Internet to szeroka sieć ludzkich i kulturowych rytuałów

WYWIAD

Z KS. GILDASIO MENDESEM,

RADCĄ DS. KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ

Drodzy przyjaciele!

Dzielę się z Wami w prosty sposób częścią wywiadu, jakiego udzieliłem Redaktorowi naczelnemu “Biuletynu Salezjańskiego” we Włoszech, ks. Bruno Ferrero.

Podkreśliłem w nim niektóre punkty dotyczące współczesnej komunikacji w perspektywie salezjańskiej, przedstawionej w Programie Dykasterii Komunikacji Społecznej na najbliższe 5 lat.

Dziękuję za Waszą uwagę i braterstwo.

Ks. Gildasio Mendes

Radca ds. Komunikacji Społecznej

Rzym, 20 marca 2021

BS:

Czy kierowanie, animowanie i rozwijanie komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej Zgromadzenia Salezjańskiego jest trudnym zadaniem?

Bardzo się cieszę, że mogę pracować w Zgromadzeniu w sektorze komunikacji. Podjęcie się tej służby w charakterze Radcy ds. Komunikacji Społecznej to wielkie wyzwanie i fascynująca misja! Nie mówię, że ciężka, ale wymagająca.

W Propozycji Programowej, jaką skierował Przełożony Generalny ks. Àngel Fernàndez Artime do Zgromadzenia Salezjańskiego po 28. Kapitule Generalnej, ten zachęca nas, jako wychowawców, do podążania naprzód, aby inkulturować Ewangelię w środowisku cyfrowym.

Jesteśmy Zgromadzeniem, które odznacza się wielką siłą i kreatywnością komunikacyjną. Jesteśmy obecni w radiu, telewizji, sieciach społecznościowych, mamy wydawnictwa, wydziały komunikacji społecznej, strony internetowe, realizując tę misję zawsze z obecnością i we współpracy z ludźmi młodymi i świeckimi, którzy podzielają ducha i posłannictwo Księdza Bosko.

W kontekście cyfrowego świata komunikacja społeczna fascynuje, a jednocześnie stanowi wyzwanie.

Dla nas, salezjanów wychowawców, komunikacja społeczna jest kluczowa dla naszego posłannictwa. Istotnie, stanowimy szeroki ruch komunikacji społecznej na świecie!

Uważam, że dzisiaj przekaz społeczny dla nas jest bardzo ważny, wychodząc od naszej tożsamości osób konsekrowanych, salezjanów, wychowawców; wychodząc od Ewangelii i charyzmatu Księdza Bosko.

Dzisiaj nie wystarczy być wykwalifikowanym informatorem w mediach społecznościowych. Trzeba działać wspólnie, zarówno pod względem instytucjonalnym, jak i charyzmatycznym. Oznacza to posiadanie projektu edukacyjnego, wspólne wartości, grupę odniesienia i przynależność, bycie członkami jednego organu.

Aktualnie często mówimy o sieciach, ekosystemie komunikacji, konwergencji technologii informacyjnych. Musimy towarzyszyć tym nowym wizjom komunikacji społecznej, ale zawsze czyniąc to jako wspólnota i w perspektywie duszpastersko-wychowawczej.

BS

Co Ksiądz myśli o współczesnym świecie komunikacji społecznej?

Komunikacja cyfrowa i online to doprawdy prawdziwa rewolucja kulturalna.

W ciągu kilku dziesięcioleci świat doświadczył głębokiej zmiany paradygmatu kulturowego i społecznego pod wpływem technologii informacyjnych, internetu, mediów społecznościowych i smartfonów.

Wiemy, że Kościół i Zgromadzenie Salezjańskie, czyniąc to na bieżąco i bezpiecznie, oferują refleksję, kryteria i metodologie, które pomagają żyć i pracować w tym cyfrowym środowisku.

Oczywiście, wraz z rozwojem świata cyfrowego pojawiają się wyzwania, takie jak bezpieczeństwo i prywatność; a poza tym, gdy chodzi o inne wyzwania, należy również pamiętać o istniejącej przepaści cyfrowej.

Dla nas, Salezjanów, wielkim wyzwaniem jest wychowywać i ewangelizować w tym nowym środowisku. Na naszych Uniwersytetach na świecie zostało już przeprowadzonych wiele badań dotyczących zjawiska komunikacji społecznej. Mamy centra komunikacyjne, grupy studyjne, naszym udziałem jest refleksja i praktyka duszpasterska w środowisku cyfrowym.

