VIE Salesian Bulletin Year 1 No. 3

THAÙNG 12 . 2009 & 01 . 2010 . soá 3


HOØA BÌNH


BAÏN TREÛ & MOÁI PHUÙC HOØA BÌNH


ÑOÀNG HAØNH
NÔI NAØO COÙ BÌNH AN ?


NOÄI SAN


GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO
vieät nam
Don Bosco




Chuùc möøng
Naêm Môùi


2010


Chuùc möøng
Giaùng Sinh
2009




BAN TRUYEÀN THOÂNG SA-LEÂ-DIEÂNG
12.2009 & 01.2010 . SOÁ 03


BAN BIEÂN TAÄP


Tröôûng Ban Bieân Taäp


Traàn Vaên Hieån SDB


Bieân Taäp Vieân


Nguyeãn Vaên Am SDB
Phaïm Vaên Chính SDB
Hoaøng Ngoïc Yeán FMA


Coäng Taùc Vieân


A
Ûnh


b
ìa


: N
go


ïc
Y


eán
F


M
A


Don BoscoNOÄI SAN
12 . 2009 - soá 3GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG


vieät nam


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 5


Lôøi NgoûÛ
Ñoäc giaû thaân meán,


Noäi san Don Bosco laïi coù dòp ñeán vôùi moïi ngöôøi trong baàu khí se laïnh cuûa trôøi muøa ñoâng, vaø moãi laàn ñöôïc theâm moät voøng tay môùi ñoùn
nhaän, Noäi San Don Bosco laïi caûm nhaän moät söï aám aùp vì laïi coù dòp ñeå
ñöôïc laéng nghe vaø cuøng chia seû nhöõng öu tö veà vaán ñeà giaùo duïc, ñaëc
bieät cho lôùp ngöôøi treû hoâm nay.


Noäi San Don Bosco laàn naøy muoán ñeà caäp ñeán moät ñieàu coát loõi nhaát.
Chaéc baïn ñoïc cuõng muoán hoûi ngay ñieàu gì vaäy. Ñoù laø Haøi Nhi Gieâsu vôùi
teân goïi laø Thieân-Chuùa-Hoøa-Bình-ôû-cuøng-nhaân-loaïi, moät bieán coá nhieäm
maàu thaép saùng caû beà daøi laãn chieàu roäng cuûa lòch söû. AÙnh saùng cuûa noù
chieáu toûa raïng ngôøi treân moïi taâm hoàn ôû moïi nôi vaø moïi luùc. Chaúng ai maø
laïi khoâng nhìn thaáy.


Haøi Nhi Gieâsu tuy thaät beù boûng, nhöng laïi laø vò thaày daïy veà hoøa bình, tuy
chöa noùi ñöôïc moät caâu, nhöng laïi laø söï Thinh Laëng Khoân Ngoan. Chaân
lyù nhieàu khi toû loä söùc maïnh cuûa mình qua chính söï im laëng. Vaâng, Haøi
nhi Gieâsu chính laø baäc thaày cuûa söï khoân ngoan, vaø trong tröôøng hoïc cuûa
baäc thaøy naøy chæ coù söï bình an. Tröôøng hoïc cuûa ngaøi thaâu nhaän nhöõng
ai khao khaùt hoøa bình vaø coù taâm hoàn khieâm haï. Tröôøng hoïc cuûa ngaøi
daïy moïi ngöôøi bieát tha thöù, moät ñieàu kieän khoâng theå thieáu ñeå coù ñöôïc
söï bình an noäi taâm tröôùc khi toû hieän ra beân ngoaøi. Tröôøng cuûa ngaøi laøm
lan toûa söï bình an vì ñoù laø quaø taëng maø Thieân Chuùa muoán trao ban cho
nhaân loaïi. Nôi tröôøng hoïc cuûa Haøi Nhi Gieâsu, neáu ñoâi khi coù söï noùng giaän
thì ñoù chæ laø do “nhieät taâm nhaø Chuùa thieâu ñoát” (x. Ga 2:13-17). Chính
vì theá, bình an seõ phaûi ñi lieàn vôùi söï toân troïng phaåm giaù con ngöôøi, caùch
rieâng cuûa thanh thieáu nieân. Haøi nhi aáy môøi moãi ngöôøi chuùng ta haõy laéng
nghe tieáng keâu cuûa thanh thieáu nieân ngheøo vaø bò boû rôi tröôùc khi moïi söï
trôû thaønh quaù muoän.


Nhö vaäy chuùng ta haõy giaùo duïc chính mình vaø giôùi treû ñeå “viruùt” cuûa söï
haän thuø vaø baïo löïc seõ khoâng coøn coù söùc taøn phaù gia ñình, tröôøng hoïc,
vaø khu phoá cuûa chuùng ta. Döôùi aùnh saùng ñoù, Noäi San Don Bosco muoán
cuøng goùp phaàn nhoû beù cuûa mình vaøo baøi ca cuûa cuoäc soáng “xin haõy
duøng con nhö khí cuï bình an cuûa Chuùa.” Ñoù laø taát caû söù ñieäp maø Noäi San
Don Bosco laàn naøy muoán trình baøy nhö moät kho baùu voâ cuøng quyù giaù.


BAN BIEÂN TAÄP


Trình Baøy


Vaên Chính SDB


Hình AÛnh


Ngoïc Yeán FMA


Lieân Laïc


Thö töø vaø Baøi vôø xin gôûi veà
ñòa chæ email:


josvanhiensdb@yahoo.com
hay sdbvn@vnn.vn


Ngoïc Taâm FMA
Kim Duyeân FMA
Lm. Nhö Loan
Hoøa Höng SDB
Haûi Ñaêng SDB
An Phong SDB


Höõu Phöôùc CTV
Huyeàn Traâm
Trung Nghò
Trí Hieáu
Tieåu Nhaät
Lm. Nhö Bình


NOÄI SAN


vieät nam
GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO


Don Bosco


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 4


NÔI NAØO COÙ BÌNH YEÂN ?
Neáu coù luùc naøo ñoù döôøng nhö baïn muoán noùi
raèng mình khoâng theå tha thöù cho moät ai ñoù,
thì quaû thöïc baïn ñaõ kinh nghieäm söï khoâ caèn
khuûng khieáp cuûa cuoäc ñôøi mình. Cuoäc soáng
vôùi chuû tröông “Chuùa tha nhöng ta khoâng
tha“ khoâng theå sinh traùi ngoït, cho duø beà ngoaøi
ñôøi soáng aáy ñöôïc bao boïc baèng moïi thöù thaønh
coâng.


noäidung


tu hoäi giaùo hoäi


08 Neàn Taûng cuûa moïi vieäc Giaùo Duïc
Pascual Chavez
Vaên Chính, SDB chuyeån ngöõ
10 AÙnh Saùng Raïng Ngôøi Coõi AÂm U
Vaên Am, SDB
tænh doøng



12 Chuùc Möøng Giaùng Sinh
Hoøa Höng, SDB


baïn treû


14 SUY NGHÓ
Ngoïn löûa giöõa ñeâm ñoâng * Tieåu Nhaät
Hoøa Bình ôi ! * Trung Nghò
 Côn Gioâng * Huyeàn Traâm
 Ñònh Nghóa Hoøa Bình * Trí Hieáu


18 ÑOÀNG HAØNH
Nôi Naøo Bình Yeân * Vaên Am, SDB
 Baïn Treû vaø Moái Phuùc Hoøa Bình * An Phong, SDB


22 CAÛM NHAÄN
Nhöõng aâm thanh cuûa Ñeâm * Trí Hieáu


24 GÖÔNG SOÁNG
Giacomo * Kim Duyeân, FMA




6 SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM


noäidung


giaùo lyù
38 Muøa ñôïi troâng * Kim Duyeân, FMA
Muøa Giaùng Sinh yù nghóa * Kim Duyeân, FMA


kinh thaùnh
40 Phuùc ai coù taâm hoàn ngheøo khoù * Lm. Nhö Bình
Gieâ-ru-sa-lem (phaàn 2) * Lm. Nhö Loan


baïn treû trao ñoåi
42 Raéc roái moät cuoäc tình * Vaên Hieån, SDB
44 Vua Hoøa Binh - Truyeän tranh * Vaên Chính, SDB


ôn chuyeån caàu
46 Caû meï vaø con cuøng soáng: Ña-minh Savio


Hai laàn ñöôïc chöõa laønh: Mi-ca-en Rua
Boán veát raén caén: Maria Troncatti


thö giaõn
25 Nuï cöôøi Kinh Thaùnh * Vaên Chính, SDB
 Gibi vaø Doppiaw * Ngoïc Yeán, SDB


giaùo duïc
28 Lòch thieäp chinh phuïc coõi loøng * Ambrogio Carlo Bao giôø môùi heát lo * Ngoïc Taâm, FMA


Hai tieáng xaây döïng Hoøa Bình * Ngoïc Taâm, FMA
 Tieáng saùo thieân thai * Ngoïc Yeán, FMA
Giaùo duïc khôûi ñi töø söï ñoàng caûm * Haûi Ñaêng, SDB
Noãi khaùt tình ngöôøi * Vaên Hieån, SDB
Hai taûng baêng * Ngoïc Yeán, FMA
 Vuõ khí cuûa chieân con * Ngoïc Yeán, SDB




nhòp soáng sa-leâ-dieâng
34 Nôû hoa nôi ñöôïc gieo xuoáng * Ngoïc Yeán, FMA


Baïn nhöõng keû baát haïnh * Höõu Phöôùc, CTV


Moät sôùm ñoâng veà beân phoá xa
Chaäp chuøng ngan ngaùt saéc quyø hoa
Gioït chuoâng thaùnh thoùt ñuøa treân laù
Bình an döôùi theá khuùc hoan ca.


Haøi nhi nhoû beù trong noâi aám
Cung ñaøn reùo raét aùnh sao ñeâm
AÀu... ô... Meï haùt cuøng Thieân Söù
Moäc döôïc höông traàm ngaùt Beâ-lem


anh thö


Höông Beâ-lem




Don Bosco ñaõ chaúng noùi gì veà quyeàn
cuûa treû em vaø cuûa caùc ngöôøi treû...
vì ngay caû yù nieäm mang tính phaùp lyù
cuõng chöa coù vaøo thôøi ñoù, theá nhöng
ngaøi ñaõ thöïc hieän tröôùc nhieàu laõnh
vöïc lieân quan ñeán treû em vaø caùc ngöôøi
treû maø ngaøy hoâm nay ngöôøi ta noùi
tôùi nhö laø nhöõng vaán ñeà thuoäc Nhaân
quyeàn.


Cha Pascual Chavez V.
Vaên Chính, SDB chuyeån ngöõ


TU HOÄI


neàn taûng cho vieäc
giaùo duïc


NHAÂN QUYEÀN


LAØ ÑIEÀU


ÑÖÔÏC DAØNH CHO


MOÃI NGÖÔØI


TRONG TÖ CAÙCH


LAØ MOÄT


“CON NGÖÔØI”


Caùc ñoäc giaû vaø caùc baïn höõu thaân meán,


Chuùng ta laø nhöõng keû thöøa keá vaø ngöôøi
mang chôû ñoaøn suûng giaùo duïc nhaèm
coå xuùy moät neàn vaên hoùa söï soáng vaø
ñöa tôùi söï ñoåi thay veà cô caáu. Chính vì
theá, chuùng ta coù boån phaän phaûi coå xuùy
cho vaán ñeà nhaân quyeàn.


Lòch söû cuûa gia ñình Sa-leâ-dieâng vaø söï
phaùt trieån nhanh choùng cuûa gia ñình
naøy ngay caû trong nhieàu boái caûnh vaên
hoùa vaø toân giaùo, laø baèng chöùng cho
thaáy heä thoáng giaùo duïc döï phoøng cuûa
Don Bosco laø moät ñöôøng loái vöõng chaéc
trong laõnh vöïc giaùo duïc. Caâu noùi “caùc
con haõy ñaëc bieät chaêm soùc nhöõng keû
ñau oám, caùc ngöôøi treû, nhöõng ngöôøi
giaø nua vaø ñoùi ngheøo ñeå caùc con ñöôïc
Thieân Chuùa chuùc laønh vaø laøm chieám
ñöôïc töø taâm cuûa ngöôøi ta” laø nhöõng
lôøi khuyeân daïy cuûa Don Bosco cho caùc
nhaø truyeàn giaùo. Chuùng ta haõy xaùc tín
cuøng vôùi ngaøi raèng vieäc giaùo duïc nhaân
quyeàn, ñaëc bieät ñoái vôùi nhöõng em vò
thaønh nieân, laø moät caùch theá lyù töôûng
ñeå theå hieän söï daán thaân trong nhöõng
laõnh vöïc khaùc nhau nhaèm ngaên ngöøa
nhöõng hieåm hoïa coù theå xaûy ñeán, coå
xuùy söï thaêng tieán con ngöôøi, vaø giuùp
xaây döïng moät theá giôùi coâng baèng, an
laønh vaø toát ñeïp hôn. Vieäc noùi tôùi nhaân
quyeàn seõ cho pheùp chuùng ta ñoái thoaïi
vôùi nhieàu neàn vaên hoùa vaø trình baøy cho
caùc em chính sö phaïm giaùo duïc cuûa
chuùng ta.


QUYEÀN LÔÏI VAØ PHAÅM GIAÙ


Nhaân quyeàn laø ñieàu ñöôïc daønh cho
moãi ngöôøi trong tö caùch laø moät “con
ngöôøi”. Noù khoâng tuøy thuoäc vaøo
chuûng toäc, toân giaùo, ngoân ngöõ, hay


Cha Beà Treân Caû Pascual Chavez vaø caùc em nhoû cuûa tröôøng caùc nöõ tu FMA Taân Haø - Baûo Loäc


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 8


loaïi, hieän traïng cuûa chuùng nhö moät
“tieáng keâu cöùu maø chaúng ai ñoaùi
hoaøi”, coøn veà maët xaõ hoäi, vaãn coøn
ñaáy moät gaùnh naëng treân löông taâm:
trong khi ngöôøi ta phaán ñaáu ñeå toaøn
caàu hoùa neàn kinh teá, thì hoï laïi chaúng
noã löïc gì ñeå coå xuùy phaåm giaù cuûa
moãi ngöôøi. Nhöõng treû em heø phoá,
nhöõng lính treû em, nhöõng treû em bò
laïm duïng, bò tuø nguïc, bò bieán thaønh
noâ leä, nhöõng em thaát hoïc, moà coâi, bò
boû rôi vaø ngheøo ñoùi... ñaây laø söï thaùch
ñoá cho löông taâm cuûa moãi ngöôøi.


Nhöõng ngöôøi Sa-leâ-dieâng choïn löïa
ñöùng veà phía caùc ngöôøi treû, vì nhö
Don Bosco, hoï phaûi tin töôûng nôi
chuùng, tin vaøo noã löïc ham muoán
hoïc hoûi cuûa chuùng ñeå vöôït qua ñöôïc
söï ngheøo ñoùi, ñeå naém laáy töông lai
trong baøn tay cuûa mình... Nhöõng
ngöôøi Sa-leâ-dieâng phaûi bieát tin vaøo
giaù trò cuûa moãi ngöôøi treû, tin vaøo khaû


theå cuûa moät theá giôùi ña bieät vaø hôn
heát, tin vaøo giaù trò lôùn lao cuûa vieäc
giaùo duïc. Nhöõng ngöôøi Sa-leâ-dieâng
phaûi ñaàu tö vaøo caùc ngöôøi treû, phaûi
daán thaân vaøo vieäc giaùo duïc ñeå chuaån
bò cho moät töông lai töôi saùng cuûa
toaøn theá giôùi.


Ngoaøi ra, Heä thoáng Giaùo duïc Döï
phoøng phaûi chuù troïng ñeán chieàu kích


xuaát xöù cuûa ngöôøi aáy, cuõng nhö khoâng
tuøy thuoäc vaøo tuoåi taùc, phaùi tính. Nhaân
quyeàn thì mang tính phoå quaùt, baát
khaû xaâm phaïm, vaø baát khaû chuyeån
nhöôïng. Trôû veà thôøi Caùch maïng Phaùp
vaøo naêm 1789, caùc quyeàn veà daân söï
vaø chính trò ñaõ ñöôïc khôi leân do vieäc
ñaáu tranh ñeå coù ñöôïc nhöõng söï töï do
cô baûn trong nhieàu laõnh vöïc cuûa ñôøi
soáng ngöôøi daân: quyeàn ñöôïc soáng,
ñöôïc hoaït ñoäng chính trò, ñöôïc an
toaøn, ñöôïc töï do tö duy, töï do toân giaùo,
töï do ngoân luaän vaø laäp hoäi. Coøn nhöõng
quyeàn lieân quan ñeán laõnh vöïc kinh teá,
xaõ hoäi vaø vaên hoùa ñaõ ñöôïc Baûn Tuyeân
Ngoân chung naêm 1948 khaúng ñònh:
quyeàn ñöôïc giaùo duïc, ñöôïc laøm vieäc,
coù nôi cö truù, quyeàn ñöôïc chaêm soùc
söùc khoûe, quyeàn töï quyeát, ñöôïc soáng
trong hoøa bình, ñöôïc phaùt trieån, ñöôïc
kieåm soaùt caùc taøi nguyeân, vieäc baûo veä
moâi tröôøng...Tuy theá, ngay caû trong
hieän traïng naøy ñi nöõa, chuùng ta vaãn
phaûi laøm vieäc ñeå phaåm giaù cuûa moãi
ngöôøi ñöôïc toân troïng. Giaùo hoäi tuyeân
boá raèng vieäc giaûi thích ñuùng ñaén vaø
vieäc baûo veä nhaân quyeàn caùch hieäu quaû
phaûi ñaët neàn treân loái nhìn veà moät nhaân
loaïi bao goàm moïi khía caïnh laøm neân
baûn chaát cuûa moãi ngöôøi.


NGÖÔØI SA-LEÂ-DIEÂNG VAØ CAÙC
QUYEÀN CUÛA TREÛ VÒ THAØNH
NIEÂN


Vaøo thaùng 11 naêm 2002, cha ñaõ coù
dòp noùi chuyeän taïi Toøa Thò Chính cuûa
thaønh phoá Roma. Ñeà taøi cha trình
baøy laø: “Haõy cöùu laáy caùc ngöôøi treû laø
töông lai cuûa theá giôùi naøy tröôùc khi quaù
muoän.” Chuû ñích cuûa baøi noùi chuyeän
laø nhaèm trình baøy Heä Thoáng Giaùo Duïc
Döï Phoøng nhaèm thaêng tieán moãi ngöôøi
treû nam hay nöõ. Thöïc theá, nhö chuùng
ta nhaän thaáy, moãi em caàn phaûi ñöôïc
giaùo duïc vaø ñöôïc töï do veà moïi maët
trong cuoäc soáng phuø hôïp vôùi quan
ñieåm Ki-toâ veà con ngöôøi. Loaïi giaùo
duïc naøy chính laø caùch bieåu loä loái daán
thaân laøm vieäc ñeå bieán ñoåi xaõ hoäi, vaø
nuoâi moät tham voïng laø seõ chaúng coøn
moät ngöôøi treû naøo phaûi soáng beân leà
xaõ hoäi nöõa. Baát haïnh thay, hieän traïng
cuûa xaõ hoäi ngaøy nay vaãn coøn nghieâm
troïng, vì coøn nhieàu, quaù nhieàu caùc treû
em vaø caùc ngöôøi treû ñang gaëp nguy
hieåm, ñoàng thôøi ñoái vôùi gia ñình nhaân


toân giaùo nhö moät kho taøng quyù giaù
nhaát maø moät ngöôøi caàn phaûi coù, vì
theá noù caàn höôùng daãn moãi ngöôøi treû
bieát soáng ôn goïi cuûa mình trong tö
caùch laø moät ngöôøi con cuûa Thieân
Chuùa. Ñaây laø moät trong nhöõng ñoùng
goùp quan troïng nhaát maø Heä Thoáng
Giaùo Duïc Sa-leâ-dieâng coù theå laøm cho
caùc treû em, cho nhöõng thieáu nieân
vaø caùc ngöôøi treû ñang phaûi soáng
trong nhöõng hoaøn caûnh ngheøo khoå
vaø gaëp nguy hieåm veà maët taâm lyù vaø
xaõ hoäi. Vaán ñeà laø phaûi theå hieän moät
kinh nghieäm lieân ñôùi cuï theå nhaèm
ñaøo taïo neân “nhöõng coâng daân chaân
chính vaø nhöõng ngöôøi Ki-toâ höõu
löông thieän”, töùc laø nhöõng con ngöôøi
bieát xaây döïng moät xaõ hoäi nhaân loaïi,
nhöõng con ngöôøi naêng ñoäng vaø coù
traùch nhieäm, yù thöùc veà phaåm giaù cuûa
mình, vaø laøm cho cuoäc soáng luoân môû
ra vôùi ngöôøi khaùc vaø vôùi Thieân Chuùa.


Cha Beà Treân Caû Pascual Chavez trong chuyeán thaêm vieáng Tröôøng Daïy Ngheà Taân Tieán - Baûo Loäc


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 9


“Ai xaáu hoå khi phaûi khích
leä ngöôøi khaùc soáng ñaïo


ñöùc, thì khoâng xöùng
ñaùng laø nhaø Giaùo duïc”


Don Bosco




muoân thuôû, hoaøng töû thaùi bình, coá
vaán kyø dieäu”. Ñöùc Giaùo hoaøng vieát:
“Ñaây laø Emmanuel, Thieân-Chuùa-ôû-
cuøng-chuùng-toâi; ngaøi ñeán laøm ñaày
traùi ñaát baèng aân suûng.” (2000).
Tuyeät dieäu! An uûi bieát bao! Traùi ñaát
ñaày aân suûng. Ñòa caàu ngaäp traøn aân
suûng. AÂn suûng ñaõ toû loä. AÂn suûng laø
tieáng noùi ñaàu tieân vaø cuoái cuøng cuûa
Thieân Chuùa cho nhaân loaïi. AÂn suûng
ñi theo suoát chuùng ta moïi ngaøy trong
suoát cuoäc ñôøi. Giöõa theá giôùi haän thuø,
ngaøi ñaõ thoát leân: “Ñöùc Gieâsu Ñaáng
Cöùu Ñoä Nhaân loaïi.”


Phaûi chaêng baïn seõ noùi vôùi toâi: aûo
töôûng, bòa ñaët? Ngöôøi tín höõu aáy,
vôùi bieát bao ñaéng cay phaûi chòu, seõ
noùi vôùi baïn: khoâng ñaâu. Ngoâi vò naøy
khoâng laø keát quaû cuûa moät thöù huyeàn
bí thaàn thoaïi. Ngaøi chaúng heà do thöù
giaû töôûng vaø bòa ñaët cuûa nhöõng trí
tueä thoâng minh. Ngaøi laø moät con
ngöôøi yeáu ñuoái nhö chuùng ta moïi beà
ngoaïi tröø toäi loãi. Ñuùng laø moät bieán
coá-maàu nhieäm; Ñöùc Thaùnh Cha suy
nghó: “Maàu Nhieäm: bieán coá vaø maàu
nhieäm. Moät ngöôøi sinh ra laø Con vónh
cöûu cuûa Cha toaøn naêng, Ñaáng Taïo
thaønh trôøi ñaát: nôi bieán coá phi thöôøng
naøy maàu nhieäm Thieân Chuùa ñöôïc toû
loä. Nôi Ngoâi Lôøi ñaõ neân ngöôøi phaøm,
pheùp laï laø Thieân Chuùa Nhaäp Theå ñaõ
ñöôïc toû loä.” (1998). Toâi noùi theâm vôùi
baïn raèng: moät bieán coá-maàu nhieäm
‘khoâng baét maét’ chuùt naøo; noù chaúng
phoâ tröông vaø quaûng caùo. Neáu ngaøi
coù “baét maét” thì chæ ôû moät bình dieän
khaùc, vôùi moät con maét khaùc. Ngöôøi
tín höõu ñoù quaû quyeát: “Ñöùc Gieâsu
sinh ra trong moät gia ñình ngheøo heøn
do nhöõng tieâu chuaån vaät chaát, nhöng
giaàu coù trong nieàm vui. Ngaøi sinh ra
trong moät hang suùc vaät, vì khoâng coù
choã cho Ngaøi trong quaùn troï (x. Lc
2:7). Ngaøi ñöôïc ñaët naèm trong maùng
coû, vì khoâng coù noâi cho Ngaøi. Ngaøi
ñeán theá giôùi hoaøn toaøn khoâng ngöôøi
giuùp ñôõ, khoâng ai bieát.” (1998). Choã
khaùc, “maét caùc muïc ñoàng thaáy moät
treû sô sinh, ñöôïc boïc trong taõ vaø ñaët
naèm trong maùng coû. Nôi “daáu chæ”
ñoù, nhôø aùnh saùng ñöùc tin beân trong,
hoï nhaän bieát Ñaáng Thieân Sai ñöôïc
caùc ngoân söù tieân baùo.” (1998). Caëp
maét nhìn vaøo daáu chæ ñoù khoâng chôùp


chæ coù theå laø caëp maét cuûa ñöùc tin. Baïn
thaáy ñuùng khoâng?


Neáu theá, bieán coá-maàu nhieäm naøy ñaâu
chæ traûi heïp trong quaù khöù theá kyû ñaàu
tieân. Noù phuû khaép thôøi gian laãn khoâng
gian. Ñöùc Gieâsu ñeán giöõa chuùng ta nhö
laø trung taâm cuûa lòch söû; vôùi Ngaøi, lòch söû
maëc moät chieàu kích môùi, moät aùnh saùng
môùi. Nghóa laø gì, baïn seõ hoûi toâi chaêng?
Cuøng vôùi ngöôøi tín höõu Gioan Phaoloâ II,
toâi traû lôøi: theo caùch thöùc chính Thieân
Chuùa vieát lòch söû baèng caùch ñi vaøo
ñoù. “Thieân Chuùa ñi vaøo lòch söû nhaân
loaïi vaø rong ruoåi khaép neûo ñöôøng cuûa
traùi ñaát naøy ñeå laøm cho moïi ngöôøi trôû
thaønh con caùi cuûa Thieân Chuùa.” (1999).
Trong maàu nhieäm naøy, “nhaân loaïi ñaït
ñeán ñænh ñieåm cuûa tieáng goïi cuûa mình.
Thieân Chuùa trôû thaønh ngöôøi ñeå cho con
ngöôøi tham döï vaøo chính thaàn tính cuûa
Ngaøi.” (1999) Thieân Chuùa phaù tan taûng
baêng cuûa laïnh luøng vaø döûng döng ñeå
môøi goïi con ngöôøi “ñeán maø xem vaø ôû
laïi vôùi Ngaøi”. Quaû theá, lòch söû khoâ caèn
vaø cheát choùc cuûa con ngöôøi vôùi nhöõng
luõng ñoaïn cuûa töï do ñaõ trôû thaønh lòch söû
tuoân chaûy moät doøng soâng aân suûng leânh
laùng maø ta khoâng theå thaáy beán bôø.


Nghóa laø sao? Ñöùc Gioan Phaoloâ II cho
ta moät tröïc giaùc thieâng lieâng nhöng
hieän sinh: bieán coá-maàu nhieäm naøy ghi
daáu söï khôûi ñaàu môùi cuûa lòch söû. Hoâm
nay “Ngoâi Lôøi ñaõ thaønh xaùc phaøm vaø
cö nguï giöõa chuùng toâi” (Ga 1:14). Hoâm
nay, toái nay, thôøi gian ñaõ môû tôùi vónh
cöûu bôûi vì laïy Ñöùc Kitoâ, Ngaøi töø treân cao
maø ñeán ñaõ sinh ra giöõa chuùng toâi. Ngaøi
ñaõ sinh ra töø loøng cuûa moät ngöôøi Phuï nöõ
ñöôïc chuùc phuùc giöõa caùc ngöôøi phuï nöõ,
Ngaøi laø “Con cuûa Ñaáng Toái Cao”. Moät
laàn maø vónh vieãân, söï thaùnh thieän cuûa
Ngaøi laøm cho taát caû thôøi gian neân thaùnh
thieän: töøng ngaøy soáng, caùc theá heä, caùc
kyû nguyeân. Nhôø Ngaøi sinh ra, Ngaøi ñaõ
bieán thôøi gian thaønh “ngaøy hoâm nay”
cuûa ôn cöùu ñoä.” (1999). Toâi caûm ñoäng
tröôùc chaân lyù naøy. Baïn coù nhaän ra ñieàu
gì sau ñoù khoâng? Kìa, nhöõng ñôn ñieäu
haèng ngaøy maø con ngöôøi nhöõng buoàn
noân khoâng coøn nöõa. Traùi laïi, chuùng
thaønh nhöõng baäc thang ñöa tôùi thieân
ñaøng, ñöa tôùi Thieân Chuùa. Chieác thang
baéc tôùi trôøi laïi choáng chaân treân maët ñaát
(x. Ga 1:51; St 28:13-19). Boån phaän


daãn tôùi thaùnh thieän. Ñôn ñieäu thaønh
yù nghóa cuûa söï tín trung. Vaäy, “maàu
nhieäm Beâ-leâm, maàu nhieäm cuûa moät
ñeâm khoân saùnh, theo moät nghóa, ôû
trong thôøi gian vaø vöôït qua thôøi gian.
Töø loøng Ñöùc Nöõ Trinh moät Haøi nhi
sinh ra, moät maùng coû trôû thaønh chieác
noâi cuûa Söï Soáng vónh cöûu.” (1999).


