THAÙNG 04 & 05 . 2010 . soá 5

SÖÏ SOÁNG

LÔØI CUÛA BÌNH MINH
PHAÛI CHAÊNG NGÖÔØI CHEÁT HAI LAÀN ?

ÑOÀNG HAØNH

TUOÅI NAØO CHO EM
GIAÙO DUÏC TRONG GIA ÑÌNH

GIAÙO DUÏC

NOÄI SAN

GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO
vieät nam
Don Bosco

Möøng Chuùa
Phuïc Sinh

2010

Lôøi NgoûÛ
Ñoäc giaû thaân meán,

Noäi san 5 muoán cuøng ñoäc giaû haùt vang maõi baøi ca: ALLELUIA, CHUÙA ÑAÕ SOÁNG LAÏI. Söï soáng maõi maõi chieán thaéng.
Theá nhöng, Noäi San cuõng muoán khaúng ñònh söï soáng quaû ña daïng vaø
phong phuù veà yù nghóa. Noù laø coâng chính, laø nieàm vui, laø traùch nhieäm. Noù laø
quaûng ñaïi vaø hy sinh. Noù laø coá gaéng vaø kieân trì. Noù laø kyû luaät, laø caûm thoâng.
Chính vì theá khoâng ai trong chuùng ta thaáy mình ôû xa söï soáng.

Nhöng söï soáng cuõng ñoøi phaûi hoïc hoûi. Caøng hoïc ñeå baûo toàn, phaùt trieån vaø
ñaït ñeán tröôûng thaønh, söï soáng caøng töôi ñeïp vaø haáp daãn nhö nhöõng ñoùa
hoa khoe saéc döôùi aùnh naéng nheï cuûa buoåi bình minh. Gia ñình laø tröôøng
hoïc cô baûn maø ai naáy ñeàu phaûi traûi qua. Ñöøng ñeå gia ñình daïy söï cheát vì
neáu theá, quaû laø thieân tai. Ñöùc Thaùnh Cha Phaoloâ VI vaø cha Beà Treân Caû
Pascual Chavez ñaõ khôi daäy nieàm cam keát naøy.

Ñoäc giaû cuõng seõ thaáy Noäi San 5 laø lôøi taùn döông söï soáng trong veû ñeïp
phong phuù cuûa noù, ngay caû giöõa nhöõng gian nan, thöû thaùch vaø boùng toái.
Noäi San muoán khaúng ñònh qua chính kinh nghieäm nhaân sinh raèng töøng
ngöôøi trong chuùng ta ñeàu ñöôïc taïo döïng khoâng phaûi cho söï cheát, nhöng laø
cho söï soáng. Roài chính khi chuùng ta bò löøa doái vaø rôi vaøo choã cheát, thì Ñöùc
Chuùa haèng soáng ñaõ choïn con ñöôøng cheát ñeå cho ta ñöôïc soáng vaø soáng
doài daøo. Chuùng ta khoâng coù lyù gì ñeå thaát voïng hay ngoài trong boùng toái söï
cheát. Chuùng ta ñöôïc döïng leân cho aùnh saùng. Ñoù chaúng phaûi laø lôøi thì thaàm
coù veû laëng caâm cuûa buoåi bình minh laø gì.

Haõy leân ñöôøng baïn nheù. Chaân trôøi saùng ngôøi söï soáng ñang chôø baïn. Nhöng
chaân trôøi aáy baét ñaàu töø ñaây khi baïn vaø Noäi San maõi ñan keát vôùi nhau. Söï
soáng cuõng coù teân laø lieân ñôùi, phaûi khoâng baïn ?

BAN BIEÂN TAÄP

BAN TRUYEÀN THOÂNG SA-LEÂ-DIEÂNG
04 &05.2010 . SOÁ 05
BAN BIEÂN TAÄP

Tröôûng Ban Bieân Taäp

Traàn Vaên Hieån SDB

Bieân Taäp Vieân

Nguyeãn Vaên Am SDB
Phaïm Vaên Chính SDB
Hoaøng Ngoïc Yeán FMA

Nguyeãn Trung Thaønh SDB

Coäng Taùc Vieân

A
Ûnh

b
ìa

: N
go

ïc
Y

eán
F

M
A

Trình Baøy

Vaên Chính SDB

Hình AÛnh

Ngoïc Yeán FMA

Lieân Laïc

Thö töø vaø Baøi vôø xin gôûi veà
ñòa chæ email:

josvanhiensdb@yahoo.com
hay sdbvn@vnn.vn

Ngoïc Taâm FMA
Kim Duyeân FMA
Kim Uyeân FMA
Lm. Nhö Loan
Haûi Ñaêng SDB
An Phong SDB

Höõu Phöôùc CTV
Huyeàn Traâm
Trung Nghò
Trí Hieáu
Tieåu Nhaät
Phaùt Tieán
Lm. Nhö Bình

NOÄI SAN

vieät nam
GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO

Don Bosco

NOÄI SAN

GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO
vieät nam
Don Bosco

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 3

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 4

LÔØI CUÛA BÌNH MINH
Thoaït nhìn, xem ra aùnh saùng chaúng laøm caùc
söï vaät thay ñoåi chuùt naøo. Vaät A chaúng vaãn laø
noù ñaáy thoâi trong boùng toái cuõng nhö trong aùnh
saùng hay sao? Coù gì khaùc ñaâu? AÁy theá, nhìn kyõ
hôn, baïn seõ thaáy khaùc bieät laém: aùnh saùng laïi
khieán cho baïn thaáy roõ taát caû ñaáy; nhôø aùnh saùng
baïn môùi thaáy moät vaät ñuùng thöïc laø noù, nghóa laø,
vôùi taát caû veû ñeïp, haáp daãn cuûa chính noù, chöù
khoâng phaûi moät thöù uø lyø, moät khoái ñen thui thuûi.
AÙnh saùng cho baïn thaáy söï vaät vôùi caû moät theá
giôùi quanh noù, cho baïn thaáy noù trong moái lieân
heä, vôùi moät haäu caûnh; maø neáu khoâng coù töông
giao aáy, söï vaät ñuùng laø uø lyø vaø teû ngaét.

noäidung

tu hoäi giaùo hoäi

08 Vieäc Giaùo Duïc Treû Gieâ-su trong gia ñình Na-da-reùt
Pascual Chavez
Vaên Chính, SDB chuyeån ngöõ
10 Phaûi chaêng ngöôøi cheát hai laàn ?
Vaên Am, SDB
tænh doøng

13 Chuùc Möøng Phuïc sinh
Möôøi ñieàu raên cho ngöôøi Sa-leâ-dieâng
An Phong, SDB

trang baïn treû
14 Söï soáng kyø dieäu aáy ñeán töø ñaâu ? * Trí Hieáu

Soáng roài ! * Phaùt Tieán
Söï Soáng ! * Huyeàn Traâm
Ñieàu giaûn dò cuûa cuoäc soáng * Phaùt Tieán
Toâi ñi... refresh * Trung Nghò
Bình Minh - truyeän ngaén * Tieåu Nhaät
Saéc Maøu Söï Soáng * Trung Nghò
Lôøi cuûa Bình Minh * Vaên Am, SDB

25 GÖÔNG SOÁNG
Santa Scorsese * Kim Uyeân, FMA

18

28

Ngaøy thöù nhaát trong tuaàn, vöøa
taûng saùng, caùc baø ñi ra moä, mang
theo daàu thôm ñaõ chuaån bò saün.
Hoï thaáy taûng ñaù ñaõ laên ra khoûi moä.
Nhöng khi böôùc vaøo, hoï khoâng
thaáy thi haøi Chuùa Gieâ-su ñaâu caû.
Hoï coøn ñang phaân vaân, thì boãng
coù hai ngöôøi ñaøn oâng y phuïc saùng
choùi, ñöùng beân hoï. Ñang luùc caùc
baø sôï haõi, cuùi gaàm xuoáng ñaát, thì
hai ngöôøi kia noùi: “Sao caùc baø laïi
tìm Ngöôøi Soáng ôû giöõa keû cheát ?
Ngöôøi khoâng coøn ñaây nöõa, nhöõng
ñaõ troãi daäy roài. Haõy nhôù laïi ñieàu
Ngöôøi ñaõ noùi vôùi caùc baø hoài coøn ôû
Ga-li-leâ, laø Con Ngöôøi phaûi bò noäp
vaøo tay phöôøng toäi loãi, vaø bò ñoùng
ñinh vaøo thaäp giaù, roài ngaøy thöù ba
soáng laïi.” (Ga 24,1-7)

TIN MÖØNG
NGÖÔØI ÑAÕ TROÃI DAÄY !

6 SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM

noäidung

trang giaùo duïc
26 Giaùo Duïc haèng ngaøy trong gia ñình * Ferrero Bruno
Tuoåi Naøo cho Em * Ngoïc Taâm, FMA Noùi Chuyeän * Ngoïc Taâm, FMA

Gieáng Sa Maïc * Ngoïc Yeán, FMA
Nieàm Tin khôi daäy töø cuoäc soáng * Haûi Ñaêng, SDB
Öu Tö veà Quyeàn Treû Em * An Phong, SDB

trang giaùo lyù

36 Khoâng coù tình yeâu naøo lôùn hôn * Kim Duyeân, FMA
Gieâ-su soáng laïi vaø hieän ra * Kim Duyeân, FMA

kinh thaùnh
40 Töø boû mình - vaùc thaäp giaùù * Lm. Nhö Bình
Via Dolorosa * Lm. Nhö Loan

baïn treû trao ñoåi
42 Laøm gì khi boá say röôïu * Vaên Hieån, SDB
44 Chuùa ñaõ soáng laïi - Truyeän tranh * Vaên Chính, SDB

ôn chuyeån caàu
46 Nghe laïi ñöôïc: Eusebia Palomino
Ung thö giai ñoaïn cuoái: Eusebia Palomino

Moät söï kieän lôùn: Mi-ca-en Rua
Moùn quaø ñöôïc laøm meï: Ña-minh Sa-vi-oâ
Nhieãm khuaån maøng naõo: Ña-minh Sa-vi-oâ

08

40

Nhaø Thôø Moä Thaùnh (tieáng
La-tinh goïi laø Sanctum
Sepulchrum) cuõng coøn ñöôïc
goïi laø Nhaø thôø Phuïc Sinh. Nhaø
thôø naøy naèm trong thaønh coå
Gieâ-ru-sa-lem. Nôi ñaây ñaõ trôû
thaønh moät ñieåm haønh höông
quan troïng keå töø theá kyû thöù 4.

Theo nhieàu ngöôøi Ki-toâ höõu,
nhaø thôø naøy ñöôïc xaây döïng
treân chính ngoïn ñoài Goân-go-
tha nôi Ñöùc Gieâ-su ñaõ bò ñoùng
ñinh, vaø ñoàng thôøi cuõng laø nôi
an taùng Ngaøi. Chính taïi ñaây,
Ñöùc Gieâ-su ñaõ phuïc sinh.

“Ngoâi moä trong vöôøn”
(Garden Tomb) laïi laø moät giaû
thuyeát khaùc veà nôi an taùng
Ñöùc Gieâ-su. Ngoâi moä naøy
naèm ôû beân ngoaøi nhöõng böùc
töôøng thaønh Gieâ-ru-sa-lem vaø
gaàn vôùi Coång Damascus. Vaøo
theá kyû 19, moät vò töôùng quaân
ngöôøi Anh teân laø Gordon, do
bò ñaùnh ñoäng bôûi hình daùng
cuûa moät quaû ñoài troâng gioáng
hình caùi soï ngöôøi, ñaõ xaùc
ñònh nôi ñoù laø “Goø Soï” maø
Tin möøng noùi ñeán. Ñòa ñieåm
naøy ñaõ moät thôøi noåi tieáng, vaø
“ngoâi moä Gordon” ñaõ mang
teân “Ngoâi moä trong vöôøn”

CAÛ BOÁN SAÙCH TIN
MÖØNG ÑEÀU VIEÁT LAÏI
SÖÏ KIEÄN “NGOÂI MOÄ
TROÁNG”.

CAÙC PHUÏ NÖÕ LAØ NHÖÕNG
NGÖÔØI ÑAÀU TIEÂN NHÌN
THAÁY ÑÖÔÏC SÖÏ KIEÄN
NAØY, VAØ ÑAÕ CHAÏY ÑI
BAÙO TIN CHO CAÙC MOÂN
ÑEÄ CUÛA CHUÙA GIEÂ-SU.

NGOÂI MOÄ ÑOÙ ÔÛ ÑAÂU ?

ÑÖÙC GIEÂ-SU
ngoâi moä

(Mt 28,1-8; Mc 16,1-8; Lc 24,1-11; Ga 20,1-10)

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 7

VAÊN CHÍNH, SDB

TU HOÄI
noùi nhö theá veà treû Gieâ-su ? Cha nghó
laø nhö vaäy. Thaùnh Giuse, khi phaûi
laáy moät quyeát ñònh döùt khoaùt trong
cuoäc ñôøi, cuõng ñaõ phaûi ñoái dieän vôùi
moät hoaøn caûnh maø chính baûn thaân
ngaøi khoâng theå hieåu ñöôïc, nhöng “vì
laø ngöôøi coâng chính”, ngaøi ñaõ döùt
khoaùt haønh ñoäng, khoâng phaûi theo
nhö LUAÄT ñònh, nhöng döïa treân moät
neàn taûng cao hôn, neàn taûng cuûa tình
yeâu, neân ngaøi ñaõ choïn vieäc töø boû Ñöùc
Maria caùch aâm thaàm, ngöôøi maø ngaøi
yeâu meán thay vì coâng khai toá caùo meï
(x. Mt, 1,19). Ñaây laø ñieàu maø chính
Ñöùc Gieâ-su ñaõ hoïc hoûi ñöôïc caùch
hoaøn haûo, vaø ñem ra thöïc hieän trong
suoát cuoäc soáng cuûa Ngaøi. “Neáu anh
em khoâng aên ôû coâng chính hôn caùc
kinh sö vaø ngöôøi Pha-ri-sieâu, thì seõ
chaúng ñöôïc vaøo Nöôùc Trôøi” (Mt,
5,20)

Nôi Ñöùc Maria, chuùng ta khaùm phaù
ra maãu göông cuûa söï töï hieán vaø cuûa
söï phuïc vuï quaûng ñaïi ñeán ñoä queân
mình: khi ñi thaêm vieáng baø chò hoï EÂ-
li-sa-beùt ñeå giuùp ñôõ baø chò hoï trong
thôøi gian mang thai vaø sinh con, meï
ñaõ chaúng quaûn ngaïi nhöõng söï baát
tieän veà phía mình; hay trong böõa
tieäc cöôùi taïi Cana, meï ñaõ quan taâm
tôùi nhu caàu cuûa ngöôøi khaùc, daàu ñoù
chaúng phaûi laø traùch nhieäm cuûa meï.
Meï laø ngöôøi meï cuûa Ñaáng maø sau
naøy ñaõ töøng noùi: “Con Ngöôøi ñeán
khoâng phaûi ñeå ñöôïc ngöôøi ta phuïc
vuï, nhöng laø ñeå phuïc vuï vaø hieán
daâng maïng soáng laøm giaù chuoäc
muoân ngöôøi” (Mt 20,28). Nhöng
hôn heát, daàu Ñöùc Maria vaø Thaùnh
Giuse ñöôïc môøi goïi coäng taùc vaøo
trong Chöông trình Cöùu Ñoä cuûa
Thieân Chuùa theo nhöõng caùch khaùc
nhau, nhöng chuùng ta thaáy caû hai vò
ñeàu ñaùp traû caùch voâ ñieàu kieän ñoái vôùi
Thieân Chuùa qua lôøi noùi vaø vieäc laøm
cuûa hoï: chính Ñöùc tin cuûa hoï ñaõ ñöôïc
dieãn ñaït qua söï Vaâng phuïc. “Vaâng,
toâi ñaây laø nöõ tyø cuûa Chuùa, xin Chuùa
cöù laøm cho toâi nhö lôøi söù thaàn noùi”
(Lc 1,38). “Khi tænh giaác, Giuse laøm
nhö söù thaàn Chuùa daïy” (Mt 1,24; x.
2,14). Ngöôøi con cuûa hoï cuõng ñaõ hoïc
laáy baøi hoïc naøy caùch hoaøn haûo ñeán
ñoä trôû thaønh kim chæ nam cho cuoäc
soáng cuûa Ngaøi: “Ngaøi ñaõ vaâng phuïc
cho ñeán cheát, vaø cheát treân thaäp giaù”
(Phl 2,8b)

Lôøi Chuùa noùi vôùi chuùng ta thaät roõ raøng:
“coøn Haøi Nhi ngaøy caøng lôùn leân, theâm
vöõng maïnh, ñaày khoân ngoan, vaø haèng
ñöôïc aân nghóa cuøng Thieân Chuùa” (Lc
2,40). Queân maát ñieàu naøy, chuùng ta deã
coù nguy cô xem cuoäc soáng cuï theå cuûa
Ngaøi treân traàn gian chæ mang daùng veû
beà ngoaøi maø thoâi. Chuùng ta phaûi thöïc
söï tin raèng Thieân Chuùa yeâu thöông
chuùng ta quaù ñoãi, ñeán noãi muoán trôû
thaønh moät con ngöôøi nhö chuùng ta.
Moät trong nhöõng lyù do taïi sao trong
nhöõng theá kyû ñaàu, Giaùo hoäi khoâng
chaáp nhaän caùi goïi laø nhöõng “saùch
nguïy Tin möøng” laø vì nhöõng saùch naøy
khoâng coù söï linh öùng cuûa Thieân Chuùa
vaø chuùng khoâng mang chôû chaân lyù veà
maàu nhieäm nhaäp theå. Ñieàu naøy cho
pheùp chuùng ta noùi veà “vieäc giaùo duïc
Con Thieân Chuùa” cuõng theo cuøng moät
caùch theá nhö bao nhieâu ngöôøi khaùc,
nhöõng ngöôøi luoân caàn nhöõng moâi
tröôøng soáng ñeå laøm theå hieän nhöõng
tieàm naêng cuûa mình. Ñöùc Gieâ-su
cuõng caàn tôùi nhöõng moâi tröôøng soáng
nhö theá, vaø hôn heát, chính Ñöùc Maria
vaø thaùnh Giuse ñaõ giuùp taïo neân moâi
tröôøng ñoù. Ñöùc Phao-loâ VI noùi raát hay:
“söï quaân bình nhaân baûn phi thöôøng
cuûa Ñöùc Gieâ-su cho thaáy roõ vai troø cuûa
cha meï Ngaøi”.

Chuùng ta bieát raèng thaùnh Giu-se
khoâng phaûi laø “cha” cuûa Ñöùc Gieâ-
su veà phöông dieän theå lyù, nhöng söï
coäng taùc cuûa ngaøi trong chöông trình
cuûa Thieân Chuùa vaø trong vieäc giuùp treû
Gieâ-su taêng tröôûng veà maët nhaân baûn
thì coøn troåi vöôït hôn nhieàu so vôùi tính
caùch laø cha theo nghóa theå lyù taïi toå aám
Na-da-reùt. Döïa treân chuaån möïc thaàn
hoïc cho pheùp noùi veà Ñöùc Nöõ Trinh nhö
laø “Meï Thieân Chuùa”, chuùng ta cuõng
coù theå goïi Ñöùc meï vaø thaùnh Giuse
nhö laø “nhöõng nhaø giaùo duïc cuûa Thieân
Chuùa”, moät danh hieäu raát thaân thöông
ñoái vôùi chuùng ta laø nhöõng thaønh phaàn
trong gia ñình Sa-leâ-dieâng. Thöïc theá,
chuùng ta ñöôïc môøi goïi ñeå laøm taêng
tröôûng caùch tieäm tieán nôi caùc treû nam
nöõ cuûa chuùng ta theo maãu göông cuûa
Ñöùc Ki-toâ trong coâng vieäc giaùo duïc vaø
muïc vuï cuûa mình (Rm 8,29). Chuùng
ta thöôøng nghe noùi veà caùc ñöùa treû
con raèng “con beù coù ñoâi maét gioáng
meï quaù”, hay “thaèng beù coù khuoân
maët gioáng boá noù y ñuùc”, vaø ñieàu naøy
thöôøng laøm cho caùc baäc cha meï caûm
thaáy haõnh dieän. Lieäu chuùng ta coù theå

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 8

Lôøi Chuùa noùi vôùi chuùng
ta thaät roõ raøng: “coøn

Haøi Nhi ngaøy caøng lôùn
leân, theâm vöõng maïnh,

ñaày khoân ngoan, vaø
haèng ñöôïc aân nghóa

cuøng Thieân Chuùa”
(Lc 2,40)

GIA ÑÌNH LAØ MOÄT TRÖÔØNG HOÏC TUYEÄT VÔØI MAØ
THIEÂN CHUÙA ÑAÕ THIEÁT ÑAËT ÑEÅ GIAÙO DUÏC TOAØN
THEÅ NHAÂN LOAÏI (Gotthold E. Lessing)

Cha Pascual Chavez V.
Vaên Chính, SDB chuyeån ngöõ

GIAÙO DUÏC TREÛ GIEÂ-SU
trong gia ñình Na-da-reùt

Moät trong nhöõng yeáu toá giuùp chuùng ta hieåu roõ nhaát veà chính mình nhö laø nhöõng höõu theå nhaân linh vaø cuõng laø ñieàu maø nhöõng suy tö trong theá kyû 20 ñaëc bieät nhaán
maïnh tôùi, ñoù laø tính chaát lòch söû cuûa cuoäc soáng con ngöôøi. Chuùng
ta khoâng chæ soáng trong lòch söû, nhöng coøn daàn kieän toaøn chính
mình trong suoát cuoäc soáng cho ñeán cheát. Chuyeän naøy quaù hieån
nhieân ñeán ñoä chuùng ta coi ñoù laø chuyeän taát nhieân. Töø ñoù, vieäc ñaûm
nhaän cuoäc soáng cuõng coù nghóa laø ñaøo luyeän chính mình vaø taát
nhieân phaûi laø moät tieán trình ñaøo luyeän lieân tuïc. Bôûi ñoù, chaúng bao
giôø coù theå noùi ñöôïc raèng ñaõ “ñuû roài”, hay ngöôïc laïi laø choïn thaùi ñoä
ñöùng lyø baát ñoäng nhö nhöõng taûng ñaù voâ hoàn vaäy.

Khi nghieâm chænh suy tö veà vieäc ConThieân Chuùa ñaõ muoán chia seû
cuoäc soáng nhaân sinh cuûa chuùng ta, chuùng ta xaùc tín raèng chính
Ngaøi cuõng ñaõ ñaûm nhaän söï hieän höõu mang tính lòch söû cuûa mình
trong cuoäc soáng nhaân loaïi.

Cha Beà Treân Caû Pascual Chavez gaëp gôõ caùc baïn treû taïi Xuaân Hieäp - Thuû Ñöùc

9NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5

GIAÙO HOÄI
Ñoù môùi laø yù nghóa ñích thöïc cuûa maàu
nhieäm Ñöùc Kitoâ ñaõ cheát vaø soáng laïi vì
chuùng ta ñeå chuùng ta khoâng coøn soáng
cho chính mình nöõa. Nhöng chuùng ta
cuõng kinh nghieäm raèng nieàm vui maø
ta vui höôûng trong phuïng vuï, daãu soát
saéng ñeán taän taàng maây, cuõng coù theå
bieán tan, neáu chuùng ta khoâng bieát
caùch giöõ gìn vaø soáng. Ñeå traû lôøi cho
öu tö chính ñaùng cuûa chuùng ta, Ñöùc
Thaùnh Cha Phaoloâ VI coáng hieán moät
vaøi suy nghó raát hieän sinh cho ñôøi
tín höõu chuùng ta. Baøi giaûng vaén goïn
nhöng saâu saéc “Soáng maàu nhieäm
vöôït qua” coáng hieán cho ta caâu traû
lôøi hôïp thôøi.

Tröôùc tieân, ngaøi thaúng thaén ñaët
chuùng ta tröôùc thöïc taïi: theá giôùi hoâm
nay vaø moâi tröôøng cuûa noù luoân khích
ñoäng nhöõng naêng löïc voâ kyû luaät cuûa
chuùng ta. Baèng nhieàu caùch, baïo löïc,
côït nhaû, daâm oâ ñi vaøo caên phoøng, caên
hoä cuûa chuùng ta. Chuùng ôû tröôùc maét
chuùng ta vaø kích ñoäng chuùng ta. Caû
game-online maø thanh thieáu nieân bò
meâ hoaëc ñaày daãy caùc troø khieâu daâm.
Baïo löïc ñöôïc quaûng caùo döôùi nhöõng
traän ñaám ñaù khoâng khoan nhöôïng.
Nhöõng ñieàu xaáu ñöôïc quaûng caùo nhö
theå laø ñieàu toát vaø ñaùng öôùc ao. Töø
ñoù, ngaøi nhaän ñònh moâi tröôøng hoïc
veà luaân lyù ñang bò ñe doïa. (x. Paul
VI, The Teachings of Pope Paul VI,
1971, 48-49)

Roài raát thöïc tieãn, Ñöùc Giaùo hoaøng
chaân nhaän giaù trò cuûa vieäc giaùo duïc
giôùi tính. Ñoù laø ñieàu thieän haûo. Theá
nhöng vaãn coù ñieàu gì ñoù sai laàm len
loûi vaøo khi duïc voïng vaø lôïi nhuaän, ích
kyû thao tuùng vaø ñieàu khieån. Moät ñaøng
ngaøi ca ngôïi yù ñònh cuûa vieäc giaùo duïc
giôùi tính, nhöng ñaøng khaùc, “ngöôøi
ta ñoâi khi queân moät vaøi khía caïnh cuûa
thöïc taïi nhaân linh, khoâng keùm khaùch
quan hôn nhöõng khía caïnh ñöôïc
coáng hieán do söï quan saùt cuûa chuû
thuyeát töï nhieân.” (ibid., 49). Vôùi vaên
hoùa nhö theá ngaøi goïi ñoù laø ñaïo quaân
maø ñeå chieán thaéng khoâng phaûi laø deã
daøng, neáu khoâng naém vöõng hai xaùc
quyeát vaø moät lôøi khuyeân khoân ngoan.

Xaùc quyeát thöù nhaát laø COÙ THEÅ
CHIEÁN THAÉNG ñöôïc nhöõng caùm
doã cuûa xaùc thòt. Nhieàu laàn trong ñôøi

soáng thieâng lieâng, chuùng ta buoâng
suùng tröôùc khi chieán ñaáu. Lyù luaän chuû
baïi xuaát hieän khaù nhieàu cho chuùng ta:
“soáng tin möøng laø chuyeän khoâng theå
ñöôïc. Soáng trong saïch laø khoâng theå.”
Vôùi lyù luaän nhö theá haún nhieân thaát baïi
laø vaän soá khoâng theå ñoåi khaùc. Thaát baïi
tröôùc khi caàm khí giôùi! Ñöùc Giaùo hoaøng
laät traàn veû nöïc cöôøi thaûm haïi cuûa moät
laïc thuyeát chuû tröông “khoâng theå chieán
thaéng chuùng, soáng trong saïch laø moät
khoâng töôûng” (ibid. 50). Ñieàu naøy thaät
söï sai laàm, vì Chuùa Gieâsu chaúng ñoøi hoûi
ñieàu gì maø ta khoâng theå laøm. Duø yeáu
ñuoái vaø khieám khuyeát, nhöng “Thaàn
khí coù theå taùc ñoäng trong chuùng ta lieân
quan ñeán töï chuû, trong saïch, tieát duïc”
(ibid. 50). Chuùng ta khoâng döïa vaøo
chính mình, nhöng ôn thaùnh ñeå xaùc tín
nhö theá: Toâi coù theå laøm ñöôïc moïi söï
trong Ñaáng ban söùc maïnh cho toâi. Xaùc
quyeát thöù hai höôùng taàm maét chuùng ta
leân cao. SOÁNG TRONG SAÏCH LAØ ÑIEÀU
TOÁT ÑEÏP. (x. ibid. 50) Chuùng ta cuõng
caàn phaûi trình baøy ñôøi soáng ñöùc tin laø
veû ñeïp thaät söï. Tin möøng khoâng chæ laø
toát laønh maø coøn laø veû ñeïp luoân haáp daãn.
Thieân Chuùa laø veû ñeïp vaø laøm cho loøng
con ngöôøi say meán (Augustinoâ). Söï thaät
laø chuùng ta ñöôïc döïng leân ñeå vöôn tôùi
nhöõng gì hoaøn haûo, myõ leä. Ta seõ chaúng
soáng trong saïch neáu khoâng thaáy ñöôïc
veû ñeïp cuûa noù. Ñöùc Giaùo hoaøng vieát
chí lyù: “Trong saïch khoâng phaûi laø moät
maëc caûm töï ti, noù laø veû tao nhaõ, laø söùc
maïnh cuûa tinh thaàn, laø söï giaûi phoùng.
Noù khoâng phaûi laø nguoàn maïch taïo lo aâu
vaø boái roái, noù laø söï tröôûng thaønh cuûa
phaùn ñoaùn vaø töï chuû.” (ibid. 50) Xaùc
quyeát naøy laøm con ngöôøi taân tieán, voán
bò chi phoái nhieàu do phaân taâm hoïc, boái
roái chaêng. Nhöng xaùc quyeát ñoù môùi laø
thaät. Söï thaät luoân khieán nhöõng ai tìm
söï an toaøn trong giaû doái vaø thoûa hieäp
phaûi baát an.

