QUAØ TAËNG CUOÄC SOÁNG
ÔN GOÏI LAØM NGÖÔØI
Don BoscoNOÄI SAN
GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO
vieät nam
THAÙNG 12.2010 & 01 . 2011 . soá 9
LITHUANIA
TRUYEÀN GIAÙO TAÏI
NHÒP SOÁNG
TIEÁNG RU ÑÔØI CON
ÑU ÑUÛ XAØO
BAÏN TREÛ
CON CAÙI CHÔØ ÑÔÏI GÌ...
DOØNG SOÂNG CUOÄC ÑÔØI
GIAÙO DUÏC
Gieârusalem
NHÖÕNG KHU PHOÁ COÅ CUÛA
PHOÙNG SÖÏ
Don BoscoNOÄI SAN GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO thaùng 12&01.2011 soá 9
TRONG SOÁ NAØY:
3
LÔØI NGOÛ
4
GIAÙO HOÄI
TOÂNG HUAÁN LÔØI THIEÂN CHUÙA
6
TU HOÄI
CUOÄC SOÁNG LAØ MOÄT ÔN GOÏI
8
TÆNH DOØNG
LAØM NGÖÔØI, CHUYEÄN QUAÙ KHOÙ ?
10
TRANG BAÏN TREÛ
ÑU ÑUÛ XAØO
12 TRANG SAÙCH CUOÄC ÑÔØI
13 LAØM NGÖÔØI LAØ GÌ ?
14 TIEÁNG RU ÑÔØI CON
16 NHAÄN VAØ CHO ÑI
17 CÔN ÑÒA CHAÁN TAÂM LINH
18 TRUYEÄN ÑÔØI CUÛA XANH DA TRÔØI
22
TRANG GIAÙO DUÏC
DOØNG SOÂNG CUOÄC ÑÔØI
CON CAÙI CHÔØ GÌ NÔI CHA MEÏ 24
NGOÏN ÑEØN ÑEÂM GIAÙNG SINH 26
TIEÁNG NOÙI KYØ LAÏ 28
QUAØ TAËNG SÖÏ SOÁNG 15
LÔØI NGUYEÄN CAÀU 30
BIEÁT THIEÂN CHUÙA 44
TIEÁNG CHUOÂNG HOØA BÌNH 45
36
GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ
HAØI NHI MÔÙI HAÏ SINH
32
NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG
TRUYEÀN GIAÙO TAÏI LITHUANIA
40
KINH THAÙNH CHO BAÏN TREÛ
XAÂY DÖÏNG HOØA BÌNH
NUÙI SI-NAI 41
NHÖÕNG PHOÁ COÅ CUÛA GIEÂRUSALEM 42
44
BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI
CUOÄC SOÁNG LAØ QUAØ TAËNG
46
CAÙC ÔN CHUYEÅN CAÀU
CHAÂN PHÖÔÙC TEÂ-REÂ-XA PANTELLINI
DON BOSCO
ÑAMINH SAVIOÂ
20
THÔ
CON NHÌN RA AÙNH SAÙNG
QUAØ TAËNG CHO NGÖÔØI
21 ÑEÂM LAËNG LEÕ
21 CHO CON ÑÖÔÏC CHEÁT
31
GÖÔNG SOÁNG CHO BAÏN TREÛ
ALDO MARCOZZI
VEÛ ÑEÏP CUÛA
ÔN GOÏI LAØM NGÖÔØI
&&
QUAØ TAËNG
CUOÄC SOÁNG
Em-ma-nu-en: Con Thieân Chuùa ñaõ laøm ngöôøi vaø cö nguï giöõa chuùng ta
Lôøi NgoûÛ
Ñoäc giaû thaân meán,
Noäi San Don Bosco ñaõ troøn moät tuoåi. Moät tuoåi ñaày ôn laønh vôùi nhöõng tình caûm töø caùc baïn höõu xa gaàn, caùc ñoäc giaû vaø nhöõng ngöôøi hoã trôï. Moät tuoåi vôùi nhöõng giao löu vaø
seû chia veà Tin möøng vaø nhöõng öu tö giaùo duïc. Noäi San caùm ôn
moïi ngöôøi trong nieàm vui trìu meán cuûa cha thaùnh Gioan Bosco
vaø Thaùnh Thaàn Thieân Chuùa.
Noäi San naêm thöù hai môû ra moät chöông trình môùi: ÑEÁN MAØ
XEM. Noäi San muoán mang lôøi môøi goïi naøy ñeán cho moïi ngöôøi,
caùch rieâng caùc baïn treû vaø nhöõng ngöôøi bình daân. Ñeán maø xem
ñeå thaáy nhöõng ñieàu kyø dieäu hôn nôi chính baûn thaân mình, nôi
anh chò em mình. Töøng ngaøy, chuùng ta ñeán maø xem cuoäc ñôøi
vaø theá giôùi. Moãi phuùt chuùng ta ñeán maø xem coù ai ñi qua cuoäc
ñôøi chuùng ta, eâm ñeàm nhö moät ngöôøi baïn, laëng leõ nhö thanh
aâm cuûa thinh laëng, maõnh lieät nhö moät ngöôøi yeâu, nhöng cuõng
chæ daãn nhö vò thaày. Töøng giaây phuùt, chuùng ta haõy ñeán maø xem
chuùng ta ñaõ ñöôïc trao ban vaø choïn löïa nhöõng nieàm vui môùi:
nieàm vui ñöôïc laøm ngöôøi, nieàm vui ñöôïc cuøng nhau soáng vaø
laøm vieäc, nieàm vui cuûa gia ñình thaät söï cuûa Thieân Chuùa. Noäi San
naêm thöù hai muoán ñoàng haønh vôùi ñoäc giaû ñeå cuøng khaùm phaù laïi
ôn goïi laøm ngöôøi vaø laøm Kitoâ höõu.
Laøm ngöôøi, hai chöõ goùi troïn nhöõng gì con ngöôøi hoâm nay mong
muoán. Laøm ngöôøi, hai tieáng mang laáy nhöõng thao thöùc cuûa tuoåi
treû. Khoâng con tim naøo maø chaúng muoán ñöôïc laøm ngöôøi toát
ñeïp vaø yù nghóa hôn. Khi sinh ra, chuùng ta nhaän ñöôïc ôn goïi laøm
ngöôøi. Chuùng ta ñaâu boãng döng ñeán theá gian vaø coù maët treân
ñôøi. Chuùng ta ñi vaøo theá giôùi vì nhaän ñöôïc tình yeâu töø nhöõng
ñaáng sinh thaønh. Chuùng ta lôùn leân, hoïc haønh vaø thaønh coâng nhôø
moïi ngöôøi chung quanh, vaø baïn coù ngaïc nhieân khoâng khi cuõng
nhôø ngay caû ñeán nhöõng tieáng la, tieáng maéng ñaáy. Khi chaân
thaønh tieáp nhaän moïi söï töø cuoäc soáng, chuùng ta lôùn leân trong
tieáng goïi laøm ngöôøi.
Noäi San ñaàu naêm muoán môû toang caùnh cöûa ñeå nhìn roõ haïnh
phuùc ñöôïc laøm ngöôøi vôùi chaân trôøi roäng lôùn tröôùc maét. Baïn ñoïc
haõy cuøng Noäi San ñoàng haønh treân daøn hoa hoàng cuûa kieáp ngöôøi,
moät kieáp ngöôøi tuyeät ñeïp nhöng cuõng ñoøi nhieàu kieân trì vaø nhieät
tình.
BAN BIEÂN TAÄP
BAN TRUYEÀN THOÂNG SA-LEÂ-DIEÂNG
12.2010 &01.2011 . SOÁ 09
BAN BIEÂN TAÄP
Tröôûng Ban Bieân Taäp
Traàn Vaên Hieån SDB
Bieân Taäp Vieân
Nguyeãn Vaên Am SDB
Phaïm Vaên Chính SDB
Hoaøng Ngoïc Yeán FMA
Coäng Taùc Vieân
A
Ûnh
b
ìa
: N
go
ïc
Y
eán
F
M
A
Trình Baøy
Vaên Chính SDB
Hình AÛnh
Ngoïc Yeán FMA
Lieân Laïc
Thö töø vaø Baøi vôø xin gôûi veà
ñòa chæ email:
josvanhiensdb@yahoo.com
hay sdbvn@vnn.vn
Ngoïc Taâm FMA
Quyønh Anh FMA
Thieân Haèng FMA
Thò Quyeân FMA
Lm. Nhö Loan
Haûi Ñaêng SDB
An Phong SDB
Ngoïc Vinh SDB
Huyeàn Traâm
Trung Nghò
Trí Hieáu
Tieåu Nhaät
Xuaân Thanh
Lm. Nhö Bình
Traàn Trung
Toân Thaát Baøng
NOÄI SAN
vieät nam
GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO
Don Bosco
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 3
Don BoscoNOÄI SAN
GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO
vieät nam
LÔØI THIEÂN CHUÙA, LÔØI CHUÙA TRONG
GIAÙO HOÄI, LÔØI CHUÙA CHO THEÁ GIÔÙI LAØ
BA PHAÀN CHÍNH TRONG TOÂNG HUAÁN
LÔØI THIEÂN CHUÙA CUÛA ÑÖÙC THAÙNH CHA
BEÂ-NEÂ-ÑÍC-TOÂ XVI ÑÖÔÏC NGAØI BAN
HAØNH VAØO NGAØY 11.11.2010 VÖØA QUA.
ÑAÂY LAØ MOÄT TOÂNG HUAÁN QUAN
TROÏNG CUÛA ÑÖÙC THAÙNH CHA VAØ ÑÖÙC
TOÅNG GIAÙM MUÏC NIKOLA ETEROVÍC
GOÏI NGAØI LAØ “VÒ GIAÙO HOAØNG CUÛA LÔØI
CHUÙA” (Zenit 12.11.2010). TAØI LIEÄU NAØY
CUÕNG ÑÖÔÏC NHIEÀU HOÏC GIAÛ NGOAØI
GIAÙO HOÄI HOAN NGHEÂNH.
TOÂNG HUAÁN
LÔØI THIEÂN CHUÙA
söû cöùu ñoä qui höôùng veà Chuùa Kitoâ vaø ñöôïc
daãn daét döôùi söùc maïnh cuûa Thaùnh Thaàn.
Lôøi ñoù ñöôïc löu truyeàn vaø giaûi thích cuøng
coâng boá trong Giaùo hoäi. Lôøi ñoù vaãn tieáp tuïc
höôùng daãn vieäc truyeàn giaùo vaø hoäi nhaäp vaên
hoùa, nhaèm ñem tình thöông cuûa Thieân Chuùa
thoáng trò theá giôùi.
Toâng huaán laïi laøm vang doäi leân vò trí trung
taâm vaø ñoäc nhaát voâ nhò cuûa Ñöùc Gieâsu. “Lôøi
vónh cöûu, ñöôïc dieãn ñaït trong taïo döïng vaø
ñöôïc thoâng truyeàn trong lòch söû cöùu ñoä, nôi
Ñöùc Kitoâ trôû thaønh con ngöôøi, ‘sinh bôûi moät
ngöôøi phuï nöõ.’ (Gl 4:4) Nôi ñaây, Lôøi tìm ñöôïc
söï dieãn ñaït khoâng phaûi tröôùc tieân trong dieãn
ngöõ, khaùi nieäm hay luaät leä. Nôi ñaây, chuùng
ta ñöôïc ñaët tröôùc chính ngoâi vò Ñöùc Gieâ-su.
Lòch söû ñoäc nhaát, coù moät khoâng hai cuûa
Ngaøi laø lôøi döùt khoaùt maø Thieân Chuùa noùi cho
nhaân loaïi... Nay lôøi khoâng chæ laø coù theå nghe
ñöôïc; noù khoâng chæ coù moät gioïng noùi, nay
mang moät khuoân maët, moät khuoân maët maø
chuùng ta coù theå xem thaáy: khuoân maët cuûa
Ñöùc Gieâsu Na-da-reùt.” (soá 12)
Lôøi Thieân Chuùa nay trôû thaønh söùc soáng
trong Giaùo hoäi, voán laø nhaø cuûa Lôøi Chuùa (x.
soá 52). Lôøi Chuùa trôû thaønh linh hoàn cuûa moät
Giaùo hoäi suy nieäm. Vì taän caên, Giaùo hoäi laø
coäng ñoaøn cuûa giao öôùc môùi, neân keùo theo
raèng lôøi Thieân Chuùa chieám choã toái thöôïng
khi ta noùi veà maïc khaûi (x. soá 22). “Caâu traû lôøi
ñích thöïc cuûa con ngöôøi tröôùc Thieân Chuùa
Ñaáng phaùn daïy laø ñöùc tin.”(soá 25). Chæ khi
ñoù, Giaùo hoäi môùi coù theå giaûi thích Lôøi Chuùa
caùch chaân thaät, vì roát cuïc ra chính Thaùnh
Thaàn Thieân Chuùa môùi laø Ñaáng giaûi thích
chaân thaät cuûa Lôøi Thieân Chuùa.
Suy nieäm Lôøi Chuùa, Giaùo hoäi hieåu ngay
raèng Kinh thaùnh laø boä luaät lôùn cho caùc neàn
vaên hoùa (x. soá 110). Chính Lôøi Thieân Chuùa
môùi tin möøng hoùa caùc neàn vaên hoùa. Ñoù laø
yù nghóa saâu xa cuûa hoäi nhaäp vaên hoùa vaäy.
“Khung suy tö chaân chính cuûa hoäi nhaäp vaên
hoùa laø chính söï nhaäp theå cuûa Lôøi Chuùa”(soá
114). Gaén boù vôùi Lôøi Chuùa seõ laøm cho hoaït
ñoäng cuûa Giaùo hoäi khoâng coøn chæ mang tính
chaát nhaân ñaïo. Ñuùng hôn, ñoù seõ thaønh moät
kinh nghieäm veà Thieân Chuùa, moät thaàn ng-
hieäm, coù tính chaát ñoái thaàn, vaø nhö theá Giaùo
hoäi seõ toû loä tröôùc theá gian laø moät maàu nhieäm
Giaùo hoäi söù vuï.
Keát luaän maø Noäi San muoán noùi vôùi ñoäc giaû
baây giôø thaät ñôn giaûn nhöng quan troïng:
Baïn haõy caàm leân Toâng huaán ñoù maø ñoïc, vaø
baïn seõ caûm nhaän veû ñeïp phong phuù cuûa
ñöùc tin vaøo Lôøi Chuùa, ñoàng thôøi baïn cuõng
seõ caûm nhaän raèng baøi giôùi thieäu naøy thaät laø
quaù sô löôïc.
Laàn naøy Noäi San muoán giôùi thieäu vôùi ñoäc
giaû moät taøi lieäu quí baùu ñeå xaây döïng cuoäc
ñôøi cho xöùng hôïp vôùi con ngöôøi. Ñoù laø toâng
huaán Lôøi Thieân Chuùa (Verbum Domini) cuûa
Ñöùc Beâ-neâ-ñíc-toâ XVI ñöôïc ban haønh ngaøy
11 thaùng 11, 2010. Tuy nhieân Toâng huaán
naøy ñaõ ñöôïc kyù nhaän vaøo ngaøy 30 thaùng
9, 2010 vaøo ngaøy leã thaùnh Gieâ-roâm. Toâng
huaán khaù daøi, coù tôùi 124 soá, ñöôïc chia laøm
ba phaàn vôùi nhöõng töïa ñeà Verbum Dei
(Lôøi Thieân Chuùa), Verbum in Ecclesia (Lôøi
trong Giaùo hoäi), Verbum mundo (Lôøi cho
theá giôùi).
Trung thaønh vôùi toaøn boä gia saûn ñöùc tin
truyeàn thoáng, Toâng huaán cho thaáy Thieân
Chuùa leân tieáng noùi qua vuõ truï, qua moät lòch
Baøi vieát:
VAÊN AM SDB
GIAÙO HOÄI
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 5
Chuùng ta khoâng
theå laøm ñöôïc
nhöõng chuyeän
lôùn lao, maø chæ
laøm ñöôïc nhöõng
chuyeän nhoû vôùi
tình yeâu lôùn lao.
Meï Teâ-reâ-xa
Calcutta
“ QUAÛ VAÄY, SÖÏ SOÁNG ÑAÕ
ÑÖÔÏC TOÛ BAØY, CHUÙNG TOÂI ÑAÕ THAÁY
VAØ LAØM CHÖÙNG, CHUÙNG TOÂI LOAN
BAÙO CHO ANH EM SÖÏ SOÁNG ÑÔØI
ÑÔØI: SÖÏ SOÁNG AÁY VAÃN HÖÔÙNG VEÀ
CHUÙA CHA VAØ NAY ÑAÕ ÑÖÔÏC TOÛ BAØY
CHO CHUÙNG TOÂI. ÑIEÀU CHUÙNG TOÂI
ÑAÕ THAÁY VAØ ÑAÕ NGHE, CHUÙNG TOÂI
LOAN BAÙO CHO CAÛ ANH EM NÖÕA, ÑEÅ
CHÍNH ANH EM CUÕNG ÑÖÔÏC HIEÄP
THOÂNG VÔÙI CHUÙNG TOÂI, MAØ CHUÙNG
TOÂI THÌ HIEÄP THOÂNG VÔÙI CHUÙA CHA
VAØ VÔÙI ÑÖÙC GIEÂ-SU KI-TOÂ, CON CUÛA
NGÖÔØI.”
(1Ga 1, 2-3)
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 7
neàn vaên hoùa ôn goïi thöïc söï baèng moät cuoäc soáng
vui töôi, trong moät baàu khí gia ñình coù söùc khích
leä caùc ngöôøi treû luoân môû roäng taâm hoàn cuûa mình.
Ñeå nuoâi döôõng neàn vaên hoùa ôn goïi naøy, Don
Bosco ñaõ giuùp caùc ngöôøi treû ñi vaøo chieàu saâu taâm
linh caùch maïnh meõ qua vieäc thöôøng xuyeân laõnh
nhaän caùc bí tích, toân suøng vaø yeâu meán Ñöùc Trinh
nöõ Maria, laøm toâng ñoà giöõa caùc baïn höõu, luoân saün
loøng vaø nhieät tình.
Yeáu toá thöù hai maø Don Bosco raát nhaán maïnh, ñoù
laø vieäc ñoàng haønh thieâng lieâng. Ngaøi thöïc hieän
vieäc naøy caùch khaùc nhau tuøy theo nhu caàu cuûa
ngöôøi treû hay ngöôøi lôùn, tuøy theo vieäc hoï muoán
trôû thaønh nhöõng linh muïc, tu só, hay chæ ñôn thuaàn
chæ laø nhöõng ngöôøi Ki-toâ höõu toát vaø coâng daân löông
thieän. Trong tình yeâu saâu xa ñoái vôùi Giaùo Hoäi, ngaøi
ñaõ thöïc söï trôû thaønh moät nhaø linh höôùng khoân
ngoan vaø ñaày nhieät taâm.
Ñoù chính laø ñieàu maø Don Bosco muoán ñeå laïi cho
chuùng ta! Chuùng ta haõy noã löïc soáng ôn goïi cuûa
mình trong nieàm vui vaø haõy ñeà xuaát vôùi caùc ngöôøi
treû cuõng nhö ngöôøi lôùn, nam cuõng nhö nöõ, chính
ôn goïi sa-leâ-dieâng nhö laø moät söï ñaùp traû thích
ñaùng cho theá giôùi ngaøy nay, vaø nhö moät keá hoaïch
ñôøi soáng coù khaû naêng goùp phaàn tích cöïc ñeå canh
taân xaõ hoäi ngaøy hoâm nay.
Kieán taïo vaø nuoâi döôõng moät neàn vaên hoùa
ôn goïi
Chuùng ta vöøa thaáy Don Bosco ñaõ noã löïc theá naøo
ñeå kieán taïo neân quanh ngaøi moät moâi tröôøng soáng,
hay noùi ñuùng hôn, moät neàn vaên hoùa ôn goïi.
Moät “neàn vaên hoùa” thì luoân ñoøi hoûi caû coäng ñoaøn
bieát cuøng nhau chia seû tö duy vaø cuoäc soáng, cuøng
nhau soáng vaø laøm chöùng taù cho nhöõng giaù trò Ki-
toâ giaùo. Khoâng theå coù chuyeän caù nhaân laøm vieäc
rieâng maø laïi nhaân danh nhöõng ngöôøi khaùc. Moät
neàn vaên hoùa ôn goïi ñoøi hoûi caû coäng ñoaøn phaûi daán
thaân trong suy tö chín chaén vaø maïch laïc.
Moät neàn vaên hoùa ôn goïi taùc ñoäng treân caû 3 laõnh
vöïc: nhaân hoïc, giaùo duïc vaø muïc vuï. Nhaân hoïc
giuùp chuùng ta bieát nhìn con ngöôøi döôùi goùc ñoä naøo
vaø nhaän ra cuoäc soáng laø moät ôn goïi. Giaùo duïc giuùp
thaêng tieán nhöõng giaù trò höõu ích cho ôn goïi naøy.
Coøn muïc vuï laïi quan taâm ñeán moái töông quan
giöõa ôn goïi vaø neàn vaên hoùa vaø töø ñoù ruùt ra nhöõng
keát luaän caàn phaûi thöïc hieän cho ôn goïi naøy.
Trong tieán trình taêng tröôûng, caùc ngöôøi treû daàn
ñaûm nhaän laáy cuoäc soáng cuûa mình. Hoï caàn phaûi
quyeát ñònh höôùng ñi cuûa cuoäc soáng. Khoâng ai coù
theå soáng hai laàn, neân nhöõng söï choïn löïa cuûa hoï
nhaát thieát phaûi ñöa hoï ñeán ñöôïc söï cöùu ñoä. Ñöùc
Gieâ-su ñaõ noùi roõ raøng: “Ai muoán cöùu maïng soáng
mình, thì seõ maát; coøn ai lieàu maát maïng soáng mình
vì toâi vaø vì Tin möøng, thì seõ cöùu ñöôïc maïng soáng
aáy. Vì ñöôïc caû theá giôùi maø phaûi thieät maát maïng
soáng, thì ngöôøi ta naøo coù lôïi gì ?” (Mc 8, 35-36).
Traùch vuï cuûa moät neàn vaên hoùa ôn goïi laø khích leä
con ngöôøi ñeå taâm suy tö ñeán chuyeän naøy vaø giuùp
con ngöôøi bieát choïn löïa Chaân, Thieän, Myõ.
cao quyù cuûa aân ban söï soáng, giuùp chuùng
ta khaùm phaù ra yù nghóa cuûa cuoäc soáng laøm
ngöôøi, ñoàng thôøi daùm ñaûm nhaän söù meänh
cuûa mình trong theá giôùi naøy. Noùi caùch khaùc,
giuùp chuùng ta soáng ôn goïi laøm ngöôøi trong
yù nghóa troïn veïn nhaát, trong nieàm vui vaø vôùi
traùch vuï laøm cho noù ñôm boâng keát traùi.
Neáu nhö trong naêm tröôùc, cha ñaõ noùi veà
“Ñöùc Gieâ-su cuûa chuùng ta”, thì naêm nay,
cha muoán noùi veà chính ôn goïi laøm ngöôøi, vì
theo 4 thaùnh kyù Tin möøng, giöõa vieäc phuùc
aâm hoùa vaø ôn goïi laøm ngöôøi coù moät söï lieân
keát chaët cheõ vôùi nhau. Chính Ñöùc Gieâ-su ñaõ
rao giaûng Tin möøng, quy tuï moïi ngöôøi laïi, ñeå
roài laïi sai hoï ñi.
Tuy theá, sau baøi naøy vaø trong nhöõng thaùng
tôùi, cha seõ khoâng noùi veà ôn goïi laøm ngöôøi
döôùi chieàu kích nhaân hoïc, thaàn hoïc hay sö
phaïm, nhöng cha chæ noùi tôùi nhöõng kinh
nghieäm thöïc teá cuûa nhöõng con ngöôøi vöøa
soáng troïn veïn tö caùch con ngöôøi, vöøa soáng
sung maõn tö caùch ngöôøi Ki-toâ höõu, vì hoï ñaõ
khaùm phaù ra vaø soáng troïn veïn ôn goïi cuûa hoï.
Cuoäc Soáng nhö moät Ôn goïi vaø Ôn goïi
cuoäc soáng
Tröôùc heát, cha môøi goïi moïi ngöôøi haõy “trôû
veà vôùi Don Bosco”. Cha thieát nghó chuùng ta
neân bieát ñeán nhöõng kinh nghieäm cuûa ngaøi,
ñeå roài khaùm phaù ra tieâu chuaån vaø thaùi ñoä
soáng laøm neân nhöõng neùt ñaëc tröng trong
cuoäc ñôøi hoaït ñoäng cuûa ngaøi. Töø ñoù, chuùng
ta ñöôïc soi saùng ñeå daán thaân soáng ôn goïi
cuûa chuùng ta.
Don Bosco ñaõ töøng soáng trong moät baàu khí
khoâng thuaän lôïi cho vieäc theo ñuoåi vaø soáng
ôn goïi giaùo só, vì xaõ hoäi luùc ñoù coù xu höôùng
choáng ñoái Giaùo hoäi, töông töï nhö hieän tình
xaõ hoäi cuûa chuùng ta ngaøy nay. Phong traøo
coå xuùy vieäc töï do thôø phöôïng cuõng nhö caùc
hoaït ñoäng tuyeân truyeàn cuûa nhoùm Tin laønh
ñaõ laøm cho nhöõng ngöôøi bình daân bò nao
nuùng. Hoï beâu rieáu nhöõng hình aûnh tieâu cöïc
veà Giaùo Hoäi, veà Ñöùc Thaùnh Cha, caùc Giaùm
muïc vaø linh muïc. Ñieàu naøy ñaõ khieán nhieàu
ngöôøi, nhaát laø caùc ngöôøi treû, bò tieâm nhieãm
bôûi nhöõng yù töôûng töï do vaø choáng giaùo só.
Don Bosco ñaõ khoâng heà thaát ñaûm! Ngaøi luoân
noã löïc tìm ra nhöõng neùt ôn goïi nôi caùc ngöôøi
treû maø ngaøi coù dòp gaëp. Ngaøi tìm caùch toâi
luyeän chuùng giöõa caùc baïn cuûa chuùng, ñoàng
haønh vôùi chuùng trong tieán trình thaêng tieán
baûn thaân. Noùi caùch khaùc, ngaøi ñaõ bieán mình
trôû thaønh ngöôøi coäng taùc vôùi aân ban vaø phöôùc
laønh cuûa Thieân Chuùa.
Ngaøi coù nhöõng muïc tieâu roõ reät
Don Bosco ñaõ noã löïc kieán taïo moät baàu khí ñeå
trong ñoù, ôn goïi cuûa caùc ngöôøi treû ñöôïc soáng
vaø ñaït tôùi söï tröôûng thaønh. Qua söï hieän dieän
giöõa caùc ngöôøi treû, ngaøi ñaõ vun troàng moät
TU HOÄI
Neáu loøng ta
thanh thaûn nheï
nhoõm, thì khoâng
coù baàu trôøi naøo
naëng tróu u buoàn
caû.
Charles
Churchill
Anh chò em vaø caùc ñoäc giaû cuûa Taïp chí Sa-leâ-dieâng thaân
meán,
Cha xin gôûi lôøi chuùc möøng Naêm môùi 2011 an laønh vaø
thaùnh ñöùc ñeán taát caû moïi ngöôøi. Nguyeän xin Thieân Chuùa
Cha tuoân ñoå traøn ñaày phöôùc laønh cuûa Ngöôøi xuoáng treân
taát caû anh chò em trong bieán coá Nhaäp theå cuûa Ñöùc Gieâ-su
Ki-toâ, Con Moät cuûa Ngöôøi.
Moät trong nhöõng aân ban cao quyù vaø quan troïng nhaát
trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta laø chính aân ban maø Thaùnh
Phao-loâ ñaõ vieát trong thö göûi tín höõu EÂ-pheâ-soâ. Ñoù laø moät
baøi ca tuyeät vôøi veà keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa:
“Trong Ñöùc Ki-toâ, Ngöôøi ñaõ choïn ta tröôùc caû khi taïo thaønh
vuõ truï, ñeå tröôùc thaùnh nhan Ngöôøi, ta trôû neân
tinh tuyeàn thaùnh thieän, nhôø tình thöông
cuûa Ngöôøi. Theo yù muoán vaø loøng nhaân
aùi cuûa Ngöôøi, Ngöôøi ñaõ tieàn ñònh cho
ta laøm nghóa töû nhôø Ñöùc Gieâ-su Ki-
toâ...” (Eph 1, 4-5). Cuõng trong thö
göûi tín höõu Roma, thaùnh Phao-loâ
cuõng laäp laïi tö töôûng naøy: “Vì nhöõng
ai Ngöôøi ñaõ bieát töø tröôùc, thì Ngöôøi
ñaõ tieàn ñònh cho hoï neân ñoàng hình
ñoàng daïng vôùi Con cuûa Ngöôøi...” (Rm
8, 29).
Nhö vaäy, aân ban cao quyù vaø quan
troïng nhaát chính laø: Trong keá
hoaïch cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa,
Ngöôøi ñaõ choïn vaø keâu goïi
chuùng ta. Thöïc theá, chính
Ngöôøi ñaõ taïo döïng neân
chuùng ta vaø laøm cho
chuùng ta neân gioáng hình
aûnh Con cuûa Ngöôøi. Vaø
ñieàu duy nhaát coù theå
laøm chuùng ta neân
gioáng Ngöôøi Con:
ñoù chính laø Tình
Yeâu.
Hai ñoaïn vaên
trích daãn ôû treân
gôïi yù cho chuùng
ta suy nghó
veà ñieàu laøm
neân yù nghóa
Tin möøng cho ngöôøi treû
Cuoäc Soáng
laø moät ÔN GOÏI
Baøi vieát:
PASCUAL CHAVEZ
Chuyeån ngöõ:
VAÊN CHÍNH SDB
6 SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM
“Theo yù muoán vaø loøng nhaân aùi cuûa
Thieân Chuùa, Ngöôøi ñaõ tieàn ñònh cho ta
laøm nghóa töû nhôø Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ”
(Eph 1,5).
Thöïc theá, Thieân chuùa ñaõ taïo döïng vaø
laøm chuùng ta neân gioáng hình aûnh Con
cuûa Ngöôøi. baèng chính loái soáng TÌNH
YEÂU.
Cha Beà Treân Caû Pascual Chavez trong chuyeán thaêm vieáng
Giaùo xöù Ñöùc Huy - Xuaân Loäc
TÆNH DOØNG
- söï hieåu ra ñaâu laø saéc-khoâng - môùi mang laïi giaù trò
haïnh phuùc vónh haèng cho ñôøi soáng con ngöôøi, neáu
khoâng muoán noùi laø söï giaûi thoaùt khoûi moïi tuïc luïy vaø
töï cöùu laáy chính mình.
Kitoâ giaùo nhìn cuoäc soáng con ngöôøi vôùi laêng kính
khaùc. Con ngöôøi ñöôïc taïo thaønh theo hình aûnh
Thieân Chuùa (linh hoàn, tinh thaàn höôùng thieän, yù chí
töï do), nhöng con ngöôøi ñaõ sa ngaõ vaø rôøi xa Thieân
Chuùa vì kieâu kieâu caêng vaø vì duïc voïng nôi thaân
xaùc cuûa mình. Nhôø Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa laøm
ngöôøi vaø cuøng vôùi Ñöùc Kitoâ, cuoäc soáng cuûa con
ngöôøi ñöôïc vöïc daäy, ñöôïc thoâng phaàn vaøo cuoäc
soáng vónh haèng cuûa thaàn linh (ñöôïc cöùu roãi). Coù
leõ con ngöôøi nhö moät loaøi thoï taïo, töï thaân khoâng
theå vöôn tôùi trôøi cao neáu Thieân Chuùa khoâng ñöa
tay keùo hoï; vaø con ngöôøi caàn ñeán moät Ñaáng laøm
Trung gian, vì giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi, xeùt
veà maët höõu theå hoïc, coù moät söï khaùc bieät quaù lôùn.