Neáu vaäy, naøy baïn, sao baïn coøn ngaàn
ngaïi ñeán vôùi Ñöùc Gieâsu laø cöûa vaøo
duy nhaát ñeå gaëp ñöôïc haïnh phuùc troøn
ñaày; baïn khoâng theå gaëp ñöôïc söï soáng
sung maõn, aân suûng khoâng bao giôø
caïn, tình yeâu khoâng heà taøn taï ôû moät
ai khaùc ñaâu. Trong chuyeän naøy, theá
gian vaø söï kieâu ngaïo cuûa con ngöôøi
luoân ñaùnh löøa baïn ñoù. Quaû vaäy, Ngaøi
chính laø “cuøng ñích cuûa lòch söû nhaân
loaïi, laø ñieåm qui tuï moïi öôùc voïng cuûa
lòch söû vaø vaên minh, laø trung taâm cuûa
nhaân loaïi, laø nieàm vui cuûa taâm hoàn vaø
ñaùp öùng moïi nieàm khao khaùt.” (GS
45). Baïn haõy tin toâi ñi: con ngöôøi seõ
chæ taïo neân hoûa nguïc neáu ñaõ khoâng
coù Ngaøi; con ngöôøi seõ nhö lang soùi
vôùi nhau neáu choái boû Ngaøi. Ngöôïc
laïi, hoâm nay baïn haõy tieán vaøo nhaø
thôø vôùi moät yù nghóa thaâm saâu. Ñoù
laø haønh vi baïn cuøng daân Chuùa “tieán
vaøo qua Cöûa naøy, voán bieåu thò chính
Ñöùc Kitoâ. Thaät theá, chæ mình Ngaøi laø
Ñaáng Cöùu Ñoä, ñöôïc Chuùa Cha sai
ñeán; Ngaøi coù theå laøm chuùng ta böôùc
töø toäi loãi tôùi aân suûng, mang chuùng ta
tôùi söï hieäp thoâng troøn ñaày voán keát
hieäp Ngaøi vôùi Chuùa Cha trong Thaùnh
Thaàn.” (1999). Vaäy, Beâlem khoâng
coøn phaûi laø ngheøo nöõa, nhöng raát
giaàu aùnh saùng vaø bình an, vì nôi ñaây
thuù vaät khoâng coøn laøm haïi nhau, caùc
daân toäc tìm nhau gaëp gôõ, muïc ñoàng
vaø hieàn só cuøng quì goái toân thôø Thieân
Chuùa. Toâi mong baïn haõy nguyeän caàu:
“Laïy Chuùa Gieâsu chuùng con chieâm
ngaém Ngaøi trong söï ngheøo naøn cuûa
Beâ-lem, xin laøm cho chuùng con neân
nhöõng chöùng nhaân cho tình yeâu cuûa
Ngaøi voán khieán Ngaøi loät boû khoûi mình
chính vinh quang thaàn linh, haàu ñöôïc
sinh ra giöõa chuùng con vaø cheát vì
chuùng con.” (1999). Chæ töø aân suûng
naøy chuùng ta môùi coù söï bình an. Chæ
coù söï bình an cuûa aân suûng môùi vónh
cöûu. Khoâng coù neàn taûng naøy moïi söï
bình an chæ laø giaû taïo.


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 11


NGUYEÃN VAÊN AM, SDB


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 10


Nhöng khoâng chæ toâi noùi nhö theá. Caû haøng trieäu
ngöôøi Kitoâ höõu trong nhöõng theá kyû ñaõ qua noùi leân
nhö theá. Vaø gaàn ñaây hôn, moät con ngöôøi ñaõ thu
huùt bieát bao con ngöôøi treû cuõng xaùc quyeát nhö
theá, khoâng phaûi chæ baèng ngoân töø nhöng baèng caû
ñôøi soáng laãn caùi cheát. Toâi muoán noùi tôùi Ñöùc Gioan
Phaoloâ II. Vôùi ngaøi, nieàm tin vaøo Ñöùc Gieâsu Kitoâ,
Lôøi Thieân Chuùa nhaäp theå, ñaõ chieám troïn taâm tö
cuûa ngaøi. Baïn coù theå cuøng ñi vôùi toâi chuùt xíu qua
nhöõng baøi giaûng raát hay cuûa ngaøi vaøo nhöõng ñeâm
Giaùng Sinh khoâng? Toâi nghó raèng mình seõ kieám
ñöôïc ngöôøi ñoàng haønh laø chính baïn.


Nhö moät tín höõu, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ töøng ñoïc vaø
nghe laïi nhöõng lôøi ngoân söù Isaia noùi veà daân ngoài
trong taêm toái ñaõ thaáy aùnh saùng huy hoaøng. Theá
nhöng, ñieàu laøm ngaøi khaéc khoaûi khoâng phaûi laø caùi
gì trong quaù khöù, maø ngaøi coøn thaáy caûnh saéc aáy
trong hieän taïi. Kìa, ñaây nhöõng con ngöôøi laàm luõi
trong chieán tranh; kia ñoùi khoå nhö ngöôøi baïn thaân
cuûa haøng trieäu ngöôøi; thaát voïng ñang ñöùng chôø
ngoaøi cöûa cuûa bieát bao ngöôøi hoâm nay. Ñoái dieän vôùi
caûnh saàu khoå aáy treân ngai giaùo hoaøng, Ñöùc Gioan
Phaoloâ thoát leân: “Traùi tim chuùng ta trong leã Giaùng
sinh naøy ñaày lo aâu vaø buoàn khoå bôûi vì chieán tranh,
nhöõng caêng thaúng xaõ hoäi, vaø nhöõng khoù khaên tang
thöông maø quaù nhieàu ngöôøi ñang soáng trong ñoù
vaãn ñang tieáp dieãn trong nhieàu mieàn khaùc nhau cuûa
theá giôùi.” (2001) Nhöõng lôøi naøy phaûn aùnh böùc tranh
tang thöông vaø u toái vôùi nhieàu chi tieát veà theá giôùi
hoâm nay ñaõ ñöôïc mieâu taû thoâng ñieäp Redemptor
Hominis.


Thaát voïng ñeø beïp ngaøi? Khoâng. Laø tín höõu, ngaøi
nhaän dieän roõ aùnh saùng chieáu soi mieàn thaâm u söï
cheát nhö theá naøo: “Khi boùng toái vaø söï döõ döôøng
nhö öu thaéng, Ñöùc Kitoâ moät laàn nöõa noùi cho chuùng
ta: ñöøng sôï! Vì ngaøi ñaõ ñeán theá giôùi, ngaøi khaéc
phuïc quyeàn löïc söï döõ, giaûi thoaùt ta khoûi noâ leä söï
cheát vaø ñem chuùng ta veà laïi baøn tieäc söï soáng.”
(2001). Baïn nghe chaêng aùnh saùng thaät khoâng phaûi
laø maët trôøi vaät lyù. AÙnh saùng thaät laø moät NGOÂI VÒ,
yeâu thöông vôùi traùi tim nhaân loaïi. Theá giôùi bò xaâu
xeù ñöôïc taëng ban “Ñaáng ñöôïc meänh danh laø cha


Khoâng khí laïnh ñaõ veà. Noù laøm se laøn da cuûa baïn
vaø cuûa toâi. Thôøi gian naøy quaû thích hôïp ñeå chuùng
ta chia seû vôùi nhau nhöõng gì coát thieát nhaát trong
cuoäc ñôøi. Ñoái vôùi baïn, ñaâu laø ñieàu coát thieát? Coøn


rieâng toâi, toâi muoán cuøng laäp laïi vôùi thaùnh Phaoloâ:
“Ñoái vôùi toâi soáng laø Ñöùc Kitoâ.”


coõi aâm u
AÙnh saùng raïng ngôøi


GIAÙO HOÄI




2009
Giaùng sinh


Trong nieàm vui töôi ñoùn möøng
maàu nhieäm Con Thieân Chuùa


xuoáng theá laøm ngöôøi
vaø trong baàu khí thaùnh thieän cuûa


Naêm Thaùnh 2010,
xin kính chuùc


moïi thaønh phaàn trong gia ñình
Sa-leâ-dieâng vaø moïi ngöôøi


moät muøa Giaùng Sinh thaùnh
ñöùc, traøn ñaày phöôùc laønh cuûa


Haøi Nhi Gieâ-su,
Vua Bình An.


Giaùm Tænh
Ban Bieân Taäp




TIEÅU NHAÄT


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 14


ngoïn löûa giöõa


ÔÛ khu phoá noù ôû, cöù moãi dòp Noel veà, khaùch thaäp phöông laïi ñoå xoâ
veà ñaây xem ñeøn, ngaém hang ñaù, buoân
baùn taáp naäp. Nhöõng con ñöôøng ñöôïc
trang hoaøng loäng laãy vôùi nhöõng daây
ñeøn ñuû maøu vaø nhöõng hang ñaù ñuû
kieåu. Töø beù, noù ñaõ raát thích ñi thô thaån
treân nhöõng con ñöôøng saùng laáp laùnh
aùnh ñeøn nhö theá naøy, roài gheù vaøo hang
ñaù naøy ngoù moät caùi, gheù vaøo hang ñaù
kia ngoù moät caùi. Moãi khi Giaùng Sinh
veà, noù thaáy loøng daäy leân moät nieàm vui
raát laï...


Nhöng Giaùng Sinh naêm nay vôùi noù
khoâng gioáng nhö moïi naêm nöõa. Hoøa
mình vaøo doøng ngöôøi vaø xe ñoâng ñuùc
treân con ñöôøng chính tröôùc nhaø thôø,
noù böôùc ñi laëng leõ vaø thaáy mình laïc
loõng giöõa nhöõng gia ñình vaø nhöõng
caëp tình nhaân haïnh phuùc ñang daïo
treân phoá. Noel naêm nay noù khoâng
vui cuøng ñaùm baïn nhö moïi laàn. Noel
naêm nay noù töï taùch mình ra. Noù cuõng
khoâng hieåu taïi sao noù laïi laøm nhö theá,
coù leõ nhö vaäy noù seõ thoaûi maùi hôn, noù
ñaõ nghó theá, nhöng sao caøng böôùc ñi,
noù caøng thaáy loøng naëng tróu. Noù nhôù
nhöõng muøa Noel tröôùc, nhöõng kyù öùc
raát ñeïp. Roài laïi xuaát hieän trong ñaàu
noù nhöõng kyù öùc khieán noù raát ñau khoå.
Noù laéc ñaàu coá xua ñi nhöõng hình aûnh
ñoù. Ñaõ hai thaùng roài, noù muoán xoùa ñi
moät hình aûnh thaân thöông quen thuoäc
nhöng khoâng ñöôïc, noù khoâng tha thöù
ñöôïc cho ngöôøi ñoù hay chính noù ñang
khoâng tha cho baûn thaân noù? Nhöõng
ngaøy thaùng naøy loøng noù khoâng luùc


naøo ñöôïc yeân, cöù quaèn quaïi, ñau ñôùn,
daèn vaët. Noù öôùc gì mình coù theå gheùt
ngöôøi ta, gheùt thaät nhieàu ñeå queân ñi,
ñeå thanh thaûn, nhöng noù nhaän ra, ñeå
gheùt moät ngöôøi thaät laø khoù...


Laùch mình ra khoûi ñaùm ñoâng höøng höïc
hôi ngöôøi, noù co ruùm ngöôøi laïi khi moät
côn gioù thoaûng qua. Noel naêm nay
sao laïi laïnh theá nhæ? Laø trôøi laïnh, hay
taâm hoàn noù laïnh? Noù co ngöôøi laïi, cuùi
gaèm maët maø ñi, qua moät con ñöôøng,
hai con ñöôøng, noù böôùc vaøo khuoân
vieân ngoâi thaùnh ñöôøng. Thaãn thôø böôùc
tôùi caùi hang ñaù raát saùng phía xa kia,
ngaém nhìn, noù töï hoûi lieäu Haøi Nhi coù
laïnh nhö noù khoâng nhæ, lieäu hoaøn caûnh
cuûa noù baây giôø vôùi Haøi Nhi thì caùi naøo
khoå hôn? Noù nhaém maét laïi, thì thaàm
“Chuùa ôi, Chuùa mæm cöôøi thaät töôi,
öôùc gì con cuõng coù theå cöôøi ñöôïc nhö
Chuùa. Sao con thaáy loøng mình laïnh leõo
coâ ñôn quaù Chuùa aï”.


“Chò ôi!”


Noù nghe tieáng goïi cuûa moät beù gaùi, vaø
hình nhö beù gaùi aáy ñang kheàu tay noù.
Môû maét nhìn xuoáng, noù thaáy treân tay
em beù vaãy vaãy nhöõng caây neán nhoû.


“Chò ñoát duøm em nhöõng caây neán naøy
ñöôïc khoâng aï? Em khoâng bieát baät
queït ga”.


Noù mæm cöôøi gaät ñaàu, em beù daãn noù
ñeán moät goùc nhoû. Em ngoài xuoáng vaø
laáy trong tuùi ra moät taám hình be beù
coù Chuùa Gieâsu Haøi Ñoàng, ñeå xuoáng.
Noù ngoài xuoáng caïnh em, roài baét ñaàu
ñoát nhöõng caây neán thaép saùng tröôùc
taám hình Haøi Nhi Gieâsu.


“Chò ôû ñaây chôi vôùi em nheù, em thaáy
chò hình nhö cuõng khoâng coù ai chôi
chung gioáng em ñuùng khoâng aï?”


Noù laïi mæm cöôøi, laàn naøy, moät nuï cöôøi
xoùt xa. Noù hoûi chuyeän em. Noù bieát
ñöôïc raèng em nhaø ngheøo, laïi phaûi lo
chaïy chöõa caên beänh nan y cuûa meï
em, em khoâng theå tham gia böõa tieäc
vui maø baïn beø em toå chöùc, baïn beø boû
rôi em vì cho raèng em chaùn ngaét vaø
khoâng coù tieàn - em cöôøi buoàn maø keå
vôùi noù nhö theá - “nhöng em khoâng
thaáy giaän caùc baïn aáy chò aï, vì nhö vaäy
thì meät laém, coù leõ moät ngaøy naøo ñoù
caùc baïn seõ hieåu vaø thoâng caûm cho
em thoâi”. Noù chôït thaáy thöông em.
Noù nhaän ra noù coøn haïnh phuùc hôn
em raát nhieàu. Noù vaø em cuøng troø
chuyeän vôùi nhau, noù nghe em taâm
söï, coù nhöõng khoaûng laëng, cuõng coù
nhöõng giaây phuùt roän tieáng cöôøi. Döôùi
aùnh neán saùng lung linh vaø Haøi Nhi
Gieâsu, noù thaáy loøng mình aám laïi, vaø
noù thaáy nuï cöôøi cuûa em beù vaø cuûa Haøi
Nhi Gieâsu sao maø bình yeân laï...


Chaøo taïm bieät em beù, noù böôùc ra
khoûi saân nhaø thôø. Thaáy moät baø laõo
aên xin beân veä ñöôøng, noù tieán laïi vaø
bieáu baø moät moùn tieàn nhoû. Tình côø,
noù thaáy moät tôø giaáy maøu xanh nhoû
laãn trong nhöõng tôø giaáy baïc. Ngaïc
nhieân, noù môû ra xem, thì ra laø moät
caâu Lôøi Chuùa. Vaø caâu Lôøi Chuùa aáy laïi
caøng ñaùnh ñoäng noù nhieàu hôn.


“Ñöùc Meán tha thöù taát caû, tin töôûng
taát caû, hy voïng taát caû, chòu ñöïng taát
caû”.


Coù leõ, nhöõng gì ñeâm nay noù vöøa traûi
qua laø do Chuùa Gieâsu Haøi Ñoàng göûi
ñeán cho noù. Noù caùm ôn Haøi Nhi vì nuï
cöôøi bình yeân cuûa Ngaøi, vì lôøi daïy veà
Ñöùc Meán vaø vì e beù vôùi nhöõng ngoïn
löûa aám aùp giöõa ñeâm ñoâng. Nhaát ñònh
noù seõ xin ôn Chuùa vaø seõ luyeän cho
mình coù ñöôïc Ñöùc Meán khoâng bao
giôø maát.


Treân ñöôøng veà, noù caûm thaáy bình an
laï, noù thaáy mình thaät ngu ngoác khi
cöù maõi oâm nhöõng kyù öùc ñau khoå. Töï
nhieân noù baät cöôøi, moät tieáng cöôøi
trong treûo...


ñeâm ñoâng


BAÏN TREÛ SUY NGHÓ


Chuoâng nhaø thôø ñoå daøi, noù hoái haû böôùc thaät nhanh, traùnh caùi goïi vôùi
theo cuûa nhoû baïn... Moät coâ beù sinh ra trong söï ñuøm boïc, yeâu thöông cuûa gia ñình, luoân ñöôïc moïi ngöôøi quan taâm, chaêm soùc. Daàn theo naêm thaùng, coâ beù aáy lôùn leân, tröôûng thaønh. Coâ cho raèng, cuoäc soáng laø con


ñöôøng traûi ñaày hoa thôm coû laï. Tö töôûng aáy coù leõ seõ theo coâ beù
suoát cuoäc ñôøi neáu nhö khoâng coù cuù vaáp naêm 12. Naêm aáy, coâ
cuøng ngöôøi baïn thaân gaéng söùc ñeå hoaøn thaønh thaät toát baøi luaän,
haàu mong ñöôïc choïn tham gia cuoäc thi huøng bieän. Nhaø tröôøng
raát taâm ñaéc vaø thích thuù vôùi caùc vaán ñeà maø coâ vaø ngöôøi baïn ñöa
ra. Nhöng chæ ñöôïc choïn moät ngöôøi ñi trình baøy tröôùc cuoäc thi
lôùn. Taát nhieân caû hai ñeàu muoán laø ngöôøi ñöôïc choïn, vì ñaây laø
caùnh cöûa môû roäng ñeå ñöôïc tuyeån thaúng vaøo tröôøng Ñaïi hoïc naøo
ñoù. Hoài hoäp chôø ñôïi, nhöng keát quaû thaät ñaùng buoàn: ngöôøi ñöôïc
choïn khoâng phaûi laø coâ!


Huït haãng! Tuyeät voïng! Coâ beù göôïng cöôøi chia vui vôùi coâ baïn
thaân. Thôøi gian troâi, caâu chuyeän ñi vaøo dó vaõng, vaø caû hai cuõng
ñaõ vaøo ñaïi hoïc. Chung tröôøng, chung lôùp. Nhöng trong dòp tình


côø gaëp laïi coâ giaùo xeùt duyeät cuoäc thi naêm xöa. Qua vaøi caâu xaõ giao, coâ chôït hieåu toaøn boä caâu chuyeän. Thì ra
ngöôøi baïn thaân tung tin raèng gia ñình coâ beù ñang laøm hoà sô cho coâ du hoïc. Vaø dó nhieân, ngöôøi ta seõ choïn
ngöôøi ôû laïi ñaát nöôùc!


Söõng sôø tröôùc lôøi coâ giaùo, nhöng coâ raùng giöõ bình tónh. Veà ñeán nhaø, côn giaän run ngöôøi tuoân traøo. Coâ noân
nao, caêng thaúng. Coâ muoán cöôøi, coâ muoán khoùc tröôùc söï ñôøi. Coâ caêm giaän, khinh bæ ngöôøi baïn thaân. Coâ vaät
vaõ nhöng côn giaän khoâng nguoâi. Ngheïn ngaøo, coâ taâm söï vôùi ngöôøi chò taát caû noãi uaát öùc vaø töï do ñeå ngoïn
löûa caêm hôøn buøng chaùy. Sau moät hoài laéng nghe, chò oân toàn ñöa ra moät loaït caâu hoûi khieán coâ phaûi töï vaán:
“Em töùc giaän töø khi bieát caâu chuyeän phaûi khoâng? Neáu nhö khoâng gaëp coâ giaùo, gioâng toá ñaâu noåi leân trong
loøng em chöù gì? Em thaáy mình töùc giaän thì toát hôn laø khi thaáy loøng em bình an chaêng?”.


Roài chò keát luaän: “Haõy coi nhö khoâng coù cuoäc gaëp hoâm nay vôùi coâ giaùo. Em nghó xem em ñaõ coù nieàm bình
an trong bao nhieâu naêm, ñöøng ñeå côn giaän döõ thoåi taét ngoïn ñeøn lyù trí”.


Caâu noùi “Giaän döõ thoåi taét ngoïn ñeøn lyù trí” cuûa Molieøre thoát ra töø moâi mieäng cuûa ngöôøi chò thaân thöông nhö
thaép saùng hôn nôi taâm trí coâ moät söï thaät: “An bình, moät moùn quaø voâ giaù”.


Côn giaän döõ tan bieán. Coâ nhaát ñònh seõ choân bí maät naøy trong ñaùy loøng mình, ñeå taâm hoàn coâ bình an, vaø
cho caû ngöôøi baïn kia ñöôïc an bình. Coâ mæm moät nuï cöôøi. Trong loøng coâ daäy leân moät nieàm vui cao thöôïng.
Coâ mong mình maõi laø söù giaû hoaø bình!


HUYEÀN TRAÂM


Côn Gioâng


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 15




SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 16


BAÏN TREÛ SUY NGHÓ


Ñaát nöôùc toâi “thay da ñoåi thòt” moãi
ngaøy vôùi caùc coâng trình döï aùn moïc leân
nhö naám nhöng sao coù nhieàu noâng daân
maát keá sinh nhai, nhieàu doøng soâng
caùnh röøng bò böùc töû vaø nhieàu ngöôøi phaûi
vaät vaõ chen chuùc trong caùc beänh vieän?
– Hoøa bình ñaâu chæ tính baèng caùc chæ soá
taêng tröôûng.


Nhaân daân toâi khoâng coøn mang aùch ñoâ
hoä cuûa ngoaïi bang maø sao nay coù nhieàu
coâ gaùi treû phaûi baùn mình laøm vôï maáy gaõ
Ñaøi Loan, Haøn quoác vaø sao nhieàu ngöôøi
phaûi ngaàn ngaïi, e sôï moãi khi ñeán cöûa
coâng? – Hoøa bình ñaâu chæ laø söï ñoäc laäp.


Ñoàng baøo toâi Baéc – Trung – Nam nay
khoâng coøn phaân bieät, ly taùn nhöng sao
yù thöùc coäng ñoàng keùm coûi (noâng caïn,


voâ caûm), khoù laøm vieäc nhoùm (laùu caù, thuû lôïi), khi
keït xe laø taát caû cuøng keït cöùng ngaéc (khoâng ai
nhöôøng ai), vaø nhieàu ngöôøi ñi xe laán tuyeán, traùi
chieàu (tuøy tieän, baát chaáp)? – Hoøa bình ñaâu chæ laø
soáng cuøng moät maùi nhaø.


Hoøa Bình Ôi! Hoøa Bình Ôi!
Hoøa Bình Ôi! Hoøa Bình Ôi!
Ta gaùnh chung ñau thöông moät trôøi
Nam Baéc ôi. Queâ höông, Tình ngöôøi
Vieät Nam Ôi! Vieät Nam Ôi!


Baøi haùt “Hoøa Bình ôi! Vieät Nam ôi!” maø cha anh
toâi haùt naêm naøo nghe sao vaãn thieát tha, ñaéng
ñoùt... vì hình nhö vaãn chöa coù moät neàn hoøa bình
ñích thöïc cho ñaát nöôùc vaø daân toäc naøy.


Naëng loøng, traên trôû vì nhöõng ñieàu khoâng töû teá
beân ngoaøi nhöng trong ta cuõng laø moät theá giôùi
vôùi bao xao ñoäng, böùc boái, khoâng yeân...


Ta nhö ngöôøi “oâm rôm raëm buïng” töï daèn vaët, vaø
maõi day döùt vì nhöõng sai soùt, lôõ laàm trong quaù
khöù maø coù leõ chaúng maáy ngöôøi nhôù tôùi. Ta moûi
meät lo ñaäy che nhöõng khieám khuyeát vì muoán
mình luoân troïn veïn, hoaøn haûo trong maét ai.


Ta thöùc daäy moãi saùng khoâng phaûi vôùi nieàm vui
maø laø nhöõng ngaùn ngaåm vôùi ñoáng coâng vieäc
ñang chôø giaûi quyeát, laø nhöõng toan tính möu
meïo ñoái phoù vôùi seáp, vôùi ñoàng nghieäp ra sao ñeå
coù ñöôïc an toaøn vaø nhöõng phaàn lôïi phaàn hôn veà
mình.


Ta laàn löõa, daây döa vôùi nhöõng caùm doã ñeå trong
ta hai nöûa phaän ngöôøi – hai nöûa Saùng Toái – giao
tranh khoâng döùt. Ta bieát ñoøi hoûi cuûa Phuùc AÂm laø
“Ai ñaõ tra tay vaøo caøy thì khoâng ngoaùi laïi ñaèng
sau” nhöng vaãn cöù ngoù nghieâng khieán ta rôi vaøo
tình traïng khoù xöû cuûa ngöôøi “laøm toâi hai chuû” vaø
laên taên choïn löïa Cöûa Heïp, hay Cöûa Roäng...


Ta töï hoûi ai laø ngöôøi coù ñöôïc bình an trong coõi
ñôøi naøy?... Ngöôøi muø vì khoâng thaáy nhöõng thöù
baát coâng vaø nheách nhaùc trong cuoäc soáng? Ngöôøi
ñieác vì khoâng nghe thaáy coøi xe inh oûi, karaoke oàn
aõ, tieáng ngöôøi theùt gaøo? Ngöôøi ñieân vaø ngöôøi say
vì “... ngöôøi ñieân khoâng bieát nhôù vaø ngöôøi say
khoâng bieát buoàn”? Vò aån só nôi thaâm sôn cuøng
coác vì xa rôøi theá tuïc bon chen, ñaáu ñaù? Boïn con
nít soáng hoàn nhieân, trong saùng khoâng so ño thieät
hôn, khoâng ñong ñeám maát coøn? Keû tin töôûng,
caäy döïa vaøo Gia-veâ nhö lôøi Thaùnh Kinh ñaõ cheùp:
”Duø böôùc ñi trong thung luõng toái taêm. Toâi khoâng
lo maéc naïn, toâi seõ khoâng nao nuùng, vì Chuùa ôû
cuøng toâi”? (Tv 22)


Toâi ñaõ ñi tìm Chuùa nhöng vaãn chöa gaëp Ngaøi.
Toâi ñaõ xin nhieàu leã nhöng vaãn khoâng coù bình an.


Hoøa bình ôi! Hoøa bình ôi!... Toâi vaãn ñang tìm goïi.


Hoøa bình ôi! Hoøa bình ôi!... Haõy noùi giuøm toâi, haõy
chæ giuøm toâi!


HOØA BÌNH ÔI !
PEACE


Queâ höông toâi ñaõ
im tieáng suùng töø


laâu maø sao vaãn coøn
haøng chuïc, haøng
traêm ngaøn ngöôøi


cheát (vì tai naïn giao
thoâng, phaù thai)


moãi naêm?


Hoøa bình ñaâu chæ
laø khoâng coøn chieán


tranh.


TRUNG NGHÒ


Ngaøy 05.11.2009, baûn tin Online:
“Theo Thoâng taán xaõ Vieät Nam, taïi
Hoäi nghò Toaøn caàu caùc quoác gia hoaø
bình dieãn ra taïi thuû ñoâ Washington
cuûa Myõ töø ngaøy 1 ñeán 3/11, Vieät
Nam ñöôïc vinh danh laø moät trong
nhöõng nöôùc hoaø bình nhaát treân theá
giôùi” ñaõ khieán toâi vöøa töï haøo pha laãn
ngaïc nhieân: Vieät Nam ñöôïc toân vinh
laø moät trong nhöõng nöôùc hoaø bình
nhaát treân theá giôùi!


Vinh döï naøy phaûi chaêng ñeán töø
vieäc ñaát nöôùc Vieät Nam töø laâu roài
khoâng vang tieáng suùng, hay khoâng
coù nhöõng cuoäc ñaùnh bom töï saùt
ruøng rôïn nhö ñaõ xaûy ra taïi Iraq,
Afghanistan...? Ngaøy ngaøy ñoái dieän
vôùi thöïc teá vaø vôùi haøng loaït tin töùc
doäi veà thöïc traïng cuoäc soáng, ñaõ
laøm toâi traên trôû, baát an. Chôït ñeán
vôùi toâi moät thaéc maéc: Ñaâu laø khuoân
maët ñích thöïc cuûa hoaø bình?


Ñi tìm moät ñònh nghóa veà
hoaø bình
Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaolo
II noùi: “Teân môùi cuûa hoøa bình
laø coâng baèng vaø baùc aùi!”. Thaät
chí lyù! Laøm sao hoøa bình coù theå
toàn taïi khi con ngöôøi phaûi chòu
baát coâng vaø quyeàn lôïi cuûa hoï bò
chaø ñaïp? Laøm sao coù hoøa bình
khi coâng lyù luoân ñöùng veà phía ngöôøi
giaøu? Coù hoaø bình chaêng khi gia ñình
tan naùt vaø tình yeâu khoâng coøn ngöï
trò?


Hoaø bình coøn coù nghóa laø hoaø thuaän
vaø höõu nghò. Vaâng, khi ngöôøi ta nghi
ngôø vaø xem nhau nhö ñoái thuû thì
chaúng coù hoaø bình. Seõ khoâng bao
giôø coù hoøa bình giöõa hai nöôùc neáu
hoï cuõng xem nhau nhö moái ñe doïa
vaø khoâng ngöøng taêng cöôøng vuõ khí
chieán tranh ñeå choáng nhau. Laøm sao
coù hoøa bình khi nhöõng tranh chaáp vaø
maâu thuaãn luoân ñöôïc giaûi quyeát baèng
baïo löïc, xung ñoät?


Hoøa bình coù nghóa laø an toaøn vaø yeân
oån. Coù theå coù hoøa bình khi con ngöôøi
luùc naøo cuõng sôï seät vaø lo laéng cho
söï an toaøn veà cuûa caûi? Ngöôøi ngheøo
thì lo tìm, coøn ngöôøi giaøu thì lo giöõ vaø
cuûng coá taøi saûn mình.


Hoøa bình coøn coù nghóa laø eâm ñeàm
vaø laønh maïnh. Coù ñöôïc khoâng moät


cuoäc soáng khoâng coù söï caõi vaõ, ñaùnh
loän, quaáy raày hay nhöõng caùi nhìn soi
moùi, thieáu thieän caûm? Hình nhö luoân coù
nhöõng aâm thanh vaø muøi vò khoù chòu laøm
khuaáy ñoäng söï bình yeân cuûa cuoäc soáng.


