Rzym 14.07.08
Prot. 08/0522
Do czcigodnych Inspektorów
i Inspektorialnych Delegatów ds. Formacji
w ich siedzibach
Przedmiot: Sugestie dotyczące 150-lecia Założenia Zgromadzenia
Najdrożsi Inspektorzy i Delegaci,
Po skierowaniu do współbraci listu z dnia 24.06.08 dotyczącego 150-lecia założenia Zgromadzenia, Przełożony Generalny prosił mnie, aby zaoferować Inspektoriom niektóre sugestie jak przeżyć to wydarzenie. Było to powodem spotkania grupy roboczej złożonej z: ks. Andrzeja Bozzolo, ks. Guido Errico, ks. Guido Novella i ks. Daniela Federspil. Razem przygotowaliśmy propozycje, które wam prezentujemy.
Ten rok i przyszły są związane z niektórymi wydarzeniami: przekaz treści Kapituły Generalnej 26 i 150-lecie założenia Zgromadzenia, Wiązanka, która zaprasza Rodzinę Salezjańską do wzrostu jako ruchu duchowego i apostolskiego zaangażowanego w zbawienie młodych. Okres 2008-2009, z wydarzeniami, które go charakteryzują tworzy już pierwszy etap przygotowania do 200-lecia narodzin ks. Bosko w 2015. W tym okresie razem z całym Kościołem przeżywamy także 2000-lecie narodzin św. Pawła. Nie my programowaliśmy te wydarzenia; zostały mam one ofiarowane jako dar okoliczności życia i historii, a ostatecznie przez Ducha św. Od nas wymaga się, abyśmy rozpoznali, przyjęli i docenili, aby stały się dla nas momentami łaski. One angażują współbrata i wspólnotę salezjańską, młodych i świeckich ze wspólnot wychowawczo-duszpasterskich, Salezjański Ruch Młodzieżowy i Rodzinę Salezjańską. Jest zatem ważne ażeby w Inspektorii Delegat ds. duszpasterstwa młodzieżowego, Delegat ds. Rodziny Salezjańskiej razem z Inspektorem, przestudiowali i zharmonizowali działania i inicjatywy.
Następujące sugestie dotyczą programacji formacyjnej wspólnoty i Inspektorii i programacji wychowawczo-duszpasteskiej i odnoszą się one do 150 rocznicy założenia Zgromadzenia Salezjańskiego. Sugestie dotyczące asymilacji KG 26 i zastosowania Wiązanki 2009 są już opracowane w innych dokumentach. Zależy od Inspektorii, aby przyjąć to, co może być użyteczne, uniknąć mnożenia propozycji, zjednoczyć to, co jest cząstkowe.
Znaczące celebracje
Przyjmując zaproszenie Przełożonego Generalnego, aby uczynić z roku 2009 „punkt wyjścia do odnowionego zaofiarowania naszego życia Bogu i młodym”, sugeruje się przede wszystkim podkreślenie niektórych salezjańskich świąt. Rok rozpoczyna się 31 stycznia, a kończy 18 grudnia odnowieniem profesji. Jest też możliwe zaplanowanie święta Dominika Savio i uroczystości Maryi Wspomożycielki, uroczystości narodzin św. Jana Chrzciciela, dzień urodzin św. Jana Bosko 16 sierpnia. Każda Inspektoria i wspólnota będzie wiedzieć jak programować konkretne sposoby celebracji poszczególnych świąt.
31 stycznia 2009 – św. Jana Bosko - osobiste nawrócenie
Droga nawrócenia i odnowienie ofiary z siebie Bogu i młodzieży
Pomiędzy zaplanowanymi na to święto inicjatywami na poziomie wspólnoty salezjańskiej, będzie czymś właściwym ukazanie wymiaru osobistego nawrócenia, podkreślonego w pierwszej sekcji KG 26. Dla wspólnoty wychowawczo-duszpasterskiej i dla Rodziny Salezjańskiej będzie ważne ogłoszenie, że w tym roku wspomina się narodzenie Zgromadzenia. Jeżeli tekst Kapituły nie został oficjalnie wręczony, to wydarzenie to może być okazją. W Triduum święta można wykorzystać celebracje przedstawione w pomocach na CD dla przekazania sekcji 1 i tej przygotowanej do wręczenia dokumentu kapitulnego.