Ngoaøi ra, nhôø ñöôïc thoâng phaàn vaøo baûn tính thaàn
linh, maø con ngöôøi trôû neân taïo vaät saùng giaù vaø laø
ngöôøi coäng taùc vaøo chöông trình cöùu ñoä cuûa Thieân
Chuùa. Giaù trò cuûa cuoäc soáng con ngöôøi: gloria Dei
homo vivens – Vinh quang cuûa Thieân Chuùa laø con
ngöôøi ñang soáng (Thaùnh I-reâ-neâ). Söï cheát khoâng laø
daáu chaám heát, hay laø quay trôû laïi töø ñaàu moïi thöù
moät laàn khaùc, maø laø caùnh cöûa môû ra moät chaân trôøi
môùi – söï soáng môùi trong cung loøng Thieân Chuùa.
Trôû laïi vôùi thöïc teá cuoäc soáng, thôøi gian gaàn ñaây, Hoäi
ñoàng Nghieân cöùu Quoác gia Myõ ñaõ coâng boá danh
muïc 10 vaán ñeà chính lieân quan ñeán nguoàn goác söï
soáng treân traùi ñaát, vuõ truï, moâi tröôøng vaø ñôøi soáng
con ngöôøi... maø caùc nhaø khoa hoïc phaûi tìm lôøi giaûi
ñaùp trong giai ñoaïn ñaàu theá kyû 21. Moät soá vaán ñeà
coù theå ñoøi hoûi traû lôøi haøng thaäp nieân, nhöng soá khaùc
coù theå chæ maát vaøi naêm. Ngöôøi ta cho raèng trong
baát cöù tröôøng hôïp naøo, neáu khoâng tìm ñöôïc lôøi giaûi
ñaùp ñuùng ñaén cho 10 caâu hoûi ñoù, khoa hoïc seõ bò rôi
vaøo tình caûnh giaäm chaân taïi choã. Baïn coù theå khoâng
caàn quan taâm vì cho ñoù laø vaán ñeà khoa hoïc cuûa theá
giôùi vaø laø “vaán ñeà ñoù laø cuûa ngöôøi khaùc”, trong khi
mình ñang phaûi ñaàu taét maët toái lo chuyeän “côm aùo
gaïo tieàn” haèng ngaøy meät nhoaøi. Tuy vaäy, hình nhö
vôùi taát caû moïi ngöôøi, coù moät caâu hoûi lôùn maø ngöôøi
ta raát khoù traû lôøi troïn veïn laø: “ñaâu laø yù nghóa ñích
thöïc cuûa cuoäc soáng con ngöôøi?”
Ngöôøi ta coù theå bò raøng buoäc maõi maõi veà nhöõng lo
toan ñôn giaûn nhaát, vì moïi baát traéc coù theå xaûy ra
baát cöù luùc naøo, ngay caû khi theá giôùi naøy böôùc vaøo
giai ñoaïn phaùt trieån toät baäc. Trong khi ñoù, ngöôøi
ta khoâng theå queân raèng giöõa moïi lo toan, phaûi tìm
caùch ñeå luoân soáng “cho ra con ngöôøi”, “thaønh
ngöôøi” hôn.
Coù moät caâu danh ngoân raèng: “Ngaøy baïn sinh ra,
moïi ngöôøi quanh baïn cöôøi coøn baïn thì khoùc. Haõy
soáng laøm sao ñeå khi nhaém maét xuoâi tay, moïi ngöôøi
quanh baïn thöông khoùc coøn baïn thì coù theå mæm
cöôøi”. Vôùi cuoäc soáng nhö moät quaø taëng ñoäc nhaát
vaø quí giaù cuøng khaû naêng “trôøi cho” khoâng nhö bao
ngöôøi khaùc, baïn coù theå taïo neân giaù trò cho chính
cuoäc soáng cuûa mình vaäy.
tính baày ñaøn cuûa loaøi caàm thuù. Con ngöôøi coù
ngoân ngöõ ñeå truyeàn thoâng vaø coù khaû naêng phaân
bieät toát - xaáu, coâng baèng - baát coâng cuøng caùc söï
khaùc. Töông quan naøy taïo ra gia ñình vaø xaõ hoäi
(x. Politica, 1252a).
Tuy nhieân, vì moãi moät con ngöôøi laø moät tieåu vuõ
truï, ñoäc nhaát vaø khaùc bieät, neân vieäc tìm ra moät
ñieåm töông hôïp cho taát caû laø ñieàu raát khoù. Coøn
teä hôn, nhieàu khi vì söï khaùc bieät maøu da, vaên
hoùa, chính kieán, con ngöôøi nhieàu khi ñoái xöû vôùi
nhau nhö loaøi caàm thuù, vaø ngöôøi ta ñaõ duøng chöõ
homo homini lupus - con ngöôøi laø lang soùi cuûa
nhau - ñeå phaàn naøo dieãn taû ñieàu naøy. Neáu thöïc
söï cuoäc soáng chæ laø cuoäc tranh giaønh theo kieåu
aáy ñeå toàn taïi, thì toát hôn laø mô laøm caây thoâng
ñöùng giöõa trôøi maø reo vui vôùi gioù, laøm taûng ñaù
trô maët ra vôùi naéng möa ñeå khoûi coøn bieát ñau
noãi ñau nhaân tình theá thaùi, vaø ñeå khoûi buoàn raàu
vì loøng ngöôøi ñoåi thay, hay khoûi tieác thöông cho
thaân phaän haåm hiu vaø taøi naêng cuûa mình vì bò
ngöôøi khaùc queân laõng.
Vaäy thì “laøm ngöôøi phaûi theá naøo?”. Ñuùng laø
“laøm ngöôøi” khoå thaät, vì ta chaúng bao giôø thaáy
baèng loøng vôùi nhöõng gì mình laø (being) vaø vôùi
nhöõng gì mình coù (having).“Laøm ngöôøi” ñoøi
hoûi moät ñieàu gì ñoù xem ra “cao caû” vaø “vöôït
troäi” hôn so vôùi nhöõng gì “thaáp heøn” hay “bình
thöôøng” maø chuùng ta bieát ñöôïc. Maø söï cao
sang hay thaáp heøn tuøy thuoäc nhieàu vaøo khaû
naêng ñaùnh giaù cuûa töøng caù nhaân. Tuy nhieân
töø trong thaâm saâu, chuùng ta luoân bieát giaù trò
cuûa chính mình. Ta chaúng phaûi ñôn giaûn laø soûi
ñaù, caây coû hay loaøi giun deá vaø thuù vaät, neân khi
caûm thaáy bò xem thöôøng hay bò chaø ñaïp vaø bò
xuùc phaïm, lieàn saün saøng vung naém ñaám ñeå ñoøi
ñöôïc toân troïng, ñoøi quyeàn lôïi, ñoøi haïnh phuùc,
ñoøi töï do vaø coâng baèng, hay noùi toùm laïi, ñoøi
quyeàn soáng vaø quyeàn laøm ngöôøi ñoù sao?
Nhieàu ngöôøi vaãn suy nghó raèng caùc quan ñieåm
toân giaùo haàu heát “gaõi ñuùng choå ngöùa” cuûa nhaân
loaïi non yeáu veà trí tueä, laø muoán lyù giaûi nguoàn
goác vaø giaù trò cuûa cuoäc soáng con ngöôøi trong
töông quan vôùi thaàn linh giöõa cuoäc soáng thöïc
taïi beá taéc caàn giaûi quyeát. Chuyeän beá taéc nhaát
cuûa con ngöôøi laø söï cheát ñaõ hieän dieän cuøng vôùi
con ngöôøi bao laâu nay, maø naøo ai giaûi quyeát
ñöôïc.
Chuùng ta khoâng muoán laïm baøn ôû ñaây veà quan
ñieåm toân giaùo, nhöng töø nhöõng ngöôøi Phaät töû,
chuùng ta coù theå hoïc ñöôïc moät kinh nghieäm. Hoï
quan nieäm raèng duïc voïng laø caên nguyeân moïi
ñau khoå. Vôùi con ngöôøi, thoâng thöôøng, caùc giaù
trò vaät chaát hieän höõu tröôùc maét coù söùc cuoán huùt
con ngöôøi maïnh hôn caùc giaù trò tinh thaàn phi
vaät chaát; cuõng vì theá, ngöôøi ta deã chaïy theo duïc
voïng cuøng nhöõng gì laø tham - saân – si. Maø giaù
trò cuûa ñôøi ngöôøi theo duïc voïng seõ khoâng mang
tính vónh haèng, vì chæ hieän höõu trong cuoäc ñôøi
saéc saéc khoâng khoâng. Tieáp tuïc theo duïc voïng
khoâng cuøng laø voøng nghieäp chöôùng cuûa cuoäc
ñôøi nhö laø beå khoå trieàn mieân. Chæ coù söï giaùc ngoä
Neáu loøng ta
thanh thaûn nheï
nhoõm, thì khoâng
coù baàu trôøi naøo
naëng tróu u buoàn
caû.
Charles
Churchill
Baøi vieát:
AN PHONG
SDB
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 9
daøi cuûa choïn löïa vaø ñaáu tranh sinh toàn. Tuy nhieân, moät
caùch naøo ñoù duø ñöùng ôû vò trí cao trong baäc thang tieán
hoùa, xeùt veà maët baûn naêng thì con ngöôøi keùm xa loaøi vaät
nhieàu maët, nhö khaû naêng ñònh höôùng vaø thích nghi vôùi
moâi tröôøng, veà chöùc naêng hoaït ñoäng cuûa moät soá giaùc
quan vaø cô phaän...
Trong tieáng Latin, danh töø chæ “con ngöôøi” laø homo, coù
lieân quan ñeán moät töø khaùc laø humus – buøn ñaát, aùm chæ
raèng con ngöôøi thuoäc veà ñaát, choã thaáp, ngöôïc vôùi trôøi
cao vaø choán thaàn linh. Ngaønh khaûo coå vaø nhaân chuûng
hoïc coøn ñaët teân cho gioáng ngöôøi ñöùng thaúng treân ñoâi
chaân caùch ñaây khoaûng 200.000 naêm laø homo erectus,
sau ñoù ñeán loaïi homo sapiens – ngöôøi khoân ngoan, caùch
ñaây khoaûng 130.000 naêm. Cho ñeán hoâm nay, khi chuùng
ta laø nhöõng con ngöôøi hieän ñaïi, con ngöôøi cuûa lyù luaän
vaø thöïc tieãn song haønh, cuûa tính toaùn lôïi nhuaän vaø phaùt
trieån - homo oeconomicus, thì lòch söû ñaõ ñi qua nhieàu
theá kyû. Tính thôøi gian, so vôùi chieàu daøi moät ñôøi ngöôøi,
thì ñaây laø lòch söû cuûa bao theá heä; nhöng so vôùi thôøi gian
cuûa vaïn vaät töø thuôû khai nguyeân, thì chæ laø moät khoaûnh
khaéc, cuõng nhö gioù thoåi maây bay maø thoâi. Maø neáu baïn
ñöôïc laøm moät chuùt gioù hoaëc chuùt maây trong vuõ truï traêm
trieäu naêm qua, thì baèng maáy ñôøi ngöôøi roài coøn gì maø
khoâng ao öôùc!
Xeùt veà maët xaõ hoäi, laøm ngöôøi laø “soáng cuøng” vaø “soáng
vôùi” ngöôøi khaùc. Noùi theo trieát hoïc cuûa Aristotle, con
ngöôøi töï baûn chaát mang tính xaõ hoäi (con vaät coù tính xaõ
hoäi). Theo oâng, ai soáng ngoaøi caùc quan heä xaõ hoäi thì
hoaëc laø loaøi caàm thuù hoaëc laø baäc thaàn linh sieâu phaøm.
Tuy vaäy, tính xaõ hoäi nôi con ngöôøi hôn haún loaøi ong hay
Nhôø Ñöùc Ki-toâ Con Thieân Chuùa laøm ngöôøi, maø
con ngöôøi voán xa rôøi Thieân Chuùa vì toäi loãi,
kieâu caêng, ñaõ ñöôïc vöïc daäy vaø thoâng phaàn
vaøo cuoäc soáng vónh haèng cuûa thaàn linh.
Söï cheát khoâng laø daáu chaám heát, nhöng laø
caùnh cöûa môû ra moät chaân trôøi môùi: chaân trôøi
cuûa söï soáng môùi trong Thieân Chuùa.
Chuùng ta ñaõ töøng nghe nhöõng baøi thô, lôøi ca, caâu noùi nhö “kieáp sau xin chôù laøm ngöôøi”, hoaëc “thaø ñöôïc laøm maây, laøm gioù, laøm caùnh chim, laøm
caây thoâng ñöùng giöõa trôøi, laøm rong reâu leânh ñeânh treân
bieån”... Phaûi chaêng “laøm ngöôøi” khoù quaù, hoaëc kieáp
ngöôøi quaù vaát vaû vaø tuûi nhuïc? Lieäu coù ñaùng ñeå “laøm
ngöôøi”, hay noùi caùch khaùc, “soáng nhö moät con ngöôøi”
coù giaù trò khoâng?
Döôùi khoùe nhìn sinh hoïc, moãi “con ngöôøi” laø moät caù
theå thuoäc loaøi sinh vaät phaùt trieån nhaát cuûa traùi ñaát, laø
loaøi linh tröôûng coù vuù, coù daùng ñi thaúng, tay vaø chaân
hoaït ñoäng phaân bieät vaø kheùo leùo vôùi naõo boä vaø heä thaàn
kinh phaùt trieån, nhôø ñoù maø coù ñöôïc khaû naêng tri thöùc vaø
tröøu töôïng hoùa, coù ngoân ngöõ thoâng tin theo heä thoáng
bieåu töôïng vaø ñôøi soáng caûm xuùc phöùc hôïp, troåi vöôït
vaø phaân bieät haún vôùi loaøi caây coû vaø caùc ñoäng vaät khaùc.
Theo quan ñieåm tieán hoùa, vieäc trôû thaønh ngöôøi laø moät
böôùc nhaûy voït xeùt veà chaát vaø löôïng sau moät quaù trình
Chuyeän quaù khoù ?
laøm ngöôøi
8 SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 8
MOÄT TREÛ
THÔ ÑAÕ
CHAØO ÑÔØI
ÑEÅ CÖÙU TA,
MOÄT NGÖÔØI
CON ÑAÕ
ÑÖÔÏC BAN
TAËNG CHO
TA
Is 1,5
XIN KÍNH CHUÙC CAÙC THAØNH PHAÀN
GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG VAØ QUYÙ
ÑOÄC GIAÛ MOÄT MUØA GIAÙNG SINH
AN LAØNH - VUI TÖÔI - THAÙNH ÑÖÙC
Giaùm Tænh & Ban Bieân Taäp
MERRY
CHRISTMAS
9NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9
Chuùc möøng
GIAÙNG SINH
buon NATALE
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 10
Thöù baûy nghæ laøm, cuøng ba ngöôøi baïn trong nhoùm Vides rong ruoåi leân Baûo Loäc. Taïm rôøi xa thò thaønh oàn aøo, chaät choäi, chen chuùc, möa ngaäp, naéng
noùng... ñeå ñeán vôùi cao nguyeân loàng loäng gioù thoåi, baït
ngaøn caây xanh, chaäp chuøng ñoài nuùi, ñaát ñoû...
Hình nhö ngöôøi soáng ôû phoá thì thöôøng theøm caây theøm
traùi. Chaøo hoûi caùc sô coäng ñoaøn FMA Taân Nuù xong laø caû
boïn xin ñi thaêm vöôøn ngay. Lieân tuïc sau ñoù laø nhöõng
tieáng traàm troà, xuyùt xoa “Nhìn naøy!... Ñaõ chöa!...
Thích thaät!...” khi ngaém nghía, sôø moù nhöõng buïi ôùt,
goác chanh daây, giaøn möôùp... vaø taát caû oà reo tröôùc caây
ñu ñuû ñuøm ñeà nhöõng traùi laø traùi. Coù moät ngöôøi nhôù ra vaø
hoàn nhieân ñeà nghò: “Sô ôi ñaõi tuïi con moùn ñu ñuû xanh
xaøo nha sô nha. Ñaõ raát laâu roài con chaúng ñöôïc aên vì
queân maát coù caùi moùn aên daân daõ maø ngon baù chaùy...”.
Ñóa ñu ñuû xaøo noùng hoåi, boác khoùi, thôm phöùc. Muøi nöôùc
maém, haønh, tieâu, toûi... quyeän vôùi muøi ñu ñuû xanh kích
thích bao töû cuûa caùc vò khaùch ñang haùo höùc vaø ñoùi coàn caøo.
AÊn. AÊn thích thuù. AÊn thoaûi maùi vì khoâng lo nhieãm thuoác naøy
thuoác kia. AÊn ñeå goïi veà trong kyù öùc moät thôøi ôû queâ caû nhaø vaát
vaû maø khoâng ñuû aên; moät thôøi lôùn leân baèng nhöõng quaû caø, ngoù
khoai, traùi baàu, naém rau, buïi chuoái... ñöôïc troàng quanh nhaø;
moät thôøi khoán khoù chaân laám tay buøn nhöng laïi laø thôøi haïnh
phuùc vaø bình yeân nhaát; moät thôøi soáng maõi trong nhöõng giaác
mô, vaø hoaøi nieäm nhieàu khi day döùt : “...Ngaøy aáy ñaâu roài,
ngaøy aáy ñaâu roài? Cho toâi tìm laïi moät ngaøy aáu thô. Cho toâi
tìm laïi, cho toâi moät ngaøy...” (Töø Huy). Coù phaûi ta ñang
“chaïy”, ñang maûi meâ, ñang baän roän... neân queân “döøng
laïi” thöôûng thöùc nhöõng nieàm vui nho nhoû, bình dò raát nhieàu
trong cuoäc soáng ?
Ñeâm ñeán. Laï nhaø khoù nguû. Naèm nghó veà nhöõng caâu chuyeän
raâm ran trong böõa aên hoài chieàu...
Mieàn Trung ñang oaèn mình trong möa baõo. Nhöõng bôø xoâi
ruoäng maät ñang cung caáp cho ngöôøi nhöõng saûn vaät toát laønh vaø
cuoäc soáng yeân laønh phuùt choác bò doøng luõ döõ laáy ñi. Nghe ñaâu do
thieân tai thì ít maø do nhaân tai thì nhieàu. Ngöôøi ta ñaõ chaët phaù caây
Xaøo
ÑU ÑUÛ
Taï ôn Chuùa ñaõ cho con ñöôïc laøm ngöôøi ñeå soáng
moät cuoäc soáng töôi ñeïp, daãu coù nhöõng söï khaùc bieät
giöõa ngöôøi naøy vôùi ngöôøi kia.
Xin daïy con bieát yeâu Chuùa nôi moïi söï quanh con, vì
“ôn goïi cuûa con chính laø Tình yeâu”.
Tình yeâu seõ laøm traùn
baïn bôùt nhaên vaø lau
khoâ doøng leä treân ñoâi
maét baïn.
Daphne Rose
Kingma
Baøi vieát:
TRUNG NGHÒ
coái, xaây hoà ñaép ñaäp neân khi coù möa coù baõo
thì röøng nuùi soâng suoái chaúng coøn giuùp cho
con ngöôøi nöõa. Taïi sao con ngöôøi ñoái xöû teä
baïc vôùi ngöôøi baïn thieân nhieân gaàn guõi thieát
thaân ñeå roài phaûi soáng vôùi nhieàu ruûi ro, baát oån
theá naøy? Öôùc gì moïi ngöôøi coù ñöôïc söï nhaïy
caûm veà coâng trình taïo döïng cuûa Chuùa nhö
thaùnh Phanxicoâ Assisi ñeå bieát traân troïng vaø
baûo veä moâi tröôøng nhö chính söï soáng cuûa
mình.
Ñu ñuû laø vöøa ñuû. Maâm nguõ quaû ngaøy teát
khoâng theå thieáu hai loaïi traùi caây laø ñu ñuû vaø
xoaøi. Gheùp laïi laø mong öôùc naêm môùi moïi söï
seõ “ñuû xaøi”. Hình nhö caùi gì quaù möùc ñeàu
khoâng toát: no quaù maát ngon, khoân quaù hoùa
daïi, giaän quaù maát khoân, yeâu quaù hoùa roà, töùc
nöôùc vôõ bôø, phuù quyù sinh leã nghóa, giaø keùn
keïn hom, tham baùt boû maâm… Vaäy neân treân
maïng ngöôøi ta môùi gôûi lôøi chuùc cho nhau:
“Chuùc baïn ñuû lieâm chính
ñeå giöõ cho taâm hoàn luoân trong saùng,
Chuùc baïn ñuû nhöõng ngaøy möa
ñeå bieát yeâu nhöõng ngaøy naéng,
Chuùc baïn ñuû haïnh phuùc
ñeå coù söùc soáng cho töøng ngaøy,
Chuùc baïn ñuû nhöõng noãi ñau
ñeå bieát quyù nhöõng nieàm vui,
Chuùc baïn ñuû nhöõng gì baïn muoán
ñeå baïn coù theå haøi loøng,
Chuùc baïn ñuû nhöõng maát maùt
ñeå traân troïng nhöõng gì ñang coù...”
Caùc sô keå raèng cuoäc soáng cuûa ñoàng baøo daân
toäc toäi nghieäp laém. Böõa côm cuûa hoï thöôøng
chæ sô saøi vôùi ít laù röøng, coùc nhaùi, giun deá,
se seû... duø cô cöïc, khoán khoù, ñoùi ngheøo laø
vaäy nhöng hoï vaãn soáng an nhieân, ñôn sô,
hieàn hoøa, chaän thaät chaúng cay nghieät, oaùn
haän, traùch moùc. Nghe chuyeän chôït nhôù ñeán
ñoâi ñieàu. Nhôù ñeán lôøi cha doøng giaûng Chuùa
Nhaät tuaàn tröôùc: “Ngöôøi bieát ôn laø ngöôøi
haïnh phuùc vì bieát chöøng möïc vaø haøi loøng
vôùi nhöõng gì ñang coù. Ngöôïc laïi, ngöôøi voâ
ôn laø ngöôøi baát haïnh vì luoân caûm thaáy thieáu
thoán vaø khoâng baøo giôø thoûa maõn”. Nhôù ñeán
ngöôøi ñaøn baø muø haøng ngaøy ñi aên maøy doïc
phoá chôï Taân Mai (Bieân Hoøa). Khi nghe ai noùi:
“Chò ôi, bieáu chò”, chò lieàn cöôøi vui ñoùn nhaän:
“Caùm ôn Chuùa!”. Laï luøng quaù! Trong taêm
toái, thua thieät vaø taát taû laø theá maø chò vaãn nhìn
ra nhöõng ñieàu toát ñeïp trong ñôøi, vaãn caûm
ñöôïc quaø taëng cuûa Chuùa, quaø taëng cuûa cuoäc
soáng. Coøn mình, ñoâi khi gaëp nghòch caûnh laïi
böïc boäi, baát maõn, ngaõ loøng vaø nhìn ñôøi xaáu
xí. Xin haùt cho chò vaø cho mình moät tinh thaàn
laïc quan yeâu ñôøi: “...Haõy yeâu ngaøy tôùi duø quaù
meät kieáp ngöôøi. Coøn cuoäc ñôøi ta cöù vui...”
(Trònh Coâng Sôn)
Quaù nöûa ñeâm. Tieáng ñoäng cô xe maùy gaàm
ruù phaù tan khoâng gian yeân tónh cuûa ñeâm.
Chaéc laø do ñaùm thanh nieân ñi chôi khuya veà. Coù
phaûi loái soáng nhanh, soáng gaáp, soáng aåu, soáng voäi,
soáng ñieân, soáng thoaùng, soáng thöû,...ñaõ lan ñeán moïi
vuøng, moïi nôi, moïi choán gaàn xa? Ñoïc baùo thaáy caùc
teä naïn xaõ hoäi nhö ñua ñoøi, troäm cöôùp, aên chôi, huùt
hít, phaù thai... ôû thaønh thò moãi naêm moät taêng, vaø neùt
thanh bình cuûa buoân cuûa laøng cuõng ñang maát daàn
chaéc cuõng vì leõ ñoù. Moät thoaùng laên taên, lo ngaïi: Caùc
chaøng trai coâ gaùi treû, nhaát laø nhöõng ngöôøi ôû queâ, roài
seõ ra sao neáu nhö hieåu bieát chaúng theo kòp coâng
ngheä quaûng caùo vaø môøi goïi höôûng thuï? Caàu mong
cho baïn treû chuùng mình nhaän ra:
“Nhaët chi con oác vaøng,
Soùng xoâ vaøo taän baõi
Nhöõng caùi gì deã daõi
Coù bao giôø beàn laâu...” (Laâm Thò Myõ Daï)
vaø ñuû kieân nhaãn hoïc Leã, hoïc Vaên, hoïc Khoù ñeå coù
baûn lónh vöôït qua thöû thaùch vaø ñi ñeán thaønh coâng.
Boán giôø ba möôi saùng. Tieáng chuoâng nhaø thôø ñoå
töøng hoài kính coong... kính coong. Moät caûm xuùc
traøo daâng trong coõi loøng:
“Caûm ôn ñôøi moãi sôùm mai thöùc giaác
Ta ñöôïc theâm ngaøy nöõa ñeå yeâu thöông.”
(Khalil Gibran)
Taï ôn Chuùa ñaõ cho con ñöôïc laøm ngöôøi ñeå soáng
cuoäc soáng töôi ñeïp. Taï ôn vì thaân phaän Chuùa ban
cho, daãu coù khaùc bieät vôùi ngöôøi naøy kia vaãn coù phaåm
giaù vaø yù nghóa döôùi laêng kính cuûa söï ña daïng. Xin
daïy con bieát yeâu: yeâu queâ höông coù chuøm kheá ngoït,
yeâu toå quoác gaám voùc haøo huøng, yeâu ñoàng baøo sôùm
chieàu lam luõ, yeâu gia ñình ruoät thòt thieát thaân, yeâu
böõa côm coù moùn ñu ñuû, yeâu baïn beø vui buoàn chia
seû, yeâu giaùo hoäi laø ngöôøi meï ñöùc tin, vaø yeâu Chuùa
nôi moïi söï quanh con... vì “Ôn goïi cuûa con chính laø
yeâu meán” (Teâ-reâ-xa Haøi Ñoàng Gieâ-su). Xin cho con
bieát soáng thaät haïnh phuùc khi coøn ñang soáng, bôûi vì
con chæ soáng coù moät laàn.
TRANG BAÏN TREÛ
Moùn ñu ñuû xaøo thaäp caåm
11NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9
12 SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM
Toâi – moät thieáu nöõ vöøa troøn 20 tuoåi, ñaày aép söï haêng say vaø söùc treû. Toâi ham hoïc, vaâng, noùi ñuùng hôn toâi nghieäm ra moät
ñieàu: khoâng tröôøng hoïc naøo laïi roäng, laïi ña daïng
baèng tröôøng ñôøi. Vì theá, toâi caûm thaáy thuù vò ñeå
quan saùt, chieâm nieäm vaø ghi laïi daáu aán raát rieâng
cuûa töøng ngöôøi ñi qua cuoäc ñôøi toâi. Cöù theá, moãi
ngöôøi trôû thaønh moät baøi hoïc cho toâi, vaø cuoán
saùch kinh nghieäm cuûa toâi cöù daày theâm vôùi caùc
trang saùch soáng.
“Coù ñieåm gì lyù thuù nôi con ngöôøi naøy, thöû xem
mình hoïc ñöôïc ñieàu gì nôi hoï?” Laâu daàn thaønh
quen, toâi coù nieàm vui ñeå khaùm phaù ra nhöõng öu
ñieåm aån chìm trong nhöõng ñoái nhaân xöû theá cuûa
nhöõng ngöôøi toâi gaëp gôõ.
Moät ñöùa baïn cuøng lôùp toâi luoân treã hoïc, nguû gaät,
roài coøn thaát heïn vôùi baïn beø, hôn nöõa noù tính toaùn
raát chi li khieán moïi ngöôøi thaáy khoù chòu. Nhöng
ôû ngöôøi baïn ñoù, toâi thaáy ñöôïc söï coá gaéng, traùch
nhieäm cho gia ñình. Ban ngaøy ñi hoïc, toái veà vaát
vaû ñi baùn haøng ñeå göûi tieàn veà queâ cho boá meï
thuoác thang, vaø nuoâi hai ñöùa em ñi hoïc. Nhö theá
laøm sao noù traùnh ñöôïc nhöõng loãi treân?!
Moät coâ giaùo daïy lôùp toâi, raát khoù khi ñöùng lôùp: coâ
giao nhieàu baøi taäp cho sinh vieân, ñaõ theá khi sinh
vieân maéc loãi, coâ la lôùn tieáng, ñoâi khi laøm hoï mích
loøng. Theá nhöng toâi nhaän ra coâ laïi laø thaày daïy raát
taâm huyeát vôùi ngheà, coâ taän taâm giaûi thích cho
ñeán khi sinh vieân hieåu baøi; coù laàn coâ baät khoùc
tröôùc lôùp vì chuùng toâi khoâng ñaùp öùng ñuùng yeâu
caàu cô baûn cuûa coâ. Vaø quan troïng nhaát laø, coâ
khoâng bao giôø tieác thôøi gian ñeå coù theå chænh söûa
hay daïy chuùng toâi caùch soaïn giaùo aùn.
Hay, ñaàu ngoõ nhaø toâi coù moät oâng cuï, toái naøo cuõng
caàm caây ñöùng tröôùc cöûa, ñi ñi laïi laïi chôø thaèng
chaùu trai ñi chôi veà. Haàu nhö toái naøo cuõng theá,
khoaûng sau 10:30, oâng cuï ñaàu traàn, quaàn coäc,
chaân ñaát, tay caàm caây, cöù raûo töø ñaàu ngoõ ñeán
cuoái ngoõ, coù khi ra caû ñöôøng lôùn ñeå ñôïi chaùu. Moïi
ngöôøi xung quanh rieát roài cuõng quen vôùi kieåu la
maéng con chaùu cuûa oâng. Nhöng thöïc ra, oâng laïi
raát thöông con chaùu cuûa mình. Chaúng haïn khi
coù ai noùi ñieàu gì khoâng toát veà ñöùa chaùu, oâng tìm
caùch beânh vöïc ngay. Hoaëc khi chaùu oâng laøm ñieàu
gì toát, oâng khoe cho caû xoùm bieát. Chæ moãi chuyeän
chaùu oâng ñöôïc ñoïc Baøi ñoïc trong thaùnh leã thieáu
nhi, oâng keå ñi keå laïi khoâng bieát bao nhieâu laàn...
Vaäy ñoù, cuoán saùch cuoäc soáng cuûa toâi coù voâ vaøn
nhöõng caâu chuyeän nhö theá, soáng ñoäng, maøu saéc.
Toâi töï laøm giaàu baèng nhöõng kinh nghieäm soáng
xaûy ra quanh mình, thaät bình dò, cuï theå nhöng
khoâng thieáu neùt thaâm thuyù.
Khi cuoán saùch caøng daøy leân, toâi thaáy mình caøng
traân troïng con ngöôøi, traân troïng cuoäc soáng.
Nhöõng ngöôøi toâi gaëp, khoâng chæ laø oâng naøy, baø
noï, anh kia, nhöng laø nhöõng doøng lòch söû daøi cuûa
moät ñôøi ngöôøi, maø hoï ñang mieät maøi soáng, ñang
ra söùc laøm ñeïp yù nghóa cuûa hieän höõu hoï.
Vaø nhöõng bieán coá xaûy ra, vôùi toâi giôø ñaây khoâng
laø ngaãu nhieân, nhöng laø moùn quaø maø Ñaáng Taïo
Hoaù aân caàn gôûi ñeán, ñeå vôùi hoaøn caûnh cuï theå aáy,
toâi theå hieän chính ôn goïi laøm ngöôøi cuûa mình,
ngang qua caùch öùng xöû töû teá, thaùi ñoä soáng ñeïp,
vaø loøng toát.
Coù moät kinh nghieäm toâi muoán chia seû vôùi caùc
baïn: trong moãi con ngöôøi ta gaëp treân ñôøi, coù
nhöõng ñieåm toái vaø aùnh saùng, coù söï xaáu vaø coù caû
söï thieän cuøng toàn taïi. Ñieàu quan troïng, baïn haõy
bieát chaét loïc tinh daàu quyù giaù töø kho taøng loøng
toát nôi hoï.
Caàu chuùc baïn coù moät cuoán saùch khoân ngoan cuûa
cuoäc soáng, ñoù chính laø keát quaû cuûa söï khaùm phaù
veà nhöõng neùt ñeïp trong cuoäc soáng haøng ngaøy.