Töø hai xaùc quyeát ñoù, ngaøi cho ta moät lôøi
khuyeân “HAÕY TRAÙNH XA CAÙM DOÃ.”
Ngaøi vieát: “Chuùng ta ñaõ xin trong kinh
Laïy Cha ta thöôøng ñoïc leân: “Xin chôù ñeå
chuùng con sa chöôùc caùm doã”! Chuùng
ta haõy aùp duïng noù cho chính mình, nhö
theå nhaän ñöôïc lôøi xin naøy. Chuùng ta phaûi
baûo veä mình khoûi söï caùm doã hung taøn
cuûa xaùc thòt, neáu chuùng ta muoán soáng
maàu nhieäm vöôït qua. Beân trong vaø beân

ngoaøi; treân heát, trong taâm hoàn maø töø
ñoù xuaát ra ñieàu toát vaø ñieàu xaáu; vaø
ôû chung quanh.” (ibid. 51) Vaø ñaây laø
moät keát luaän raát thöïc tieãn cuûa ngaøi.
Chuùng ta noùi ñeán oâ nhieãm khoâng khí.
Taát caû ñeàu toát ñeïp. Theá nhöng “Taïi
sao chuùng ta laïi khoâng quan taâm tôùi
moâi tröôøng luaân lyù trong ñoù con ngöôøi
soáng nhö moät con ngöôøi vaø nhö con
caùi TC?” (ibid. 51) Baïn coù thaáy keát
luaän ñoù thöïc tieãn cho moâi tröôøng Vieät
Nam chuùng ta khoâng? Baùo giôùi ñang
baùo ñoäng doøng soâng Thò Vaûi bò oâ
nhieãm. Nhaø baùo noùi tôùi oâ nhieãm thöïc
phaåm vaø caùc ñoäc chaát hoùa hoïc trong
coâng ngheä aên uoáng. Chuùng ta baän
taâm lo cho moâi tröôøng saïch seõ. Taát
caû ñeàu ñeïp. Nhöng nhöõng oâ nhieãm
ñoù chaúng saùnh gì vôùi oâ nhieãm löông
taâm ñaâu, baïn aï. Moät löông taâm oâ
nhieãm khoâng chæ bò haïi maø coøn gaây
taùc haïi. Chuùng ta haõy cuøng nhau
soáng maàu nhieäm vöôït qua moät caùch
môùi meû nheù, theo nhöõng gì Ñöùc Giaùo
hoaøng höôùng daãn chuùng ta. Chuùng ta
ñöøng ñeå mình cheát hai laàn. AÂn suûng
khoâng ñeå baïn thaát voïng ñaâu. Ñaõ
ñöôïc cöùu chuoäc, chuùng ta haõy höùng
theo Thaàn khí maø tieán böôùc.
Nhoùm baïn treû Eusebia cuûa FMA Taân Haø - Baøo Loäc

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 11SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 10

VAÊN AM, SDB

GIAÙO HOÄI ÑANG CA MÖØNG: CHUÙA ÑAÕ SOÁNG LAÏI. ALLELUIA!
NIEÀM VUI NAØY ÑAÂU CHÆ ÔÛ TRONG BAÀU KHÍ PHUÏNG VUÏ CUÛA TAM
NHAÄT VÖÔÏT QUA. CHUÙNG TA COØN CÖÛ HAØNH PHUÏNG VUÏ ÑÔØI
SOÁNG MAØ, NGHÓA LAØ NIEÀM VUI NAØY COØN LAN TOÛA KHAÉP CUOÄC
SOÁNG CHUÙNG TA.

PHAÛI CHAÊNG
ngöôøi cheát 2 laàn

Nhoùm baïn treû Eusebia cuûa FMA Taân Haø - Baøo Loäc

XIN KÍNH CHUÙC CAÙC THAØNH PHAÀN
TRONG GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG
VAØ QUYÙ ÑOÄC GIAÛ MOÄT MUØA PHUÏC

SINH VUI TÖÔI - THAÙNH ÑÖÙC.

Giaùm Tænh & Ban Bieân Taäp

HAPPY EASTER

buona PASQUA
1. Tieân vaøn haõy tìm kieám ñieàu maø Thieân Chuùa
yeâu thích
“Ñoù laø trung taâm khoâng heà di dôøi trong ñôøi soáng cuûa toâi;
taát caû moïi öôùc mô vaø haønh ñoäng cuûa toâi ñeàu xoay quanh
haït nhaân aáy”.

Thieân Chuùa yeâu thích nhöõng gì thieän haûo, con caùi Don
Bosco soáng vaø hoaït ñoäng theo thaùnh yù Thieân Chuùa, hay
laø hoï ñònh höôùng ñôøi mình theo nhöõng söï thieän haûo cuûa
Thieân Chuùa.

2. Haõy daønh taát caû cho tình yeâu thöông
“Ñoù laø nguyeân taéc caûn baûn cuûa söï vaâng phuïc: haõy laøm taát
caû vì tình yeâu thöông, khoâng daønh moät chuùt gì caû cho söùc
maïnh hay baïo löïc. Haõy yeâu meán söï vaâng lôøi hôn laø sôï haõi
söï baát tuaân phuïc”.

Ñöùc AÙi laø caên baûn cuûa moïi söï toaøn thieän nôi con ngöôøi.
Chính tình yeâu khieán chuùng ta chu toaøn moïi söï caùch toát
ñeïp.

3. Khoâng xin gì cuõng khoâng töø choái ñieàu gì
“Haõy ñaët moïi söï trong baøn tay quan phoøng cuûa Thieân
Chuùa, ñöøng döøng laïi ôû baát cöù moät ñam meâ naøo ngoaøi nieàm
ñam meâ laøm moïi söï maø Thieân Chuùa muoán nôi ta”.

Ñieàu maø con caùi Don Bosco phaûi soáng laø “thaùi ñoä döûng
döng thaùnh thieän”: khoâng dính beùn, bieát ñaët taát caû nhöõng
gì mình coù hay khoâng coù, coøn hay maát vaøo tay Thieân Chuùa
ñeå chính Ngöôøi ra tay.

4. Haõy xaây döïng moïi söï töø beân trong
“Toâi chöa bao giôø chaáp nhaän phöông thöùc cuûa nhöõng nhaø
caûi caùch, muoán thay ñoåi con ngöôøi töø nhöõng gì beân ngoaøi
nhö toùc tai, aùo quaàn, caùch sinh hoaït... Toâi nghó raèng phaûi
thay ñoåi töø beân trong tröôùc roài sau ñoù môùi ñeán caùc söï beân
ngoaøi... Con tim luoân laø coäi nguoàn cuûa moïi haønh ñoäng, moïi
söï tuyø thuoäc vaøo ñaây... Ai coù Chuùa Gieâsu ngöï nôi traùi tim
mình seõ kieân vöõng trong moïi thöû thaùch”.

Trong khi theá giôùi naøy muoán laøm thay ñoåi con ngöôøi töø beân
ngoaøi, con caùi Don Bosco caàn phaûi suy nghó luoân ñeán vieäc
thay ñoåi töø beân trong, ñeå coù moät traùi tim bieát yeâu thöông
vôùi moät tình yeâu khoâng tính toaùn nhö Chuùa Gieâsu ñaõ daïy.

5. Haõy tieán böôùc trong söï bình thaûn
“Söï voäi vaøng vaø noân noùng chaúng mang laïi ích lôïi chi caû; ao
öôùc moät ñôøi soáng thieâng lieâng thì toát laønh ñoù, nhöng nhôù
laø ñöøng noân noùng. Söï chöõa laønh neáu ñöôïc tieán haønh trong
bình thaûn seõ an toaøn hôn”.

Söï beà boän cuûa coâng vieäc deã khieán con caùi Don Bosco neân
noùng naûy vaø voäi vaøng. Söï bình thaûn luoân laø yeáu toá quan
troïng ñeå ñuû trí löïc maø giaûi quyeát moïi vaán ñeà. Ñoù cuõng laø
daáu hieäu cuûa moät taâm hoàn bieát loái ñöôøng phaûi theo vaø bieát
phoù thaùc vaøo Thieân Chuùa.

6. Haõy suy nghó luoân veà “giaây phuùt hieän taïi” cuûa
Thieân Chuùa
“Chuùng ta haõy suy nghó ñeå thöïc hieän nhöõng haønh ñoäng

ngay baây giôø, trong hieän taïi, vì caùi goïi laø “ngaøy mai”
ñoái vôùi chuùng ta hoâm nay seõ trôû thaønh “hoâm nay” vaøo
ngaøy mai”.

Con caùi Don Bosco haõy nhôù lôøi cuûa Don Bosco ñeå soáng
nhö theå ngaøy mai seõ laø ngaøy sau cuøng cuûa cuoäc ñôøi, vaø
ñeå laøm vieäc nhö ngaøy mai khoâng bao giôø keát thuùc.

7. Haõy baét ñaàu laïi moãi ngaøy
“Moãi moät ngaøy chuùng ta haõy baét ñaàu laïi böôùc tieán cuûa
ñôøi soáng thieâng lieâng. Neáu bieát suy nghó saâu xa veà ñieàu
naøy, chaéc chaén chuùng ta seõ khoâng coøn ngaïc nhieân khi
thaáy mình vaãn coøn nhieàu ñieàu thieáu soùt. Khoâng coù moät
ñieàu gì coù theå xem laø hoaøn haûo ngay töø ñaàu nôi con
ngöôøi, bôûi theá caàn phaûi baét ñaàu ñi vaø baét ñaàu laïi maõi
luoân”.

Ñaây cuõng laø ñieàu lieân quan ñeán vieäc xeùt mình haèng ngaøy
ñeå coù nhöõng quyeát ñònh daán thaân phuø hôïp vaø noã löïc
khoâng ngöøng nôi con caùi Don Bosco.

8. Haõy taän duïng moïi cô hoäi ñeå neân thaùnh
“Anh em haõy bieát ñoùn nhaän nhöõng chuyeän baát coâng,
nhöõng khoù chòu, maát maùt nho nhoû vaãn thöôøng xaûy ra
haèng ngaøy. Nhöõng dòp hy sinh nho nhoû nhö theá neáu
ñöôïc soáng vôùi loøng meán seõ trôû neân dòp thuaän tieän ñeå
anh em chieám ñöôïc traùi tim roäng lôùn cuûa Thieân Chuùa”.

Con caùi Don Bosco khoâng caàn phaûi tìm nhöõng gì coù veû
lôùn lao, chæ caàn laøm nhöõng vieäc nhoû vaø chu toaøn caùc boån
phaän haèng ngaøy thì cuõng ñuû ñeå ñaùng ñöôïc höôûng phaàn
thöôûng lôùn roài.

9. Haõy soáng vui töôi
“Anh em haõy tieán böôùc trong nieàm vui vôùi coõi loøng roäng
môû; trong tröôøng hôïp khoâng theå luoân tieán böôùc trong
nieàm vui, thì haõy tieán böôùc vôùi loøng can ñaûm vaø söï tin
töôûng, phoù thaùc”.

Linh ñaïo neân thaùnh maø Don Bosco chæ cho Ña-minh Sa-
vi-oâ baét ñaàu töø kinh nghieäm cuûa Ngaøi: Neân thaùnh baèng
caùch chu toaøn boån phaän trong nieàm vui.

10. Haõy soáng trong tinh thaàn töï do
“Toâi khoâng bao giôø ñaén ño khi phaûi thay ñoåi moät vaøi
nguyeân taéc soáng cuûa mình neáu vieäc muïc vuï ñoøi hoûi...
Caùm ôn Chuùa ñaõ ban cho toâi loøng yeâu meán tinh thaàn töï
do cuõng nhö söï gheùt boû nhöõng ñieàu maát traät töï vaø tính
phoùng tuùng”.

Con caùi Don Bosco caàn phaûi bieát meàm deûo vaø thích öùng
vôùi nhu caàu muïc vuï. Neân bieát raèng: tính meàm deûo vaø
bieát thích öùng thì hoaøn toaøn khaùc vôùi kieåu soáng voâ toå
chöùc hay phoùng tuùng; tinh thaàn töï do thì khaùc vôùi tính öa
thích töï do hay chuû nghóa töï do.

10ñieàu raên
cuûa con caùi Don Bosco

AN PHONG, SDB

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 13

PHAÙT TIEÁN

Caùi caên baûn nhaát cuûa moïi hieän höõu chính laø söï soáng. Vaø söï soáng aáy lan
traøn khaép haønh tinh, ñaâu ñaâu cuõng coù
nhöõng ñoäng, thöïc vaät sinh soáng.

Döôùi lôùp caùt noùng cuûa sa maïc, khoâng laø söï
cheát, maø vaãn coù haøng ngaøn loaïi sinh vaät
aån mình. Trong loøng ñaát töôûng chöøng chæ
toaøn ñaát ñaù, laïi laø nôi sinh soáng cuûa haøng
trieäu loaøi vi khuaån, ñoäng vaät. Ñaïi döông
luùc naøo cuõng traøn treà söï soáng vôùi muoân
hình vaïn traïng nhöõng san hoâ, caù, toâm... vaø
nhöõng loaøi nhuyeãn theå ñuû hình daïng. Nôi
nhöõng caùnh röøng baït ngaøn, caây coái, hoa laù
ñuû saéc maàu nhöng chaúng theå tìm thaáy hai
chieác laù gioáng heät nhau.

Chieâm nghieäm veû ñeïp cuûa thieân nhieân,
môùi khaùm phaù ra söï soáng raát ñoãi bình
thöôøng, nhöng laïi chöùa ñöïng caùi gì ñoù lung
linh, bí aån, nhieäm maàu. Chôït hoûi: “Coù loaøi
naøo hieän dieän treân maët ñaát naøy laø voâ ích?”

Nhöõng loaøi vi khuaån: coù theå phaân huyû raùc
thaønh phaân boùn. Nhöõng con giun ñaát coù
theå laøm cho ñaát tôi xoáp, maøu môõ. Nhöõng
con ruoài, con giaùn: chuùng khoâng hoaøn
toaøn ñaùng gheùt ñaâu, bôûi chuùng goùp phaàn
tieâu thuï thöùc aên boû ñi. Thöïc vaät laø nguoàn
cung caáp oxi, thöïc phaåm vaø cho nhöõng
caây thuoác quyù cho con ngöôøi vaø ñoäng vaät.
Ngöôïc laïi, ñoäng vaät laïi cung caáp khí CO2
cho thöïc vaät quang hôïp, giuùp duy trì, baûo
veä caùc nguoàn thöïc vaät... Coù moät chuoãi
voâ hình nhöõng keát noái giöõa caùc loaøi. Giöõa
chuùng döôøng nhö coù moät quy luaät baát
thaønh vaên, ñeå tuy khoâng gioùng leân tieáng
noùi, nhöng chuùng vaãn cöù thaàm laëng laøm
ñuùng chöùc naêng cuûa mình, taïo neân moät
söï haøi hoaø maø con ngöôøi khoù coù theå hieåu
heát ñöôïc.

Söï soáng coøn mang bieát bao ñieàu laï luøng,
phi thöôøng keát tinh trong töøng haït maàm
nhoû, trong töøng caùi tröùng beù tí teïo, trong
söï tieáp noái giöõa söï soáng cuûa töøng loaøi,
töøng theá heä... Nhöng coù bao giôø mình ñaët
caâu hoûi söï soáng töø ñaâu!

Giöõa thinh khoâng, laëng nghe tieáng noùi
trong töøng phaàn cô theå, cuûa con tim, khoái
oùc, cuûa doøng maùu luaân chuyeån, cuûa hôi
thôû nhòp nhaøng; laëng nghe tieáng noùi cuûa
gioáng noøi; laëng nghe tieáng noùi cuûa lyù töôûng
soáng.

Phaûi chaêng söï soáng chæ laø söï phoái hôïp tình
côø, töï nhieân cuûa nhöõng nguyeân toá hoaù
hoïc, hay söï soáng coù moät ñieàu gì vöôït leân
treân nöõa? Söï soáng coù yù nghóa gì?

Toâi muoán tìm ñaùp aùn cho thaéc maéc: Söï
soáng, ñieàu kyø dieäu aáy ñeán töø ñaâu?

Ca moå mang laïi söï soáng cho hai baïn Vieät Ñöùc naêm 1988 ñaõ ñaùnh daáu moät thaønh töïu lôùn lao cho ngaønh Y hoïc Vieät Nam.
14 tieáng ñoàng hoà treân baøn moå, khi muõi kim cuoái cuøng vöøa heát
thuùc, ñoâi maét Ñöùc chôùp chôùp môû ra, moïi ngöôøi ñang theo doõi ca
moå ñeàu laëng ngöôøi xuùc ñoäng, hoï thoát leân: Soáng roài... Ñaèng sau
thaønh coâng cuûa ca moå, cuûa vieäc ñem laïi söï soáng cho hai baïn Vieät
– Ñöùc laø noãi traên trôû lôùn lao cuûa bao thaøy thuoác, söï ñaàu tö, vaø caû
lôøi caàu nguyeän.

Soáng roài... luoân laø lôøi reo cuûa bieát bao gia ñình khi ngöôøi thaân ñöôïc
cöùu soáng. Tuy nhieân, lôøi reo vui “soáng roài” döôøng nhö coøn quaù ít
oûi, quaù chôi vôi, quaù mong manh giöõa bao tieáng khoùc, tieáng theùt
gaøo cuûa naïn nhaân chieán tranh, cuûa naïn nhaân thieân tai, cuûa tai naïn
giao thoâng. Cuõng khoâng theå toàn taïi tieáng haân hoan: “soáng roài...!”
nôi nhöõng ngöôøi toå chöùc buoân baùn phuï nöõ, treû em, nhöõng thai nhi
bò gieát haøng giôø. Neáu ai cuõng vui vôùi töøng söï soáng hieän höõu treân
maët ñaát naøy, chaéc haún seõ khoâng coù nhöõng con ngöôøi gieo caùc
cheát traéng cho ñoàng loaïi, khoâng coøn caûnh ñaâm thueâ cheùm möôùn.
Neáu ai cuõng yeâu söï soáng seõ chaúng coù vieäc töï mình tìm caùi cheát
cho baûn thaân.

Döøng laïi moät chuùt ñeå suy tö veà söï soáng, ta môùi thaáy khoâng ñôn
giaûn. Maëc duø ai cuõng coâng nhaän söï thieâng lieâng, cao quyù cuûa söï
soáng, nhöng con ngöôøi laïi coù nhieàu phaûn öùng traùi ngöôïc tröôùc söï
soáng: Chaêm soùc cho söï soáng cuõng nhieàu maø gieát ñi söï soáng cuõng
khoâng ít. Nguyeân nhaân cuûa nhöõng phaûn öùng naøy phaûi chaêng do
ngöôøi ta khoâng coøn xem söï soáng laø moät taëng aân, maø laø moät sôû
höõu ñeå caù nhaân coù theå ñònh ñoaït, hoaëc do loøng ích kyû - khoâng toân
troïng söï soáng tha nhaân?

Chæ Thieân Chuùa laø chuû söï soáng môùi coù theå cho con ngöôøi bieát yù
nghóa thaät söï cuûa söï soáng hoï ñöôïc trao ban. Ngaøi ñaõ traû lôøi cho
con ngöôøi vaán naïn veà yù nghóa söï soáng khi phuïc sinh Ñöùc Kitoâ, Con
Moät yeâu daáu cuûa Ngaøi.

Ñöùc Kitoâ Phuïc Sinh: chöùng toû söï soáng naøy coù moät giaù trò lôùn lao
khieán Con Thieân Chuùa phaûi cheát ñi, ñeå qua caùi cheát cuûa Ngöôøi, con
ngöôøi ñöôïc cöùu ñoä

Ñöùc Kitoâ Phuïc Sinh: heù môû ra trong cuoäc ñôøi chuùng ta nieàm hy
voïng ñöôïc soáng vaø soáng moät caùch doài daøo.

Nieàm tin vaøo Ñöùc Kitoâ Phuïc Sinh thaáy ñöôïc khi con ngöôøi bieát toân
troïng söï soáng cuûa moïi ngöôøi xung quanh. Khi yù thöùc ñöôïc cuoäc
soáng cuûa ta laø do Thieân Chuùa ban taëng, chính laø luùc con ngöôøi toân
troïng chính söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa trong vuõ truï naøy.

SOÁNG ROÀI !...

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 15

Ngöôøi em NGUYEÃN ÑÖÙC töø caëp song sanh VIEÄT ÑÖÙC

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 14

ñeán töø ñaâu ?
SÖÏ SOÁNG kyø dieäu

TRANG BAÏN TREÛ

TRONG KHU RÖØNG GIAØ, VOÂ VAØN CAÂY XANH ÑUÛ LOAÏI CHEN LAÁN
NHAU. CHUÙNG VÖÔN LEÂN VÔÙI MOÄT SÖÙC SOÁNG HEÁT SÖÙC MAÕNH
LIEÄT. TRONG BEÄNH VIEÄN SAÛN PHUÏ, TREÛ EM ÑÖÔÏC SINH RA TÖØNG
GIÔØ, KHÔÛI ÑAÀU CHO MOÄT ÑÔØI NGÖÔØI. ÑÖÙNG GIÖÕA THAØNH PHOÁ,
NGÖÔØI TA BÒ CHOAÙNG NGÔÏP BÔÛI VOÂ VAØN LÔÙP NGÖÔØI QUA LAÏI
TAÁP NAÄP. TAÁT CAÛ GÔÏI LEÂN MOÄT ÑIEÀU: SÖÏ SOÁNG.

TRÍ HIEÁU

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 3 17

ÑIEÀU
GIAÛN DÒ
TRONG
CUOÄC SOÁNG

PHAÙT TIEÁN

Cuoäc soáng luoân chöùa ñöïng nhöõng ñieàu kyø dieäu, ñöøng ñeå noù
troâi qua voâ ích. Haõy môû roäng traùi tim, môû roäng taâm hoàn baïn vôùi
nhöõng ngöôøi xung quanh.

Haõy traân troïng giaù trò cuûa moãi ngöôøi maø baïn gaëp. Haønh trình
trong cuoäc soáng naøy luoân coù nhöõng khoù khaên maø ñoâi luùc baïn
caàn ñeán nhöõng ngöôøi baïn.

Haõy nhaän bieát giaù trò cuûa thôøi gian vaø baét tay thöïc hieän nhöõng
vieäc maø baïn haèng mong öôùc, nhöng ñöøng giaønh quaù nhieàu
thôøi gian cho söï baét ñaàu.

Haõy ñeán vôùi moïi ngöôøi baèng tình yeâu thöông vaø khoan dung
cuûa baïn. Cuõng ñöøng queân raèng cuoäc soáng naøy khoâng bao giôø
coù söï coâng baèng tuyeät ñoái. Haõy luoân can ñaûm vöôït qua moïi
khoù khaên trong cuoäc soáng.

Soáng, khoâng ai laø ngöôøi hoaøn haûo, vì ai cuõng coù nhöõng sai laàm
vaø khieám khuyeát; nhöng ñieàu quan troïng laø baïn bieát nhaän ra
nhöõng khieám khuyeát vaø sai laàm cuûa mình, roài bieát caùch söûa
chöõa.

Sai laàm ñoâi khi cuõng caàn thieát bôûi vì noù mang ñeán cho baïn kinh
nghieäm toát cho cuoäc soáng cuûa mình. Töông töï nhö caâu noùi:
”Thaát baïi chæ thöïc söï laø thaát baïi neáu nhö baïn khoâng ruùt ra ñieàu
gì töø söï thaát baïi ñoù”.

Neáu nhaän bieát ñöôïc nhöõng ñieàu ñoù, thì duø cho baïn coù ôû baát
cöù nôi ñaâu, baïn seõ khoâng bao giôø caûm thaáy ñôn ñoäc. Roài cuoäc
soáng cuûa baïn seõ coù yù nghóa hôn....

TRANG BAÏN TREÛ

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 16

Toâi khoâng ñi laøm phoùng söï nhö caùc nhaø
baùo chuyeân nghieäp, nhöng chæ coá laéng
nghe nhòp soáng cuûa nhöõng con ngöôøi
maø toâi gaëp gôõ trong suoát haønh trình
cuûa ñôït du khaûo thöïc taäp cuûa lôùp.

Ñeâm ñaàu taïi Nha Trang, khi mon men
doïc theo bôø bieån toâi gaëp moät beù gaùi
chöøng 9-10 tuoåi ñang môøi chaøo du
khaùch nhöõng vaät löu nieäm xinh xinh.
Ñeán gaàn, toâi môùi phaùt hieän em bò cuït
moät chaân, phaûi mang chaân giaû. Vöøa
thöông caûm, vöøa ngaïc nhieân toâi hoûi
em khoâng meät sao maø coøn baùn ñeán
taän ñeâm toái? Em ñaùp laïi vaén goïn: “Em
khoâng laøm, laáy gì maø aên haû chò!”.

Ñeán Hueá, muoán mua saém ít ñoà kyû nieäm
neân toâi ñi boä doïc theo caùc con ñöôøng.
Maûi nhìn, toâi xoâ phaûi baø laõo ñang gaùnh

noùn. Voäi vaøng xin loãi, toâi cuùi nhaët nhöõng chieác
noùn laù vaø xeáp laïi ngay ngaén cho baø. Nhìn gaàn,
khuoân maët baø nhaãn naïi laøm sao! Vaøo trong chôï,
toâi cuõng gaëp baø, vaãn khuoân maët nhaãn naïi aáy ñang
chaøo môøi, nhöng ngöôøi ta xem laïi boû xuoáng. Hoï
noùi noùn cuûa baø vöøa nhoû laïi khoâng ñeïp. Tieán laïi,
caàm leân chieác noùn. Quaû laø noùn baø khoâng tinh xaûo
nhö nhöõng haøng khaùc, nhöng toâi quyeát ñònh mua
giuøm baø. Vöøa traû tieàn cho baø, toâi vöøa hoûi: “Con
chaùu baø ñaâu maø baø phaûi boân ba theá naøy?”. Cuõng
moät caâu traû lôøi ngaén: “Chuùng voâ Nam heát roài, toâi
phaûi töï nuoâi thaân thoâi!”

Ñeâm Ñaø Laït thaät laïnh, söông giaêng môø caùc ngaû
ñöôøng, khoâng gian môø aûo. Toâi cuøng baïn beø ra
chôï. Giöõa nôi haøng baùn taáp naäp, sang troïng, loït
thoûm moät gian haøng nhoû xíu. Ñöùa treû da ngaêm
ñen, quaõng chöøng 12 tuoåi ñöùng sau quaày haøng
tröng baøy nhöõng moùc khoaù beù tí teïo. Mua 5
moùc khoaù, toâi nghó ñaây laø moät caùch ñeå giuùp em.
Tieän theå, hoûi xem coù phaûi em laøm ra chuùng hay
khoâng. Em chæ kheõ laéc ñaàu vaø mæm cöôøi. Hoaø
nhaäp vôùi nhoùm baïn, toâi vui söôùng höôûng khoâng
khí maùt laïnh, raâm ran caâu chuyeän, vaø tieáp tuïc
nhöõng choïn löïa, mua baùn. Khi trôû veà khaùch saïn,
trôøi ñaõ khuya laém, caùc quaày haøng ñaõ yeân aéng,
kheùp chaët. Ñeán ñaàu chôï, toâi laïi gaëp em, ñang
ñaåy moät phuï nöõ ngoài treân chieác xe laên, tay baø aáy
vaãn maûi mieát ñan chieác moùc khoaù hình buùp beâ.
Toâi phaàn naøo hieåu caùi laéc ñaàu vaø nuï cöôøi cuûa em.