Hoøa bình bao goàm thaùi ñoä quan taâm,
löu yù ñeán nhu caàu ngöôøi khaùc. Laøm sao
baïn coù theå thoaûi maùi thöôûng thöùc böõa
côm sung tuùc trong khi baïn bieát raèng
ngöôøi haøng xoùm keá beân ñang cheát daàn
cheát moøn vì khoâng coù cuûa aên? Hoøa bình
khoâng coù nghóa laø döûng döng hay traùnh
xa nhöõng phieàn phöùc!


Coù chaêng moät neàn hoaø bình ñích
thöïc?
Theo toâi, hoaø bình khoâng chæ coù nghóa laø
chieán tranh vaéng boùng, nhöng hoaø bình
thöïc söï chæ coù khi taâm hoàn caûm thaáy
bình an, vaø khaån thieát mong ñieàu toát
laønh cho ngöôøi khaùc. Coù hoøa bình laøm
sao ñöôïc khi loøng ngöôøi luùc naøo cuõng


ñaày daãy nhöõng toan tính
lôïi loäc, haän thuø, ganh gheùt,
hay nhöõng tranh giaønh ñeå
thaéng baèng moïi giaù ?


Xaây döïng moät neàn hoøa bình
ñích thöïc chaúng deã daøng
chuùt naøo, nhöng noù laïi laø
ñieàu caàn thieát ñeå theá giôùi
toàn taïi. Cho duø baát coâng
döôøng nhö laø ñieàu taát yeáu
cuûa lòch söû nhaân loaïi, nhöng
khoâng vì theá maø chuùng ta
döûng döng vôùi hoøa bình!
Chuùng ta khoâng thieát laäp
ñöôïc neàn hoøa bình tuyeät
ñoái, nhöng chuùng ta vaãn coù
khaû naêng ñeå kieán taïo moät
neàn hoøa bình hoaøn haûo bao


coù theå!


Vieäc to taùt toâi khoâng laøm ñöôïc,
nhöng toâi coù theå thöïc thi coâng
baèng vaø baùc aùi töø trong nhöõng
vieäc nhoû nhaët, haøng ngaøy. Ñeán
ñaây, toâi thaáy thaät chí lyù nhöõng moái
phuùc maø Gieâsu ñaõ daïy. Ñeå möu


caàu moät thöù hoaø bình ñích thöïc, taän
ñaùy thaúm saâu coõi loøng toâi phaûi caûm
neám ñöôïc ñieäu nhaïc vui töôi, thanh
thoaùt cuûa baøi ca caùc moái phuùc:


Phuùc cho nhöõng ai coù tinh thaàn
ngheøo khoù vì nöôùc trôøi laø cuûa hoï


Phuùc cho nhöõng ai hieàn laønh vì hoï
seõ ñöôïc ñaát höùa laøm cô nghieäp


Phuùc cho nhöõng ai ñau buoàn vì hoï
seõ ñöôïc uûi an


Phuùc cho nhöõng ai ñoùi khaùt ñieàu
coâng chính vì hoï seõ ñöôïc no thoûa


Phuùc cho nhöõng ai coù loøng thöông
xoùt vì hoï seõ ñöôïc Thieân Chuùa xoùt
thöông


Phuùc cho nhöõng ai coù loøng trong
saïch vì hoï seõ ñöôïc nhìn xem Thieân
Chuùa


Phuùc cho nhöõng ai aên ôû thuaän hoøa
vì hoï seõ ñöôïc goïi laø con Thieân Chuùa


Phuùc cho nhöõng ai bò baùch haïi vì leõ
coâng chính vì nöôùc trôøi laø cuûa hoï.


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 17


ñònh nghóa
HOØA BÌNH


TRÍ HIEÁU




Nhaø sö kia caûm thaáy ñoù laø moät söï xuùc
phaïm gheâ gôùm. Trong suoát hai tieáng
ñoàng hoà, oâng quôû traùch baïn ñaõ phaïm
Giôùi Luaät: Phaûi chaêng nhaø sö ñoù ñaõ
queân mình laø moät tu só? Laøm sao ñaõ
daùm ñuïng tôùi moät ngöôøi ñaøn baø? Teä
haïi hôn nöõa, laïi coõng chò ta sang bôø
soâng beân kia? Vaø ngöôøi ñôøi seõ ñaøm
tieáu ra sao? Phaûi chaêng nhaø sö aáy ñaõ
laøm oâ danh Ñaïo Phaùp? ....


Nhaø sö phaïm loãi ñaõ chaáp nhaän moät
caùch can tröôøng. Khi baøi dieãn thuyeát
chaám döùt, thaày chæ thoát leân maáy tieáng:
“Huynh aï, toâi ñaõ ñeå chò aáy ôû beân bôø
soâng, coøn huynh ñang coõng chò ñoù
sao?”


Nhöng nôi ñaâu ta tìm ñöôïc söï bình an
ñích thöïc? Chuùng ta quaù roõ mình giôùi
haïn vaø cuõng theá söï bình an chuùng ta
taïo ra ñöôïc thaät haïn heïp. Chaúng laï gì
maø nhieàu ngöôøi ñaõ coi raèng hoøa bình
chính laø chuaån bò chieán tranh. Ñöôøng
ñôøi ñaõ cho baïn roõ söï bình an ñaâu chæ
ñeán töø vieäc coá queân ñi moät ñieàu gì khoù
chòu. Nhuû loøng mình coá queân ñi söï noãi
chaùn chöôøng vaø eâ cheà maø tha nhaân
taïo ra khoâng theå ñaït ñöôïc söï bình
an noäi taâm. Bình an ñích thöïc chaúng
ñeán töø chuyeän töï kyû aùm thò. Ñuùng
hôn, bình an laø taëng phaåm cho nhöõng
ai gieo raéc an bình. Bình an chæ ñeán
cho nhöõng ai bieát tha thöù chaân thaønh.
Tha thöù trôû thaønh ñieàu kieän khoâng
theå thieáu ñeå höôûng bình an. Noùi tích
cöïc, muoán höôûng bình an, chuùng ta
phaûi bieát “nghó toát, noùi toát, laøm laønh”
cho moïi ngöôøi. Chính khi ñoù, ta nhaän
ra moät söï thaät caên baûn hôn
nhieàu trong cuoäc soáng chuùng
ta: khoâng phaûi chuùng ta thi
aân giaùng phuùc tröôùc, nhöng
chuùng ta maõi maõi laø nhöõng
keû nhaän laõnh. Baïn khoâng
tin ñieàu ñoù ö? Baïn thaáy khoù
chòu vì ñoù chaêng? Theá nhöng
ñuùng laø vaäy. Chính chuùng
ta ñaõ ñöôïc tieáp nhaän tröôùc.
Chuùng ta ñaõ ñöôïc ñoùn chaøo
ngay khi chuùng ta chöa coù
maët. Chính chuùng ta ñöôïc
nuoâi döôõng tröôùc. Phaûi, chính
chuùng ta ñaõ ñöôïc tha thöù
tröôùc. Bình an ñaõ ñöôïc ban
cho ta nhö moät gia saûn quí
baùu khi vaøo ñôøi tröôùc khi noù
laø moät cam keát cuûa chuùng ta
ñeå phaùt trieån vaø laøm lan roäng.


vôùi baïn raèng baïn khoâng ñöôïc döïng
leân cho haän thuø cuõng nhö haän thuø
ñaâu phaûi laø theá giôùi maø chuùng ta buoäc
phaûi xaây döïng. Neáu coù luùc naøo ñoù baïn
döôøng nhö muoán noùi raèng baïn khoâng
theå tha thöù cho moät ai ñoù thì quaû thöïc
baïn kinh nghieäm söï khoâ caèn khuûng
khieáp cuûa cuoäc ñôøi mình. Cuoäc soáng
vôùi chuû tröông “Chuùa tha nhöng ta
khoâng tha“ khoâng theå sinh traùi ngoït,
cho duø beà ngoaøi ñôøi soáng aáy ñöôïc bao
boïc baèng moïi thöù thaønh coâng. Thaønh
coâng lôùn nhaát trong cuoäc ñôøi khoâng
ñöôïc tính baèng nhöõng thaønh coâng
trong möu moâ ñeå traû thuø. Khoâng bao
giôø ñaâu! Toâi taï ôn Thieân Chuùa vì caùc
baïn daàn hieåu raèng chæ nhôø yeâu thöông
bình an môùi ñeán hieån trò. Toâi mong
öôùc cho caûm nghieäm naøy lôùn maõi
trong ñôøi soáng baïn ñeå baïn ñöøng ñaùnh
ñoåi noù vôùi baát kyø söï maõn nguyeän cuûa
haän thuø naøo.


Baïn Huyeàn Traâm khoâng noùi leân cuøng
moät söï thaät hay sao khi cho thaáy söï
bình an taâm hoàn maát haún moät khi thuø
gheùt leân ngoâi. Baïn thaáy chaêng moät
söï thaät naøy: luùc haït coû luøng noåi leân
cuõng laø luùc maø haït luùa bò cheøn eùp moät
khoâng gian ñeå taêng tröôûng vaø khoâng
theå sinh hoa keát quaû. Khi chuùng ta
ñeå cho taâm hoàn bò gaäm nhaám bôûi
ghen tuoâng, ích kyû, giaän döõ, haän thuø
thì chuùng ta töï giam haõm mình trong
nhaø tuø cho duø chuùng ta vaãn töï do theå
lyù. Toâi hy voïng baïn hieåu caâu chuyeän
yù nghóa naøy: Coù hai ngöôøi tuø cuûa Ñöùc
Quoác Xaõ gaëp nhau. Hoï cuøng traûi qua
nhöõng ngaøy thaùng kinh hoaøng. Gaëp laïi
nhau, moät ngöôøi keå nhöõng naêm ra khoûi
nhaø tuø quaù khöù aáy vôùi ñaày daãy nhöõng
coâng vieäc haêng say. Coøn ngöôøi kia laïi
cöù oân ñi oân laïi nhöõng ngaøy thaùng cuõ
vôùi nhöõng lôøi haèn hoïc veà moïi thöù baát
coâng vaø ñaøn aùp. Thaáy vaäy, ngöôøi baïn
kia bình thaûn noùi: naøy baïn, toâi ñaõ boû laïi
nhaø tuø laâu roài, taïi sao baïn coøn mang
nhaø tuø theo vôùi mình khi ra khoûi ñoù.
Toâi sôï baïn vaãn ñang bò nhoát trong ñoù.
Tuyeät! Anthony De Mello cho ta moät
suy tö töông töï.


Ngaøy kia treân ñöôøng trôû veà tu vieän, hai
nhaø sö Phaät Giaùo gaëp gôõ moät phuï nöõ
tuyeät ñeïp ñöùng beân bôø soâng. Cuõng
nhö hoï, ngöôøi phuï nöõ ñoù muoán qua
soâng, nhöng möïc nöôùc daâng cao. Do
ñoù moät trong hai nhaø sö ñaõ coõng chò
ñoù leân vai ñeå qua soâng.


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 19


Ñöôïc trang bò baèng moïi thöù tö duy toát
laønh nhö theá, toâi môøi goïi baïn giôø ñaây
nhìn vaøo bieåu töôïng maùng coû nhö ñaëc
tröng cuûa muøa Giaùng sinh, muøa bình
an. Khaép nôi baïn nghe caàu chuùc bình
an. Thaät ra, toâi môøi goïi baïn chieâm
ngaém haøi nhi ñang naèm ôû ñoù. Haøi nhi
aáy hoaøn toaøn leä thuoäc ngöôøi khaùc.
Ngay caû vieäc chaïy troán ñeå ñöôïc bình
an cho chính mình, haøi nhi ñoù cuõng
chaúng theå laøm ñöôïc. AÁy theá maø haøi
nhi ñoù laïi gaùnh taát caû cho nhaân loaïi
ñöôïc an bình. Nôi haøi nhi aáy, trôøi ñaát
giao hoøa. Nôi haøi nhi aáy, vinh quang
Thieân Chuùa vaø haïnh phuùc con ngöôøi
baét tay nhau aâu yeám. Nôi ngaøi, lôøi ca
haùt “vinh danh Thieân Chuùa treân caùc
taàng trôøi, bình an döôùi theá cho ngöôøi
Chuùa thöông” neân troïn. Haøi nhi ñoù laø
giao öôùc môùi vaø vónh cöûu cuûa Thieân
Chuùa trung tín vaø nhaân loaïi baát trung.
Ngaøi laø söï bình an cuûa chuùng ta. Bình
an nay ñaõ coù moät teân goïi vaø khuoân maët
ngöôøi: Gieâsu Nadareùt. Quanh maùng
coû, Ngaøi noái keát moïi haïng ngöôøi laïi.
Nôi ñoù, daõ thuù khoâng coøn laøm haïi con
ngöôøi nöõa. Haøi nhi ñoù lieân keát nhöõng
keû ôû xa vaø ôû gaàn laïi vôùi nhau. Haøi nhi
ñoù noùi thaúng cho chuùng ta raèng con
ngöôøi laø con ñöôøng chuùng ta phaûi ñi
ñeå xaây döïng theá giôùi môùi trong bình
an. Haøi nhi ñoù khaúng ñònh vôùi chuùng
ta raèng moät söï bình an phi nhaân chæ
laø xaûo traù maø roát cuïc seõ qua ñi mau
choùng, vì nôi haøi nhi beù boûng ñoù, ta
thaáy roõ con ngöôøi nhö vinh quang cuûa
Thieân Chuùa haèng soáng. Luùc ñoù, chuùng
ta nhaän ra yù nghóa saâu xa nhaát cuûa
bình an laø gì.


Ñeå baét ñaàu chia seû, toâi muoán ñaët tröôùc baïn moät hình aûnh: giöõa côn gioâng baõo,
caây coái bò vaën veïo, nhöng goác reã vaãn an bình caém saâu vaøo loøng ñaát. ÔÛ phaàn
treân, gioù baõo ñaùnh vaøo caây ñoù tôi bôøi. Theá nhöng, ôû taän döôùi goác reã, caây vaãn
bình laëng caém saâu vaøo töøng thôù ñaát. Hình aûnh aáy theo toâi sao maø hôïp vôùi
nhöõng gì toâi ñoïc thaáy nôi nhöõng kinh nghieäm cuûa caùc baïn. Ñaèng sau nhöõng
khaùt mong ñeán nhöõng eâ cheà bò baïn beø phaûn boäi xuyeân qua nhöõng daèn vaët,
toâi caûm phuïc caùc baïn, nhöng ñoàng thôøi laïi baét toâi töï hoûi coù nôi naøo bình an
khoâng; söï bình an phaûi vun xôùi thuoäc dieän beà maët taâm lyù, khoâng coù nhöõng
soùng gioù, hay thuoäc dieän beà saâu, taâm linh? Söï bình an xaûy ra ôû döôùi chieàu saâu
cuûa bieån caû hay beà maët cuûa ñaïi döông? Hieån nhieân, kinh nghieäm ñôøi soáng cho
thaáy duø noã löïc vun troàng ñeán maáy, chuùng ta vaãn bò nhöõng traùi yù vaây phuû. Coù
khi caû ñôøi chuùng ta vun troàng tình baïn nhöng roài boãng choác ta thaáy beõ baøng
hay chöng höûng. Phaûi chaêng luùc ñoù bình an vónh bieät chuùng ta? Khoâng ai phuû
nhaän beà maët ñaïi döông thaät ñeïp, vôùi nhöõng tia naéng bình minh hay hoaøng
hoân, nôi ñoù thuyeàn beø côõi soùng vaãy vuøng. Nhöng roài beà maët aáy seõ ñeán luùc
cuõng laøm con ngöôøi taùn ñôûm vôùi nhöõng ñôït soùng thaàn cao ngaát. Theá nhöng,
chính khi ñoù döôùi loøng ñaïi döông moïi söï laïi nhö chìm trong yeân tónh; taát caû
sinh vaät vaãn an bình tung taêng vaø taêng tröôûng trong söï soáng phong phuù.
Khoâng moät baõo toá naøo coù theå phaù tan söï an bình saâu xa aáy.


Hình aûnh aáy khieán toâi nhaän ra ñieàu quan troïng maø caùc baïn kinh nghieäm. Coù
moät luùc naøo ñoù, moät soá trong caùc baïn ñaõ “öôùc gì mình coù theå gheùt ngöôøi
ta... nhöng noù chôït nhaän ra raèng gheùt ngöôøi thaät laø khoù.“ Toâi muoán noùi hôn
theá. Chuùng ta, baïn vaø toâi, ñöôïc sinh ra khoâng phaûi cho haän thuø. Chuùng ta ñaõ
ñeán theá gian nhö keát quaû yeâu thöông cuûa cha meï, thì chuùng ta cuõng khoâng
theå taêng tröôûng cho haän thuø. Chuùng ta khoâng theå lôùn leân thaønh ngöôøi nhôø
cheùm gieát vaø baïo löïc. Neáu chuùng ta ñeå laïi cho theá giôùi nhöõng baïo taøn vaø
taøn saùt, chuùng ta chaúng caàn phaûi xuoáng hoûa nguïc môùi bieát theá naøo laø hoûa
nguïc. Chuùng ta ñaõ ñaùnh baïn vôùi noù ngay khi soáng roài. Haõy cho toâi noùi raát thaät


BÌNH
AN


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 18


ÑOÀNG HAØNH VÔÙI BAÏN TREÛ


Nôi naøo


Taän Ñaùy Ñaïi Döông
hay beà maët ?


VAÊN AM, SDB




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 21


tröøng phaït vaø tha thöù, caùc baïn treû seõ nghó gì? Hoï coù bao
giôø ñaët caâu hoûi “nguyeân nhaân do ñaâu”: Toâi hay laø baïn?
Ngöôøi khaùc hay chính chuùng ta? Ai laø ngöôøi coù lyù? Chaéc
chaén duø ít hay nhieàu, hoï ñaõ hieåu vaø seõ hieåu raèng moät
phaàn traùch nhieäm trong nhöõng baát ñoàng chia reõ laø loãi cuûa
chính baûn thaân moãi ngöôøi. Coù ñieàu laø hình nhö chuùng ta
deã daøng ñoå loãi cho ngöôøi khaùc, hoaëc coù suy nghó raèng
ngöôøi khaùc laø nguyeân nhaân cuûa nhöõng “chuyeän baát hoøa”
hôn laø mình. ÔÛ ñaây chuùng ta môùi thaáy vieäc hoaùn caûi chính
baûn thaân mình vaø loøng tha thöù laø chìa khoùa caàn thieát ñeå
môû caùnh cöûa hoøa bình hôn laø lyù luaän suoâng.


Neáu noùi raèng cuoäc soáng luoân laø moät cuoäc ñaáu tranh vaø
söï tieán boä xaõ hoäi döïa treân vieäc giaûi quyeát caùc maâu thuaãn
tröôøng kyø, thì hoøa bình coù leõ seõ luoân maõi laø mô öôùc vì
chaúng bao giôø ngöôøi ta chaám döùt xung ñoät. Nhieàu ngöôøi
bi quan hôn veà hoøa bình khi thaáy raèng con ngöôøi hình
nhö luoân mang trong mình “maùu baïo löïc”, ñaáu tranh
ñeå soáng coøn, nhìn ngöôøi khaùc nhö laø keû thuø hay laø “ñòa
nguïc”, nhìn “con ngöôøi laø lang soùi cuûa nhau.” Taát caû moïi
söï lieân quan ñeán hoøa bình, neáu ñöôïc caùc baïn treû nhìn
nhaän nhö theá, seõ trôû thaønh “chuyeän ngoaøi leà” cuûa ñôøi
soáng caù nhaân hoï. Hoï seõ deã daøng suy nghó raèng: ích lôïi gì
maø thay ñoåi theá giôùi naøy neáu töï baûn chaát cuûa noù laø ñaáu
tranh vaø baïo löïc; ích lôïi gì maø thay ñoåi baûn thaân mình
cho hoøa bình neáu töï trong maùu thòt ñaõ mang naëng baûn
naêng sinh toàn vaø tranh ñaáu cuøng vôùi ñoàng loaïi ñeå soáng
coøn? Caâu noùi töông ñoái phoå bieán giôø ñaây laø: “Haõy ñeå cho
toâi yeân thaân!”. Ñaây cuõng laø moät kieåu chaïy troán traùch
nhieäm vaø ñoùng kín trong chính mình.


Ñaây kia ngöôøi ta vaãn noùi ñeán caùc phong traøo hay caùc
“chieán só” tranh ñaáu cho hoøa bình, hay noùi ñeán caùc giaûi
thöôûng Nobel Hoøa bình (ñöôïc trao cho nhöõng ai noã löïc
daán thaân cho coâng cuoäc xaây döïng hoøa bình giöõa caùc daân
toäc treân theá giôùi). Hoï laø ai? Ñoù phaûi laø nhöõng ngöôøi coù
ñöôïc nhöõng phaåm tính nhaát ñònh nhö: söï hieåu bieát saâu
saéc veà giaù trò cuûa coâng lyù, hoøa bình; khaû naêng ñaùnh giaù
vaø löïa choïn hình thöùc tranh ñaáu vì hoøa bình treân cô sôû
cuûa söï quaân bình veà quyeàn vaø boån phaän, traùch nhieäm caù
nhaân, söï toân troïng phaåm giaù con ngöôøi, khaû naêng tha thöù
vaø hoaùn caûi ngay chính baûn thaân mình vì lôïi ích chung...


Ñieàu thöïc teá laø ai cuõng ao öôùc coù moät cuoäc soáng bình
an, haïnh phuùc, ñöôïc vui soáng trong tình huynh ñeä thaân
thieän vaø yeâu thöông giöõa moïi ngöôøi. “Phuùc cho nhöõng ai
xaây döïng hoøa bình, vì hoï seõ ñöôïc goïi laø con Thieân Chuùa”
Ñoù laø lôøi khaúng ñònh cuûa Tin möøng maø ngöôøi Kitoâ höõu
ñöôïc daïy doã nhö laø “moái phuùc thaät”. Ngöôøi xaây döïng
hoøa bình hieåu roõ “tinh thaàn cuûa hoøa bình” hôn laø “chuû
tröông” hay “khaåu hieäu” hay “phong traøo” hoøa bình. Hoï
bieát ñieàu gì phaûi laøm, tham gia vaøo vieäc kieán taïo hoøa bình
vôùi taát caû taám loøng nhaân aùi, tha thöù vaø hoøa thuaän hôn laø
moät cuoäc tranh ñaáu ñoøi “quyeàn ñöôïc höôûng hoøa bình”
baèng moïi giaù keå caû baïo löïc; moät coâng vieäc ñöôïc chuùc
phuùc hôn laø bò nhaân loaïi nguyeàn ruûa raèng ñaõ nhaân danh
hoøa bình maø chaø ñaïp leân treân nhöõng ñau khoå khaùc cuûa
con ngöôøi, nhaân danh baûo veä hoøa bình ñeå huûy dieät ngöôøi


khaùc vôùi teân goïi “keû thuø”.


Vôùi baïn, theá naøo laø ngöôøi bieát xaây döïng hoøa bình? Xin
trích daãn ôû ñaây nhöõng quan nieäm cuûa baïn treû ôû moät
nöôùc khaùc veà “maãu hình ngöôøi kieán taïo hoøa bình” ñeå
baïn tham khaûo.


Ngöôøi xaây döïng hoøa bình coù khaû naêng soáng cho tha
nhaân, queân mình phuïc vuï (18,3%); coù nhieàu naêng löïc
(14,5%); hieåu bieát yù nghóa cuûa coâng baèng trong söï thaät
(13,5%); coù khaû naêng chaáp nhaän vaø toân troïng söï khaùc
bieät cuûa ngöôøi khaùc (11,9%); coù khaû naêng chaáp nhaän hy
sinh gian khoå (10,8%); coù loøng can ñaûm gaùnh vaùc boån
phaän vôùi tinh thaàn traùch nhieäm vaø bieát ñoåi môùi khoâng
ngöøng (9,5%); bieát soáng vôùi nieàm tin nôi söùc maïnh cuûa
söï tha thöù vaø tinh thaàn baát baïo ñoäng (7,3%); coù nieàm
say meâ vôùi cuoäc soáng vaø con ngöôøi (5,6%); bieát soáng coù
öôùc mô, lyù töôûng, kieân trì, laïc quan yeâu ñôøi, yeâu ngöôøi...
(3,6%).


Ngöôøi ta döïa treân caùc caâu traû lôøi ñeå xaùc laäp moâ hình nhö
vaäy veà con ngöôøi xaây döïng hoøa bình, coøn baïn thì sao?
Ñaâu laø maãu ngöôøi maø baïn suy nghó? Baïn coù theå chia seû
vôùi ngöôøi khaùc tinh thaàn hoøa bình chaêng?


Chaéc chaén nhieàu baïn treû treân theá giôùi naøy muoán soáng vaø
chia seû tinh thaàn hoøa bình. Tuy nhieân, mong öôùc laø moät
chuyeän coøn chuyeän soáng cho hoøa bình laïi laø moät chuyeän
khaùc, noù leä thuoäc vaøo neàn giaùo duïc, nieàm tin, chính kieán,
moâi tröôøng vaø thôøi ñaïi. Moät ñieàu ñôn giaûn maø ai cuõng coù
theå nghieäm ra, ñoù laø: chuùng ta khoâng theå trao ban cho
ngöôøi khaùc ñieàu maø mình khoâng coù. Baïn muoán mang
ñeán cho ngöôøi khaùc hoøa bình ö? Haõy ñeå cho con tim,
khoái oùc, suy nghó vaø haønh ñoäng toûa höông thôm cuûa Hoøa
bình, cuûa söï bình an, yeâu thöông, hoøa thuaän, tha thöù...
nôi chính cuoäc ñôøi baïn tröôùc ñaõ.


Moãi chuùng ta laïi phaûi baét ñaàu kieán taïo hoøa bình töø chính
cuoäc ñôøi mình, baèng chính lôøi kinh naøy: Laïy Chuùa töø
nhaân, xin cho con bieát meán yeâu vaø phuïng söï Chuùa trong
moïi ngöôøi...


________________
* Caùc soá lieäu tham khaûo ñöôïc trích daãn töø nghieân cöùu cuûa Renato
Mion, Per un futuro di pace, LAS, Roma 1989.


Vôùi caùc baïn treû “sinh sau ñeû muoän”, thuoäc theá heä 8X, 9X vaø ñöôïc soáng trong söï che chôû bao boïc an toaøn, yeân vui cuûa gia ñình
vaø moïi ngöôøi thaân quen, thì Hoøa bình ñöôïc
hieåu theo moät caùch khaùc hôn: laø vui veû, no
aám, tieän nghi, oån ñònh... Cuõng ñuùng thoâi,
moãi ngöôøi trong chuùng ta khaùm phaù thöïc
taïi theo caùch rieâng cuûa mình vaø moãi ngöôøi
coù moät caùch ñeå hieåu thöïc taïi aáy theo kinh
nghieäm cuûa chính baûn thaân mình. Vaäy thì
chuùng ta coù theå chia seû cho nhau ñieàu gì
veà hai chöõ HOØA BÌNH?


Tröôùc heát Hoøa bình laø moät haïn töø mang
nhieàu yù nghóa khaùc nhau, vaø ngöôøi ta lieät keâ
ba loaïi yù nghóa sau: Nghóa roäng: lieân quan
tôùi moâi tröôøng aùp duïng, roäng hay heïp, beân
trong hay beân ngoaøi... Chaúng haïn khi noùi:
taâm hoàn toâi bình an: hoøa bình noäi taâm, nôi
ñôøi soáng caù nhaân toâi (beân trong) vaø cuoäc
soáng bình an, hoøa hôïp vôùi moïi ngöôøi (beân
ngoaøi); gia ñình hoøa thuaän bình an (moâi
tröôøng heïp), hoøa bình giöõa caùc daân toäc
chung soáng trong theá giôùi naøy (moâi tröôøng
roäng). Nghóa heïp: lieân quan ñeán ñaëc tính
chính xaùc theo nghóa cuûa töø naøy: dieãn taû
moät traïng thaùi vaéng boùng chieán tranh;
nghóa chuaån nhaän: lieân quan ñeán söï caûm
nhaän caùc tính chaát cuûa hoøa bình trong vieäc


noái keát vôùi caùc giaù trò khaùc nhö coâng baèng, bình ñaúng, huynh ñeä, töï do,
daân chuû, traät töï vaø tính chaát oån ñònh cuûa hieän thöïc cuoäc soáng (khoâng coù
xung khaéc töø beân trong caù nhaân, khoâng coù maâu thuaãn trong töông quan
beân ngoaøi giöõa caù nhaân, gia ñình, nhoùm coäng ñoàng vaø xaõ hoäi).


Caùc baïn treû thì coù “kieåu” hieåu rieâng cuûa hoï veà hoøa bình khi caûm nghieäm
veà nhöõng gì ñang xaûy ra quanh hoï. Theo nhöõng ñieàu tra xaõ hoäi (*xin
trích daãn ôû ñaây moät nghieân cöùu cuûa Giaùo sö Mion Renato – UPS), caùc
baïn treû ñònh nghóa theá naøy veà hoøa bình: tình traïng moät theá giôùi khoâng
coù ñaáu tranh vuõ trang (43,3%); khoâng coù maâu thuaãn beân trong moãi quoác
gia (16,5%); cuoäc soáng caù nhaân vaø gia ñình vôùi ñieàu kieän kinh teá thuaän
lôïi vaø may maén (6,3%); khoâng coù baïo löïc trong töông quan giöõa con
ngöôøi vôùi nhau (21,8%); coù söï taêng tröôûng veà coâng baèng xaõ hoäi giöõa caùc
daân toäc cuøng chung soáng (31,1%); loaïi boû ñöôïc söï baát bình ñaúng, nghi
kî ñaøn aùp trong moät quoác gia (847,5%); moät xaõ hoäi vôùi hình thaùi daân
chuû, ñoái thoaïi côûi môû (24,6%); söï tham gia roäng raõi cuûa moïi ngöôøi vaøo
caùc hoaït ñoäng chính tri xaõ hoäi (5,4%).


