รากเหง้า

ชีวิตมนุษย์แม้จะเป็นช่วงเป็นตอน แต่เบื้องหน้าเบื้องหลังสานต่อกันเป็นประวัติศาสตร์

แต่ละช่วงเวลามีความหมาย ไม่ใช่ในตัวมันเองหาก แต่เป็นความต่อเนื่องที่ส่งความหมายให้กันและกัน ดุจหน้าหนังสือแต่ละหน้า ที่ให้ใจความเป็นเรื่องราวต่อเนื่อง แม้จะแยกกันเป็นหน้ากระดาษแต่ละหน้า

ช่วงเวลานี้มีความหมายหากโยงใยไปถึงช่วงเวลาที่ผ่านมาและช่วงเวลาที่จะมาถึง

เพราะชีวิตมนุษย์คือประวัติศาสตร์

คนที่อ่านประวัติศาสตร์เป็น จะไม่จดจ่ออยู่แค่เหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่งที่เกิดขึ้น

เมื่อนั้นจะสามารถเข้าใจเหตุการณ์แต่ละเหตุการณ์ได้อย่างถ่องแท้

เพียงแค่หยิบยกการกระทำอย่างใดอย่างหนึ่งขึ้นมาดู ก็จะเห็นได้เป็นประจักษ์ว่า การกระทำดังกล่าวเป็นผลต่อเนื่องมาจากการกระทำครั้งก่อนๆ ที่ผ่านมา และเป็นเหตุของการกระทำที่จะทำต่อไป

ความดีที่ทำ หาใช่เป็นการกระทำเวลานี้ไม่ หากแต่เป็นผลจากการฝึกฝนอบรมความดีที่ได้รับมา และการมองถึงผลดีที่จะตามมาในอนาคต...ในเวลาเดียวกัน

เช่นเดียวกัน ความใจดีที่แสดงออก เป็นผลต่อเนื่องมาจากความหมั่นเพียรสร้างนิสัยมาด้วยความสม่ำเสมอ และการเห็นประโยชน์แห่งความดีที่จะเกิดขึ้น

ความรักที่เกิดขึ้น เป็นผลมาจากความชื่นชอบมานมนาน และความปรารถนาดีต่อคนที่รักอย่างไม่มีวันจืดจาง

หากชีวิตมนุษย์คือประวัติศาสตร์ แต่ช่วงเวลาของมนุษย์ต้องมีที่มาที่ไป

เมื่อนั้นการกระทำทุกอย่างของมนุษย์จะมีเหตุมีผล

และทุกอย่างที่ทำไปด้วยเหตุด้วยผล ย่อมเป็นกิจการดีงาม

วัยรุ่นคนหนึ่งจะปล่อยเนื้อปล่อยตัวทำตัวเลอะเทอะไม่ได้ หากคิดว่าตนมาจากครอบครัวมีชื่อเสียงดีงาม และต้องสานต่อไม่ให้ด่างพร้อยเจิมเป็นลูกพระและต้องไปอยู่กับพระองค์สักวันหนึ่ง

สามีจะปล่อยตัวไปตามการเรียกร้องของตัณหาไม่ได้ หากคิดว่าตนเคยปฏิญาณกับภรรยาที่จะรักและสัตย์ซื่อต่อเธอ และจะต้องคงไว้อย่างไม่เปลี่ยนแปลง....

อื่นๆ เหล่านี้ คือการดำเนินชีวิตอย่างมีสติ รู้ที่มา รู้ที่ไป

ซึ่งจะยังให้ทุกท่าที การกระทำ ความคิดอ่าน...อยู่แต่ในความดีงาม ความถูกต้อง ความชอบธรรม

แต่หากเมื่อใดที่คนเราสนใจแค่เดี๋ยวนี้ ชั่วโมงนี้ เวลานี้...เพียงอย่างเดียว ทุกอย่างก็เป็นไปได้หมด

สิ่งเลวร้ายที่ทำๆ กัน ก็มักจะมาจากสาเหตุนี้

อยากจะได้ของคนอื่นเขา ก็ขโมยเสียเลย

คิดโกรธเกลียดใคร ก็แสดงออกมาในทีท่า คำพูด และการกระทำ

มีกำหนัด ก็ปลดปล่อยมันเดี๋ยวนั้น

มีปัญหาเฉพาะหน้า ก็แก้ปัญหามันตรงนั้น

โมโห ก็ลงไม้ลงมือเดี๋ยวนั้น...

เหล่านี้คือการกระทำที่ไม่มีที่มา ที่ไป

ไม่มีอะไรน่ากลัวเท่ากับคนที่พูดว่า “ไม่มีอะไรจะเสียแล้ว”

เพราะคนคนนี้สามารถทำได้ทุกอย่าง ไม่ว่าสิ่งนั้นจะเลวร้ายแค่ไหน

แต่จริงๆ แล้ว ทุกคนยังมีอะไรจะเสีย..มีอดีต ปัจจุบันและอนาคต ที่ต้องรักษาไว้ด้วยความหวงแหน

เพราะมนุษย์เราคือ ประวัติศาสตร์ มีที่ไป...แน่นอน.