Vaâng, baøi phoùng söï toâi vieát laø cuoäc soáng. Beù gaùi,
cuï giaø, ngöôøi phuï nöõ hay ñöùa treû kia ñeàu gioùng
leân trong toâi moät hoài chuoâng. Taát caû hoï ñeàu laøm
vieäc vì nhu caàu sinh toàn trong cuoäc soáng. Baát
chaáp nhöõng khoù khaên, nhöõng thieät thoøi, hoï vaãn
vöôn leân vaø vöôït qua taát caû haàu nuoâi soáng baûn
thaân vaø gia ñình. Söï soáng cuûa hoï ñöôïc ñoát chaùy
haèng ngaøy baèng söï noã löïc vöôn leân. Söï soáng cuûa
hoï ñöôïc duy trì baèng nhöõng caùi nhìn laïc quan veà
töông lai töôi saùng.

Nhöõng maûnh ñôøi soáng, nhöõng noã löïc vöôn leân
heù loä cho toâi söù ñieäp veà yù nghóa söï soáng. Toâi tin
raèng, duø caùch naøo, moãi ngöôøi ñeàu coù theå gaén
cho söï soáng mình ñang cöu mang moät yù nghóa.
Rieâng toâi, toâi nhaän ra söï soáng laø moät taëng aân, vaø
tuoåi treû cuûa toâi laø moät kho baùu. Neáu söï soáng laø
quaø taëng, toâi seõ hoïc bieát caùch soáng cuoäc soáng
nhö moät moùn quaø vaø hoïc bieát trao taëng chính
mình cho ngöôøi khaùc.

Toâi khoâng bieát mình quaù “xung” khoâng, nhöng
toâi seõ coá gaéng:

y Luoân laïc quan tröôùc nhöõng beá taéc, nhöõng
thieáu thoán

y Khoâng döûng döng vôùi baát kì ai maø Chuùa göûi
ñeán cho toâi

y Yeâu quyù söï soáng cuûa chính mình vaø cuûa anh
chò em xung quanh.

LIFE
Nhöõng maûnh ñôøi

soáng, nhöõng noã
löïc vöôn leân heù loä

cho toâi söù ñieäp veà yù
nghóa söï soáng. Toâi

tin raèng, duø caùch
naøo, moãi ngöôøi ñeàu

coù theå gaén cho söï
soáng mình ñang
cöu mang moät yù

nghóa

HUYEÀN TRAÂM

SÖÏ SOÁNG !

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 18

“A LOÂ, C. HAÛ? DAÏO NAØY IM
THIN THÍT VAØ LAËN MAÁT TAÊM
HAØ. CUOÁI TUAÀN NAØY NHOÙM
LHV TAÂN HAØ (Baûo Loäc) SEÕ
SINH HOAÏT LÖÛA TRAÏI VÔÙI BAØ
CON DAÂN TOÄC ÔÛ GIAÙO XÖÙ
TUØNG LAÂM - ÑAØ LAÏT NEØ! C.
ÑI CUØNG VÔÙI BOÏN NAØY ÑEÅ
ÑOÅI GIOÙ VAØ XAÛ STRESS NHA,
ÔÛ NHAØ HOAØI “GIAØ” ÑI ÑOÙ...”

NGHE BAÏN NOÙI BOÃNG DÖNG...
GIAÄT MÌNH. ÖØ NHÆ, LAÂU ROÀI
CHAÚNG QUAN TAÂM , CHAÚNG
COØN “MAÙU LÖÛA VÔÙI NHÖÕNG
HOAÏT ÑOÄNG HÖÔÙNG NGOAÏI;
CUOÄC SOÁNG VAÃN LO HOÏC, LO
LAØM, LO CHAÊM CHUÙT CHO
BAÛN THAÂN; XAÕ HOÄI ÑAÀY BON
CHEN CHOÄN ROÄN NEÂN LOØNG
TOÁT ÑAÂM RA EØO UOÄT VAØ TAÂM
HOÀN CUÕNG CAÈN COÃI CHAI SAÏN
ÑI ÍT NHIEÀU; VAØ HÌNH NHÖ
“GIAØ” MAÁT ROÀI NEÂN CHÖA
ÑI MAØ ÑAÕ THAÁY NGAO NGAÙN
QUAÙ CHÖØNG... BAÛY TAÙM
TIEÁNG ÑOÀNG HOÀ NGOÀI XE TEÂ
LÖNG.... NHÖNG NEÅ BAÏN QUA
ÑAØNH “VÖÔÏT LEÂN CHÍNH
MÌNH” MAØ ÑI...

“Refresh”
TOÂI ÑI...

Baøi vieát: TRUNG NGHÒ
Hình minh hoïa: Ngaøy sinh hoaït cuûa giaùo xöù daân toäc Taân Nuù

TRANG BAÏN TREÛ

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 19

laém chaéc chaúng coù traâu maø chaên nhöng qua ñieäu muùa cuûa caùc
em ta thaáy möøng vì söùc soáng vaø baûn saéc vaên hoùa cuûa moät coäng
ñoàng daân toäc thieåu soá vaãn coøn ñaëc saéc vaø ñöôïc baûo toàn. Ñeâm löûa
traïi kheùp laïi thaät ñeïp vôùi hình aûnh ngöôøi Kinh, ngöôøi Thöôïng cuøng
quaây quaàn quanh ñoáng than hoàng chia cho nhau cuû khoai, caùi baép
nöôùng thôm phöùc. Tình ngöôøi aám aùp trong ñeâm laïnh vaø laáp laùnh
nhö nhöõng vì sao treân neàn trôøi cao nguyeân trong vaét.

“Meï mua cho em con heo ñaát, í a, i aø, i a...” , “Xin tin yeâu vaøo nôi
Ñöùc Kitoâ...” Caùc baïn treû Taân Haø ñoùn chaøo ngaøy cuûa Chuùa baèng
aâm nhaïc vaø vuõ ñieäu. Nhöõng khuùc nhaïc treû trung vui töôi, ñan xen
vôùi nhöõng baøi ca nhaø ñaïo taâm tình taïo neân moät chöông trình theå
duïc nhòp ñieäu laø laï. ÖØ laï thaät, caùc baïn khoâng chæ taäp theå duïc cho
thaân xaùc maø coøn taäp theå duïc cho taâm hoàn, caùc baïn ñang laøm traøn
ñaày, laøm phong phuù vaø laøm ñeïp ñôøi mình baèng tin yeâu, baèng hoàn
nhieân trong saùng. Trong ngaïc nhieân thích thuù, toâi caàu nguyeän cho
caùc baïn vaø cho mình:

“Xin cho con ñöôïc no say tình Chuùa

Ñeå moãi ngaøy laø khuùc haùt vui töôi” (TV89)

Treân chuyeán xe trôû veà thaønh phoá, toâi vaãn nhö ñang nghe tieáng
Long, Cöôøng hoâ goïi haøo höùng: “Anh em ôi... ôi ôôôi , Anh em aø...
aø aø aø... ôi aø , ôi aø , aø ôi, aø ôi, vaãn aán töôïng vôùi phong caùch sinh hoaït
ñôn sô, töï nhieân vaø raát coù duyeân cuûa Cöôøng, Haûi, Taân... Chuyeán
naøy toâi may maén ñi cuøng nhöõng ngöôøi giaøu loøng nhaân aùi nhö baùc
Giang (Gx. Suoái Mô), nhöõng ngöôøi giaøu coù söï teáu taùo, chaát phaùc
vaø khaû naêng kieán taïo nieàm vui cho ngöôøi khaùc nhö caùc baïn treû aáy.
Hoï giuùp toâi nghieäm ra coù nhieàu söï giaøu coù trong moãi ngöôøi, vaø giaøu
coù laø ñeå chia seû chöù khoâng phaûi ñeå caát giaáu.

Ngoïn ñeøn seõ daàn taét neáu bình daàu khoâng ñöôïc chaâm theâm. Doøng
soâng seõ thaønh ao tuø tanh hoâi neáu ngöøng chaûy. Caây coái seõ vaøng voït
heùo hon neáu nhö chaúng chòu vöôn mình veà phía maët trôøi. Caên nhaø
seõ u toái ngoät ngaït neáu nhö caùc caùnh cöûa khoâng ñöôïc môû ra. Con
ngöôøi seõ daàn trôû thaønh thöù ngöôøi neáu nhö phaàn “ngöôøi” khoâng
ñöôïc chaêm soùc giöõ gìn...

“Duø ñeán roài ñi toâi cuõng xin taï ôn ngöôøi, taï ôn ñôøi, taï ôn ai ñaõ ñöa
toâi veà choán naøy, toâi xaây maõi cuoäc vui...” (Taï Ôn - TCS). Nhöõng traûi
nghieäm môùi meû, nhöõng taâm tö höôùng thieän, nhöõng thoâi thuùc coáng
hieán ñang hoài sinh maïnh meõ trong toâi.

Nhöng chuyeán ñi ñaõ khoâng coøn laø hy sinh, laø
cho ñi maø laø laõnh nhaän...

Cao nguyeân maùt laïnh goät röûa buïi baëm noùng böùc
choán thò thaønh, phieàn muoän lo toan troâi ñi, coøn
laïi laø moät caûm giaùc thö thaùi bình yeân. Traûi loøng ra
cuøng vôùi nuùi röøng huøng vó, vôùi vöôøn daâu ñoài cheø
xanh ngaét ta thaáy thieân nhieân luoân haøo phoùng
taëng ban nhöõng saûn vaät toát laønh neáu nhö con
ngöôøi bieát traân troïng yeâu meán vaø ñoái xöû töû teá vôùi
thieân nhieân.

Nhaø thôø Tuøng Laâm naèm caùch trung taâm Ñaø Laït
6 km vaø toïa laïc treân ngoïn ñoài ñeïp vaø ñuû cao
ñeå baø con daân toäc vuøng Langbiang höôùng veà
moãi cuoái tuaàn vôùi khuùc haùt roän raõ trong tim: “Toâi
möøng vui moãi khi nghe nhuû raèng naøo ta tieán
veà ñeàn thôø Thieân Chuùa...” Tuøng Laâm vôùi toâi laø
moät Nhaø Chuùa thöïc söï bôûi nôi naøy khoâng chæ coù
nhaø thôø maø coøn coù nhöõng caên nhaø roäng môû cho
ngöôøi daân ngheøo xa xoâi choã aên choã ôû trong ngaøy
cuûa Chuùa nhö lôøi Thaùnh Vònh ngôïi ca:

“Laïy Thieân Chuùa, ñaøn chieân cuûa Ngaøi ñeán ôû nôi
ñaâu,

Ngaøi cuõng luoân naâng ñôõ,

bôûi vì Ngaøi nhaân haäu ñoái vôùi keû khoù ngheøo.”
(TV67-68)

bôûi nôi ñaây coù caùc muïc töû nhö loøng Chuùa mong
öôùc – nhöõng ngöôøi chöa töøng thoâi daán thaân ñeå
ñem neàn vaên minh tình thöông, ñem Chuùa ñeán
cho caùc daân toäc thieåu soá Taây nguyeân duø cho caùc
ngaøi ñaõ phaûi hy sinh vaø traû giaù raát nhieàu; nhöõng
ngöôøi ñaõ giuùp toâi hieåu ra ñöôøng ñeán vôùi ngöôøi
ngheøo laø con ñöôøng voâ cuøng, con ñöôøng khoâng
theå ñi moät mình vaø khoâng theå ñi maø khoâng coù
loøng baùc aùi vaø söï kieân nhaãn.

Ñeâm löûa traïi thích thuù voâ cuøng vôùi hình aûnh caùc
em nhoû ngöôøi daân toäc beù tí xíu naém tay nhau
muùa baøi “ Ñi Chaên Traâu”. Nhaø caùc em ngheøo

Treû em taïi giaùo xöù daân toäc Loäc Taân Veû maët töôi cöôøi cuûa moät baø daân toäc trong dòp nhaän söï trôï giuùp

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 20

Ngaøy khai giaûng. Thuøy böôùc vaøo ngoâi tröôøng rôïp moät maøu xanh maùt vôùi taâm traïng phaán khôûi. Tröôøng caáp ba cuûa
Thuøy laø ngoâi tröôøng maø moïi hoïc sinh vaø phuï huynh ñeàu
ao öôùc, moät tröôøng chuyeân, tröôøng ñieåm cuûa thaønh phoá
bieån nôi Thuøy ôû. Taát caû hoïc sinh ñöôïc nhaän vaøo tröôøng
ñeàu ñaõ phaûi traûi qua moät cuoäc saùt haïch nghieâm ngaët vôùi
tæ leä choïi khoâng nhoû. Baûn thaân Thuøy cuõng caûm thaáy thaät
haõnh dieän vì ñaõ vöôït qua ñöôïc raát nhieàu thí sinh ñeå ñöôïc
vaøo hoïc ôû ñaây.

Böôùc vaøo lôùp, nhöõng khuoân maët môùi toe. Hoïc sinh ôû ñaây
töø khaép caùc tröôøng Trung Hoïc Cô Sôû tuï hoïp laïi. Tröôøng
caáp hai cuûa Thuøy coù ba ngöôøi ñaäu vaøo, moãi ngöôøi moät
lôùp, khi naõy, Thuøy ñaõ kòp la oai oaùi vaø tay baét maët möøng
vôùi hai ñöùa noù roài. Voán laø moät coâ gaùi lí laéc, hieáu ñoäng neân
böôùc vaøo moät lôùp khoâng ai quen bieát naøy ñoái vôùi Thuøy
cuõng chaúng heà haán gì. Ñaûo maét moät voøng tröôùc khi tìm
choã “ñaùp”, Thuøy chôït thaáy moät coâ baïn ñang ngoài moät
mình cuoái lôùp vôùi veû maët lo laéng. Coâ baïn coù nöôùc da
traéng vôùi hai caùi bím toùc to ñuøng troâng deã thöông maø
cuõng hôi queâ queâ. Daùng veû sôï seät cuûa coâ baïn khieán
Thuøy noåi “maùu anh huøng” tieán ñeán ngay baét chuyeän...

My laø hoïc sinh cuûa moät tröôøng caáp hai ôû vuøng ven
thaønh phoá. Ngaøy nhaän ñöôïc giaáy baùo truùng tuyeån cuûa
ngoâi tröôøng mô öôùc, My vöøa möøng maø vöøa lo. Möøng
vì öôùc nguyeän cuûa coâ ñaõ thaønh hieän thöïc, lo vì… ñuû thöù
chuyeän: lo chuyeän ñi laïi haèng ngaøy töø nhaø leân tröôøng ôû
trung taâm thaønh phoá, lo khoâng bieát mình coù hoïc baèng
caùc baïn khoâng vì My nghe noùi caùc baïn treân thaønh phoá
hoïc gioûi gheâ laém, lo khoâng bieát ba seõ xoay sôû theá naøo ñeå
chaêm soùc cho baø noäi khi khoâng coù coâ ôû nhaø… OÂi, nhieàu
chuyeän laém, maø My voán laø ngöôøi hay lo vaäy maø.

My chaúng coù ai quen bieát trong ngoâi tröôøng naøy. Böôùc
vaøo lôùp môùi, My thaáy nhöõng göông maët xa laï ñang cöôøi

noùi tíu tít vôùi nhau. Thaáy My ruït reø ñi vaøo, coù nhöõng ngöôøi
quay nhìn My moät caùi roài laïi quay qua tieáp tuïc cöôøi cöôøi
noùi noùi. Thaáy choã troáng ôû baøn cuoái, My böôùc voäi ñeán nhö
sôï ai giaønh maát. Moïi ngöôøi vui veû quaù, My khoâng bieát baét
chuyeän hay laøm quen vôùi ai, maø hình nhö cuõng khoâng
coù ai “coâ ñôn” nhö My ñeå laøm quen nhæ! Ñang suy nghó
lung tung, baát chôït My thaáy moät coâ baïn böôùc vaøo, nhìn
quanh quaát roài “chieáu töôùng” My, coâ baïn coù caùi maùi ngoá
vôùi choûm toùc ñuoâi gaø ñaèng sau, toeùt mieäng cöôøi “saán soå”
tieán ñeán choã My...

- Baïn xích voâ cho mình ngoài chung vôùi!

... Töø ñoù, Thuøy vaø My ñaõ trôû thaønh moät ñoâi baïn thaân trong
lôùp.

***

Thaám thoaùt maø cuõng ñaõ hai naêm keå töø ngaøy khai giaûng ñoù.
Baây giôø My vaø Thuøy baét ñaàu naêm cuoái caáp roài.

Hai naêm, haèng ngaøy My vaãn ñi ñi veà veà töø tröôøng ñeán nhaø,
vieäc ñi laïi tuy chieám nhieàu thôøi gian nhöng My cuõng khoâng
coøn caùch naøo khaùc, My phaûi veà nhaø ñeå troâng baø noäi cho ba
ñi laøm. Meï My ñaõ maát töø ngaøy My coøn nhoû, ba ôû vaäy cuøng
vôùi baø noäi nuoâi My. Baây giôø, baø ñaõ yeáu vaø laãn maát roài, ba trôû
thaønh nguoàn lao ñoäng chính trong nhaø. Chính vì theá, My töï
nhuû mình phaûi coá gaéng hôn caùc baïn thaät nhieàu ñeå hoïc gioûi
cho ba ñöôïc vui loøng. Hai naêm, My vaãn laø moät nöõ sinh hieàn
laønh ít noùi vaø caàn cuø ñaùng khaâm phuïc.

Moät buoåi chieàu, My ñang ngoài hoïc baøi thì nghe tin ba bò
tai naïn giao thoâng phaûi nhaäp vieän vaø bò gaõy xöông chaân
khaù naëng. Ba My laøm ngheà ñaïp ba gaùc thueâ, ai keâu gì thì
chôû naáy, baây giôø bò gaõy chaân thì coi nhö chaám heát. Ba phaûi
naèm treân giöôøng suoát gaàn 2 thaùng, My gaàn nhö boû dôû
dang vieäc hoïc ñeå ôû nhaø vöøa chaêm soùc ba, vöøa chaêm soùc
baø noäi, vöøa kieám vieäc laøm ñeå lo thuoác men vaø thöùc aên cho

BÌNH MINH
Truyeän ngaén - TIEÅU NHAÄT

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 21

caû nhaø. Haøng xoùm giôùi thieäu cho My moät choã laøm moùc
quaàn aùo. Haèng ngaøy, My nhaän haøng bao moùc veà nhaø vaø
ngoài töø saùng tôùi chieàu ñeå laøm, vöøa laøm vöøa chaêm soùc
cho baø noäi vaø ba. Ñeán toái, khi baø noäi vaø ba ñaõ ñi nguû thì
My chong ñeøn hoïc laïi nhöõng baøi cuõ, vaø ñoïc nhöõng cuoán
saùch maø Thuøy laën loäi xuoáng nhaø ñöa cho My. Ba My baûo
haõy coá gaéng ñi hoïc laïi, khi khoûe hôn, ba seõ coá gaéng xoay
xôû. Nhöng My bieát, vôùi tieán ñoä hoïc taäp cuûa moät tröôøng
chuyeân thì My seõ khoâng theå naøo theo kòp ñeå laáp vaøo loã
hoång kieán thöùc suoát maáy thaùng trôøi. My cuõng khoâng theå
naøo cöù phieàn Thuøy chaïy leân chaïy xuoáng maõi, vaø cuõng
khoâng theå cöù nhaän tieàn cuûa Thuøy maõi. Cuoái cuøng, My ñaõ
töï yù xin nghæ hoïc vaø lao vaøo kieám tieàn. Coù nhöõng luùc My
thaáy thaät meät moûi, sao cuoäc soáng thaät ñen toái vaø haø khaéc
vôùi My, nhöng vì ba, vì baø noäi, My phaûi coá thoâi...

***

Töø khi nghe tin ba cuûa coâ baïn thaân bò tai naïn, Thuøy thaáy
lo vaø thöông My quaù ñoãi. Thuøy nhaän ra mình coøn may
maén hôn My nhieàu. Gia ñình Thuøy khaù giaû. Thuøy vaãn coøn
ñuû caû ba laãn meï vaø ba meï Thuøy raát yeâu thöông nhau.
Coù theå noùi Thuøy ñöôïc “deû boïc ñieàu” neân chöa bao giôø
phaûi lo moät ñieàu gì. Thuøy luùc naøo cuõng vui töôi phôi phôùi.
Daïo naøy, coøn coù moät teân lôùp beân cöù ñi theo Thuøy suoát.
Thuøy thaáy thích thuù vì ñieàu ñoù maø vaãn haát maët laøm cao.
Nhöng cöù nghó ñeán My, Thuøy thaáy thöông baïn quaù. Coâ
baïn nghóa khí ñoù khoâng chòu nhaän giuùp ñôõ cuûa Thuøy nöõa.

Böõa nay tan hoïc sôùm, Thuøy vöøa böôùc voâ nhaø vöøa suy
nghó moâng lung veà My. Chôït, moät hình aûnh kinh hoaøng
ñaäp voâ maét Thuøy: treân gheá salon, ba Thuøy ñang oâm aáp
ñuøa giôõn vôùi moät ngöôøi phuï nöõ laï. Coù leõ hoï khoâng ngôø
Thuøy seõ veà giôø naøy chaêng. Thuøy söõng ngöôøi ñaùnh rôi caû
caëp. Giaät mình vì tieáng ñoäng, hoï thaû nhau ra. Thuøy heùt
leân moät tieáng roài chaïy vaøo phoøng ñoùng saäp cöûa. Ba Thuøy
chaïy theo xin Thuøy haõy nghe ba noùi...

Thì ra, baáy laâu nay, Thuøy soáng trong söï löøa doái. Caû ba vaø
meï ñeàu khoâng coøn yeâu thöông nhau, vaäy maø tröôùc maët
Thuøy, tröôùc maët moïi ngöôøi, ba meï vaãn toû ra yeâu thöông
thaém thieát. Sau löng, moãi ngöôøi hoï ñeàu coù ngöôøi khaùc.
Löøa doái, taát caû ñeàu laø löøa doái! Taïi sao? Taïi sao ba meï phaûi
löøa doái caû Thuøy nöõa chöù? Taïi sao hoï laïi ích kyû nhö vaäy?
Töï nhieân Thuøy thaáy caêm gheùt taát caû, caêm gheùt caû chính
baûn thaân mình, baáy laâu nay mình thaät ngu ngoác soáng
trong löøa doái maø khoâng bieát. Thuøy haän. Ñoái vôùi Thuøy,
cuoäc soáng naøy ñoät nhieân trôû neân voâ nghóa. Caû nhöõng
ngöôøi thaân yeâu nhaát coøn löøa doái mình, thì caû theá gian naøy
coøn ai thaät loøng vôùi mình nöõa?

Thuøy baét ñaàu coù nhöõng cuoäc ñi chôi thaâu ñeâm suoát saùng,
Thuøy lao vaøo nhöõng saøn nhaûy, nhöõng cuoäc vui nhö con
thieâu thaân, Thuøy ngaû vaøo voøng tay cuûa nhöõng coâng töû aên
chôi. Keát quaû hoïc taäp cuûa Thuøy sa suùt. Thuøy baát chaáp taát
caû nhö moät caùch traû thuø ñôøi, traû thuø ba meï. Cöù chieàu toái,
Thuøy laïi ra khoûi nhaø, saùng sôùm Thuøy veà nhaø khoùc töùc töôûi
giöõa caên nhaø to maø troáng hoaùc. Töø hoâm ñoù ba meï chæ veà
nhaø ñöa tieàn cho Thuøy moãi ngaøy roài laïi ñi. Leân lôùp Thuøy
laïi naèm guïc xuoáng baøn. Veà ñeán nhaø, Thuøy laïi khoùc vaø nguû
ñeán chieàu toái, Thuøy laïi ñi. Cöù theá, cuoäc soáng Thuøy khoâng
bieát ñeán aùnh maët trôøi.

Roài moät ngaøy, Thuøy chôït nhôù ñeán coâ baïn thaân teân My...

***

Treân coàn caùt ñaày naéng vaø gioù, hai coâ gaùi ngoài im laëng beân
nhau nhìn ngaém nhöõng du khaùch ñang vui chôi,

- Ñaõ laâu laém roài tao môùi thaáy aùnh maët trôøi röïc rôõ nhö vaäy
ñaáy maøy aï.- Thuøy leân tieáng.

- Maøy thaáy theá naøo, khoan khoaùi chöù, thoaûi maùi hôn laø
chìm trong nhöõng aùnh ñeøn nhaäp nhoaïng cuûa vuõ tröôøng
chöù?- My hoûi.

- Tao cuõng khoâng bieát nöõa maøy aï? Tao chaùn cuoäc soáng naøy
quaù, tao quaù thaát voïng. Tao chaúng thieát soáng nöõa. Nhöng
tao sôï ñau laém neân khoâng daùm töï töû. Khi tao lao vaøo nhöõng
cuoäc vui, tao chaúng coøn nhôù gì heát, ñieàu ñoù laøm cho tao
thaáy deã chòu hôn.

- Nhöng maøy khoâng troán traùnh maõi ñöôïc ñaâu Thuøy aï, roài
seõ coù luùc maøy phaûi ñoái dieän thoâi. Ba meï maøy ñuùng laø coù
hôi ích kyû, nhöng cuoäc soáng cuûa maøy laø töï maøy quyeát
ñònh, khoâng ai coù theå soáng duøm cho maøy ñöôïc. Tao cuõng
töøng thaáy cuoäc soáng quaù khaéc nghieät vaø ngheït thôû ñoái vôùi
moät ñöùa con gaùi nhö tao. Tao cuõng ñaõ töøng muoán töø boû
cuoäc soáng naøy. Nhöng moät laàn, tao chöùng kieán moät ñoâi
tình nhaân ñang vui veû chôû nhau treân ñöôøng thì moät chieác
khaùc laïc tay laùi, haát ñoâi tình nhaân ra giöõa ñöôøng, luùc aáy
moät chieác xe taûi trôø tôùi. Töï döng tao thaáy cuoäc soáng mong
manh vaø quyù giaù laém maøy aï. Roài maøy nhìn nhöõng em beù
ñang baùn nhöõng taám vaùn ôû ñaây xem, tao chaéc laø chuùng
chaúng haïnh phuùc hôn tuïi mình ñaâu, nhöng chuùng vaãn coá
gaéng soáng töøng ngaøy. Maøy ñöøng chìm trong boùng ñeâm
maõi nhö theá. Cuõng nhö thieân nhieân vaïn vaät vaäy, ñeâm veà
chuùng cheát ñi cuøng vôùi maët trôøi ñeå khi bình minh thöùc daäy
chuùng laïi böøng leân moät söï soáng môùi. Maøy haõy cho nhöõng
noãi buoàn cheát ñi cuøng boùng ñeâm ñi, ñeå ñoùn nhaän moät bình
minh töôi môùi, soáng vui töôi nhö con Thuøy maø ngaøy xöa
tao bieát, bieát ñaâu, maøy laïi chaúng laøm ñöôïc nhieàu ñieàu baát
ngôø.

Thuøy im laëng vaø khoùc. Thuøy thöông My quaù, coâ baïn ngheøo
maø giaøu nghò löïc, nhaø My cuõng ñang coù chuyeän khoâng
may theá maø coøn phaûi an uûi Thuøy.

My tieáp:

- Baây giôø chöa muoän ñaâu, maøy taäp trung hoïc roài oân thi vaãn
coøn kòp. Kyø thi Ñaïi Hoïc ñang chôø maøy ñoù. Roài maøy coøn coù
theå laøm bao nhieâu vieäc khaùc hôn laø cöù lao ñaàu vaøo nhöõng
cuoäc vui baát taän, nhö laø ñi giuùp ñôõ caùc maûnh ñôøi baát haïnh
naøy, nhieàu laém.

- Coøn maøy thì sao?

- Ba tao cuõng ñôõ hôn roài, giôø tao xin hoïc theâm lôùp boå tuùc
buoåi toái, roài moät naêm naøo ñoù cuõng seõ thi voâ Ñaïi Hoïc chung
vôùi maøy, tao coøn phaûi thöïc hieän öôùc mô cuûa hai ñöùa mình
chöù, nhôù chôø tao ñaáy nheù!

- Ñoàng yù caû hai chaân hai tay luoân!