CUOÄC ÑÔØI
Trang
MOÄT KINH NGHIEÄM ÑEÅ SEÛ CHIA:
TRONG MOÃI CON NGÖÔØI MAØ CHUÙNG
TA GAËP TREÂN ÑÔØI ÑEÀU COÙ NHÖÕNG
ÑIEÅM TOÁI VAØ AÙNH SAÙNG, XAÁU VAØ
TOÁT. HAÕY BIEÁT CHAÉT LOÏC TINH DAÀU
TOÁT TÖØ NÔI HOÏ
Tình Yeâu laø bieåu
töôïng cuûa vónh
cöûu: noù xoùa
nhoøa moïi khaùi
nieäm thôøi gian:
khieán ta khoâng
coøn nhôù veà thuôû
ban ñaàu cuõng
nhö khoâng sôï
hoài keát thuùc.
Madame
De Stael
Baøi vieát:
HUYEÀN TRAÂM
saùch
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 13
Nhöõng ngaøy coøn laø hoïc sinh caáp moät, tôù vaãn nghe caùc anh chò caáp hai baûo raèng “nhöõng naêm thaùng tieåu hoïc laø nhöõng
ngaøy thaùng vui veû vaø trong saùng nhaát” hay “öôùc
gì mình ñöôïc trôû laïi thôøi tieåu hoïc”. Khi tôù leân
caáp hai, thì tôù laïi nghe caùc anh chò caáp ba baûo
raèng “haõy traân troïng khoaûng thôøi gian naøy nheù,
vì leân caáp ba seõ chaúng coøn voâ tö vui veû theá naøy
nöõa ñaâu”. Roài leân caáp ba, caùc anh chò ñaïi hoïc laïi
baûo “caáp ba laø khoaûng thôøi gian ñeïp nhaát cuûa
thôøi hoïc sinh”... Chaéc laø caùc baïn cuõng bieát khi tôù
leân tôùi ñaïi hoïc thì tôù laïi ñöôïc nghe gì roài ñaáy. Vaø
tôù cuõng chaéc raèng sau naøy khi maø tôù toát nghieäp
ñaïi hoïc, roài ñi laøm, roài ra ñôøi, tôù laïi ñöôïc nghe
haøng taù nhöõng caâu tieác nuoái ngaäm nguøi kieåu naøy
cho maø xem. Töï nhieân tôù nghó raèng, hình nhö
con ngöôøi raát thích hoaøi nieäm vaø hay tieác nuoái
thì phaûi. Khi coøn nhoû, moãi laàn nghe ngöôøi lôùn noùi
“con nít bieát caùi gì”, ta laïi töùc mình muoán lôùn
thaät mau ñeå coù theå laøm vaø bieát caùi gì maø chæ coù
ngöôøi lôùn bieát hay chæ coù ngöôøi lôùn môùi laøm ñöôïc.
Nhöng roài khi ta lôùn leân, ta laïi öôùc mình ñöôïc
beù laïi, nhö caùi baøi haùt maø tôù vaãn nghe aáy: “...vaø
cuõng ñuû lôùn ñeå mong beù laïi...” Tôù chôït thaáy, con
ngöôøi sao maâu thuaãn theá nhæ?
Coù moät hoâm tôù ngoài nghó vu vô, tôù töï hoûi con
ngöôøi sinh ra ñeå laøm gì nhæ? Sinh ra roài lôùn leân,
roài tieác nuoái, roài hoái haän, roài vaáp teù, roài ñöùng daäy,
roài nhaän ra cuoäc ñôøi khoâng ñôn giaûn vaø ñeïp ñeõ
nhö ngaøy coøn beù ta vaãn thöôøng mô, roài... cheát.
Toùm laïi, con ngöôøi sinh ra ñeå maø cheát ñi. Vaäy thì
sinh ra ñeå laøm gì nhæ?
Con beù vaån vô trong tôù quay cuoàng vôùi caâu
hoûi aáy, coá gaéng phaù vôõ caùi daáu chaám hoûi to
ñuøng aáy ñi. Con beù ngu ngô trong tôù töôûng
nhö coù luùc ñaõ laïc loái khi noù moãi ngaøy soáng
vaø lôùn leân laø moãi ngaøy noù ñöôïc nghe vaø
ñöôïc bieát bao nhieâu chuyeän veà con ngöôøi.
Con ngöôøi gieát nhau, baèng chieán tranh,
baèng thöïc phaåm, baèng lôøi
noùi, baèng boùc loät, baèng ñaøn
aùp... roài baèng caùch saùt haïi
moâi tröôøng vaø muoâng thuù,
con ngöôøi cuõng ñang töï saùt.
Chaùn. Thaát voïng. Con ngöôøi
thaät ngu ngoác. Loaøi thoâng
minh nhaát maø hoùa ra laïi ngu ngoác nhaát. Maø tôù thì
cuõng laø con ngöôøi. Vaäy con ngöôøi sinh ra laøm gì nhæ?
Sinh ra laøm gì ñeå töï haïi mình vaø haïi ñeán bieát bao
nhieâu nhöõng loaøi voâ toäi khaùc? Chi baèng ñöøng sinh ra
thì hôn… Coù leõ con beù hay nghó ngôïi trong tôù seõ cöù
maõi chìm ñaém trong nhöõng suy nghó tieâu cöïc ñoù, neáu
khoâng coù moät ngaøy...
Tôù ñöôïc nhaø tröôøng daãn ñi thaêm caùc em beù vaø caùc
baïn ôû laøng treû Hoøa Bình. ÔÛ ñaây, caùc baïn ñeàu laø nhöõng
ñöùa treû moà coâi, bò cha meï boû rôi vì bò nhieãm chaát ñoäc
maøu da cam cuõng coù hay bò maéc caên beänh theá kyû
cuõng coù. ÔÛ ñaây, caùc baïn vaãn ñöôïc ñi hoïc, nhöõng baïn
lôùn hôn thì ñi laøm ñeå töï nuoâi soáng baûn thaân. Tôù coù
laøm quen ñöôïc vôùi moät coâ baïn traïc tuoåi tôù. Coâ baïn
raát hay cöôøi vaø luoân vui veû duø bieát caùi cheát ñang ñeán
gaàn mình töøng ngaøy. Coâ baïn taâm söï vôùi tôù, lôøi taâm söï
aáy ñaõ daãn cho con beù ñang roái bôøi trong tôù moät loái ra.
“Töø khi mình nhaän thöùc ñöôïc mình ñang mang trong
ngöôøi caên beänh theá kyû vaø caùi cheát ñang ñeán töøng
ngaøy, mình hoaøn toaøn chaúng thaáy cuoäc soáng naøy coù
yù nghóa gì nöõa. Nhöng khi caùc coâ ôû ñaây cho mình
xem ñoaïn phim veà nhöõng con thuù non ñöôïc sinh ra
nhö theá naøo vaø chuùng phaûi töï chieán ñaáu nhö theá naøo
ñeå toàn taïi, mình nhaän ra cuoäc soáng naøy ñaùng quyù
laém. Ai sinh ra roài cuõng phaûi cheát ñi, nhöng caùi quan
troïng laø mình soáng nhö theá naøo. Ñöôïc laøm ngöôøi laø
moät moùn quaø raát lôùn ñaáy baïn. Ñôøi ngöôøi duø ngaén hay
daøi, chæ caàn soáng vui veû vaø soáng heát mình, ñöøng ñeå
mình phaûi hoái haän vì nhöõng gì mình ñaõ laøm, ñoù laø
mình ñaõ thaønh coâng roài ñaáy. Chæ caàn nghó nhö theá, laø
mình seõ thaáy cuoäc soáng naøy ñeïp laém. Vaø khi caùi cheát
coù ñeán, mình cuõng saün saøng ñoùn nhaän, vì mình ñaõ
chaúng coøn gì tieác nuoái hay hoái haän nöõa roài.”
Duø baây giôø tôù khoâng coøn gaëp laïi coâ baïn aáy nöõa,
nhöng tôù tin chaéc raèng coâ baïn aáy, neáu coøn soáng thì
haún ñang soáng raát vui veû, vaø coù leõ coâ baïn seõ coøn vui
hôn nöõa, neáu bieát raèng nhôø coâ baïn maø con beù vaån vô
trong tôù heát “khuøng khuøng” vaø tôù heát söùc laïc quan
vui veû maø soáng duø cuoäc ñôøi naøy coøn quaù nhieàu baát
coâng. Chaúng sao caû, tôù seõ soáng heát mình, ñoùng goùp
heát mình bao laâu tôù coøn ñöôïc laøm ngöôøi. Vaø tôù nhôù laø
ñaõ ñoïc ñöôïc ôû ñaâu ñoù moät caâu theá naøy:
“Neáu Thöôïng Ñeá chaúng cho baïn caùi gì ngoaøi moät
quaû chanh, thì baïn cöù pha moät coác nöôùc chanh uoáng
caùi ñaõ.”
Vaø tôù tin chaéc laø baïn cuõng ñaõ hieåu...
TRANG BAÏN TREÛ
Tình Yeâu laø bieåu
töôïng cuûa vónh
cöûu: noù xoùa
nhoøa moïi khaùi
nieäm thôøi gian:
khieán ta khoâng
coøn nhôù veà thuôû
ban ñaàu cuõng
nhö khoâng sôï
hoài keát thuùc.
Madame
De Stael
Baøi vieát:
TIEÅU NHAÄT
laø gì ?
laøm ngöôøi
tieàn kieám ñöôïc anh ñaõ tieâu heát vaøo côø baïc vaø
caù ñoä. Coù nhöõng luùc quaù cheùn, veà ñeán cöûa nhaø,
anh naèm xoõng xoaøi baát tænh. Cha meï anh phaûi
khoå sôû khieâng anh leân giöôøng. Nhìn con maø
loøng ngheïn ngaøo, meï anh chæ bieát rôi leä. Neùn
loøng, baø laïi thì thaàm baøi haùt naêm xöa: “AÀu ô...Ví
daàu trôøi naéng hay möa. Meï yeâu con maõi, suoát
ñôøi meï luoân...”.
Phuï hoà ñöôïc hôn moät naêm, anh baét ñaàu giôû
chöùng khoâng chòu ñi laøm nöõa. Anh ñoøi kieám
moät vieäc khaùc vöøa nhaøn haï, vöøa coù nhieàu
tieàn. Maëc cho cho cha meï khuyeân nhuû, anh
vaãn quyeát ñònh boû caùi thò traán nhoû beù ñeå leân
Saøi Goøn tìm vieäc. Ngaøy ra ñi, meï anh khoùc raát
nhieàu, cha anh daën doø ñuû ñieàu.
Anh leân Saøi Goøn, baét ñaàu lao vaøo moät cuoäc soáng
môùi. Laï nöôùc, laï caùi anh lang thang khaép choán
kieám vieäc nhöng chaúng coù vieäc gì nhaøn haï maø
laïi kieám ñöôïc nhieàu tieàn nhö anh töôûng. Theá
roài, anh phaûi laøm baûo veä cho moät vuõ tröôøng.
Coâng vieäc khoâng nhieàu vaát vaû, löông ñuû soáng.
Theá nhöng, cuoäc soáng ñaâu eâm aû nhö anh nghó.
Coù chuùt tieàn, baïn beø laïi ñeán ruû reâ baøi baïc, caù
ñoä, vaø aên chôi.
Taïi queâ nhaø, cha meï anh ngong ngoùng ñôïi
boùng ngöôøi con yeâu quay veà laïi caên nhaø cuõ,
nhöng nhieàu muøa xuaân qua ñi, anh vaãn baët voâ
aâm tín.
Theá roài moät ngaøy noï, baát chôït anh xuaát hieän
tröôùc cöûa nhaø. Cha meï anh möøng ñeán khoân taû.
Nhöng nieàm vui aáy tan nhanh nhö bong boùng
xaø phoøng. Anh trôû veà khoâng veà thaêm cha meï,
nhöng laø ñoøi hai oâng baø baùn nhaø ñeå anh coù tieàn
traû nôï caù ñoä. Ba meï anh ñaønh boù tay vì maûnh
ñaát caém nhaø chöa hôïp thöùc hoaù, chaúng theå
baùn. Böïc töùc, thaát voïng, anh quaøy quaû boû ñi.
Nhôù con, lo laéng cho con, meï anh laâm troïng
beänh vaø qua ñôøi nhö haäu quaû cuûa nhöõng thaùng
ngaøy thieáu aên, thieáu maëc, taát caû chæ ñeå daønh
cho anh. Baø maát, nhöng aùnh maét coøn môû to
nhö troâng mong anh trôû veà.
Sau ñoù khoâng laâu, cha anh cuõng boû queâ, khaên
goùi leân Saøi Goøn tìm anh. Taám aûnh in hình anh
ñöôïc chuyeån qua nhieàu ngöôøi, nhöng ba anh
chæ nhaän ñöôïc nhöõng caùi laéc ñaàu hoaëc tieáng
cheùp mieäng thöông haïi. Ñeán moät ngaøy, oâng
nhaän ñöôïc tin veà anh, moät tin nhö seùt ñaùnh:
con trai oâng ñaõ phaïm toäi cöôùp cuûa gieát ngöôøi.
Vaâng, anh ñaõ cuõng ñoàng boïn gieát moät ngöôøi
khaùch quen trong vuõ tröôøng ñeå cöôùp xe.
Moät cuù soác quaù lôùn khieán cha anh maát vì truïy
tim treân ñöôøng ñi caáp cöùu.
Giôø ñaây, moät mình trong caên phoøng giam coâ
quaïnh, ngöôøi töû tuø treû môùi coù ñöôïc thôøi gian
ñeå ngaãm nghó laïi cuoäc ñôøi mình. Anh caûm thaáy
aân haän vì ñaõ khoâng nhaän ra ñöôïc nhöõng giaù trò
ñích thöïc cuûa cuoäc soáng, nhöõng baøi hoïc laøm
ngöôøi maø cha meï anh ñaõ daïy. Cha meï daïy anh
soáng töû teá nhöng anh laïi trôû neân hö hoûng. Cha
meï daïy anh soáng hieáu thaûo, nhöng anh laïi baát
hieáu. Cha meï daïy anh soáng phaûi coù tình coù ng-
hóa nhöng anh laïi quaù ham meâ vaät chaát. Cha
meï daïy anh phaûi bieát traân troïng söï soáng nhöng
anh laïi cöôùp maát sinh maïng cuûa ngöôøi khaùc.
Cuoäc ñôøi coù vay vaø coù traû, anh ñang phaûi traû
giaù cho nhöõng gì mình ñaõ laøm. Maét anh nhaém
chaët nhöng töø khoùe maét, töøng doøng nöôùc maét
vaãn laên daøi treân maù. Anh thaàm öôùc: giaù nhö coù
theå quay laïi ngaøy xöa, anh seõ khoâng nhö baây
giôø! Guïc ñaàu baát löïc, trong voâ thöùc ngöôøi thanh
nieân boãng khe kheõ caát leân baøi haùt: “AÀu ô... Ví
daàu trôøi naéng hay möa. Meï yeâu con maõi, suoát
ñôøi meï luoân...”
Cha meï ñaõ cho con söï soáng, cha meï ñaõ daâng
hieán cuoäc ñôøi cho con caû khi con khoâng ra gì.
Hy voïng con bieát noùi lôøi taï toäi tröôùc cha meï nôi
chín suoái. Chæ tieác laø con ñaõ khoâng soáng ñeïp,
soáng löông thieän nhö cha meï ñaõ soáng vaø mong
öôùc nôi con.
Saéc ñeïp maø khoâng
coù ñöùc haïnh, khaùc
naøo ñoùa hoa hoàng
khoâng toûa höông
Ngaïn ngöõ Myõ
Baøi vieát:
TRÍ HIEÁU
TRANG BAÏN TREÛ
Chaúng phaûi voâ tình maø chuùng ta hieän höõu treân coõi ñôøi naøy. Moãi ngöôøi sinh ra laø ñeå hoaøn
thaønh moät söù meänh thaät lôùn lao. Söï hieän höõu cuûa baïn ghi daäm daáu aán cuûa Tình Yeâu. Chính
trong tình yeâu maø baïn ñöôïc hieän höõu. Vì theá cuoäc soáng laø moät quaø taëng voâ giaù vaø nhöng
khoâng maø Thieân Chuùa taëng ban cho nhaân loaïi noùi chung vaø moãi ngöôøi noùi rieâng.
Neáu cuoäc soáng laø moät quaø taëng, baïn haõy laøm cho quaø taëng ñoù coù giaù trò vaø noù chæ giaù trò nhaát
khi baïn trôû thaønh quaø taëng cho ngöôøi thaân, baïn beø vaø taát caû nhöõng ai baïn gaëp gôõ. .. coù nghóa
laø cho ñôøi vaø ñôøi seõ ñeïp hôn. Nhö ai ñoù ñaõ töøng noùi: “ Thöôùc ño cuûa caûi cuûa moät ngöôøi laø
nhöõng gì anh ta coáng hieán cho ñôøi “. “ Cuûa caûi aáy “ chaúng coù gì lôùn lao maø baïn khoâng theå
laøm ñöôïc. Noù laø moät chuùt bình an, moät chuùt nieàm vui, moät chuùt quan taâm, moät chuùt caûm
thoâng, moät chuùt thöù tha… maø baïn daønh cho ngöôøi khaùc thaät yù nghóa bieát bao. Vaâng, vì chæ
moät chuùt thoâi seõ goùp neân nhöõng ñieàu dieäu kyø laøm cho cuoäc soáng neân nhö moät quaø taëng cho
ñôøi.
Vì vaäy, töø hoâm nay ta haõy mæm cöôøi vôùi nhau, haõy naém tay nhau ñeå coù theå thöôûng thöùc troïn
veïn töøng höông vò cuûa cuoäc soáng, baïn nheù! Bôûi vì cuoäc soáng laø moät quaø taëng.
Quaø
TAËNG
Söï Soáng
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 15SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 14
Trong caên phoøng giam toái mòt vaø laïnh leõo, moät thanh nieân chöa ñaày 24 tuoåi ñang ngoài co ro, löng döïa vaøo vaùch töôøng, maét nhaém laïi vaø hoài töôûng veà
quaù khöù. Caùi quaù khöù ñaõ bieán anh thaønh moät teân töû tuø vì
toäi cöôùp cuûa gieát ngöôøi. Ñeå roài sau ñeâm nay, anh seõ phaûi
laõnh nhaän möùc aùn cao nhaát: AÙN TÖÛ HÌNH.
Anh sinh ra trong moät gia ñình lao ñoäng ngheøo. Meï anh
moãi ngaøy gaùnh taøu huû treân vai, baø boân ba khaép hang
cuøng ngoõ heûm ñeå kieám soáng. Cha anh ngaøy ngaøy cuõng
phaûi rong ruoåi khaép caùc con phoá treân chieác xe ba gaùc
maùy cuõ meøm ñeå kieám caùi veà nuoâi gia ñình. Tuy cuoäc
soáng khoù khaên, thieáu thoán veà vaät chaát, nhöng tình yeâu
cha meï daønh cho anh khoâng bao giôø thieáu.
Nhôù ngaøy coøn beù, anh ñau oám lieân mieân, meï anh ñaõ phaûi
vaát vaû saên soùc anh, coù khi ñeán kieät söùc. Nhöng ñeâm ñeán,
baø vaãn thöùc beân anh vaø ru cho anh troøn giaác nguû: “AÀu
ô... Ví daàu trôøi naéng hay möa. Meï yeâu con maõi, suoát ñôøi
meï luoân...”. Lôùn hôn moät chuùt, khoâng coøn ñau oám nhieàu
nöõa, nhöng anh laïi baét ñaàu quaäy phaù. Ñoà ñaïc trong nhaø
khoâng ngaøy naøo khoâng böøa baõi, loän xoän. Ñi baùn veà meät
moûi nhöng baø vaãn doïn deïp cho ngaên naép. Ñeâm ñeán, baø
vaãn thöùc vaø ru anh nguû vôùi baøi haùt queân thuoäc: “AÀu ô...
Ví daàu trôøi naéng hay möa. Meï yeâu con maõi, suoát ñôøi meï
luoân...”. Ñeán tuoåi daäy thì, anh baét ñaàu böôùng bænh, khoù
daïy, nhieàu khi caõi laïi cha meï. AÁy vaäy ñeâm ñeán, baø vaãn
khoâng queân ñeán beân anh voã veà, xoa löng cho anh nguû,
vaø vôùi baøi haùt ru baát huû, baø laïi caát leân cho ñeán khi anh
nguû thaät say.
Leân caáp ba, anh baét ñaàu boû hoïc. Nhieàu laàn theo baïn beø,
anh troán hoïc ñi chôi. Khoâng ít thaùng cha meï anh nhaän
giaáy baùo cuûa tröôøng göûi veà than phieàn veà hoïc löïc vaø haïnh
kieåm cuûa anh. Nhöõng traän ñoøn ñau cuûa cha, nhöõng lôøi
khuyeân raên cuûa meï chaúng “xi-nheâ” gì vôùi anh. Tuy buoàn
con, nhöng khi ñeâm ñeán luùc anh nguû say, meï vaãn ñeán
beân anh ngaém nhìn vaø thaàm thì nhöõng lôøi yeâu thöông.
Vaãn nhö ngaøy naøo, baø khoâng queân ngaâm nheï lôøi ru: “AÀu
ô...Ví daàu trôøi naéng hay möa. Meï yeâu con maõi, suoát ñôøi
meï luoân...”.
Thi tröôït toát nghieäp, anh chaùn naûn boû hoïc, ôû nhaø phuï
cha chaïy xe ba gaùc maùy thueâ. Ñöôïc moät thôøi gian anh
xin laøm phuï hoà vôùi lí do laø kieám tieàn phuï giuùp gia ñình.
Nhöng tuaàn naøy, sang tuaàn noï, thaùng naøy sang thaùng noï,
cha meï anh khoâng heà nhaän ñöôïc moät ñoàng naøo töø anh.
Traùi laïi, anh coøn chìa tay xin tieàn cha meï mình. Bao nhieâu
CUOÄC ÑÔØI COÙ VAY COÙ TRAÛ, ANH ÑANG PHAÛI
TRAÛ GIAÙ CHO NHÖÕNG GÌ MÌNH ÑAÕ LAØM.
MAÉT ANH NHAÉM CHAËT NHÖNG TÖØ KHOÙE
MAÉT, TÖØNG DOØNG NÖÔÙC MAÉT VAÃN LAÊN DAØI
TREÂN MAÙ. ANH THAÀM ÖÔÙC: GIAÙ NHÖ COÙ
THEÅ QUAY LAÏI NGAØY XÖA, ANH SEÕ KHOÂNG
NHÖ BAÂY GIÔØ!
Tieáng ru
ñôøi con
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 16 17NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9
côn
ÑÒA CHAÁN
Boä phim “Dö Chaán” cuûa ñaïo dieãn Phuøng Tieåu Cöông ñaõ keå veà chuyeän ñoäng ñaát ôû Ñöôøng Sôn vaøo naêm 1976.
Chuyeän keå raèng gia ñình Ñaïi Cöôøng ñang haïnh
phuùc beân hai ñöùc con Phöông Ñaêng vaø Phöông
Ñaït. Boãng choác côn ñòa chaán ñeán. Moïi söï tieâu
tan suïp ñoå. Ngöôøi choàng cheát khi tìm caùch che
chôû cho vôï mình xoâng vaøo cöùu nhöõng ñöùa con bò
keït döôùi nhöõng taûng beâ toâng. Khi ñoaøn cöùu hoä tìm
ñöôïc nhöõng ñöùa con, thì oaùi oaêm thay, hoï khoâng
theå cöùu caû hai ñöùa cuøng moät luùc ñöôïc. Hoï ñoøi buoäc
ngöôøi meï phaûi hy sinh moät ñöùa. Baø meï bò giaèng
co, keâu naøi hoï laøm heát caùch ñeå cöùu caû hai. Cuoái
cuøng, vì khoâng ñöôïc nöõa, baø ñaõ phaûi hy sinh ñöùa
con gaùi ñeå cöùu ñöùa con trai, vì choàng baø ñaõ cheát.
Baø ñaõ oâm xaùc ñöùa con gaùi vôùi lôøi thoáng thieát xin loãi
ñöùa con ñaõ cheát. Baø vaø ñöùa con trai ñaõ ñöôïc cöùu
soáng. Con trai baø ñaõ bò cuït tay, coøn baø traùi tim ñaõ
vôõ naùt khoâng theå haøn gaén. Moãi naêm, baø vaãn nhôù
ñeán choàng vaø con gaùi, vaø khoâng ñoåi choã ôû vì hy
voïng nhöõng ngöôøi thaân yeâu cuûa baø trôû veà.
Chuyeän oaùi oaêm thay! Ñöùa con gaùi vaãn coøn soáng.
Ñöùa beù tænh daäy giöõa nhöõng ñaùm thaây ma, beân
caïnh xaùc boá mình. Coâ beù ñöôïc moät gia ñình nhaän
laøm con nuoâi. Coâ trôû neân ít noùi hôn. Coâ lôùn leân,
ñöôïc aên hoïc, nhöng vaãn khoâng vöôït thaéng ñöôïc
maëc caûm. Coâ cuõng ít khi veà thaêm cha meï nuoâi.
Ngaøy noï, coâ trôû veà thaêm meï nuoâi ñang naèm trong
beänh vieän. Laàn ñaàu tieân, coâ môùi thaät söï thoát leân vôùi
ngöôøi meï nuoâi ñoù tieáng meï tha thieát.
Khi ñöôïc cha nuoâi ñoäng vieân phaù vôõ maëc caûm ñeå
veà Ñöôøng Sôn tìm kieám nhöõng ngöôøi thaân, coâ vaãn
chöa theå vöôït qua thaønh kieán hieàm thuø vôùi meï.
Moät ngaøy kia, khi nhìn thaáy caûnh ñoäng ñaát taïi Haøng
Chaâu naêm 2008 treân Tivi taïi ñaát nöôùc Canada yeân
laønh, coâ ñaõ tình nguyeän ñi cöùu giuùp nhöõng naïn
nhaân. Taïi ñoù, coâ chöùng kieán caûnh ngöôøi meï ñaõ phaûi
quyeát ñònh caét boû caùi chaân
cuûa ngöôøi con thaân yeâu, vì
neáu khoâng caû ñoaøn cöùu trôï
seõ cheát. Roài coâ cuõng gaëp
laïi ngöôøi anh cuûa mình gia
nhaäp ñoaøn cöùu hoä cuûa Ñöôøng Sôn. Ñoái dieän vôùi
nhöõng thoáng khoå cuûa caùc naïn nhaân, coâ ñaõ hieåu vaø
theo ngöôøi anh trôû veà vôùi meï. Caûnh cuoái cuøng thaät
caûm ñoäng. Baø meï quì xuoáng xin coâ tha thöù, vì ñaõ
phaûi choïn löïa. Söï khieâm nhöôøng cuûa baø meï cuøng
vôùi nhöõng kinh nghieäm nhaõn tieàn ñaõ rung ñoäng
con tim thaønh kieán cuûa coâ. Coøn hôn theá nöõa, coâ
ñaõ nhaän ra meï coâ vaãn yeâu coâ bieát maáy trong suoát
32 naêm trôøi xa vaéng. Baø vaãn luoân röûa vaø ñeå daønh
cho coâ nhöõng quaû caø chua maø coâ vaãn thích tröôùc
traän ñoäng ñaát lòch söû aáy. Tröôùc tình yeâu cuûa meï,
coâ nhaän ra mình thaät ích kyû: taïi sao coâ khoâng theå
hy sinh ñeå cho anh cuûa coâ ñöôïc soáng? Coâ ñaõ hieåu
theá naøo giaù trò cuûa söï soáng.
Baïn thaân meán, caâu chuyeän toâi keå coù veû daøi phaûi
khoâng baïn? Coøn nhieàu chi tieát toâi ñaõ boû qua.
Nhöng caâu chuyeän ñuùng laø “thay ñieàu muoán noùi”.
Söï soáng ñaâu chæ thuoäc theå lyù. Daãu quan troïng,
nhöng ñoù vaãn khoâng ñuû. Söï soáng coøn laø taát caû
nhöõng thöù cao quí khaùc: tình meï, söï hy sinh,
quaûng ñaïi, tha thöù, nghò löïc, can ñaûm, söï chung
thuûy... Thieáu nhöõng ñieàu naøy, söï soáng theå lyù kia
raát deã bò coi thöôøng.
Thaät vaäy, khi Phöông Ñaêng ñöôïc baïn trai Vöông
Chí khuyeân phaù thai, vôùi laäp luaän nhieàu ngöôøi khaùc
vaãn laøm theá, hôn nöõa coâ coøn treû maø töông lai laïi
ñaày höùa heïn vì coøn moät naêm nöõa seõ ra tröôøng.
Giöõ baøo thai aáy chính laø noùi taïm bieät vôùi taát caû
töông lai xaùn laïn ñoù. Coâ ñaõ haønh xöû döïa treân kinh
nghieäm Ñöôøng Sôn cuûa mình: kinh nghieäm soáng
soùt giöõa bieát bao ngöôøi cheát. Cuøng luùc, coâ ñaõ
nhaän dieän boä maët thaät cuûa Vöông Chí: baïn cuûa coâ
khoâng hieåu ñöôïc hai chöõ hy sinh, vaø taän cô baûn,
ñaõ khoâng theå hieåu coâ.
Baïn thaáy khoâng, ñoâi khi chuùng ta cuõng caàn nhöõng
côn ñòa chaán thieâng lieâng ñeå nhaän ra chính mình,
ñeå bieát mình ñöôïc taëng ban nhöõng kho taøng quí
baùu theá naøo. Khoâng yù thöùc veà nhöõng taëng phaåm
cuûa cuoäc ñôøi, chuùng ta khoâng theå traân troïng ñuùng
ñaén söï soáng vaø moïi söï goàm chöùa trong ñoù. Chuùng
ta seõ vuøi mình vaøo ích kyû vaø chaúng bao giôø hieåu
ñöôïc hy sinh laø gì. Theá maø, ôn goïi laøm ngöôøi laïi ôû
ñaây, baïn aï.
Baøi vieát:
VAÊN AM
SDB
Haõy ñaët traùi
tim, trí oùc, trí
tueä vaø taâm hoàn
baïn vaøo moãi
haønh vi nhoû
nhaát. Ñaây laø bí
quyeát cuûa söï
thaønh coâng.
Swami Sivanada
taâm linh
Caûnh trong phim DÖ CHAÁN
thieän cuûa quoác gia vaø neân
nhöõng coâng daân Nöôùc
Trôøi. Trong vai troø laø ngöôøi
cha, ngöôøi thaøy vaø ngöôøi baïn cuûa caùc ngöôøi treû,
Don Bosco ñaõ coáng hieán caû cuoäc ñôøi cho söï
nghieäp giaùo duïc caùc ngöôøi treû.
Don Bosco luoân môû ra tröôùc maét thanh thieáu nieân
taàm nhìn veà ngaøy mai chöùa chan hy voïng, vôùi
vieãn aûnh moät theá giôùi môùi ñeïp hôn, sung söôùng
hôn. Nhöng ngaøy mai aáy ñaõ phaûi baét ñaàu töø hoâm
nay: töø saùng sôùm tinh söông cho tôùi luùc ñeâm veà,
moãi giaây phuùt ñeàu laø nhöõng chuyeån ñoäng ñeå bieán
ñoåi neân con ngöôøi môùi, thaønh quaû taëng tuyeät haûo
daâng leân Thieân Chuùa.
Baïn meán,
Nôi baïn vaãn coù caû moät kho taøng ñang caàn ñöôïc
tieáp tuïc khaùm phaù. Baïn ñöøng ngaïi bôùi quaät leân,
vaø haún chuyeän naøy cuõng vaát vaû laém ñaáy. Nhöng
coù laøm theá, baïn môùi coù theå coáng hieán toaøn söùc
löïc, taøi naêng vaø moïi söï cuûa baïn cho Thieân Chuùa
vaø cho tha nhaân.