Qua caùch hieåu chung cuûa caùc baïn treû nhö treân (duø ôû moät quoác gia nhaát
ñònh), chuùng ta cuõng coù theå hieåu theâm raèng: hoøa bình gaén lieàn vôùi ñôøi
soáng caù nhaân vaø coäng ñoàng, xaõ hoäi, kinh teá, chính trò, vaên hoùa vaø caû toân
giaùo nöõa.


Ngoaøi ra, caùc baïn treû, khi ñoái dieän vôùi nhöõng ñieàu baát haïnh, baát coâng
hay baïo löïc trong xaõ hoäi, coù theå khaùm phaù ra yù nghóa vaø giaù trò saâu saéc
hôn cuûa Hoøa bình: taát caû nhöõng gì ñi ngöôïc laïi vôùi quyeàn soáng cuûa con
ngöôøi, phaù hoaïi söï bình an, haïnh phuùc vaø nhöõng gì toát ñeïp trong töông
quan tình ngöôøi, phaù vôõ söï hoøa ñieäu giöõa moïi söï trong theá giôùi naøy (con
ngöôøi-moâi tröôøng soáng)... ñeàu coù theå xem laø söï phaù hoaïi hoøa bình.


Ñöùng tröôùc khung caûnh cuûa hoøa bình vaø chieán tranh, baïo löïc vaø bình an,


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 20


ÑOÀNG HAØNH VÔÙI BAÏN TREÛ


CAÙC MOÁI PHUÙC
Baïn treû &


Ñoái vôùi nhöõng ai ñaõ traûi qua nhöõng lo
aâu cuûa moät thôøi chieán tranh, thì hai chöõ


Hoøa bình gaàn nhö ñoàng nghóa vôùi haïnh
phuùc, bình an, khoâng bom ñaïn, khoâng


tieáng suùng, khoâng cheát choùc,...


Nhoùm baïn treû Taân Haø Baûo Loäc trong chuyeán ñi chôi taïi Damri




thaát theåu treân leà ñöôøng. Treân tay caäu, hai mieáng
goã tre lieân hoài goõ vaøo nhau. Tieáng loùc coùc vang
leân thay lôøi môøi. Ñaâu coøn sôùm, gaàn 23:30 roài!
Nghó ñeán bao ñöùa treû baèng tuoåi caäu, giôø naøy
ñang chaên aám neäm eâm, toâi thaáy chaïnh loøng.
Lao nhanh xuoáng gaùc, ñònh mua giuøm em moät
toâ, nhöng khi môû ñöôïc cöûa boùng em ñaõ xa tít.
Toâi nhìn theo, loøng tróu naëng.


Giaác nguû khoâng ñeán. Beân cöûa soá, toâi traàm mình
trong nhöõng aâm thanh khaùc nhau voïng ñeán.
“Baùnh chöng…baùnh gai…baùnh gioø…ñaây!” Tieáng
rao khaûn ñuïc, chaäm raõi cuûa ngöôøi ñaøn oâng ñang
goø mình treân chieác xe, vôùi thuùng baùnh coøn ñaày
laøm toâi boài hoài xuùc ñoäng. Hình aûnh ba toâi ngaøy
xöa uøa ñaày taâm trí. Toâi nhôù laøm sao ngöôøi cha
vôùi chieác aùo khoaùc daøi tay nhieàu maûnh vaù, quaàn
taây nhaêm nhuùm, baïc maøu, ngaøy ngaøy goø löng
ñaïp xe vöôït caû traêm caây soá ñeå baùn haøng, kieám
tieàn nuoâi baûy anh chò em toâi khoân lôùn. Nhöõng
khi trôøi möa, trôøi naéng, nhöõng khi eá aåm, coù leõ
ba toâi cuõng troâng buoàn thaûm nhö ngöôøi ñaøn oâng
naøy!


Döôùi ñöôøng kia, khoâng xa cöûa nhaø, ngöôøi thanh
nieân traïc tuoåi toâi ñang vöøa laéc laéc chuøm naép
pheùng, vöøa ñöa maét daùo daùc tìm kieám khaùch
ñaám boùp, maùt xa. Coù ai caàn ñeán anh khoâng nhæ.
Ngay treân con ñöôøng nhaø toâi, nhöõng tieäm maùt
xa sang troïng, thoaùi maùi, “söôùng” vôùi nhöõng
dòch vuï töø A-Z san saùt, chaøo môøi...


Tieáng choåi tre loeït xoeït nhö tieáng ñeäm cho
doøng suy tö cuûa toâi naõy giôø, boãng trôû neân roõ
raøng hôn luùc naøo heát. Daùng ngöôøi gaøy goø, ngöôøi
phuï nöõ nhaãn naïi vôùi töøng nhaùt choåi, gom nhöõng
coïng raùc thaønh nhöõng ñoáng to, nhoû treân ñöôøng.
Nhieàu raùc thaät! Tieáng choåi vaãn ñeàu ñeàu vang
leân. Trong caùi saâu laéng cuûa ñeâm khuya, chuùng
boãng trôû leân nhö lôøi toá giaùc cho haøng ngaøn laàn
maø toâi vaø bieát bao ngöôøi voâ tö neùm raùc ra ñöôøng,
voâ toäi vaï. Ngöôøi phuï nöõ vaãn ñöa ñeàu nhöõng nhaùt
choåi, töøng nhaùt ñeàu ñaën. Tieáng choåi khoâng chæ
queùt raùc, maø giôø ñaây, tieáng oàn trong loøng toâi bò
queùt daït sang moät beân, ñeå doøng kyù öùc troài hieän.
Toâi thaáy meï toâi ñoù, trong daùng veû cuûa ngöôøi phuï
nöõ queùt raùc. Meï toâi cuõng nhoû con, cuõng chòu
thöông chòu khoù nhö theá! Meï toâi cuõng ñaõ töøng
phaûi thöùc thaâu ñeâm, coøng löng baøo khoai mì,
khoai lang ñeå sôùm hoâm sau ñi baùn. Nhöõng ñeâm
anh chò em toâi ñau oám, ba ñi baùn xa khoâng veà,
meï moät mình loay hoay chaêm soùc taát caû. Duø
khoù nhoïc nhöng chöa bao giôø toâi nghe meï than
vaõn cuøng ai. Meï phaûi xoay ñuû ngheà ñeå nuoâi baûy
mieäng aên. Vaø roài, khi söùc cuøng löïc caïn, meï ñaõ
xa lìa anh chò em toâi, trong khi chöa ai trong
chuùng toâi laøm ñöôïc gì ñeå baùo hieáu meï…! Baát


giaùc, nöôùc maét toâi laên daøi...


Cöù theá, nhöõng aâm thanh cuûa ñeâm cöù töøng nhòp goõ vaøo
hoàn toâi, khi nhöõng oàn aøo cuûa cuoäc soáng, nhöõng voàn vaõ
cuûa coâng vieäc, nhöõng toan tính cuûa lôïi loäc rôi xuoáng.
Toâi thaáy hoàn mình chaúng an bình.


Ñeâm nay, toâi khoâng nguû. Laéng nghe tieáng ñeâm, toâi
môùi thaáy coøn nhieàu ñieàu nhöùc nhoái. Trong caùi tónh laëng,
trong caùi khoâng gian töôûng chöøng nhö thanh bình aáy,
toâi baét gaëp bieát bao ñieàu phaûi suy nghó. Coù leõ caùc baïn
cho toâi laø con ngöôøi nhaïy caûm, nhöng theo toâi, ñoù laø
moät nhaïy caûm caàn thieát. Chính noù cho toâi bieát phía
sau thaønh coâng cuoäc soáng cuûa toâi, laø söï hieán daâng söï
soáng cuûa bao ngöôøi. Vaø quanh toâi, coøn bieát bao phaän
ngöôøi ñang lam luõ tìm mieáng aên, ñang cöïc nhoïc doïn
ñi nhöõng raùc röôûi maø toâi ñaõ vöùt xuoáng, ñang coøn vaát
vöôûng vì toâi thieáu moät loøng nhaân… Moâi tröôøng toâi ñang
soáng khoâng chieán tranh, khoâng khuûng boá; phaûi chaêng
ñaõ laø an bình? Toâi nghieäm thaáy con ngöôøi chæ an bình
khi caûm thaáy thöïc söï bình an trong taâm hoàn maø thoâi.
Laøm sao toâi an bình khi chung quanh toâi coøn quaù nhieàu
ñieàu phaûi baän taâm? Toâi nghó, neáu baïn caûm thaáy mình
chaúng coù gì phaûi baän taâm thì coù leõ baïn ñang soáng
trong moät theá giôùi hoang töôûng hay trong söï ích kyû
cuûa chính mình.


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 22


BAÏN TREÛ CAÛM NHAÄN


ÑEÂM
AÂM THANH CUÛA


Trôøi ñaõ veà khuya, khoâng gian trôû neân vaéng laëng. Haàu heát caùc gia ñình ñaõ ñoùng
cöûa, taét ñeøn. Toâi ñaët löng xuoáng giöôøng nhöng maét cöù môû. Ñeâm nay toâi caûm
thaáy khoù nguû laï thöôøng. Naèm im treân caên gaùc mô maøng, toâi caûm nhaän söï tónh
laëng cuûa ñeâm. Trong caùi yeân aéng aáy, tieáng goõ “loùc coùc, loùc coùc, loùc coùc...”
cuûa ngöôøi baùn huû tieáu daïo loït vaøo tai. Tieáng goõ nhòp nhaøng nghe sao naõo loøng
quaù. Ñeán beân cöûa soå nhìn xuoáng, toâi baét gaëp moät caäu beù tuoåi chöøng 12, ñang


TRONG CAÙI TÓNH
LAËNG VAØ EÂM AÛ


CUÛA MAØN ÑEÂM, CAÙI
KHOÂNG GIAN TÖÔÛNG
CHÖØNG NHÖ THANH
BÌNH AÁY LAÏI KHIEÁN
CHUÙNG TA BAÉT GAËP


NHÖÕNG ÑIEÀU PHAÛI
SUY NGHÓ


TRÍ HIEÁU


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 23




SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 24


GIACOMO
hoàng aân cuûa
hoaït ñoäng toâng ñoà


Kim Duyeân FMA


GÖÔNG SOÁNG CHO BAÏN TREÛ


Moät cuoäc soáng tuy vaén voûi nhöng traøn ñaày söùc soáng vôùi
nhöõng cöû chæ thaät tuyeät vôøi veà loøng thöông caûm ñoái vôùi
tha nhaân. Caäu ñaõ hoïc taäp caùch nghieâm tuùc, nhöng vaøo
cuoái naêm thöù naêm cuûa tröôøng caáp II, caäu thi rôùt moân
toaùn, caäu ñaõ quyeát ñònh tieáp tuïc hoïc laïi lôùp ñoù taïi tröôøng
“San Giovanni” ôû Torino do caùc Sa-leâ-dieâng phuï traùch.
Caäu vieát trong nhaät kyù: “Luùc aáy, ñoái vôùi toâi, coù moät aùnh
saùng ñöôïc thaép leân trong taát caû moïi söï. Toâi ñöôïc tham döï
laàn ñaàu tieân nhöõng ngaøy tónh taâm maø qua ñoù toâi coù nhöõng
kinh nghieäm môùi vaø haáp daãn veà Chuùa Gieâsu” - moät ñoaïn
khaùc: “Toâi ñaõ phaûi chieán ñaáu vôùi chính mình, toâi bieát, vaø
toâi haøi loøng vì luùc aáy toâi bieát toâi ñöôïc sinh ra ñeå ñöôïc soáng
ñôøi ñôøi. Toâi nghó ñeán töông lai: toâi seõ laøm gì vôùi cuoäc soáng
maø Thieân Chuùa ban cho toâi?”. Trong khi ñoù, vieäc hoïc ôû
tröôøng ngaøy caøng tieán boä hôn, caû moân toaùn cuõng khaù
hôn vaø cuoäc gaëp gôõ vôùi vò linh muïc Sa-leâ-dieâng treû - Don
Pietro Zerbino - ñaõ ñaùnh daáu moät böôùc tieán môùi vaø cô baûn
trong cuoäc soáng cuûa caäu.


Don Pietro Zerbino laø vò linh höôùng cuûa caäu trong moät
naêm. Khi Giacomo vaøo tröôøng phoå thoâng trung hoïc cuûa
caùc cha Sa-leâ-dieâng ôû Vasalice, caäu gaëp ñöôïc moät cha
Sa-leâ-dieâng khaùc, Don Antonio Cojazzi, laø giaùo sö trieát
hoïc vaø laø tröôûng khoa trieát. Vôùi vò linh muïc naøy, caäu ñöôïc
cuoán huùt bôûi söï haêng say cuûa ngaøi trong khi ngaøi höôùng
daãn caäu tham gia vaøo söù meänh toâng ñoà caùch naêng ñoäng
giöõa caùc baïn ñoàng trang löùa. Nhö theá, Giacomo laøm baïn
vôùi Don Toni, teân thöôøng goïi cuûa Don Anonio Cojazzi.
Caäu tham gia vaø laø thaønh vieân cuûa hoäi Coâng giaùo tieán
haønh cuûa lôùp. Trong nhaät kyù caäu ghi chuù nhö sau: “Toâi
seõ laø moät ngöôøi treû giöõa nhöõng ngöôøi treû maïnh meõ vaø
quaûng ñaïi. Hoï laø nhöõng ngöôøi khoâng heà xaáu hoå khi chaân
nhaän mình laø nhöõng ngöôøi coâng giaùo”. Nhö moät maãu
göông, Cha Toni ñaõ trình baøy cho caäu cuoäc soáng cuûa Pier
Giorgio Frassati. Giacomo caûm thaáy raát haáp daãn vaø ñöôïc
loâi cuoán, caäu noùi: “Toâi seõ neân gioáng nhö anh aáy!”. Töø ñoù
trôû ñi, moãi ngaøy Chuùa nhaät, sau thaùnh leã, caäu khoâng coøn
theo nhoùm baïn ñeå ñaù banh, nhöng ñeán vôùi nhöõng ngöôøi
ngheøo vaø caäu laáy laøm tieác vì coù nhieàu ngöôøi ñaõ khoâng
hieåu vaø khoâng laøm ñieàu naøy: “Ai phuïc vuï ngöôøi ngheøo


laø phuïc vuï Thieân Chuùa”. Vôùi moät taâm hoàn traøn ñaày söùc
treû naêng ñoäng vaø giaøu nhöõng kinh nghieäm thieâng lieâng,
trong kyø nghæ heø ôû Casalmaggiore, Giacomo ñaõ vieát
moät vaøi baøi chia seû vaø ñöôïc ñaêng treân nhöõng tôø baùo ñòa
phöông, caäu tieáp tuïc thaêm vieáng moät soá ngöôøi ngheøo vaø
ñaõ daønh rieâng soá tieàn tieát kieäm cho hoï.


Giôø ñaây Giacomo böôùc sang tuoåi 18, caäu theo hoïc naêm
cuoái tröôøng phoå thoâng trung hoïc, nhöõng baän roän trong
vieäc hoïc taäp ñaõ khoâng laøm suy giaûm hay caûn trôû öôùc
muoán tìm kieám Thieân Chuùa nôi caäu. Giacomo tieáp tuïc
chuù taâm ñeán nhöõng söï kieän xaûy ra treân theá giôùi (luùc aáy
laø thôøi kyø maø chuû nghóa phaùt xít ñang xaâm chieám) vaø
caäu ñaõ ghi laïi nhö sau: “Chuùng ta khoâng ñöôïc pheùp hôø
höõng tröôùc nhöõng vaán ñeà ñau khoå cuûa nhaân loaïi. Chuùng
ta phaûi chuaån bò chính mình baèng vieäc coáng hieán hieän
höõu cuûa chuùng ta cho yù chí, cho quyeát taâm, cho söï soáng
vaø laøm vieäc vôùi söùc maïnh cuûa tö töôûng kitoâ giaùo”. Vöôït
qua kyø thi toát nghieäp phoå thoâng trung hoïc, Giacomo ghi
danh vaøo ngaønh döôïc ôû thaønh phoá Bologna, vaø cuõng
trong thôøi gian ñoù caäu gia nhaäp Tu hoäi Maria vì caäu öôùc
nguyeän Meï Maria seõ giuùp caäu mang Chuùa Gieâsu ñeán
baát cöù nôi ñaâu. Caäu saün saøng ñi ñeán nhieàu vuøng vaø caùc
giaùo xöù khaùc nhau ñeå noùi veà Chuùa Kitoâ cho ngöôøi treû moät
caùch khoâng meät moûi.


Vaøo ngaøy 13 thaùng 07 naêm 1935, caäu bò soát raát cao, caùc
baùc só chaån ñoaùn caäu bò ñau ruoät thöøa vaø trong nhöõng
ngaøy ñaàu söï chaêm soùc coù veû mang laïi hieäu quaû. Nhöng
vaøo toái ngaøy 23, côn soát trôû laïi, ñieàu naøy khieán caùc baùc
só do döï vì khoâng bieát phaûi chuaån ñoaùn caên beänh nhö
theá naøo. Laàn cuoái giaûi phaãu, caùc baùc só ñaõ tìm moïi caùch
ñeå cöùu soáng caäu, nhöng voâ voïng. Khi Giacomo tænh daäy,
caäu hieåu raèng ñaây laø nhöõng giaây phuùt cuoái cuøng cuûa
cuoäc ñôøi mình. Caäu luoân trong tö theá saün saøng ñeå ñoùn
nhaän taát caû caùch bình an vaø tin töôûng. Ngaøy 24 thaùng 07
naêm 1935, sau khi laõnh nhaän bí tích Xöùc daàu, Giacomo
trao laïi thaùnh giaù cho meï mình vaø noùi: “Thaùnh giaù naøy
con trao laïi cho meï, meï haõy giöõ laáy nhö kyû vaät cuûa con”.


Giaccomo chaøo ñôøi ngaøy
09 thaùng 11 naêm 1914 taïi
Casalmaggiore. Ngay töø


taám beù, meï cuûa caäu ñaõ daïy
cho caäu loøng yeâu meán thaäp


giaù Chuùa Gieâsu, vaø caäu
cuõng ñaõ hoïc caùch ñeå laøm


cho moãi giaây phuùt cuoäc
soáng mình ñong ñaày tình


yeâu meán


THÖ GIAÕN


Tôù chaúng hieåu sao maø Thieân Chuùa nhaân laønh laïi cöù ñeå
chuyeän phaûi-ñi-hoïc naøy xaûy ra ñoái vôùi nhöõng treû toát laønh nhö
theá !


Thaáy chöa ! Tao ñaõ baûo maøy ñöøng saên ñuoåi caùi luõ meøo cho
tôùi khi oâng Noe ñoùng cöûa taøu laïi maø !


Cheát thaät! nhöõng loaïi taøu ñaùnh caù hieän ñaïi naøy laøm tieâu tan
moïi noã löïc truyeàn giaùo cuûa chuùng mình maát thoâi !


Xin Ngaøi thöông kieåm tra laïi trong danh saùch cuûa oâng giaø
Noel ñi....chaùu baûo ñaûm laø coù teân cuûa chaùu trong ñoù maø !


Gibi, taïi sao baïn laïi caàm vôù
vaø ñi chaân khoâng vaäy ?


Gibi vaø Doppiaw


Nuï cöôøi Kinh Thaùnh


Kính troïng traùi ñaát. Noù khoâng
noùi ra, nhöng ñaõ 4 tyû röôõi naêm
tuoåi roài ñaáy !


- Vì kính troïng ñaáy !
- Kính troïng ai vaäy ?


Chuùa nhaân laønh


Truyeàn giaùo


Cöûa Thieân Ñaøng


Luït Hoàng Thuûy


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 25




PHUÏC COÕI LOØNG


Theá nhöng, Don Bosco ñaõ mau maén ñöa tay
ra vaø nhaø hieäp só cuõng ñaønh phaûi baét tay cha
theo pheùp lòch söï. Lôïi duïng cô hoäi toát ñeïp,
Don Bosco ñaõ môû ñaàu caâu chuyeän moät caùch
heát söùc lòch thieäp:


- Thöa ngaøi, ngöôøi ta giôùi thieäu vôùi toâi, ngaøi laø
hieäp só Provera.


- Ñuùng theá.


- Thöa ngaøi, teân goïi cuûa ngaøi laø moät trong
nhöõng teân goïi quyù troïng vaø ñaùng kính nhaát ôû
Toârinoâ. Noù laøm toâi nhôù tôùi moät linh muïc thaùnh
thieän xuaát thaân töø Provera di Mirabello.


Nhaø hieäp só thích thuù ñaùp laïi:


- OÂng cuûa toâi cuõng xuaát thaân töø Provera di Mi-
rabello.


Caûm meán vì söï lòch thieäp thanh nhaõ vaø chaân
thaønh, ngöôøi hieäp só ñaõ môøi cha tôùi tö thaát vaø
ñaõi cha moät böõa tieäc traø. Luùc aáy, maëc duø ñang
coù nhieàu vieäc khaån thieát phaûi laøm, nhöng cha
ñaõ nhaän lôøi môøi ngay. Buoåi noùi chuyeän hoâm
aáy thaät roâm raû, ñaày nhöõng giai thoaïi vui. Cuoái
cuøng, tröôùc khi caùo bieät nhaø hieäp só, cha noùi
theâm:


- Xin ngaøi cho pheùp toâi noùi theâm ñoâi lôøi. Toâi
muoán ñaët mình döôùi söï baûo trôï cuûa ngaøi. Ngaøi
raát toát ñoái vôùi toâi, neân toâi muoán xin nhôø ngaøi
moät vieäc. Trong nhöõng ngaøy tôùi ñaây, toâi seõ trôû
laïi vuøng naøy ñeå tìm xem coù theå mua moät ngoâi
nhaø nhaèm môû tröôøng hoïc hay khoâng. Toâi caàn


Hoâm aáy cha coù vieäc ñi qua vuøng Monfer-
rato vôùi maáy nhaø quyù toäc vaø cha xöù. Caâu
chuyeän doïc ñöôøng xoay quanh loøng toát
vaø söï kính phuïc cuûa daân chuùng ñoái vôùi
Don Bosco. Theá nhöng, ngöôøi ta cuõng
cho cha bieát laø trong vuøng aáy coù moät
ngöôøi hieàm thuø Don Bosco. Ngöôøi aáy laø
hieäp só Provera, moät ngöôøi giaøu coù nhaát
laøng, vaø cuõng laø ngöôøi khoâ ñaïo, ñaõ töø
nhieàu naêm khoâng böôùc chaân tôùi nhaø thôø.
Hoï vöøa döùt lôøi thì tình côø nhaø hieäp só aáy
töø xa tieán laïi treân cuøng moät con ñöôøng.
Moät ngöôøi trong nhoùm lieàn gheù tai Don
Bosco vaø noùi nhoû vôùi cha:


- Ñaây, keû thuø gheùt caùc linh muïc ñang
tieán tôùi.


Don Bosco chaäm böôùc laïi, chôø hieäp só tôùi
gaàn, cha boû muõ xuoáng, lòch thieäp chaøo.
Hieäp só ngaïc nhieân chaøo laïi. OÂng cuõng
döøng böôùc, nhöng toû veû hôi böïc mình.


Don Bosco ñaõ
coù laàn keå laïi cho


caùc hoïc sinh
veà cuoäc gaëp gôõ


cuûa Ngaøi vôùi
hieäp só Provera ôû
Monferrato mieàn


baéc nöôùc YÙ nhö
sau


Lòch Thieäp CHINH


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 26


GIAÙO DUÏC


Caùc em hoïc sinh cuûa FMA Tam Haø


Caùc em hoïc sinh cuûa FMA Baûo loäc


AMBROGIO CARLO


ñeán söï giuùp ñôõ cuûa ngaøi.


Hieäp só vui veû ñaùp:


- Toâi raát vui möøng ñöôïc coäng taùc vaøo vieäc toâng ñoà cuûa
cha. Hôn nöõa, neáu cha muoán, toâi xin bieáu cha ngay. Xin
cha ñeán thaêm ngoâi nhaø cuûa toâi. Neáu cha thaáy noù coù theå
thích hôïp vôùi coâng vieäc cuûa cha, toâi seõ daâng taëng cha
luoân ñeå cha khoûi baän taâm ñi tìm ñaâu xa nöõa.


Vaø Don Bosco keát thuùc:


- Caùc con thaáy ñoù, Don Bosco ñaõ chieám ñöôïc moät ngöôøi
baïn. Thaät vaäy, nhôø lòch thieäp, ngöôøi ta seõ chieám ñöôïc
caùc coõi loøng. Lòch thieäp laø boâng hoa cuûa ñöùc baùc aùi Kitoâ
giaùo. Lòch thieäp coøn laø caùch bieåu loä loøng bieát ôn ñoái vôùi
taát caû nhöõng ñieàu toát mình ñaõ nhaän ñöôïc.


Caùc baïn thaân meán, nhaø taâm lyù hoïc Peck cho raèng, nôi
thanh thieáu nieân coù 3 khuynh höôùng chính:


1. Noã löïc taêng tröôûng caùi “toâi” vôùi nhöõng ñaëc tính cuûa
moät nhaân vò duy lyù, hoaøn haûo vaø chín chaén veà tình caûm.


2. Noã löïc taêng tröôûng löông taâm vôùi nhöõng nguyeân taéc
luaân lyù ngaøy caøng maõnh lieät, ñöôïc noäi taâm hoùa, ngaøy
caøng coù khaû naêng höôùng daãn ñôøi soáng.


3. Khaû naêng yeâu thöông, caøng ngaøy caøng taêng tröôûng, vò
tha. Ñaây chính laø ñieåm caàn lôïi duïng ñeå daïy cho treû em
bieát thaùp nhaäp vaøo xaõ hoäi cuûa ngöôøi lôùn. Caàn phaûi daïy
cho caùc em bieát yeâu thöông, töùc laø bieát kính troïng ngöôøi
khaùc, bieát hy sinh phuïc vuï vaø lòch thieäp.


Theo Don Bosco, muoán ñaït tôùi keát quaû toát ñeïp trong söù
meänh giaùo duïc, caàn phaûi coù 3 ñieàu: loøng yeâu meán, lyù
trí vaø toân giaùo.


Caùc nhaø taâm lyù ghi nhaän raèng chính ngöôøi meï coù aûnh
höôûng raát lôùn treân söï phaùt trieån tính tình vaø nhaân caùch
cuûa con caùi. Coøn ngöôøi cha coù moät vai troø khoâng theå thay
theá ñöôïc trong vieäc ñaøo taïo cho ñöùa con moät tính khí
laønh maïnh vaø kìm haõm söï xuùc caûm quaù ñoä cuûa chuùng.
Treû em hoïc ñöôïc söï lòch thieäp tröôùc heát trong gia ñình,
nôi cha meï vaø tieáp ñeán laø nôi caùc nhaø giaùo duïc. Chuùng
ta ñöøng queân raèng, treû em baét chöôùc nhöõng gì thaáy cha
meï laøm, chôù khoâng laøm theo nhöõng ñieàu hoï noùi.


Ngoaøi tö caùch lòch thieäp, caùi tinh teá cuûa ñöùc aùi coøn laø lôøi
chaøo ñích teân cuûa moãi ngöôøi. Trong cuoán “Ngheä thuaät
gaây tình baïn”, taùc giaû Dale Carnegie vieát:


- Baïn haõy nhôù raèng trong toaøn ngöõ vöïng, teân goïi cuûa
moät ngöôøi laø chöõ ñeïp vaø quan troïng nhaát ñoái vôùi hoï.


Giöõa con ngöôøi vaø teân goïi coù moät söï ñoàng hoùa huyeàn
nhieäm. Teân goïi gôïi leân con ngöôøi vaø laøm cho ngöôøi ñoù
caûm thaáy mình hieän dieän thaät saâu xa. Chính vì theá, teân
goïi ñoøi phaûi ñöôïc kính troïng nhö con ngöôøi. Khi moät
thanh thieáu nieân hoaëc moät ñöùa treû nhaän thaáy ngöôøi giaùo
duïc khoâng bieát teân cuûa noù, töï nhieân noù seõ coù caûm töôûng
mình bò queân laõng. Neáu ngöôøi ta ñoïc sai, hay goïi sai
teân noù, noù seõ deã böïc töùc, nhaát laø khi söï vieäc ñoù taùi dieãn
nhieàu laàn.


Traùi laïi, vieäc nhôù teân nhöõng ngöôøi thuoäc quyeàn taïo cho
ngöôøi laõnh ñaïo, ngöôøi quaûn ñoác cuõng nhö caùc nhaø giaùo
duïc moät uy tín ñaëc bieät. Lòch söû coøn ghi laïi raèng sôû dó


Napoleâon ñaõ gaây höùng khôûi cho binh lính cuûa oâng vaø
nhaän ñöôïc nôi hoï nhieàu hy sinh laø vì oâng nhôù roõ teân
goïi cuûa nhöõng ngöôøi oâng muoán chuùc möøng hoaëc khen
thöôûng. Coù truyeàn thuyeát cho raèng oâng bieát teân töøng
ngöôøi trong ñoaøn quaân ñoâng ñaûo cuûa oâng.


Caùc baïn thaân meán, ai trong chuùng ta laïi khoâng thích
ñöôïc goïi ñuùng teân. Teân goïi noùi leân caùi gì ñoäc ñaùo vaø ñieàu
toát ñeïp cuûa moãi ngöôøi. Thieân Chuùa taïo döïng neân moïi
loaøi, vaø ñaët teân cho töøng taïo vaät. Khi noùi veà söù meänh
cuûa mình, ngoân söù Isai ñaõ sung söôùng tuyeân boá raèng:


- Caùc quaàn ñaûo haõy nghe, hôõi caùc quoác daân xa laï haõy
chuù yù: Thieân Chuùa ñaõ keâu goïi ta töø trong loøng meï. Ñöông
khi coøn trong loøng thaân maãu, Ngaøi ñaõ nhaéc ñeán teân ta
(Is 49:1).