Hai coâ gaùi baät cöôøi gioøn tan, aùnh maét laáp laùnh nhöõng nieàm
öôùc mô hy voïng.

Phía xa xa, oâng maët trôøi cuõng ñang laáp laùnh mæm cöôøi.

TRANG BAÏN TREÛ

SÖÏ SOÁNG
SAÉC MAØU

TRUNG NGHÒ

COÙ NHÖÕNG MAØU SAÉC CUÛA TÖÏ NHIEÂN,
COÙ NHÖÕNG MAØU SAÉC CUÛA THÔØI GIAN,

VAØ COÙ CAÛ NHÖÕNG SAÉC MAØU CUÛA SÖÏ SOÁNG

MAØU XANH HY VOÏNG
“Tre xanh töï bao giôø, thaân gaày guoäc laù mong manh.ÔÛ ñaâu tre cuõng xanh maøu, cho duø ñaát soûi ñaù voâi baïc maøu...”.
(Ñöôøng Ñôøi). Maøu xanh vöõng beàn cuûa tre, söùc soáng maõnh lieät cuûa tre cuõng laø bieåu tröng cho yù chí baát khuaát
cuûa nhöõng ngöôøi khoâng ñaàu haøng soá phaän vaø nghòch caûnh, nhöõng ngöôøi khoâng thoâi hy voïng, khoâng ngöøng öôùc
mô, vaãn khaùt khao soáng vaø yeâu cuoäc ñôøi daãu cho ñang quay quaét vì ngheøo ñoùi, ñang quaèn quaïi vì ñau beänh, vaø
ñang sôï haõi khi caùi cheát caän keà.

Ñoù laø anh Phan vaên Hoøa (Haø Noäi), duø ñang phaûi chieán ñaáu töøng phuùt giaønh giaät söï soáng cho vôï mình ngay caû
khi chò ñaõ ôû tình traïng tuyeät voïng: ung thö phoåi di caên, anh vaãn laäp neân trang web ungthu.net vaø vieát cuoán saùch
coù nhan ñeà “ÔÛ Ñaâu Coù Söï Soáng, Nôi Ñoù Coøn Hi Voïng” ñeå tieáp tuïc truyeàn hy voïng cho mình vaø cho nhöõng
ngöôøi cuøng caûnh duø ngöôøi thöông cuûa anh khoâng coøn – chò ra ñi khi môùi 28 tuoåi vaø ñeå laïi hai coâ con gaùi beù boûng.

Xin pheùp anh Hoøa ñeå chuyeån ñoåi caâu chaâm ngoân cuûa anh thaønh theâm moät caâu nöõa:“ ÔÛ Ñaâu Coù Hy Voïng, Nôi
Ñoù Coøn Söï Soáng” vaø xin möôïn lôøi cuûa anh Thanh Baïch: “Moãi ngaøy ñang soáng laø moãi ngaøy chuùng ta ñang tieán
daàn ñeán caùi cheát. Taïi sao ta khoâng taän höôûng töøng phuùt giaây? Thaät phí neáu ta boû qua nhöõng giaây phuùt yù nghóa
vì phieàn muoän vaø lo aâu...” ñeå laøm moät chieâm nghieäm rieâng cho mình: Öôùc mô cuûa moãi ngöôøi khoâng chæ laø soáng
laâu maø coøn laø soáng troøn ñaày nhöõng phuùt giaây trong ñôøi.

MAØU VAØNG TÖÛ TEÁ
Ai ñoù ñaép ñaäp ngaên doøng treân thöôïng nguoàn ñeå caùc con soâng, con raïch ôû haï löu ngaøy daàn suy kieät.

Ai ñoù phaù röøng phaù nuùi ñeå nhöõng côn luõ döõ traøn veà cuoán troâi hoa maøu, gia suùc, nhaø cöûa vaø cöôùp ñi sinh maïng
cuûa nhieàu ngöôøi.

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 22

TRANG BAÏN TREÛ
Ai ôi gaïo traéng noõn naø, Theá gian no ñuû theá laø xong coâng.”

Ñeå bieát traân troïng nhöõng gì ñang ñöôïc höôûng duøng, ñeå
bieát ghi nhôù coâng lao cuûa bieát bao ngöôøi goùp phaàn vaøo
cheùn côm toâi aên, caùi aùo toâi maëc, con ñöôøng toâi ñi, boùng
caây raâm maùt cho toâi truù naéng, boâng hoa thôm cho toâi hít
haø, löông tri toâi coù... vaø ñeå bieát ñaùp traû, ñoùng goùp baèng
nhöõng “hoa traùi” cuûa rieâng mình.

MAØU HOÀNG TÌNH YEÂU
Chieâm nghieäm veà ñôøi ngöôøi, ngöôøi nhaïc só taøi hoa hoï
Trònh vieát:

“Soáng giöõa ñôøi naøy chæ coù thaân phaän vaø tình yeâu. Thaân
phaän thì höõu haïn, tình yeâu laø voâ haïn.
Chuùng ta laøm caùch naøo nuoâi döôõng tình yeâu, ñeå tình yeâu
coù theå cöùu chuoäc thaân phaän treân thaäp giaù Ñôøi. “
Cuoäc soáng hoâm nay coù bieát bao ngöôøi ñang bò ñoùng
ñinh thaân phaän ngheøo khoå, beänh taät, oám ñau, ñoùi khaùt,
coâ ñôn, vaø nhöõng maát maùt vì chieán tranh, thieân tai...
vaøo caây thaäp giaù ñôøi mình. Lieäu tình yeâu naøo coù theå cöùu
chuoäc nhöõng thaân phaän naøy?
Tình yeâu seõ laøm cho ngöôøi y baùc só trôû thaønh “löông y
nhö töø maãu” taän tình chöõa trò cho ngöôøi beänh maø khoâng
chôø nhöõng phong bì boài döôõng daøy coäp, maø khoâng keâ
toa thuoác daøi ra ñeå coù hoa hoàng.
Tình yeâu seõ thuùc ñaåy nhöõng chaøng trai coâ gaùi treû saün
saøng hieán maùu nhaân ñaïo – hieán nhöõng gioït maùu quyù
giaù, gioït maùu cha meï cho, gioït maùu nuoâi soáng thaân xaùc
vaø laøm neân söùc maïnh – ñeå cöùu maïng ngöôøi qua côn
nguy kòch.
Tình yeâu seõ keâu goïi ngöôøi trong moät nöôùc mau maén
thöïc hieän “Baàu ôi thöông laáy bí cuøng... Nhieàu ñieàu phuû
laáy giaù göông..” moãi khi coù baát cöù thaûm hoïa naøo xaûy ñeán
cho ñoàng baøo mình maø khoâng ñoøi quay phim chuïp aûnh,
chöùng nhaän tuyeân döông.
Tình yeâu seõ cho ra ñôøi nhöõng em beù naèm an bình trong
voøng tay traùch nhieäm cuûa meï cha chöù khoâng bò vöùt boû
nôi buïi bôø, xoù xænh, coång chuøa, nhaø coâ nhi naøo ñoù...
Nhöõng tình yeâu aáy seõ coøn maõi neáu ñöôïc kín muùc töø tình
yeâu ñích thöïc laø tình yeâu cuûa moät ngöôøi hieán maïng soáng
vì ngöôøi mình yeâu – tình yeâu cuûa Ñaáng ñaõ chòu treo treân
thaäp giaù ñeå cöùu ñoä nhaân loaïi. Thaäp giaù cuûa Ngaøi ñaõ trôû
thaønh bieåu töôïng cuûa tình yeâu vaø ôn cöùu roãi. Nôi naøo coù
boùng daùng thaùnh giaù nôi ñoù coù vaên minh tình thöông,
nôi ñoù söï soáng ñích thöïc – söï soáng ñôøi ñôøi.
Theá ra tình yeâu khoâng chæ laø nhöõng boâng hoa hoàng töôi
thaém, nhöõng nuï hoân noùng boûng, nhöõng cöû chæ laõng
maïn vaø lôøi noùi “I Love You” ngoït ngaøo laøm raïo röïc vaø
say ñaém bao ñoâi löùa yeâu nhau. Tình yeâu coøn ñem tôùi
nhöõng giaù trò lôùn lao hôn cho taát caû nhaân sinh ñoù laø söï
soáng. Caàu mong cho tình yeâu vó ñaïi – tình yeâu Gieâsu seõ
leân ngoâi trong taâm hoàn moïi ngöôøi!
Khi söï soáng ñöôïc nhìn thaáy baèng maøu xanh hy voïng,
maøu vaøng töû teá, maøu naâu coáng hieán vaø maøu hoàng tình
yeâu, söï soáng aáy seõ coù moät söùc maïnh lôùn lao ñeå phaùt
trieån vieân maõn troøn ñaày vaø ñaåy lui boùng toái cuûa söï cheát
ra khoûi traùi ñaát naøy.

Ai ñoù tuoân xuoáng caùc doøng soâng, con suoái bao nhieâu laø raùc
reán, chaát thaûi ñoäc haïi ñeán ñoä khoâng coøn sinh vaät naøo coù
theå soáng döôùi ñoù.

Ai ñoù phoùng xe baït maïng, caøy tung caùt buïi baát chaáp hieåm
nguy, tai naïn, cheát choùc cho ngöôøi khaùc.

Ai ñoù nuoâi troàng, cheá bieán rau quaû, thöùc aên vôùi nhöõng hoùa
chaát ñoäc haïi ñeå bao ngöôøi phaûi “aên gì cuõng sôï!”

Ai ñoù nhaãn taâm töôùc ñoaït söï soáng vaø cô hoäi nhìn thaáy aùnh
naéng maët trôøi cuûa con caùi mình.

Ai ñoù döûng döng voâ caûm hoaëc sôï lieân luïy neân ñeå maëc cho
caùi xaáu, caùi aùc hoaønh haønh, ñe doïa daân laønh coâ thaân coâ
theá...

Khi maø nhöõng vaán ñeà kia ngaøy caøng nhöùc nhoái traàm kha,
khi maø neàn giaùo duïc boû qua nhaân baûn, khi maø loái soáng
chuïp giöït ñang laø loái soáng cuûa nhieàu ngöôøi thì boä phim taøi
lieäu “Chuyeän Töû Teá” cuûa ñaïo dieãn Traàn Vaên Thuûy caøng
ñaùng cho ngöôøi Vieät hoâm nay xem vaø suy gaãm bieát bao:
“Nhöõng ngöôøi töû teá laø nhöõng ngöôøi nhaân haäu, ham laøm
vieäc toát, lo vieäc coâng ích chöù khoâng vì chöùc vuï hay ích
lôïi rieâng tö... Haõy höôùng con treû vaø caû ngöôøi lôùn ñaàu tieân
vaøo vieäc laøm ngöôøi – ngöôøi töû teá, tröôùc khi mong muoán vaø
chaên daét hoï trôû thaønh nhöõng ngöôøi coù quyeàn haønh, gioûi
giang hoaëc sieâu phaøm...”

Vaäy ñaáy, neáu soáng töû teá vôùi thieân nhieân, thieân nhieân seõ
cho laïi moät moâi tröôøng soáng an toaøn, xanh saïch vaø phong
phuù nhöõng saûn vaät toát laønh; neáu soáng töû teá vôùi ngöôøi xung
quanh, seõ coù moät cuoäc soáng yeân bình vaø vui veû cho taát caû.
Moät ñaát nöôùc, moät xaõ hoäi, moät daân toäc seõ maïnh meõ, vaø
phaùt trieån vöõng beàn neáu nhö söï töû teá coù trong moãi quan
chöùc, trong moãi ngöôøi daân. Mong laém Vieät Nam ôi!

MAØU NAÂU COÁNG HIEÁN

Ñaát maõi moät maøu naâu moäc maïc. Ñaát chaáp nhaän ñeå cho
ngöôøi ta caøy böøa, ñoå aûi. Ñaát aâm thaàm cung caáp döôõng
chaát cho haït gioáng naûy maàm, cho caây lôùn leân ñôm hoa
keát traùi. Ñaát laø nôi con ngöôøi sinh soáng vaø ñaát cuõng laø nôi
con ngöôøi yeân giaác ngaøn thu. Ñaát thaät toát laønh vaø coáng
hieán chaúng ngôi nghæ! Ñaát giuùp nghó veà meï cha - ngöôøi
truyeàn cho con söï soáng, ñuùc naën neân voùc daùng hình haøi,
nuoâi naáng bao boïc khi coøn thô daïi, vaø duø con ñaõ lôùn khoân
tröôûng thaønh vaãn laø nguoàn an uûi ñôõ naâng...

Maøu naâu cuûa ñaát cuõng nhö maøu chieác aùo thaám ñaãm moà
hoâi cuûa ngöôøi noâng daân – nhöõng gioït moà hoâi maø ai cuõng
coù thuôû eâ a :

“Moà hoâi maø ñoå xuoáng ñoàng, Luùa moïc truøng truøng saùng
caû ñoài nöông.

Moà hoâi maø ñoå xuoáng ñoàng, Daâu xanh laù toát vaán vöông tô
taèm.”

nhöõng gioït moà hoâi goùp coâng cuøng Taïo Hoùa baûo toàn vaø
phaùt trieån moät haønh tinh xanh maøu söï soáng, nhöõng gioït
moà hoâi laøm neân muøa maøng toát töôi vaø cuoäc soáng no ñuû.

Duø hoâm nay chaúng coøn phaûi aên ñoän cuû saén cuû khoai nhöng
vaãn ghi loøng lôøi raên daïy cuûa ngöôøi xöa:

“Ai ôi böng baùt côm ñaày, Deûo thôm moät haït, ñaéng cay
muoân phaàn.

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 23

scorsese
santa

Kim Uyeân FMA

GÖÔNG SOÁNG CHO BAÏN TREÛ

SANTA COÙ NGHÓA
LAØ THAÙNH NÖÕ.

SANTA - “NÖÕ
THAÙNH” LAØ TEÂN

GOÏI CUÛA COÂ,
NHÖNG CUÕNG

CHÍNH LAØ CHÖÔNG
TRÌNH SOÁNG CUÛA

COÂ TRONG THÖÏC TEÁ

Nieàm vui soáng vaø noã löïc trong sinh hoaït xaõ hoäi laø nhöõng
neùt taïo neân söï lieân keát ñích thöïc giöõa teân goïi vaø vaø ñôøi
soáng cuûa Santa Scorsese; coâ ñaõ trao hieán chính mình,
phoù thaùc hoaøn toaøn cho Thieân Chuùa. Vôùi Chuùa, Santa ñaõ
soáng kinh nghieäm cuûa ñôøi Kitoâ höõu.

Santa sinh taïi Bari ngaøy 06 thaùng 02 naêm 1968. Gia
ñình coâ ñaõ chuyeån ñeán sinh soáng ôû Palo del Colle vaøo
naêm 1987. Ñoái vôùi coâ ñaây laø khôûi ñaàu cho moät chuoãi
nhöõng naêm thaùng cuûa söï trao hieán chính mình caùch
quyeát lieät vaø taän caên hôn: phaàn lôùn thôøi gian coâ ôû giöõa
caùc thanh thieáu nieân bò beänh baïi lieät vaø loïan döôõng cô;
daán thaân vaøo laõnh vöïc thieän nguyeän, vaø sinh hoaït tích
cöïc trong Hoäi Chöõ Thaäp Ñoû. Trong Giaùo xöù, Santa laøm
giaùo lyù vieân, laø thaønh vieân thuoäc Ban coá vaán muïc vuï vaø
phuï traùch ca ñoaøn. Khoâng nhöõng theá, Santa coøn giuùp
cho moät gia ñình ñang sa suùt nghieäm troïng veà kinh teá
baèng caùch tìm cho hoï nhöõng coâng vieäc nho nhoû vaø moät
nôi truù nguï xöùng hôïp.

Santa daønh moái quan taâm ñaëc bieät ñeán nhoùm Löûa
hoàng vaø nhoùm nöõ tu thuoäc Tu hoäi “Thöøa sai cuûa Meï Voâ
nhieãm” do cha Kolbe thaønh laäp. Santa cuõng noã löïc soáng
tinh thaàn aáy giöõa nhöõng ngöôøi treû.

Kinh nghieäm soáng tinh thaàn cuûa Ñöùc Maria ñöôïc ghi
trong nhaät kyù cuûa coâ: “Con ñaõ nhaän ñöôïc moät hoàng aân
lôùn trong ñôøi soáng laø ñöôïc bieát Meï Maria! Ngoaøi vieäc
coi Meï nhö göông maãu cho ngöôøi nöõ, laïy Meï, xin haõy
giuùp con bieát noi göông söï thaùnh thieän cuûa Meï”. Trong
baàu khí cuûa yeâu thöông vaø phuïc vuï naøy, Santa ñaõ tröôûng
thaønh trong söï thaùnh thieän vôùi öôùc muoán daâng hieán
chính mình cho Thieân Chuùa giöõa ñôøi. Vaøo naêm 1988,
khôûi ñaàu cho moät giai ñoaïn thöû thaùch ñoái vôùi Tu Hoäi cuûa
nhöõng Vò thöøa sai taïi Borgonuova di Pontecchio Marconi
(Bologna), nôi maø Santa ñaõ töøng ñeán ñoù trong nhöõng dòp

tónh taâm naêm, vaø theo ôn goïi. Khao khaùt cuûa coâ laø ñaùp
laïi moät caùch troøn ñaày keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa. Öôùc
mô naøy ngaøy caøng trôû thaønh hieän thöïc vaø ñöôïc dieãn taû
caùch saâu xa hôn trong nhöõng buùt tích cuûa Santa: “Ñieàu
toát ñeïp hôn caû laø trao gôûi chìa khoùa cuûa con tim toâi, cuûa
linh hoàn toâi cho Thieân Chuùa”. Nhöng nhöõng khoaûnh
khaéc kyø dieäu cuûa cuoäc soáng Santa ñaõ bò xaùo troän bôûi söï
hieän dieän ñaày aùm aûnh cuûa moät thanh nieân bò beänh taâm
lyù. Caäu thanh nieân naøy ñaõ theo ñuoåi coâ khaép nôi, cho duø
Santa ñaõ ñöôïc baûo veä an toaøn. Nhöng ngaøy 15 thaùng
03 naêm 1991, thaûm hoïa ñaõ ñeán: chìm ñaém bôûi söï ñen
toái, caäu thanh nieân chôø ñôïi Santa ôû döôùi taàng haàm, caäu
ñaùnh Santa moät caùch taøn nhaãn, vaø cöôùp ñi söùc soáng
töôi treû cuûa coâ.

Sau vaøi giôø ñöôïc chuyeån ñeán beänh vieän Bari, Santa
ñaõ qua ñôøi, luùc 23 tuoåi. Khoâng ai coù theå löôïng giaù moät
caùch ñuùng möùc ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa coâ neáu khoâng
löôïc qua nhöõng lôøi ñaõ ñöôïc vieát laïi trong nhöõng buùt tích
thieâng lieâng cuûa coâ.

Con yeâu meán Chuùa caû trong ñeâm toái naøy, bôûi vì Ngaøi
ñaõ gôûi ñeán cho con nhöõng vì sao! Con caûm nhaän Ngaøi
trong laøn gioù maùt ñang uøa tôùi laøm töôi maùt thaân theå
con. Con caûm nhaän Ngaøi qua khoâng khí trong laønh ñang
traøo traøn trong buoàng phoåi cuûa con. Con tieáp nhaän Ngaøi
trong söï ñôn sô cuûa caây coû, cuûa hoa laù ñang phuû phuïc
tröôùc toân nhan Ngaøi, oâi Ñaáng Toaøn Naêng... Con cuõng
caûm taï Ngaøi vì nhöõng chuù kieán nhoû ñang ra söùc mang
ñi nhöõng maåu baùnh vuïn rôi xuoáng töø caùi baùnh cuûa con.
Ngaøi laø Ñaáng Quan Phoøng vaø Ngaøi quan phoøng cho
con. Caây coû naøo coù yù nghóa gì, vaäy maø Ngaøi ban cho
chuùng söï soáng, vaø beân döôùi baàu trôøi trong xanh, chuùng
ca vang lôøi ngôïi khen Ngaøi.

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 25

Thaàn Chuùa ñoåi môùi maët ñòa caàu. Loøng meán, söï quaûng
ñaïi, tha thöù, tình baïn, nghò löïc, hy sinh, vui töôi, hy
voïng, noùi taét, söï soáng ñoåi môùi maët ñòa caàu.

Chaø, sao maø tuyeät quaù phaûi khoâng baïn? Söï soáng ñaâu
cho pheùp ta daønh choã cho tieâu cöïc. Noù khoâng coù choã
cho ích kyû, bôûi vì thöù boùng toái quæ quyeät ñoù chaúng theå
cho pheùp ta hieåu veû choùi ngôøi tuyeät ñeïp cuûa söï soáng.
Vaên hoùa cuûa ngaøy nay nhö muoán noùi ñeán boùp cheát söï
soáng ñeå cho söï soáng trieån nôû. UÙi chao! Baïn coù thaáy gì
luaån quaån ôû ñoù khoâng? Chaû leõ baïn khoâng thaáy ö? Toâi
phaûi nhaéc cho baïn. Toâi seõ laøm. Nhöng maø, naøy baïn,
baïn chæ thaáy roõ ñöôïc söï luaån quaån tinh quaùi aáy neáu baïn
ôû trong aùnh saùng cuûa quaûng ñaïi, cuûa traùch nhieäm, trong
aùnh saùng cuûa ñoùn nhaän vaø haân hoan. Vaên hoùa boùng toái
khoâng hieåu ñöôïc ñieàu naøy: con ngöôøi ñöôïc döïng leân cho
söï soáng chöù khoâng phaûi ñeå gieát cheát.

Baïn cho pheùp toâi keå moät maåu chuyeän chöù. Ngaøy noï coù
moät teân cöôùp ñeán choã Ñöùc Phaät. Haén ta laáy heát moïi taøi
saûn cuûa Ñöùc Phaät. Ñöùc Phaät saün saøng ñeå haén ra ñi vôùi
taát caû nhöõng thöù ñoù, nhöng vôùi moät ñieàu kieän: haén phaûi
giuùp Ñöùc Phaät laøm moät vieäc. Teân cöôùp nhaän lôøi. Ñöùc
Phaät ñöa cho haén moät caùi dao vaø baûo haén ra ngoaøi chaët
moät caønh caây. Haén mau maén thi haønh. Quaù deã. Chæ moät
phuùt sau, haén trôû laïi, ñöa caønh caây vaø con dao cho Ñöùc
Phaät. Ñöùc Phaät tieáp nhaän heát, nhöng roài ñöa laïi cho haén
caønh caây vaø baûo: baây giôø con haõy ñem caønh caây gaén
vaøo choã cuõ. Teân cöôùp chöng höûng. Haén noùi “khoâng theå
ñöôïc, toâi ñaâu phaûi laø Thöôïng ñeá.” Luùc ñoù, Ñöùc Phaät oân
toàn noùi: “naøy con, ngöôøi ta ñöôïc döïng leân ñeå laøm cho
soáng chöù khoâng phaûi ñeå gieát cheát.” Ñuùng. Chuùng ta
ñöôïc taïo döïng cho söï soáng.

Chaân lyù treân khoâng aâm vang laïi ñieàu aån saâu trong ñöùc
tin cuûa baïn ö ? Chuùa Gieâsu ñeán ñeå cho chuùng ta soáng
vaø soáng doài daøo. Chuùa Gieâsu khoâng chuùt naøo haøi loøng
khi chuùng ta phaûi cheát. Vì vaäy, ñeå chuùng ta soáng, Ngaøi
daùm cheát vì chuùng ta. Söï quaûng ñaïi cuûa Ngaøi laøm
chuùng ta soáng. Söï tha thöù cuûa Ngaøi cho baïn, cho toâi,
cho chuùng ta saùng nghóa ñôøi soáng. Ngaøi muoán doøng söï
soáng tuoân chaûy töø caïnh söôøn ngaøi, doøng söï soáng ñoåi
môùi maët ñòa caàu naøy, phaûi tieáp tuïc khoâng ngôi. Vì vaäy,
Ngaøi khôi daäy nhöõng vò thaùnh ñeå con ngöôøi ñöôïc soáng
vaø ñöôïc soáng doài daøo. Khoâng nhöõng theá, ngaøi KHÔI
DAÄY CHÍNH BAÏN ñeå nhöõng ngöôøi chung quanh ñöôïc
soáng vaø soáng doài daøo. Ngaøi cuõng muoán baïn coäng taùc
laøm cho doøng söï soáng leân cao nhö côn soùng thaàn ngay
giöõa caûnh saéc theá giôùi hoâm nay. Taát caû caùc vò thaùnh,
trong ñoù coù caû baïn vaø toâi nhö nhöõng moân ñeä cuûa Chuùa
Gieâsu phaûi laøm cho chaân lyù naøy soáng: SÖÏ QUAÛNG ÑAÏI
LAØ LÔØI CUÛA MAËT TRÔØI KHOÂNG BAO GIÔØ LAËN.

Baïn cho toâi keát luaän ôû ñaây nheù, baèng moät suy tö cuûa
moät tín höõu tuyeät vôøi caùch ñaây haèng bao theá kyû, nhöng
vaãn hôïp thôøi, bôûi leõ ñoù laø tín höõu ñích thaät cuûa Ñöùc
Gieâsu: “Taâm hoàn chuùng ta cuõng haõy khao khaùt nguoàn
nöôùc aáy. Suoái ñoù laø suoái naøo? Baïn haõy nghe Ngöôøi noùi:
Ngaøi quaû laø nguoàn soáng. Chôù gì linh hoàn toâi noùi vôùi suoái
naøy: Bao giôø con ñöôïc ñeán, vaøo beä kieán toân nhan. Quaû
vaäy, suoái ñaây laø Thieân Chuùa.” (Ambrosio, trích trong
Kinh Saùch, Muøa chay, tuaàn II, thöù baûy, trang 288)

Caùc baïn treû thaân meán,

Caùc baïn ñaõ laøm toâi ngaïc nhieân nhieàu, nhieàu laém. Khoâng
ngaïc nhieân sao ñöôïc khi caùc baïn traûi qua ñöôïc nhöõng
ñöôøng haàm taêm toái ñeå thaáy vuøng trôøi saùng. Muoán hieåu
bình minh laø gì hieån nhieân khoâng theå ôû maõi trong haàm toái.
Cöù giam ñôøi mình lì maõi trong haàm toái chaúng coù nghóa gì, vì
ñôøi soáng chæ ñaït ñích ôû vuøng trôøi aùnh saùng maø thoâi, baïn aø.

Baïn coù ñeå yù ñeán moät ñieàu naøy chaêng? Thoaït nhìn, xem ra
aùnh saùng chaúng laøm caùc söï vaät thay ñoåi chuùt naøo. Vaät A
chaúng vaãn laø noù ñaáy thoâi trong boùng toái cuõng nhö trong aùnh
saùng hay sao? Coù gì khaùc ñaâu? AÁy theá, nhìn kyõ hôn, baïn seõ
thaáy khaùc bieät laém: aùnh saùng laïi khieán cho baïn thaáy roõ taát
caû ñaáy; nhôø aùnh saùng baïn môùi thaáy moät vaät ñuùng thöïc laø
noù, nghóa laø, vôùi taát caû veû ñeïp, haáp daãn cuûa chính noù, chöù
khoâng phaûi moät thöù uø lyø, moät khoái ñen thui thuûi. AÙnh saùng
cho baïn thaáy söï vaät vôùi caû moät theá giôùi quanh noù, cho baïn
thaáy noù trong moái lieân heä, vôùi moät haäu caûnh; maø neáu khoâng
coù töông giao aáy, söï vaät ñuùng laø uø lyø vaø teû ngaét. Chính vì
theá, trong vuøng trôøi aùnh saùng, baïn nhaän ra söï soáng sao maø
linh hoaït, töôi môùi, sinh ñoäng ñeán theá. Ñaâu chæ coù söï soáng
vaät chaát. Khoâng. Vôùi aùnh saùng, baïn nghieäm ra söï soáng coøn
coù teân laø boâng hoa, laø chuù choàn con soùc. Trong aùnh saùng,
baïn nhaän roõ söï soáng coøn goïi laø caûm thoâng, chaân thaønh, laø
quaûng ñaïi. Noù cuõng coù teân laø nghò löïc, hy sinh. Noù coù teân
laø vui töôi, hy voïng, Noù coù teân laø loøng meán; noù coù teân laø tri
aân veà taëng phaåm trong töøng phuùt giaây. Chính ñieàu naøy laøm
toâi hieåu thaät roõ ñieàu toâi thöôøng ñoïc maø khoâng hieåu: Thaùnh

BÌNH MINH
LÔØI cuûa

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 24

VAÊN AM, SDB

ÑÔØI SOÁNG THÖÔØNG NGAØY
Toâi khoâng theo ñuoåi con ñöôøng toäi aùc. Theá
nhöng, cuõng vì toâi maø bao taøi naêng ñaõ thaønh
uoång phí, lòch thieäp trôû thaønh thaát baïi, vaø höùa
heïn haïnh phuùc chæ gaët haùi ñöôïc nhöõng cay
ñaéng vaø ñieâu taøn.