6 maja – św. Dominika Savio - protagonizm apostolski młodych
Młodzi współzałożyciele z ks. Bosko
W misji salezjańskiej przyzwyczailiśmy się patrzeć na młodzież jak na odbiorców. 150 rocznica założenia Zgromadzenia pobudza nas do odkrycia młodych jako współzałożycieli, a zatem jako protagonistów charyzmatu Księdza Bosko. Święto Dominika Savio jest okazją do ukazania zaangażowania młodych w misję salezjańską i ewangelizację ich rówieśników. Zostaną przez to zaproszeni, „aby czynić dobro własnym kolegom”.
25 maja – Maryi Wspomożycielki - zawierzenie Maryi
Pokorne uznanie, że towarzyszy nam obecność Maryi, matki i mistrzyni
Nie zawsze jesteśmy świadomi obecności Maryi w naszym Zgromadzeniu i w życiu salezjańskim, jak mówił Ksiądz Bosko „Ona jest tą, która czyni wszystko”. Jest zatem stosowne, rozbudzenie w naszej działalności duszpasterskiej świadomości pomocy Maryi. Jest to święto Rodziny Salezjańskiej wdzięcznej Maryi, inspiratorce i założycielce (por Konst. 1). W 2009 24 maja przypada jedna z niedziel okresu paschalnego; z tego względu liturgia Maryi Wspomożycielki jest celebrowana 25 maja.
24 czerwca – Narodzenie św. Jana Chrzciciela - wdzięczność wobec następcy Księdza Bosko
Rodzina gromadząca się wokół następcy Ks. Bosko
W rodzinie dzień imienin jednego z członków ukazuje relacje uczuciowe, które łączą wszystkich. 24 czerwca na Valdocco były obchodzone imieniny Ks. Bosko i święto wdzięczności, jest to moment w którym zgodnie z tradycją możemy poczuć się rodziną, która kultywuje relacje dzieci z ojcem, ciepłe braterstwo między nami, jedność misji, wspólny projekt dla młodych. Z tej okazji znajdziemy sposób do wyrażenia naszej pełni uczuć i modlitewnej pamięci wobec Przełożonego Generalnego, następcy Ks. Bosko i centrum jedności Rodziny Salezjańskiej.
16 sierpnia – Urodziny Księdza Bosko - dar życia
Życie jako dar Boga jest darem z nas samych
Podczas wspomnienia urodzin Księdza Bosko odkrywamy dar naszego życia; dar otrzymany z wdzięcznością, który staje się darem z siebie, zaangażowaniem w uświęcenie, drogą powołania, szczęściem, pełnią życia. Na drodze,” która prowadzi do miłości” świadczymy wokół nas o entuzjazmie i radości z codziennej świętości i całkowitym darze z nas samych dla Boga i dla młodzieży.
18 grudnia – założenie Zgromadzenia - zaangażowanie się w powołanie salezjańskie
Entuzjastyczni i odpowiedzialni za kontynuację powołania Księdza Bosko dla młodzieży
Jest to szczyt podjętej drogi. W tym dniu w całym Zgromadzeniu współbracia odnowią wierność wezwaniu Bożemu, w naśladowaniu Ks. Bosko, ofiarowując siebie samych przez misję młodzieżową, życie braterskie, radykalne naśladowanie Chrystusa posłusznego, ubogiego i czystego. W pomocach możecie znaleźć wskazówki dotyczące celebracji.
Droga wspólnoty salezjańskiej
Wielki Post 2009
Wielki Post jest dla każdego chrześcijanina czasem uprzywilejowanym dla odnowy wewnętrznej i nawrócenia, odkrycia łaski Chrztu w zaangażowaniu się, aby żyć zgodnie z własnym powołaniem. Dla nas Wielki Post może być przede wszystkim wprowadzeniem w życie sugestii KG 26, lub inaczej zaproszeniem do częstszego kontaktu z Konstytucjami.
Już z okazji święta 31 stycznia 2009, ewentualnie wydrukowana w większym formacie, mogłaby być wystawiona w kaplicy wspólnoty, pod obrazem lub figurą Ks. Bosko, jako zewnętrzny znak większej uwagi, którą wspólnota chce zachować dla tego „żywego testamentu” naszego Założyciela. W trakcie Wielkiego Postu jest stosowne, aby wspólnota przeczytała jeden artykuł z Reguły, w momencie, który wspólnota uzna za najbardziej właściwy. Np. na początku medytacji, podczas modlitw wieczornych lub na początku posiłku. Dla pogłębionej znajomości użytecznym mogło by być podejmowanie ich treści w słówkach na dobranoc, w konferencjach wspólnotowych, dowartościowując tekst oficjalnego Komentarza i modlitwy, które zostały umieszczone na zakończenie każdego artykułu. Taki codzienny kontakt z Konstytucjami będzie także zaangażowaniem każdego.