Thaät vaäy, moãi ngöôøi chuùng ta ñöôïc Thieân Chuùa taïo
döïng, khoâng phaûi chæ laø ngöôøi voâ danh maát huùt trong
ñaùm ñoâng, nhöng Ngaøi bieát roõ teân cuûa töøng ngöôøi. Ngaøi
vieát teân cuûa chuùng ta trong loøng baøn tay cuûa Ngaøi. Ngaøi
theo doõi chuùng ta töøng böôùc, caû khi ñöùng, luùc ngoài vaø
ñeán nhöõng tö töôûng thaàm kín nhaát.


Ñöôøng loái giaùo duïc cuûa Don Bosco, vì theá chæ laø moät tia
saùng beù nhoû phaûn aùnh khoa sö phaïm ñaày khoân ngoan
vaø tình thöông bao la cuûa Thieân Chuùa. Baïn muoán chinh
phuïc caùc baïn beø, vaø nhöõng treû em ñöôïc trao phoù cho
caùc baïn ö? Haõy laøm nhö Don Bosco laøm. Haõy baét ñaàu
töø caùch ñoái xöû heát söùc lòch thieäp vôùi taát caû moïi ngöôøi
vaø haõy chaøo hoûi moãi ngöôøi vôùi teân cuûa hoï,ï vôùi loøng kính
troïng nhö kính troïng nhaân vò cuûa hoï vaäy.


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 27


Nhöõng chieác laù vaøng cuoái thu
Goïi muøa ñoâng trôû giaác
Chaäp chuøng ñoài daõ quyø ngan ngaùt loái em ñi
Anh ngoài naén phím daïo ñaøn.


Daï khuùc... muøa ñoâng
Ñeâm huyeàn hoaëc
Moäng mô. Laïnh giaù
Coù ñoài chieân quyø beân maùng coû
Ñeâm nay Chuùa sinh vaøo traàn
Moïi thanh aâm traàm laéng
Chæ coù tieáng haùt Thieân thaàn
Trong veo cao vuùt.


Daï khuùc... muøa ñoâng
Em ngoài deät öôùc mô hoàng
Giaáu nuï cöôøi hoàn nhieân vaøo laù coû
Tinh tuù chao nghieâng
Laáp laùnh
Laáp laùnh.


anh thö


muøa ñoâng




hai tieáng
xaây döïng


laõng vieäc hoïc, ñi daàn vaøo con ñöôøng gia nhaäp vaøo nhoùm baïn löôøi bieáng,
trôû thaønh nhoùm thieáu nieân choáng ñoái xaõ hoäi, nhoùm nghieän huùt, nhoùm
buïi ñôøi. Thöông con, nhieàu cha meï ôû noâng thoân khoâng heà ñeå con phaûi
chaân laám, tay buøn, taát caû thôøi gian daønh cho con hoïc haønh, thaét löng
buoäc buïng, coù khi phaûi nôï naàn ñeå coù tieàn cho con ñi hoïc ôû thaønh phoá,
coù khi ñi hoïc ôû ngoaïi quoác. Con ñi ñeå coù töông lai vaø neân ngöôøi laø phuùc
lôùn, nhöng khoâng thieáu nhöõng tröôøng hôïp con trôû thaønh ñua ñoøi, rôi
vaøo teä naïn, coù khi laâm vaøo caûnh tuø toäi, cheát dôû, soáng dôû thì cha meï laïi
caøng khoå taâm hôn.


Khi con vaéng nhaø
Ngaøy tröôùc, coøn chieán tranh, caûnh gia ñình vaéng con trai laø moät noãi buoàn
lôùn. Coù laàn toâi ñeán thaêm moät baø meï coù con ñi lính taùc chieán, baø thôû daøi
keå raèng cöù moãi laàn nghe tieáng suùng töø xa xa laø moãi laàn ruoät gan baø thaét
laïi vì sôï con cuûa mình chaúng an toaøn tính maïng. Ngaøy nay, ñaát nöôùc ñaõ
im tieáng suùng nhöng ngaøy caøng nhieàu caûnh gia ñình vaéng boùng thanh
nieân caû nam laãn nöõ. Vaéng boùng ngöôøi treû vì caùc coâ caäu rôøi gia ñình ñeán
thaønh phoá ñi hoïc, ñeán caùc khu coâng nghieäp laøm aên, coâng taùc, ñi ra nöôùc
ngoaøi laáy choàng hoaëc ñi hôïp taùc lao ñoäng. Coù con ñi laøm vieäc ôû thaønh
phoá, nhaát laø ôû nöôùc ngoaøi, kinh teá gia ñình trôû neân khaù giaû hôn nhöng khi
con ñi xa, cha meï ôû nhaø phaûi chòu ñöïng noãi ñôn ñoäc, noãi nhôù daøi ñaèng
ñaüng. Moãi laàn coù ngöôøi ñöa thö, moãi laàn coù tieáng ñieän thoaïi reo thì cöù
ngôõ laø con cuûa mình. Moãi laàn nghe tin khoâng laønh xaûy ra veà thôøi tieát, khi
haäu, veà kinh teá, xaõ hoäi, nôi con cuûa mình ñang cö nguï, laø moãi laàn cha meï
ñöùng ngoài khoâng yeân.


Khi con tröôûng thaønh
Coù coâng danh söï nghieäp roài cha meï laïi lo chuyeän döïng vôï, gaû choàng cho
con. Caùc ngaøi chæ yeân loøng khi con ñaõ yeân beà gia thaát, hoaëc quyeát chí
ñi theo con ñöôøng tu trì hoaëc choïn cho mình moät baäc soáng caùch chín
chaén. Khi con ñaõ neân vôï, neân choàng cuõng laø luùc cha meï trôû thaønh oâng
baø, nhöng vaãn chaúng yeân thaân, heát lo cho con, roài laïi tieáp tuïc lo nuoâi
daïy, chaêm soùc cho ñaøn chaùu. Duø con ñaõ tröôûng thaønh, coù gia ñình, con
caùi, coù ñòa vò, coù theá giaù trong ñôøi, laãn ñaïo vaø baát kyø ôû baäc soáng naøo, cha
meï vaãn tieáp tuïc doõi theo ñeå yeâu thöông vaø trôï giuùp. Tình thöông beàn bæ
aáy cuûa cha meï laøm toâi nhôù ñeán hai caâu thô trong baøi “Con coø” cuûa Cheá
Lan Vieân:


Con duø lôùn vaãn laø con cuûa meï,
Ñi heát ñôøi, loøng meï vaãn theo con.


Khi con chòu thieät thoøi
Khi thaân phaän treû em laø moà coâi, con nuoâi, con ngoaïi hoân, con bò boû rôi...
chuùng phaûi chòu bieát bao laø thieät thoøi, phaûi mang luoân maõi daáu aán taâm lyù
baát oån veà thaûm caûnh naøy. Haønh ñoäng phaù thai, baùn con, boû con... ñeàu laø
nhöõng ñieàu khoâng hôïp vôùi luaân thöôøng ñaïo lyù. Daãu raèng vaãn coù nhöõng
cha meï nhaãn taâm nhö theá, nhöng toâi nghó trong hoï vaãn khoâng daäp taét
noåi tình phuï töû vaø maãu töû cao ñeïp maø Thieân Chuùa ñaõ phuù ban cho baäc
laøm cha meï. Toâi ñaõ ñöôïc nghe taâm söï cuûa nhöõng baø meï aáy, löông taâm
hoï bò day döùt, daèn vaët, coù khi keùo daøi ñeán suoát cuoäc ñôøi vì haønh ñoäng boû
con. Neáu khoâng theå gaëp laïi con ñeå caùch naøy caùch khaùc chuoäc laïi loãi laàm,
hoï seõ buø laïi baèng caùch coù loøng thöông ñaëc bieät ñoái vôùi caùc treû moà coâi vaø
baûn thaân hoï quyeát seõ khoâng rôi vaøo loãi laàm aáy moät laàn nöõa.


Chôù gì phaän laøm con ñeàu nhôù raèng duø cha meï coù luùc maát kieân nhaãn, coù
khi la maéng, ñaùnh ñoøn vaø chöa ñaùp öùng laïi ñieàu mình mong ñôïi, nhöng
chaúng coù cha meï naøo laïi chaúng thöông con. Haõy soáng tình con thaûo
trong moïi luùc, cha meï chaúng soáng maõi vôùi mình ñöôïc ñaâu! Ñöøng nhaän
ra ñieàu naøy khi ñaõ ñi xa hoaëc khi caùc ngaøi chaúng coøn nöõa!


Ñeán cheát vaãn coøn thöông, coøn lo cho con caùi”, toâi nghó ñaây khoâng chæ
laø caâu noùi cuûa moät baø meï maø coøn laø ñieäp khuùc cuûa moïi baäc sinh thaønh.


hoøa bình


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 29


Baïn thaân meán,


Trong hai soá baùo tröôùc, Ngoïc Taâm ñaõ chia
seû vôùi baïn söï kyø dieäu cuûa nhöõng tieáng
“laøm ôn” vaø “caùm ôn”. Soá baùo naøy xin
giôùi thieäu vôùi baïn hai tieáng khaùc cuõng raát
kyø dieäu vaø quen thuoäc: “xin loãi”.


“Xin loãi” ñöôïc duøng nhö pheùp lòch söï,
nhö coâng thöùc xaõ giao khi môû ñaàu lôøi noùi,
khi coù vieäc ñeå hoûi, hoaëc khi coù ñieàu gì ñoù
laøm phieàn ñeán ngöôøi khaùc.


“Xin loãi” coøn ñöôïc duøng ñeå xin ñöôïc thöù
loãi, tha loãi, vì mình laøm toån thöông, toån haïi
ñeán ngöôøi khaùc. Thaùi ñoä bieát loãi, muoán xin
loãi thöôøng ñöôïc dieãn taû qua lôøi noùi hoaëc
thö töø, tuy khoù noùi, nhöng laø vò thuoác chöõa
laønh tuyeät dieäu vaø caàn cho heát moïi ngöôøi.


Töø ngöôøi nhoû ñeán ngöôøi lôùn, khoâng ai
traùnh khoûi nhöõng luùc thaáy buoàn phieàn,
böïc boäi, coù khi giaän döõ, coù khi giaän raát
laâu vì cho raèng ngöôøi khaùc xuùc phaïm ñeán
mình. Nhöõng luùc aáy, chæ caàn nhaän ñöôïc
moät lôøi thaønh taâm “xin loãi” cuûa beân kia,
thì côn giaän seõ nguoâi, söï buoàn phieàn seõ
ñöôïc hoùa giaûi, loøng nhö ñang coù cuoäc noäi
chieán boãng ñöôïc bình yeân.


Con ngöôøi thaät cao caû nhöng cuõng ñaày
giôùi haïn vaø deã bò toån thöông. Vì theá, trong
töông quan vôùi nhau, chuùng ta caàn noùi lôøi
xin loãi vaø caàn saün loøng ñeå thöù loãi.


Hình nhö caøng lôùn, caøng khoù xin loãi. Ngöôøi
lôùn, ngöôøi treân maø bieát xin loãi ngöôøi nhoû,
ngöôøi döôùi thì caøng tuyeät vôøi. Chæ coù ngöôøi
bieát phuïc thieän, yeâu chaân lyù vaø hoøa bình
môùi bieát noùi lôøi xin loãi.


Khoâng chaäm treã, chaàn tröø hoaëc boû qua
cô hoäi caàn thieát ñeå noùi lôøi “xin loãi”, baïn
seõ trôû neân ngöôøi lòch söï, lòch thieäp vaø laø
ngöôøi tích cöïc xaây döïng hoøa bình ñoù!


Lôõ phieàn ai ñieàu gì
Töùc thì xin loãi ngay.


Chuùc baïn thaønh coâng!


NGOÏC TAÂM FMA


BAO GIÔØ MÔÙINGOÏC TAÂM FMA
HEÁT LO


SO 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 28


GIAÙO DUÏC


“Ñeán cheát vaãn coøn thöông, coøn lo cho con caùi”, vôùi gioïng traàm traàm, khoùe maét öôn
öôùt, moät baø cuï toùc gaàn nhö baïc traéng taâm söï vôùi toâi, khi baø vaø toâi ñi cuøng chuyeán xe
töø Saøi goøn leân Baûo Loäc. Tình thöông cuûa baø daønh cho con caùi cuõng laø tình thöông
cuûa taát caû caùc baäc laøm cha, laøm meï. Trong gia ñình, cha meï coù ñuû moïi thöù lo,
nhöng lo cho con caùi laø moät thöù lo keùo daøi suoát caû cuoäc ñôøi.


Cuoäc ñôøi moãi ngöôøi ñöôïc ñan keát baèng nhieàu giai ñoaïn khaùc nhau. Erik Erikson,
nhaø taâm lyù hoïc, phaân taâm hoïc ngöôøi Ñöùc cho raèng ñôøi ngöôøi coù taùm giai ñoaïn phaùt
trieån: sô sinh, tuoåi thô, tuoåi chôi, tuoåi hoïc, tuoåi treû, thanh nieân, tröôûng thaønh, cao
nieân. Moãi giai ñoaïn ñeàu coù nhöõng khuûng hoaûng hay khoù khaên caàn ñöôïc giaûi quyeát
tröôùc khi böôùc sang giai ñoaïn keá tieáp. Neáu giaûi quyeát ñöôïc nhöõng khoù khaên naøy,
con ngöôøi seõ ñöôïc caûi thieän, phaùt trieån toát ñeïp. Moãi ngöôøi chuùng ta, neáu nhìn laïi
cuoäc ñôøi mình, maáy ai ñöôïc nhö ngaøy hoâm nay maø laïi khoâng nhôø ñeán tình meï cha?


Khi tuoåi coøn thô
Toâi thuù vò khi chöùng kieán caûnh gia ñình coù moät ñöùa treû ra ñôøi, noù trôû thaønh phuùc
laønh cuûa Chuùa, cuûa Trôøi ñoái vôùi gia ñình. Söï hieän dieän cuûa em beù ñem laïi nieàm vui,
nieàm hy voïng cho cha meï, oâng baø noäi ngoaïi, caùc chuù, baùc, coâ, dì... Coù nhöõng baø
meï caû ngaøy nhìn con nguû, con chôi maø khoâng bieát chaùn. Coù nhöõng ngöôøi cha vöøa
veà tôùi nhaø laø tìm con, coõng con treân löng, treân vai, cuøng chôi ñuøa vôùi con troâng thaät
haïnh phuùc. Caû nhaø vui söôùng khi ñöùa beù lôùn leân moãi ngaøy: beù bieát laãy, bieát boø, bieát
ñi, bieát noùi. Beù bieát haùt, bieát chaøo hoûi, chuyeän troø. Nuï cöôøi cuûa noù mang laïi söï gaén
keát yeâu thöông cho moïi ngöôøi. Khi beù ñi hoïc, nhìn caûnh cha hoaëc meï ñoùn caùc chaùu
beù ôû tröôøng veà nhaø thaät deã thöông: giöõa haøng traêm ñöùa treû ñeàu maëc ñoàng phuïc, hoï
vaãn tìm thaáy con cöng cuûa mình raát nhanh. Hoï raïng rôõ nieàm vui khi thaáy con, nhö
theå hoï ñaõ xa con laâu laém roài.


Khi con môùi lôùn
Söï lôùn leân cuûa con laø nieàm vui vaø cuõng laø moät moái lo lôùn cho cha meï. Vaøo tuoåi daäy
thì, cha meï lo con bò aûnh höôûng bôûi neàn vaên hoùa vaät chaát cuûa taây phöông, bôûi neáp
soáng môùi, chaïy theo thôøi trang, thích kieåu toùc loá laêng, maøu toùc loøe loeït, chuoäng
nhaïc kích ñoäng oàn aøo vôùi loái trình dieãn ma quaùi, vôùi trang phuïc kyø laï. Sôï con sao




Ricardo noùi: “Xin loãi baïn”. Mario traû lôøi:
“Chuùng mình hoaø nheù!”


Taát caû moïi con maét ñoå doàn vaøo Gibì.
Mirella thoát leân: “Baïn thoåi saùo laøm sao
maø hay quaù vaäy!”


Gibì thì thaàm: “Thöïc tình toâi chæ thoåi hôi
vaøo beân trong. Toâi nghó ñaây laø caây saùo
thaàn dieäu.” Gibì sung söôùng vôùi khaùm
phaù baát ngôø naøy.


Nhöng haïnh phuùc hôn taát caû laø traùi tim
cuûa caây saäy non. Noù ñaõ gìn giöõ trong loøng
mình baøi haùt cuûa caùc thieân thaàn qua haøng
bao theá kyû, khoâng ñeå maát maùt, duø chæ moät
noát nhoû.


NHÖÕNG CHÆ DAÃN SÖ PHAÏM


Kinh nghieäm aån trong chuyeän keå
Chæ coù ít ngöôøi nghe ñöôïc baøi haùt cuûa caùc
thieân thaàn trong ñeâm Chuùa Gieâsu- Hoaøng
töû Hoaø Bình- sinh ra. Ñoù laø nhöõng con
ngöôøi ngheøo heøn vaø khieâm toán. Caây saäy
non ñaõ ñeå baøi haùt cuûa caùc thieân thaàn vaø
söù ñieäp hoaø bình aån chöùa trong ñoù thaám
thaáu vaøo coõi loøng mình. Noù ñaõ baét ñaàu laëp
laïi baøi haùt cuûa thaàn söù vaø laøm cho söù ñieäp
hoaø bình maõi ngaân vang. Ngöôøi Kitoâ höõu
cuõng phaûi laøm “voïng ngaân” trong cuoäc
soáng hoï söù ñieäp cuûa Ñöùc Gieâsu.


Nhöõng caâu hoûi gôïi yù cho ñoái thoaïi
’ Caùc Thieân thaàn loan baùo Söù ñieäp naøo?
Ngaøy hoâm nay söù ñieäp aáy coù coøn ñöôïc
laéng nghe?


’ Vieäc “rung leân” vôùi aâm nhaïc cuûa thieân
thaàn coù yù nghóa gì ñoái vôùi baïn?


’ Coù thöïc hoaø bình laø moät moùn quaø ñeán
“töø trôøi cao”? Taïi sao con ngöôøi khoâng
theå töï mình xaây döïng ñöôïc hoaø bình?


’ Ñaâu laø nhöõng moâi tröôøng, laõnh vöïc
trong ñoù ta coù theå baét ñaàu ñeå xaây döïng
hoaø bình? Caùc baïn coù theå laøm gì?


Hoaït ñoäng
Giaùo lyù vieân coù theå taäp cho hoïc sinh nhöõng
baøi haùt veà Giaùng Sinh. Vôùi nhöõng lôøi haùt
ñoù, coù theå cho laøm nhöõng hoaït caûnh ñôn
sô, deã dieãn taû.


Caû Kinh Thaùnh cuõng keå laïi...
Giaùo lyù vieân coù theå giaûi thích cho hoïc sinh
hieåu vaø öùng duïng caâu Lôøi Chuùa: “Veà phaàn
Maria, Meï ñaõ caån thaän löu giöõ vaø nhôù
taát caû nhöõng ñieàu naøy vaø suy nieäm trong
loøng” (Lc 2,19).


bôûi caây saäy. Ñaõ töø laâu chaøng öôùc muoán laøm cho mình moät caây saùo
môùi, bôûi caây saùo cuõ ñaõ bò daäp, tieáng cuûa noù khoâng coøn trong vaø roõ nöõa.


Caàm laáy dao, chaøng caét caây saäy, ngaém nghía moät laùt, chaøng baét ñaàu
khía nhöõng nhaùt dao laøm neân moät caây saùo ñeïp. Ñaët saùo treân moâi,
chaøng nheï thoåi. Laøn aâm thanh phaùt ra töø caây saùo ñaõ laøm chaøng laëng
ngöôøi. Tieáng saùo nheï vaø trong saùng, döôøng nhö ñi thaúng vaøo loøng
ngöôøi nghe.


Chieàu hoâm aáy beân ñoáng löûa, giöõa ñaùm muïc ñoàng, chaøng ruùt caây saùo ra
khoûi tuùi, baét ñaàu thoåi. Taát caû nhö caâm laëng, vaø trong moät khoaûnh khaéc,
caû nhöõng ngoïn löûa döôøng nhö cuõng ngöøng tieáng tí taùch ñeå laéng nghe
tieáng saùo du döông trong saùng cuûa chaøng. Chính chaøng muïc ñoàng
cuõng ngaïc nhieân vì hình nhö khoâng phaûi do chaøng thoåi, maø chính töø
trong thaân saäy cuûa caây saùo ñaõ phaùt ra baøi haùt cuûa caùc thieân thaàn.


Coøn ngöôøi chaên chieân giaø nhaém ñoâi maét, thì thaàm: “OÀ, Ta nghó raèng
mình ñaõ ñöôïc nghe tieáng haùt naøy trong moät ñeâm raát xa xöa, nôi laøng
Belem nhoû beù...”.


Nhöng caây saùo coøn giöõ moät bí maät ñaùng ngaïc nhieân hôn nöõa. Moät
ngaøy noï, giöõa hai nhoùm chaên chieân xaûy ra xích mích trong vieäc tranh
giaønh nhöõng ñoàng coû. Tröôùc tieân hoï duøng gaäy ñeå giaûi quyeát, roài sau
ñoù, moät vaøi con dao ñaõ laáp loaùng trong tay caùc keû chaên chieân. Chaøng
muïc ñoàng noï baát giaùc ñaët caây saùo treân moâi vaø thoåi. AÂm thanh phaùt
ra nheø nheï nhöng ñuû laøm cuoäc ñaáu khaåu döøng laïi, nhöõng naém ñaám
nôùi loûng vaø nhöõng muïc ñoàng boãng khaùt khao laøm hoaø vôùi nhau. Cuoäc
soáng ñaõ quaù nhieàu nhöõng khoù khaên, khoâng gì baèng yeâu thöông vaø hoaø
bình! Caùc ngöôøi chaên chieân nhuû thaàm trong loøng. Vaø nhöõng caùi baét
tay, sieát vai laøm tan ñi noãi haän thuø, giaän döõ.


Töø ngaøy ñoù, cöù moãi laàn coù caõi vaõ, ngöôøi ta thöôøng goïi chaøng muïc ñoàng
ñeán vaø noùi: “Haõy thoåi caây saùo cuûa baïn”. Vaø nghe tieáng saùo, nhöõng
caêng thaúng dòu bôùt, gioïng noùi mæa mai trôû neân ngoït ngaøo, nhöõng côn
giaän döõ lòm taét. Nhöõng con tim baêng giaù ñöôïc raõ ñoâng vaø nhöõng nuï
cöôøi laïi töôi nôû.


Gia taøi thöøa keá
Ngöôøi thoåi saùo ñöôïc goïi laø “Söù giaû hoaø bình”. Khi thaáy mình ñaõ giaø caû,
ngöôøi muïc ñoàng trao caây saùo laïi cho ngöôøi con. Vaø khi söù giaû hoaø bình
maát ñi, caây saùo ñöôïc truyeàn laïi cho con chaùu, ñôøi noï tôùi ñôøi khaùc, qua
haøng theá kyû. Cho tôùi khi nhöõng lính Thaäp töï chinh mua noù ñeå mang
veà Chaâu AÂu nhö quaø kyû nieäm cuûa Ñaát Thaùnh. Khoâng moät ai coøn nhôù
veà quyeàn naêng laï thöôøng cuûa caây saùo. Vaø noù ñaõ ñöôïc chuyeån töø heát
caùi röông naøy ñeán caùi röông khaùc. Cho ñeán moät hoâm...


“OÂng noäi, chieác saùo cuõ naøy laø cuûa ai vaäy?” Gibì, caäu beù 9 tuoåi ñaõ hoûi
oâng cuûa caäu khi tìm thaáy caây saùo trong hoäp giaáy trong nhaø kho.


“OÂng cuï coá cuûa oâng ñaõ mua noù töø ngaøy xöa. Coù theå noù laø moät thöù ñoà
coå.” OÂng ñaùp.


“Con coù theå giöõ noù ñöôïc khoâng?” – “Ñöôïc”, oâng traû lôøi.


“Coù theå noù laø moät vaät phuø pheùp” Gibì vöøa keát luaän, vöøa ra söùc lau vaø
ñaùnh boùng caây saùo baèng chieác khaên muøi soa. Sau ñoù, Gibì ñaët caây saùo
treân moâi vaø thoåi. Moät aâm thanh dòu daøng, trong treûo caát leân.


Saùng hoâm sau, Gibì mang caây saùo môùi cuûa caäu ñeán tröôøng. Chieác saùo
beà ngoaøi khoâng ñeïp, noù ñaõ ñen vaø xæn maøu. Vì giaùo vieân ñeán treã, caû lôùp
naùo ñoäng. Ricardo vaø Mario caõi nhau oàn aøo, roài nhaûy vaøo ñaùnh ñaám
nhau. Maët ñoû nhö gaác, chuùng xoâ baøn, laät gheá. Gibì naáp vaøo moät goùc
phoøng hoïc, vaø thöû thoåi saùo. Moät giai ñieäu vui töôi, an bình vaø dòu ngoït
vang leân, ñi vaøo taâm hoàn caùc treû em. Ricardo vaø Mario thoâi khoâng
ñaùnh nhau nöõa vaø chuùng xích laïi gaàn nhau.


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 31


GIAÙO DUÏC


Trong ñeâm haøi nhi Gieâsu sinh ra, caùc thieân thaàn töø trôøi
xuoáng, vaø hoï muùa haùt, xoay troøn chung quanh hang
ñaù Belem. Treân traàn gian naøy chöa töøng nghe moät giai
ñieäu naøo du döông, trong treûo, ñaày xuùc caûm ñeán theá.


Nhöng khoâng phaûi moïi ngöôøi ñeàu nghe ñöôïc baøi haùt naøy. Daân cö laân caän
vuøng Belem chæ nhaän thaáy coù tieáng rì raàm raát nheï, hoï trôû mình vaø tieáp tuïc
nguû ngon. Phaûi coù moät con tim ñaëc bieät môùi coù theå nghe ñöôïc baøi haùt caùc
thieân thaàn.


Nhöng phía cuoái baõi lau saäy moïc beân bôø ao, moät caây saäy non ñaõ nghe ñöôïc
tieáng haùt ñoù. Noù baét ñaàu rung leân hoaø nhòp vôùi giai ñieäu du döông, baèng
nhöõng daäp dôøn uoán löôïn vôùi taát caû thôù sôïi cuûa thaân mình.


“Thoâi ñi! Mi laøm ta nhöùc ñaàu roài ñoù!” moät caây saäy giaø la loái. Roài caùc caây
saäy khaùc cuõng ñoàng thanh: “Haõy yeân cho chuùng toâi nguû”. Thöïc vaäy, ngay
giöõa caùc caây saäy, khoâng phaûi taát caû ñeàu nghe ñöôïc aâm nhaïc cuûa thaàn söù.
Nhöng caây saäy non kia vaãn tieáp tuïc huùt laáy giai ñieäu ngoït ngaøo vaúng xuoáng
töø trôøi vaø laëp laïi, laøm nheï thoaûng trong khoâng trung lôøi haùt: “Vinh danh
Thieân Chuùa treân chín taàng trôøi cao... vaø bình an döôùi theá cho loaøi ngöôøi
Chuùa thöông”.


Caây Saùo
Thôøi gian troâi qua. Caây saäy non giôø ñaõ trôû neân cöôøng traùng vaø ñaày nhöõng
ñoát ñeàu ñaën. Moãi laàn laøn gioù nheï thoåi qua, caây saäy laïi ngaân vang baøi ca du
döông cuûa caùc thieân thaàn. Moät ngaøy kia, chaøng muïc ñoàng ñem ñaøn chieân
cuûa mình thaû gaàn ñaàm lau saäy. Trong luùc ñaøn chieân daàn ra bôø ao uoáng
nöôùc, chaøng muïc ñoàng raûo nhìn chung quanh. AÙnh maét chaøng bò thu huùt


THIEÂN THAINGOÏC YEÁN, FMA chuyeån ngöõFerrero Bruno
tieáng saùo


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 30




TRONG THÔØI CHIEÁN GIAØNH
ÑOÄC LAÄP CHO NÖÔÙC YÙ (1848-


1849), NÔI THAØNH PHAÀN
GIÔÙI TREÛ CUÕNG RAÏO RÖÏC


MOÄT THÖÙ MEN ÑAÁU TRANH
KHOÙ TAÛ


nhaân khích leä caäu baèng nhöõng lôøi dòu
daøng, roài laáy trong tuùi ra moät goùi keïo
ngon, ngaøi noùi : “Con ñem chia cho
nhöõng ngöôøi chieán thaéng vaø caû nhöõng
ngöôøi chieán baïi, nhöng giaáu ñöøng cho
meï bieát, keûo meï laïi cho cha aên maáy
gaäy ñaáy !”.


Thoaït tieân, caâu chuyeän döôøng nhö
mang veû tieâu cöïc: Don Bosco khích
leä treû chôi ñaùnh nhau; ngaøi phôùt lôø vaø
thaäm chí coøn khen thöôûng vì nhöõng
haønh vi sai traùi vaø nghòch phaù cuûa
ñaùm treû. Coù theå coù ngöôøi seõ buoät
mieäng keâu raèng: “Thaät, khoâng theå
chaáp nhaän ñöôïc!” Theá nhöng neáu
bình taâm suy xeùt, thì ta thaáy vaán ñeà
khoâng phaûi nhö vaäy! Noù cuõng chæ
muoán dieãn taû moät ñöôøng loái sö phaïm
cuûa Don Bosco : “Nhaø giaùo duïc phaûi
yeâu thích nhöõng gì treû thích roài treû seõ
thích nhöõng gì nhaø giaùo duïc thích.”