Toâi khoâng phaûi laø tieáng keâu inh oûi laøm choùi tai
ai caû, maø chæ laø im laëng naëng neà, cuõng khoâng
coù lyù gì ñeå töï haøo. Toâi khoâng coù moùn quaø naøo
khaùc ñeå trao taëng ngoaïi tröø xoùt xa vaø khoå ñau.
Coù leõ baïn cuõng khoâng bieát toâi laø ai, teân toâi laø
gì, nhöng chaéc haún baïn ñaõ coù laàn quen bieát
toâi roâi. Teân toâi laø gì ö ? Laø sao laõng, laø caåu thaû
vaø boû beâ !

Caùc baïn thaân meán, nhöõng lôøi töï thuù voâ danh
treân ñaây cho chuùng ta thaáy caùi tai haïi cuûa söï
sao laõng, cuûa nhöõng thoùi quen caåu thaû vaø cuûa

Moät taùc giaû voâ danh ñaõ vieát nhöõng haøng
sau ñaây:

Toâi chöa heà moät laàn naøo bò keát aùn vì
toäi gian aùc. Theá nhöng, cuõng vì toâi maø
nhöõng maïng soáng ñaõ bò thieät haïi, taøu
ñaõ bò ñaém chìm, thaønh phoá bò thieâu huûy
thaønh ñoáng tro taøn, cuoäc chieán bò thaát
baïi naëng neà, nhaø thôø bò ñoùng cöûa.

Toâi chöa heà ñaùnh ñaäp ai, cöõng khoâng coù
thoùi quen aên noùi hoãn xöôïc. Theá nhöng,
cuõng vì toâi maø bao giaø ñình bò tan naùt,
tình baïn bò söùt meû, laïnh nhaït, tieáng cöôøi
doøn daõ cuûa treû thô im baët, nhöõng baø meï
phaûi ngaäm ñaéng nuoát cay, anh chò em
khoâng coøn muoán nhìn maët nhau nöõa vaø
bieát bao cha meï ñaõ thaùc xuoáng moà trong
thaûm saàu.

ÑIEÀU CON CAÙI
CAÀN HÔN CAÛ LAØ

SÖÏ HIEÄN DIEÄN VAØ
SÖÏ QUAN TAÂM
CUÛA CAÙC BAÄC

CHA MEÏ TRONG
CUOÄC SOÁNG CUÛA

CHUÙNG

GIAÙO DUÏC TRONG

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 26

Nhaø giöõ treû taïi Ñôn Döông - Ñaø laït

FERRERO BRUNO

TRANG GIAÙO DUÏC
tính löôøi bieáng boû beâ. Ngöôïc laïi noù cuõng ñuû laøm chuùng ta
hieåu ñöôïc taàm quan troïng cuûa söï quan taâm, chuù yù trong
nhöõng ñieàu nhoû nhaët vaø taàm thöôøng nhaát.

Thaät vaäy, Don Bosco ñaõ raát coù lyù khi khuyeân baûo caùc
coäng taùc vieân cuûa ngaøi, haõy soáng gaàn guõi caùc hoïc sinh
vaø luoân quan taâm ñeán caùc baïn treû bao coù theå. Lôøi khuyeân
baûo naøy xem ra thaät ñôn giaûn, nhöng laïi laø moät trong
nhöõng ñieåm then choát trong phöông phaùp giaùo duïc cuûa
ngaøi. Ñoái vôùi Don Bosco, söï gaàn guõi, moái quan taâm giöõa
cha meï, thaày giaùo vaø con em laø ñieàu quan troïng khoâng
theå naøo boû qua, cuõng khoâng theå naøo thay theá ñöôïc.

Treû em caàn ñeán söï hieän dieän cuûa ngöôøi tröôûng thaønh
beân caïnh ñeå ñöôïc höôùng daãn, chæ baûo, ñeå trao ñoåi nhöõng
caûm nghó, ñeå chia seû nhöõng taâm tình khi vui, luùc baên
khoaên lo laéng, ñau buoàn, tröôùc nhöõng ñieàu ngaïc nhieân
môùi laï ñaày phaán khôûi vaø thaùch ñoá.

Rachel Carson, moät nhaø taâm lyù giaùo duïc vôùi nhieàu kinh
nghieäm ñaõ vieát:

Nhieàu cha meï quaù baän taâm lo laéng cho con caùi ñöôïc
ñaày ñuû heát moïi nhu caàu. Hoï laøm vieäc ñaàu taét maët toái ñeå
con caùi khoâng phaûi thieáu thoán gì. Theá nhöng khi toái ñeán
vaø luùc ngaøy taøn, hoï laïi caûm thaáy vöøa kieät söùc vöøa troáng
roãng vì nhö bò thaát baïi naëng neà. Hoï baét ñaàu ngaøy môùi
vôùi nhöõng öôùc voïng vaø nhöõng vieäc phaûi laøm, ñeå roài phaûi
keát thuùc vôùi nhöõng chaùn naûn eâ cheà. Taïi sao theá ? Ñaâu
laø ñieåm sai laàm?

Hoï ñaõ queân raèng ñoái vôùi con caùi, cung caáp caùc nhu
caàu vaät chaát maø thoâi chöa ñuû, chuùng caàn caàn ñeán tình
thöông vaø söï quan taâm cuûa cha meï ñeå ñöôïc phaùt trieån
caùch troïn veïn. Neáu cha meï chæ haøi loøng vôùi vieäc lo côm
aên, aùo maëc, saùch vôû vaø tieàn hoïc, vaø caû ñeán nhöõng moùn
ñoà chôi, nhöõng thöù giaûi trí ñaét tieàn cho con caùi maø thoâi,
hoï seõ phaûi gaët haùi thaát baïi naëng neà. Ñieàu con caùi caàn
hôn caû laø söï hieän dieän vaø quan taâm cuûa cha meï ñeán
nhöõng gì lieân quan ñeán ñôøi soáng cuûa chuùng. Chuùng caàn
ñöôïc cha meï ñoàng haønh vôùi treân nhöõng neûo ñöôøng cuûa
cuoäc soáng, nhaát laø trong nhöõng böôùc ñöôøng khi môùi
chaäp chöõng böôùc vaøo ñôøi.

Ñöôøng loái giaùo duïc cuûa Don Bosco raát thích hôïp vôùi
nhöõng nhu caàu caên baûn cuûa tuoåi treû. Noù döïa treân söï
chung soáng giöõa cha meï, con caùi vaø noäi dung phong
phuù giaù trò cuûa cuoäc soáng döôùi maùi gia ñình. Coù nhöõng
giaây phuùt trong ngaøy, tuy ngaén nguûi nhöng ñöôïm thaém
tình thöông vaø giaù trò giaùo duïc. Quan troïng hôn caû laø
nhöõng giôø phuùt sau ñaây:

1. Duøng böõa chung vôùi nhau. Trong xaõ hoäi chaïy
ñua hieän nay, nhaát laø taïi caùc quoác gia taán tieán vaø kyõ
ngheä hoùa, caùc böõa aên chung trong gia ñình caøng ngaøy
caøng trôû neân loûng leûo, voäi vaõ. Moät soá gia ñình trong caùc
böõa côm toái, thay vì laø luùc gia ñình ñoaøn tuï ñeå trao ñoåi
vaø chia seû caùch thoaûi maùi nhöõng kinh nghieäm cuûa moät
ngaøy saép taøn, laïi laø luùc hoï trôû neân xa laï vôùi nhau vì söï
hieän dieän cuûa nhöõng thaàn töôïng treân maøn aûnh voâ tuyeán
truyeàn hình. Khoâng thieáu chi nhöõng gia ñình caùc böõa aên
gia ñình chæ coøn ñöôïc giöõ laïi trong nhöõng dòp ñaïi leã haøng
naêm maø thoâi.

Laøm theá naøo coù theå coå voõ giaù trò giaùo duïc cuûa nhöõng böõa

côm haèng ngaøy trong gia ñình?

Tröôùc heát phaûi laø moät quyeát ñònh ñöôïc moïi ngöôøi trong
gia ñình xaùc tín veà taàm quan troïng cuûa noù vaø chaáp nhaän
boån phaän coù maët trong gia ñình nhö vaäy. Neáu khoâng theå
thöïc hieän ñöôïc moãi ngaøy, thì ít ra laø moät soá ngaøy naøo ñoù
thích hôïp vôùi nhu caàu töông ñoái cuûa moïi ngöôøi.

Ñeå baàu khí böõa aên ñöôïc vui töôi luoân, neân traùnh nhöõng
lôøi ra leänh, quôû maéng, chæ trích giöõa baøn aên, tröôùc maët
moïi ngöôøi, deã gaây neân nhöõng toån thöông tình caûm raát
khoù chöõa laønh.

Toát hôn neân taét voâ tuyeán truyeàn thanh vaø nhaát laø voâ
tuyeán truyeàn hình trong böõa aên ñeå cho con caùi hieåu raèng
nhöõng giôø phuùt chia seû vôùi nhau trong gia ñình quan
troïng hôn nhöõng giôø phuùt ngoài thuï ñoäng tröôùc maøn aûnh
voâ tuyeán truyeàn hình.

Taïo cô hoäi vaø gôïi nhöõng ñeà taøi haáp daãn, thích hôïp ñeå
taát caû moïi phaàn töû trong gia ñình, caû nhöõng em beù, coù
theå leân tieáng phaùt bieåu, chia seû, keå cho nhau vaø bieát
laéng nghe nhau. Moãi gia ñình neân coù nhöõng thoùi quen
toát, nhöõng kinh quen ñoïc tröôùc vaø sau böõa aên, nhöõng
phaân coâng vaø traùch nhieäm nho nhoû, tuøy theo khaû naêng
cuûa mình, chaúng haïn nhö doïn baøn, saép cheùn ñóa, böng
nöôùc, röûa cheùn v.v... Nhöõng coâng taùc taàm thöôøng vaø tuy
nhoû beù naøy seõ xieát chaët moái giaây lieân heä laøm cho moãi
ngöôøi caûm thaáy mình coù choã ñöùng, vaø bieát mình thuoäc
veà gia ñình.

2. Ñoïc saùch trong gia ñình. Xaõ hoäi höôûng thuï cuûa
hình aûnh ngaøy nay laøm cho tuoåi treû deã trôû neân noâng caïn.
Hình aûnh naøy tieáp noái hình aûnh khaùc hieän ra tröôùc maét
vaø thoaùng qua trong ñaàu oùc caùc em nhö chôùp nhoaùng
laøm cho caùc em khoâng coøn coù thôøi giôø ñeå döøng laïi, ñeå
suy tö nöõa. Traùi laïi, neân taäp cho caùc em bieát ñoïc saùch ñeå
coù dòp döøng laïi ñeå suy tö hôn, vaø ñi saâu nhieàu hôn. Chöõ
vieát laø duïng cuï gôïi yù, gôïi hình raát saéc beùn vaø laøm naûy
sinh oùc töôûng töôïng phong phuù hôn laø nhöõng hình aûnh
saün coù ñöôïc nhoài vaøo trong ñaàu oùc caùc em.

Vieäc huaán luyeän ñoïc saùch baét ñaàu töø vieäc ñoïc saùch cho
con caùi nghe vaø sau ñoù laø ñoïc chung vôùi con caùi. Vôùi
göông saùng cuûa cha meï, daàn daø con caùi cuõng seõ caûm
thaáy söï höùng thuù töï ñoïc laáy cho mình.

3. Caàu nguyeän chung trong gia ñình. Khi con
caùi coøn nhoû daïi, vaán ñeà töông ñoái ñôn giaûn vaø deã daøng.
Nhöng vôùi thôøi gian, noù raát deã bò sao laõng roài coù khi bò
queân laõng luoân, chính laø luùc caàn söôûi aám baàu khí gia ñình
vaø caàn ñöôïc cuûng coá chieàu kích thieâng lieâng trong gia
ñình ñeå coù theå ñoái phoù vôùi nhöõng thaùch ñoá vaø ñe doïa töø
beân ngoaøi. Ngaøy nay trong caùc phong traøo canh taân vaø
thaêng tieán gia ñình ngöôøi ta cuõng raát quan taâm ñeán vieäc
khích leä caû gia ñình ñi döï leã chung vôùi nhau trong ngaøy
chuû nhaät vaø caùc ngaøy leã troïng.

-----------
Cf * FERRERO Bruno, Tre piccoli grandi momenti, in Genitori
Felici con il sistema di Don Bosco , LDC (1997) p. 130 - 132;

* CAVANAUGH Brian, Sower’s seeds aplenty. Fourth Planting,
Paulist Press (1996) N. 88.

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 27

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 29

Em öôùc mô khoâng nhieàu, xin moät ñieàu yeâu daáu
Khoâng öôùc mô xa xoâi, öôùc mô ñöôïc neân ngöôøi
Coâ gaùi yeâu nöôùc Vieät böôùc chaân theo gioáng noøi.
Thaät ñeïp thay! Thaät ñeïp thay! Giaác mô ngoan!
Thaät ñeïp thay! Thaät ñeïp thay! Giaác mô ngoan!

Töø taâm lyù thích lyù töôûng, coù nhieàu öôùc mô, tìm ñöôïc thaàn töôïng roài
thaùn phuïc, baét chöôùc, soáng vôùi thaàn töôïng, chuùng ta caàn khôi daäy
nhöõng uôùc mô ñeïp, roài trôû thaønh öôùc mô thaät nôi caùc em. Öôùc gì
trong cuoäc soáng, caùc em tìm ñöôïc nhöõng maãu ngöôøi lyù töôûng nôi
chính cha meï, thaày coâ, nhöõng nhaø giaùo duïc cuûa caùc em.

Tuoåi anh huøng
Trong lòch söû caùc anh huøng treû tuoåi Vieät Nam, chuùng ta nhôù Traàn
Quoác Toaûn (1267-1285), moät chaøng trai treû coù loøng yeâu nöôùc maõnh
lieät. Naêm möôøi laêm tuoåi, vaøo thôøi vua Traàn, vì coøn quaù treû neân chaøng
khoâng ñöôïc tham döï Hoäi nghò Bình Than (1282) ñeå baøn keá hoaïch
choáng giaëc Nguyeân. Traàn Quoác Toaûn ñaõ böïc mình boùp naùt traùi cam
treân tay vaø khoâng theå chôø ñôïi neân chaøng ñaõ töï laäp moät ñaïo quaân
hôn moät ngaøn ngöôøi, laáy côø hieäu theâu saùu chöõ “Phaù cöôøng ñòch, baùo
hoaøng aân” ñeå ñaùnh ñuoåi quaân Nguyeân. Cuoái cuøng, Traàn Quoác Toaûn
ñaõ hy sinh, nhaø vua ñaõ töï tay laøm vaên teá vaø phong töôùc vöông cho vò
anh huøng treû tuoåi naøy.

Ngoaøi ra, coøn coù nhöõng maãu göông anh huøng thanh thieáu nieân Kitoâ
giaùo raát phuø hôïp vôùi löùa tuoåi cuûa caùc em.

Trong lòch söû caùc vò thaùnh treû, chuùng ta coù Thaùnh treû Ñaminh Savioâ
(1842-1857), qua ñôøi luùc möôøi laêm tuoåi. Savio moät thieáu nieân maûnh
khaûnh, nhöng coù moät taâm hoàn cöông nghò ñaày khaùt voïng taän hieán
mình cho Chuùa. Savioâ laø hoïc troø cuûa Cha Thaùnh Gioan Bosco, Savio
soáng thaùnh qua vieäc chu toaøn boån phaän trong nieàm vui ñeå phuïng söï
Thieân Chuùa vaø tha nhaân.

Thaùnh nöõ Maria Goretti, Trinh nöõ Töû Ñaïo (1890-1902), coâ gaùi moûng
doøn, chöa ñaày möôøi hai tuoåi, con nhaø ngheøo, keùm hoïc haønh nhöng coù
ñöôïc moät nhaân caùch chaéc chaén, neâu göông veà veû ñeïp vaø giaù trò cuûa
ñöùc thanh saïch baèng caùi cheát anh huøng . Haønh ñoäng cuûa vò thaùnh treû
naøy gôïi leân moät caùi nhìn höôùng thöôïng vaø cao quí veà phaåm giaù cuûa
mình cuõng nhö cuûa ngöôøi khaùc.

Chaân phöôùc Laura Del Carmen Vicuna (1891-1904), sinh tröôûng
trong moät xaõ hoäi maø ñôøi soáng gia ñình cuõng nhö ngaøy nay, moät xaõ
hoäi coù nhieàu ñoâi vôï choàng soáng trong toäi loãi. Luùc cheát, Laura môùi
chöa troøn möôøi ba tuoåi, nhöng ngay töø taám beù, em ñaõ hieåu ñöôïc cuoäc
soáng toäi loãi cuûa meï em. Khi nhaän thaáy raèng khoâng gì coù theå laøm cho
meï em caét ñöùt moái giaây raøng buoäc naøy, em ñaõ töï yù daâng hieán cuoäc
ñôøi cho Thieân Chuùa ñeå caàu nguyeän cho ngöôøi meï thaân yeâu cuûa em.

Tuoåi thieáu nieân, tuoåi hoa nieân, tuoåi moäng mô, tuoåi anh huøng... vì
moûng doøn, deã vôõ, phöùc taïp ... neân caùc em caàn ñöôïc hieåu, ñöôïc thoâng
caûm, ñöôïc naâng ñôõ vaø höôùng daãn ñuùng ñaén ñeå cuoäc ñôøi caùc em
khoâng rôi vaøo teä naïn, rôi vaøo beá taéc. Chuùng ta khoâng chæ giuùp caùc
em hieåu bieát veà löùa tuoåi cuûa mình, chaáp nhaän chính mình, luyeän taäp
tính toát, chieán thaéng ñöôïc nhöõng tính hö, taät xaáu, nhöng chuùng ta
coøn giuùp caùc em nhaän ra nhöõng nguoàn löïc, nhöõng neùn baïc do ñaëc
tính löùa tuoåi caùc em mang laïi, ñeå caùc em soáng löùa tuoåi cuûa mình moät
caùch laønh maïnh, toát ñeïp, sung maõn, nhö moät taùc giaû nhaän xeùt raèng:

Tuoåi thanh thieáu nieân nhö nhöõng ngoïn löûa buøng leân ñeå thaép saùng
ban ñeâm.

Tuoåi gan daï.

Tuoåi coù thaät nhieàu öôùc mô cao ñeïp.

noùi chuyeän
Baïn thaân meán,

Trong sinh hoaït haøng ngaøy, chuùng mình coù
nhieàu dòp ñeå gaëp gôõ, giao tieáp, noùi chuyeän,
nhöng khoâng phaûi ai cuõng bieát noùi chuyeän.
Noùi chuyeän cho hay, cho toát laø moät ngheä
thuaät.
Khi noùi chuyeän baïn vöøa caàn nghe, vöøa caàn
noùi. Moät trong nhöõng ñieàu quan troïng ñeå
bieát noùi chuyeän laø bieát nghe vaø bieát ñoái thoaïi.
Trong baøi naøy, Ngoïc Taâm chæ chia seû vôùi baïn
veà vieäc bieát laéng nghe.
Bieát laéng nghe
Ngöôøi ta noùi: “Ba tuoåi ñuû ñeå hoïc noùi nhöng caû
cuoäc ñôøi khoâng ñuû ñeå bieát laéng nghe”.
Laéng nghe khoâng phaûi laø luoân im laëng, khoâng
ngaét lôøi ngöôøi noùi, gaät ñaàu caùch ñôn ñieäu, laëp
ñi laëp laïi moät caùch maùy moùc vaø ñoâi khi khoâng
ñuùng choã nhö: “öø, ñuùng, ñuùng..”, hoaëc nhìn
chaèm chaèm vaøo ngöôøi noùi caùch thuï ñoäng,
Nhöng laéng nghe laø tham gia vaøo cuoäc ñoái
thoaïi caùch soáng ñoäng, thoâng minh, tao nhaõ,
lòch söï, caàn chaêm chuù, taäp trung nhöng thanh
thaûn, thuù vò, thö giaõn ñeå laéng nghe. Laéng
nghe nhö theá ñem laïi thaät nhieàu ích lôïi:
Laéng nghe seõ giuùp baïn coù moái töông quan toát
vôùi ngöôøi noùi, vì ñöôïc ngöôøi khaùc nghe mình
caùch thích thuù thì coøn gì baèng.
Laéng nghe giuùp baïn hieåu ñöôïc noäi dung caâu
chuyeän, hieåu ñöôïc yù muoán cuûa ngöôøi noùi moät
caùch saâu saéc hôn, giuùp thu thaäp ñöôïc nhieàu
thoâng tin hôn, nhôø ñoù, coù taàm nhìn roäng hôn,
saâu hôn veà caùch nhìn vaán ñeà.
Laéng nghe giuùp giuùp baïn hieåu ñöôïc laäp
tröôøng, quan ñieåm cuûa ngöôøi noùi vaø nhaát laø
hieåu ñöôïc caû taâm tö tình caûm cuûa hoï. Töø ñoù,
neáu caàn, baïn môùi coù theå giuùp hoï caùch naøy,
caùch khaùc ñöôïc.
Vaäy, khi noùi chuyeän, baïn ñöøng queân: “Noùi laø
baïc, im laëng laø vaøng, laéng nghe laø kim cöông”
nheù!
Chuùc baïn thaønh coâng!

NGOÏC TAÂM FMA

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 28

NGOÏC TAÂM FMA
Noãi loøng cuûa em
Em laø hoïc sinh lôùp Baåy tröôøng Phoå caäp. Em taâm söï raèng
tröôùc ñaây hai naêm, em hoïc raát khaù, ñöôïc laõnh thöôûng, ñöôïc
giaùo vieân khen ngôïi, ñöôïc baïn beø meán thöông, ñöôïc haøng
xoùm khen vöøa xinh, vöøa ngoan. Nhöng hieän taïi thì khaùc haún,
em khoâng hieåu taïi sao mình laïi ra teä nhö theá. Em noùi:

- Nhieàu luùc con bieát mình laøm sai maø sao cöù laøm. Con ngang
ngang, böôùng böôùng, nhieàu laàn hoãn laùo vôùi thaày coâ, xuùi duïc
baïn beø laøm maát traät töï trong lôùp. Con boû hoïc nhieàu laàn, roài
bò ñöa leân vaên phoøng giaùm thò, bò kieåm ñieåm tröôùc taäp theå
vaø toaøn tröôøng, chaéc chaén con seõ bò ñuoåi hoïc. Moïi ngöôøi
nhìn con vôùi aùnh maét khinh thöôøng, baïn beø daàn daàn cuõng
chaúng theøm chôi vôùi con ...

Toâi traán an em:

- Khoâng sao ñaâu, tröôùc ñaây con ngoan, con vaãn coù theå ngoan
trôû laïi. Coù nhöõng loãi ñeán töø con maø coù nhöõng loãi khoâng phaûi
do con gaây ra.

- Khoâng , khoâng bao giôø con ngoan ñöôïc nhö tröôùc nöõa ñaâu!

Sau khi laéng nghe em noùi heát, toâi coá gaéng phaân tích cho
em töøng ñieàu veà nhöõng thay ñoåi veà taâm lyù, sinh lyù, trong
löùa tuoåi cuûa em... giai ñoaïn maø moïi ngöôøi phaûi traûi qua caùch
khoù khaên trong löùa tuoåi thanh thieáu nieân. Em laéng nghe,
daàn daàn hieåu ra, neùt maët dòu laïi, thanh thaûn hôn, aùnh maét
trong hôn, saùng hôn.

Tuoåi thanh thieáu nieân
Nhieàu nhaø taâm lyù noùi raèng tuoåi thanh thieáu nieân, tuoåi “teen”,
laø tuoåi phöùc taïp, chòu nhieàu bieán ñoåi, deã khuûng hoaûng hôn
caùc löùa tuoåi khaùc veà nhieàu phöông dieän. Tuoåi coù nhöõng kích
thích toá taêng tröôûng veà cô theå. Thaân xaùc caùc em laø moät loø
naêng löôïng traøn treà, luoân thoâi thuùc, kích ñoäng. Söï thay ñoåi
sinh lyù maõnh lieät naøy aûnh höôûng raát nhieàu treân tính caùch cuûa
caùc em nhö tính noâng noåi, nhaát thôøi, hay caõi, hay lyù luaän,
deã gaét goûng, noåi giaän, deã tuûi thaân, deã höùng, deã naûn. Tuoåi
quan taâm ñeán giôùi tính, muoán khaùm phaù baûn thaân vaø ngöôøi
khaùc giôùi, coù nhöõng ñoøi hoûi vaø toø moø veà tính duïc neân caùc
em deã maëc caûm toäi loãi. Tuoåi coù nhöõng thay ñoåi chuyeân bieät
cho phaùi tính neân caùc em baét ñaàu ñeå yù ñeán quaàn aùo, toùc
tai, chaêm soùc töøng ly töøng tí veà daùng veû beân ngoaøi nhöng
phoøng rieâng, ñoà rieâng laïi beâ boái, loän xoän. Tuoåi thích nhoùm
baïn, baïn beø trôû thaønh moät phaàn quan troïng trong cuoäc soáng
cuûa caùc em. Tuoåi muoán laøm ngöôøi lôùn, khoâng muoán söï quan
taâm, kieåm soaùt cuûa cha meï. Caùc em caûm thaáy döôøng nhö
cha meï khoâng hieåu nhöõng taâm tö, tình caûm cuûa mình neân
khoâng muoán taâm söï nhieàu vôùi cha meï nhö hoài coøn nhoû...

Nhöng tuoåi naøo cuõng coù caùi ñeïp cuûa noù. Tuoåi thanh thieáu
nieân coøn goïi laø tuoåi hoa nieân, tuoåi moäng mô, tuoåi anh huøng.

Tuoåi moäng mô
Toâi coøn nhôù, khoaûng naêm 1973, moät trong nhöõng baøi haùt
ñöôïc caùc coâ beù tuoåi hoïc troø öa thích, ñoù laø baøi: Tuoåi moäng
mô cuûa nhaïc só Phaïm Duy. Noäi dung cuûa baøi haùt laø nhöõng
öôùc mô ñöôïc laø tieân nöõ, laø thi só, ñöôïc ñeïp nhö traêng raèm
cuûa löùa tuoåi möôøi hai, möôøi ba, möôøi boán vaø öôùc mô cuûa
tuoåi möôøi laêm vaø möôøi saùu:

Em öôùc mô mô gì, tuoåi möôøi laêm, tuoåi möôøi saùu?

“KHOÂNG, KHOÂNG BAO GIÔØ
CON NGOAN ÑÖÔÏC NHÖ

TRÖÔÙC NÖÕA ÑAÂU!”, TRONG
NÖÔÙC MAÉT VAØ ÑAÀY THAÁT
VOÏNG, MOÄT EM GAÙI TUOÅI

MÖÔØI LAÊM THOÁT LEÂN TRONG
MOÄT LAÀN TAÂM SÖÏ VÔÙI TOÂI

CHO EM
TUOÅI NAØO

Hoaït ñoäng
Giaùo lyù vieân cho moãi hoïc sinh veõ treân moät tôø giaáy nhöõng
neùt phaùc hoaï bieåu töôïng cho con ñöôøng phaûi traûi qua
ñeå tìm thaáy haïnh phuùc. Cho caùc em vieát ra nhöõng haønh
ñoäng cuï theå maø moät ngöôøi phaûi laøm ñeå trôû neân haïnh
phuùc.