Böôùc vaøo ñôøi trong boái caûnh ngaøy hoâm nay, bao
caùnh cöûa ñang môû roäng ñoùn chaøo baïn, töø vieäc
thaêng tieán trong hoïc haønh, ngheà nghieäp, ñeán
nhöõng moái töông quan giao tieáp môû roäng... Baïn
seõ laøm vieäc vaø vui höôûng moät cuoäc soáng thoaûi
maùi hôn, ung dung hôn, tieän nghi hôn. Coù caùi gì
ñoù raát haáp daãn ñang chôø ñoùn baïn... nhöng cuõng
coøn ñaáy nhöõng ñieàu ñang thaùch ñoá baïn, thaùch ñoá
söï tröôûng thaønh, thaùch ñoá cuoäc soáng, thaùch ñoá
con ngöôøi baïn.
Boái caûnh môùi vaø töông lai ñang ñoøi hoûi nhöõng
con ngöôøi tröôûng thaønh. Thieân Chuùa, xaõ hoäi, giaùo
hoäi vaø gia ñình seõ ñöôïc thöôûng thöùc nhöõng moùn
quaø naøy neáu treân ñöôøng ñôøi, baïn bieát phaân ñònh
vaø choïn löïa nhöõng giaù trò ñuùng ñaén, bieát choïn löïa
söï thieän thay vì söï aùc, choïn löïa nhöõng gì thuoäc
vónh cöûu hôn laø taïm thôøi.
Baïn haõy nhôù lôøi môøi goïi cuûa Don Bosco: Haõy laø
nhöõng coâng daân toát cuûa xaõ hoäi ngaøy nay vaø cuûa
Nöôùc Trôøi mai sau.
Coù ngöôøi cha giaø noï, thaáy ngaøy giôø cuûa mình
ñeán gaàn, lieàn yeâu caàu moãi ñöùa con ñi tìm vaø
daâng cho oâng caùi gì khieán oâng thích nhaát, vaø roài
oâng seõ troái gia taøi laïi cho. Raát ñoãi vui möøng, moãi
ñöùa ñeàu tuùa ra khaép nôi ñeå tìm caùi maø hoï cho
raèng ngöôøi cha giaø öa nhaát. Khi trôû veà, moãi ñöùa
trôû veà ñeàu mang theo vaø daâng leân cho ngöôøi cha
moät moùn quaø thaät quyù giaù. OÂng boá nhaän vaø gaät
ñaàu khen. Ai cuõng hí höûng chôø keát quaû, vì ngöôøi
naøo cuõng hy voïng gia taøi seõ veà tay mình. Rieâng
caäu thì toû ra thieåu naõo vaø buoàn. Caäu beù nhoû, yeáu
ôùt vaø chaúng coù moùn quaø gì ñeå daâng cho ngöôøi
cha. Caäu theàu thaøo thuù nhaän: “Thöa cha, con cöù
lo cha ra ñi baát thình lình, neân con chæ mong coøn
ñöôïc ôû beân cha phuùt naøo hay phuùt naáy. Chæ theá
thoâi, neân con chaúng ñi kieám ñöôïc moùn quaø naøo
daâng leân cha caû.” Roài caäu baét ñaàu khoùc, khoâng
phaûi vì khoâng ñöôïc cha troái cho gia taøi, nhöng vì
caäu caûm thaáy saép maát ñi moùn quaø quyù nhaát, lôùn
nhaát... Caûm ñoäng, ngöôøi cha giaø oâm laáy caäu uùt,
mieäng noùi khoâng roõ vì söùc yeáu: “UÙt quaû laø moùn
quaø quyù nhaát cuûa cha. Noù ñaùng höôûng heát gia
taøi naøy ñaây”.
Baïn thaân meán! Quaø taëng quyù giaù baïn nhaän
ñöôïc laø chính söï soáng cuûa baïn. Quaø taëng baïn
daâng laïi cuõng khoâng gì khaùc ngoaøi chính con
ngöôøi vaø cuoäc ñôøi cuûa baïn.
Don Bosco thöïc söï yeâu baïn. Ngaøi muoán daâng
troïn cuoäc ñôøi cuûa ngaøi ñeå giaùo duïc baïn trôû thaønh
moät moùn quaø toát ñeïp daâng leân Thieân Chuùa
Cha. Don Bosco ñaõ töøng cam keát “Cha nguyeän
höùa vôùi Chuùa raèng cho ñeán hôi thôû cuoái cuøng,
cha vaãn yeâu caùc treû ngheøo khoå cuûa cha.” Don
Bosco ñaõ soáng vaø ñoàng haønh vôùi thanh thieáu
nieân, vôùi öôùc mô vaø duy nhaát laø bieán caùc em
thaønh nhöõng moùn quaø xinh ñeïp daâng leân Thieân
Chuùa Cha. Ngaøi chæ xin moät ñieàu thoâi: Xin caùc
linh hoàn, coøn moïi söï khaùc xin cöù laáy ñi.
Döïa treân lyù trí, toân giaùo vaø tình yeâu, Don Bosco
ñaõ giaùo duïc caùc treû ngheøo khoå soáng trong hieåm
nguy vaø bò boû rôi thaønh nhöõng coâng daân löông
“Cha nguyeän höùa
vôùi Chuùa laø cho ñeán
hôi thôû cuoái cuøng,
cha vaãn soáng cho
caùc treû ngheøo khoå
cuûa cha”
DON BOSCO
MB XVIII, 258
Baøi vieát:
VAÊN HIEÅN
SDB
TRANG BAÏN TREÛ
Loøng nhaân aùi
quan troïng hôn
söï thoâng thaùi,
vaø thöøa nhaän
ñieàu naøy chính
laø khôûi nguoàn
cuûa söï thoâng
thaùi
Isaac Rubin
&
CHO ÑI
nhaän
Don Bosco taïi Barcellona naêm 1886
TUOÅI THÔ, TUOÅI NIEÂN THIEÁU, TUOÅI
TRÖÔÛNG THAØNH. DOØNG THÔØI
GIAN SEÕ TROÂI MAÕI KHOÂNG DÖØNG.
NHÖNG LIEÄU COÙ MOÄT ÑIEÅM ÑEÁN
CHO ÑÔØI NGÖÔØI ?
Truyeän ñôøi cuûa
xanh da trôøi
Coù moät gioït nöôùc tuoân leân töø loøng ñaát vaøo moät buoåi saùng noï. Baàu trôøi xanh ngaét phaûn chieáu xuoáng laøn nöôùc, khieán gioït
nöôùc mang maøu xanh vaø töø ñoù, noù ñöôïc goïi laø
“Xanh Da Trôøi”.
Xanh Da Trôøi cuøng voâ soá caùc anh chò em mình
hình thaønh moät doøng suoái nhoû vui töôi. Chuùng
chaûy traøn lan, nhaûy nhoùt qua nhöõng phieán ñaù
vaø nhöõng veä coû treân söôøn nuùi. Xanh Da Trôøi nhí
nhaûnh ñuøa vui cuøng nhöõng tia naéng maët trôøi.
Tuoåi thô ngaén nguûi cuûa Xanh Da Trôøi thaät voâ tö
vaø hoàn nhieân.
Thaéc maéc
Doøng suoái nhoû ñoå vaøo moät thaùc chaûy thaúng ñeán
taän ñaùy thung luõng, cuoán theo naøo laø soûi ñaù vaø
caû nhöõng maûnh raùc vuïn. Xanh Da Trôøi cuøng
ñoàng baïn thoaû thích ñuøa vui beân nhöõng reã caây
röøng moïc choài ra ngoaøi möông nöôùc, taùn gaãu
cuøng ñaùm caù nhoû vaø luoân bò chuùng duï döøng laïi
beân nhöõng vuõng nöôùc trong röïc rôõ.
Xanh Da Trôøi öa thích nhöõng troø chôi maïo
hieåm: cuøng vôùi moät soá baïn, chuùng thi ñua
baêng nhanh trong doøng nöôùc vaø keùo taát caû
nhöõng gì chuùng gaëp treân ñöôøng, roài baén tung
toeù thaønh nhöõng buïi nöôùc cao vuùt, oùng aùnh.
Thænh thoaûng, Xanh Da Trôøi thaûn nhieân döøng
laïi beân hoà nöôùc roäng. Trong nhöõng khoaûnh
khaéc bình yeân ñoù, noù ñeå mình ñöôïc ru bôûi
nhöõng côn gioù thoaûng nheï vaø tieáng thì thaàm
cuûa haøng döông lieãu. Theá roài noù chôït caát tieáng
hoûi: “Naøy caùc anh chò em, chuùng mình ñang
ñi ñaâu theá nhæ?”. Caùc gioït nöôùc töø moïi phía
lieàn leân traû lôøi: “Ñi ra bieån, ra bieån!”. Cuïm
maây töø treân cao cuõng gioùng tieáng ra ñieàu hieåu
bieát: “Ra bieån, dó nhieân laø ñi ra bieån”. Coøn
maáy con vòt trôøi cuõng laëp laïi: “ñi ra bieån, coâ beù
ngoác ngheách aï”.
Xanh Da Trôøi suy nghó vaø laåm baåm: “Nhöng
bieån laø theá naøo nhæ?”
Ñaùm maây leân tieáng giaûng giaûi: Bieån laø moät
caùi gì ñoù raát to lôùn, meânh moâng vaø voâ cuøng
ñeïp ñeõ. Baïn khoâng theå töôûng töôïng noù theá
naøo vaø cuõng khoâng coù lôøi naøo ñeå dieãn taû heát
ñöôïc”. Nhöõng daûi soùng aàm ì theâm lôøi: “Bieån
laø...nöôùc. Chæ toaøn laø nöôùc meânh moâng, kyø
dieäu, voâ haïn. Bieån khoâng coù ñaù, khoâng coù
nhöõng daûi caùt, khoâng coù nhöõng ñaùm boø ñeán
uoáng nöôùc, khoâng coù nhöõng bôø ñeâ ñeå ngaên”.
Haïnh phuùc
khoâng phaûi laø sôû
höõu nhieàu, maø laø
hy voïng vaø yeâu
thöông nhieàu
Felicite
Robert De
Lamenais
Baøi vieát:
NGOÏC YEÁN
FMA
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 18
Maáy con vòt trôøi oà eà keát luaän: “Bieån laø bieån, haõy
thöôûng thöùc bieån.” Cöù theá, tuoåi thieáu nieân cuûa
Xanh Da Trôøi qua thaät mau.
Ñaùm sình laày
Doøng nöôùc cöù chaûy vaø cuoái cuøng ñoå vaøo moät
nhaùnh soâng daãn qua nhöõng caùnh ñoàng vaø khu
röøng. Xanh Da Trôøi vaø caùc baïn ñaõ chaùn ñuøa
vui vôùi ñaøn caù, hôn nöõa, chuùng khoâng coøn taâm
traïng phaán chaán nhö hoài ñaàu.
Moät hoâm, coâ baïn thaân cuûa Xanh Da Trôøi leân
tieáng: “Cöù chaûy, chaûy maõi khoâng phuùt naøo
ngöøng...Ai baét chuùng ta phaûi laøm theá nhæ? Roài
thì thöïc söï bieån coù quan troïng gì khoâng?” Caû
Xanh Da Trôøi cuõng ñoàng tình nhö theá. Moät coâ
baïn khaùc ruû reâ: “Chuùng ta döøng laïi ñaây vaø troán
khoûi doøng soâng. ÔÛ ñaây coù nhöõng maùng nöôùc
chuyeàn vaøo khu röøng tröôùc maët, chuùng ta chaûy
vaøo vaø ôû laïi ñoù cho tôùi khi chaùn thì thoâi !”
Khaù ñoâng caùc gioït nöôùc taùn ñoàng yù kieán ñoù.
Chuùng tìm thaáy moät maùng daãn nhoû vaø hôùn hôû
chaûy len loûi vaøo giöõa ñoàng coû. Chuùng vui söôùng
nhaûy nhoùt trong nhöõng vuõng nöôùc sình. Thôøi
gian ñaàu cuoäc soáng raát laø höùng khôûi. Thaät coù lyù
khi cöù ôû laïi moät choã vaø chaúng phaûi laøm gì. Xanh
Da Trôøi cuøng ñaùm baïn suoát ngaøy naèm öôõn, taùn
gaãu vaø vui ñuøa. Nhöng roài coù caùi gì ñoù thay ñoåi.
Daàn daàn, vuõng nöôùc tuø boác hôi khoâ daàn, noù trôû
thaønh ñaùm sình laày vaø vì vaäy nhöõng gioït nöôùc
trôû neân teâ cöùng, taát caû chuùng nhö trong côn haáp
hoái.
Moät nhoùm gioït nöôùc trong ñoù coù Xanh Da Trôøi
quyeát ñònh môû moät ñöôøng thoaùt ñeå coù theå nhaäp
cuoäc cuøng doøng soâng. Vuøng vaãy caùch khoù nhoïc,
söùc löïc caïn kieät, ñaùm
nöôùc nhoû nhoi caïn
daàn. Giôø ñaây Xanh Da
Trôøi ñöùng tröôùc daûi ñaù
ngaàm vaø nhöõng ñuïn
caùt che heát taàm nhìn.
Noù voâ cuøng hoaûng sôï.
“Ñôøi theá laø heát. Mình
khoâng theå vöôït qua sa
maïc caùt naøy, vaø cuõng
chaúng bao giôø ñöôïc
nhìn thaáy bieån. Mình
ñaõ quaù sai laàm!” Xanh
Da Trôøi reân ræ moät caùch
tuyeät voïng.
Nhöng ngoïn gioù ñaõ
nghe ñöôïc tieáng than
thôû cuûa Xanh Da Trôøi
vaø chuùng tìm caùch giaûi
cöùu. Ngoïn gioù thì thaàm: “Naøy, gioït nöôùc nhoû!
Baïn haõy ñeå maët trôøi hong noùng, baïn seõ bay leân
cao vôùi daïng hôi nöôùc. Phaàn coøn laïi toâi seõ tính.”
Xanh Da Trôøi run raåy noùi: “Toâi ñöôïc sinh ra ñeå
chaûy trong doøng nöôùc chöù khoâng ñeå bay giöõa
thinh khoâng”
Ngoïn gioù traán an: “Baïn khoâng coù gì phaûi sôï
haõi. Sau khi thaønh hôi nöôùc boác leân trôøi, baïn
seõ bieán thaønh maây. Toâi seõ mang baïn ra khoûi
vuøng sa maïc vaø baïn coù theå rôi laïi treân maët ñaát
döôùi daïng haït nöôùc möa, roài baïn seõ nhaäp vaøo
doøng soâng ñeå ñi ra bieån.”
Xanh Da Trôøi noùi thaàm vôùi ngoïn gioù: “Toâi seõ
ñi vôùi baïn”. Nhöõng tia naéng nheï nhaøng mang
hôi nöôùc Xanh Da Trôøi leân cao. Noù caûm thaáy
mình nheï teânh.
Töø treân cao
Cuøng vôùi raát nhieàu baïn hôi nöôùc khaùc, chuùng
taïo thaønh moät ñaùm maây traéng. Xanh Da Trôøi
say söa theo löïc ñaåy cuûa laøn gioù. Töø treân cao,
noù nhìn thaáy taát caû caùc chaëng ñöôøng ñôøi maø
noù ñaõ traûi qua: Ngoïn nuùi maø treân ñoù noù ñöôïc
sinh ra, thaùc nöôùc vaø doøng soâng, caû ñaùm sình
laày maø trong ñoù suyùt nöõa noù bò cheát ngoäp.
Vaø kìa, bieån! Thöïc vaäy, töø treân cao thaúm noù
nhìn thaáy bieån. Bieån gioáng nhö ai ñoù ñang ñôïi
chôø noù vaø töø ñaùy loøng noù traøo daâng leân moät
nieàm vui khoân taû.
Ngoïn gioù ñaõ giöõ lôøi höùa. Moät buoåi saùng noï,
döôùi daïng haït möa, Xanh Da Trôøi rôi xuoáng
doøng soâng lôùn. Doøng soâng cuoàn cuoän nöôùc
chaûy veà bieån, vaø gioït nöôùc nhoû tung taêng
trong doøng chaûy vôùi nieàm vui, nieàm hy voïng
thaät lôùn lao. Khi caùnh tay aám aùp cuûa bieån oâm
choaøng laáy mình, Xanh Da Trôøi ngay laäp töùc
hieåu ra ñaâu laø ñieàu maø noù haèng mong moûi tìm
kieám.
Moät ñieàu gì ñoù khaùc thöôøng xaâm chieám taâm
hoàn Xanh Da Trôøi: cuoäc gaëp gôõ vôùi bieån khoâng
laøm noù bò tan bieán maát,
nhöng ñöôïc trôû neân
chính mình, vaø nhö theá
taát caû caùc gioït nöôùc
khaùc chìm ngaäp trong
nieàm haïnh phuùc cuûa
loøng Bieån Voâ Haïn. Bieån
ñoùn nhaän taát caû vaø oâm
troïn taát caû.
Söù ñieäp cho baïn
Caâu chuyeän ñôøi cuûa
Xanh Da Trôøi laø duï
ngoân cuûa cuoäc soáng
nhaân loaïi. Haønh trình
ñôøi soáng cuûa ñôøi ngöôøi
gioáng nhö doøng chaûy
cuûa nöôùc.
Tuoåi thô, tuoåi nieân thieáu,
tuoåi tröôûng thaønh. Thôøi
gian troâi maõi khoâng döøng. Nhöng coù chaêng
moät ñieåm ñeán cho ñôøi ngöôøi? Xanh Da Trôøi
vaø chuùng baïn ñaõ coù luùc soáng trong söï khuûng
hoaûng tröôùc nhöõng chaát vaán cuûa cuoäc soáng.
Baïn coù bao giôø ñaët caâu hoûi: Vì sao Thieân Chuùa
taïo döïng neân baïn?
Chuùc baïn tìm thaáy caâu traû lôøi thaät yù nghóa.
TRANG BAÏN TREÛ
19NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9
t h ô t h ô
QUAØ TAËNG CHO NGÖÔØI
Gieâ-su quaø taëng tuyeät vôøi
Chuùa Cha trao gôûi traàn ñôøi nhöng khoâng
Nöûa ñeâm söông tuyeát muøa ñoâng
Ngaøi haï sinh giöõa meânh moâng ñaát trôøi...
OÂi, maàu nhieäm quaù Ngoâi Lôøi !
Chung chia kieáp soáng phaän ngöôøi ña ñoan
Traûi qua bao nhòp thôøi gian
Teân Ngaøi coøn maõi ngaân vang: Cöùu Ñôøi!
Tieáng loøng caûm meán khoân vôi
Tình thöông ñaùp traû, goïi môøi tình thöông
Ñi traêm ngaøn vaïn neûo ñöôøng
Maõi laø quaø taëng yeâu thöông cho ngöôøi.
QUYØNH ANH, FMA
CHO CON ÑÖÔÏC CHEÁT
Xin moät laàn thoâi cho con ñöôïc cheát
Nöûa con ngöôøi thaûm ñaïm ñau thöông
Xin moät laàn thoâi cho con ñöøng öông böôùng
Guïc ñaàu döôùi Ngaøi “ Laïy Chuùa con ñaây!”
Xin moät laàn thoâi cho con ngaém meâ say
Thaäp Giaù ñôn coâi chieàu coâ lieâu chaát ngaát
Xin moät laàn cho con ñöôïc cheát thaät
Nöûa linh hoàn hoang hoaûi chaùn chöôøng
Ñeán bao giôø con môùi thaät laø con
Nguyeân tuyeàn nhö ngaøy ñöôïc boàng leân cung thaùnh?
Cuoäc ñôøi con coù khi naøo troøn vaïnh
Nhö ngaøy böôùc vaøo ñôøi daáu thaùnh ñoïng treân moâi?
Ngaøy thoâi rôi ? - ngaøy xa quaù Chuùa ôi
Tim con nghieâng moät nöûa ñöôøng coøn laïi
Choâng cheânh quaù ñöôøng sao xa xa maõi
Coù bao giôø con troïn veïn yeâu thöông...?
Neáu Chuùa laø con, Chuùa coù bieát vaán vöông?
Toäi loãi ngaøy xöa laàm laïc ñaày treân loái
Coù bao giôø Chuùa ngaïi ngaàn boái roái
Vì thaáy mình voâ voïng quaù ñi thoâi...?
Chuùa coù bao giôø muoán trôû laïi vaønh noâi
Laøm thô beù vôùi bao ñieàu laàm loãi
Nhöng beù thô – chaúng ai maø traùch toäi
Maét trong veo hoàn thanh khieát höông trôøi...
Con vaãn öôùc nhöõng ñieàu xa taàm vôùi
Xin ñöôïc cheát moät laàn cho taát caû
Bieán ñoåi ñôøi con ñöøng nghieâng say reäu raõ
Ngöôùc thaúng leân trôøi maïnh meõ soáng thaûnh thôi...
XUAÂN THANH
TRONG AÙNH SAÙNG NGAØI
CON NHÌN RA AÙNH SAÙNG
Nhôù chuyeän naêm xöa ba nhaø hieàn só,
Ñaõ gaëp ñöôïc Ngaøi nhôø aùnh sao ñeâm,
Ngoâi sao duø khoâng tuoåi khoâng teân,
Nhöng mang daáu chæ baùo höøng ñoâng xuaát hieän.
Hang Beâ-lem nôi Ngaøi ñang hieän dieän,
Ñaõ böøng leân aùnh saùng thaät chan hoøa,
Treân khoâng trung vang doäi tieáng hoan ca,
Moãi traùi tim cuøng goïi nhau tænh thöùc.
Caùc chuù chieân vui töôi vaø naùo nöùc,
Caùc muïc ñoàng böøng tænh thöùc ngôõ ngaøng,
Moãi coû caây ñeàu thao thöùc xoân xang,
Keå cho nhau nghe caâu chuyeän tình giao öôùc.
Chuyeän tình yeâu cuûa ngaøy hoâm tröôùc,
Vaãn laø chuyeän ñöôïc keå ngaøy hoâm nay,
Ngaøi keå cho ta trong cuoäc soáng moãi ngaøy,
Ngaøi noùi vôùi ta qua thieân nhieân vaïn vaät.
Trong aùnh saùng Ngaøi ta nhìn ra söï thaät,
Ngaøi laø ñöôøng, laø söï soáng cuûa ta,
Cuøng vôùi Ngaøi ta taáu khuùc hoan ca,
Trong aùnh saùng Ngaøi ta trôû thaønh aùnh saùng.
THÒ QUYEÂN, FMA
ÑEÂM LAËNG LEÕ
Ta tìm veà mieàn thinh laëng cuûa ñeâm
Ñeå ñöôïc nghe tieáng thôû daøi khe kheõ
Thôøi gian troâi trong thinh khoâng laëng leõ
Ta tìm veà mieàn thinh laëng dòu eâm
Daáu aán phoâi phai naèm nguû im lìm
Ngoan nguøy uû trong maøn ñeâm tòch laëng
Laù khoâ rôi troâi veà mieàn söông traéng
Baïc daáu thôøi gian laïc maát boùng hình
Ta tìm veà mieàn hö aûo phieâu linh
Giöõa chaáp chôùi sao giaêng trôøi coå tích
Nghe möa rôi tieáng ñeâm troâi tónh mòch
Nghe ñeâm hieàn ru daï khuùc aø ôi…
Ta ngaån ngô tìm mình giöõa chôi vôi
Söông laïnh traéng phuû vuøng hoang chôùi vôùi
Ngaån ngô ñi giöõa côn meâ söông khoùi
Ta laïc mình giöõa loàng loäng truøng khôi…
Laëng nghe ñeâm laëng nghe tieáng laù rôi
Laïo xaïo gioù thôøi gian khoâng ñöùng ñôïi
Trong meânh moâng ñeâm vaø ta vôøi vôïi
Ta gaëp mình trong ñeâm vaéng tinh khoâi!
XUAÂN THANH
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 21
Laïy Chuùa,
söï soáng laø moät nieàm dieäu kyø hoan ca
Xin giuùp chuùng con laøm cho söï soáng lôùn leân
moãi ngaøy trong söï thieän haûo cuûa Ngaøi
Laïy Chuùa,
söï soáng laø tình yeâu
Xin giuùp chuùng con bieát trao ban chaân thaønh
chính baûn thaân mình.
Vaø cuoái cuøng,
xin cho chuùng con bieát
Yeâu ñeå soáng vaø soáng ñeå yeâu thöông.
Laïy Chuùa,
söï soáng laø quaø taëng cuûa Ngaøi
Xin giuùp chuùng con luoân bieát ñoùn nhaän söï soáng.
Laïy Chuùa,
söï soáng laø ñieàu kieän tieân quyeát treân taát caû
Xin giuùp chuùng con luoân bieát toân troïng söï soáng
Thieân Chuùa
CUÛA SÖÏ SOÁNG
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 20
TREÛ EM
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 23
TRANG GIAÙO DUÏC
nhö khaû naêng rieâng mình. Nhöõng khoù khaên
nho nhoû, chaúng haïn nhö, nhöõng thay ñoåi baát
thöôøng, ñieåm thaáp keùm, moät lôøi quôû traùch cuûa
thaày coâ, moät lôøi bình phaåm cuûa baïn beø, moät
thaát baïi khoâng ñaâu cuõng ñuû laøm cho moät ngöôøi
voán hay sôï haõi sinh naûn loøng thoái chí vaø boû cuoäc
luoân.
Dung maïo hay buoàn cuõng laø trieäu chöùng cuûa
söï lo laéng, baát an trong taâm hoàn vaø thöôøng coù
nhöõng phaûn öùng traùi ngöôïc. Chaúng haïn nhö söï
cöùng ñaàu böôùng bænh, khi vui, luùc buoàn caùch thaùi
quaù, lô laø, thieáu tinh thaàn traùch nhieäm, phung
phí tieàn baïc, aên uoáng khoâng ñieàu ñoä vaø coù khi laïi
sinh beänh aên caép vaët nöõa.
Phaûn öùng töï nhieân cuûa cha meï tröôùc nhöõng trieäu
chöùng noùi treân laø quôû traùch vaø tröøng phaït, thay
vì tìm caùch ñi saâu vaøo nguyeân nhaân cuûa nhöõng
trieäu chöùng aáy. Nhieàu khi laïi coøn gaùn cho caùc
trieäu chöùng aáy vôùi nhöõng tính hö taät xaáu, chaúng
haïn nhö: söï cöùng ñaàu, thieáu vaâng phuïc, tính löôøi
bieáng, loøng ích kyû, v.v... Taát caû nhöõng caùi nhìn
vaø caùch xeùt ñoaùn noâng caïn ñoù chæ laøm cho baàu
khí gia ñình caøng theâm caêng thaúng, nhöõng cuoäc
caõi coï böïc boäi caøng theâm thöôøng xuyeân, trong
khi ñoù laïi khoâng ñi tôùi giaûi phaùp naøo caû.
Teä haïi hôn nöõa laø nhöõng lôøi thaùch ñoá hoaëc choïc
töùc caùc baïn treû voán coù tính nhuùt nhaùt hay sôï haõi.
Vaäy phaûi laøm gì ñeå giuùp caùc baïn treû thoaùt ra khoûi
traïng thaùi nhuùt nhaùt sôï haõi aáy vaø trôû neân nhöõng
ngöôøi coù can ñaûm, vaø bieát töï tin vaøo nhöõng khaû
naêng saün coù cuûa mình hôn ?
Sau ñaây laø nhöõng bí quyeát trong ñöôøng loái giaùo
duïc cuûa Don Bosco :
1. Ñoái thoaïi. Xem ra laø ñieàu dó nhieân, deã hieåu
roài, theá nhöng nhöõng cuoäc ñoái thoaïi chaân thaønh
côûi môû thöôøng xuyeân giöõa cha meï vaø con caùi laïi
caû laø moät söï khaéc phuïc khoâng deã daøng. Trong
khi ñoù, ñoái thoaïi laø duïng cuï höõu hieäu nhaát trong
tay cha meï, laø nhö chìa khoùa coù theå roäng môû
taâm hoàn cuûa con caùi ñeå cha meï coù theå ñoïc thaáy
roõ raøng vaø coù theå can thieäp, höôùng daãn con caùi
caùch ñuùng ñaén hôn.
2. Tham gia. Caùc phuï huynh caàn bieát chia seû
taâm tình cuûa nhöõng ngöôøi con nhuùt nhaùt moät
caùch hieàn hoøa, ñaày caûm thoâng. Vôùi nhöõng lôøi
khích leä, cha meï caàn giuùp con caùi phaân tích vaø
nhìn nhaän nhöõng sai loãi, haïn heïp cuûa mình, thay
vì ñeå cho chuùng che ñaäy hoaëc laøm ngô moäc caùch
ñeâ heøn.
3. Tin töôûng tích cöïc. Laøm theá naøo ñeå con caùi
caûm nghieäm ñöôïc loøng tin töôûng vaø tình thöông
cuûa cha meï. Caû nhöõng khi chuùng thaát baïi hoaëc
sa ngaõ cuõng ñöøng bao giôø ruùt laïi loøng tin töôûng
ban ñaàu aáy. Nhieàu khi chæ caàn moät lôøi khích leä,
moät lôøi khen ngôïi chaân thaønh, moät nuï cöôøi ñaày
caûm thoâng laïi coù hieäu löïc hôn gaáp boäi laàn nhöõng
hình phaït vaø nhöõng lôøi noùi cöùng coûi naëng neà.
Khoâng thieáu chi nhöõng baïn treû coù thaùi ñoä bòt tai
giaû ñieác laøm ngô, moãi laàn cha meï baét ñaàu leân
tieáng noùi.
4. Loøng kieân nhaãn. Söï maát bình tónh, deã maát
kieân nhaãn cuûa cha meï laø moät trong nhöõng yeáu toá
laøm taêng cöôøng söï baên khoaên lo laéng cuûa con caùi
hôn nöõa. Traùi laïi, vôùi thaùi ñoä beàn taâm nhaãn naïi,
cha meï vöøa khích leä, vöøa giaûi toûa nhöõng caêng
thaúng sôï haõi, vöøa laø taám göông can ñaûm cho con
caùi noi theo.
5. Khoân ngoan. Caàn phaûi bieát khoân ngoan ñaët
ra tröôùc maét con caùi nhöõng ñieåm chæ tieâu coù theå
nhaém tôùi vaø nhöõng böôùc tieán nho nhoû thöïc söï coù
theå thöïc hieän ñöôïc. Nhö theá, töùc laø vöøa giuùp con
caùi thoaùt ra khoûi voøng sôï haõi, vöøa daãn daét caùc em
tieán tôùi töøng böôùc nho nhoû, thay vì ngoài lyø trong
söï nhuùt nhaùt sôï haõi.
6. Söï bình an. Sau cuøng laø taïo neân baàu khí bình
an vui veû trong gia ñình. Ñaây laø yeáu toá caàn thieát
ñeå taïo neân taâm tình töï tin, giuùp thaéng vöôït nhöõng
lo laéng baát an trong taâm hoàn caùc baïn treû. Baàu khí
an bình trong gia ñình khaùc naøo khoâng khí hít thôû
haøng ngaøy, nhö côm aên nöôùc uoáng cho tinh thaàn
vaäy. Baàu khí an bình trong gia ñình cuõng gioáng
nhö oác ñaûo giöõa sa maïc caèn coãi cuûa cuoäc ñôøi, laø
nôi boå döôõng sinh löïc tinh thaàn, cuûng coá vaø ñem
laïi an bình, loøng töï tin cho taâm hoàn.
Phieàn muoän laø
moät phaàn cuûa
ñôøi soáng, vaø neáu
baïn khoâng chia
seû, baïn seõ khoâng
cho ngöôøi thaân
yeâu cuûa baïn cô
hoäi ñeå yeâu baïn
ñaày ñuû.
Dinah Shore
Baøi vieát:
FERRERO
BRUNO
Phuùc cho nhöõng treû em,
vì chuùng laø nuï cöôøi cuûa theá giôùi,
laø daáu chæ cuûa söï soáng,
laø daáu chæ cuûa tình yeâu,
tình yeâu cuûa Thieân Chuùa,
cuûa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ.
Phuùc cho nhöõng treû em,
vì chuùng ñöôïc ñoùn nhaän vaø yeâu thöông,
ñöôïc chaêm soùc vaø lôùn leân
veà nhaân baûn vaø kitoâ höõu,
roài chuùng coù theå khaùm phaù ra
aùnh maét yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa,
nôi nhöõng ngöôøi xung quanh.
Phuùc cho nhöõng treû em
bôûi vì chuùng laø töông lai cuûa theá giôùi,
laø nhöõng nhaân vaät chính
cuûa doøng lòch söû ñang ñeán,
laø haït gioáng cuûa moät nhaân loaïi môùi.
