i najbardziej autentyczne dążenia. Komunikowanie się to dla niego darowanie siebie drugiemu, pozwolenie mu uczestniczyć w naszym doświadczeniu i nawiązywanie autentycznych relacji przyjaźni. W rzeczywistości komunikacja jest skuteczna tylko wtedy, gdy pozwala tworzyć więzi, okazje do spotkań, rodzi bliskość. Komunikacja jest owocna, gdy pozwala na komunię, wymianę doświadczeń.

Franciszek wychodzi od fundamentalnej zasady: Bóg komunikuje się z miłością. Ta miłość jest darem Boga dla swoich stworzeń, które w sposób wolny na tę miłość odpowiadają w synowskim duchu, z pełnym miłości oddaniem i radosnym zaangażowaniem, które przekłada się na drogę świętości, realizowaną na świecie we współpracy z Bożym planem.  Tą wizją, zakorzenioną w pojęciu daru i bezinteresowności Bożej miłości, Franciszek Salezy otworzył oryginalną drogę duchowości, sztuki komunikacji i działania duszpasterskiego.

Św. Franciszek jest człowiekiem przekazu, który przeżył swoje życie i tworzył swoje dzieła z kreatywnością i intensywnością. Ukazuje to jego znaczący i skuteczny sposób komunikowania się, który jest aktualny również dzisiaj: życie duchowe otwarte na wewnętrzny dynamizm serca i duszy, w jedności z Bogiem, w służbie innym.  Franciszek Salezy, urodzony w 1567 roku, był synem Pana Boisy, starożytnej i szlacheckiej rodziny sabaudzkiej. Żyjąc na przełomie XVI i XVII wieku, uczestniczył w momentach i wydarzeniach wielkich przemian kulturowych, społecznych, politycznych i religijnych. Był świadkiem wielkich przemian społecznych i kulturalnych, umiał zdobyć się na dialog z nurtami mistycznymi, kulturowymi i edukacyjnymi swoich czasów. Edukacja Franciszka była bardzo dokładna, rozległa i głęboka. W Paryżu odbył studia wyższe, poświęcając się także teologii, a na uniwersytecie w Padwie studia prawnicze, które znakomicie zakończył, uzyskując doktorat z prawa kanonicznego i cywilnego.

Poprzez jego pisma, listy, kazania, modlitwy i poezję możemy zinterpretować niektóre aspekty jego wewnętrznej osobowości oraz jego wizji Boga i świata, a poprzez jego wybory i decyzje uchwycić niektóre myśli dotyczące jego powołania i misji człowieka przekazu.  Kiedy mówimy o św. Franciszku jako przekazicielu, najpierw nasuwa się pytanie: dlaczego Kościół wybrał św. Franciszka Salezego na patrona katolickich dziennikarzy i pisarzy? 

26 stycznia 1923 papież Pius XI ogłosił św. Franciszka Salezego patronem katolickich dziennikarzy i pisarzy. Kościół rozpoznaje w jego życiu i pracy odniesienie do świata przekazu społecznego.

W ten sposób pisze o nim papież Paweł VI w swoim liście apostolskim Sabaudiae gemma z 26 stycznia 1967 r.:

„Św. Franciszek Salezy to człowiek o przenikliwej intuicji umysłu, silnej i wyraźnej inteligencji, przenikliwym osądzie, niewiarygodnej serdeczności i dobroci, uśmiechniętej łagodności twarzy i słowa, cichym zapale zawsze pracowitego ducha… wzniosłym uniesieniu umysłu i umiłowaniu piękna, pragnący obdarować innych najwyższymi dobrami: niebem i poezją…”.

„W okresie intensywnego rozkwitu mistyki Traktat o miłości Bożej jest prawdziwą summą, a jednocześnie fascynującym dziełem literackim. Jego opis drogi ku Bogu zaczyna się od rozpoznania „naturalnej skłonności” wpisanej w serce człowieka, nawet grzesznego, do miłowania Boga ponad wszystko. Opierając się na Piśmie świętym św. Franciszek Salezy mówi o zjednoczeniu Boga i człowieka, rozwijając cały szereg obrazów relacji międzyludzkich. Jego Bóg jest ojcem i panem, mężem i przyjacielem, posiada cechy macierzyńskie i wychowawcze, jest słońcem; dla niego nawet noc jest tajemniczym objawieniem”.

Papież Benedykt XVI, pisząc o św. Franciszku Salezym, wspomina o wielkiej wartości jego pism dla Kościoła:

„Św. Franciszek był pisarzem nowatorskim i oryginalnym. Jego główne dzieła to: Wprowadzenie do życia pobożnego (Filotea), jego pierwsze dzieło duszpasterskie, bardzo rozpowszechnione i przetłumaczone na wiele języków, oraz Traktat o miłości Bożej, dzieło, które wywarło ogromny wpływ na chrześcijańską literaturę i duchowość Kościoła. Te dwa dzieła wniosły wielki wkład w życie duchowe Kościoła i inspirowały różne szkoły duchowości. Jego listy, utrzymane w stylu rodzinnym i pełne uczucia, są prawdziwymi skarbami towarzyszenia duchowego i życia modlitwy. Jego homilie i kazania, utrzymane w prostym, głębokim i intymnym stylu, stanowią do dziś duchowy testament dla wszystkich pokoleń.

400 lat po jego śmierci jego wizja i styl komunikacji nie przestają być aktualne i żywe w życiu Kościoła.