Giaùo lyù vieân chia hoïc sinh thaønh nhieàu nhoùm. Giaùo Lyù
vieân chuaån bò moät soá caâu coù yù nghóa, roài vieát treân nhöõng
mieáng giaáy caùc chöõ khaùc nhau trong moät caâu sao cho soá
chöõ trong caâu ñuû vôùi soá hoïc sinh cuûa moät nhoùm. Sau ñoù,
taïi moãi nhoùm, Giaùo lyù vieân chia cho moãi em moät mieáng
giaáy coù moät chöõ cuûa caâu. Caùc anh chò ñeà nghò caùc em
saép xeáp thaønh moät caâu yù nghóa vaø moãi em ghi ñaèng sau
taám giaáy cuûa mình moät noã löïc ñeå thöïc hieän noäi dung cuûa
chuû ñeà nhoùm. Cuoái cuøng, ñoïc leân caùc caâu caùc em hình
thaønh vaø xem nhoùm naøo coù nhöõng saùng kieán hay trong
nhöõng noã löïc soáng.

Caû Kinh Thaùnh cuõng keå laïi...

Baàu khí cuûa ngaøy Phuïc Sinh thaät naêng ñoäng vôùi nhöõng
böôùc chaïy cuûa caùc phuï nöõ, cuûa caùc moân ñeä. Hoï voäi vaõ
ñeán gaëp nhau ñeå loan baùo nhöõng söù ñieäp, nhöõng tin vui.
Coäng ñoaøn tieân khôûi ñaõ soáng tinh thaàn Phuïc sinh trong
nieàm haêng say loan baùo tin möøng trong tinh thaàn hieäp
nhaát vaø yeâu thöông. Caùc Giaùo lyù vieân haõy keå caâu chuyeän
Chuùa Phuïc Sinh cho caùc em thieáu nhi, neâu baät yù nghóa
veà söï soáng thaät maø Chuùa Gieâsu Phuïc Sinh ñaõ mang laïi,
vaø hieäu quaû cuûa Phuïc sinh laø tình yeâu thöông, hieäp nhaát
giöõa caùc hoïc sinh (hoï khoâng coøn “khaùt” nöõa).

nöôùc leân. Chaøng thanh nieân vaø caùc baïn ñoàng haønh cuøng
baøn thaûo, giaûi thích, vaø cuoái cuøng hoï ñaõ hieåu: nhöõng
ngöôøi tìm ñeán nguoàn nöôùc tröôùc ñaây ñaõ chæ nghó ñeán
chính mình neân ñaõ cheát khaùt.

Theá laø, hoï cuøng nhau suy tö vaø ñöa ra nhöõng saùng kieán
giaûi quyeát vaán ñeà nan giaûi naøy. Khoâng ngôø nhöõng aùo
quaàn hoï mang theo haønh trình laïi trôû neân höõu duïng hôn
bao giôø heát. Hoï ñaõ xeù nhöõng boä aùo quaàn, keát thaønh moät
sôïi daây daøi, thaät daøi. Hoï buoäc moät ñaàu daây vôùi chai ñöïng
nöôùc vaø thaû xuoáng gieáng.

Vôùi caùch thöùc ñoù, moïi ngöôøi trong nhoùm ñaõ coù theå uoáng
nöôùc vaø chieâm nghieäm ñöôïc söï kyø dieäu cuûa gieáng nöôùc:
hoï chaúng coøn bao giôø khaùt nöõa.

NHÖÕNG CHÆ DAÃN SÖ PHAÏM

Kinh nghieäm aån daáu trong chuyeän keå

Chieác gieáng mang theo bí maät cuûa noù, ñoù laø söï soáng.
Tuy nhieân, söï soáng aáy khoâng daønh cho rieâng ai, maø cho
taát caû. Nhöõng ngöôøi ñaõ giaáu ñi baûn veõ coå chæ nôi nguoàn
nöôùc ñaõ thaát baïi, vì muoán chieám höõu noù cho rieâng mình.
Vaø ngay caû khi tìm thaáy gieáng nöôùc, ngöôøi ta vaãn coù theå
cheát khaùt neáu khoâng bieát nghó ñeán ngöôøi khaùc.

Chaøng thanh nieân coù khaû naêng tìm thaáy gieáng nöôùc vì
anh daùm chia seû nieàm haïnh phuùc vôùi moïi ngöôøi. Chaøng
thanh nieân vaø caùc baïn ñoàng haønh ñaõ laáy ñöôïc nöôùc nhôø
loøng tin vaøo nhöõng ñieàu kyø dieäu vöôït treân nhöõng gì thaáy
tröôùc maét, nhôø bieát chia seû cho ngöôøi khaùc, nhôø bieát
cuøng nhau soáng nieàm haïnh phuùc, vöôït qua ích kyû caù
nhaân. Hoï ñaõ khaùm phaù ra bí maät cuûa söï cuøng nhau, nhaát
laø söùc maïnh cuûa söï chia seû.

Nhöõng caâu hoûi gôïi yù cho ñoái thoaïi

Ù Taïi sao ngöôøi ta laïi giaáu ñi baûn veõ coå vaø khoâng keå
cho ai bieát veà noù?

Ù Ñieàu gì ñaõ xaûy ra cho ngöôøi giöõ baûn veõ cho rieâng
mình vaø bí maät ñi tìm gieáng nöôùc?

Ù Taïi sao nhöõng ngöôøi ñi theo nhoùm ñaõ khoâng bò
cheát khaùt?

Ù Ngöôøi ta coù theå töï tìm thaáy haïnh phuùc maø khoâng
caàn ñeán söï trôï giuùp cuûa ngöôøi khaùc?

Ù Khi naøo baïn caûm thaáy haïnh phuùc? Baïn ñaõ giöõ noù
cho rieâng mình hay chia seû vôùi ngöôøi khaùc?

Ù Theo baïn, haïnh phuùc coù thöïc khoâng? Noù heä taïi
ôû ñieàu gì?

Ù Baïn coù bieát, ngaøy hoâm nay ngöôøi ta “khaùt” gì
khoâng?

Ù Ngöôøi ta caàn phaûi ñi ñaâu, hay ngöôøi ta caàn laøm gì
ñeå daäp taét côn khaùt ñoù?

TRANG GIAÙO DUÏC

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 31

Moät truyeàn thuyeát raát xa xöa keå raèng ôû giöõa sa maïc kia, coù moät gieáng nöôùc coù khaû naêng laøm cho khoûi
khaùt maõi maõi. Taát caû nhöõng ai ñaõ uoáng nöôùc
gieáng naøy seõ khoâng bao giôø khaùt nöõa. Thöïc
teá raát ít ngöôøi tin vaøo caâu chuyeän naøy.

Nhöng ñeán moät ngaøy, coù ngöôøi kia tìm thaáy
moät baûn ñoà coå chæ ñònh roõ ñòa ñieåm chieác
gieáng. Ngöôøi aáy giaáu kyõ baûn ñoà ñeå khoâng ai
coù theå hay bieát, vaø nhanh choùng ñeán nôi ñaõ
chæ, nhöng chaúng thaáy chieác gieáng naøo.

Nhieàu naêm troâi qua, moät ngöôøi ñaøn oâng tìm
thaáy baûn ñoà coå ñoù. OÂng giöõ kín vaø bí maät ñeán
sa maïc, nhöng caû oâng ta cuõng chaúng thaáy
chieác gieáng naøo nhö theá.

Sau ñoù nhieàu naêm, moät ngöôøi khaùc tình côø
coù ñöôïc taám baûn ñoà coå trong tay vaø lòch söû
laäp laïi moät laàn nöõa. Cöù theá, trong nhieàu theá
kyû, maõi cho ñeán ngaøy kia, moät thanh nieân
thaêm vieáng laâu ñaøi coå vaø thaáy baûn veõ. Anh ta
thích thuù tìm hieåu vaø giaûi maõ nhöõng hình veõ
kyø quaëc. Bieát ñaây laø moät chieác gieáng voâ cuøng
quyù giaù, anh chia seû vôùi moïi ngöôøi bí maät naøy
vaø ñeà nghò moïi ngöôøi cuøng tìm kieám. Tieác
thay, raát ít ngöôøi tin vaøo “caâu chuyeän thaàn
thoaïi naøy!” Hoï cho raèng chuyeän naøy laøm gì
coù ñöôïc.

Tuy nhieân, coù vaøi ngöôøi thích phieâu löu maïo
hieåm ñaõ tin raèng treân ñôøi naøy chaúng coù gì
laø khoâng theå. Hoï ñaõ cuøng chaøng thanh nieân
vaïch ra keá hoaïch cho cuoäc tìm kieám kho
taøng naøy. Cuoäc haønh trình raát laø vaát vaû, söùc
noùng cuûa sa maïc töôûng chöøng khoâng theå
chòu ñöôïc. Nhöng bôûi vì nhöõng ngöôøi tìm
kieám naøy ñi theo nhoùm neân hoï ñaõ coù theå
cuøng nhau chia seû töøng nguïm nöôùc nhoû,
cuøng vöôït khoù vaø toàn taïi.

Sau nhieàu ngaøy roøng raõ trong sa maïc, hoï
ñaõ tìm thaáy chieác gieáng. Nhöng caûnh töôïng
cheát choùc khieán hoï ruøng mình. Haøng traêm
boä xöông khoâ chung quanh mieäng gieáng. Hoï
ñeán gaàn vaø nhìn vaøo ñaùy gieáng, thaáy coù nöôùc
nhöng chaúng coù moät vaät gì ñeå coù theå laáy

NGOÏC YEÁN, FMA chuyeån ngöõ
Ferrero Bruno

GIEÁNG
SA MAÏC
“Coù moät maïch suoái
döôùi chaân nhöõng
ngöôøi cheát khaùt”
(L.Bloy)

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 30

Trong nhöõng naêm ñaàu hoaït ñoäng toâng ñoà giôùi treû ñaày khoù khaên, Don Bosco khoâng coù moät ngoâi nhaø coá
ñònh ñeå quy tuï treû em, maø cöù phaûi di chuyeån heát nôi naøy
ñeán nôi khaùc. Duø vaäy, ngaøi vaãn noùi vôùi caùc em : “Caùc
con yeâu daáu, caùc con ñöøng sôï. Moät cô sôû raát ñeïp ñang
ñöôïc chuaån bò cho caùc con. Chuùng ta seõ coù moät nhaø thôø
ñeïp, moät toøa nhaø lôùn, nhieàu saân chôi roäng, vaø voâ soá caùc
baïn seõ ñeán giaûi trí, caàu nguyeän vaø laøm vieäc”.
Caøng ngaøy treû em caøng tin vaø yeâu meán ngaøi. Nhieàu naêm
sau, khi nhôù laïi buoåi ñaàu toát ñeïp vaø nhieàu gian khoå aáy, vaø
khi ñöôïc hoûi veà caùch thöùc thu huùt treû em, Don Bosco ñaõ
traû lôøi qua nhöõng caâu noùi coù theå ñöôïc heä thoáng hoùa nhö

sau : nieàm vui, hoàn nhieân vaø höùng khôûi. (Carlo Ambrogio
Giaùo duïc theo göông Don Bosco – “Haõy truyeàn thoâng
cho treû nieàm höùng khôûi”)
Khi nghe nhöõng lôøi noùi cuûa Don Bosco vôùi caùc treû cuûa
ngaøi, neáu phaûi laø moät ngöôøi thaän troïng, nghieâm tuùc coù
theå hoï seõ cho ngaøi laø moät ngöôøi noùi khoaùc, noùi saïo,
hoaëc taëng cho ngaøi moät ñoäng töø bình daân, quen thuoäc
laø “noå”.
Taïi sao Don Bosco laïi daùm quaû quyeát maïnh meõ nhö
vaäy khi maø hoaøn caûnh thöïc teá khoâng maáy saùng suûa? Toâi
nghó ngaøi nhö theå nhìn thaáy Ñaáng Voâ hình. Toâi nghó ngaøi
ñang söû duïng tuyeät vôøi naêng löïc töï nhieân vaø sieâu nhieân

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 32

Sinh hoaït cuûa nhoùm Sinh Vieân Don Bosco taïi Nha Trang

HAÛI ÑAÊNG, SDB

Nieàm tin

Cuoäc soáng
KHÔI DAÄY

Nhöõng ngaøy taïi Ñaø laït cuøng nhau vui chôi...

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 33

nôi ngaøi ; Ngaøi ñang keát hôïp noã löïc baûn thaân vôùi ôn Chuùa
ñeå ñaït ñeán muïc tieâu cuûa mình. Treû em höùng khôûi khi nghe
Don Bosco noùi. Ngaøi noùi linh ñoäng ñeán ñoä söï höùng khôûi
cuûa ngaøi lan toûa sang chuùng. Ngaøi truyeàn söï höùng khôûi cho
caùc em. Ngaøi truyeàn cho caùc em nieàm tin cuûa ngaøi - nieàm
tin vaøo chính con ngöôøi cuûa ngaøi vaø nieàm tin vaøo quyeàn
naêng cuûa ôn treân.
Baïn thaân meán. Coù ngöôøi coi cuoäc soáng chuùng ta nhö moät
chieác caàu voàng. Ta caàn coù caû maët trôøi vaø möa thì môùi thaáy
ñöôïc maøu saéc cuûa noù. Ngöôøi khaùc thì ví cuoäc soáng naøy nhö
moät chuyeán taøu chôû nöôùc maét vaø nuï cöôøi, chôû caû noãi buoàn
vaø nieàm vui. Ai bieát goùp nhaët nhieàu nuï cöôøi thì caûm thaáy
haïnh phuùc. Ai chæ chuù taâm ñeán nöôùc maét thì caûm thaáy baát
haïnh maø thoâi. Coøn vôùi Zu Tavern thì cuoäc soáng muoân ñôøi
vaãn theá, khoâng toaøn maøu xaùm, cuõng khoâng chæ maøu hoàng,
maø laø moät böùc tranh xen keõ haøi hoøa giöõa nhöõng gam maøu
toái vaø saùng.
Coù raát nhieàu baïn ñang soáng khoå sôû ñaùng thöông chæ vì
moät maëc caûm töï ti naøo ñoù. Hoï maëc caûm vì söùc khoûe coù
vaán ñeà, coù theå vì saéc ñeïp chæ ñaït ñieåm döôùi möùc trung
bình, vì hoïc vaán thì chaúng ra laøm sao caû hoaëc teä hôn vì
phaûi mang nhöõng beänh taät, khieám khuyeát nôi thaân theå...
Song song ñoù coù nhöõng baïn maëc caûm vì hoaøn caûnh gia
ñình : cha meï luùc naøo cuõng maâu thuaãn thaäm chí coøn boû
nhau, nhöõng ngöôøi trong gia ñình coù taät xaáu coâng khai,
kinh teá gia ñình thaät beát baùt, khoâng daùm noùi cho ai bieát...
Toâi khoâng muoán baïn cuõng phaûi rôi vaøo tình traïng toäi
nghieäp ñoù. Duø cuoäc soáng baïn coù nhieàu nghòch caûnh, nhieàu
nöôùc maét vaø ôû gam maøu toái, baïn phaûi soáng vôùi nieàm hy
voïng ; duø nhö theá naøo ñi nöõa, chuùng ta vaãn phaûi laïc quan
maø khoâng ñöôïc laøm keû bi quan. Baïn coù theå laøm ñöôïc ñieàu
naøy vôùi nieàm tin töôûng nôi chính mình vaø nôi Thieân Chuùa.

Baïn haõy töï tin nôi chính mình. Haõy tin töôûng nôi caùc
khaû naêng baïn coù. Vôùi nieàm töï tin chaéc chaén, baïn seõ coù
theå thaønh coâng vaø haïnh phuùc (Norman Vincent Peale,
Söùc maïnh cuûa tö töôûng tích cöïc vaø tinh thaàn laïc quan).
Nieàm tin laø moät söùc maïnh coù theå bieán ñieàu khoâng
theå thaønh ñieàu coù theå. Nieàm tin ôû baûn thaân laø taøi saûn
giaù trò nhaát maø moãi chuùng ta coù ñöôïc. Vôùi nieàm tin vaø
nghò löïc, baõo gioâng roài seõ tan, ñeâm ñen roài seõ saùng
vaø cuoäc soáng seõ mang ñeán cho baïn nuï cöôøi thay cho
nhöõng ñau khoå vaø nhöõng gioït nöôùc maét baïn ñaõ töøng
nuoát vaøo trong.
Khi naøo caûm thaáy khoâng ñuû söùc, khoâng ñuû khaû naêng,
baïn seõ bò aûnh höôûng chi phoái vaø khoù coù theå ñaït ñöôïc
caùc nguyeän voïng cuûa baïn; coøn khi naøo hoaøn toaøn töï
tin, baïn seõ ñöôïc toaïi nguyeän vaø thaønh ñaït myõ maõn.
Thaùi ñoä taâm lyù naøy coù aûnh höôûng raát quan troïng treân
cuoäc ñôøi cuûa baïn.
Moät vieäc cuøng song haønh ñeå giuùp baïn soáng thaønh
coâng laø : Nieàm tin vaøo Thieân Chuùa. “Baïn seõ ñöôïc y
nhö loøng baïn tin töôûng” (Mt 9,29). “Neáu baïn coù loøng
tin, khoâng coù vieäc gì maø baïn khoâng laøm ñöôïc (Mt
17,20) ; “Coù Thieân Chuùa beânh ñôõ chuùng ta, ai coøn
choáng laïi ñöôïc chuùng ta” (Rm 8,31). Chaéc chaén coù
moät nguoàn söùc maïnh töø treân cao vaø söùc maïnh ñoù coù
theå laøm ñöôïc moïi söï cho baïn. Haõy muùc laáy nghò löïc töø
söùc maïnh treân cao ñoù vaø haõy caûm thaáy hieäu löïc cuûa söï
giuùp ñôõ töø treân cao. Söùc maïnh treân cao luùc naøo cuõng
saün saøng giuùp baïn, neáu baïn môû roäng loøng chôø ñoùn...
Chuùa Kitoâ ñaõ bieán caùnh cöûa ñen toái cuûa söï cheát thaønh
cöûa saùng ngôøi daãn vaøo cuoäc soáng môùi thì baïn coøn chôø
gì nöõa maø khoâng tin, baïn thaân meán ?

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 35SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 34

ñònh cheá xaõ hoäi, ñöôïc xaây döïng theo moät cô caáu vaø
traät töï nhaát ñònh, ít nhaát laø theo traät töï töï nhieân vì
söï soáng coøn cuûa con ngöôøi vaø xaõ hoäi loaøi ngöôøi nhö
caùch hieåu chung cuûa nhieàu ngöôøi.

ÔÛ caùc nöôùc tieân tieán, coù moät chuyeän ñaùng baøn laø
ngöôøi ta ñang muoán thay ñoåi khaùi nieäm caên baûn naøy
veà gia ñình. Trong thöïc teá moïi söï ñaõ thay ñoåi nhieàu
vaø baây giôø chæ laø luùc vieát laïi ñònh nghóa veà gia ñình
maø thoâi! Thöïc teá luoân ñoøi hoûi söï ñoåi thay trong caùch
nghó caùch laøm, nhöng chuùng ta coù theå töï hoûi mình
raèng: lieäu taát caû moïi söï thay ñoåi luoân laø tích cöïc, hôïp
thôøi hay laø tieán boä chaêng?

Tröôùc heát laø quan nieäm veà gioáng loaøi: Nhieàu ngöôøi
suy nghó: laø ñaøn oâng hay ñaøn baø khoâng phaûi laø caùi gì
ñoù töï nhieân (nature) maø laø moät söï löïa choïn (choice)
cuûa caù nhaân vaø laø moät tieán trình “trôû thaønh” ngöôøi
nam hay ngöôøi nöõ (Not being man or woman, but
becoming the man and the woman). Vì theá caáu truùc
cô theå töï nhieân chaúng noùi leân ñöôïc ñieàu gì caû. Toâi
coù theå mang thaân xaùc ngöôøi nam, nhöng toâi thích
trôû thaønh ngöôøi nöõ vaø toâi choïn caùch soáng nhö moät
ngöôøi nöõ vaø ngöôïc lai. Heä quaû cuûa kieåu suy nghó naøy
aûnh höôûng ñeán vieäc nhìn nhaän gia ñình laø: ñeå caáu
thaønh gia ñình, khoâng nhaát thieát phaûi caàn coù quan
heä giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ (vì ñoù chæ
laø khaùi nieäm töông ñoái veà gioáng loaøi), chæ caàn goïi ñoù
laø moät taäp hôïp caên baûn ñeå chung soáng laø ñöôïc. Vì
theá, ngöôøi ta ñaõ ñi xa hôn khi chaáp nhaän gia ñình
cuûa hoân nhaân ñoàng tính hay vieäc chung soáng khoâng
caàn giaù thuù. Caùc nhaø laøm luaät cuõng ñang ñau ñaàu
ñeå tìm caùc töø ngöõ hoaëc caùch dieãn ñaït naøo ñoù thích
hôïp vôùi luaät leä trong thôøi ñaïi môùi maø khoâng gaây “xuùc
phaïm” cho nhieàu ngöôøi; chaúng haïn, khoâng duøng
trong ñònh nghóa veà gia ñình laø “ söï keát hôïp nam
nöõ” maø laø “keát hôïp giöõa hai ngöôøi, hay hai caù theå”,
khoâng duøng “caùc baäc cha meï” maø laø “caùc baäc phuï
huynh”, vaân vaân...

Quan nieäm veà “quyeàn coù con caùi” cuõng laø ñieàu ñaùng
noùi ñeán. Nhieàu ngöôøi keát hoân nhöng khoâng muoán
sinh con, nhöng coù nhieàu ngöôøi laïi ñaáu tranh ñeå ñoøi
Nhaø nöôùc vaø phaùp luaät coâng nhaän quyeàn coù con,
taùch bieät “vieäc coù con” (hay ñuùng hôn quyeàn ñöôïc
sôû höõu moät ñöùa con) khoûi ñònh cheá hoân nhaân hay
gia ñình.

Neáu chuùng ta chaáp nhaän hoân nhaân nhö moät giao
öôùc tình yeâu nam–nöõ, raøng buoäc vôùi chuyeän keát
hoân vaø vieäc truyeàn sinh, thì con caùi chính laø keát quaû
cuûa tình yeâu naøy. Con caùi khoâng theå laø keát quaû cuûa
nhöõng ham muoán tình duïc nhaát thôøi vaø chuyeän “vôõ
keá hoaïch”, cuõng khoâng phaûi laø saûn phaåm cuûa nhöõng
döï aùn kinh teá hay nghieân cöùu xaõ hoäi vaø khoa hoïc (vì
vieäc xoaù ñoùi giaûm ngheøo hay caân baèng sinh thaùi, thuï
thai nhaân taïo, nhaân baûn ngöôøi...), cuõng khoâng phaûi
laø moät ñoái töôïng ñeå ngöôøi khaùc ñaáu tranh ñoøi quyeàn
lôïi (quyeàn coù con hay quyeàn nuoâi con, töông töï nhö
quyeàn coù nhaø cöûa, xe coä vaø caùc thöù vaät duïng khaùc).

Neáu töø ñaàu chuùng ta khoâng ñoùn nhaän treû em hay

khoâng muoán chaáp nhaän chuùng nhö moät moùn quaø cuûa tình
yeâu, baèng tình yeâu vaø traùch nhieäm, thì thaät voâ ích ñeå noùi ñeán
chuyeän baûo veä söï soáng hay quyeàn lôïi cho caùc em.

Neáu baïn hoûi moät em nhoû em hieåu theá naøo laø moät gia ñình,
em seõ giaûi thích moät caùch ñôn sô raèng ñoù laø ngoâi nhaø cuûa
em, laø nôi coù ba, meï, anh chò em... vaø nhöõng ngöôøi thaân khaùc
cuøng chung soáng haèng ngaøy. Khaùi nieäm gia ñình, ngöôøi thaân,
ba meï anh chò... laø nhöõng hieåu bieát sô ñaúng vaø raát töï nhieân
ñoái vôùi treû em. Nhöõng hieåu bieát veà gia ñình coøn gaén chaët vôùi
nhöõng doøng caûm xuùc khaùc nhau tuyø moãi ngöôøi vaø coù theå theo
trong chuùng ta suoát caû cuoäc ñôøi. Tuy nhieân coù theå coù tröôøng
hôïp caùc ngoân töø nhö “gia ñình”, “cha meï”, “anh chò em”
gaây neân aùc caûm nôi nhieàu ngöôøi. Theo caùc nhaø taâm lyù, ñoù laø
keát quaû cuûa nhöõng kinh nghieäm soáng ñau thöông vaø khoâng
maáy toát ñeïp nôi cuoäc soáng gia ñình maø hoï phaûi traûi qua. Thôøi
gian thöôøng laøm phai môø caùc noãi ñau, nhöng trong caùc tröôøng
hôïp bò “chaán thöông” taâm lyù nhö treân thì khoù maø tìm laïi ñöôïc
söï caân baèng trong cuoäc soáng, keå caû khi ñaõ lôùn khoân.

Neân chaêng laøm moät böôùc khôûi haønh cho vieäc giaùo duïc veà
quyeàn con ngöôøi töø trong giaùo duïc gia ñình vaø cuoäc soáng gia
ñình? Caâu hoûi naøy ñang chôø nhöõng nhaø giaùo duïc vaø nhöõng ai
coù traùch nhieäm trong xaõ hoäi traû lôøi vaäy.

NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG

Caùc treû em daân toäc ôû Loäc Taân tham döï lôùp heø

Noùi veà quyeàn treû em, chuùng ta khoâng theå khoâng noùi ñeán quyeàn coù moät gia ñình. Ñoù laø caùi noâi
cuûa söï soáng, ngoâi tröôøng vôùi nhöõng baøi
hoïc ñaàu tieân cuûa tình yeâu thöông, söï
chaáp nhaän, loøng tha thöù... Coù moät ñieàu
maø nhieàu ngöôøi quan taâm laø tình traïng
khuûng hoaûng vaø khoù khaên trong caùc gia
ñình ñang ngaøy moät gia taêng. Xin ñöôïc
chia seû cuøng moïi ngöôøi moät öu tö nho
nhoû khaùc veà söï thay ñoåi khaùi nieäm “gia
ñình”.

Neáu baïn muoán tìm moät ñònh nghóa ñôn
giaûn nhaát veà gia ñình thì ñaây laø nhöõng
neùt chính: Gia ñình laø moät hình thöùc toå
chöùc ñôøi soáng coäng ñoàng cuûa con ngöôøi,
moät thieát cheá vaên hoaù-xaõ hoäi ñaëc thuø,
ñöôïc hình thaønh, toàn taïi vaø phaùt trieån
treân cô sôû quan heä hoân nhaân, quan heä
huyeát thoáng, quan heä nuoâi döôõng vaø giaùo
duïc giöõa caùc thaønh vieân.

Quan heä hoân nhaân laø quan heä giöõa vôï
vaø choàng, moät caùch töï nhieân, laø quan heä
giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ vaø
laø moät quan heä cô baûn cuûa söï hình thaønh,
toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa gia ñình, taïo
neân quan heä huyeát thoáng ñaëc tröng cuûa
gia ñình töø cha vaø meï. Trong gia ñình,
moïi thaønh vieân soáng quaàn tuï trong moät
khoâng gian (soáng chung); moãi ngöôøi coù
traùch nhieäm lieân ñôùi vaø hieäp thoâng trong
traät töï vaø theo vai troø nhaát ñònh. Noùi moät
caùch khaùc, chuùng ta hieåu gia ñình laø moät

TREÛ EM
Quyeàn

Š Caùc hoïc sinh cuûa FMA Baûo loäc
Š Giôø lôùp cuûa caùc em nhaø treû

AN PHONG, SDB

GIA ÑÌNH LAØ MOÄT TRÖÔØNG
HOÏC TUYEÄT VÔØI MAØ THIEÂN
CHUÙA ÑAÕ THIEÁT ÑAËT ÑEÅ
GIAÙO DUÏC TOAØN THEÅ
NHAÂN LOAÏI.

(Gotthold E. Lessing)

Neân chaêng laøm moät
böôùc khôûi haønh cho vieäc
giaùo duïc veà quyeàn con
ngöôøi töø trong giaùo duïc
gia ñình vaø cuoäc soáng
gia ñình?

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 36 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 37

Trong moät ngoâi laøng nhoû ôû ñaát nöôùc Pa-leùt-tin, coù moät gia ñình raát ngheøo sinh soáng ôû ñoù vaø gia taøi cuûa hoï chæ laø moät chuù löøa nhoû teân laø Babì. Cha meï vaø ñöùa con trai cuûa hoï raát thöông meán chuù löøa, hoï chia seû cho noù soá thöùc
aên ít oûi maø hoï coù. Moãi ngaøy, ñöùa con daãn chuù löøa Babì ñeán gieáng nöôùc trong laøng, muùc ñaày hai xoâ nöôùc, chaát leân
löng noù vaø trôû veà nhaø. Thaät khoâng may maén, vôùi thôøi gian gieáng nöôùc khoâ caïn vaø caû ngoâi laøng rôi vaøo nguy hieåm
cheát vì ñoùi vaø khaùt. Nhö theá, chuù löøa Babì quyeát ñònh moät mình ñi tìm bieån, vì Babì ñaõ nghe noùi ôû bieån coù raát nhieàu
nöôùc.