Phuùc cho nhöõng treû em
ñöôïc loan baùo veà Ñöùc Gieâsu
vaø Tin Möøng cuûa Ngaøi,
bôûi vì gaëp gôõ Ngaøi,
chính laø aùnh saùng vaø söùc maïnh
treân böôùc ñöôøng cuûa ñôøi soáng.
Phuùc
thay
chaân taïi choã beân bôø soâng, khoâng daùm böôùc xuoáng nöôùc
hoaëc bôi qua soâng.
Caùc baïn thaân meán, coù theå noùi ñöôïc raèng, lo laéng, sôï haõi laø
moät trong nhöõng chöùng beänh thoâng thöôøng nhaát cuûa tuoåi
treû. Caùc baïn treû thöôøng nhìn veà töông lai vôùi caëp maét ñaày
baên khoaên lo laéng vaø sôï haõi, khoâng bieát ngaøy mai seõ ra
sao, töông lai seõ ñi veà ñaâu ? Ngay caû trong giaây phuùt hieän
taïi, caùc baïn treû cuõng phaûi ñoái phoù vôùi nhieàu thöù lo sôï vaø vì
nhieàu lyù do khaùc nöõa.
Theá nhöng, nhieàu cha meï laïi quaù coi thöôøng nhöõng lo laéng
sôï haõi cuûa tuoåi treû. Hoï nghó raèng, vôùi thôøi gian seõ vöôït qua,
hoaëc chæ caàn moät chuùt yù chí cuõng ñuû ñeå löôùt thaéng nhöõng
sôï haõi ñoù. Chính vì lyù do ñoù maø moät soá phuï huynh toû ra
laõnh ñaïm hoaëc khoù chòu tröôùc nhöõng baên khoaên lo laéng
cuûa tuoåi treû, thay vì toû ra thoâng caûm, tìm hieåu vaø giuùp caùc
baïn treû böôùc ra khoûi nhöõng lo laéng, nhieàu khi haõo huyeàn
aáy.
Xeùt treân khía caïnh taâm lyù, kinh nghieäm cho thaáy raèng, cao
ñoä cuûa lo laéng, sôï haõi laø moät trong nhöõng moái ñe doïa lôùn
cho söï phaùt trieån toaøn dieän cuûa tuoåi treû veà maët theå xaùc,
taâm lyù, tình caûm, tinh thaàn vaø phaùi tính. Moái lo sôï thöôøng
xuyeân xaâm chieám taâm trí, laøm chi phoái nghò löïc khieán
cho caùc baïn treû khoù maø chuù yù trong vieäc hoïc, ñöa ra moät
quyeát ñònh, hoaëc tìm ra giaûi phaùp cho moät vaán ñeà naøo ñoù.
Vôùi thôøi gian, nhöõng thaát baïi lôùn nhoû naøy seõ ngaám ngaàm
taïo neân maëc caûm töï ty trong taàm hoàn ngöôøi treû.
Ñaâu laø nhöõng trieäu chöùng beân ngoaøi caàn ñöôïc löu taâm
tôùi ?
Tröôùc heát, ngöôøi baïn treû quaù lo sôï cuõng thöôøng laø ngöôøi
nhuùt nhaùt, do döï vaø khoâng daùm quyeát ñònh. Hoï cuõng
thieáu loøng töï tin vaø raát bi quan veà chính baûn thaân cuõng
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 22
Moät ngöôøi löõ haønh ñi ñöôøng xa meät laû, döøng chaân beân bôø soâng. Trôøi muøa ñoâng giaù reùt, nöôùc soâng ñoâng laïnh thaønh taûng ñaù cöùng.
Treân soâng laïi cuõng khoâng coù caàu baéc qua. Trôøi ñaõ baét
ñaàu nhaù nhem toái vaø ngöôøi löõ haønh muoán lôïi duïng aùnh
saùng coøn laïi ñeå laàn moø sang qua bôø soâng beân kia. Chæ
coøn caùch duy nhaát laø boø treân taûng baêng ñaù vôùi hai ñaàu
goái vaø hai baøn tay, nhö theá söùc naëng cuûa thaân xaùc seõ
ñöôïc taûn ñeàu ra vaø khoâng sôï bò ñeø naëng treân hai baøn
chaân coù theå laøm beå maët baêng ñaù vaø bò chìm döôùi nöôùc
giaù laïnh.
Sau nhöõng böôùc chaäm raûi laàn moø tôùi giöõa loøng soâng,
boãng döng, töø phía sau voïng laïi tieáng ai ñang huyùt
saùo. Ngoaûnh maët nhìn laïi, ngöôøi löõ haønh troâng thaáy
moät baùc noâng phu vôùi chieác xe chôû ñaày thoùc luùa vaø 2
con boø hieân ngang tieán tôùi cuõng treân moät gioøng soâng
khoâng chuùt sôï haõi gì.
Caâu chuyeän treân ñaây dieãn taû nhöõng thaùi ñoä cuûa chuùng
ta treân gioøng soâng cuûa cuoäc ñôøi. Coù ngöôøi moø maãm
töøng böôùc trong deø daët, nhuùt nhaùt vaø sôï haõi. Coù nhöõng
ngöôøi khaùc laïi hieân ngang ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaùch
ñoá cuûa cuoäc ñôøi. Trong khi nhöõng ngöôøi khaùc laïi daäm
SÔÏ HAÕI LO LAÉNG, LAØ MOÄT TRONG NHÖÕNG
CHÖÙNG BEÄNH THOÂNG THÖÔØNG NHAÁT CUÛA TUOÅI
TREÛ. CAÙC BAÏN TREÛ THÖÔØNG NHÌN VEÀ TÖÔNG
LAI VÔÙI NHÖÕNG ÖU TÖ, LO LAÉNG VAØ SÔÏ HAÕI.
CAÀN PHAÛI LAØM GÌ ÑEÅ GIUÙP CAÙC BAÏN TREÛ
THOAÙT RA KHOÛI TÌNH TRAÏNG NAØY, BIEÁT CAN
ÑAÛM DAÁN BÖÔÙC VAØ LAÁY LAÏI SÖÏ TÖÏ TIN ?
Doøng soâng
cuoäc ñôøi
24 SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM
Con caùi laø quaø taëng, laø saûn phaåm tuyeät vôøi cuûa tình yeâu. Neáu con caùi laø thaønh quaû cuûa tình yeâu giöõa cha vaø meï, thì vieäc
chaêm soùc, döôõng duïc chuùng cuõng caàn ñöôïc vun
ñaép baèng moät tình yeâu thöông ñích thöïc ngang
ñeàu nhö nhau. Bôûi chuùng laø con, laø cöu mang vaø
hoøa ñieäu cuûa hai doøng maùu cha vaø meï.
Nhöõng taâm söï ñaùng thöông
Tình yeâu thöông cuûa cha meï laø moâi tröôøng ñaàu
tieân, nôi treû caûm nhaän vaø hoïc bieát mình ñöôïc
”Cho ñeán baây giôø, toâi vaãn chöa giaûi
thích ñöôïc, hieåu ñöôïc, hay caûm ñöôïc
tình thöông ba maù daønh cho toâi. Toâi
cuõng laø ñöùa con do ba maù mang naëng
ñeû ñau maø! Coù luùc toâi ñaõ nghó ñeán
chuyeän boû nhaø ñi buïi, vì cho raèng ba
maù cuõng chaúng caàn ñeán söï coù maët cuûa
toâi trong nhaø.”
con caùi
chôø ñôïi gì nôi cha meï ?
Vui ñuøa beân con caùi
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 25
ñoùn nhaän. Theá nhöng, trong thöïc teá ñaõ khoâng luoân
xaûy ra nhö vaäy. Ñoïc nhöõng doøng taâm söï cuûa moät
vaøi em, chuùng ñaõ ñeå laïi trong toâi ít nhieàu nhöõng baên
khoaên cho söï lôùn leân vaø tröôûng thaønh cuûa caùc em
xaáu soá naøy. Chæ xin neâu ra moät trong nhöõng tröôøng
hôïp töông töï.
“Chæ caùch nhau coù moät tuoåi nhöng toâi vaø anh Hai toâi
laø hai ñoái cöïc. Anh Hai laø nieàm haõnh dieän cuûa ba maù
vì thoâng minh, lanh lôïi vaø hoïc raát gioûi. Ngöôïc laïi toâi
luoân khieán ba maù phieàn loøng vì chaäm chaïp ...
Khoâng bieát bao laàn, toâi töï hoûi taïi sao ba maù khoâng
thöông mình? Hay mình khoâng phaûi con do ba maù
sinh ra ? Hay vì mình hoïc dôû, xaáu xí neân bò ba maù
gheùt boû? Maëc caûm vôùi baûn thaân, coù luùc toâi mô öôùc:
‘Giaù nhö ba maù ñöøng sinh mình ra treân ñôøi naøy thì
mình ñaõ khoâng phaûi chòu khoå, chòu baát haïnh ñeán
theá’. Toâi soáng thu mình, khoâng daùm troø chuyeän vôùi
ai, ngay caû baïn beø, vì nghó ba meï coøn gheùt mình
nhö vaäy, thì baïn beø chaéc chaúng ai thöông mình.
Cho ñeán baây giôø, toâi vaãn chöa giaûi thích ñöôïc, hieåu
ñöôïc, caûm ñöôïc tình thöông ba maù daønh cho toâi.
Toâi cuõng laø ñöùa con do ba maù mang naëng ñeû ñau
maø! Coù luùc toâi ñaõ nghó ñeán chuyeän boû nhaø ñi buïi, vì
cho raèng ba maù cuõng chaúng caàn ñeán söï coù maët cuûa
toâi trong nhaø”.
Thaùi ñoä naøo cha meï caàn cho con ?
Taïi sao meï khoâng thöông con? Sao ba laïi ñoái xöû vôùi
con nhö vaäy? Ñoù laø tieáng keâu thaønh lôøi vaø ñoâi khi
khoâng lôøi cuûa nhieàu ñöùa treû, chuùng boäc loä nhu caàu
caên baûn cuûa con ngöôøi laø yeâu vaø ñöôïc yeâu, ñöôïc toân
troïng vaø ñöôïc ñaùnh giaù.
Baøn veà phaåm giaù vaø quyeàn lôïi cuûa con caùi, giaùo
huaán cuûa giaùo hoäi cho thaáy nhu caàu caàn phaûi toân
troïng phaåm giaù cuûa con caùi. “Trong gia ñình, laø moät
coäng ñoàng caùc ngoâi vò, ngöôøi ta caàn phaûi quan taâm
ñaëc bieät tôùi con caùi baèng caùch phaùt trieån loøng quyù
meán saâu xa phaåm giaù rieâng cuûa chuùng, toân troïng
vaø quaûng ñaïi löu taâm ñeán quyeàn lôïi cuûa chuùng. Ñaây
laø ñieàu phaûi laøm ñoái vôùi moïi ñöùa con, nhöng noù trôû
neân caáp baùch hôn khi ñöùa treû coøn nhoû vaø caøng caàn
moïi söï hôn khi chuùng ñau oám, buoàn khoå hay taät
nguyeàn”.
Nhö theá, vôùi con caùi, boån phaän vaø traùch nieäm haøng
ñaàu cuûa cha meï chính laø tình yeâu toân troïng vaø coâng
baèng.
Ñoái xöû coâng baèng vôùi con caùi khoâng phaûi laø caøo baèng
moïi thöù. Moãi ñöùa con laø moät caù theå ñoäc laäp, nhöng
taát caû ñeàu caàn tình yeâu thöông vaø söï caûm thoâng nhö
nhau. Moät thaùi ñoä toân troïng, söï ñoái xöû coâng baèng laø
thöù caàn thieát hôn caû cho söï lôùn leân cuûa chuùng. Chæ
khi phaåm giaù ñöôïc nhìn nhaän, caù nhaân môùi coù theå
phaùt trieån rieâng cho mình vaø chung vôùi ngöôøi khaùc.
Taïi sao meï khoâng thöông con? Sao ba laïi ñoái xöû vôùi
con nhö vaäy? Phaûi chaêng laø caâu chuyeän trong chính
gia ñình baïn?
Cho con tình yeâu toân troïng
Ñoái vôùi con caùi, khoâng gì quí nhaát treân ñôøi laø chính
tình yeâu vaø söï toân troïng cuûa cha meï. Tình yeâu toân
troïng laø söï ñoùn nhaän vaø haøi loøng vôùi moïi con caùi
vôùi thaùi ñoä traân troïng yeâu thöông phaûi leõ, khoâng
thieân vò, so bì hôn thua.
Tình yeâu toân troïng laø laáy tình thöông ñeå xoa dòu
vaø buø ñaép cho nhöõng thieáu soùt, giôùi haïn cuûa
con. Laø khi chuùng thaáy raèng chuùng ñöôïc yeâu
thöông vaø coù giaù trò .
Khoa taâm lyù hoïc cho raèng: “Nôi treû, söï ñöôïc
taùn thaønh, ñöôïc thöøa nhaän, ñöôïc coi troïng laø
nhu caàu thaáy mình laø xöùng ñaùng, ñöôïc ngöôøi
khaùc ñaùnh giaù, caàn ñeán. Neáu con caùi ñöôïc boá
meï thöông yeâu ñuùng nghóa, chuùng phaùt trieån
caûm nhaän mình thaät söï coù giaù trò, coù phaåm
giaù, daãn ñeán vieäc bieát toân troïng vaø yeâu thöông
ngöôøi khaùc. Neáu treû caûm thaáy mình ñöôïc ñoái xöû
nhö moät ngöôøi quan troïng, chuùng seõ toân troïng
quyeàn lôïi ngöôøi khaùc”.
Xeùt veà khía caïnh giaùo duïc, caùc chuyeân gia giaùo
duïc nhaán maïnh raèng, treû caûm nhaän söï toân troïng
cuûa ngöôøi ñaàu tieân chính laø boá meï. Söï toân troïng
laø tieàn ñeà ñeå treû phaùt trieån laønh maïnh, vui töôi,
toaøn dieän. Caù tính treû laønh maïnh laø do loøng töï tin
vaø söï toân troïng taïo neân.
Cho con moät tình yeâu toân troïng laø cho con caû
moät töông lai, ñieàu caáp thieát cho caùc baäc cha
meï hoâm nay.
Nhöõng ngöôøi cha, ngöôøi meï ñích thöïc
Cha meï ñoùng moät vai troø voâ cuøng quan troïng
trong vieäc tröôûng thaønh cuûa con caùi. Vì nhaân
caùch, thaùi ñoä vaø loái soáng cuûa cha meï nhö taám
göông ñeå treû hoïc taäp vaø noi theo. Thoùi quen,
neáp soáng cuûa moãi gia ñình thaám nhaäp vaøo treû
ñeå roài hình thaønh thoùi quen cuûa chính noù.
Ñeå hình thaønh nôi treû nhöõng phaåm chaát toát, cha
meï caàn trôû neân nhöõng ngöôøi cha, ngöôøi meï ñích
thöïc cuûa con caùi. Cha meï ñích thöïc laø nhöõng
ngöôøi giaøu phaåm chaát laøm cha, laøm meï, bieát theå
hieän ñuùng ôn goïi vaø nghóa vuï cuûa mình ñoái vôùi
con caùi. Ôn goïi vaø nghóa vuï cao quyù nhaát chính laø
loøng yeâu thöông döôõng duïc con caùi. Laø cha meï
ñích thöïc, khi khoâng ngöøng vun troàng nôi mình
nhaân caùch khuoân maãu. Moät nhaân caùch luoân
ñöôïc toûa raïng trong thaùi ñoä, lôøi noùi vaø haønh vi
trong ñoái xöû vôùi moïi ngöôøi, ñaëc bieät vôùi con caùi.
Bieát raèng trong haønh xöû vôùi con caùi ñoâi luùc cuõng
chæ laø nhöõng thaùi ñoä voâ tình, nhöng neáu chuùng
thöôøng xuyeân ñöôïc löu taâm, khoâng ngöøng ñöôïc
chænh ñoán thì tuyeät vôøi bieát bao.
Tình yeâu cuûa cha meï seõ ghi khaéc vaø toàn taïi maõi
trong cuoäc ñôøi con. Nhöng caùi gì coù theå ghi khaéc
ñöôïc tình yeâu ñoù vaøo loøng con treû neáu khoâng
phaûi laø thaùi ñoä yeâu thöông, toân troïng cuûa cha meï
ñoái vôùi con qua caùch theå hieän ôû haønh ñoäng thieát
thöïc daønh cho chuùng.
Öôùc gì töøng ngöôøi cha, moãi ngöôøi meï treân theá
giôùi soáng xöùng ñaùng vôùi ôn goïi cuûa mình, bieát
yeâu thöông vaø traân troïng nhöõng söï soáng maø
chính hoï ñaõ sinh thaønh.
Nhöõng ngöôøi
yeâu nhau thöïc
söï khoâng bao
giôø nghó ñeán
baûn thaân. Hoï
luoân töï nhuû:
Baûn thaân baïn
coù gì, haõy cöù
ñem ban phaùt
nöõa ñi.
Tình yeâu phaûi
ñöôïc ban phaùt
maø khoâng bao
giôø nghó ñeán
söï ñaùp traû.
Frank Tyger
TRANG GIAÙO DUÏC
Baøi vieát:
THIEÂN HAÈNG
FMA
Vaøo moät ngaøy muøa ñoâng laïnh leõo, nhöõng lôùp tuyeát daøy phuû kín nhöõng con ñöôøng cuûa thaønh phoá. Thieân haï traøn ra ngoaøi
phoá ñeå mua saém laàn cuoái cho böõa chieàu leã Giaùng
Sinh. Giöõa doøng ngöôøi qua laïi, moät beù gaùi môùi
chaäp chöõng bieát ñi ñaõ bò laïc vaøo trong ñaùm ñoâng.
Cha meï beù ñang baän roän mua heát thöù naøy ñeán
thöù khaùc ñeán noãi khoâng bieát raèng hoï ñaõ bò laïc
maát coâ con gaùi nhoû.
Ñöùa beù baét ñaàu ñi moät mình ra ngoaøi con ñöôøng
lôùn. Treân leà ñöôøng, ngöôøi ngöôøi qua laïi taäp naäp,
ai cuõng voäi vaõ vaø chæ nghó ñeán nhöõng gì hoï phaûi
mua saém. Hoï khuaân nhöõng gioû ñoà naëng, khoâng
moät ai ñeå yù ñeán moät ñöùa nhoû ñang moät mình
löõng thöõng treân ñöôøng. Coâ beù bò cuoán huùt bôûi
nhöõng ñoà tröng baøy ñuû maøu saéc trong nhöõng tuû
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 26
MOÄT CUOÁN SAÙCH QUAN TROÏNG MAØ MOÃI
NGÖÔØI PHAÛI VIEÁT: ÑOÙ CHÍNH LAØ CUOÄC SOÁNG
CUÛA RIEÂNG MÌNH. HAÕY VIEÁT LEÂN NHÖÕNG
ÑOÙ BAÈNG CHÍNH THAÙI ÑOÄ SOÁNG ÑAÀY TRAÙCH
NHIEÄM VAØ TÖÏ DO TRONG MOÃI KHOAÛNH
KHAÉC CUÛA CUOÄC SOÁNG
FERRERO BRUNO
Chuyeån ngöõ:
NGOÏC YEÁN FMA
ÑEÂM GIAÙNG SINH
Ngoïn
ñeøn ñöôøng
kính vaø nhöõng aùnh ñeøn nhaáp nhaùy vui maét. Noù
döøng laïi tröôùc nhöõng gian haøng.
Sau cuøng, cha meï coâ beù nhaän ra raèng hoï ñaõ bò laïc
maát coâ beù neân hôùt haûi ñi tìm, boû laïi moät beân taát
caû haøng hoaù ñaõ mua. Gaëp baát cöù ai treân ñöôøng
cha meï beù ñeàu hoûi nhöng chaúng ai bieát gì veà coâ
beù. Khoâng coøn caùch naøo, cha meï coâ ñaønh baùo cho
caûnh saùt vaø hoï baét ñaàu tìm kieám khaép nôi trong
thaønh phoá.
Trôøi ñaõ saäp toái, ngöôøi ñi ñöôøng thöa daàn, caùc cöûa
haøng cuõng baét ñaàu ñoùng cöûa. Moïi ngöôøi ñeàu ôû
trong nhaø quaây quaàn beân caây thoâng ñaày aép quaø
vaø böõa toái thònh soaïn. Ngoaøi trôøi raát laïnh, ñaõ nöûa
ñeâm roài maø cha meï beù vaãn chöa tìm ñöôïc manh
moái, hoï lo laéng, uû ruõ. Neáu khoâng tìm ñöôïc coâ beù
ngay laäp töùc, coù leõ noùù seõ cheát vì laïnh coùng.
Luùc aáy treân ñöôøng, coâ beù meät laû vì ñi boä neân ngoài
xuoáng caïnh moät ngoïn ñeøn ñöôøng, vai run leân vì
laïnh. Roài moät ñieàu khoù tin ñaõ xaûy ra. Ngoïn ñeøn
ñöôøng baét ñaàu chieáu saùng hôn moïi khi. Khí noùng
boác ra töø nguoàn saùng söôûi aám cho beù. Ngoïn ñeøn
cöù caøng luùc caøng saùng röïc vaø toaû nguoàn nhieät aám
aùp hôn. Coâ beù nguû thieáp ñi döôùi laøn hôi aám cuûa
ngoïn ñeøn ñöôøng.
Moät vaøi coâng nhaân ñang quaây quaàn beân ñoáng löûa
trong phieân tröïc ban theo lòch coâng taùc chôït nhìn
thaáy aùnh saùng khaùc thöôøng cuûa ngoïn ñeøn ñöôøng
neân ñaõ ñeán gaàn ñeå xem söï theå. Hoï baét gaëp em beù
ñang nguû say söa trong söï bao boïc cuûa aùnh ñeøn.
Thaät ngôõ ngaøng: ñeâm nay kyû nieäm ñeâm Chuùa
Giaùng Sinh.
Caùc coâng nhaân laáy chieác aùo khoaùc boïc coâ beù laïi vaø
ñöa ñeán ñoàn caûnh saùt. Trôû veà nhaø, trong loøng moãi
ngöôøi vaãn coøn ñoïng laïi hình aûnh ñeïp cuûa ngoïn
ñeøn ñöôøng, vaø hoï tieáp tuïc suy nghó veà söï kieän la
luøng naøyï.
Khi cha meï nhaän laïi ñöôïc coâ con gaùi vaø thaáy noù
vui töôi khoeû maïnh, hoï khoâng ngôùt lôøi taï ôn Thieân
Chuùa. Ñeâm aáy, hoï chaúng caàn baát cöù haøng hoaù
hay quaø caùp naøo ñeå coù ñöôïc nieàm vui trong ngaøy
leã Giaùng Sinh, bôûi vì hoï ñaõ coù moät thöù coøn quyù giaù
hôn gaáp boäi: gia ñình ñoaøn tuï trong söïï hieäp nhaát,
yeâu thöông nhau nhö chöa töøng bao giôø coù. Ñeâm
nay, Chuùa Giaùng Sinh thöïc söï trong gia ñình vaø
trong loøng hoï.
NHÖÕNG CHÆ DAÃN SÖ PHAÏM
Kinh nghieäm aån daáu trong chuyeän keå
Ñeâm an bình, ñeâm thinh laëng, ñeâm maø Thieân
Chuùa ñaõ vieáng thaêm daân Ngöôøi. Taát caû nhöõng yù
nghóa linh thieâng cuûa ñeâm Giaùng Sinh ngaøy hoâm
nay ñaõ ñöôïc thay theá baèng hình thöùc khaùc. Ngöôøi
ta mua saém, vui chôi, tieäc tuøng. Hoï boû queân Thieân
Chuùa Ñaáng laø chuû lòch söû, ñeå lang thang ngoaøi
phoá. Ngöôøi ñeán, nhöng nhaân loaïi ñaõ khoâng nhaän
ra Ngöôøi.
Trong caâu chuyeän, coâ beù bò ñaõ bò laïc treân ñöôøng
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 27
TRANG GIAÙO DUÏC
Daàu chuùng ta
ñi khaép maët
ñaát ñeå tìm caùi
ñeïp, neáu ta
khoâng mang
caùi ñeïp theo,
ta seõ khoâng
tìm thaáy noù
ñaâu.
Ralph Waldo
Emerson
phoá, nhöng ít ai nhaän ra söï kieän naøy vì ai ai cuõng
maûi lo mua saém. Hoï soáng maàu nhieäm Giaùng Sinh
theo nhöõng yù nghóa raát traàn tuïc. Söï coá xaûy ra cho
gia ñình coâ beù ñaõ laøm cho cha meï coâ khaùm phaù
ra yù nghóa ñích thöïc cuûa ngaøy Chuùa giaùng traàn.
Trong khi con ngöôøi khoâng nhaän ra söï laïc loõng cuûa
coâ beù thì moät ngoïn ñeøn ñöôøng voâ tri ñaõ nhaän ra coâ
beù vaø “laøm moät haønh ñoäng” thöïc söï yù nghóa cuûa
ngaøy Giaùng Sinh. Ñaây laø moät söù ñieäp gioùng leân
cho con ngöôøi: Laøm theá naøo ñeå leã Giaùng Sinh thöïc
söï laø ngaøy chôø ñoùn Thieân Chuùa ñeán traàn gian?
Nhöõng caâu hoûi gôïi yù cho ñoái thoaïi
- Vì sao em beù bò laïc?
- Taïi sao khoâng ai nhaän ra raèng em beù
ñang ñi laïc?
- Ñieàu gì ñaõ xaûy ra khi em beù ñeán gaàn ngoïn
ñeøn ñöôøng?
- Taïi sao nhöõng ngöôøi boä haønh khoâng nhìn
thaáy em?
- Ai ñaõ nhìn thaáy em vaø cöùu giuùp em?
- Theo baïn Giaùng Sinh coù nghóa laø gì?
- Caâu chuyeän naøy cho thaáy coù nhöõng thöù
quan troïng hôn caû nhöõng moùn quaø Giaùng
Sinh, ñoù laø nhöõng ñieàu gì?
- Coù caàn thieát mua saém thaät nhieàu thöù ñeå
möøng ngaøy Chuùa ñeán khoâng?
- Thoâng thöôøng gia ñình baïn möøng leã
Giaùng Sinh theá naøo?
- Ñieàu gì caûn trôû vaø laøm cho vieäc möøng Leã
Giaùng Sinh khoâng coøn mang yù nghóa ñích
thaät?
Hoaït ñoäng
1. Giaùo lyù vieân caét moät ngoâi sao thaät lôùn baèng
caïc-toâng, giöõa taâm ngoâi sao daùn haøng chöõ:
“Chæ thöïc laø ngaøy leã Giaùng Sinh khi...” Caùc
hoïc sinh vieát nhöõng haønh ñoäng laøm cho ngaøy
Giaùng Sinh thöïc söï coù yù nghóa, töùc laø nhöõng
haønh ñoäng cho thaáy söï hieän dieän cuûa Thieân
Chuùa.
2. Treân moät mieáng caïc-toâng lôùn coù hình daïng
vui nhoän cuûa muøa Giaùng Sinh, haõy cho hoïc
sinh ghi nhöõng caâu quaûng caùo maø caùc cöûa
haøng hay söû duïng ñeå baùn haøng vaøo muøa
Giaùng Sinh. Khi mieáng caïc-toâng ñaõ ñaày, giaùo
lyù vieân ghi phía treân vaø döôùi haøng chöõ naøy:
Giaùng Sinh giaû taïo. Sau ñoù giaùo lyù vieân haõy
laáy moät mieáng caïc-toâng hình ngoâi sao khaùc,
treân ñoù ñaõ gaén nhöõng haøng chöõ hay nhöõng
hình ñeå dieãn taû moät Giaùng Sinh thöïc söï.
Caû Kinh Thaùnh cuõng keå laïi...
Giaùo lyù vieân keå laïi vieäc Chuùa Giaùng Sinh trong
maùng coû taïi Beâ-lem, vôùi söï hieän dieän cuûa muïc
ñoàng, caùc ñaïo só vaø cha meï cuûa Ngaøi.
SOÁ 8 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 28
TRANG GIAÙO DUÏC
Ngaøy kia, moät chaøng trai ñi daïo treân bôø bieån, anh ta thaáy moät con sao bieån daït vaøo bôø caùt.
Nheï nhaøng, anh caàm con sao bieån leân
vaø thaû noù xuoáng laøn nöôùc bieån. Khi
con sao bieån vöøa chaïm vaøo laøn nöôùc,
chaøng trai nghe nhö coù moät tieáng noùi
thoaûng qua, raát nheï, nhöng anh khoâng
theå hieåu ñöôïc ñoù laø tieáng noùi hay moät
laøn gioù lao xao.
Ñi theâm moät chuùt, chaøng trai laïi baét
gaëp moät buïi caây nhoû ñong ñöa giöõa
ñaàu soùng, treân ñoù, moät con thaïch suøng
ñang ñöa vuøng vaãy. Anh ñuoåi theo laøn
soùng, löôïm buïi caây vaø ñaët treân ñaùm
caùt khoâ treân bôø. Con thaïch suøng sung
söôùng chaïy cuoáng cuoàng treân daûi caùt
vaø leo thoaét leân caây cao. Vöøa khi ñoù,
chaøng trai nghe thoaûng qua beân tai
mình moät tieáng thì thaàm, raát kheõ. Laàn
naøy chaøng cuõng khoâng theå hieåu ñoù laø
caùi gì: Coù theå laø tieáng noùi, hay tieáng
gioù, hay tieáng soùng bieån rì raøo.
Treân ñöôøng veà nhaø, chaøng laïi baét gaëp
moät con chim seû ñang naèm tuyeät voïng
döôùi caønh caây gaãy. Chaøng tieán ñeán,
naâng caønh caây leân, loâi con chim seû ra
vaø dòu daøng chaêm soùc noù vôùi laøn hôi thôû
aám aùp, nhöõng caùi vuoát ve nheï nhaøng.
Con chim hoài tænh. Chaøng trai thaû noù
bay leân trôøi xanh vôùi veû maõn nguyeän.
Tieáng xì xaøo laïi xuaát hieän, raát nheï. Coù
leõ laø tieáng laù caây xaøo xaïc! Chaøng nghó.
Chaøng trai tieáp tuïc böôùc ñi. Ah! Moät
ñaøn kieán noùi ñuoâi nhau thaønh haøng caét
ngang con ñöôøng. Chuùng cöù theá chaêm
chæ tieán böôùc, chaúng lo nghó seõ coù theå
bò ai ñoù ñi ñöôøng giaãm ñaïp leân. Chaøng
trai kheùo leùo dôïm böôùc, traùnh ñeå khoûi
giaãm vaøo ñaøn kieán. Laï thay, vöøa böôùc
kyø laï
Tieáng noùi
Baøi vieát:
NGOÏC YEÁN, FMA
THIEÂN NHIEÂN ÑAÕ LEÂN TIEÁNG
CAÙM ÔN CHAØNG TRAI MOÃI
KHI CHAØNG LAØM ÑIEÀU GÌ ÑOÙ
ÑEÅ CHAÊM SOÙC, TOÂN TROÏNG
CHUÙNG.
CHÌA KHOÙA ÑEÅ MÔÛ RA NHÖÕNG
RUNG ÑOÄNG NÔI TAÂM HOÀN
CHAØNG TRAI TREÛ CHÍNH LAØ
LOØNG NHAÂN AÙI
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 29
tieáp, chaøng laïi nghe nhö coù tieáng ai ñoù thì thaøo
thoaùng nheï. Chaøng quay laïi. Khoâng moät boùng
ngöôøi. Chaøng töï nhuû: mình kheùo töôûng töôïng!
Böôùc vaøo saân nhaø, chaøng trai thaáy bình hoa bò
gioù ñuøa rôùt, naèm laên loùc treân neàn gaïch. Nhöõng
boâng hoa trong bình ñang daàn heùo taøn. May
thay, chieác bình khoâng vôõ. Chaøng löôïm chieác
bình, caém laïi hoa vaø cho nöôùc ñaày bình vôùi hy
voïng nhöõng boâng hoa seõ töôi laïi.