Traän chieán maø caùc treû thôøi Don Bosco
chòu aûnh höôûng haún vaãn xuaát hieän nôi
caùc baïn treû ngaøy nay, coù khaùc chaêng
laø nhöõng “maët traän khaùc” maø thoâi.
Qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng
nhö: phim aûnh, baùo chí, quaûng caùo,
vi tính, maïng internet... ngöôøi ta
thaáy giôùi treû hieän nay bieát raát nhieàu
thoâng tin, trong ñoù hoï chòu aûnh
höôûng khoâng ít bôûi nhöõng ñieàu tieâu
cöïc, neáu khoâng muoán noùi laø xaáu töø
nhöõng nguoàn thoâng tin ñoù... Chaúng
haïn trong thôøi gian tröôùc ñaây khi xem
xong phim truyeän nhieàu taäp “Taây Du
Kyù” cuûa Trung Quoác, ngöôøi ta thaáy
xuaát hieän treân ñöôøng phoá nhöõng “chuù
khæ nhoùc” vôùi caây gaäy trong tay vaø
nhöõng ñieäu boä khoâng khaùc laø bao so
vôùi Toân Ngoä Khoâng trong phim. Hay
gaàn ñaây caùc treû raát thích xem chöông
trình Smack-down treân truyeàn hình
caùp ñeå sau ñoù cuõng ñaám ñaù, vaät loän
vôùi nhau nhö treân truyeàn hình vaäy. Roài
cuõng phaûi keå ñeán nhöõng aûnh höôûng
maïnh meõ cuûa phim Haøn Quoác ñoái
vôùi giôùi treû Vieät Nam khi raát nhieàu ñoà
duøng, phong caùch cuûa caùc dieãn vieân
ñaõ ñöôïc caùc baïn treû baét chöôùc : maét


kính, quaàn aùo, ñieän thoaïi, giaøy deùp, toùc
tai uoán nhuoäm ñuû maøu, ñuû kieåu... Moät
maët traän lôùn nöõa ñang laøm ñau ñaàu
caùc baäc phuï huynh vaø caùc nhaø giaùo
duïc : Nhieàu baïn treû bò maát huùt trong
“games” vaø khoâng coøn thieát tha gì ñoái
vôùi cuoäc soáng beân ngoaøi hoï.


Thöïc traïng naøy ñaõ khieán moät soá ngöôøi
lôùn caûm thaáy ngao ngaùn vaø coù caùi nhìn
bi quan veà giôùi treû. Hoï khoâng ngaàn ngaïi
thoát leân: “nhìn ngöùa caû maét”, “troâng
phaùt khieáp”, “khoâng theå chòu noåi”, “boù
tay”,... Nhöng bieát laøm sao ñöôïc, vì ñoù
laïi laø moät thöïc teá! Bieát laøm sao ñöôïc,
vì chuùng laø treû con maø! Chuùng laøm vaäy
vì sôû thích cuûa chuùng laø vaäy! Luùc naøy,
nhöõng loái ngaên caûn, caám ñoaùn, nghieâm
trò, coù theå khoâng hieäu quaû baèng phöông
caùch ñoàng caûm, chia seû ñeå roài höôùng
daãn chuùng nhö Don Bosco ñaõ laøm.


Trong laù thö baøn veà vaán ñeà giaùo duïc
ñöôïc chính thöùc ban haønh vaøo ngaøy
23.02.2008 nhaân cuoäc gaëp gôõ giöõa
Ñöùc Thaùnh Cha vôùi 50.000 phuï huynh,
giaùo chöùc vaø hoïc sinh Roâma taïi quaûng
tröôøng thaùnh Pheâroâ, Ñöùc Beâ-neâ-ñíc-toâ
XVI ñaõ vieát: “Anh chò em thaân meán,
ñeå laøm cho nhöõng suy tö cuûa toâi ñöôïc
cuï theå hôn, cuõng neân neâu leân moät soá
ñoøi hoûi chung ñeå coù moät neàn giaùo duïc
chaân chính. Neàn giaùo duïc naøy tröôùc
tieân caàn coù söï gaàn guõi vaø tín nhieäm
naûy sinh töø tình thöông: toâi nghó ñeán
kinh nghieäm ñaàu tieân vaø cô baûn veà tình
thöông maø caùc treû em caûm nhaän, hay
ít laø phaûi caûm nhaän vôùi cha meï caùc em.
Nhöng moãi nhaø giaùo duïc ñích thöïc ñeàu
bieát raèng ñeå giaùo duïc thì phaûi trao hieán
moät caùi gì ñoù töø chính baûn thaân mình
vaø chæ nhö theá môùi coù theå giuùp caùc hoïc
sinh cuûa mình bieát khaéc phuïc nhöõng
ích kyû vaø trôû thaønh ngöôøi coù khaû naêng
yeâu thöông ñích thöïc...”


Ñoàng caûm vôùi nhöõng khoù khaên trong
coâng vieäc giaùo duïc, Ñöùc Thaùnh Cha
noùi tieáp: “... giaùo duïc khoâng bao giôø
laø ñieàu deã daøng vaø ngaøy nay döôøng
nhö noù caøng trôû neân khoù khaên hôn.
Caùc cha meï, giaùo chöùc, linh muïc vaø taát
caû nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm giaùo
duïc tröïc tieáp ñeàu bieát roõ ñieàu ñoù.” Tuy
nhieân trong lôøi ngoû, ngaøi ñaõ leân tieáng:
ñöøng sôï (haõy tieáp tuïc ñaûm nhaän vaán ñeà
giaùo duïc) vaø ñöøng naûn (vì coøn coù Chuùa).


Don Bosco bieát söû duïng moïi thöù
ñeå thu huùt caùc treû em, do ñoù ngaøi
cho pheùp caùc em chia thaønh 2 ñoäi
vaø trang bò nhöõng caây gaäy nhoû trong
cuoäc chôi chieán tranh ñeå thöû söùc vôùi
nhau. Hieäu leänh vöøa ban ra, cuoäc
chieán ñaáu dieãn ra haêng haùi, ñeán noãi
vöôït quaù giôùi haïn cuûa saân chôi, traøn
xuoáng maûnh vöôøn cuûa meï Margarita.


Bôø giaäu bò xô xaùc, maáy luoáng rau môùi
gieo thì bò giaãm naùt, muøa rau vaø hoa
traùi cuûa meï bò hö haïi traàm troïng : taát
caû maûnh vöôøn chæ coøn laø moät caûnh
tan hoang. Meï buoàn böïc chaïy ñeán
vôùi Don Bosco. Ñang khi nghe keå leå
veà maáy oâng töôùng giaëc non naøy vaø
chaùn chöôøng tröôùc söï phaù phaùch nhö
theá, Don Bosco noùi : “Meï ôi, bieát laøm
sao ñöôïc ! Chuùng noù treû daïi maø !”
Roài thaùnh nhaân goïi teân “ñaïi töôùng”
laïi. Caäu ta nöûa möøng nöûa lo, vöøa sôï la
vöøa haõnh dieän vì chieán thaéng. Thaùnh


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 32
Ñoàngcaûm
giaùo duïc khôûi ñi töø


Don Bosco & Garelli trong laàn gaëp ñaàu tieân


HAÛI ÑAÊNG, SDB


GIAÙO DUÏC


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 33


Toâi ngoài moät mình nôi goùc saân giaùo
ñöôøng, nuùp boùng döôùi gaùc chuoâng
cao ñöùng im lìm ñeå nghe gioù ñoâng
voïng veà...


- Chaøo anh baïn treû, Noel tôùi, sao
anh ngoài ñaây moät mình?
- OÂÂ! Chaøo baùc. Chaùu ñaâu muoán ngoài


ñaây moät mình. Baùc thaáy ñaáy, khaép
nôi ngaäp traøn aùnh saùng. Ngöôøi ngöôøi
ñi laïi naùo nhieät, nhöng oàn aøo quaù.
Chaùu muoán coù ñoâi phuùt thinh laëng
ñeå nghó veà con ngöôøi vó ñaïi nhaát maø
thieân haï ñang toân kính.
- Con ngöôøi naøo maø anh laïi phaûi boû


heát moïi nieàm vui ñang böøng leân khaép
theá giôùi nhö vaäy?
- Noùi baùc ñöøng cöôøi. Chaúng qua ñoù


laø moät chuù beù sinh ra ôû Beâlem, roài
cheát nhuïc nhaõ treân ñænh ñoài Canveâ.
Nhöng thoâi, taïm gaùc chuyeän ñoù. Theá
baùc coâ ñôn laém hay sao maø khoâng ñi
vui Giaùng Sinh vôùi thieân haï? Côõ tuoåi
baùc phaûi nhaäu “ngoaéc caàn caâu” môùi
ñaõ.
- OÀ! Anh baïn treû. Toâi coù quen ai ñaâu


maø aên vôùi nhaäu chöù. Ñaây cuõng nhö
moïi nôi khaùc, toâi laø ngöôøi xa laï.


- Ít ra ñeâm nay baùc khoâng thaáy vui
hôn ñoâi chuùt sao?


- Vaøo nhöõng ngaøy nhö theá naøy, toâi
laïi caøng thaáy xa laï vaø coâ ñôn hôn bao
giôø heát.


- Giaù laøm ñöôïc gì giuùp baùc, chaùu saün
saøng.


- Tuoåi treû caùc anh keå cuõng quaûng


ñaïi. Caùm ôn anh. Nhöng khi toâi nhôø giuùp anh baïn laïi töø choái nhö bao ngöôøi treû
khaùc.


- Vaâng, baùc thoâng caûm. Chuùng chaùu ñoâi khi thieáu suy nghó. Ham vui, ham
höôûng thuï maø queân maát nghóa vuï cuûa tuoåi treû laø coáng hieán hôn ñoøi hoûi.
- Cuõng may laø khoâng phaûi moïi ngöôøi ñeàu nhö theá. Vaø toâi nghó raèng anh cuõng


khoâng thuoäc thaønh phaàn aáy.


Theá roài toâi ngaàn ngaïi ruùt ra maáy chuïc ngaøn baïc ñöa cho ngöôøi khaùch laï:
- Baùc caàm laáy chuùt ñænh aên möøng Giaùng Sinh.
- Anh töôûng toâi caàn tieàn ö?
- Chaùu xin loãi, hay laø baùc veà nhaø chaùu nghæ ngôi ñi.
- Ñuùng. Toâi caàn moät choã nghó ngôi, moät choã ñeå töïa ñaàu, moät choã ñeå suy tö.


Caùc quaùn troï xua ñuoåi toâi. Caùc oâng chuû lôùn chæ lo laøm aên neân chaúng coi toâi ra gì.
Moät soá baïn treû nhö anh cuõng buø ñaàu vaøo coâng vieäc, naøo hoïc, naøo laøm, naøo chôi,
neân thaáy toâi hoï cuõng röûng röng. Ngay caû treû con, nhöõng ñöùa toâi raát thöông, raát
thích, cuõng chæ vì ham chôi hay hoïc ñoøi thoùi ngöôøi lôùn, neân cuõng chaúng theøm
ñeå cho toâi gaàn guõi, chuyeän troø.
- Gia ñình baùc boû rôi baùc roài sao?
- Khoâng bao giôø. Cha toâi raát thöông toâi. Nhaø toâi dö thöøa choã ôû. Nhöng toâi muoán


tìm moät choã nghæ ngôi trong loøng ngöôøi. Toâi muoán gaëp ñöôïc moät taâm hoàn.


Ngöôøi khaùch laï nhoû moät gioït leä. OÂng giô hai tay ra phía tröôùc. Thoaùng thaáy veát
ñinh ôû loøng baøn tay oâng, toâi voäi thoát leân:


- OÂi! Gieâsu Na-da-reùt!


Ngöôøi khaùch laï chôït bieán maát... Toâi nhö ñang trong côn meâ... ñuùng laø Ñöùc Gieâ-
su Na-da-reùt. Ngöôøi ñang ñi tìm moät choã nghæ ngôi. Ngöôøi ñang tìm gaëp moät
taâm hoàn. Thieân haï toân vinh Chuùa, thieân haï theâu deät bao huyeàn thoaïi chung
quanh Ngöôøi. Vaäy maø maõi maõi Chuùa laø keû xa laï vaø coâ ñôn.


Moät côn gioù laïnh laïi thoaûng qua loøng toâi, nheø nheï maø nhöùc buoát taän traùi tim. Gioù
laïnh muøa ñoâng laøm toâi lieân töôûng ñeán nhöõng ngöôøi ngheøo ñoùi , roài ñaây caøng ñoùi
hôn; nhöõng ngöôøi reùt seõ reùt hôn; nhöõng ngöôøi coâ ñôn seõ coâ ñôn hôn...!


Cuoäc gaëp gôõ thaàn thoaïi treân laïi khieán cho toâi yù thöùc hôn veà tình traïng thieáu thoán
cuûa Ñöùc Gieâsu ñang hoùa thaân nôi nhöõng con ngöôøi ñau khoå... Khi gioù laïnh thoåi
veà, hôn bao giôø heát, nhöõng em beù vaát vöôûng nôi caùc væa heø caûm thaáy thieáu moät
chieác chaên daày, caàn moät chieác aùo daøi tay. Khi maøn ñeâm giaù laïnh buoâng xuoáng,
nhöõng traùi tim treû thô beù boûng aáy caûm thaáy thieáu voøng tay dòu daøng trìu meán
cuûa meï, theøm nhöõng nuï hoân aám aùp cuûa cha.


Muøa Giaùng sinh, muøa ñi tìm tình yeâu, muøa maø Ñöùc Gieâsu Thô Nhi ñaõ giaùng haï
nhö moät lôøi ñaùp cho nhöõng böôùc chaân moûi moøn tìm kieám vaø mong ñôïi.


Ñeâm Giaùng sinh, ñeâm Trôøi hoân Ñaát. Thieân Chuùa hoân con ngöôøi, moät nuï hoân
daøi thieân thu baát taän... Soáng vaø caûm nghieäm maàu nhieäm Giaùng sinh chính laø
caûm nhaän ñöôïc tình yeâu maø Thieân Chuùa ñang yeâu ta, raát yeâu ta trong töøng giaây
phuùt cuûa cuoäc ñôøi...


VAÊN HIEÅN, SDB


Trôøi laäp ñoâng, nhöõng côn
gioù laïnh laïi veà vôùi nhaân


loaïi nhö moät lôøi heïn öôùc.
Ñoâng veà ñuùng heïn nhö moät


ngöôøi tình trôû veà töø trong
nhöõng giaác mô cho caønh


caây truïi laù


NOÃI
KHAÙT
TÌNH
NGÖÔØI




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 35


Do ñoù, sau moät vaøi naêm, nhoùm ñoåi teân
thaønh nhoùm Thieän Chí, dieãn taû ñuùng toân
chæ cuûa nhoùm: Soáng thaùnh vaø chöùng taù
trong ñôøi soáng haøng ngaøy. Cho ñeán hoâm
nay, 29 muøa xuaân troâi qua vôùi nhieàu lôùp
ngöôøi, moãi “thieän chí vieân” vaãn caëm cuïi
trung thaønh “nôû hoa ôû nhöõng nôi ñöôïc
gieo xuoáng”.


Nôû hoa ôû nôi ñöôïc gieo xuoáng
Khoâng coù moät ñoái töôïng phuïc vuï roõ raøng,
khoâng thuoäc veà moät toå chöùc quoác gia -
quoác teá naøo. Nhöng ngöôøi thieän chí bieát
roõ “laõnh ñòa” mình laøm vieäc, con ngöôøi
mình phuïc vuï, vaø ñieàu mình phaûi trôû
thaønh: Laø nhöõng Kitoâ höõu bình thöôøng,
ñang noã löïc laøm chöùng cho moät Thieân
Chuùa Tình Yeâu ñang hieän dieän giöõa loøng
theá giôùi. Vôùi muïc tieâu ñoù, hoï thaùnh hoaù
mình trong cuoäc soáng vaø neân thaùnh cuøng
ngöôøi khaùc, trong tinh thaàn treû trung cuûa
con caùi cha Bosco vaø meï Mazzarello.


Hieän nay nhoùm coù khoaûng 80 thaønh
vieân, thuoäc nhieàu xöù khaùc nhau. Vôùi moâi
tröôøng noâng thoân, caùc baïn laøm nhieàu
coâng vieäc ña daïng nhö coâng nhaân, giaùo
vieân, buoân baùn, chaêm soùc saéc ñeïp, may,
cöûa haøng aên uoáng, thôï thuû coâng, laøm
vöôøn... Nhöng duø ôû ngaønh ngheà, baäc
soáng naøo caùc baïn cuõng luoân noã löïc soáng
töû teá, soáng ñeïp, soáng traùch nhieäm vaø yù
thöùc vai troø nhaân chöùng cuûa Ñöùc Kitoâ
cho nhöõng ngöôøi hoï gaëp gôõ.


Ngoaøi nhöõng möu sinh haøng ngaøy,
caùc baïn laø nhöõng thaønh phaàn tích cöïc
trong giaùo xöù, tham gia caùc hoäi ñoaøn.
Moät soá caùc baïn hieän laø giaùo lyù vieân, ca
vieân, hoaëc giöõ vai troø ñieàu haønh naøo ñoù
trong giaùo xöù. Vaø ñieàu deã thöông laø caùc
baïn bieát ñem nhöõng gì ñaõ hoïc ra phuïc
vuï caùch quaûng ñaïi. Hieän taïi, coù hai baïn
ñang coäng taùc vôùi caùc sô daïy lôùp tình
thöông taïi coäng ñoaøn. Hai baïn ñaõ trích
moät nöûa thôøi gian cuûa mình vôùi öôùc mô
thaêng tieán caùc treû ngheøo.


Nguoàn döôõng nuoâi söùc soáng
Thaùnh leã laø phuïng vuï maø caùc baïn luoân
ñöôïc môøi goïi tham döï. Trong tuaàn caùc
baïn chia thaønh hai nhoùm ñoïc kinh toái
chung taïi moät trong hai ñòa ñieåm theo
vuøng, vôùi söï ñoàng haønh cuûa sô phuï traùch
nhoùm. Moãi thöù baûy coù giôø hoïc giaùo lyù vaø
sinh hoaït chung vaøo saùng sôùm, luùc 5 giôø.


Moät nguoàn döôõng nuoâi khaùc laø tình baïn.
Trong nhoùm, keå caû cöïu hoïc vieân laãn
nhöõng thaønh vieân hieän nay coù moät söï
gaén keát, lieân heä chaët cheõ. Hoï giuùp ñôõ laãn


nhau khi hoaïn naïn, caàn thieát. Hoï chia seû vôùi nhau caû treân
phöông dieän vaät chaát laãn tinh thaàn. Vaø ñieàu khoâng theå thieáu
laø nhöõng thaêm vieáng khi hieáu, hæ. Bieát mình moûng doøn, caùc
thaønh vieân chaân thaønh goùp yù xaây döïng cho nhau, roài chôø ñôïi
söï thay ñoåi nôi baûn thaân vaø ngöôøi khaùc. Giöõa caùc baïn coù moät
töông quan hoàn nhieân cuûa tình baèng höõu.


Khoâng ñoùng laïi trong chính mình, nhoùm coøn môû roäng ra cho
nhöõng ngöôøi ngheøo baèng nhöõng coâng vieäc töø thieän. Moãi naêm,
nhoùm ñoùng goùp quyõ, laøm keá hoaïch nhoû chuaån bò cho nhöõng
chuyeán toâng ñoà. Luùc thì laên xaû giöõa nhöõng ñoàng baøo daân toäc
vôùi ñaát, buøn, goã, toân döïng nhöõng caên nhaø tình thöông; khi
chia seû nhöõng goùi mì toâm vôùi ñoàng baøo mieàn luõ hay ngöôøi neo
ñôn... Taát caû nhöõng gì caùc baïn laøm khoâng thay ñoåi ñöôïc phaän
ngöôøi, nhöng goùp phaàn ñem laïi nuï cöôøi vaø nieàm hy voïng.


Cuoäc soáng cuûa caùc baïn thieän chí raát bình thöôøng, nôi hoï,
ñieåm noåi chính laø Thieän Chí!


Nhö Ñöùc Coá Hoàng Y Phan-xi-coâ Xa-vi-eâ Nguyeãn Vaên Thuaän
chia seû: Moät ñöôøng thaúng laøm neân töø nhieàu chaám nhoû. Cuoäc
soáng ñöôïc laøm töø nhöõng giaây phuùt soáng. Chaám moãi chaám
ñeïp, ñöôøng seõ thaúng. Soáng moãi phuùt thaùnh, ñôøi seõ thaùnh.


Meán chuùc ñöôøng ñôøi cuûa caùc baïn seõ luoân “thaúng” nhôø nhöõng
haønh ñoäng ñuùng, vaø caàu chuùc caùc baïn neân thaùnh nhôø bieát nôû
hoa ñeïp ôû nhöõng nôi maø caùc baïn ñöôïc gieo xuoáng.


NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG


Ñaây laø nhöõng hình aûnh, aâm thanh raát
quen thuoäc töø nhieàu naêm nay, caùc baïn
treû trong nhoùm Thieän Chí taïo neân qua
neáp sinh hoaït raát thöôøng xuyeân cuûa
hoï.


Moãi saùng thöù baûy haøng tuaàn, caùc baïn
treû töø nhieàu xöù laân caän Ñöùc Huy nhö
Doác Mô, Ñöùc Long, Kim Thöôïng, Gia
Yeân, Voõ Doõng, Phaùt Haûi, Baïch Laâm
Phuùc Nhaïc ... tuï taäp taïi nhaø doøng Con
Ñöùc Meï Phuø Hoä thuoäc giaùo xöù Ñöùc
Huy- Gia Kieäm- Xuaân Loäc ñeå hoïc Giaùo
lyù. Giôø hoïc baét ñaàu töø 5 giôø keát thuùc
khoaûng 6 giôø saùng, ñeå roài sau ñoù moïi
ngöôøi laïi hoái haû ra veà, lao vaøo cuoäc
soáng, boån phaän vôùi nieàm vui raïng rôõ.


Thieän Chí - Töø ñaâu, veà ñaâu?
Trôû veà vôùi coäi nguoàn cuûa vieäc thaønh
laäp nhoùm ñeå bieát nhoùm Thieän Chí ra
ñôøi theá naøo. Ñaây laø moät haønh trình
daøi. Khôûi ñaàu töø naêm 1980, vôùi moät
teân goïi khoâng thöïc söï lieân quan gì
maáy ñeán teân goïi hoâm nay: “Giaùo lyù
vieân lieân xöù”. Nhoùm ñöôïc gaày döïng


bôûi Cha Giuse Phaïm An Laäp, phoù xöù
Baïch Laâm, vôùi muïc ñích giuùp cho caùc
baïn treû coù khaû naêng giaûng daïy giaùo lyù.
Thöïc vaäy, thôøi ñoù, taïi caùc giaùo xöù thieáu
nhi raát ñoâng, nhöng nhaân söï phuïc vuï
cho giaûng daïy giaùo lyù quaù ít oûi. Töø nhu
caàu naøy, caùc cha xöù ñaõ gôûi nhieàu baïn
treû ñeán ñeå ñöôïc ñaøo taïo veà Sö Phaïm
Huaán Giaùo do caùc sô doøng Con Ñöùc
Meï Phuø Hoä toå chöùc.


Ñieàu kieän soáng luùc aáy thieáu thoán vaø
khoù khaên, nhöng caùc baïn treû thöøa
nhieät tình vaø loøng ñaïo ñeå lôùp hoïc luoân
ñoâng soá, vui töôi, vaø soáng ñoäng.


Moãi khoaù hoïc khoaûng 6 thaùng, caùc khoaù
lieân tuïc toå chöùc vôùi nhieàu noäi dung veà
thaàn hoïc, giaùo lyù, lòch söû Giaùo Hoäi, Sö
phaïm huaán giaùo... Ñoäi nguõ giaûng vieân
laø caùc thaøy Sa-leâ-dieâng vaø caùc sô Con
Ñöùc Meï Phuø Hoä. Tuy vaäy, trong thöïc
teá, khoâng phaûi taát caû hoïc vieân ñeàu trôû
thaønh giaùo lyù vieân. Nhieàu baïn tham gia
lieân tuïc caùc khoaù hoïc nhöng chöa moät
laàn ñöùng lôùp giaùo lyù. Hoï laø nhöõng “giaùo
lyù vieân trong cuoäc soáng haøng ngaøy”.


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 34


Trôøi coøn raát sôùm, môùi 4:30 giôø. Tieáng huyeân naùo cuûa ai ñoù ñaõ vang
leân, phaù tan söï tónh mòch cuûa nhaø doøng. Tieáng xe maùy daäp doàn,
moãi luùc moät nhieàu. Taát caû ñeàu döøng laïi ôû moät ñòa ñieåm: coäng ñoaøn
“Meï Phuø Hoä” taïi Ñöùc Huy. Hoï chuaån bò giôø hoïc giaùo lyù


NÔÛ HOA
NÔI ÑÖÔÏC GIEO XUOÁNG


Sinh hoaït thöôøng ngaøy cuûa nhoùm THIEÄN CHÍ vuøng Ñöùc Huy - Gia Kieäm


NGOÏC YEÁN, FMA




Chò Haïnh taâm söï con ñöôøng vaøo ngheà
theâu tranh: “Mình sinh ra taïi Ñaø Laït,
töø taám beù ñaõ say meâ “hoïc ngheà” theâu
thuøa töø ngöôøi meï, naêm 12 tuoåi ñaõ
phuï meï theâu khaên baøn, baûng teân cho
hoïc sinh ñeå kieám tieàn mua gaïo. Naêm
1975, mình 16 tuoåi, veà Saøi Goøn tìm
vieäc möu sinh, may maén ñöôïc moät hoïa
só ñöôøng phoá truyeàn cho chuùt ít kieán
thöùc hoäi hoïa, nhöng mình ñaâu coù tieàn
maø mua sôn maøu ñeå veõ, theá laø mình
“thöû lieàu”veõ chaân dung caùc vó nhaân,
caùc danh nhaân baèng kim chæ, sau ñoù
laø nhöõng böùc tranh phong caûnh... baát
ngôø, “veõ” ñöôïc taám naøo ngöôøi ta mua
taám ñoù vaø hoï mang ra caû nöôùc ngoaøi
laøm quaø”.


Naêm 1985 Coâng ty Xuaát nhaäp khaåu Ñaø
Laït “keùo” chò veà laïi Ñaø Laït laøm kyõ thuaät
vieân cho coâng ty, nhöng ñeán naêm1990
khi cô cheá kinh teá thoâng thoaùng hôn,
chò Höõu Haïnh quyeát ñònh môû cô sôû daïy
theâu thu huùt haøng chuïc chò em hoïc
ngheà. Khi cuoäc soáng coù phaàn bôùt khoù
khaên, Höõu Haïnh chuù taâm vieäc saùng
taùc tranh ngheä thuaät vaø quyeát taâm ñöa
noù leân moät taàm cao môùi trong lónh vöïc
ngheä thuaät taïo hình Vieät Nam.


Naêm 1994 taïi moät cuoäc trieån laõm veà
saûn phaåm ngheà truyeàn thoáng ñöôïc
toå chöùc taïi thuû ñoâ Haø Noäi, tranh theâu
Höõu Haïnh ñaõ chinh phuïc ñöôïc ngöôøi
thöôûng laõm. Baát ngôø hôn, chò Haïnh baùn
ñöôïc 4 böùc, coù böùc baùn ñöôïc tôùi 5 chæ
vaøng, moät taøi saûn quaù lôùn ñoái vôùi Höõu
Haïnh maø baáy laâu naèm mô cuõng khoâng
thaáy. Veà laïi Ñaø Laït, chò chuù taâm vaøo
vieäc theâu tranh moät caùch ña daïng vaø
chuyeân nghieäp hôn, vaø baét ñaàu nghó


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 36


B AÏ N


Tranh theâu tay Höõu Haïnh
ñöôïc nhieàu ngöôøi trong
vaø ngoaøi nöôùc bieát ñeán


vaø yeâu thích. Nhöng ít ai
bieát chuû nhaân cuûa cô sôû


tranh theâu naøy laø moät cöïu
hoïc vieân Sa-leâ-dieâng Don


Bosco. Beân caïnh vieäc
kinh doanh, ñoâi vôï choàng


Nguyeãn Thò Höõu Haïnh
vaø Leâ Vaên Nam ñang cöu


mang haøng chuïc maûnh
ñôøi baát haïnh


GIAN NAN KHÔÛI NGHIEÄP


Anh Leâ Vaên Nam laø cöïu hoïc vieân Don
Bosco töø naêm 1967 - 1978, coøn chò
Nguyeãn Thò Höõu Haïnh, laø moät trong
nhöõng ngöôøi ñaàu tieân “veõ tranh baèng
chæ”. Hoï laäp gia ñình vôùi nhau naêm
1985. Nhôø ñöôïc ñaøo taïo khaù baøi baûn
töø trong nhaø doøng, anh ñaõ theo ñuoåi
ngheà aâm nhaïc qua vieäc tham gia moät
soá ban nhaïc taïi Ñaø Laït vaø ñoaøn vaên
coâng tænh Laâm Ñoàng. Maõi cho ñeán
naêm 1998, anh môùi “buoâng keøn” veà
laøm Chuû nhieäm Hôïp taùc xaõ (HTX) tranh
theâu Höõu Haïnh.


nhöõng keû baát haïnh


Chò Höõu Haïnh beân nhöõng taùc phaåm


Chò Höõu Haïnh giuùp ngöôøi khuyeát taät


HÖÕU PHÖÔÙC, CTV


tranh theâu Höõu Haïnh ñeàu ñaën ñöôïc
ñöa qua Phaùp ñeå trieån laõm. Beân caïnh
chuyeän baùn tranh laáy tieàn laøm töø thieän,
chò Haïnh coøn keâu goïi caùc nhaø haûo taâm
giuùp treû em ngheøo Vieät Nam.


TAÏO COÂNG AÊN VIEÄC LAØM CHO
NGÖÔØI BAÁT HAÏNH


Töø nhieàu naêm qua, HTX Höõu Haïnh noåi
tieáng veà vieäc ñaøo taïo ngheà mieãn phí vaø
taïo coâng aên vieäc laøm cho nhöõng ngöôøi
khuyeát taät, khieám thính. Chò vaø caùc
coäng söï vieân ñaõ tröïc tieáp veà caùc vuøng
saâu vuøng xa daïy ngheà cho con em daân
toäc thieåu soá. Chò coøn veà Nha Trang daïy
ngheà theâu vaø taïo coâng aên vieäc laøm cho
nhöõng ngöôøi bò nhieãm HIV. Thaät caûm
ñoäng khi nghe caâu chuyeän coâ gaùi treû
ñöùng treân bôø ñaù chuaån bò lao xuoáng
bieån tìm ñeán caùi cheát vì tuyeät voïng,
nhöng nhôø chò can thieäp kòp thôøi, coâ ñaõ
döøng laïi.