Chuù löøa ñi raát xa vaø ñaõ raát meät, noù gaëp thaáy treân ñöôøng moät ngöôøi ñaøn oâng bò thöông
maø khoâng moät ngöôøi naøo muoán giuùp ñôõ. Chuù löøa giuùp oâng ta leo leân löng mình vaø meät

nhoïc ñöa oâng ñeán ngoâi laøng cuûa oâng aáy. Moïi ngöôøi ôû ñoù caùm ôn Babì vaø hoï taëng
cho caäu thöùc aên vaø nöôùc uoáng. Ngaøy hoâm sau Babì tieáp tuïc leân ñöôøng ñi tìm bieån,

nhöng trong khi döøng laïi nghæ ñoâi chuùt thì noù ñöôïc daãn ñi ñeå chôû moät ngöôøi maø
taát caû goïi laø “Thaày”. Ngöôøi naøy leo leân löng cuûa Babì, nhöng raát khaùc vôùi ngöôøi
ñaøn oâng bò thöông tröôùc ñaây, ngöôøi naøy raát “nheï” vaø lôøi cuûa Ngaøi thì “ngoït
ngaøo vaø uûi an”. Hoï vaøo thaønh Gieârusalem vaø ñöôïc tieáp ñoùn hoaønh traùng bôûi
moät ñaùm ñoâng vôùi nhöõng caønh laù thieân tueá treân tay.

Khi vò “Thaày” böôùc xuoáng, Babì tieáp tuïc böôùc ñi ñeå thi haønh söù meänh cuûa
mình. Trong khi böôùc ñi, Babì boãng caûm thaáy söùc naëng cuûa hai xoâ nöôùc

ngaøy caøng taêng vaø noãi meät nhoïc gaàn nhö caïn kieät. Babì döøng laïi ñeå
kieåm tra: laï thaät hai xoâ nöôùc ñaõ ñaày. Vui möøng vaø haïnh phuùc, Babì doàn
heát söùc coøn laïi ñeå mang nöôùc veà ngoâi laøng cuûa mình. Veà ñeán laøng,
caäu ñöôïc ñoùn tieáp vôùi tình thöông meán vaø loøng bieát ôn bôûi nöôùc
cuûa pheùp laï maø caäu ñaõ tìm ñöôïc. Thaät vaäy, khi ngöôøi trong laøng ñaõ
muùc caïn hai xoâ nöôùc, moät caùch laï luøng, xoâ nöôùc laïi ñaày leân vaø nhö
theá ñaõ cöùu ñöôïc moïi ngöôøi khoûi caùi cheát. Coøn chuù löøa nhoû Babì thì

sao? Sau khi ñaõ hoaøn thaønh söù meänh cuûa mình caùch toát ñeïp, caäu
ngaõ xuoáng daát, thôû hôi cuoái cuøng vaø cheát.

y Taïi sao Babì quyeát ñònh leân ñöôøng ñeå thi haønh söù meänh cuûa noù?
y Caûm xuùc naøo höôùng daãn Babì?
y Vì sao vaø vì ai maø chuù löøa nhoû Babì cheát?
y Chuù löøa nhoû coù theå ñaïi dieän cho ai hay noùi leân ñieàu gì?
y Chuùng ta trôû laïi ñoaïn Tin Möøng: Chuùa Gieâsu ñaõ ñoái xöû nhö theá naøo tröôùc maët ngöôøi khaùc?
y Cuoäc vöôït qua vaø caùi cheát cuûa Ngaøi daïy chuùng ta ñieàu gì?

Khoâng coù tình yeâu naøo lôùn hôn

Luca 23,36-49

KIM DUYEÂN, FMACHUÙ LÖØA NHOÛ

Baïn haõy choïn moät cöû chæ cuûa tình thöông meán
ñeå thöïc hieän cuøng vôùi gia ñình mình, vaø trong
laàn gaëp nhau tôùi, baïn chia seû vôùi nhoùm.

Söï löïa choïn coù khoù vôùi baïn khoâng? Caùc baïn
ñaõ caûm thaáy nhö theá naøo sau khi löïa choïn
vaø quyeát ñònh?

Cho caùc em vieát moät lôøi nguyeän
hoaëc Giaùo lyù vieân giuùp caùc em
caàu nguyeän: Caùm ôn Gieâsu vì...

Baøn luaän vaø quyeát ñònh vôùi nhoùm baïn trong lôùp giaùo lyù, haønh ñoäng naøo cuûa tình yeâu coù
theå laøm ñeå giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi trong böùc tranh döôùi ñaây. Vaø baïn vieát noù leân gioït nöôùc
lôùn rôi xuoáng töø xoâ nöôùc.

GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ

Khi nhöõng doøng chaûy ñi ngöôïc vôùi lòch söû
Tröôùc ñaây, ngaøy 25 thaùng 12 laø moät leã kính thaàn maët trôøi cuûa
daân ngoaïi. Maët trôøi moïc leân chieáu saùng röïc rôõ, noù khoâng bò lu
môø bôûi söï aûm ñaïm vaø laïnh leõo cuûa muøa ñoâng, traùi laïi luoân hieän
dieän nhö daáu chæ cuûa moät nieàm hy voïng vaø söùc soáng môùi.

y Gieâsu khoâng hieän ra nhö moät boùng ma.
y Nhöõng daáu hieäu naøo chöùng toû Ngaøi khoâng phaûi laø ma khi

hieän ra? Ngaøi laøm gì? Caùc toâng ñoà ñaõ phaûn öùng ra sao?
y Laøm theá naøo Chuùa Gieâsu coù theå hieän ra cho caùc

toâng ñoà neáu Ngaøi ñaõ cheát? Haõy cuøng caùc baïn
trong lôùp giaùo lyù neâu leân yù kieán cuûa mình.

y Vì sao caùc toâng ñoà sôï haõi? Coøn baïn, baïn caûm
thaáy nhö theá naøo neáu Chuùa hieän ra vôùi baïn?

Vôùi söï soáng laïi, Chuùa Gieâsu ñaõ hoaøn taát söù
maïng cöùu theá. Chuùng ta xaùc tín ñieàu naøy: Ngaøi ñaõ cöùu ñoä
chuùng ta, nghóa laø Ngaøi ñaõ giuùp chuùng ta soáng cuoäc soáng traàn gian naøy caùch troøn ñaày, ñöôïc
giaûi thoaùt khoûi “söï döõ”, vaø daãn ñöa chuùng ta ñeán vôùi söï soáng vónh haèng cuûa Thieân Chuùa.

HOÙA TRANG CHÖA
COÙ KHEÙO LAÉM !

CHUÙA GIEÂ-SU HÖÙA CAÙC BAÏN HÖÕU
CUÛA NGAØI SEÕ KHOÂNG PHAÛI CHEÁT

NGAØI ÑEÁN ÑEÅ KHOÂNG MOÄT AI PHAÛI HÖ MAÁT. ÑOÙ LAØ SÖÙ
MEÄNH NGAØI LAÕNH NHAÄN TÖØ THIEÂN CHUÙA CHA.

“Loøng anh em ñöøng xao xuyeán! Haõy tin vaøo Thieân Chuùa
vaø tin vaøo Thaày. Trong nhaø Cha cuûa Thaày coù nhieàu choã
ôû; neáu khoâng, Thaày ñaõ noùi vôùi anh em roài, vì Thaày ñi
doïn choã cho anh em. Neáu Thaày ñi doïn choã cho anh em,
thì Thaày laïi ñeán vaø ñem anh em veà vôùi Thaày, ñeå Thaày ôû
ñaâu, anh em cuõng ôû ñoù. Vaø Thaày ñi ñaâu, thì anh em bieát
ñöôøng roài.” (Ga 14,1-4)

Moät ngaøy noï, Chuùa
Gieâ-su noùi vôùi caùc
höõu cuûa Ngaøi raèng:

MAØ SAO
ANH KHOÂNG
SÔÏ VAÄY ?

GIEÂ-SU SOÁNG LAÏI VAØ HIEÄN RA

Luca 24,36-43

KIM DUYEÂN, FMA

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 38 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 39

GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ

Baïn haõy keå cho cha meï baïn
nghe moät caâu chuyeän ngaén sau
vaø cuøng nhau baøn luaän.

Neáu caùc baïn ñoàng yù vaø tin nhaän vieäc Chuùa Gieâsu
ñaõ phuïc sinh vaø “soáng” beân caïnh chuùng ta,
chuùng ta cuøng nhau caàu nguyeän:

Baïn haõy vieát (hoaëc veõ) treân
moät hay nhieàu phieán ñaù cuûa hình veõ naøy

nhöõng haønh ñoäng cuï theå bieåu loä tình thöông
meán. Nhöõng ngöôøi baïn khaùc cuõng laøm nhö

vaäy. Nhö theá, caùc baïn seõ cuøng laøm neân moät
con ñöôøng daãn ñeán Nhaø cuûa Thieân Chuùa Cha.

Laïy Chuùa Gieâ-su,
con tin vaøo Ngaøi...

LAØM SAO ÑEÅ NOÙI
VIEÄC ÑI VEÀ VÔÙI cHUÙA
VAØ ÔÛ LAÏI VÔÙI NGAØI ?

OÀ !... MÌNH RAÁT
THÍCH ÑIEÀU NAØY

MEÏ NOÙI THAÄT CHÍ LYÙ! QUYEÁT TAÂM
KHOÂNG LAØM ÑIEÀU XAÁU THÌ DEÃ HÔN
LAØ QUYEÁT TAÂM LAØM
ÑIEÀU TOÁT.

Coù moät ngöôøi ñaøn oâng sau khi cheát ñaõ ñeán trình
dieän Thieân Chuùa. Raát haõnh dieän, oâng ta xoøe ñoâi
baøn tay vaø noùi:
“Nhìn naøy, laïy Chuùa, con ñaõ tuaân giöõ leà luaät
cuûa Ngaøi, con khoâng vi phaïm söï baát coâng,
laøm chuyeän baïo löïc hay nhöõng ñieàu xaáu xa,...
Laïy Chuùa, ñoâi baøn tay con thaät trong saïch”.
Thieân Chuùa traû lôøi: “Ñuùng laø nhö theá! Nhöng noù
chaúng coù gì caû!”

B

Ai muoán theo Thaøy,
phaûi töø boû mình,
vaùc thaäp giaù mình
maø theo

Lm. NHÖ BÌNH

aïn,

Chuùng ta muoán vaø saün saøng theo Chuùa. Thaät ñeïp! Ñieàu
kieän ñeå theo Chuùa chaéc laøm chuùng ta khoâng khoûi ngaïc
nhieân. Chuùa khoâng ñoøi chuùng ta phaûi thoâng minh, giaøu coù
theo tieâu chuaån ngöôøi ñôøi.

“Ai muoán theo Thaøy, phaûi töø boû chính mình,
vaùc thaäp giaù mình maø theo” (Mt 16:24)
Ñieàu kieän naøy tuy deã maø laïi khoù vì noù ñoøi chuùng ta phaûi
hy sinh. Thöôøng tình ngöôøi ñôøi khoù vôùi ngöôøi khaùc nhöng
laïi deã vôùi chính mình, nhöng Chuùa thì khaùc!

Treo treân thaùnh giaù laø hình phaït nhuïc nhaõ daønh cho noâ
leä thôøi Ro-ma. Chuùa Gieâsu ñaõ bò treo treân thaùnh giaù ñeå
chuoäc toäi nhaân loaïi; töø ñoùù thaùnh giaù laø bieåu töôïng cuûa hy
sinh, cuûa tình yeâu, cuûa nhöõng ai muoán theo Chuùa. Saün
saøng cheát treân thaùnh giaù vì yeâu.

Theo chaân Chuùa Gieâsu, caùc moân ñeä cuõng saün saøng vaùc
thaùnh giaù, vì Chuùa ñaõ truyeàn:

“Ai muoán theo Thaøy, phaûi töø boû chính mình,
vaùc thaäp giaù mình maø theo (Mt 16:24)
Chuùng ta treo thaùnh giaù trong nhaø, mang thaùnh giaù treân
ngöôøi, vaø laøm daáu thaùnh giaù nhieàu laàn trong ngaøy, nhöng
chuùng ta coù yù thöùc ñieàu chuùng ta laøm khoâng?

Thaùnh giaù laø bieåu töôïng cuûa tình yeâu. Thaùnh giaù nhaéc nhôû
cho chuùng ta tình yeâu bao la cuûa Chuùa cho chuùng ta vaø
nhaân loaïi.

Cha oâng cuûa chuùng ta saün saøng cheát chöù khoâng xuùc
phaïm ñeán thaùnh giaù. Caùc ngaøi thöôøng ñöôïc duï doã: neáu
böôùc qua thaùnh giaù thì ñöôïc tha cheát, nhöng caùc ngaøi ñaõ
döùt khoaùt khoâng böôùc qua thaùnh giaù, khoâng “quaù khoaù”.
Cha oâng chuùng ta coù theå ít hoïc, khoâng bieát nhieàu veà giaùo
lyù nhöng caùc ngaøi bieát thaùnh giaù laø bieåu töôïng cuûa hy sinh
vaø tình yeâu cuûa Chuùa, böôùc treân thaùnh giaù laø xuùc phaïm
ñeán Chuùa, ñeán tình yeâu cuûa Ngaøi.

Thaùnh giaù laø bieåu töôïng cuûa nhöõng neùt ñeïp Kitoâ giaùo.
Haøng haøng lôùp lôùp tín höõu: giaø coù , treû coù ñaõ neâu cao
thaùnh giaù trong ñôøi hoï.

Baïn, coù can ñaûm theo göông caùc thaùnh nhaân vaùc thaäp
giaù mình theo Chuùa khoâng? Thaân xaùc coù theå beänh hoaïn
yeáu ñuoái, tinh thaàn coù theå bò thöû thaùch, cuoäc soáng coù theå
ñaày nhöõng khoù khaên, neân Chuùa khuyeân chuùng ta:

“Ai muoán theo Thaøy, phaûi töø boû chính mình,
vaùc thaäp giaù mình maø theo (Mt 16:24)
Qua thaùnh giaù, Thieân Chuùa ñaõ ñeán vôùi con ngöôøi, qua
thaùnh giaù Thieân Chuùa ñaõ laøm ñeïp traàn gian vaø ñaõ ñöa
chuùng ta töø traàn gian leân tôùi Chuùa. Qua thaùnh giaù caùc
hoàng aân cuûa Chuùa ñeán vôùi ta: ñoù laø an bình, vui töôi,
vaø nhöõng ñieàu cao vôøi maø nhieàu ngöôøi khoâng bieát ñöôïc.
Thaäp giaù laø moät ñieàu raát thöôøng tình. Noù trung thaønh
khoâng lôõ heïn moät ngaøy naøo. Chæ caàn thu löôïm thaäp giaù
ñeå neân thaùnh. Thaùnh giaù laø huy hieäu cuûa ngöôøi Kitoâ maø
theá gian khoâng muoán gaëp, vì tin laø khi chaïy troán thaùnh giaù
ngöôøi ta traùnh ñöôïc ñau khoå, vaø khoâng bieát raèng thaùnh
giaù môû roäng taâm hoàn cuûa ngöôøi hieåu bieát noù vaø ñöa ñeán

böôùc
theo
Thaøy

(Mt 16,24)

SOÁ 5 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 40

Nhöõng chaëng ñöôøng Thöông Khoù cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ

Ñòa danh Thaùnh Kinh

Ñöôøng Thöông Khoù
Lm. NHÖ LOAN

Caùc chaëng ñaøng thaùnh giaù ñaõ baét ñaàu töø thôøi giaùo hoäi sô khai.

Khi vua Costantinoâ theo ñaïo vaø cho töï do giöõ ñaïo sau thôøi gian bò
baùch haïi, tín höõu coù theå ñi haønh höông Ñaát Thaùnh deã daøng hôn,
ngöôøi ta cuõng baét ñaàu soáng laïi caùc giaây phuùt cuoái ñôøi cuûa Chuùa. Ñoù
laø nguoàn goác caùc chaëng ñaøng.

Theá kyû thöù taùm, ngöôøi ta chæ ñi coù taùm chaëng: baét ñaàu töø vöôøn
Gietseâmaneâ, höôùng veà nuùi Sion, sau ñoù ñi quanh Ñeàn Nuùi (Temple
Mount) ñeå veà Moä Thaùnh nôi taùng xaùc Chuùa.

Töø theá kyû thöù 14 ñeán theá kyû 16, khaùch haønh höông ñi theo con
ñöôøng cuûa caùc cha doøng Phanxicoâ. Baét ñaàu töø Moä Chuùa vaø chæ coù
taùm chaëng ñaøng. Vaøo thôøi ñieåm naøy AÂu chaâu baét ñaàn trieån khai 14
chaëng ñaøng. Ngöôøi ta cuõng ñaõ theâm saùu chaëng ñaøng nhö thoùi quen
cuûa tín höõu ôû AÂu chaâu.

Ngaøy nay caùc chaëng ñaøng ñi theo truyeàn thoáng thôøi Byzantinoâ vaø
goàm taát caû 14 chaëng. Cuõng coù nhöng con ñöôøng thaùnh giaù khaùc
ñi theo nhöõng loä trình khaùc. Tín höõu Anh giaùo tin laø Chuùa bò daãn veà
phía Vöôøn Moà (Garden Tomb), anh chò em Ña minh laïi baét ñaàu töø
Dinh Heroâdeâ gaàn coång Jaffa.

Vôùi ña soá khaùch haønh höông Ñaát thaùnh, ñöôøng thaùnh giaù naøo, theo
truyeàn thoáng naøo khoâng ñaùng quan taâm. Hoï ñöôïc suy nieäâm vaø
soáng laïi nhöng giaây phuùt cuoái ñôøi cuûa Chuùa khoâng xa nhöõng nôi
chính Chuùa ñaõ töøng ñi qua. Ñoù laø ñieàu quan troïng vaø laø nieàm mong
öôùc cuûa nhöõng ngöôøi theo Chuùa.

Ñaây laø sô ñoà caùc chaëng ñaøng Thaùnh giaù ngaøy nay ôû Gieârusalem:

Š Chaëng thöù nhaát baét ñaàu töø tröôøng El Omariyo.
Š Chaëng thöù hai taïi tu vieän Chuùa-Bò-Ñaùnh-Ñoøn.
Š Chaëng thöù ba taïi thaùnh ñöôøng Armenian.
Š Caùc chaëng 10 -14 taïi Thaùnh ñöôøng Moä Chuùa.

KINH THAÙNH CUÛA BAÏN TREÛ
Aùnh Saùng vaø Tình Thöông: Tình Thöông maø theá
gian tìm kieám nhöng khoâng ñaït ñöôïc. Chuùng ta
vöøa töôûng nieäm caùi cheát cuûa Chuùa treân thaùnh
giaù, vaø haân hoan möøng Chuùa soáng laïi. Baïn ôi,
khoâng coù Chuùa nhaät Phuïc Sinh, neáu khoâng qua
Thöù Saùu Tuaàn thaùnh.
Meï Teâ-reâ-xa thaønh Calcutta ñaõ soáng khoù ngheøo
vaø phuïc vuï nhöõng ngöôøi ñoùi khoå vaø bò baïc ñaõi
nhaát trong xaõ hoäi AÁn Ñoä. Coù nhöõng tu só nam
cuõng nhö nöõ ñaõ khaán soáng khoù ngheøo theo tinh
thaàn Tin Möøng naøy.
Baïn, Chuùa Gieâsu xuoáng traàn, chaáp nhaän khoù
ngheøo ñeå cöùu chuoäc traàn gian. Ngaøi khoâng ban
cho ta cuûa caûi, vaät chaát nhöng mang ñeán tình
yeâu vaø an bình. Xin Chuùa ban cho chuùng ta söùc
maïnh ñeå vöôït treân nhöõng caùm doã cuûa theá gian
vaø chieám ñöôïc Nöôùc Trôøi theo tinh thaàn cuûa
Ngaøi.
“Phuùc cho anh em laø nhöõng keû ngheøo khoù vì
Nöôùc Thieân Chuùa laø cuûa anh em”. (Lc 6:20)

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 41

CHUÙA ÑOÙ !

Giöõa sa maïc cuoäc ñôøi,
Con maõi tìm boùng Chuùa.
Giöõa sa maïc cuoäc ñôøi,
Laéng tieáng Ngaøi khoân vôi.

Giöõa sa maïc cuoäc ñôøi,
Tình Yeâu laø söùc soáng.
Giöõa sa maïc cuoäc ñôøi,
Con tìm Chuùa, Chuùa ôi.

Giöõa sa maïc cuoäc ñôøi,
Chuùa ñaâu coù xa laï.
Giöõa sa maïc cuoäc ñôøi,
Chuùa gaàn keà beân con.

Giöõa sa maïc cuoäc ñôøi,
Chuùa laø ngöôøi quanh con.
Laø caän nhaân con gaëp,
Laø ngöôøi xa con nghe.
Ngöôøi khoâng cuøng maøu da,
Ngöôøi khaép cuøng theá giôùi.

Giöõa sa maïc cuoäc ñôøi,
Con ñaõ thaáy Chuùa roài.
Chuùa ôû giöõa cuoäc ñôøi,
Laø nhöõng ngöôøi quanh con.

H.T.S

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 43

BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI
Vaø roài, cheùn röôïu ñi vaøo, söï taøn nhaãn phaùt ra... Nhöõng gì ba
con la con, laø taát caû nhöõng khaéc khoaûi maø oâng ta chöa laøm
ñöôïc, duø raát muoán.

Nhöng H. ôi! Cho duø ba con coù bò taâm thaàn, coù thaân taøn ma
daïi, coù saùng xæn chieàu say, coù lang thang ñaàu ñöôøng cuoái phoá,
thì ñoù vaãn laø ba con- ngöôøi cha ñaõ cho con gioït maùu hieän höõu
trong vuõ truï naøy. Con ñöøng boû ba con, H. nheù!

Vôùi loøng hieáu thaûo ñoái vôùi ba, vaø vôùi söï nhaãn nhuïc chòu ñöïng
cuûa con tröôùc ñaây, hoâm nay vaø ngaøy mai, moät luùc naøo ñoù seõ
thöùc tænh ba con. Coøn baây giôø, cha vaø con thöû thöïc hieän xem
ñieàu naøy coù theå giuùp con vaø ba con ñöôïc khoâng.

1. Khi ba con say röôïu, con haõy traùnh heát söùc ñöøng laøm phaät
loøng oâng ta.Ví duï: Ba con muoán con chaêm soùc choù töû teá, con
haõy laøm nhö theá. Khi ba con noùi con chöa cho choù aên, maëc
duø con ñaõ cho aên, thì con neân cho noù aên theâm moät laàn nöõa ñeå
ba con ñöôïc thaáy taän maét.

2. Tuy ba con raát hay say, nhöng vaãn coù luùc tænh taùo phaûi
khoâng naøo? Nhöõng khi nhö theá, con laøm cho ba con caûm thaáy
raèng: oâng ta raát caàn vaø quan troïng trong cuoäc ñôøi con, baèng
caùch ñeán hoûi han taâm söï troø chuyeän vôùi ba, xin ba giuùp giaûi
ñaùp nhöõng thaéc maéc trong cuoäc soáng. Theâm vaøo ñoù, con neân
quan taâm ñeán nhöõng nhu caàu raát thöïc teá cuûa ba, chaúng haïn
nhö laøm nhöõng moùn aên ba con thích, giaët uûi ñoà cho ba... vaø
coøn nhieàu ñieàu khaùc nöõa.

3. Vaø nhaát laø, ngoaøi nhöõng phöông caùch treân, con coøn phaûi
bieát caàu nguyeän, xin Chuùa bieán ñoåi ba con . Haõy phoù thaùc cho
Chuùa nhöõng baát löïc vaø beá taéc cuûa con cho Ngaøi, vì “ ôû nôi
ñaâu duø toäi loãi coù traøn ñaày, thì ôn suûng Chuùa caøng chan chöùa”.

Cha tin raèng vôùi söï quan taâm vaø loøng kính troïng cuûa con ñoái
vôùi ba, thì ñieàu con cho laø khoâng theå thay ñoåi seõ trôû thaønh coù
theå, maëc duø khoâng deã. Cha cuõng tin raèng vôùi moät coâ beù coù
taám loøng quaûng ñaïi nhö con thì raát coù söùc thuyeát phuïc moät
con ngöôøi, vì moãi ngöôøi chuùng ta luoân caàn vaø khao khaùt tình
yeâu maø. Neáu coù theå ñöôïc, con neân laøm cho ba con bieát raèng
con yeâu oâng aáy, ñöôïc khoâng H.?

Cha raát möøng vì con coøn ñöôïc ñi hoïc. Coøn ñi hoïc, töùc laø con
coøn coù töông lai. Nhieàu baïn treû cuøng hoaøn caûnh nhö con ñaâu
deã gì ñöôïc caép saùch ñeán tröôøng, con thaáy khoâng? Cha hy
voïng kieán thöùc daàn daàn seõ giuùp con hieåu ñöôïc tình gia ñình,
tình cha con, vaø giaù trò tình gia ñình ñoái vôùi con.

Chuùc con thaønh coâng vaø sôùm tìm ñöôïc höôùng ñi ñuùng cho
mình. Cha seõ luoân caàu nguyeän, ñoàng haønh vaø uûng hoä con.
Cha luoân mong con ñöôïc haïnh phuùc.

Thaân aùi chaøo con,

Linh muïc Chuû bieân

Ñaàu naêm 1858, Don Bosco phaûi thanh toaùn moät
moùn nôï lôùn, nhöng laïi khoâng coøn moät xu dính tuùi.
Chuû nôï ñaõ chôø töø laâu vaø sau cuøng ñaõ phaûi ra haïn
choùt cho Don Bosco laø noäi trong ngaøy hoâm sau
ñoù. Trong luùc tuùng quaãn aáy, Don Bosco khoâng
coøn bieát laøm gì hôn laø goïi maáy em raát ngoan
trong soá caùc hoïc sinh cuûa ngaøi vaø baûo:

- Hoâm nay cha caàn moät ôn ñaëc bieät. Cha phaûi ñi
phoá baây giôø vaø trong thôøi gian cha ñi vaéng, xin
caùc con thay phieân nhau quyø goái caàu nguyeän
tröôùc baøn thôø Thaùnh Theå Chuùa Gieâsu theo yù
chæ cuûa cha.

Caùc em vui veû höùa vôùi ngaøi vaø Don Bosco ra ñi.
Khi ñi ñeán gaàn nhaø thôø caùc linh muïc truyeàn giaùo ôû
ñöôøng Arcivescovado, Don Bosco gaëp moät ngöôøi
laï. OÂng lòch thieäp ngaû muõ chaøo vaø ruùt trong tuùi ra
moät bao thö ñöa cho Don Bosco. Don Bosco môû
ra vaø thaáy trong bao thö coù maáy tôø moät ngaøn lire.
Vaøo thôøi aáy, ñoù laø moät soá tieàn raát lôùn. Moùn quaø
baát ngôø ñaõ khieán Don Bosco do döï khoâng daùm
nhaän. Don Bosco lieàn lòch söï hoûi ngöôøi laï maët:

- Thöa oâng, oâng ñònh bieáu toâi moùn tieàn naøy vôùi
muïc ñích gì ?

Ngöôøi laï maët caàm laáy tay Don Bosco vaø naøi næ:

- Xin cha nhaän laáy vaø chi tieâu cho caùc hoïc sinh
cuûa cha.

Don Bosco töø giaõ ngöôøi laï maët maø khoâng bieát
ngöôøi aáy teân gì, vaø sau ñoù cuõng khoâng heà gaëp
laïi ngöôøi laï maët aáy nöõa. Cöù nhö theá, moãi khi caàn
moät ôn naøo, thieâng lieâng cuõng nhö vaät chaát, Don
Bosco thöôøng coù thoùi quen ñaët heát loøng tin töôûng
vaøo lôøi caàu nguyeän. Ngaøi nhaän ñöôïc taát caû. Don
Bosco thöôøng noùi vôùi caùc hoïc sinh cuûa ngaøi:

- Ai caàu nguyeän seõ böôùc ñi hieân ngang nhö
moät oâng vua.