Moät ngaøy raát bình thöôøng, vôùi nhöõng gaëp gôõ
nho nhoû treân ñöôøng laøm chaøng vui vui. Taâm
traïng phaán khôûi, chaøng ñöùng tröôùc cöûa nhaø, tra
chìa khoaù vaøo oå. Vöøa khi caùnh cöûa môû ra,moät
tieáng noùi vang leân, tieáng noùi maø chaøng ñaõ nghe
laëp laïi nhieàu laàn treân ñöôøng ñi nhöng khoâng
hieåu, vaø baây giôø tieáng noùi aáy thaät roõ raøng, vôùi
aâm thanh eâm dòu: “Xin caûm ôn”.
Thieân nhieân ñaõ leân tieáng caûm ôn chaøng trai
moãi khi chaøng laøm ñieàu gì ñoù ñeå chaêm soùc, toân
troïng chuùng.
NHÖÕNG CHÆ DAÃN SÖ PHAÏM
Kinh nghieäm aån daáu trong chuyeän keå
Cuoäc ñi daïo cuûa chaøng trai cuõng gioáng nhö
nhieàu cuoäc ñi daïo cuûa nhieàu ngöôøi. Nhöng ñieàu
laøm cho cuoäc ñi daïo cuûa chaøng trai trôû neân yù
nghóa, ñoù laø traùi tim cuûa chaøng ñaõ rung ñoäng
tröôùc nhöõng traïng huoáng cuûa töøng söï soáng.
Moät con sao bieån, moät con thaïch suøng, moät
con chim, con kieán, caùnh hoa...duø voâ danh, ñeàu
ñöôïc chaøng giuùp ñôõ, toân troïng, baûo veä.
Chìa khoaù môû ra nhöõng rung ñoäng nôi loøng
chaøng trai treû ñoù laø LOØNG NHAÂN AÙI. Loøng nhaân
aùi laø tính caùch ñaëc tröng cuûa con ngöôøi. Loøng
nhaân aùi khieán con ngöôøi coù khaû naêng ñoái xöû
toát khoâng chæ con ngöôøi, maø coøn cho con ngöôøi
khaû naêng ñoái xöû toát vôùi thieân nhieân
Nhöõng caâu hoûi gôïi yù cho ñoái thoaïi
- Chaøng trai ñaõ laøm gì ñeå cho
Thieân nhieân noùi tieáng “caûm
ôn” chaøng?
- Taïi sao chaøng trai ñaõ coù caùch
ñoái xöû nhö theá?
- Baïn coù bao giôø chaêm soùc thieân
Nhöõng nuï cöôøi
hoàn nhieân vaø
deã thöông cuûa
caùc treû em taïi
Trung Taâm
MAI HOØA
nhieân chöa? Baïn ñaõ cö xöû nhö chaøng
trai trong caâu chuyeän chöù?
- Khi coù ai ñoù phaù hoaïi thieân nhieân, baïn
seõ noùi gì vôùi hoï?
- Thoâng thöôøng, baïn coù hay xaû raùc xuoáng
ñaát khoâng?
- Baïn thöôøng laøm gì ñeå giuùp ñôõ baïn beø,
cha meï?
- Baïn coù nhaän ñöôïc nhieàu söï giuùp ñôõ
khoâng? Vaø sau moãi laàn nhaän ôn, baïn
noùi gì?
Hoaït ñoäng
1. Giaùo lyù vieân laøm moät “moâ hình” khu
röøng, vôùi caây vaø nhöõng con thuù caùch
ñôn sô baèng tranh veõ hoaëc nhöõng vaät
duïng. Chia hoïc sinh thaønh hai nhoùm:
Nhoùm baûo veä ñoäng vaät, nhoùm baûo
veä caây röøng. Moãi nhoùm seõ duøng giaáy
carton laøm thaønh nhöõng baûng chæ daãn,
treân ñoù coù nhöõng ñeà nghò baûo veä ñoäng
vaät hay caây röøng. Hai nhoùm trình baøy
vaø saép xeáp trong khung caûnh cuûa khu
röøng.
2. Sau ñoù, moät nhoùm laøm vieäc chung,
thaûo luaän vaø ghi nhaän moät soá ñieàu con
ngöôøi ñang phaù hoaïi moâi tröôøng, sinh
thaùi, thieân nhieân (trong moâi tröôøng cuï
theå cuûa ñòa phöông, hay cuûa ñaát nöôùc,
hay môû roäng treân bình dieän quoác teá).
Nhoùm thöù hai ñeà xuaát nhöõng gì con
ngöôøi coù theå laøm ñeå baûo veä thieân nhieân.
Cuoái cuøng, saép xeáp nhöõng ghi nhaän vaø
ñeà xuaát cuûa caû hai nhoùm, vôùi nhöõng vaán
ñeà vaø ñeà xuaát töông öùng.
Caû Kinh Thaùnh cuõng keå laïi...
Keå laïi nhöõng söï kieän taïo döïng cuûa saùch
Saùng Theá Kyù (chöông 1,2). Giaùo lyù vieân keå
cho hoïc sinh veà vieäc Thieân
Chuùa taïo döïng. Boån phaän vaø
traùch nhieäm maø Thieân Chuùa
trao cho con ngöôøi ñoái vôùi
thieân nhieân. Khôi daäy nôi caùc
hoïc sinh taám loøng nhaân aùi ñoái
vôùi caû thieân nhieân trong vieäc
baûo veä moâi tröôøng.
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 30
Chuùa giaùng traàn
AÙnh sao
Gieâsu ôi,
ngaøi laø aùnh sao,
Ngaøi höôùng daãn ngöôøi lôùn cuõng nhö treû nhoû
ñeán vôùi nieàm vui Thieân Chuùa höùa ban,
baèng chính lôøi cuûa Tin Möøng.
Gieâsu ôi,
ngaøi laø aùnh sao,
chính ngaøi ñaõ saùng soi
ngöôøi lôùn cuõng nhö treû nhoû
baèng chính söï hieän dieän cuûa ngaøi, ôû giöõa hoï;
chính ngaøi ñaõ thaép leân trong coõi loøng hoï
tia saùng cuûa nieàm vui
trong khi hoï ñang bò chìm ñaém
trong boùng ñeâm buoàn baõ.
Gieâsu ôi,
ngaøi laø aùnh sao!
Chính ngaøi ñaõ söôûi aám ngöôøi lôùn cuõng nhö treû nhoû
baèng hôi aám tình baïn cuûa ngaøi;
chính ngaøi ñaõ laøm tuoân traøo nôi hoï
ngoïn löûa cuûa söï ngoït ngaøo
coù khaû naêng laøm tan ñi giaù laïnh
cuûa söï xaáu nôi thaân phaän con ngöôøi.
Gieâsu ôi,
ngaøi laø aùnh sao
saùng soi taát caû nhaân loaïi treân maët ñaát.
Moät tin troïng ñaïi:
hoâm nay Chuùa Giaùng Traàn!
Gieâsu ñöôïc sinh ra
nhö moät ngöôøi anh em beù nhoû cuûa chuùng ta:
Thieân Chuùa tröôùc maét chuùng ta
gioáng nhö taát caû caùc treû treân traùi ñaát.
Gieâsu ñaõ sinh ra!
Haõy ngaém nhìn ñoâi moâi cuûa Ngaøi
baïn seõ thaáy nuï cöôøi cuûa Thieân Chuùa!
Chuùa Gieâsu ñaõ giaùng traàn,
Ngaøi laø Thieân Chuùa ôû ñaây
vaø seõ ôû laïi vôùi chuùng ta maõi maõi,
ngaøy cuõng nhö ñeâm,
Thieân Chuùa ôû laïi vôùi con ngöôøi maõi maõi!
Chuùa Gieâsu ñaõ sinh ra,
ngaøi seõ chôi, seõ cöôøi, seõ khoùc nhö chuùng ta,
ngaøi seõ quan taâm, laéng lo
ñeán nhöõng ai ngheøo khoù vaø baát haïnh,
ngaøi seõ giang roäng caùnh tay treân thaäp giaù
vaø nôi ngaøi,
ta seõ thaáy Thieân Chuùa – Ñaáng ñaõ hieán daâng tình yeâu
vaø troïn veïn chính Ngaøi cho theá giôùi.
Chuùa Gieâsu ñaõ giaùng traàn,
Thieân Chuùa ôû ñaây, giöõa loaøi ngöôøi
Chuùc möøng Giaùng Sinh.
Lôøi Nguyeän Caàu
Nhö nhöõng baïn treû khaùc, Aldo Marcozzi xöùng ñaùng ñöôïc nhaéc ñeán bôûi loøng toát laï thöôøng cuûa anh. Nôi anh, moïi söï ñeàu bình thöôøng: moät gia ñình toát laønh, nhaø ôû,
tröôøng hoïc, vui chôi, theå thao, beø baïn...tuy nhieân, anh ñaõ bieát
bieán moïi söï bình thöôøng thaønh phi thöôøng qua vieäc trung thaønh
vôùi boån phaän, caàu nguyeän lieân læ vaø soáng tình yeâu vò tha ñoái vôùi
tha nhaân. Coù theå noùi anh laø moät con ngöôøi daønh troïn “cho gia
ñình vaø giaùo hoäi”. Anh ñaõ bieát thaùnh hoùa nhöõng ngaøy soáng
trong vieäc chu toaøn nhöõng boån phaän lieân quan ñeán toân giaùo, gia
ñình vaø hoïc ñöôøng.
Anh ñaõ ñöôïc moïi ngöôøi gaùn cho caùi teân “chaøng trai vó ñaïi”. Hôn
heát, anh ñaõ bieát soáng töû teá, vaø thanh thaûn trong giao tieáp vôùi
moïi ngöôøi chung quanh. Thöïc vaäy, anh laø moät con ngöôøi luoân
bieát soáng yeâu meán Thieân Chuùa vaø tha nhaân, vaø khoâng heà muoán
laøm ñieàu gì khieán ngöôøi khaùc phaät loøng. Voán ñöôïc sinh ra trong
moät gia ñình töû teá, anh ñaõ ñöôïc giaùo duïc kyõ löôõng veà ñöùc tin.
Ñieàu naøy töïa nhö moät ngoïn ñeøn saùng soi cho caû ngaøy soáng
cuûa anh cuõng nhö ñieàu höôùng loái öùng xöû cuûa anh. Aldo noùi raèng
khoâng gì coù theå ngaên caûn anh thi haønh nhöõng traùch nhieäm vaø
nhöõng ñoøi hoûi cuûa nieàm tin. Chính vì theá maø anh daùm töø choái
moät buoåi ñi daïo, moät cuoäc ñua, moät buoåi caém traïi neáu nhöõng
ñieàu naøy caûn trôû anh tham döï thaùnh leã hay giuùp leã.
Vôùi anh, caàu nguyeän trôû thaønh hôi thôû: anh khoâng bao giôø muoán
boû qua vieäc naøy bôûi thieáu noù anh caûm thaáy ñau buoàn. Chính
caàu nguyeän giuùp anh luoân soáng trong söï trong saùng vaø bình an.
Khi leân möôøi tuoåi, anh ñaõ coù loøng yeâu meán Chuùa Gieâsu Thaùnh
Theå tha thieát ñeán noãi khoâng heà muoán boû qua vieäc tham döï
thaùnh leã vaø hieäp leã haøng ngaøy. Khi caûm thaáy coù chuùt boùng toái
laøm xao ñoäng söï bình an noäi taâm, anh ñaõ chaïy ngay ñeán vôùi toøa
caùo giaûi. Meï cuûa anh ñaõ tieát loä moät vaøi giai thoaïi thuù vò trong
cuoäc ñôøi cuûa Aldo. Moät buoåi saùng kia, baø noùi vôùi anh: “Aldo,
con khoâng caàn phaûi daäy sôùm quaù nhö vaäy...taát caû vaãn coøn ñang
nguû maø”. Anh ñaõ traû lôøi: “Meï ôi, neáu meï muoán con vaâng lôøi, thì
con seõ theo lôøi meï daïy. Nhöng con muoán daäy sôùm vì tröôùc khi
ñeán tröôøng con muoán ñeán nhaø thôø, con muoán laõnh nhaän Chuùa
Gieâ-su Thaùnh Theå”. Cuõng caàn nhôù laïi raèng vaøo thôøi ñoù, ai muoán
röôùc leã caàn phaûi giöõ chay töø nöûa ñeâm tröôùc khi leân röôùc leã. Nhö
theá, anh thaøø boû böõa ñieåm taâm chöù khoâng boû Thaùnh leã. Vôùi anh,
moät ngaøy khoâng hieäp leã gioáng nhö moät ngaøy khoâng coù maët trôøi:
moät ngaøy thaät buoàn thaûm vaø chaùn naûn.
Theá roài ngaøy cuûa anh ñaõ ñeán: Anh bò laâm beänh naëng, nhöng
thaùi ñoä vui töôi, bình thaûn cuûa anh ñaõ trôû thaønh maãu göông vaø
ñaùnh ñoäng caùc baïn höõu. Laàn chuoãi laø caùch thöùc caàu nguyeän
ñöôïc anh öa chuoäng vì Meï Maria ñaõ laø ngöôøi meï thöù hai cuûa
anh. Anh qua ñôøi vaøo ngaøy thöù baûy 24 thaùng 11 naêm 1928,
truøng vôùi ngaøy anh ñöôïc sinh ra. Ñaây cuõng
laø ngaøy ñöôïc daâng kính ñaëc
bieät Ñöùc Maria Phuø Hoä
Caùc Giaùo Höõu.
VÔÙI ANH, MOÄT NGAØY
MAØ KHOÂNG HIEÄP LEÃ,
THÌ TÖÏA NHÖ MOÄT
NGAØY KHOÂNG AÙNH
MAËT TRÔØI, MOÄT NGAØY
THAÄT AÛM ÑAÏM VAØ
BUOÀN THAÛM
Baøi vieát:
NGOÏC YEÁN FMA
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 31
GÖÔNG SOÁNG CHO BAÏN TREÛ
Aldo
marcozzi
vieäc thöïc thi söù meänh vaø ñoaøn suûng Sa-leâ-dieâng treân
ñaát nöôùc naøy.
Söù maïng vaø coâng cuoäc Sa-leâ-dieâng treân ñaát nöôùc
Lithuania
Nhöõng nhaø truyeàn giaùo Sa-leâ-dieâng ngöôøi YÙ ñaõ ñaët
chaân leân ñaát nöôùc naøy vaøo ñaàu nhöõng naêm 1920. Ñeán
naêm 1924, coäng ñoaøn Sa-leâ-dieâng ñaàu tieân ñaõ chính
thöùc ñöôïc thaønh laäp taïi Vilnius. Vôùi loøng nhieät huyeát
toâng ñoà cuûa caùc vò truyeàn giaùo, ôn goïi Sa-leâ-dieâng baûn
xöù ñaõ ñöôïc gaày döïng vaø phaùt trieån. Soá hoäi vieân truyeàn
giaùo taïi ñaây cuõng ñöôïc taêng theâm. Nhôø theá maø vaøo
naêm 1938, coäng theå Sa-leâ-dieâng thöù hai ñöôïc thieát laäp
taïi thuû ñoâ Kaunas caùch Vilnius (thuû ñoâ hieän nay cuûa
Lithuania) 100 caây soá veà höôùng Baéc.
Öôùc mô xaây döïng moät ñaïi gia ñình Sa-leâ-dieâng vöõng
maïnh taïi Lithuania cuûa nhöõng nhaø truyeàn giaùo ñaõ bò daäp
taét vaøo naêm 1940 khi ñaát nöôùc döôùi quyeàn ñieàu khieån
cuûa chính quyeàn Soâvieát. Caùc nhaø truyeàn giaùo ngoaïi
quoác ñaõ bò truïc xuaát. Ñoái dieän vôùi khoù khaên veà nhieåu
maët, caùc Sa-leâ-dieâng baûn xöù ñaønh rôøi boû queâ höông ñeå
tieáp tuïc ôn goïi Sa-leâ-dieâng taïi Ñöùc, YÙ vaø Thuïy Syõ. Vôùi
söï suïp ñoå cuûa nhaø nöôùc Soâ-vieát ôû caùc nöôùc Ñoâng AÂu
vaøo naêm 1990, Lithuania ñaõ sang moät trang söû môùi
vôùi söï taùi sinh khoâng chæ ñoái vôùi vaän meänh cuûa ñaát
nöôùc Lithuania, maø coøn ñoái vôùi söù meänh Sa-leâ-dieâng
taïi ñaát nöôùc naøy. Hai coäng theå Vilnius vaø Kaunas ñaõ
ñöôïc gaày döïng laïi vaø tröïc thuoäc tænh doøng Sa-leâ-dieâng
Russia-Ucraina vaø Belarus. Naêm 2005, Lithuania ñaõ trôû
thaønh laõnh ñòa truyeàn giaùo cuûa Tænh doøng Lombardia-
Milano-Emilia Romagna – YÙ Ñaïi Lôïi. Do nhieàu yeáu toá
khaùc nhau veà ñòa lyù vaø nhaân söï, töø ngaøy 01.09.2010,
Lithuania laïi ñöôïc saùt nhaäp vaøo Tænh doøng Piemonte
Valle d’Aosta thuoäc mieàn Baéc YÙ.
Hieän nay coâng cuoäc Sa-leâ-dieâng treân ñaát nöôùc nhoû beù
naøy cuõng thaät söï khieâm toán caû veà cô sôû vaät chaát laãn soá
hoäi vieân: 3 hoäi vieân baûn xöù, 3 nhaø truyeàn giaùo ngöôøi YÙ,
2 hoäi vieân ngöôøi Ba Lan, thaøy phoù teá Vinh sôn Nguyeãn
Kim Hoan vaø thaày Phan-xi-coâ Ñoaøn Quoác Kyø hieän ñang
theo hoc Thaàn Hoïc taïi YÙ. Duø raát giôùi haïn veà nhaân söï,
nhöng nhöõng ngöôøi con cuûa Don Bosco vaãn ñaõ vaø ñang
theå hieän khuoân maët vaø ñoaøn suûng cuûa Don Bosco nôi
hai giaùo xöù vaø hai nguyeän xaù. Beân caïnh ñoù, caùc anh em
coøn tham gia vaøo nhöõng hoaït ñoäng baùc aùi xaõ hoäi nöõa.
Cuøng ñoàng haønh vôùi anh em Sa-leâ-dieâng (SDB) laø caùc
nöõ tu Con Ñöùc Meï Phuø Hoä Caùc Giaùo Höõu (FMA). Caùc
nöõ tu naøy cuõng ñang hieän dieän vaø laøm vieäc taïi Kaunas.
Caû hai ñaõ taïo neân moät choã döïa tinh thaàn khoâng theå
thieáu cho caùc ngöôøi treû Lithuania trong boái caûnh luaân lyù
xaõ hoäi vaø kinh teá ñaày phöùc taïp hieän nay.
Caùnh ñoàng truyeàn giaùo Sa-leâ-dieâng taïi Lithuania quaû
thaät raátø roäng lôùn ñuùng nhö Tin möøng noùi: “luùa chin
ñaày ñoàng maø thôï gaêt thì ít”. Tuy theá, vaãn khoâng thieáu
nhöõng thöû thaùch tröôùc maét. Tröôùc tieân vaø khaún thieát
nhaát laø söï khan hieám veà ôn goïi ñòa phöông vaø söï thieáu
thoán veà cô sôû vaät chaát. Ngoaøi ra, chính “chuû nghóa tieâu
thuï” vaø chöùng “nghieän röôïu” ñang traøn ngaäp khaép ñaât
nöôùc Lithuania. Nhöõng teä naïn naïn naøy ñang taùc ñoäng
tai haïi treân caùc ngöôøi tre. Ngoaøi ra, hoï coøn ñaùnh maát
caûm thöùc veà söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa cuõng nhö
caûm thöùc veà toäi. Nhaø thôø vaø nhöõng nôi thôø phöôïng
trôû neân xa laï ñoái vôùi caùc ngöôøi treû. Hoï khoâng caûm thaáy
caàn ñeán nhaø thôø cho baèng caàn ñeân caùc trung taâm mua
saém, sieâu thò vaø caùc trung taâm giaûi trí... Ñieàu naøy cuõng
ñaõ ñöôïc khaêng ñònh raát roõ trong thoâng ñieäp “Söù vuï
Ñaáng Cöùu Theá” soá 33: “Hoï... ñaõ maát ñi caûm quan soáng
ñoäng cuûa ñöùc tin, thaäm chí khoâng coøn coi mình laø phaàn
töû cuûa Giaùo Hoäi nöõa, vaø soáng moät cuoäc soáng xa laï vôùi
Chuùa Kitoâ vaø Phuùc AÂm cuûa Ngaøi.”
Hôn bao giôø heát, moãi ngöôøi Kitoâ höõu noùi chung vaø töøng
ngöôøi Sa-leâ-dieâng noùi rieâng, ñang ñöôïc môøi goïi yù thöùc
vaø soáng caên tính “Ngoân Söù” cuûa mình. Caên tính naøy
khoâng chæ nhaém ñeán nhöõng ai chöa töøng nhaän bieát
Thieân Chuùa maø coøn höôùng ñeán vieäc laøm khôi leân nôi
ngöôøi treû vieäc ñoùn nhaän chính Ñöùc Kitoâ vaø Lôøi cuûa Ngaøi.
Hình treân: Quoác kyø vaø ñaát nöôùc Lithuania
Hình giöõa: Thaøy Quoác Kyø, anh em SDB vaø gia ñình ngöôøi Lithuania
Hình döôùi: Thaùy Quoác Kyø vaø ñoäi boùng (caû caàu thuû nam & nöõ)
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 33SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 32
tieân taùch ra khoûi khoái Soâ-vieát ñeå thoáng nhaát
vaø taùi ñoäc laäp ngaøy 11.03.1990. Hieän nay
Lithuania ñaõ trôû thaønh moät nöôùc coù neàn kinh
teá ñang treân ñaø phaùt trieån trong khoái Lieân
Hieâp Chaâu AÂu. Ngaøy 21.12.2007, Lithuania
ñaõ chính thöùc ñöôïc coâng nhaän laø thaønh vieân
trong khoái Schengen.
Veá maët toân giaùo, taïi Lithuania coù nhieàu toân
giaùo khaùc nhau ñang hoaït ñoäng: gaàn 80%
daân soá laø ngöôøi Coâng giaùo Roma, 4,9% theo
Chính Thoáng Ñoâng Phöông, 1,9% theo Tin
Laønh vaø 9,5% voâ thaàn. Soá coøn laïi khoaûng
1,6% thuoäc caùc toân giaùo khaùc nhau: Do Thaùi
giaùo, Hoài Giaùo...
Naêm 2009, ngöôøi Sa-leâ-dieâng taïi ñaát nöôùc
Lithuania cuõng vui möøng kyû nieäm bieán coá
150 naêm thaønh laäp Tu Hoäi Sa-leâ-dieâng. Ñaõ
75 naêm troâi qua keå töø khi caùc anh em Sa-leâ-
dieâng ñaàu tieân ñaõ ñeán hieän dieän vaø laøm vieäc
cho caùc treû ngheøo taïi Lithuania. Ñaây cuõng
laø dòp ñeå anh em Sa-leâ-dieâng taïi ñaây nhìn laïi
TUY SOÁ ANH EM SA-LEÂ-DIEÂNG TAÏI MIEÀN
ÑAÁT LITHUANIA VAÃN CHÖA ÑEÁN 10 HOÄI
VIEÂN, NHÖNG ANH EM VAÃN SOÁNG VAØ
KHÔI LEÂN NÔI TAÂM HOÀN CAÙC NGÖÔØI
TREÛ NIEÀM KHAO KHAÙT VAØ ÑOÙN NHAÄN
TIN MÖØNG CUÛA ÑÖÙC KI-TOÂ
Coäng Hoøa Lithuania (Lietuvos) laø moät ñaát nöôùc nhoû beù vôùi toång dieän tích 65.200 caây soá vuoâng, thuoäc vuøng bieån Baltic. Toång
daân soá chæ 3,4 trieäu.
Ngöôïc doøng lòch söû vaøo theá kyû XIV, Lithuania laø
moät nöôùc roäng lôùn thuoäc Chaâu AÂu. Naêm 1772
Lithuania ñaõ bò saùp nhaäp vaøo vöông quoác Russia.
Trong thôøi Theá chieán I, Lithuania ñaõ giaønh ñöôïc
ñoäc laäp vaø laäp quoác ngaøy 16.02.1918. Nieàm haïnh
phuùc veà moät xaõ hoäi ñoäc laäp vaø töï do cuûa Lithuania
keùo daøi chöa ñöôïc bao laâu thì ñaõ bò choân vuøi trong
Chieán Tranh Theá Giôùi II. Naêm 1940, Lithuania ñaõ
bò Soâ-vieát chieám ñoùng. Vaøo cuoái theá kyû 20, Soâ-vieát
ñaõ suïp ñoå, nhôø ñoù Lithuania laø nöôùc Coäng Hoøa ñaàu
Mieàn Ñaát truyeàn giaùo
Baøi vieát:
QUOÁC KYØ SDB
Loøng nhaân aùi laø
laø vuõ khí cao quyù
nhaát ñeå chieán
thaéng
Thaønh Ngöõ Myõ
NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG
Thaøy Quoác Kyø vaø nhoùm giôùi treû haønh höông muøa heø - Lithuania
LITHUANIA
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 35
Soáng laø...
bieát nhìn ra nhöõng neùt ñeïp thaâm
saâu coøn aån giaáu nôi ngöôøi khaùc.
Neáu coù aùnh saùng nôi con ngöôøi, noù seõ toaû
saùng ra chung quanh.
(ALBERT SCHWEITZER)
Soáng laø...
bieát ñeå mình bò noå tung bôûi
thöù tình yeâu chaân thöïc.
Thöù tình yeâu chöa chín muøi thì noùi:
“Toâi yeâu baïn vì toâi caàn ñeán baïn”
Coøn Tình yeâu thaät söï thì laïi noùi:
“Toâi caàn baïn vì toâi yeâu baïn”
(ERICH FROMM)
Soáng laø...
Ñeå Thieân Chuùa mang chuùng
ta treân baøn tay cuûa Ngöôøi.
Neáu trong taêm toái, toâi naém ñöôïc baøn
tay cuûa Ngöôøi, theá laø ñuû cho toâi, bôûi vì
toâi bieát chaéc raèng ngay caû khi bò saåy
chaân, toâi cuõng chaúng bao giôø vaáp teù.
(CAÀU NGUYEÄN CUÛA NGÖÔØI AÙI NHÓ LAN)
NGOÏC YEÁN, FMA chuyeån ngöõ
-
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 34
Soáng laø...
khi trong aùnh maét baïn coù neùt
raïng ngôøi cuûa buoåi ban mai.
Hoâm nay ñoái vôùi toâi, maët trôøi môùi moïc leân;
moïi vaät ñeàu soáng,
moïi söï ñeàu soáng ñoäng,
moïi vaät ñeàu kích thích nôi toâi nieàm say meâ,
moïi söï ñeàu laøm toâi thích thuù.
(ANNE DE LENCLOS)
Soáng laø...
bieát theo ñuoåi nhöõng ñieàu
thöïc söï quan troïng.
Haõy böôùc ñi vôùi nhöõng öôùc mô cuûa baïn.
Haõy daùm ñaûm nhaän cuoäc soáng
maø caùc baïn ñaõ hoaïch ñònh.
(HENRY DAVID THOREAU)
Soáng laø...
bieát bieán nhöõng taûng ñaù caûn
ñöôøng thaønh nhöõng naác thang
nhoû ñeå böôùc leân cao hôn moãi
ngaøy.
Baïn vaãn coù theå xaây döïng moät caùi gì ñoù toát
ñeïp ngay caû baèng nhöõng hoøn ñaù baïn gaëp
treân ñöôøng.
(ANTON CECHOV)
SOÁNG LAØ...
Il Seminatore
lôøi Vieät: VAÊN CHÍNH
Chaøo baïn !
Mình laø thieân thaàn baûn meänh cuûa baïn, vaø mình muoán keå
cho baïn veà moät bieán coá thaät troïng ñaïi. Vaøi tuaàn leã nöõa laø
ñeán leã Giaùng Sinh roài, moät ngaøy leã maø baïn raát mong muoán
cha meï vaø nhieàu ngöôøi khaùc taëng quaø cho baïn. Theá nhöng,
leã Giaùng Sinh coøn coù yù nghóa quan troïng hôn nhieàu ñaáy.
Ñoù laø bieán coá kyû nieäm vieäc Ñöùc Gieâ-su, Con Thieân Chuùa,
ñaõ sinh xuoáng traàn gian naøy ñeå trôû thaønh “Ñaáng Cöùu Ñoä”
cuûa nhaân loaïi.
Trong caâu chuyeän döôùi ñaây, baïn seõ ñöôïc nghe keå veà bieán
coá troïng ñaïi: Ñaáng Cöùu Ñoä ñaõ sinh xuoáng laøm ngöôøi vaø ôû
vôùi nhaân loaïi.
Taïi laøng queâ teân laø Na-da-reùt, coù moät coâ
thoân nöõ treû, ñeïp vaø toát laønh teân laø Maria.
Cha meï coâ laø oâng Gioakim vaø baø Anna. Hoï
raát haõnh dieän veà coâ vaø thöông meán coâ,
vì coâ laø moùn quaø maø Thieân Chuùa ñaõ daønh
cho hoï sau nhöõng naêm thaùng chung soáng.
Maria raát ñaïo ñöùc vaø
thöôøng hay caàu nguyeän vôùi
Thieân Chuùa. Moät ngaøy kia,
söù thaàn cuûa Chuùa ñaõ hieän
ra vôùi naøng.
Söù thaàn Ga-bri-en chuyeån ñaït cho naøng
moät tin vui: “Coâ seõ trôû thaønh Meï cuûa Con
Thieân Chuùa, vaø seõ ñaët teân cho con treû laø
Gieâ-su”.
Maria ñöôïc höùa gaû cho moät
chaøng thanh nieân thuoäc
doøng doõi vua Ña-vít teân laø
Giuse. Giuse raát yeâu Maria.
Chaøng laøm ngheà thôï moäc
vaø laø moät thanh nieân toát
buïng, chaân thöïc, vaø ñaïi
löôïng.
HAØI NHI
MÔÙI HAÏ SINH
SOÁ 9 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 36 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 37
GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ
Söù thaàn noùi tieáp: “Ngaøi laø Ñaáng Cöùu Tinh
muoân daân töøng mong ñôïi. Ngaøi seõ ñöôïc
goïi laø Con Thieân Chuùa, vaø trieàu ñaïi cuûa
Ngaøi seõ voâ cuøng voâ taän”
Nghe tin ngöôøi chò hoï EÂ-li-da-beùt ñaõ mang
thai trong luùc tuoåi giaø, Maria voäi vaõ
leân ñöôøng. Vöøa khi thaáy Maria, ñöùa con
trong loøng cuûa EÂ-li-da-beùt lieàn nhaûy möøng.
Baø lieàn leân tieáng chuùc tuïng Maria: “Em
thaät coù phuùc giöõa muoân ngöôøi phuï nöõ,
vaø ngöôøi con em ñang cöu mang cuõng
ñöôïc chuùc phuùc.”
Maria khoâng ngaàn ngaïi
traû lôøi vôùi söù thaàn raèng:
“Naøy toâi laø toâi tôù Chuùa,
xin haõy thaønh söï cho
toâi nhö lôøi Ngaøi truyeàn
daïy”
Sau khi ñöôïc thieân thaàn hieän ra trong giaác
moäng cho bieát ñöùa con maø Maria ñang cöu
mang laø Con Thieân Chuùa, Giuse ñaõ ñoùn Maria
veà nhaø mình. Giuse ñaõ hoïc bieát soáng vaâng
phuïc Thieân Chuùa.
Trong thôøi gian Maria vaø Giuse ñeán Beâ-lem, thì Maria ñaõ
ñeán luùc sinh con. Khoâng coù choã ñeå troï, Maria ñaõ phaûi haï
sinh treû Gieâ-su trong moät hang
ñaù ngoaøi caùnh ñoàng Beâ-lem.
Naøng quaán con mình trong taõ
vaø ñaët naèm trong maùng coû.
Maria vaø Giuse ñaõ rôøi Na-da-reùt ñeå ñi veà Beâ-lem thuoäc mieàn
Giu-ña ñeå ñaêng khai teân tuoåi theo chieáu chæ cuûa hoaøng ñeá
Au-guùt-toâ. Ñaây laø cuoäc toång kieåm tra daân soá ñaàu tieân.
“Ñöøng sôï! Naøy toâi baùo cho anh
em moät tin möøng troïng ñaïi.