Ñaàu thaùng 11.2009, vôï choàng Nam -
Haïnh ñoùn 2 meï con chò Traàn Hoaøng
Mai (ngoài xe laên) vaø Traàn Thò Hoaøng
Thaûo leân Ñaø Laït ñeå vöøa daïy ngheà cho
caû hai meï con, vöøa giuùp em Thaûo hoïc
chöõ. Anh chò coøn thueâ nhaø troï, ñaøi thoï
chi phí aên ôû 3 thaùng ñaàu ñeå hoï yeân taâm
hoïc ngheà. Hieän taïi cô sôû coù gaàn 400
coâng nhaân ñang laøm vieäc taïi nhieàu veä
tinh töø Baéc chí Nam nhö ôû Vinh, Qui
Nhôn, Tuy Hoøa, Nha Trang, Baûo Loäc,
Di Linh... trong soá ñoù 50% laø thôï laønh
ngheà, 20% laø ngöôøi lieät chi döôùi, caâm
ñieác, HIV... Coù nhöõng thanh nieân khieám
thính, taøn taät töø Nha Trang, mieàn Taây,
Hueá, Caàn Thô khi nghe bieát, ñaõ tìm ñeán
hoïc ngheà, vaø anh chò Nam - Haïnh luoân


môû roäng voøng tay ñoùn nhaän. Chò
Haïnh taâm söï “Chính nhöõng ngöôøi
naøy laïi raát caàn maãn chòu khoù vaø kheùo
tay; khi coù vieäc laøm, hoï bôùt maëc caûm
veà thaân phaän vaø coù theå töï nuoâi soáng
mình, khoâng coøn phuï thuoäc nhieàu
vaøo ngöôøi thaân. Chuùng toâi caûm thaáy
haïnh phuùc khi giuùp hoï coù coâng vieäc
oån ñònh, baûo ñaûm ñöôïc cuoäc soáng”.


Anh Nam cuõng thoå loä: coù 2 caëp
vôï choàng caâm ñieác ñaõ neân vôï neân
choàng. Trong tinh thaàn giuùp ñôõ
ngöôøi ngheøo, vôï choàng mình giuùp
cho haøng traêm ngöôøi, ña soá laø caùc
baïn treû ngheøo khoù, khuyeát taät coù
ngheà nghieäp, baûo ñaûm ñöôïc cuoäc
soáng. Rieâng vaán ñeà giaùo duïc theo
tinh thaàn Sa-leâ-dieâng, mình vaãn
chöa laøm ñöôïc nhö mong muoán,
nhöng mình seõ quan taâm nhieàu hôn
trong thôøi gian tôùi. Hieän taïi anh Nam
ñang tham gia sinh hoïat trong nhoùm
Cöïu hoïc vieân Don Bosco taïi Ñaø Laït,
vaø nhoùm naøy haèng naêm coù 2 ñeán
3 laàn gaëp gôõ nhau. Anh Nam cuøng
moät ngöôøi baïn ôû Saøi Goøn ñang coù
keá hoaïch giuùp ñôõ ñaøo taïo, naâng cao
chaát löôïng saûn phaåm cho cô sôû deät
thoå caåm K’ Long (Ñöùc Troïng), ñoàng
thôøi coá gaéng tìm ñaàu ra cho saûn
phaåm ñoäc ñaùo naøy. Anh Nam cho
bieát theâm Cöïu hoïc vieân Don Bosco
Ñaø Laït taäp trung ôû laøng hoa Vaïn
Thaønh nhieàu nhaát, caùc anh ñang keâu
goïi anh em höôùng ñeán vieäc thaønh
laäp HTX hoaëc coâng ty saûn xuaát hoa
ñeå taêng tính caïnh tranh vaø coù theå
cung öùng nhieàu vieäc laøm cho caùc
baïn treû.


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 37


tôùi vieäc “kinh doanh” tranh theâu.
Naêm1996, tranh theâu Höõu haïnh ñöôïc
taøi trôï ñeå tham döï hoäi chôï trieån laõm
quoác teá taïi Osaka, Nhaät Baûn. Nhôø
ñoù, chò kyù ñöôïc hôïp ñoàng laâu daøi vôùi
khaùch haøng Nhaät. Veà laïi Ñaø Laït, chò
caáp toác tuyeån duïng vaø ñaøo taïo ngheà
mieãn phí cho haøng traêm lao ñoäng treû,
moät maët taïo coâng aên vieäc laøm cho hoï,
maët khaùc ñaùp öùng kòp nhu caàu khaùch
haøng ñaõ kyù keát. Nieàm vui noái tieáp
nieàm vui, chò Nguyeãn Thò Höõu Haïnh
vinh döï ñaït giaûi “Baøn tay vaøng” daønh
cho ngheä nhaân xuaát saéc trong ngheà
truyeàn thoáng vôùi taùc phaåm tranh theâu
Baõo taùp, sao cheùp töø taùc phaåm cuûa
danh hoïa Phaùp Pierre Auguste Cot
(1837-1883).


ÑEÁN CHUYEÁN SANG CHAÂU
AÂU BAÁT NGÔØ


Naêm 1997, moät ñoaøn du khaùch laø
thöông nhaân Phaùp ñeán Ñaø Laït, ñaõ
gheù thaêm cô sôû tranh theâu Höõu Haïnh.
Trong ñoaøn coù caû baùc só Su-Dueâ,
ngöôøi khai sinh beänh vieän Phuï saûn
Su-Dueâ (nay laø nhaø nghæ Coâng Ñoaøn).
OÂng cuõng chính laø ngöôøi ñaõ cöu mang
beù Höõu Haïnh 38 naêm veà tröôùc khi meï
chò ñeán ñaây sinh chò. Ñeå ñaùp laïi aân
nghóa aáy, Höõu Haïnh ñaõ taëng baùc só
Su-Dueâ vaø ñoaøn böùc chaân dung Toång
thoáng Phaùp Chi-Raéc, moät böùc tranh
tuyeät ñeïp vaø soáng ñoäng do chính chò
vaø caùc xaõ vieân theâu. Khoâng ngôø khi veà
laïi Phaùp, ñoaøn ñaõ taëng laïi cho Toång
thoáng. Caûm kích tröôùc taøi naêng cuûa
moät ngheä nhaân Ñaø Laït, Toång thoáng
Chi-Raéc cho môøi Höõu Haïnh mang
tranh qua Phaùp tröng baøy. Chuyeán
ñi aáy, Höõu Haïnh mang theo 60 böùc,
ñöôïc luaân phieân trieån laõm taïi 10 tænh
khaùc nhau, tröôùc söï ngöôõng moä,
khaâm phuïc cuûa ñoâng ñaûo coâng chuùng
Phaùp. Chò baùn ñöôïc moät soá böùc tranh
theâu ñuû cho chi phí ñi laïi, theá nhöng
quan troïng hôn, ñaây laø dòp ñeå giôùi
thieäu neùt vaên hoùa truyeàn thoáng ñoäc
ñaùo cuûa Vieät Nam. Chò coøn ñöôïc môøi
giao löu vôùi sinh vieân tröôøng Ñaïi hoïc
Epedor, sau ñoù chò ñaõ ñaáu giaù moät soá
böùc tranh ñöôïc 12.000 quan Phaùp vaø
daønh troïn laøm hoïc boång cho caùc sinh
vieân khoù khaên. Tranh theâu tay Höõu
Haïnh ñaõ ñeïp, nhöng vieäc laøm cuûa chò
coøn ñeïp hôn!


Töø chuyeán ñi ñoù ñeán nay, haèng naêm


Gia ñình cuûa anh Leâ Vaên Nam vaø chò Nguyeãn Thi Höõu Haïnh


NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG




SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 38


ÑÔÏI TROÂNG


MUØA GIAÙNG SINH NOÙI VÔÙI CHUÙNG TA VEÀ
TÌNH YEÂU LÔÙN LAO VAØ VOÂ VÒ LÔÏI CUÛA
THIEÂN CHUÙA, MOÄT THIEÂN-CHUÙA-LAØM-


NGÖÔØI TRONG THAÂN PHAÄN MOÄT HAØI
NHI BEÙ NHOÛ NGHEØO HEØN, YEÁU ÑUOÁI VAØ


MOÛNG MANH, CAÀN SÖÏ BAÛO VEÄ VAØ QUAN
TAÂM CHAÊM SOÙC CUÛA CON NGÖÔØI


Hình aûnh naøy thaät thích hôïp ñeå aùp duïng cho Ñöùc Gieâsu laø
“vaàng ñoâng töø choán cao vôøi ñeán vieáng thaêm con ngöôøi”,
nhöng laïi ñeán trong caûnh ngheøo heøn vaø khieâm haï. Ngaøi
ñeán ñeå laøm cho con ngöôøi caûm nghieäm ñöôïc söï hieän
dieän gaàn guõi, thaân thieát vaø yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa
ñoái vôùi moãi ngöôøi. Thieân Chuùa yeâu thöông con ngöôøi vaø
ñi tìm kieám hoï. Ñoù cuõng laø baèng chöùng cuï theå veà giaù
trò vaø yù nghóa cuûa phaåm giaù con ngöôøi. Chính Phuïng
vuï cuõng giuùp chuùng ta hieåu roõ hôn veà maàu nhieäm naøy:
Thieân Chuùa laøm ngöôøi ñeå chuùng ta ñöôïc trôû neân gioáng
nhö Ngaøi.


Chuùng ta chuaån bò gì ñeå böôùc vaøo Muøa Voïng?


Neáu coù moät chuû ñeå xuyeân suoát boán tuaàn muøa voïng thì
ñoù laø lôøi nguyeän xin vôùi nieàm tin vaø hy voïng: “Laïy Chuùa
Gieâsu, xin haõy ñeán!” Ñieàu naøy khoâng coù yù noùi ñeán vieäc
Ngaøi ñeán moät laàn nöõa trong thaân xaùc phaøm nhaân, nhöng
höôùng ñeán vieäc Ngaøi seõ trôû laïi trong vinh quang. Vì theá,
muøa voïng laø thôøi gian ñeå chuùng ta gìn giöõ vaø hun ñuùc nôi
taâm hoàn mình moät söï chôø ñôïi soáng ñoäng vaø trung kieân
veà ngaøy trôû laïi cuûa Ñaáng Phuïc Sinh.


Caùc kitoâ höõu trong nhöõng kyû nguyeân ñaàu cuûa kitoâ giaùo,
hoï ñaõ soáng nieàm mong ñôïi naøy caùch maõnh lieät. Theo yù
nghóa cuûa haïn töø, Parousía coù nghóa laø söï hieän dieän vaø söï
trôû laïi. Trong ngoân ngöõ Hy Laïp, noù laø moät haïn töø chuyeân
moân ñeå chæ chuyeán vieáng thaêm long troïng cuûa caùc vua
chuùa daønh cho nhöõng thaønh phoá thuoäc quyeàn mình.


Nhieàu ngöôøi ki-toâ höõu hoâm nay soáng nhö theå Thieân Chuùa
seõ khoâng bao giôø trôû laïi. Trong muøa voïng naøy, chuùng ta
haõy chaát vaán chính mình: lieäu söï trôû laïi cuûa Chuùa Gieâsu
coøn coù yù nghóa gì ñoái vôùi chuùng ta?


Muøa Voïng khoâng chæ ñeå giuùp chuùng ta chuaån bò möøng
leã giaùng sinh cho soát saéng, nhöng coøn hôn theá nöõa, laø
lôøi môøi goïi vaø chuaån chò chuùng ta höôùng ñeán töông lai:
“Caùc ngöôi laø nhöõng ngöôøi troâng ñôïi Thieân Chuùa, haõy vui
möøng, vì Ngaøi ñaõ ñeán vaø seõ sôùm trôû laïi”.


Ñöùc Ki-toâ seõ trôû laïi vaøo luùc taän ñieåm cuûa lòch söû nhaân
loaïi. Ñoù cuõng laø thôøi ñieåm cuûa ôn cöùu ñoä maø trong ñoù
chuùng ta seõ gaëp laïi moät ngöôøi baïn maø chuùng ta ñaõ gaëp
gôõ, bieát maët vaø meán yeâu.


Trong taâm tình ñoù, chuùng ta ñöôïc môøi goïi can ñaûm
‘loäi ngöôïc doøng’ khi cöû haønh muøa Voïng vaø maàu nhieäm
Giaùng sinh, ñoù laø khoâng quaù chaïy theo nhöõng hình thöùc
chuaån bò haøo nhoaùng beân ngoaøi, nhaát laø chaïy theo moät
loái soáng höôûng thuï ñang muoán laøm tuïc hoùa ngaøy leã naøy.
Chuùng ta ñeán vôùi Chuùa Haøi Nhi baèng taám loøng tin töôûng,
thôø kính vaø meán yeâu. Chuùng ta haõy chuaån bò taâm hoàn
mình neân nhö hang ñaù nhoû qua nhöõng coâng vieäc baùc
aùi ñoái vôùi anh chò em, baèng nieàm vui ñôn sô, baèng coõi
loøng chaân thaät vaø roäng môû ñeå yeâu thöông heát moïi ngöôøi,
caùch rieâng nhöõng ngöôøi ngheøo khoå vaø khoù khaên hôn
trong cuoäc soáng haøng ngaøy.


Khi nhöõng doøng chaûy ñi ngöôïc vôùi lòch söû
Tröôùc ñaây, ngaøy 25 thaùng 12 laø moät leã kính thaàn maët
trôøi cuûa daân ngoaïi. Maët trôøi moïc leân chieáu saùng röïc
rôõ, noù khoâng bò lu môø bôûi söï aûm ñaïm vaø laïnh leõo cuûa
muøa ñoâng, traùi laïi luoân hieän dieän nhö daáu chæ cuûa moät
nieàm hy voïng vaø söùc soáng môùi.


KIM DUYEÂN, FMA


MUØA
GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ


GIAÙNG SINH


HAÕY GIUÙP CAÙC EM HOÏC SINH
GIAÙO LYÙ CUÛA MÌNH SOÁNG


MOÄT MUØA GIAÙNG SINH THEO
PHONG CAÙCH KI-TOÂ HÖÕU HÔN


QUA VIEÄC ÑEÀ NGHÒ CAÙC EM
CHÔI TROØ CHÔI VEÀ CAÙC MOÙN


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 39


laøm baøi taäp, moät quaø taëng nho nhoû maø
baïn töï laøm (moät böùc tranh, moät taám
thieäp, hang ñaù, thieân thaàn, ngoâi sao
laï,...) hay moät laø thö baøy toû tình baïn vôùi
nhöõng tö töôûng laønh maïnh,...


Giaùo lyù vieân haõy taän duïng cô hoäi naøy ñeå
noùi cho caùc em veà yù nghóa vaø giaù trò cuûa
nhöõng moùn quaø.


Sau ñoù, caùc baïn toå chöùc moät buoåi taëng
vaø trao ñoåi quaø cho nhau thaät vui vaø
sinh ñoäng trong buoåi hoïc giaùo lyù cuoái
cuøng tröôùc leã giaùng sinh.


Tuy nhieân trong khi chuaån bò nhöõng
moùn quaø vaät chaát aáy vaø vôùi tö caùch laø
moät giaùo lyù vieân, caùc baïn haõy taän duïng
nhöõng cô hoäi thuaän tieän trong caùc buoåi
gaëp gôõ giaùo lyù ñeå giuùp caùc em hieåu
Chuùa Gieâsu Haøi ñoàng laø moùn quaø quí
giaù nhaát maø Thieân Chuùa trao cho moãi
ngöôøi chuùng ta.


Moùn quaø cuûa Gieâsu


Gieâ-su laø moät moùn quaø lôùn nhaát vaø
quí giaù nhaát maø Thieân Chuùa
Cha taëng ban cho nhaân loaïi.
Khoâng coù moät moùn quaø naøo
lôùn hôn! Vì theá, chuùng ta
haõy trao taëng nhau Chuùa
Gieâ-su qua nhöõng thaùi ñoä
vaø cöû chæ cuûa baùc aùi vaø
yeâu thöông trong cuoäc
soáng haøng ngaøy. Chuùng
ta haõy trao taëng nhau
Chuùa Gieâ-su vôùi caùch
thöùc maø Ngaøi ñaõ trao
ban chính mình cho


Moät ñeà xuaát nho nhoû


Vôùi moät nhoùm nhoû caùc em trong lôùp
giaùo lyù, chuùng ta coù theå choïn chuû ñeà cuûa
cho cuoäc chôi taëng quaø giaùng sinh naøy:
“loäi ngöôïc doøng”.


Caùc baïn chuaån bò nhöõng maûnh giaáy nhoû,
trong ñoù coù ghi teân caùc hoïc sinh trong
lôùp giaùo lyù, sau ñoù gaáp chuùng laïi vaø cho
caùc em ruùt thaêm. Vôùi moãi maûnh giaáy
caùc em ruùt ñöôïc laø teân moät ngöôøi baïn
trong lôùp. Nhö theá, moãi em ñeàu ñöôïc
trao phoù moät ngöôøi baïn ñeå caàu nguyeän
trong suoát muøa voïng vaø chuaån bò cho
ngöôøi baïn aáy moät moùn quaø giaùng sinh.


Sau khi nhaän teân baïn mình, giaùo lyù vieân
giuùp caùc em taän duïng thôøi gian khoâng
chæ ñeå chuaån bò quaø, nhöng coøn ñeå tìm
hieåu ngöôøi baïn: baïn aáy thích caùi gì, thích
maøu gì, baïn aáy ñang gaëp khoù khaên naøo
trong cuoäc soáng hay trong hoïc taäp, em
coù theå giuùp baïn aáy ñieàu gì, ñaâu laø nhöõng
ñöùc tính toát vaø khaû naêng maø baïn aáy coù,
ñieàu gì baïn aáy caàn?...


Chuùng ta phaûi tuyeät ñoái traùnh cho caùc
em mua nhöõng moùn quaø ñeå trao taëng
nhau!


Haõy ñeà nghò cho caùc em moät vaøi caùch
thöùc, ví duï: vieát moät lôøi chuùc möøng thaät
deã thöông vieát treân taám thieäp töï laøm,
moät thö ngoû yù môøi ngöôøi baïn cuøng ñi
chôi vôùi mình moät buoåi chieàu naøo ñoù,
cuøng nhau giaûi trí, cuøng xem moät boä
phim hay cuøng nhau chia seû veà moät ñeà
taøi naøo ñoù, moät söï giuùp ñôõ taän tình khi


KIM DUYEÂN, FMA


MUAØ


YÙ NGHÓA


chuùng ta.


Trong dòp leã Giaùng sinh, chuùng
ta thöôøng thích baøy toû nieàm vui,
tình baïn, tình thöông meán vaø
loøng bieát ôn nhau. Trong dòp naøy,
chuùng ta haõy töï tay mình laøm neân
nhöõng moùn quaø nhö chính tay
Chuùa Gieâsu laøm vaäy.


Chuùng ta haõy hoïc nôi Haøi Nhi
Gieâ-su caùch laøm raïng rôõ khuoân
maët nhöõng ngöôøi xung quanh
baèng nhöõng nuï cöôøi cuûa bình
an vaø hy voïng. Haõy hoïc ñeå hieåu
nhöõng nhu caàu cuûa tha nhaân vaø
trao taëng cho hoï nhöõng gì hoï caàn.
Hôn theá nöõa, chuùng ta coù theå
trao taëng cho hoï thôøi gian, moät
söï giuùp ñôõ, moät vieäc baùc aùi, moät
cuoäc ñoái thoaïi ñeå laéng nghe vaø
hieåu nhau hôn. Nhö theá, chuùng
ta trôû neân nhöõng ngöôøi con ñích
thöïc cuûa Thieân Chuùa khi bieát
caùch soáng moät leã Giaùng sinh thaät
yù nghóa: “Caùc con laø aùnh saùng
cho traàn gian”.




(1Vua12:18,21,27-28)


Naêm 705-702 TC, vua Hezekiah ñaõ cuûng coá laïi
töôøng thaønh vaø ñuïc trong ñaù moät keânh daãn nöôùc
vaøo thaønh – ngaøy nay du khaùch vaãn coù theå vieáng
thaêm coâng trình naøy- Nhaø vua laøm caùc vieäc treân ñeà
phoøng choáng suï xaâm laêng cuûa ngöôøi Assyria. (2Vua
18:17;20:20).


Naêm 597 TC, vua Nabuchadnezzar cuûa Babylonia
chieám vöông quoác Giuña, vua Jehoiachin bò ñem ñi
ñaày. (2Vua24:10-16)


Naêm 586 TC, vua Nabuchadnezzar chieám thaønh
Gieârusalem ñoát phaù thaønh vaø daân chuùng bò ñi ñaày,
nhaø vua Zedekiah bò gieát. (2Vua 25:1-4) (coøn tieáp)


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 41


Gieâ-ru-sa-lem ngaøy nay coøn laïi Böùc Töôøng Moâ hình Gieâ-ru-sa-lem thôøi Vua Sa-loâ-moân


B
aûn


ñ
oà


th
aøn


h
ph


oá
G


ie
â-ru


-s
a-


le
m


c
oå


xö
a


Š Töôøng thaønh thöù 1: thaønh phoá cuûa Ña-vít vaø Sa-loâ-moân.
Š Töôøng thaønh thöù 2: do Jotham, Hezekiah, vaø


Manasseh xaây döïng. Caû hai böùc töôøng ñaõ ñöôïc
xaây döïng laïi bôûi Nehemiah sau thôøi gian löu ñaøy.


Š Töôøng thaønh thöù 3: do vua Heâ-roâ-ñeâ Agrippa xaây döïng
vaøo naêm 45 sau coâng nguyeân.


Ñòa danh Thaùnh Kinh


Gieâ-ru-sa-lem
Lm. NHÖ LOAN


“Theá giôùi coù möôøi phaàn ñeïp, thì thaønh Gieâ-ru-sa-lem chieám
heát chín phaàn”.


Trong boán ngaøn naêm lòch söû cuûa thaønh Gieârusalem,
thaønh ñaõ mang hôn moät traêm teân khaùc nhau. Thaùnh Kinh
Cöïu vaø Taân Öôùc ñaõ nhaéc ñeán thaønh Gieârusalem 811 laàn.
Ñaây laø sô löôïc lòch söû cuûa thaùnh ñoâ:


THÔØI CANAAN (1900-1400 BC)
Naêm 1900 tröôùc Coâng nguyeân (TC), moät baûn vaên cuûa Ai
Caäp ñaõ nhaéc ñeán Gieârusalem nhö moät thaønh ôû Canaan.


Naëm 1250 TC, Melkizedek vua cuûa thaønh Salem
(Gieârusalem) ñaõ ñeán ban pheùp laønh cho oâng Abraham
(Khôûi Nguyeân 14:18)


Naêm 1210 TC, vua Gieârusalem Adoni-zedek ñaõ cuøng
naêm vua ngöôøi Amorit ñaõ bò oâng Giôøhoâsua ñaùnh baïi.
(Giôøhoâsua 10:1,3,5,23)


Sau ñoù thaønh bò ngöôøi Gieâbusit chieám ñoùng 200 naêm cho
tôùi khi vua Ñavít chinh phuïc vaø chieám thaønh. (Quan aùn
19:10-12).


Naêm 1004 TC, vua Ñavít chieám thaønh vaø goïi laø Thaønh
cuûa vua Ñavít. Vua cuõng röôùc Hoøm Giao Öôùc veà ñaây vaø
töø ñoù thaønh laø trung taâm chính trò cuõng nhö toân giaùo cuûa
vöông quoác. (2 Sam 5:5-14; 1 Vua 2:11)


THÔØI ÑEÀN THAÙNH I (1000-586 TC)
Naêm 1000 TC, vua Solomon xaây döïng ñeàn thôø vaø cung
ñieän nhaø vua ôû treân ngoïn ñoài phía ñoâng Gieârusalem.
(1Vua 8:1; 9:15,19; 11:36,42)


Naêm 925 TC, vua Solomon töø traàn vaø vöông quoác bò phaân
chia laøm hai. Mieàn Nam vaãn giöõ Gieârusalem laøm thuû ñoâ


KINH THAÙNH CUÛA BAÏN TREÛ


B


“Phuùc thay ai coù taâm hoàn ngheøo khoù,
vì Nöôùc Trôøi laø cuûa hoï”


Lm. NHÖ BÌNH


aïn,


Lôøi treân laø phaàn ñaàu cuûa “Taùm Moái Phuùc Thaät”. Ñaây laø vieân ngoïc
trong Tin Möøng theo thaùnh Mattheâu, coù ngöôøi coøn goïi caùc Moái
Phuùc Thaät laø Hieán Chöông cuûa Nöôùc Trôøi.


Baïn nghó sao veà nhöõng Lôøi treân? Baïn coù cho laø Chuùa ñoøi hoûi khaét
khe vaø chæ laø aûo töôûng khoâng? Moïi ngöôøi vaát vaû kieám tieàn vaø
laøm giaàu. Ngöôøi ñôøi cho laø caøng coù nhieàu tieàn cuûa thì caøng sung
söôùng, haïnh phuùc.


Nhöng thaät söï Chuùa khoâng nghó nhö theá. Tieàn cuûa coù mang laïi
haïnh phuùc khoâng? Taïi sao Chuùa keát aùn ngöôøi giaàu? “Khoán cho
caùc ngöôi laø nhöõng ngöôøi giaàu coù” (Lc 6:24). Chuùa coøn cho thaáy
laø ngöôøi giaàu khoù vaøo Thieân Ñaøng: Giaøu coù vaøo Thieân Ñaøng coøn
khoù hôn laïc ñaø chui qua loã kim (Mt 19;23-24). Chuùa baûo ngöôøi
thanh nieân ñoøi theo Chuùa: haõy veà baùn heát gia taøi, phaùt cho ngöôøi
ngheøo, roài theo Chuùa. (Lc 18:22-23).


Nhöng cuõng coù nhöõng ngöôøi giaàu coù theo Chuùa nhö oâng Da-keâu
(Lc 19:2) vaø oâng Giuse ôû Aramathea (Mt 27:57).


Thaùnh Phanxicoâ thaønh Assisi, con moät thöông gia giaàu coù, sau
moät thôøi trai treû phoùng khoaùng, ngaøi ñaõ töø boû taát caû vaø choïn soáng
khoù ngheøo. “Baø Khoù ngheøo” laø lyù töôûng cho cuoäc soáng cuûa ngaøi.
Ngaøi ñaõ cuøng caùc baïn thaønh laäp doøng Phanxicoâ vaø soáng theo tinh
thaàn naøy. Thaùnh nhaân ñaõ laø moät baèng chöùng cuûa moái Phuùc thaät.
Ngaøi ñaõ thöïc hieän tuyeät ñoái tinh thaàn treân vì Nöôùc Trôøi.


“Phuùc thay ai coù taâm hoàn ngheøo khoù vì Nöôùc Trôøi laø cuûa hoï”
(Mt 5:3)


Lôøi Chuùa höùa ban Nöôùc Trôøi cho nhöõng ai soáng khoù ngheøo. Ai
muoán chieám ñöôïc nöôùc trôøi thì phaûi theo tinh thaàn treân. Lôøi naøy
ñaûo loän nhöng giaù trò cuûa ngöôøi ñôøi. Nhöõng ai theo Chuùa soáng
theo tinh thaàn treân ñaõ vaø seõ bò theá gian keát aùn. Nhöõng ai bò theá
gian cheâ cöôøi, khinh cheâ laïi laø nhöõng ngöôøi ñöôïc chuùc phuùc trong
nöôùc trôøi. Thaät vaäy Nöôùc trôøi laø cuûa hoï.


Nhieàu ngöôøi ñaõ bò tinh thaàn cuûa thaùnh Phanxicoâ chinh phuïc. Anh
Bernadoâ thuoäc doøng quyù toäc vaø raát giaàu ôû Assisi, sau khi quan saùt
thaùnh Phanxicoâ, anh quyeát ñònh baùn heát gia taøi boá thí cho ngöôøi
ngheøo khoù vaø soáng nhö Phanxicoâ.


Meï Teâ-reâ-xa thaønh Calcutta ñaõ soáng khoù ngheøo vaø phuïc vuï
nhöõng ngöôøi ñoùi khoå vaø bò baïc ñaõi nhaát trong xaõ hoäi AÁn Ñoä. Coù
nhöõng tu só nam cuõng nhö nöõ ñaõ khaán soáng khoù ngheøo theo tinh
thaàn Tin Möøng naøy.


Baïn, Chuùa Gieâsu xuoáng traàn, chaáp nhaän khoù ngheøo ñeå cöùu chuoäc
traàn gian. Ngaøi khoâng ban cho ta cuûa caûi, vaät chaát nhöng mang
ñeán tình yeâu vaø an bình. Xin Chuùa ban cho chuùng ta söùc maïnh
ñeå vöôït treân nhöõng caùm doã cuûa theá gian vaø chieám ñöôïc Nöôùc
Trôøi theo tinh thaàn cuûa Ngaøi.


“Phuùc cho anh em laø nhöng keû ngheøo khoù vì Nöôùc Thieân Chuùa
laø cuûa anh em”. (Lc 6:20)


taâm hoàn ngheøo khoù


(Mt 5, 3)


SOÁ 3 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 40




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 43


Ñöôïc taïo döïng, khoâng laâu sau chieân con nhaän ra
mình laø loaøi yeáu nhaát trong caùc loaøi. Noù soáng vôùi
moät con tim ñaäp loaïn nhòp vì luùc naøo cuõng sôï bò
taán coâng, bò baét naït. Thöïc söï noù chaúng bieát laøm
theá naøo ñeå töï veä. Chieân con quay trôû laïi gaëp Ñaáng
Taïo Hoaù vaø keå ra nhöõng noãi buoàn cuûa mình.
Taïo Hoaù hoûi noù caùch trìu meán:


- Con muoán coù caùi gì ñeå töï veä phaûi khoâng?”
- Vaâng”, chieân con ñaùp.
- Con nghó sao neáu ta taïo cho con caëp raêng


nanh nhoïn saéc?”.
Chieân con laéc ñaàu nguaày nguaäy: “Theá thì con laøm
sao coù theå gaëm ñöôïc nhöõng coïng coû non meàm
maïi? Ngoaøi ra con seõ deã gaây goå, sinh söï”.