Myślę, że nadal powinniśmy zgłębiać kwestię ewangelizacji w środowisku cyfrowym. Oczywiście, możemy się ograniczyć do przekazania prostej informacji w internecie i w mediach społecznościowych albo też być online dzień i noc. Wszystko to jest w porządku. Jednak to wyzwanie jest większe!

BS

Jak przekazywać w sposób kreatywny, znaczący i na odpowiednim poziomie jakościowym, wychodząc od charyzmatu salezjańskiego?

Wymaga to jasnych i wspólnych kryteriów i metod.

Istotnie, Internet to szeroka sieć ludzkich i kulturowych rytuałów.

W internecie znajdujemy sztukę, kuchnię, politykę, modę, sport, muzykę, filmy, zakupy, relacje międzyludzkie, informacje o życiu codziennym, treści religijne, obrzędy życia i śmierci. Człowiek komunikuje się, ponieważ zawsze szuka sensu, sposobu wyrażenia swojej wolności i swoich marzeń.

W tym celu musimy spojrzeć na internet jako na część naszego życia, jako wyraz i rozszerzenie ludzkich rytuałów. Myślę, że wychodząc od tych rytuałów, od tych elementów antropologicznych i kulturowych, możemy pogłębić ewangelizację w środowisku cyfrowym.

Zachęcamy również do towarzyszenia ewolucji na polu technologicznym. Wyzwanie związane z 5G przyniesie kolejną dużą zmianę w sposobie komunikacji, przede wszystkim dzięki umożliwieniu szybszego dostępu i większej zdolności do zarządzania danymi i informacjami. Mobilny internet rozwija się na całym świecie.

Sam świat komunikacji jest prosty. Jednak biorąc pod uwagę szybkość transformacji cyfrowej, zawsze ważne jest, aby towarzyszyć i dawać edukacyjną odpowiedź na to novum, które się pojawiło i pojawi na tym polu.

Może to dotyczyć np. lepszego poznania funkcjonowania języka algorytmów w świecie cyfrowym, sposobu wykorzystania go przez duże firmy oraz wpływu, jaki ten wywiera na życie ludzi i społeczności. Edukacja na odległość to nowa rzeczywistość, która znacznie zmieni sposób, w jaki nauczamy i uczymy się.

Komunikacja w służbie dzieła stworzenia, zrównoważonego rozwoju, integracji cyfrowej, edukacji i bezpieczeństwa zdrowotnego jest bardzo ważna dla nas, dla rodzin. Sztuczna inteligencja to rzeczywistość, która się rozwija i bardzo się rozwinie. Kontrola informacji na poziomie firm i rządów, aspekty etyczne i związane z bezpieczeństwem z pewnością zasługują na naszą uwagę, badanie i towarzyszenie.

BS

Jakie wytyczne programowe są proponowane?

Gdy chodzi o Sektor Komunikacji, mamy trzy wielkie priorytety: formacja naszych delegatów ds. komunikacji: towarzyszenie salezjanom i świeckim zaangażowanym w komunikację i komunikację instytucjonalną (komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna, praca zespołowa i w sieci, jakość infrastruktury cyfrowej wewnątrz instytucji, zarządzanie kryzysowe, system sieciowy, tworzenie i przekaz informacji…).

Na poziomie komunikacji instytucjonalnej nadal chcemy dbać o Biuletyn Salezjański, Wydawnictwa, strony internetowe i sieci społecznościowe. Wszystko to wymaga dialogu, poczucia współpracy i wielkiego zaangażowania.

Praca realizowana wspólnie ze świeckimi jest kluczowym wyborem, gdy chodzi o komunikację społeczną w obecnym czasie.

Cyfryzacja naszych wspólnot i dzieł, a także przygotowanie zawodowe i duszpasterskie salezjanów i świeckich to ważne kroki, które pragniemy podjąć w Inspektoriach i Rodzinie Salezjańskiej.

Chcemy ponadto pogłębić misyjny wymiar komunikacji społecznej i wzmocnić współpracę przede wszystkim z Dykasteriami ds. duszpasterstwa młodzieżowego, ds. formacji, ds. misji i Sekretariatem ds. Rodziny Salezjańskiej.