CAÀU
NGUYEÄN

DAÏY TREÛ

Carlo Ambrogio, SDB

Hoài aáy, Lu-y Lasagna leân 12 tuoåi, laø moät ñöùa treû
raát sinh ñoäng. Nhöõng ngaøy ñaàu vaøo soáng vôùi Don
Bosco trong nguyeän xaù ôû Toârinoâ, caäu ñöôïc coi nhö
moät sôïi chæ caàn phaûi ñöôïc xe laïi, vì caäu baát trò
nhö moät con ngöïa tô, khoâng theå naøo ôû yeân ñöôïc.
Tröôùc ñoù, caäu chöa ñöôïc ai daïy doã bao giôø neân
caäu raát gheùt tôûm moïi raøng buoäc cuûa kyû luaät. Don
Bosco theo doõi caäu vôùi caëp maét chaêm chuù vaø vôùi
loøng kieân nhaãn toät böïc.
Theá roài moät hoâm, khi boùng chieàu vöøa buoâng
xuoáng, vì quaù nhôù nhaø, neân Lu-y treøo qua haøng raøo
troán khoûi nguyeän xaù Toârinoâ. Caäu ñi boä suoát ñeâm
vaø saùng hoâm sau ñaõ veà tôùi queâ ôû Montemagno.
Cha meï caäu raát ngaïc nhieân khi thaáy caäu trôû veà,
nhöng vaãn khoâng naëng lôøi quôû traùch. OÂng baø an
uûi caäu, vaø ngaøy hoâm sau ñöa caäu trôû laïi nguyeän xaù
ôû Toârinoâ. Don Bosco töôi cöôøi tieáp nhaän laïi caäu
beù. Ngaøi khoâng moät lôøi ñeà caäp ñeán vieäc boû troán
cuûa caäu. Ngaøi khích leä caäu theâm can ñaûm vaø ñöa
cho caäu moät caùi baùnh ngoït. Neùt maët caäu ñang
hôøn doãi boãng döng thay ñoåi haún vaø laàn ñaàu tieân
töø ngaøy tôùi nguyeän xaù, moät nuï cöôøi ñieåm nôû treân
göông maët caäu.
Don Bosco ñaõ thaønh coâng trong vieäc chinh phuïc
loøng caûm meán cuûa caäu beù. Ngaøi ñaõ thaáy tröôùc nôi
ñöùa treû nhöõng khaû naêng hieám coù: naøo laø söùc sinh
ñoäng, loøng quaûng ñaïi, yù chí baát khuaát, moät traùi tim
ñaày loøng meán vaø trí nhôù raát tuyeät vôøi.
Vaøo moät ngaøy muøa thu naêm 1862, khi ñöùng giöõa
ñaùm treû, luùc aáy Lu-y cuõng coù maët, Don Bosco giô
tay chæ vaøo caùc hoïc sinh hieän dieän vaø tuyeân boá roõ
raøng:
- Moät ngöôøi trong caùc con ñaây seõ trôû thaønh giaùm
muïc.
Ñoù quaû laø moät lôøi tieân tri. Thaät vaäy, Lu-y, con ngöïa
baát kham vaø linh ñoäng aáy, ñaõ trôû thaønh Giaùm
muïc: ñoù laø Ñöùc cha Lu-y Lasagna.

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 42

LAØM GÌ KHI BOÁ SAY RÖÔÏU ?

Thöa cha kính meán!

Con queâ ôû ngoaøi Baéc, do hoaøn caûnh gia ñình (boá ôû trong
Nam) neân phaûi chuyeån vaøo Nam. Con bò boá ñoái xöû khoâng
ñöôïc toát, hay noùi ñuùng ra laø bò boá ñoái xöû nhö moät ngöôøi ôû.
Noùi nhö vaäy chaéc cha khoâng tin, nhöng ñoù laø söï thaät. Boá con
laø moät ngöôøi hay uoáng röôïu, do uoáng nhieàu neân daãn ñeán say
söa roài chöûi maéng con, nhieàu khi coøn ñaùnh ñaäp vôùi moät lyù
do khoâng chính ñaùng nhö: khoâng cho choù aên (trong khi con
vaãn cho choù aên bình thöôøng nhöng boá khoâng thaáy taän maét),
hay bò chöûi vì khoâng laøm vieäc gì ñaáy theo khuoân khoå cuûa boá.
Ngöôøi ta thöôøng noùi ngöôøi hay say röôïu thaàn kinh khoâng oån
ñònh, nhöng con khoâng theå chaïy ñi trong luùc boá böïc boäi, vì
nhaø chæ coù hai boá con, vaø neáu coù chaïy ñi thì boá cuõng goïi veà
cho baèng ñöôïc. Boá con laáy vôï hai ôû trong Nam, nhöng do baø
aáy quaù chieàu chuoäng neân boá con ngaøy caøng laán tôùi. Nhöõng
luùc boá ñi uoáng röôïu say veà thì baø giaû boä laáy côm cho choù aên
vaø töï khen mình, hoaëc duøng nhöõng lôøi noùi raát ngon ngoït.
Theá nhöng do söï laán tôùi quaù möùc cuûa boá vaø nhieàu yeáu toá
khaùc nöõa neân baø aáy ñaõ boû ñi töø laâu. Con khoâng theå laøm theo
caùch cuûa baø aáy ñöôïc neân phaûi thöôøng xuyeân aên nhöõng traän
ñoøn oan uoång.

Con naêm nay 18 tuoåi, ñang theo hoïc lôùp 12. Con khoâng theå
veà Baéc ñöôïc vì coøn phaûi phuï thuoäc vaøo boá. Vaäy con hoûi cha,
con neân laøm gì vaø phaûi soáng nhö theá naøo? Con bieát laø duø noùi
theá naøo, boá cuõng khoâng boû ñöôïc röôïu vaø nhöõng caù tính ñoù.
Xin loãi cha vì con ñaõ noùi hôi daøi doøng, nhöng chæ vì khoâng coù
ai ñeå con boäc baïch yù nghó cuûa mình maø bao naêm qua con
khoâng theå noùi ra ñöôïc. Xin cha cho con moät lôøi khuyeân.

T.H. moät ngöôøi con baát haïnh

T.H. thaân meán !

Ñoïc xong nhöõng doøng taâm söï cuûa con, cha raát yeâu meán vaø
caûm phuïc con, vì giöõa nhöõng ñau khoå trong cuoäc soáng, con
vaãn soáng ñuùng ñaïo laøm ngöôøi. Cha ñoàng caûm vaø xin ñöôïc
chia seû vôùi nhöõng u buoàn traên trôû trong loøng con.

Con aï! Coù theå ba con ñang rôi vaøo tình traïng thaát baïi trong
coâng vieäc, hoaëc ñôn coâi trong cuoäc soáng, hoaëc tieác nhôù veà
nhöõng kæ nieäm queâ nhaø ngaøy xöa. Nhöõng caûm xuùc ñoù ñaõ daãn
ba con ñeán nôi ba con khoâng muoán ñeán, ñoù laø quaùn röôïu heø
phoá. Ba con nghó laø gioït röôïu noàng seõ giaûi saàu, seõ giaûi thoaùt
oâng ta khoûi nhöõng ñôùn ñau ñang daèn vaët taâm hoàn. Theá nhöng,
côn say ñaõ khoâng loâi ba con ra khoûi nhöõng muoän phieàn trong
cuoäc soáng, moïi chaát choàng öu tö cöù noåi daäy vaø ñoøi oâng ta phaûi
cho noù moät ñònh höôùng. Ba con ñang laâm vaøo caûnh beá taéc.

L

BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI

BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅICarlo Ambrogio, SDB

Caùch phaït & tha thöù

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 44

Raïng saùng ngaøy thöù nhaát
trong tuaàn cuûa ngöôøi Do
thaùi...

Ñang phaân vaân, boãng coù 2 ngöôøi ñaøn oâng maëc aùo
traéng ñöùng ngay beân hoï khieán hoï hoaûng hoát

Baø Ma-ri-a Maùc-ña-la vaø moät baø khaùc cuõng
teân laø Ma-ri-a voäi vaõ ñi ra moä...

Khi ñeán nôi, hai baø ñaõ nhìn thaáy taûng ñaù che
laáp moä ñaõ bò laên sang moät beân.

Vôùi bình daàu thôm treân tay, hoï tính ñi
öôùp xaùc Ñöùc Gieâ-su...

Sau khi nghe nhöõng lôøi ñoù, hai baø cuõng nhôù laïi nhöõng ñieàu
Ñöùc Gieâ-su noùi, vaø voäi chaïy veà nhaø...

Cuõng ngaøy hoâm aáy, coù hai ngöôøi trong nhoùm moân ñeä ñaõ ñi veà
Em-mau caùch Gieâ-ru-sa-lem chöøng 11 caây soá...

Hoï troø chuyeän vôùi nhau veà taát caû
nhöõng söï vieäc môùi xaûy ra.

“Sao caùc baø laïi tìm Ngöôøi Soáng ôû giöõa
keû cheát? Ngöôøi khoâng coøn ôû ñaây nöõa,
nhöng ñaõ soáng laïi roài !”

Hai ngöôøi aáy
noùi vôùi caùc baø:

Hai baø ñaõ keå laïi cho nhoùm Möôøi Moät vaø moïi ngöôøi
khaùc bieát caùc söï vieäc vöøa xaûy ra. Caùc Toâng ñoà cho laø
chuyeän vôù vaån, neân chaúng tin.

Ngaøi ñaõ soáng laïi

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 45

Khi gaàn ñeán laøng, Ñöùc Gieâ-su laøm
nhö coøn phaûi ñi xa hôn nöõa. Hoï naøi
xin Ngaøi ôû laïi vôùi hoï...

Baáy giôø, Ñöùc Gieâ-su môùi
vaøo vaø ôû laïi vôùi hoï.

Ngay luùc aáy, hoï ñöùng daäy vaø quay trôû laïi Gieâ-
ru-sa-lem, gaëp Nhoùm Möôøi Moät vaø caùc baïn

höõu ñang tuï hoïp taïi ñoù.

Khi ñoàng baøn, Ngaøi caàm laáy baùnh,
daâng lôøi chuùc tuïng...

Roài beû baùnh ra, vaø trao cho hoï ... Maét hoï lieàn môû ra vaø hoï nhaän ra Ngaøi, nhöng Ngaøi laïi bieán maát khoûi hoï.

Hai oâng ñaõ thuaät laïi nhöõng gì ñaõ xaûy ra
doïc ñöôøng, vaø vieäc caùc oâng ñaõ nhaän ra
Chuùa theá naøo khi Ngaøi beû baùnh.

Roài baét ñaàu töø Moâi-sen vaø caùc ngoân söù, Ñöùc
Gieâsu giaûi thích taát caû nhöõng gì lieân quan
ñeán Ngaøi trong Saùch Thaùnh...

Luùc ñoù, chính Ñöùc Gieâ-su tieán laïi
gaàn vaø nhaäp boïn vôùi hoï... nhöng

hoï khoâng nhaän ra Ngaøi

vaø... ôû cuøng chuùng ta !

chuùng toâi hy voïng thaøy
Gieâ-su Na-da-reùt seõ cöùu
chuoäc Ít-ra-en, nhöng
caùc thöôïng teá ñaõ gieát
Ngaøi...

Caùc anh
chaúng hieåu
gì caû!

Thaøy ñaõ soáng

laïi roài !!!

“Môøi oâng ôû laïi vôùi
chuùng toâi, vì trôøi
ñaõ veà chieàu”

cuûa mình trong tình traïng hoaøn toaøn
bình thöôøng.

Gloria O. Grazia
Makati City (Phi Luaät Taân),
18.02.2008.

Trích trong “Caùc thaùnh cuûa chuùng
ta”do cha Toång Thænh Vieân Enrico
dal Covolo vieát.

Chaân Phöôùc Mi-ca-en Rua

Michele Rua sinh taïi Torino, vuøng
Baéc YÙ ngaøy 09.06.1837. Ngaøi laø con

uùt trong gia ñình coù
9 ngöôøi con. Cha
maát khi Rua vöøa leân
8 tuoåi. Trong löu xaù
cuûa Don Bosco taïi
Valdocco, Rua cuøng
vôùi Ña Minh Savio
luoân laø göông maãu
vaø laø toâng ñoà giöõa
caùc baïn. Khaán doøng

naêm 1855 trong Tu Hoäi Sa-leâ-dieâng
vaø laø ngöôøi sa-leâ-dieâng ñaàu tieân
trong Tu Hoäi do Don Bosco thaønh
laäp. Ngaøi chòu chöùc linh muïc naêm
1860. Trôû thaønh ngöôøi keá vò Don
Bosco naêm 1888. Don Rua luoân
trung thaønh vôùi ñöôøng höôùng cuûa
Don Bosco vaø goùp phaàn lôùn trong
vieäc phaùt trieån Tu Hoäi Sa-leâ-dieâng.

Ngaøi qua ñôøi ngaøy 06.04.1910 vaø
ñöôïc Ñöùc Phaoloâ VI tuyeân phong AÙ
Thaùnh naêm 1972.

MOÄT SÖÏ KIEÄN LÔÙN
Trong nhöõng ngaøy ñaàu cuûa thaùng 11
naêm 2008, ngöôøi dì 37 tuoåi cuûa toâi
baát chôït bò ñau döõ doäi ôû vuøng ñaàu vaø
buïng ñeán noãi rôi vaøo hoân meâ. Caùc
thaøy thuoác ôû Ischia ñeà nghò duøng
maùy bay ñeå chuyeån dì toâi ñeán beänh
vieän ôû Napoli. Sau nhieàu giôø kieåm
tra, chuùng toâi môùi bieát nguyeân nhaân
cuûa söï hoân meâ. Chuaån ñoaùn vieâm
naõo hay vieâm maøng naõo ñaõ laøm
cho caû gia ñình toâi caûm thaáy buoàn.
Ngay laäp töùc, chuùng toâi caàu nguyeän
vaø xin caùc baïn beø caàu nguyeän. Taát

SOÁ 5 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 46

chöa bao giôø tôùi Loä Ñöùc, vaø raèng toâi
cuõng khoâng bieát pheùp laï ñaõ xaûy ra ñoái
vôùi toâi. Toâi chæ bieát vaøo thaùng 1 naêm
2006, toâi boãng nghe moät tieáng ñoäng
chaùt chuùa trong tai, vaø toâi nghó raèng
maùy trôï thính coù vaán ñeà. Vôï toâi ñaõ
thaùo maùy nghe trong tai toâi, luùc ñoù toâi
thaáy mình nghe roõ moàn moät moïi söï.

Thöïc chaát toâi ñaõ khoâng keâu caàu ai
chöõa laønh, nhöng vôï toâi cho bieát
chính baø ñaõ xin khaán vôùi sô Eusebia
nhieàu laàn ñeå xin sô chöõa cho toâi.
Vieäc toâi nghe laïi ñöôïc quaû laø do söï
chuyeån caàu cuûa Chaân Phöôùc Eusebia
Palomino.

Manuel Parreno
Valverde del Camino (Taây Ban Nha),
18.03.2007

UNG THÖ GIAI ÑOAÏN CUOÁI
Vaøo thöù saùu tuaàn thaùnh naêm 2007,
khi tröôït ngaõ treân saøn nhaø toâi bò gaõy
xöông ñuøi vaø ñöôïc giaûi phaãu. Nhaân
dòp naøy, thaøy thuoác chuaån ñoaùn toâi
ñang maéc moät chöùng beänh veà heä
thaàn kinh tuyû soáng lieân quan ñeán
xöông cuûa toâi. Hoï noùi vôùi toâi raèng
toâi ñang ôû giai ñoaïn 3 nghóa laø giai
ñoaïn cuoái cuûa beänh ung thö xöông
vaø maùu. Baùc só noùi raèng beänh cuûa
toâi vaãn coù theå chöõa trò ñöôïc neáu toâi
hôïp vôùi phöông caùch ñieàu trò. Toâi
chaáp nhaän nhöõng ñeà nghò cuûa baùc só,
nhöng taän trong thaâm taâm, toâi keâu
caàu Chuùa cho toâi can ñaûm vaø saün
saøng chaáp nhaän baát cöù haäu quaû naøo
xaûy ñeán trong quaù trình ñieàu trò.

Moät ngaøy kia, ngöôøi con trai cuûa toâi laø
moät linh muïc ñaõ ñem veà thaùnh tích
cuaû sô Eusebia. Toâi ñaõ ñaët nieàm tin
töôûng vaøo Chaân Phöôùc Eusebia vaø
xin ngaøi trôû thaønh baïn ñoàng haønh
cuûa toâi trong kinh nguyeän xin ñöôïc
chöõa laønh. Sau hai thaùng röôõi chöõa
trò, toâi ñaõ thoaùt khoûi côn beänh ung
thö maùu. Caû xöông cuûa toâi cuõng ñaõ
ñöôïc bình phuïc vaø laáy laïi naêng löïc.
Baùc só voâ cuøng ngaïc nhieân tröôùc vieäc
toâi ñöôïc chöõa laønh. Cho ñeán hoâm
nay, toâi tieáp tuïc taän höôûng cuoäc soáng

Chaân Phöôùc Eusebia

Eusebia Palomino Yenes sinh taïi
Cantalpino (Salamanca, Taây Ban Nha)

ngaøy 15.12.1899.
Eusebia traûi qua tuoåi
thô trong ngheøo
ñoùi. Ñaõ coù nhöõng
luùc Eusebia phaûi ñi
haønh khaát cuøng vôùi
boá ñeå coù côm aên
cho gia ñình. Tuy
soáng ñôøi caàn lao,
Eusebia luoân haïnh

phuùc, vui töôi, vaø ñaïo haïnh. ÔÛ tuoåi
thanh xuaân, Eusebia laøm vieäc trong
coäng ñoaøn cuûa caùc sô vaø sau ñoù, trôû
thaønh nöõ tu Doøng Con Ñöùc Meï Phuø
Hoä naêm 1924.

Sô Eusebia phuïc vuï taïi nhaø beáp cuûa
caùc coäng ñoaøn, vaø ôû ñaâu sô cuõng
luoân saün saøng phuïc vuï trong nieàm
vui. Nôi Nguyeän xaù, sô chaêm soùc
lôùp treû nhoû, theá nhöng vaây quanh sô
cuõng khoâng thieáu nhöõng thanh thieáu
nöõ. Chuùng ñöôïc thu huùt bôûi söï thaùnh
thieän, söï khoân ngoan thieâng lieâng
nôi con ngöôøi cuûa sô. Trong caùc laù
thö vieát, sô Eusebia coå voõ khoâng
moûi meät loøng suøng kính ñoái vôùi
nhöõng daáu ñanh cuûa Chuùa. Sô qua
ñôøi ngaøy 10.02.1935 khi môùi 36 tuoåi.
Ngaøy 25.04.2004, Ñöùc Thaùnh Cha
Gioan Phaolo II ñaõ tuyeân phong Sô
Eusebia leân baäc Chaân Phöôùc.

NGHE LAÏI ÑÖÔÏC
Moät laàn kia khi ñi ngang qua choã maø
toâi ñaõ chöõa veà thính giaùc taïi Madrid,
toâi ñaõ khoâng muoán gheù vaøo. Theá
nhöng roài toâi gaëp moät trong nhöõng
baùc só phaãu thuaät cuûa Trung Taâm,
oâng ta hoûi toâi veà khaû naêng nghe cuûa
toâi baây giôø ra sao. Toâi noùi vôùi oâng
raèng baây giôø toâi nghe raát toát, khoâng
caàn ñeán maùy trôï thính. OÂng hoûi phaûi
chaêng toâi ñaõ ñeán Loä Ñöùc, bôûi oâng cho
raèng may ra nhôø pheùp laï toâi môùi ñöôïc
khoûi vì trong quaù khöù toâi ñaõ maát 70%
khaû naêng nghe. Toâi cho oâng bieát toâi

Caùc Thaùnh & Ôn Chuyeån caàu Ngoïc Yeán FMA phoûng dòch

caû chuùng toâi trao phoù ngöôøi dì cho
söï che chôû cuûa caùc vò thaùnh sa-leâ-
dieâng, ñaëc bieät söï chuyeån caàu cuûa
Chaân Phöôùc Mi-ca-en Rua, ngöôøi
keá vò ñaàu tieân cuûa Don Bosco. Raát
may, sau naêm ngaøy hoân meâ, dì toâi
tænh laïi. Baây giôø (25.01.2009) dì vaãn
khoeû maïnh, khoâng coù bieåu hieän
baát cöù moät haäu quaû naøo cuûa chöùng
vieâm maøng naõo. Toâi tin raèng lôøi caàu
nguyeän cuûa chuùng toâi ñaõ ñöôïc laéng
nghe.

Trani Flavio
Ischia NA

Thaùnh Ña Minh Savio

Ña Minh Savio sinh ngaøy 02. 04.
1842 taïi San Giovanni di Riva,

vuøng Chieri, thuoäc
tænh Torino, mieàn
Baéc nöôùc YÙ. Laø
moät thieáu nieân deã
thöông vaø noåi baät
veà loøng ñaïo. Gaëp
Don Bosco, caäu bò
chinh phuïc bôûi söï
thaùnh thieän cuûa
ngaøi. Caäu ñaët khaùt

voïng neân thaùnh cuûa mình trong
söï höôùng daãn cuûa Don Bosco,
nhö taám vaûi toát trong tay ngöôøi
thôï may, ñeå cuoäc ñôøi caäu trôû neân
chieác aùo ñeïp cho Thieân Chuùa.
Ña Minh Savio qua ñôøi taïi Mondo-
nio ngaøy 09 thaùng ba naêm 1857,
luùc 15 tuoåi. Leã möøng thaùnh Ña
Minh Savio cöû haønh vaøo ngaøy 06
thaùng 05.

NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 5 47

NHIEÃM VI KHUAÅN MAØNG
NAÕO
Ngaøy 24.04.2008, con trai cuûa toâi
chaøo ñôøi vaø ñöôïc ñaët teân Vinh sôn
Pi-oâ. Sau ñoù, noù bò maát khaû naêng
nhaän thöùc, neân ñöôïc chuyeån ñeán
moät beänh vieän chöõa trò ñaëc bieät. Taïi
ñoù, caùc baùc só khaùm phaù ra con toâi
bò nhieãm moät loaïi vi khuaån maøng
naõo. Toâi ñaõ traûi qua nhöõng ngaøy thaät
khuûng khieáp, bôûi caùc baùc só cho bieát
duø coù vöôït qua ñöôïc côn beänh, thì
con toâi cuõng seõ phaûi mang nhöõng dò
taät naëng neà.

Moät ngaøy kia, ngöôøi thaân cuûa toâi ñaõ
taëng cho toâi moät di tích thaùnh cuûa
Ña Minh Savio trong moät phong
thö daùn kín (mieáng giaáy nhoû coù lôøi
chuyeån caàu vaø moät maûnh vaûi nhoû
laáy töø ñoà duøng khi thaùnh nhaân coøn
soáng). Maëc duø khoâng bieát ngaøi laø ai,
toâi vaãn tin töôûng vaø ñeo vaøo coå con
trai. Toâi höùa seõ heát loøng suøng kính
ngaøi vaø coøn tieáp tuïc tin töôûng vaøo
lôøi chuyeån caàu cuûa ngaøi. Toâi yù thöùc
mình ñaõ khoâng coâ ñôn trong nhöõng
böôùc khoù khaên cuûa cuoäc soáng, toâi
tieáp tuïc taï ôn Thieân Chuùa.

Theá roài toâi ñaõ thöïc söï haïnh phuùc vaø
an taâm tröôùc söï lôùn leân khoeû maïnh
cuûa beù Vinh sôn Pi-oâ, con toâi. Cho
ñeán hoâm nay (thaùng 2 naêm 2009)
con toâi luoân soáng ñoäng, raát khaùu
khænh, vaø deã thöông; noù luoân ñeo
treân coå böùc aûnh cuûa “vò thieân thaàn
baûn meänh” nhoû, ñoù laø Ña Minh
Savio, vò thaùnh maø taát caû chuùng toâi
raát yeâu meán.

Troppa Cleofe, Giarre CT

MOÙN QUAØ ÑÖÔÏC LAØM MEÏ
Ngaøy 20.08.2008, toâi ñöôïc Thieân
Chuùa ban cho nieàm vui lôùn laø trôû
thaønh meï cuûa Daniele Domenico
nhoû beù cuûa toâi. Töø raát nhieàu naêm qua,
toâi mô öôùc coù moät ñöùa con nhöng
khoâng theå, vaø ñieàu khoâng ngôø laø
toâi ñaõ mang thai ñöôïc ba thaùng. Taát
caû moïi söï döôøng nhö tieán trieån bình
thöôøng. Trong luùc leân maïng, tình côø
toâi môû trang web Fondazione Don
Bosco nel mondo, vaø toâi xin hoï moät
di tích thaùnh cuûa Ña Minh Savio
(mieáng giaáy nhoû coù lôøi chuyeån caàu
vaø moät maûnh vaûi nhoû laáy töø ñoà duøng
khi thaùnh nhaân coøn soáng). Hoï ñaõ gôûi

CAÙC ÔN CHUYEÅN CAÀU

“Ai khieâm nhöôøng seõ ñöôïc
Thieân Chuùa vaø moïi ngöôøi
thöông meán”

Don Bosco

cho toâi nhö toâi yeâu caàu.

Ba ngaøy sau, toâi bò xuaát huyeát naëng
vaø phaûi caáp cöùu taïi beänh vieän. Baùc só
chuaån ñoaùn toâi bò dính nhau, nhöng
thai nhi vaãn coøn soáng. Sau vaøi ngaøy
naèm vieän vaø nghæ ngôi hoaøn toaøn, caùc
baùc só cho bieát thai nhi vaãn coù theå gaëp
nhieàu nguy hieåm vaø khoâng coù nhieàu
hy voïng. Trôû veà nhaø, toâi tìm thaáy trong
ngaên keùo di tích thaùnh maø toâi ñaõ xin.
Ngay laäp töùc toâi ñeo vaøo coå vaø baét ñaàu
laøm tuaàn 9 ngaøy, xin söï phuø trôï cuûa
thaùnh nhaân vaø toâi coøn tieáp tuïc khaån
caàu ngaøi trong suoát thôøi gian mang
thai. Sau ñoù toâi laïi ñöôïc nhaän vaøo
beänh vieän do vaãn bò xuaát huyeát. Caùc
thaày thuoác caûnh baùo raèng nhau thai
bò bong, ñaây laø moät hieän töôïng khoâng
bình thöôøng cuøng vôùi nhöõng ñôït chaûy
maùu, taïo neân söï nguy hieåm cho caû toâi
laãn thai nhi. Chính vì ñieàu naøy, sau hai
ngaøy naèm vieän, hoï quyeát ñònh moå laáy
thai nhi. Ca moå thaønh coâng toát ñeïp
vaø Daniele Domenico chaøo ñôøi maïnh
khoeû. Hieän taïi, di tích thaùnh cuûa Ña
Minh Savio vaãn coøn ñöôïc giöõ trong
chieác noâi cuûa Daniele.

BAÏN HAÕY ÑEÁM...

Haõy ñeám khu vöôøn nhaø baïn
Baèng nhöõng boâng hoa nôû
Ñöøng baèng laù ruïng rôi

Haõy ñeám ngaøy soáng ñôøi baïn
Baèng nhöõng gioït naéng mai
Ñöøng baèng maây u aùm

Haõy ñeám ñeâm daøi traèn troïc
Baèng nhöõng aùnh sao vui
Ñöøng baèng tieáng cuù buoàn

Haõy tính soå cuoäc ñôøi baïn
Baèng nhöõng nuï cöôøi töôi
Ñöøng baèng gioït nöôùc maét

Roài ñeán khi veà giaø
Haõy nhôù ñeán tuoåi mình
Baèng nhöõng moái tình baïn
Ñöøng baèng thaùng naêm qua

Just For You – JOEZACEK

Noi göông cha Rua vaø trong tö
caùch laø nhöõng ngöôøi moân ñeä chaân
chính cuõng nhö nhöõng toâng ñoà nhieät
thaønh, chuùng ta haõy ñem tin möøng
ñeán cho caùc ngöôøi treû

Cha Pascual Chavez Villanueva

Thöa anh, chuùng toâi muoán
gaëp Ñöùc Gieâ-su

HOA THIEÂNG 2010