Hoâm nay, Ñaáng Cöùu tinh ñaõ
sinh ra cho anh em trong thaønh
vua Ña-vít, Ngaøi laø Ñaáng Ki-toâ
Ñöùc Chuùa. Anh em seõ gaëp thaáy
moät treû sô sinh boïc taõ, ñaët naèm
trong maùng coû.”
Luùc ñoù, moät ngoâi sao raïng saùng treân baàu trôøi. Roài thieân thaàn
ñeán baùo tin vui cho caùc muïc ñoàng vaø môøi goïi hoï ñeán ñeå thôø
laïy treû Gieâ-su.
Sau khi sinh con ñöôïc taùm
ngaøy, Maria vaø Giuse ñaõ mang
con treû leân Ñeàn Thôø Gieâ-ru-sa-
lem ñeå tieán daâng cho Thieân
Chuùa.
OÂng giaø Si-meâ-on ñaõ aüm laáy Haøi nhi Gieâ-su treân
tay vaø chuùc tuïng Thieân Chuùa raèng: “Muoân laïy
Chuùa, giôø ñaây theo lôøi Ngaøi ñaõ höùa, xin ñeå toâi
tôù naøy ñöôïc an bình ra ñi. Vì chính maét con ñaõ
ñöôïc thaáy ôn cöùu ñoä Chuùa ñaõ daønh saün cho
muoân daân treân maët ñaát naøy”
Ba vò hieàn só ñaõ ñeán Beâ-lem vaø aùnh saùng
cuûa ngoâi sao laï ñaõ döøng laïi treân hang ñaù.
Böôùc vaøo beân trong, hoï nhìn thaáy treû Gieâ-su
vaø meï cuûa Ngaøi laø Maria. Hoï saáp mình thôø
laïy Ngaøi, roài môû baûo traùp ra, hoï daâng tieán
Ngaøi vaøng, nhuõ höông vaø moäc döôïc.
Ba vò hieàn só cuõng muoán leân ñöôøng tìm gaëp ñöôïc
Ñöùc Gieâ-su, vì hoï ñaõ nhìn thaáy ngoâi sao cuûa
Ngaøi beân trôøi Ñoâng. Theo daáu cuûa ngoâi sao laï,
hoï ñaõ thaúng höôùng ñeán Gieâ-ru-sa-lem ñeå mong
gaëp ñöôïc Haøi nhi vaø thôø laïy Ngaøi.
SOÁ 9 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 38 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 39
ñOÁ EM
ÑEÁN VÔÙI GIEÂ-SU
ÑÖÔØNG NAØO
Nhöõng con soá naøo döôùi ñaây coäng thaønh con soá 25 ?-
Chæ moät ñöôøng thoâi, em veõ ñöôïc
moät caây thoâng No-en nhö hình
beân caïnh ? Haõy caàm buùt vaø
thöû ñi.
CHÆ MOÄT ÑÖÔØNG VEÕ
THÖÛ TAØI
Theo lòch söû, coù boán ngoïn nuùi quan troïng ñoái vôùi ngöôøi theo Kitoâ giaùo: nuùi Ararat beân nöôùc Thoå, nôi con taàu cuûa oâng Noe ngöøng
taïi ñoù sau traän luït Hoàng Thuûy. Nuùi Sion laø nôi coù
thaønh Gieâ-ru-sa-lem vaø ñeàn thôø vua Sa-lo-mon ñaõ
xaây caát. Nuùi Tabor, Chuùa ñaõ bieán hình treân nuùi
naøy vaø nuùi Sinai nôi Chuùa ñaõ trao ban Möôøi Ñieàu
Raên cho daân Ngaøi.
Chuùa ñaõ hieän ra vôùi oâng Mai-sen nôi buïi gai vaø
sai oâng ñi can thieäp vôùi vua Ai Caäp cho daân Ngaøi
trôû veà Ñaát Höùa. Sau khi töø giaõ ñaát Ai Caäp hoï ñi ba
thaùng trong hoang ñòa thì tôùi nuùi Si-nai (Lñ 19:1).
Taïi chính nuùi naøy, Chuùa ñaõ hieän ra vaø trao cho oâng
caùc giôùi raên.
“Vinh quang Ñöùc Chuùa ngöï treân nuùi Si-nai vaø maây
bao phuû nuùi saùu ngaøy. Ñeán ngaøy thöù baåy, töø giöõa
ñaùm ñoâng Ngöôøi goïi oâng Mai-sen”...(Lñ 24:17)
Nuùi cao hôn 2642 thöôùc. Caùc thaøy doøng ñaõ laøm
hôn 4000 baäc thang cho khaùch haønh höông ñi
leân ñænh nuùi.
Teân Sinai coù theå coù nguoàn goác töø thaàn maët traêng
Sin ñöôïc toân thôø trong vuøng. Caùc nhaø nghieân cöùu
tuy theá vaãn chöa thoáng nhaát veà ñòa danh cuûa nuùi
thaùnh Sinai. Phaàn ñoâng chaáp nhaän Nuùi Sinai laø
ngoïn nuùi chuùng ta baøn ñeán ôû ñaây. Trong kính
thaùnh nuùi naøy ñöôïc nhaéc tôùi nhieàu laàn vaø coù theå
cuõng ñöôïc goïi toång quaùt laø Nuùi thaùnh hay laø nuùi
Horeb.
Hoaøng haäu He-le-na, vôï hoaøng ñeá Constantinoâ ñaõ
cho caát moät nhaø nguyeän ñaàu tieân taïi ñaây vaøo theá
kyû thöù 4. Tu vieän thaùnh Catarina ñöôïc caát taïi chaân
nuùi do leänh cuûa hoaøng ñeá Giustinianoâ vaøo naêm
542 AD, hoaøn thaønh naêm 565 AD. Caùc thaøy
doøng Chính Thoáng Hy laïp hieän vaãn coøn cö nguï
taïi ñaây. Tu vieän ñöôïc caát treân nôi ñöôïc cho buïi
gai boác chaùy – khi Chuùa hieän ra vôùi oâng Mai-sen.
Nuùi
SINAI
1. Nuùi thaùnh Sinai
2. Tu vieän thaùnh Catarina döôùi chaân nuùi Sinai
3. Nhöõng baäc thang treân nuùi Sinai
KINH THAÙNH CUÛA BAÏN TREÛ
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 41
2
1
3
Baøi vieát: Lm. NHÖ LOANBaøi vieát: Lm. NHÖ BÌNH
Phuùc thay ai xaây döïng hoøa bình, vì
hoï seõ ñöôïc goïi laø con Thieân Chuùa
(Mt 5:9)
Baïn,
Thieân Chuùa laø Chuùa cuûa hoøa bình. Chuùa ñeán ñeå mang
hoøa bình vaø tình thöông cho nhaân loaïi. Chuùng ta theo Chuùa,
chuùng ta phaûi tìm kieám vaø xaây döïng hoøa bình.
Phuùc thay ai xaây döïng hoøa bình, vì hoï seõ ñöôïc goïi
laø con Thieân Chuùa (Mt 5:9)
Hoøa bình hieän dieän khi khoâng coù thuø haän, khi taâm hoàn bình
an, khi ñöôïc Thieân Chuùa chuùc phuùc.
Hoøa bình khoâng phaûi chæ laø vaéng boùng chieán tranh. Hoøa bình
- Shalom¬¬ ¬- trong tieáng Hy Baù coù nghóa khaù roäng. Laø hoøa
bình beân ngoaøi vaø bình an trong taâm hoàn. Hoøa bình cuõng chæ
söùc khoûe, söï thònh vöôïng, moái töông quan toát ñeïp giöõa con
ngöôøi vaø vôùi Thieân Chuùa.
Hoøa bình – Shalom cuõng ñöôïc ngöôøi Do Thaùi duøng ñeå chaøo
hoûi vaø mong öôùc an bình cho nhau. Chuùa Gieâsu chaøo thöôøng
caùc moân ñeä sau khi ñaõ soáng laïi: bình an cho anh em.
Khi Chuùa sinh ra, caùc söù thaàn ñaõ loan baùo: “bình an döôùi theá
cho ngöôøi Chuùa thöông”.
Phuùc thay ai xaây döïng hoøa bình, vì hoï seõ ñöôïc goïi
laø con Thieân Chuùa (Mt 5:9)
Caùc moái Phuùc thaät laø hieán chöông nöôùc trôøi. Xaây döïng hoøa
bình laø taïo hoøa khí giöõa con ngöôøi vôùi nhau, hoøa khí trong gia
ñình anh chò em, hoøa khí vôùi ngöôøi laân caän.
Hoøa bình thaät chæ ñaït ñöôïc khi Chuùa ngöï trong taâm hoàn cuûa
moãi ngöôøi chuùng ta.
Baïn,
Laø nhöõng ngöôøi treû, chuùng ta phaûi thöïc haønh lôøi Chuùa daïy.
Chuùng ta laøm ñöôïc gì cho gia ñình ñang baát hoøa chia reõ?
Chuùng ta laøm ñöôïc gì cho queâ höông? Cho Giaùo Hoäi trong
hoaøn caûnh hieän taïi.
Chuùng ta coù daùm thaép leân moät tia saùng yeâu thöông trong
ñeâm toái cuûa haän thuø khoâng?
Chuùng ta baét ñaàu töø chính mình vaø baèng nhöõng chuyeän nhoû
beù haèng ngaøy.
Trong gia ñình, chuùng ta quan taâm ñeán nhau , saün saøng hy
sinh phuïc vuï nhau.
Taïi hoïc ñöôøng, giang tay ra vôùi baïn beø, chia seû vui buoàn
trong vieäc hoïc taäp, naâng ñôõ caùc baïn keùm may maén veà vaät
chaát cuõng nhö tinh thaàn.
Ngoaøi xaõ hoäi, chæ caàn moät caëp maét naëng tình ngöôøi, chuùng
ta coù theå phaùt hieän nhöõng ai caàn ñöôïc thoâng caûm, naâng ñôõ.
SOÁ 9 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 40
Phuùc thay ai xaây
döïng hoøa bình, vì
hoï seõ ñöôïc goïi laø con
Thieân Chuùa (Mt 5:9)
Chuùa Giaùng Sinh cuõng laø Chuùa cuûa Hoøa Bình vì
Ngaøi laø Thieân Chuùa cuûa Tình Yeâu.
Chuùng ta haõy yeâu nhö Chuùa ñeå xaây döïng Hoøa Bình.
Baïn,
Xaây döïng hoøa bình khoâng phaûi chæ laø nhòn nhuïc,
khoâng gaây goã vôùi ngöôøi khaùc. Cuõng khoâng phaûi laø thuï
ñoäng, soáng an phaän.
Trong kinh Hoøa Bình cuûa thaùnh Phanxicoâ, Ngaøi tích
cöïc xin ñem hoøa bình vaøo nôi coù tranh chaáp chaáp
oaùn thuø.
Thieân Chuùa cuûa hoøa bình ñaõ ñeán vaø bình an cuûa Ngaøi
cuõng ñaõ ñöôïc truyeàn baù roäng raõi qua chính Tin Möøng
cuûa Chuùa Gieâ-su.
Cuoäc soáng cuûa chuùng ta seõ toát ñeïp hôn, neáu chuùng
ta thaät söï laø nhöõng ngöôøi soáng vaø ñem an bình cho
nhöõng ngöôøi quanh ta.
Laøm nhö Ngaøi daïy thì chuùng laø “Con cuûa Thieân
Chuùa”. .
Chuùa xuoáng traàn ñeå naâng chuùng ta leân haøng con Chuùa
vaø chuùc cho chuùng ta ñöôïc soáng bình an trong tình
thöông voâ bieân cuûa Ngaøi.
Phuùc thay ai xaây döïng hoøa bình, vì hoï seõ
ñöôïc goïi laø con Thieân Chuùa (Mt 5:9)
Baïn nghó sao? Chuùng ta coù xöùng ñaùng laø con cuûa
Chuùa khoâng?
Chuùng ta haõy can ñaûm xaây döïng hoøa bình daàu phaûi hy
sinh. Öôùc mong Chuùa Haøi Ñoàng laø Chuùa cuûa Hoøa Bình
ban bình an cho chuùng ta vaø cho theá giôùi.
hoøa bình
xaây döïng
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 43
hoûi ñöôøng veà coång Giaffa, bôûi vì ñaây laø coång quan troïng
vaø coång naøy gaàn vôùi Hoïc vieän Kinh Thaùnh cuûa Doøng Teân.
Moät caäu thanh nieân do thaùi raát töû teá chæ ñöôøng cho toâi,
toâi cuõng tranh thuû ñeå hoûi vaøi thoâng tin veà khu phoá. Caäu
noùi tieáng Anh troâi chaûy. Theo caäu cho bieát, khu phoá naøy
coù nhieàu ngöôøi goác do thaùi ñeán töø caùc nöôùc khaùc nhau
ñeán sinh soáng. Ngoân ngöõ cuûa Israel laø tieáng Do thaùi, AÛ
raäp vaø tieáng Anh. Noùi chung caùc ngöôøi do thaùi ñeàu noùi
thoâng thaïo ba ngoân ngöõ naøy. Khi ngöôøi Do thaùi gaëp nhau
caâu ñaàu tieân maø hoï chaøo hoûi laø : Shaloâm“ (coù nghóa laø
söï bình an).
Töø khu phoá, du khaùch coù theå nhìn thaáy maùi voøm maï vaøng
cuûa ñeàn thôø hoài giaùo, tröôùc ñaây laø ñeàn thôø Gieâ-ru-sa-lem,
vaø khuoân vieân cuûa noù. Treân ñöôøng ñi tôùi böùc töôøng than
khoùc phía taây, moät nôi thaùnh thieâng ñoái vôùi ngöôøi do thaùi,
du khaùch coù theå nhìn thaáy moät ngoïn ñeøn baûy nhaùnh
baèng ñoàng raát lôùn (bieåu töôïng cuûa 7 ngaøy taïo döïng, tieáng
do thaùi goïi laø menorah) laø bieåu töôïng cuûa Do thaùi giaùo.
Khu phoá Ki-toâ giaùo
Naèm veà phía ñoâng baéc cuûa thaønh phoá laø khu phoá cuûa
ngöôøi Ki-toâ giaùo. Khu phoá naøy coù khoaûng 5 ngaøn daân cö.
Caùc Ki-toâ höõu soáng taäp trung gaàn nhaø thôø Moä Thaùnh,
nôi Chuùa Gieâsu chòu ñoùng ñinh vaø taùng xaùc. Ñaây laø nôi
thaùnh thieâng vaø bieåu töôïng cuûa ngöôøi Ki-toâ giaùo (toâi seõ
noùi tôùi nhaø thôø Moä Thaùnh trong nhöõng soá noäi san tôùi).
Ñi töø coång Giaffa, hai con ñöôøng ñaàu tieân ôû phía tay traùi
trong khu phoá Ki-toâ giaùo maø du khaùch gaëp laø nhöõng con
ñöôøng mang teân thöôïng phuï La-tinh vaø thöôïng phuï coâng
giaùo Hi Laïp,. Trong khu phoá naøy, du khaùch nhìn thaáy
raát nhieàu toøa nhaø lôùn cuûa caùc toøa thöôïng phuï Ki-toâ giaùo,
tröôøng hoïc coâng giaùo, caùc cô sôû cuûa caùc doøng tu... ñaëc
bieät laø cô sôû to lôùn cuûa caùc tu só doøng Phan-xi-coâ. Caùc tu
só cuûa hoäi doøng naøy ñaõ ñöôïc Toøa Thaùnh Vatican giao cho
nhieäm vuï coi soùc nhöõng ñòa ñieåm thaùnh taïi Israel vôùi töôùc
hieäu laø „Quaûn thuû thaùnh ñòa“. Trong suoát thôøi gian cai
trò cuûa ngöôøi Thoå Nhó Kyø vaøo theá kyû XIII, chæ coù caùc tu só
doøng Phan-xi-coâ môùi ñöôïc pheùp soáng vaø hoaït ñoäng taïi
Ñaát Thaùnh. Hoï ñaõ mua laïi caùc ñòa ñieåm thaùnh lieân quan
ñeán Kinh Thaùnh neân caùc cô sôû cuûa hoï taïi Ñaát Thaùnh raát
nhieàu vaø lôùn. Beân trong khu phoá naøy, caùc tu só Phan-xi-coâ
coù moät tröôøng Kinh Thaùnh chuyeân veà nghaønh khaûo coå
hoïc Kinh Thaùnh vaø moät vieän baûo taøng vôùi nhöõng coå vaät
quí giaù lieân quan ñeán lòch söû Israel vaø Kinh Thaùnh maø hoï
ñaõ khai quaät ñöôïc.
Khu phoá naøy luoân ñaày aáp caùc khaùch haønh höông thuoäc
moïi giaùo hoäi Ki-toâ giaùo töø khaép nôi ñeán ñeå kính vieáng Moä
Thaùnh, ñöôøng thaùnh giaù, caùc nôi lieân quan ñeán cuoäc khoå
naïn cuûa Chuùa Gieâsu. Nôi ñaây, hoï ñi ñaøng thaùnh giaù, cöû
haønh phuïng vuï vôùi caùc ngoân ngöõ khaùc nhau, vaø caùc nghi
leã phuïng vuï khaùc nhau. Trong khu phoá naøy caùc cöûa hieäu
naèm san saùt nhau, buoân baùn caùc ñoà löu nieäm, ñaëc bieät
tranh aûnh töôïng Ki-toâ giaùo. Nhöng ña soá chuû caùc cöûa hieäu
naøy laø nhöõng ngöôøi hoài giaùo AÛ raäp. Du khaùch caàn löu yù khi
mua haøng cuõng nhö caàn phaûi traû giaù veà caùc ñoà vaät mình
muoán mua. Ñôøi soáng taïi Gieâ-ru-sa-lem töông ñoái ñaét ñoû
hôn so vôùi caùc vuøng khaùc.
Khu phoá Hoài giaùo
Ñaây laø khu phoá lôùn nhaát vaø ñoâng daân cö nhaát so vôùi ba
khu phoá coøn laïi. Dieän tích cuûa khu phoá naøy laø 308.000
meùt vuoâng vaø coù khoaûng 14 ngaøn daân cö, ña soá laø ngöôøi
AÛ raäp. Khu phoá naøy naèm saùt beân caïnh khu vöïc ñeàn thôø
Gieâ-ru-sa-lem coå. Hieän nay taïi khu vöïc naøy coù hai ñeàn thôøi
hoài giaùo raát lôùn vaø quan troïng laø Cupola sulla Roccia vaø
al-Aqsa (toâi seõ noùi tôùi veà hai ñeàn thôø naøy vaøo caùc soá tôùi).
Tuy laø khu phoá lôùn nhaát, nhöng laïi coù nhöõng con ñöôøng
raát nhoû vaø san saùt nhau. Ñaây laø moät neùt ñaëc tröng cuûa
khu phoá naøy. Du khaùch raát deã bò laïc ñöôøng neáu khoâng coù
ngöôøi höôùng daãn, theá nhöng noù cuõng laø nôi kích thích söï
toø moø cuûa du khaùch ñeå bieát ñôøi soáng vaø sinh hoaït cuûa
ngöôøi hoài giaùo AÛ raäp. Khu phoá naøy coøn giöõ laïi neùt cuûa khu
phoá AÛ raäp thôøi trung coå.
Khu phoá thöïc söï khoâng ñöôïc veä sinh cho laém vaø vieäc xaây
caát ôû ñaây cuõng khoâng theo traät töï. Ngöôøi ta soáng chen
chuùc nhau trong nhöõng caên nhaø raát nhoû. Ñi ngang qua
nhöõng con heûm nhoû, du khaùch coù theå nghe ñöôïc nhöõng
baøi haùt baèng tieáng AÛ raäp, hay nhöõng lôøi caàu kinh raát lôùn
töø caùc loa phoùng thanh treân caùc thaùp cuûa ñeàn thôø hoài
giaùo. Moät soá du khaùch caûm thaáy bò tra taán bôûi söï oàn aøo,
nhöng nhöõng ai soáng taïi Ñaát Thaùnh cuõng phaûi daàn quen
vôùi chuyeän naøy.
Trong khu phoá naøy, nhieàu ñeàn thôø hoài giaùo moïc leân san
saùt vaø cuõng coù moät soá tröôøng hoïc cuûa ngöôøi hoài giaùo. Taïi
caùc khu chôï vaø nhöõng cöûa hieäu buoân baùn, nhöõng tieáng
chaøo môøi, traû giaù, ñaõ taïo neân söï oàn aøo naùo nhieät nhö laø
neùt ñaëc tröng cuûa khu phoá. Toâi thöïc söï thích thuù khi tham
quan khu chôï cuûa ngöôøi hoài giaùo trong khu phoá naøy bôûi
vì noù mang ñaäm neùt ñaëc tröng cuûa vuøng hoài giaùo Trung
Ñoâng. Nhöõng con ñöôøng trong chôï thì nhoû, nhöõng ngöôøi
daân baûn xöù vaø du khaùch luùc naøo cuõng nhö ñan quyeän vaøo
nhau. Thöôøng thì tröôùc 12 giôø tröa, caùc con ñöôøng ôû ñaây
ñoâng ñuùc hôn bôûi nhöõng ngöôøi hoài giaùo traåy leân hai ñeàn
thôø trong khu vöïc ñeàn thôø Gieâ-ru-sa-lem coå tröôùc ñaây ñeå
caàu nguyeän, ñaëc bieät vaøo ngaøy thöù saùu. Hoï baän ñoà maøu
traéng, tay caàm chieác thaûm nhoû duøng ñeå quyø goái khi caàu
nguyeän.
Nhöõng thaùng ngaøy soáng taïi Israel, caùch rieâng taïi Gieâ-ru-
sa-lem, ñaõ cho toâi nhöõng kinh nghieäm raát hay veà vuøng
ñaát naøy: vöøa ñöôïc hít thôû baàu khí thaùnh thieâng, vöøa coù
ñöôïc nhöõng giôø phuùt thinh laëng ñeå suy nieäm veà nhöõng
bieán coá lieân quan ñeán nôi naøy trong Kinh Thaùnh. Cuõng taïi
nôi ñaây, toâi caûm nghieäm vaø hieåu bieát hôn veà ñôøi soáng,
vaên hoùa vaø tinh thaàn cuûa ba toân giaùo ñoäc thaàn. Taát caû
ñeàu tin vaøo moät Thieân Chuùa duy nhaát, Thieân Chuùa cuûa
AÙp-ra-ham, cuûa I-sa-aùc vaø cuûa Gia-coùp. Gieâ-ru-sa-lem quaû
thaät laø ngöôøi Meï cuûa caùc thaønh phoá. Veû ñeïp vaø söï thaùnh
thieâng cuûa noù tieáp tuïc loâi cuoán moïi ngöôøi tuoán veà ñaây ñeå
chieâm ngöôõng vaø suy nieäm.
Coång Giaffa cuûa thaønh phoá Gieâ-ru-sa-lem coå
KINH THAÙNH CUÛA BAÏN TREÛ
Moät goùc phoá Do Thaùi trong thaønh phoá ieâ-ru-sa-le coå
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 42
Tieáp baøi phoùng söï laàn tröôùc noùi veà Gieâ-ru-sa-lem, hoâm nay chuùng ta laïi tieáp tuïc cuoäc haønh trình taïi thaønh phoá thaùnh thieâng naøy. Thaønh phoá Gieâ-ru-sa-
lem ñöôïc chia laøm boán khu phoá: Armeno, Do thaùi, Ki-toâ
giaùo vaø Hoài giaùo. Giôø ñaây caùc baïn cuøng toâi ñi vaøo tìm hieåu
vaø tham quan caùc khu phoá naøy vôùi nhöõng neùt ñaëc tröng
cuûa moãi khu phoá.
Khu phoá Armeno
Ñi vaøo coång thaønh Giaffa, beân caïnh phaùo ñaøi Citadella
(hay coøn goïi laø Dinh Heâ-roâ-ñeâ) vaø truï sôû caûnh saùt hieän
nay, du khaùch baét gaëp ngay khu phoá cuûa ngöôøi Armeno.
Ñaây laø khu phoá nhoû nhaát so vôùi ba khu phoá coøn laïi. Nöôùc
Armenia ñoùn nhaän nieàm tin ki-toâ giaùo vaøo theá kyû thöù tö.
Giaùo hoäi cuûa hoï tröïc thuoäc vaøo toøa Thöôïng phuï taïi Cesare
Marittima (Israel). Trong thôøi kyø Bizantine, hoï ñaõ coù toøa
ñaïi dieän taïi Gieâ-ru-sa-lem. Coù khoaûng 200 gia ñình ngöôøi
Armeno soáng trong khu phoá naøy ñeå gìn giöõ vaø baûo toàn
vaên hoùa, ngoân ngöõ, nieàm tin cuõng nhö nhöõng truyeàn
thoáng cuûa daân toäc mình. Töông töï nhö lòch söû cuûa ngöôøi
Do thaùi, daân Armeno bò baét bôù vaø bò löu ñaøy trong lòch söû,
vì theá ngöôøi ta ñaõ xaây döïng khu phoá naøy nhö moät phaùo
ñaøi nhoû ñeå phoøng thuû vaø ñoùng kín vôùi theá giôùi beân ngoaøi.
Trong khu phoá naøy coù nhaø thôø chaùnh toøa kính thaùnh Gia-
coâ-beâ toâng ñoà maø truyeàn thoáng cho raèng ñaõ bò gieát taïi
chính ñòa ñieåm naøy vaøo naêm 44 AD do leänh cuûa Heâ-roâ-ñeâ
Agrippa I (Cv 12,1-3). Ngoâi nhaø thôø naøy ñöôïc taùi truøng tu
vaøo theá kyû XII vaøo thôøi cuûa Thaäp töï chinh. Söï yeân laëng
cuûa khu phoá vaø söï giaûn dò cuûa ngoâi thaùnh ñöôøng ñaõ giuùp
baûn thaân toâi suy tö veà chöùng taù ñöùc tin cuûa caùc toâng ñoà
vaø cuûa bieát bao ki toâ höõu ñaõ saün saøng hi sinh maïng soáng
vì nieàm tin vaøo Ñöùc Ki-toâ.
Khu phoá Do thaùi
Veà phía taây nam cuûa Gieâ-ru-sa-lem laø khu phoá cuûa ngöôøi
Do thaùi. Khu vöïc naøy coù raát nhieàu di tích coå coù giaù trò veà
lòch söû vaø khaûo coå hoïc. Nhôø söï khai quaät cuûa nghaønh
khaûo coå hoïc, ngöôøi ta ñaõ khaùm phaù ra nhöõng di tích cuûa
neàn vaên hoùa töø naêm 700 BC cho ñeán thôøi vua Ezechia.
Tieáp theo sau laø cuoäc taøn phaù khoác lieät vaøo naêm 586 bôûi
nhöõng ngöôøi Babylon vaø söï taùi thieát vaøo thôøi kyø cuûa Ma-
ca-beâ-oâ vaø Asmonea. Khu phoá naøy laø trung taâm khaùng
chieán trong cuoäc chieán choáng khuûng boá vaøo naêm 1947,
cuõng nhö trong cuoäc chieán giöõa AÛ raäp vaø Do thaùi vaøo naêm
1948. Tröôùc ñaây, khu phoá naøy ñöôïc Lieân Hieäp Quoác trao
cho nöôùc Giordan kieåm soaùt vaø ñaây cuõng laø nôi maø caùc
ngöôøi AÛ raäp aån troán töø caùc khu chieám ñoùng bôûi löïc löôïng
quaân ñoäi do thaùi. Sau cuoäc chieán baûy ngaøy vaøo naêm
1967, khu phoá naèm thuoäc quyeàn kieåm soaùt cuûa chính phuû
Do thaùi cho ñeán ngaøy nay.
Taïi khu phoá naøy coù nhieàu hoäi ñöôøng do thaùi coå vaø vieän baûo
taøng. Moät trong nhöõng vieän baûo taøng noåi tieáng laø vieän baûo
taøng Wohl. Vôùi söï khai quaät taïi ñaây töø 1968 cho ñeán 1983,
ngöôøi ta ñaõ tìm thaáy 6 nôi ôû cuûa ngöôøi Do thaùi vaøo thôøi
Heâ-roâ-ñeâ (37 BC-70 AD). Vieäc tham quan vieän baûo taøng
naøy ñoái vôùi toâi thaät laø thuù vò bôûi vì toâi taän maét thaáy vaø bieát
ñöôïc ñôøi soáng cuõng nhö taäp tuïc cuûa ngöôøi do thaùi vaøo thôøi
ñoù qua caùc di vaät khaûo coå. Theo caùc nhaø chuyeân vieân khaûo
coå hoïc thì khu vöïc naøy laø nôi ôû cuûa caùc gia ñình giaøu coù,
bao goàm caùc tö teá, caùc nhöõng ngöôøi quyeàn löïc vaøo thôøi
ñoù. Ngöôøi ta ñoaùn nhö theá vì ñaõ khaùm phaù ra nhöõng böùc
tranh veõ treân töôøng, nhöõng böùc tranh gheùp ñaù maøu treân
neàn nhaø vaø nhöõng vaät duïng sang troïng khaùc.
Raûo quanh khu phoá, toâi coù dòp quan saùt nhöõng sinh hoaït
buoân baùn cuûa ngöôøi do thaùi. Taïi moät vaøi goùc phoá, moät soá
thanh thieáu nieân ngoài chôi ñaøn guitar vaø ca haùt nhöõng baøi
haùt Do thaùi, hay thoåi tuø vaø. Nhöõng cöûa hieäu baùn nhöõng
ñoà löu nieäm mang neùt vaên hoùa do thaùi (tuø vaø baèng söøng
deâ, kippa ...) vaø nhöõng cöûa hieäu baùn nhöõng ñoà duøng trong
phuïng vuï do thaùi. Nhaø cöûa ôû khu phoá naøy ñöôïc xaây döïng
baèng vaät lieäu laø ñaù traéng raát ñeïp, nhöõng con ñöôøng trong
khu phoá thì nhoû vaø saïch seõ so vôùi caùc khu phoá khaùc.
Maáy ngaøy ñaàu tieân ñeán Gieâ-ru-sa-lem, toâi thöôøng ñi daïo
trong khu phoá Do thaùi bôûi vì neùt ñeïp vaø söï yeân laëng cuûa
noù. Ñoâi khi cuõng coù söï oàn aøo bôûi caùc nhoùm du khaùch tôùi
thaêm vieáng. Coù moät ngaøy toâi bò laïc ñöôøng vaø vì theá phaûi
GIEÂRUSALEM
NHÖÕNG KHU PHOÁ COÅ CUÛA
Baøi vieát: NGOÏC VINH SDB
Thaønh phoá Gieâ-ru-sa-lem goàm coù boán khu
phoá: Armeno, Do Thaùi, Ki-toâ giaùo vaø Hoài
giaùo. Moãi khu phoá coù nhöõng neùt ñaëc tröng
khaùc nhau.
Ñoïc saùch thaùnh
coøn raát nhieàu ngöôøi treân ñôøi naøy, keå caû nhöõng ngöôøi ñöôïc coi
laø thaønh ñaït, giaøu coù, gia ñình haïnh phuùc, tình yeâu leân ngoâi...
moät luùc naøo ñoù trong cuoäc ñôøi, hoï cuõng chôït caûm thaáy loøng
troáng roãng moät caùch kyø laï vaø töï hoûi: “Mình soáng treân ñôøi naøy
ñeå laøm gì ?”. Coù ngöôøi cho raèng soáng laø ñeå höôûng thuï, aên
ngon, maëc ñeïp... nhöng khi hoï gaëp thaát baïi, hoï ñeàu bi quan
cho raèng: cuoäc soáng khoâng coøn yù nghóa gì nöõa.
Bôûi theá, cha khuyeân con phaûi coù moät nghò löïc, coù moät nieàm
tin ñeå tin vaøo Thieân Chuùa, tin vaøo con ngöôøi, tin vaøo ngaøy mai
raèng “sau côn möa trôøi laïi saùng”. Ñoù laø bí quyeát ñeå giuùp con
vöôït qua nhöõng khoù khaên, chöù khoâng neân bi quan yeám theá ñeå
‘nghó ñeán moät giaûi phaùp tieâu cöïc”. Söï soáng vaø khaû naêng cuûa
con ñang coù chính laø moùn quaø voâ cuøng quyù giaù maø Thieân Chuùa
ñaõ ban cho con. Haõy bieát traân troïng , giöõ gìn vaø laøm cho noù
trieån nôû. Soáng laø phaûi bieát tranh ñaáu ñeå vöôït qua thöû thaùch vaø
töï khaúng ñònh mình laø ngöôøi coù ích cho xaõ hoäi.