- Vaäy con muoán moùng vuoát oai huøng cuûa loaøi
thuù aên thòt?


- OÀ, khoâng! Con sôï mình seõ söû duïng khoâng
ñuùng choã...


- “Con coù muoán khaû naêng phun ra nhöõng noïc
ñoäc?” Taïo Hoaù tieáp tuïc kieân nhaãn.


- Ngay caû noùi ñeán con coøn khoâng muoán, bôûi
con seõ ganh gheùt vaø bò moïi loaøi xua ñuoåi nhö
con raén.


- Caëp söøng nhoïn, con coù yù kieán gì khoâng?
- A khoâng! Vì seõ chaúng ai coù theå aâu yeám con


ñöôïc nöõa.
- Nhöng ñeå töï veä thì caàn coù caùi gì ñoù ñeå chôi


xaáu, laøm ñau cho keû maø con tieáp xuùc...
- Laøm ñau cho keû khaùc aø? Khoâng, ñoù laø ñieàu


con khoâng theå. Toát hôn cöù ñeå con y nhö con
laø...


- “Ñoàng yù”, Taïo Hoaù noùi: “Ta seõ trao cho con
ba vuõ khí voâ cuøng quyeàn naêng, vôùi chuùng con
seõ haïnh phuùc. Ta cho con söï hieàn laønh, khieâm
nhöôøng vaø söï kieân nhaãn.”


Söù ñieäp cho baïn:


Söï hieàn laønh laø söï baûo ñaûm cho hoaø bình. Ñoâi khi
chuùng ta maát ñi caùi nhìn veà chính mình: Chuùng ta
laø con ngöôøi. Trong moät nghóa naøo ñoù, gioáng nhö
loaøi thuù nhoû, ta khoâng coù caû ñeán boä loâng hay raêng
saéc ñeå töï veä. Ñieàu baûo veä chuùng ta khoâng phaûi laø
tính ñoäc aùc, nhöng laø loøng nhaân: nhö khaû naêng yeâu
meán ngöôøi khaùc vaø chaáp nhaän tình yeâu maø ngöôøi
khaùc muoán daâng hieán cho mình. Söùc maïnh thaät
cuûa con ngöôøi laø söï meàm dòu nôi hoï.


BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI
CHIEÂN


CON


VUÕ KHÍ
veà nhieàu maët ñeå con coù theå thöïc hieän ñöôïc muïc ñích vaøo Ñaïi
Hoïc. Ñoù coù phaûi laø lyù töôûng maø con ñang theo ñuoåi vaø gia
ñình con ñang troâng mong khoâng? Nhö theá, coù gì nghieâm
troïng ñeå con ñaùng phaûi choái töø söï giuùp ñôõ aáy maø thoaùi lui?


- Thöïc teá thöù hai vôùi hai giaû thieát


Giaû thieát I: Con ñöôïc yeâu, nhöng con khoâng yeâu.


Con ñöøng quaù baän taâm veà nhöõng thaùi ñoä ghen töông voâ lyù.
Cöù bình thaûn maø theo ñuoåi muïc ñích cuûa con. Neáu quaù caêng
thaúng, con coù theå tìm söï giuùp ñôõ baèng caùch taâm söï vôùi ba
nuoâi tröôùc ñeå oâng giaûi thích cho Trinh. Nhö theá, Trinh khoâng
coøn hieåu laàm vaø deã tin töôûng hôn. Veà phía baïn trai kia, con
coá gaéng ñöøng ñeå cho baïn aáy hieåu laàm laø con cuõng thöông
baïn aáy.


Giaû thieát II: Con ñöôïc yeâu vaø ñang yeâu.


Vaán ñeà luùc naøy môùi thaät khoù khaên. Ñeå thoaùt ra khoûi söï khuûng
hoaûng roái trí, con phaûi choïn löïa baèng söï suy xeùt cuûa lyù trí. Vaø
choïn löïa naøo cuõng coù söï töø boû. Neáu nhö cöù ôû laïi ñeå coù ñieàu
kieän hoïc haønh nhöng phaûi caét ñöùt moät moái tình thì con coù
daùm haønh ñoäng khoâng? Hay con coù daùm chaïy theo tieáng goïi
cuûa tình yeâu vaø boû laïi sau löng lyù töôûng cuûa mình, laøm ngô
tröôùc nhöõng kyø voïng cuûa nhöõng ngöôøi thaân?


Cha mong con coù moät taàm nhìn saâu saéc vaø ñuû tröôûng thaønh
trong vaán ñeà naøy. Mong con yù thöùc theâm nöõa laø: Haõy trau doài
khoái oùc tröôùc, ñeå tình yeâu ñeán sau ñöôïc ñaûm baûo hôn. Vì khi
yeâu, ngöôøi ta khoâng chæ cho nhau tình yeâu maø thoâi, maø phaûi
cho nhau caû moät khoái oùc ñaõ ñöôïc trau doài ñaày ñuû hoïc thöùc,
vaø caû baøn tay kheùo leùo, ñieâu luyeän, haàu coù theå möu sinh cho
mình vaø cho ngöôøi khaùc.


Nguyeän xin Thieân Chuùa soi saùng cho moïi quyeát ñònh cuûa con.


Cha mong con sôùm tìm laïi bình an vaø coù moät tinh thaàn thaät
toát ñeå ñoái ñaàu vôùi kyø thi saép tôùi.


Thaân aùi chaøo con !
Lm. Chuû Bieân


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 42


Thöa cha, con teân laø Maria Nguyeãn Thò Moäng Thuøy, 20 tuoåi,
con muoán hoïc Ñaïi Hoïc, nhöng gia ñình con khoâng coù ñieàu
kieän. Ba nuoâi ñaõ nhaän nuoâi con vaø höùa cho con tieàn ñeå ñi
hoïc. Ba nuoâi raát toát. Meï nuoâi thì luùc naøy luùc kia. Hoï coøn coù
moät ngöôøi con gaùi 19 tuoåi teân laø Tuyeát Trinh. Trinh laïi thöông
moät trong ba ngöôøi con trai ñang ôû troï nhaø Trinh, maø ngöôøi
aáy laïi thích con. Trinh hay gaây chuyeän vôùi con khieán con raát
khoù xöû. Con muoán ra ngoaøi ôû, vì con caûm thaáy roái trí quaù. Xin
cha giuùp con.


Mong thö cha – Moäng Thuøy


Moäng Thuøy raát thaân meán,


Taâm söï cuûa con ñang tuoân chaûy trong taâm trí cuûa cha, cha
caàu xin Chuùa Thaùnh Thaàn soi saùng, ñeå nhöõng gì cha gôïi yù,
giuùp con tìm laïi söï bình an trong taâm hoàn vaø coù theâm nghò
löïc ñeå ñoái ñaàu vôùi cuoäc soáng khoù khaên maø con ñang gaëp phaûi
moät caùch maïnh daïn vaø töï tin hôn.


Chuyeän raéc roái cuûa con döôøng nhö coù maët ôû moïi thôøi ñaïi
vaø raát nhieàu ngöôøi ñau khoå vì noù. Ngöôøi ta thuôøng goïi noù laø
“chuyeän tình tay ba”. Nhöõng chuyeän tình aáy thöôøng laøm cho
cuoäc soáng cuûa hoï trôû neân gay go vaø phöùc taïp voâ cuøng, khieán
coù ngöôøi chaùn naûn, thaát voïng, thaäm chí rôi vaøo thaûm kòch maø
haâïu quaû chæ laø söï ghen töông, ích kyû. Nhöng cuõng coù nhöõng
ngöôøi duøng yù chí ñaáu tranh, vöôït khoûi caïm baãy cuûa con tim
ñeå vöôn tôùi moät tình yeâu cao thöôïng hôn, moät lyù töôûng roäng
lôùn hôn. Thöôøng thöù tình caûm naøy deã khieán ngöôøi ta rôi vaøo
khuûng hoaûng. Phaûn öùng cuûa ngöôøi bò khuûng hoaûng laø thieáu töï
chuû, thieáu taäp trung, deã caùu kænh, tính khí thaát thöôøng, maát
nieàm vui cuoäc soáng, hay gaây haán vôùi ngöôøi khaùc, khoù ñi ñeán
quyeát ñònh caùch ñuùng ñaén...


Nhö con taâm söï, thì con chính laø naïn nhaân cuûa söï ghen
töông. Noù laøm con roái trí, thieáu taäp trung vaøo vieäc hoïc haønh,
maát nieàm vui vaøo cuoäc soáng. Khi ñoïc laù thö naøy, cha mong
con bình taâm vaø nhìn thaúng vaøo thöïc teá con ñang soáng vaø
tình caûm trong con.


- Thöïc teá thöù nhaát laø cuoäc soáng cuûa con ñang ñöôïc trôï giuùp


BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI


BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅINGOÏC YEÁN, FMA dòch


Muøa ñoâng keùo daøi, thaät daøi. Baàu khí giaù buoát truøm
khaép khoâng gian, chaúng bao laâu hai taûng baêng lôùn
xuaát hieän. Giöõa hai taûng baêng chaúng coù moái töông
quan naøo ngoaøi söï baát caàn, laïnh luøng vaø töï maõn.
Thænh thoaûng chuùng chaøo nhau, thoaùng qua vaø
chaám heát. Chính vì theá maø saéc dieän chuùng xaùm
xòt vaø buoàn teû. Moãi taûng baêng ñeàu nghó: “Leõ ra
haén phaûi ñeán tröôùc ñeå gaëp mình”, nhöng caû hai
khoâng nhuùc nhích. Vaø chuùng baét ñaàu laåm baåm:
“Neáu haén böôùc veà phía mình thì ñöông nhieân
mình cuõng seõ böôùc tôùi”. Nhöng chaúng xaûy ra ñieàu
gì vaø moãi taûng baêng caøng ñoùng kín trong chính
mình.


Sau moät vaøi thaùng, maët trôøi baét ñaàu xuaát hieän vôùi
nhöõng tia naéng röïc rôõ. Tieát trôøi aám daàn leân roài sau
ñoù trôû neân oi aû. Moät trong hai taûng baêng nhaän ra
raèng noù baét ñaàu tan ra chuùt ít vaø coù khaû naêng hoaù
loûng ñeå trôû thaønh moät doøng nöôùc trong. Noù caûm
nhaän moät ñieàu gì ñoù raát khaùc, noù khoâng coøn laø
taûng baêng nhö tröôùc nöõa. Caû taûng baêng kia cuõng
khaùm phaù ra chính ñieàu kyø dieäu aáy.


Ngaøy qua ngaøy, vôùi söùc noùng, töø hai taûng baêng
tuoân ra hai doøng suoái quyeän vaøo nhau, ñeå cuoái
cuøng chuùng taïo thaønh moät hoà nöôùc lôùn, trong
vaét nhö pha leâ, phaûn chieáu maøu saéc cuûa baàu trôøi.
Nhöng hai taûng baêng vaãn caûm thaáy söï giaù laïnh,
cuøng vôùi söï yeáu ñuoái, söï lo laéng, söï baáp beânh vaø
caû loøng toát cuûa chuùng nöõa. Chuùng khaùm phaù ra
raèng chuùng cuøng loaïi vôùi nhau, nhö nhau vaø trong
thöïc teá, chuùng caàn nhau.


Nhöõng ñöùa treû reo hoø khi thaáy caùi hoà roäng, chuùng
lao vaøo doøng nöôùc vaø thaû vaøo maët hoà nhöõng chieác
thuyeàn giaáy. Laøn gioù nheï ñaåy nhöõng chieác thuyeàn
ñong ñöa vaø nhöõng ñöùa treû cöôøi phaù leân thích thuù,
haïnh phuùc. Vaø taát caû nieàm haïnh phuùc thô treû aáy
phaûn chieáu treân laøn nöôùc cuûa maët hoà: nieàm haïnh
phuùc aáy ñaõ in hình treân hai taûng baêng. Töø trong
thaâm taâm, hai taûng baêng baét ñaàu rung leân nieàm
haïnh phuùc vaø nhaän ra chuùng coù chung moät traùi
tim.


Söù ñieäp gôûi baïn
Hoaø bình coù nghóa laø ra khoûi chính mình, khaùm
phaù ra ngöôøi khaùc gioáng nhö mình vaø “haõy ñeå tính
ích kyû vaø thaønh kieán tan chaûy”.


2 taûng baêng




Thöôû aáy, coâ
trinh nöõ Maria
laøng Na-da-reùt


ñaõ ñính hoân
vôùi moät ngöôøi


teân laø Giuse


“Möøng vui leân, hôõi Ñaáng ñaày
phöôùc, Thieân Chuùa ôû cuøng coâ”


Söù thaàn Thieân Chuùa ñaõ hieän
ñeán vôùi coâ vaø chaøo:


“Ñöøng sôï, vì coâ ñeïp loøng Thieân
Chuùa. Coâ seõ thuï thai vaø haï sinh
moät con trai vôùi teân goïi laø Gieâ-su.


Maria boái roái,
nhöng söù thaàn
ñaõ traán an...


Thôøi aáy, hoaøng ñeá Au-guùt-toâ ra chieáu chæ
truyeàn kieåm tra daân soá trong toaøn ñeá quoác


Sau chaëng ñöôøng daøi vaát vaû, thaønh phoá
Beâ-leâm ñaõ hieän ra tröôùc maét hoï


Giu-se vaø Maria ñi vaøo thaønh
phoá ñeå tìm choã troï qua ñeâm


Nhöng caùc phoøng troï
ñeàu ñaày ngöôøi caû roài, vì
nhieàu ngöôøi ñang ñoå veà
thaønh phoá naøy


Maria ñaõ ñeán luùc maõn nguyeät
khai hoa, vaø ñaõ sinh con trai ñaàu


loøng. Coâ laáy taõ boïc con trong
khaên vaø ñaët naèm trong maùng coû


Trong vuøng aáy, coù nhöõng ngöôøi chaên
chieân soáng ngoaøi ñoàng vaø thöùc ñeâm
ñeå canh giöõ ñaøn vaät


Söù thaàn ñaõ hieän ra loan tin cho hoï:
“Hoâm nay, moät Ñaáng Cöùu Ñoä ñaõ


sinh ra trong thaønh Ña-vít. Ngaøi laø
Ñaáng Ki-toâ Ñöùc Chuùa”


Hoï lieàn hoái
haû ra ñi. Ñeán


nôi, hoï gaëp
Maria, Giu-se,
cuøng Haøi Nhi


ñaët naèm trong
maùng coû.


Chæ coøn choã troáng trong
chuoàng boø...


Giuse phaûi trôû veà queâ quaùn taïi Beâ-lem mieàn Giu-ñeâ-a ñeå khai teân tuoåi.
Luùc ñoù Maria ñang mang thai saép tôùi ngaøy maõn nguyeät khai hoa


Vua Hoøa Bình


SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 44 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 45




SOÁ 3 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 46


choã naøo ñoù coù theå chöõa trò thích ñaùng.
Thaät may maén, moät chieác xe ngöïa
nhoû ñi ngang, vaø chuùng toâi ñaõ ñeán
beänh vieän Macas treân chieác xe ñoù.
Ngay laäp töùc, anh ta ñöôïc caùc baùc só
taïi ñaây chöõa trò vôùi taát caû phöông tieän
coù ñöôïc.


Tuy nhieân, ñeán tröa thì anh ta chuyeån
beänh nhanh choùng, nguy kòch ñeán
maïng soáng cuûa anh. Luùc aáy toâi ñaõ
keâu caàu Thieân Chuùa vôùi taát caû söùc
maïnh cuûa loøng tin, nhôø lôøi chuyeån
caàu cuûa sô Maria Troncatti, luùc sinh
thôøi ngaøi ñaõ raát hay cöùu chöõa nhöõng
tröôøng hôïp theá naøy. Toâi cuõng nghó
ñeán boán ñöùa con nheo nhoùc cuûa anh
baïn toäi nghieäp.


Khoaûng chieàu toái, tình hình söùc khoûe
cuûa anh ñaõ laéng dòu moät chuùt, nhöng
vaán ñeà laø beänh vieän khoâng coøn thöù
khaùng sinh maø anh caàn. Khoâng coù
thôøi gian ñeå chôø ñôïi, phaûi chuyeån
khaån caáp anh ñeán beänh vieän ôû Puyo.
Khi ñeán Trung Taâm “Voz Andes” trôøi
ñaõ nöûa ñeâm, ngay laäp töùc anh ñöôïc
truyeàn dòch khaùng sinh, trong khi ñoù
chuùng toâi tieáp tuïc caàu khaån söï baûo
veä cuûa Ñaày Tôù Chuùa treân beänh nhaân
cuõng nhö toaøn theå gia ñình anh ta.
Ngaøy hoâm sau, Rodrigo ñaõ vöôït qua
côn hieåm nguy vaø anh baét ñaàu vieäc
chöõa trò khoûi boán veát raén caén treân
caùnh tay. Chuùng toâi ñaõ taï ôn Thieân
Chuùa vì söï soáng vaø tri aân Ñaày tôù Chuùa
sô Maria Troncatti: toâi khoâng khi naøo
nghi ngôø veà söï can thieäp cuûa sô.


Luis Ojeda C.
Macas (Ecuador), thaùng 2 naêm 2005


TOÂI ÑAÕ CAÀU KHAÅN VÔÙI MEÏ
ÑÔÕ ÑAÀU CUÛA TOÂI
Chuùng toâi laø cha meï cuûa Joseù, sinh
ngaøy 27.02.1999. Beù bò sinh non,
vaøo thaùng thöù baûy. Suoát hai naêm lieàn
sau ñoù beù chæ luoân naèm treân giöôøng,
khoâng coù söï phaùt trieån bình thöôøng
nhö caùc treû khaùc. Ñaây laø moät bieåu
hieän ñaùng lo. Ñoái maët vôùi tình huoáng
naøy, chuùng toâi ñaõ caàu khaån raát nhieàu
vôùi Thieân Chuùa, nhôø lôøi chuyeån caàu


Ñaáng Ñaùng Kính M.Troncatti


Sô Maria Troncatti sinh ngaøy 16
thaùng 2 naêm 1883, trong moät gia


ñình ñoâng con vaø
ñaïo haïnh, laøm ngheà
noâng. Maria ñaõ laø
moät giaùo lyù vieân
nhieät thaønh trong
giaùo xöù. Chò xin gia
nhaäp doøng Con Ñöùc
Meï Phuø Hoä vaø khaán
doøng naêm 1908 taïi
Nizza Monferrato,


nöôùc YÙ. Trong theá chieán laàn thöù nhaát
(1915-1918) sô Maria theo hoïc khoaù
ñieàu döôõng, sau ñoù sô laøm y taù hoàng
thaäp töï trong beänh vieän quaân ñoäi.


Sô ñeán truyeàn giaùo taïi Ecuador vaø
laøm vieäc giöõa nhöõng ngöôøi thoå daân
trong röøng, luoân phaûi ñoái maët vôùi
nhöõng moái nguy do raén reát, boø caïp
vaø thuù döõ. Taïi Macas, Servilla don
Bosco, Sucuøa nhieàu “pheùp laï” naûy
sinh töø baøn tay cuûa sô Maria Troncatti
khi sô chöõa beänh trong nhieàu vai troø
nhö y taù, phaãu thuaät vieân, baùc só
chænh hình, nha só...nhöng treân heát,
sô laø moät giaùo lyù vieân giaøu loøng tin
vaø ñaày tình yeâu meán ñoái vôùi anh chò
em. Coâng cuoäc thaêng tieán caùc phuï
nöõ thoå daân cuûa sô ñaõ ñem haøng traêm
gia ñình trôû veà vôùi Chuùa.


Sô qua ñôøi trong moät tai naïn maùy
bay taïi Sucuøa ngaøy 25.08.1969. Naêm
1986, taïi Macas khôûi ñaàu tieán trình
ñieàu tra veà caùc nhaân ñöùc anh huøng
cuûa sô.


BOÁN VEÁT RAÉN CAÉN
Moät ngaøy ñaàu xuaân, nhö thöôøng leä
toâi ñi laøm treân caùnh ñoàng cuûa toâi
taïi noâng thoân, vôùi Rodrigo, baïn toâi,
anh ta laø moät noâng daân treû. Chuùng
toâi cuøng nhau nhaát trí coâng vieäc phaûi
laøm, vaø laøm vieäc vôùi nhau raát aên yù.
Nhöng khoâng laâu sau, moät tieáng heùt
khieán toâi hoaûng sôï: “Toâi bò raén caén!”.
Trong khi toâi hoang mang khoâng bieát
laøm theá naøo ñeå ñöa baïn toâi ñeán moät


cuûa sô Maria Troncatti, ñaõ laø meï ñôõ
ñaàu cuûa toâi.


Lôøi khaån naøi beàn bæ cuûa chuùng toâi ñaõ
nhaän ñöôïc tín hieäu traû lôøi ñaàu tieân,
khi chuùng toâi thaáy Joseù baét ñaàu trôû
neân soáng ñoäng hôn trong nhöõng cöû
ñoäng cuûa beù. Vaø ñeán ba tuoåi beù coù
theå boø chung quanh nhaø. Luùc 4- 5
tuoåi, beù taäp ñöùng leân vaø ñi. Caùc sô
truyeàn giaùo Con Ñöùc Meï Phuø Hoä
ñaõ ñeán vaø vieáng thaêm chuùng toâi ôû
trung taâm Tsensakentsa vaø cuøng
caàu nguyeän.


Trong naêm 2001, chính xaùc vaøo
thaùng thaùnh Giuse, boån maïng cuûa
beù Joseù, beù bò beänh naëng. Chuùng toâi
mang beù ñeán beänh vieän, tuy nhieân ôû
ñoù baùc só noùi chaúng theå laøm gì ñöôïc.
Do vaäy, chuùng toâi trôû veà nhaø vôùi söï
lo laéng vaø tieáp tuïc caàu nguyeän tha
thieát hôn vôùi sô Maria Troncatti, meï
ñôõ ñaàu cuûa toâi.


Cuoái cuøng, chuùng toâi ñaõ nhaän ñöôïc
aân hueä. Beù Joseù ñaõ bình phuïc, lôùn
leân vaø baây giôø böôùc ñi nhanh nheïn.
Caùm ôn sô Maria, ngöôøi ñaõ chuyeån
cho chuùng toâi pheùp laï caû theå töø traùi
tim Chuùa Gieâsu.


Vicente Kajekai e Blanca Ujukan
Tsensakensta (Ecuador), 2005


Chaân Phöôùc Mi-ca-en Rua


Michele Rua sinh taïi Torino, vuøng
Baéc YÙ ngaøy 09.06.1837. Ngaøi laø con


uùt trong gia ñình coù
9 ngöôøi con. Cha
maát khi Rua vöøa leân
8 tuoåi. Trong löu xaù
cuûa Don Bosco taïi
Valdocco, Rua cuøng
vôùi Ña Minh Savio
luoân laø göông maãu
vaø laø toâng ñoà giöõa
caùc baïn. Khaán doøng


naêm 1855 trong Tu Hoäi Sa-leâ-dieâng
vaø laø ngöôøi sa-leâ-dieâng ñaàu tieân
trong Tu Hoäi do Don Bosco thaønh
laäp. Ngaøi chòu chöùc linh muïc naêm


Caùc Thaùnh & Ôn Chuyeån caàu Ngoïc Yeán FMA phoûng dòch


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 47


cuoäc ñôøi caäu trôû neân chieác aùo ñeïp
cho Thieân Chuùa.
Ña Minh Savio qua ñôøi taïi Mondo-
nio ngaøy 09 thaùng ba naêm 1857,
luùc 15 tuoåi. Leã möøng thaùnh Ña
Minh Savio cöû haønh vaøo ngaøy 06
thaùng 05.


CAÛ MEÏ VAØ CON CUØNG SOÁNG
Toâi bieát “di vaät thaùnh” cuûa Thaùnh
Ña Minh Savio (tem giaáy coù lôøi caàu
nguyeän, keøm theo moät maûnh vaûi
nhoû trong ñoà duøng cuûa Savio khi
coøn soáng) ngaøy 20.10.2006. Toâi ñaõ
ñeán moät beänh vieän tö khi caûm thaáy
vieäc mang thai cuûa toâi coù vaán ñeà. Toâi
ñaõ töøng bò saåy thai vaøo thaùng gieâng
naêm 2006. Moät coâ chaêm soùc toâi ñaõ
keå veà thaùnh Ña Minh Savio. Toâi trôû
veà nhaø, vaø ngay laäp töùc xin “di vaät
thaùnh” cuûa ngaøi vaø töø ñoù, thöôøng
xuyeân caàu nguyeän vôùi ngaøi.


Beänh tình ngaøy caøng traàm troïng hôn
ñaõ khieán toâi phaûi naèm lieät giöôøng. Vaøo
tuaàn thöù 36 cuûa thai kyø, toâi ñöôïc ñöa
ñeán beänh vieän ñeå chòu phaãu thuaät
môû töû cung. Cuoái cuøng, toâi ñaõ sanh
beù gaùi Elisa vaøo ngaøy 27.03.2007.
Beù khoeû maïnh, nhöng toâi baét ñaàu
bò ñau: soát cao vaø nhöùc moûi. Caùc
baùc só cho raèng ñoù chæ laø moät bieåu
hieän bình thöôøng sau khi chòu phaãu
thuaät ñeå sanh con. Toâi laïi phaûi naèm
lieät giöôøng. Sau hai ngaøy uoáng thuoác
giaûm ñau, meï toâi vöøa khoùc, vöøa laáy
“di vaät thaùnh” cuûa thaùnh Ña Minh
Savio ra khoûi chieác neäm nhoû cuûa con
gaùi toâi vaø noùi: “Chaùu ngoan cuûa baø,
chaùu ñaõ khoeû maïnh, giôø ñaây baø laáy
“di vaät thaùnh” naøy ñeå ñöa cho meï
chaùu ñang ñau nheù”. Toâi thöïc söï ñaõ
bò suy xuïp do veát thöông cuûa vieäc
phaãu thuaät nôi töû cung.


Sau khoaûng moät tieáng ñoàng hoà, toâi
caûm thaáy moät côn nhoùi ñau ôû vuøng
buïng: veát thöông cuûa toâi bung ra. Noù
ñaõ bò nhieãm truøng maø khoâng ai bieát.
Khoâng laâu sau ñoù, toâi thaáy bôùt ñau.
Cô theå toâi ñaõ nhieãm truøng nhöng baây
giôø muû vaø maùu töï chaûy ra khoûi veát
thöông. Toâi ñaõ ñöôïc lau röûa, baêng
boù, vaø cuøng vôùi thuoác khaùng sinh, toâi
ñaõ vöôït qua côn beänh. Toâi ñaõ khoùc
vaø caûm ñoäng oâm chaët beù Elisa trong
khi nhôù laïi taát caû nhöõng gì ñaõ xaûy ra
cho toâi.


Aindeli


CAÙC ÔN CHUYEÅN CAÀU


“Con haõy laøm
cho mình trôû neân
khieâm toán, maïnh


meõ, duõng caûm.
Ñieàu con thaáy saép


xaûy ra cho caùc
con vaät naøy baây
giôø, thì con phaûi
laøm ñieàu aáy cho


caùc con cuûa Meï”


Meï Maria


1860. Trôû thaønh ngöôøi keá vò Don
Bosco naêm 1888. Don Rua luoân
trung thaønh vôùi ñöôøng höôùng cuûa
Don Bosco vaø goùp phaàn lôùn trong
vieäc phaùt trieån Tu Hoäi Sa-leâ-dieâng.


Ngaøi qua ñôøi ngaøy 06.04.1910 vaø
ñöôïc Ñöùc Phaoloâ VI tuyeân phong AÙ
Thaùnh naêm 1972.


HAI LAÀN ÑÖÔÏC CHÖÕA LAØNH
Con trai toâi ñaõ khaùm phaù bò beänh
ung thö ñöôøng ruoät vaøo thaùng 6 naêm
2007. Ngay laäp töùc toâi chaïy ñeán
khaån caàu cuøng aù thaùnh Don Michele
Rua, ñeå xin ñöôïc chöõa laønh. Toâi caàu
xin ngaøi vì toâi ñaõ ñöôïc ngaøi ra tay cöùu
giuùp vaøo naêm 1961, khi toâi maét toâi bò
keùo maøng vaø coù nguy cô khoâng nhìn
thaáy. Vaø laàn naøy cuõng vaäy, ngaøi ñaõ
nhaän lôøi toâi. Toâi öôùc mong ngaøi sôùm
ñöôïc tuyeân phong hieån thaùnh.


Ugazio Ernesto, Loano (SV)


Thaùnh Ña Minh Savio


Ña Minh Savio sinh ngaøy 02.
04. 1842 taïi San
Giovanni di Riva,
vuøng Chieri, thuoäc
tænh Torino, mieàn
Baéc nöôùc YÙ. Laø
moät thieáu nieân deã
thöông vaø noåi baät
veà loøng ñaïo. Gaëp
Don Bosco, caäu


bò chinh phuïc bôûi söï thaùnh thieän
cuûa ngaøi. Caäu ñaët khaùt voïng neân
thaùnh cuûa mình trong söï höôùng
daãn cuûa Don Bosco, nhö taám vaûi
toát trong tay ngöôøi thôï may, ñeå




Noi göông cha Rua vaø
trong tö caùch laø nhöõng


ngöôøi moân ñeä chaân
chính cuõng nhö nhöõng


toâng ñoà nhieät thaønh,
chuùng ta haõy ñem tin


möøng ñeán cho caùc
ngöôøi treû


Cha Pascual Chavez Villanueva


Chuùng toâi muoán
gaëp Ñöùc Gieâ-su


HOA THIEÂNG 2010