Duø sao cuoäc soáng cuûa con cuõng ñaõ coù nhöõng thaønh quaû toát
ñeïp : toát nghieäp ñaïi hoïc, coù coâng aên vieäc laøm... neân chaúng leõ
chæ vì ñoàng löông khieâm toán, vì coâ ñôn vì “moät nöûa” cuûa mình
chöa tìm ñöôïc, maø con laïi khöôùc töø moïi noã löïc töø tröôùc ñeán
nay sao! Naêm nay con môùi 27 tuoåi ñôøi thoâi maø! Ñöøng bi kòch
hoaù cuoäc ñôøi con nhö vaäy. Thua keo naøy ta baøy keo khaùc.
Vieäc chính cuûa con hieän giôø laø tìm hieåu taïi sao gia ñình, baïn
beø laïi khoâng quan taâm ñeán con. Lieäu coù phaûi vì con kheùp kín,
ít chia seû... neân voâ tình ñaõ taïo cho con moät lôùp voû boïc khoù ñeán
gaàn ? Cha caàu chuùc con haõy tieáp tuïc giöõ gìn söùc khoeû, trau doài
phaåm haïnh toát ñeïp , vaø luoân bieát chaïy ñeán vôùi Chuùa vaø chia
seû vôùi moïi ngöôøi. Nhö theá, haïnh phuùc roài cuõng seõ mæm cöôøi
vôùi con thoâi !
Thaân aùi !
Linh Muïc Chuû Bieân
TIEÁNg
CHUOÂNG
hoøa bình
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 45
BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI
Taïi moät ñaát nöôùc xa xoâi noù coù moät thaùp chuoâng nhoû, trong ñoù coù moät caùi chuoâng raát ñaëc bieät. Ngöôøi ta goïi noù vôùi caùi teân thaân thöông:
“chuoâng hoaø bình”. Neáu hai ngöôøi ñang caõi nhau,
khi nghe tieáng chuoâng, laäp töùc hoï döøng laïi vaø laøm
hoaø vôùi nhau. Vuøng ñaát ñoù trôû thaønh vuøng ñaát hoaø
bình nhaát treân theá giôùi, khoâng coù moät chuùt muøi chieán
tranh naøo treân cöûa mieäng, hay nôi taâm hoàn cuûa ngöôøi
daân taïi ñoù.
Caùi chuoâng trôû neân noåi tieáng. Nhieàu xöù laân caän ñeán
möôïn chuoâng vì hoï cuõng muoán xöù sôû hoï ñöôïc an
bình. Tröôùc lôøi ñeà nghò ñoù, toaøn daân laøng hoïp laïi ñeå
cuøng quyeát ñònh. Moät vaøi ngöôøi khoâng muoán cho caùi
chuoâng ra khoûi laøng, vì hoï sôï raèng khoâng coù chuoâng,
vuøng ñaát maát an bình. Theá nhöng, moät soá khaùc laïi
lyù söï cho raèng vieäc cho möôïn chuoâng seõ ñem laïi
keát quaû toát vì ñaát nöôùc baïn hoaø bình thì nöôùc cuûa hoï
caøng ñöôïc hoaø bình hôn. Cuoái cuøng, moïi ngöôøi daân
quyeát ñònh cho caùc ñaát nöôùc laân caän möôïn chuoâng.
Cöù theá, chieác chuoâng ñöôïc chuyeån qua nhieàu vuøng
khaùc nhau. Ñeán ñaâu, tieáng chuoâng ñem laïi bình an
ñeán ñoù. Cho ñeán moät luùc, hoaø bình haàu nhö ngöï trò
khaép vuøng, vaø ngöôøi ta ñem chuoâng traû veà nôi xuaát
phaùt.
Laï moät ñieàu, nhöõng ai ñaõ nghe tieáng chuoâng rung,
loøng hoï khoâng bò maát an bình. Tieáng chuoâng aáy ñaõ aên
saâu trong taâm khaûm cuûa ngöôøi nghe, ñeå khi loøng hoï
vöøa gôïn soùng, tieáng chuoâng laïi aâm vang trong loøng,
vaø nieàm an bình laïi tieáp tuïc ngöï trò trong taâm hoàn hoï.
Söù ñieäp cho baïn
Ñöùc Thaùnh Cha Gioan XXIII noùi: Hoaø bình khoâng theå
ngöï trò giöõa loaøi ngöôøi neáu tröôùc tieân noù khoâng ngöï
trò trong taâm hoàn cuûa töøng con ngöôøi.
Trong loøng baïn, coù Ñöùc Gieâsu, hoaøng töû hoaø bình
ngöï trò. Baïn haõy laøm ngaân vang tieáng chuoâng hoaø
bình trong cuoäc soáng.
Cuøng heát thaûy moïi ngöôøi, caùch rieâng ñoäc giaû cuûa Noäi San vaø nhöõng
ngöôøi treû Vieät Nam,
Don Bosco ñeán thaêm vaø muoán ôû laïi vôùi con caùi mình! Ngaøi luoân noùi
leân öôùc nguyeän naøy. Ngay caû tröôùc khi cheát, ngaøi vaãn muoán chôø ñôïi
chuùng ta trong vöôøn hoàng muoân saéc cuûa mình. Vôùi yù nghóa naøy, cha
Beà Treân Caû Pascual Chavez cuûa Tu Hoäi Sa-leâ-dieâng môøi goïi taát caû moïi
Tænh doøng haõy ñoùn chaøo ngöôøi cha thaân yeâu ñeán vôùi mình.
Tình Doøng Don Bosco Vieät Nam seõ chính thöùc ñoùn chaøo Thaùnh Quan
cuûa Don Bosco töø ngaøy 16.01.2011 ñeán 01.02.2011. Trong khoaûng
hai tuaàn leã, Thaùnh Quan seõ ñeán vôùi con caùi mình ñang sinh soáng vaø
laøm vieäc treân ñòa baøn Thaønh Phoá Saøi goøn, Tænh Baø Ròa Vuõng Taøu, Tænh
Ñoàng Nai vaø Thaønh Phoá Ñaølaït. Moïi chi tieát seõ ñöôïc thoâng baùo treân
trang maïng cuûa Tænh Doøng http://thanhquan.donboscoviet.org
Noäi San muoán caäy nhôø taát caû ñoäc giaû vaø baïn höõu xa gaàn ñeå laøm cho
nhöõng ngaøy naøy trôû thaønh nhöõng ngaøy canh taân thieâng lieâng ñeå phuùc
laønh cuûa Thieân Chuùa ñöôïc tuoân ñoå xuoáng doài daøo treân daân toäc vaø
nhöõng ngöôøi Ki-toâ höõu Vieät Nam.
Noäi San Don Bosco Vieät Nam
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 44
CUOÄC SOÁNG CHÍNH LAØ QUAØ TAËNG...
Kính thöa cha !
Hieän giôø, hôn luùc naøo heát con nhaän thaáy söï toàn taïi cuûa con
thöïc voâ nghóa. Con laø sinh vieân 27 tuoåi, ñaõ toát nghieäp ñaïi hoïc
caùch ñaây 3 naêm vaø hieän ñang laøm cho coâng ty nhaø nöôùc vôùi
ñoàng löông ít oûi, chaúng ñuû nuoâi noåi mình con, noùi chi ñeán vieäc
giuùp ñôõ gia ñình.
Con cuõng chaúng kyø voïng gì vaøo tình yeâu bôûi vì con cuõng
khoâng hoaøn toaøn gaëp may maén trong tình tröôøng. Con ñaõ
nhieàu phen thaát baïi. Tình yeâu cuûa con nhö bò vôõ vuïn, naùt tan...
Con ñaõ töï coá gaéng noã löïc heát söùc ñeå vöôït qua soá phaän maø
khoâng heà nhaän ñöôïc moät söï ñoäng vieân hay lôøi an uûi naøo töø
phía gia ñình, baïn beø. Chính vì theá con ñaõ ngaøy caøng xa rôøi
Chuùa, ñöùc tin vôi caïn, raát ít ñeán nhaø thôø, soáng kheùp kín vôùi
moïi ngöôøiø. Vì chæ coù moät mình con ñôn ñoäc “chieán ñaáu”, neân
ñeán nay, con caûm thaáy meät moûi laém roài cha aï. Con khoâng
bieát con coøn chòu ñöïng tình traïng naøy ñeán bao laâu nöõa? Cuoäc
soáng cuûa con tôùi nay döôøng nhö chaúng coøn moät yù nghóa naøo
caû. Hoaøn toaøn beá taéc!!! Hieän taïi con ñang nghó ñeán moät giaûi
phaùp tieâu cöïc . Xin cha cho con moät lôøi khuyeân.
Trung Nguyeân ( Tp.HCM )
Trung Nguyeân thaân meán!
Lôøi ñaàu tieân laø cha caùm ôn con veà söï traûi loøng caùch chaân thaønh
cuûa con ñoái vôùi cha. Cha cuõng chuùc möøng con vì sau bao naêm
ñeøn saùch, con ñaõ toát nghieäp ñaïi hoïc. Ñoù laø moät thaønh coâng lôùn
môû ra moät töông lai töôi saùng cho cuoäc ñôøi con.
Thöù ñeán, theo thieån yù cuûa cha, thì khoâng chæ rieâng con maø
BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI
Thieân Chuùa, Ngaøi nhö theá naøo nhæ ?
Moät ñöùa treû muoán bieát khuoân maët Thieân Chuùa theá naøo vaø nghó raèng chaéc Thieân Chuùa ôû moät nôi raát xa, neân moät ngaøy kia,
noù xeáp vaøo gioû coùi naøo laø baùnh ngoït, möùt, vaøi lon
nöôùc vaø baét ñaàu ra ñi tìm kieám Chuùa. Sau khi ñi
ñöôïc khoaûng 300 meùt, noù thaáy moät baø giaø ñang
ngoài treân chieác gheá trong coâng vieân ngaém nhìn
nhöõng con boà caâu, noù lieàn ñeán ngoài nghæ gaàn ñoù.
Môû chieác gioû coùi nhoû, caäu beù nhaâm nhi vaøi thöù.
Söûa soaïn môû chai nöôùc ngoït, caäu thaáy baø cuï coù veû
ñoùi, lieàn môøi baø ít baùnh ngoït. Baø laõo nhaän quaø vôùi
loøng bieát ôn vaø mæm cöôøi vôùi caäu beù. Nuï cöôøi cuûa baø
thaät ñeïp, thaät töôi, thaät raïng rôõ ñeán noãi caäu beù tieáp
tuïc taëng baø laõo chieác baùnh tieáp theo ñeå coù theå nhìn
ñöôïc nuï cöôøi aáy moät laàn nöõa.
Caäu beù bò meâ maån vì nuï cöôøi cuûa baø laõo. Noù ngoài
laïi vôùi baø laõo caû buoåi chieàu, vöøa aên, vöøa mæm cöôøi
sung söôùng.
Khi hoaøng hoân xuoáng, caäu beù giôø ñaây cuõng meät vaø
muoán trôû veà nhaø. Tuy nhieân tröôùc khi ñi, caäu chaïy
laïi oâm hoân taïm bieät baø laõo. Sau khi oâm caäu beù, baø
laïi mæm cöôøi vôùi caäu, moät nuï cöôøi ñeïp nhaát ñôøi baø.
Caäu beù veà ñeán nhaø, vöøa môû caùnh cöûa, ngöôøi meï
ngaïc nhieân khi thaáy khuoân maët vui töôi raïng ngôøi
cuûa caäu. Ngöôøi meï hoûi: “Con yeâu, hoâm nay sao
troâng con coù veû haïnh phuùc theá?”. Caäu kheõ traû lôøi:
“Hoâm nay con ñaõ duøng baùnh vôùi Thieân Chuùa”. Roài
tröôùc khi ngöôøi meï coù theå hoûi theâm, caäu hôùn hôû keå
chi tieát: “Meï bieát khoâng, Thieân Chuùa coù nuï cöôøi
ñeïp chöa töøng thaáy”.
Caû baø laõo khi trôû veà nhaø khuoân maët cuõng raïng ngôøi
haïnh phuùc. Caäu con caû haù mieäng ngaïc nhieân tröôùc
söï haïnh phuùc hieån hieän treân khuoân maët baø, lieàn
hoûi: “Meï, hoâm nay meï ñaõ laøm gì vaø ñieàu gì ñaõ laøm
meï haïnh phuùc theá?” Baø laõo traû lôøi: “Hoâm nay meï
ñaõ aên baùnh vôùi Thieân Chuùa ôû coâng vieân!” Vaø tröôùc
khi ngöôøi con coù theå noùi theâm ñieàu gì, baø tieáp: “Maø
con bieát khoâng? Thieân Chuùa, ngaøi treû hôn raát nhieàu
so vôùi meï nghó”
Söù ñieäp cho baïn: Thieân Chuùa hieän dieän nôi naøo
coù tình yeâu chaân thöïc.
DON BOSCO
THAÙNH DU
“Cha ñaõ nguyeän höùa vôùi Chuùa
raèng cho ñeán hôi thôû cuoái cuøng,
cha vaãn soáng cho nhöõng treû
ngheøo khoå cuûa cha.”
MB XVIII, 258
“Chæ caàn caùc con coøn treû laø ñuû
ñeå cha heát loøng yeâu thöông caùc
con.”
DB, II Giovane Provveduto, Torino 1847, tr.7
Bieát
Thieân Chuùa
caûm thaáy moät öôùc muoán trôû thaønh
linh muïc. Caäu keå laïi giaác mô 9 tuoåi
noùi veà söù meänh cuûa cuûa caäu trong
töông lai: Moät ngöôøi ñaøn baø saùng
laùng töïa maët trôøi ñaõ noùi vôùi caäu:
“Con haõy trôû neân khieâm nhöôøng,
maïnh meõ vaø ngay thaät” vaø “ñieàu
gì con thaáy ñaõ xaûy ra cho nhöõng vaät
tröôùc laø soùi nay thaønh cöøu naøy thì
con haõy laøm nhö vaäy cho caùc con
cuûa Ta. Ta seõ laø baø giaùo cuûa con.
Con seõ hieåu taát caû khi tôùi giôø.”
Khi trôû thaønh chuûng sinh taïi Chieri,
Thaày ñaõ coù saùng kieán toå chöùc moät
“Hoäi vui”quy tuï nhöõng ñöùa treû xung
quanh thaønh phoá. Thaùng 6 naêm
1841, Gioan laõnh nhaän thieân chöùc
linh muïc vaø tieáp tuïc theo hoïc taïi Hoïc
Vieän Giaùo só theo lôøi khuyeân cuûa cha
linh höôùng Cafasso. Trong khi theo
hoïc taïi ñaây, Don Bosco ñaõ baét ñaàu
quy tuï nhöõng ñöùa treû laïi vaø toå chöùc
sinh hoaït nguyeän xaù. Nguyeän xaù ban
ñaàu ñaõ phaûi thay ñoåi nhieàu ñòa ñieåm,
vaø sau naøy môùi ñöôïc thieát laäp coá
ñònh taïi Valdocco.
Don Bosco qua ñôøi vì lao nhoïc ôû
tuoåi 72 vaøo ngaøy 31.01.1888. Ñöùc
Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ tuyeân
phong ngaøi laø: “Cha, Thaày cuûa Giôùi
treû” trong dòp kyû nieäm 100 naêm qua
ñôøi cuûa ngaøi.
CAÙM ÔN DON BOSCO
Toâi laø moät cöïu hoïc vieân sa-leâ-dieâng,
coù gia ñình vaø hai ngöôøi con. Vaøo buoåi
chieàu ngaøy 22 thaùng 7 naêm 2006,
ñoät nhieân toâi vò vaät vaõ bôûi chöùng
thieáu maùu cuïc boä. Toâi caûm thaáy noùi
naêng khoù khaên vaø phaàn ngöôøi beân
phaûi raát khoù cöû ñoäng. Ai cuõng coù theå
hình dung ra söï ñôùn khoå maø toâi gaëp
phaûi. Toâi ñaõ phaûi duøng tôùi xe laên.
Laäp töùc, toâi khaån caàu vôùi thaùnh Gioan
Bosco, ñeå ngaøi giuùp toâi vöôït qua tình
traïng khuûng khieáp naøy. Toâi ñaõ nhaän
ñöôïc ôn laønh qua lôøi chuyeån caàu cuûa
ngaøi sau maáy thaùng chòu ñau beänh.
Hieän nay, toâi ñaõ coù theå hoaït ñoäng
laïi bình thöôøng nhö tröôùc ñaây. Hoâm
nay, ngaøy 25 thaùng 7 naêm 2009, toâi
laâm beänh. Nhoùm baùc só ñieàu trò beänh
trong ñoù coù moät ngöôøi laø anh cuûa
Eliseo ñaõ cho raèng anh caàn phaûi giaûi
phaãu vaø naèm ñieàu trò taïi beänh vieän.
Nhöng roài cuoäc giaûi phaãu thöù nhaát
khoâng hoaøn toaøn thaønh coâng, vaø caàn
phaûi giaûi phaãu laàn thöù hai, roài thöù ba.
Laàn naøy, do tính phöùc taïp cuûa caên
beänh, ngöôøi ta ñaõ chuyeån anh ñeán
beänh vieän trung öông taïi thuû ñoâ.
Tröôùc khi chuyeån ñi, toâi ñaõ taëng cho
anh ta moät di vaät thaùnh cuûa sô Teâ-reâ-
xa Valseù: ñoù laø moät taám aûnh coù ghi lôøi
nguyeän caàu vaø coù moät maûnh vaûi laáy
töø soá ñoà duøng tröôùc ñaây cuûa ngaøi. Toâi
raát quyù taám aûnh naøy vaø luoân mang
theo trong ngöôøi.
Moät nhoùm chuùng toâi goàm cha meï,
ngöôøi thaân, haøng xoùm, ñoàng nghieäp
cuûa anh ñaõ cuøng nhau caàu nguyeän
soát saéng trong suoát thôøi gian anh
naèm vieän. Chuùng toâi phoù thaùc maïng
soáng cuûa anh cho söï chuyeån caàu vaø
can thieäp cuûa sô Teâ-reâ-xa Valseù vôùi
taát caû nieàm tin thaønh kính cuûa chuùng
toâi.
Sau moät thôøi gian ngaén, chuùng toâi ñaõ
vui möøng ñoùn nhaän anh trôû veà giöõa
chuùng toâi trong tình traïng söùc khoûe
hoaøn toaøn bình phuïc.
Thaät quaù kyø dieäu! Giôø ñaây sô Teâ-reâ-
xa Valseù thaân yeâu luoân ôû trong lôøi
nguyeän caàu vaø taï ôn cuûa chuùng toâi.
Teresita Leal Grosso
Salto (Uruguay), 10 maggio 2010
Thaùnh GIOAN BOSCO
Gioan Bosco sinh taïi Castelnuovo
thaønh Asti ngaøy 16 thaùng 8 naêm
1815 trong moät gia
ñình nhaø queâ. Cha
laø Phanxicoâ Bosco
ñaõ qua ñôøi khi Gioan
chæ môùi 2 tuoåi. Meï
laø Magarita Ochiena
ñaõ moät mình nuoâi
döôõng Antoân, Giuse
vaø Gioan.
Ngay töø thôøi beù, Gioan ñaõ baét ñaàu
SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 46
Chaân Phöôùc VAN-XEÂ
Teâ-reâ-xa Van-xeâ Pantellini sinh taïi
Milan ngaøy 10.10.1878 trong moät gia
ñình toát laønh. Boá cuûa coâ laø oâng Giuse
Van-xeâ, moät ngöôøi Ki-toâ höõu tuyeät vôøi.
Khi röôùc leã laàn ñaàu, coâ
caûm nhaän tieáng Chuùa
goïi coâ soáng ñôøi thaùnh
hieán vaø taän hieán mình
cho Thieân Chuùa vôùi
nieàm vui thaâm saâu.
Söï giaøu sang, cuoäc
soáng thoaùi maùi vaø caùc
vieäc giaûi trí tuy khoâng
thieáu, nhöng coâ thích soáng cuoäc soáng
aâm thaàm vôùi nhöõng khoå cheá töï yù.
Ñuôïc cha linh höùng khích leä, Teâ-reâ-xa
quyeát ñònh tìm ñeán tröôøng cuûa Hoäi
Doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä Caùc Giaùo
Höõu (FMA) ôû Roâma, ñeå “döùt khoaùt taän
hieán ñôøi mình cho Thieân Chuùa” haàu
giaùo duïc nhöõng treû nöõ ngheøo thuoäc
giôùi bình daân”.
Teâ-reâ-xa ñaõ khaán laàn ñaàu naêm 1903,
sau khi ñaõ coù kinh nghieäm laøm vieäc taïi
caùc Nguyeän xaù ôû Trastevere. Nhöõng
chò em cuøng thôøi nhôù veà sô nhö sau:
“Sô Teâ-reâ-xa bieát caùch laøm cho caùc
ngöôøi treû ôû Trastevere bieát phaûi soáng
theá naøo: sô luoân giöõ kyû luaät, nhöng bieát
cö xöû nhaõ nhaën vaø kính troïng”.
Sô ñaõ thöïc hieän öôùc muoán cuûa Don
Bosco: laøm nhöõng coâng vieäc bình
moät caùch phi thöôøng. Con ñöôøng neân
thaùnh cuûa sô khoâng bò trì treä bôûi nhöõng
trieäu chöùng cuûa caên beänh teä haïi: beänh
lao phoåi. Sô caûm nhaän ñaây laø luùc ñeå
khôûi söï vieäc yeâu meán nhöõng khoå ñau,
khoâng phaûi chæ chòu ñöïng, nhöng bieát
ñoùn nhaän nhö moät quaø taëng ñeå keát
hieäp vôùi cuoäc khoå naïn cuûa Chuùa Gieâsu.
“Laïy Chuùa Gieâsu, baát cöù ñieàu gì Ngaøi
muoán, thì con cuõng muoán, vaø cho tôùi
bao laâu ngaøi coøn muoán”.
KHOÂNG PHAÛI MOÄT, MAØ BA
Sô Teâ-reâ-xa Valseù khoâng ngöøng an uûi
chuùng toâi vaø laøm chuùng toâi ngaïc nhieân.
Moät thaùng qua, ngöôøi haøng xoùm treân
40 tuoåi cuûa toâi teân laø Eliseo ñaõ ñoät ngoät
Caùc Thaùnh & Ôn Chuyeån caàu Ngoïc Yeán FMA phoûng dòch
ñang hieän dieän taïi Colle Don Bosco
ôû Toâ-ri-noâ ñeå dieãn taû loøng bieát ôn
cuûa toâi taïi ñeàn thôø kính thaùnh Don
Bosco.
Gambaretto Claudio, S. Giovanni
Ilarione VR
Thaùnh ÑA-MINH SAVIOÂ
Ña Minh Savio sinh ngaøy 02. 04.
1842 taïi San Giovanni di Riva,
vuøng Chieri, thuoäc
tænh Torino, mieàn
Baéc nöôùc YÙ. Laø
moät thieáu nieân deã
thöông vaø noåi baät
veà loøng ñaïo. Gaëp
Don Bosco, caäu
bò chinh phuïc bôûi
söï thaùnh thieän cuûa
ngaøi. Caäu ñaët khaùt
voïng neân thaùnh cuûa mình trong söï
höôùng daãn cuûa Don Bosco, nhö taám
vaûi toát trong tay ngöôøi thôï may, ñeå
cuoäc ñôøi caäu trôû neân chieác aùo ñeïp
cho Thieân Chuùa.
Ña Minh Savio qua ñôøi taïi Mondonio
ngaøy 09 thaùng ba naêm 1857, luùc 15
tuoåi. Leã möøng thaùnh Ña Minh Savio
cöû haønh vaøo ngaøy 06 thaùng 05.
NGAÏC NHIEÂN LÔÙN CHO TAÁT
CAÛ
Con gaùi toâi mang thai vaøo thaùng thöù
naêm, vaø ñaõ ñi sieâu aâm ñeå theo doõi
söùc khoeû cuûa thai nhi. Keát quaû sieâu
aâm ñaõ khieán chuùng toâi phaûi lo laéng vì
coù daáu hieäu ñöùa treû bò hôû haøm eách.
Nhöõng cuoäc sieâu aâm tieáp theo caøng
xaùc ñònh roõ hôn tình traïng cuûa chaùu.
Taát caû gia ñình toâi, töø oâng baø cho
ñeán boá meï cuûa chaùu, ñeàu heát loøng
caàu nguyeän vaø phoù thaùc chaùu beù cho
Ñöùc Maria Phuø Hoä caùc Giaùo Höõu vaø
thaùnh treû Ña-minh Savioâ. Moïi ngöôøi
ñeàu tha thieát caàu xin söï che chôû vaø
trôï giuùp cuûa caùc ngaøi.
Moïi ngöôøi thaät quaù ngaïc nhieân, keå
caû caùc baùc só nöõa, khi chöùng kieán
con gaùi toâi sinh chaùu trai vaøo ngaøy
21 thaùng 9 naêm 2009. Chaùu beù thaät
khoeû maïnh vaø deã thöông, vôùi khuoân
maët vaø mieäng thaät hoaøn haûo. Toâi
muoán vieát veà ôn laønh naøy ñeå laøm
chöùng cho caùc baïn treû veà hieäu quaû
cuûa lôøi caàu nguyeän.
Zannoni Chiara, Schio VI
PHOÙ THAÙC CHO VÒ THAÙNH
CUOÄC HOÂN NHAÂN CUÛA TOÂI
Sau khi thaønh hoân vaøo naêm 1999,
choàng toâi vaø toâi luoân mong öôùc coù
moät beù trai. Sau hai naêm ñieàu trò
buoàng tröùng, toâi ñaõ coù thai, nhöng
khoâng may, toâi bò saûy thai khi thai
ñöôïc 6 thaùng tuoåi. Maëc duø ñau ñôùn,
toâi vaãn öôùc muoán mang thai laàn thöù
hai nhöng chaúng coù chuùt keát quaû
naøo. Caùc baùc só ñaõ theo doõi tröôøng
hôïp cuûa toâi ñaõ khuyeân toâi boû ñi giaác
mô ñoù, bôûi vì vieäc mang thai seõ gaây
nguy hieåm ñeán sinh maïng cuûa toâi
laãn chaùu beù. Cuoäc hoân nhaân cuûa toâi
laâm vaøo côn khuûng hoaûng: toâi khoâng
theå chaáp nhaän söï hieám muoän vaø toâi
caûm thaáy mình coù loãi ñoái choàng toâi.
Trong thôøi gian naøy, ngöôøi ta ñaõ giôùi
thieäu thaùnh treû Ña-minh Savioâ cho
toâi, vaø toâi ñaõ phoù thaùc cho ngaøi cuoäc
hoân nhaân cuûa toâi. Sau nhieàu thaùng,
toâi ñaõ coù thai caùch töï nhieân. Toâi laãn
choàng toâi ñeàu khoâng theå giaûi thích
ñöôïc chuyeän naøy.
Caùc baùc só laïi caûnh baùo raèng vieäc
mang thai cuûa seõ gaëp nguy hieåm,
neân hoï khuyeân toâi söû duïng thuoác
vaø chòu moät cuoäc giaûi phaãu nhoû khi
thai nhi ôû tuaàn tuoåi thöù 27. Vaøo tuaàn
thöù 33, ñöùa treû coù nguy cô bò sinh
non nhöng roài vôùi söï chaêm soùc cuûa
caùc thaøy thuoác vaø vôùi phöông tieän
y hoïc, toâi ñaõ sinh moät beù gaùi mang
teân Elaide Mariluø Agata ñuû ngaøy, ñuû
thaùng vaøo thaùng 8 naêm 2008. Toâi
nhaän ra ñaây laø moùn quaø lôùn lao maø
Thieân Chuùa ñaõ ban taëng cho chuùng
toâi.
Caùc thaøy thuoác chaêm soùc toâi khaúng
ñònh ñaây laø moät tröôøng hôïp laï thöôøng
maø moät ngöôøi phuï nöõ coù nhöõng vaán
ñeà theå lyù nhö toâi laïi coù theå sinh con
maø chaúng gaëp nhöõng söï phöùc taïp
hay nguy hieåm gì. Trong suoát thôøi
gian mang thai, gia ñình chuùng toâi
ñaõ phoù thaùc taát caû nôi Meï Maria
vaø thaùnh treû Ña-minh Savioâ, moät vò
thaùnh ñöôïc xem nhö laø thieân thaàn
baûn meänh cuûa caùc treû nhoû.
Toâi tin thaùnh treû Ña-minh Savioâ ñaõ
trôï giuùp vaø naâng ñôõ chuùng toâi trong
nhöõng phuùt giaây khoán khoù naøy.
Chuùng toâi luoân nhôù ñeå caàu nguyeän
caùch ñaëc bieät cho caû nhöõng ai gaëp
khoù khaên trong vieäc coù con.
Giglio Rosaria, Catania, Italia
Söï soáng môùi nhö theå ngoïn löûa vöøa nhoùm leân,
toaû ra chung quanh aùnh saùng vaø söùc noùng.
AÙnh maét moïi ngöôøi laáp laùnh vì aùnh saùng
môùi.
Söï soáng môùi gioáng nhö boâng hoa môùi nôû,
thu huùt söï chuù yù vôùi neùt tinh teá cuûa saéc
maàu,
vaø vôùi caû höông vò ngaït ngaøo toûa xung
quanh.
Taát caû ñeàu coù theå thöôûng thöùc ñöôïc söï
hieän dieän cuûa söï soáng.
Söï soáng môùi töïa nhö nguoàn nöôùc voït traøo,
tuoân traøn doøng nöôùc trong treûo, loùng laùnh,
laøm töôùi maùt maët ñaát,
mang theo söï phong nhieâu vaø nieàm vui ôû
moïi nôi.
Moïi ngöôøi caûm thaáy dòu ñi côn khaùt nöôùc.
Söï soáng môùi töïa nhö moät doøng thaùc,
ñoå xuoáng vaø mang laïi cho moïi vuøng ñaát
xung quanh nieàm vui môùi
vaø moät caûm thöùc bieát ôn saâu xa.
Vaâng,
bôûi vì moãi söï soáng môùi laø moät moùn quaø,
ñöôïc laøm ra cho taát caû moïi cö daân treân
maët ñaát:
taâm hoàn hoï seõ ca leân nieàm vui,
vì chính söï kyø dieäu cuûa pheùp maàu naøy,
vì moãi thuï taïo ñeán trong lòch söû nhaân loaïi
ñeàu mang nôi mình söï thô ngaây.
(Chino Biscontin)
NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 47
ÔN CHUYEÅN CAÀU
Moãi Söï Soáng
laø moät quaø taëng
Cha nguyeän höùa vôùi Chuùa laø cho ñeán hôi thôû
cuoái cuøng, cha vaãn soáng cho caùc treû ngheøo
khoå cuûa cha.”
Don Bosco - Hoài Kyù cuoán XVIII, 258
NOÄI SAN DON BOSCO CUÛA GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG VIEÄT NAM
Naêm thöù II - Thaùng 12.2010 & 01.2011 - Soá 9
Don Bosco: Cha, Thaøy vaø Baïn cuûa caùc ngöôøi treû
Don Bosco
Cha ñeán vaø ôû laïi vôùi chuùng con
Ñoùn chôø Söï kieän ñaëc bieät !
Don Bosco ñeán Vieät Nam
Thaùnh quan cuûa Don Bosco seõ ñeán Vieät Nam töø ngaøy 16.01.2011 ñeán 01.02.2011
Tình Doøng Don Bosco Vieät Nam seõ chính thöùc ñoùn chaøo Thaùnh Quan
cuûa Don Bosco töø ngaøy 16.01.2011 ñeán 01.02.2011. Trong khoaûng
hai tuaàn leã, Thaùnh Quan seõ ñeán vôùi con caùi mình ñang sinh soáng vaø
laøm vieäc treân ñòa baøn Thaønh Phoá Saøi goøn, Tænh Baø Ròa Vuõng Taøu, Tænh
Ñoàng Nai vaø Thaønh Phoá Ñaø laït. Moïi chi tieát seõ ñöôïc thoâng baùo treân
trang maïng cuûa Tænh Doøng:
http://thanhquan.donboscoviet.org