Sugeruje się później w czasie medytacji zaproszenie do osobistej lectio divina, aby wyjść do czytań liturgii dnia lub lektury ciągłej listów św. Pawła.
Z okazji miesięcznych skupień w lutym i marcu wspólnota może pogłębić duchowość da mihi animas, cetera tolle przez Lechio divina tekstów św. Pawła, w których Apostoł traktuje o konieczności ewangelizacji 2 Kor 4, 1-6, i o trudnościach związanych z posługą duszpasterską 2 Kor 4, 7-12. Te dwa teksty mogą być aktualizowane przez odniesienie do sekcji II i IV dokumentu KG 26. Z takich okazji mogą być wykorzystane celebracje liturgiczne Słowa i Adoracje Eucharystyczne zawarte na CD KG 26 odnoszące się do w/w sekcji dokumentu. Itinerarium wielkopostne można uwieńczyć celebracją wspólnotową liturgii pojednania, w której współbracia zostaną zaproszeni do błagania Boga o przebaczenie za wszelkie niewierności w powołaniu i do wspólnych próśb o dar większej spójności z naszą Regułą życia. Jest zaproponowany program takiej celebracji.
Adwent 2009
Czas adwentu zostanie wyróżniony przez celebrację 18 grudnia, podczas której każdy salezjanin przeżyje doświadczenie odnowienia profesji zakonnej. Ze względu na szczególny czas liturgiczny sugeruje się wykorzystanie nowenny do Niepokalanej kładąc nacisk na „oto ja” Maryi w obliczu Bożego wezwania, na pozytywną odpowiedź Ks. Bosko, która nastąpiła po proroczym śnie w 9 roku życia i naszą osobistą zgodę na początku naszego powołania.
Zaproponowana droga, po konfrontacji z „tak” Maryi i z tym Księdza Bosko, zdąża do tego, aby uczynić każdego współbrata odpowiedzialnym za dar własnego powołania i współodpowiedzialnym za powołanie każdego innego współbrata ze wspólnoty. Sugeruje się, żeby każdy współbrat, być może pisemnie, ułożył wspomnienie dotyczące początków swojego powołania w formie powołania lub „listu do Księdza Bosko”, lub wspomnienia salezjanina, który był ważny dla naszego wyboru powołaniowego. W końcu przez modlitwę do Ks. Bosko każdy z nas będzie wezwany do podziękowania naszemu Ojcu i Założycielowi. W czasie nowenny podczas medytacji można wykorzystać pierwsze 10 minut na lekturę tekstu prezentującego punkty do refleksji, pozostawiając pozostały czas na osobiste milczenie. Było by korzystnie gdyby wszyscy mieli kopię tekstu proponowanego.
Dni nowenny mogą mieć następującą wymowę:
- niedziela 29 listopada: I Niedziela Adwentu – Nieszpory, Adoracja Eucharystyczna
- poniedziałek 30 listopada: Lectio divina Łk 1, 26-28, Zwiastowanie I
- wtorek 1 grudnia: Lectio divina Łk 1, 29-33, Zwiastowanie II
- środa 2 grudnia: Lectio divina Łk 1, 34-38, Zwiastowanie III
- czwartek 3 grudnia: lektura medytacyjna opowiadania „snu z 9 roku życia” I
- piątek 4 grudnia: lektura medytacyjna opowiadania „snu z 9 roku życia” II
- sobota 5 grudnia: bł. Filip Rinaldi, każdy współbrat przypomina sobie i opisuje początki swego powołania
- niedziela 6 grudnia: II Niedziela Adwentu, Nieszpory, Adoracja Eucharystyczna
- poniedziałek 7 grudnia: każdy współbrat modli się i pisze swoją modlitwę do Ks. Bosko
W dniach następujących po Uroczystości Niepokalanego poczęcia jako bezpośrednie przygotowanie do 18 grudnia wspólnota lokalna może zaplanować, co najmniej jedno spotkanie dzielenia się, w którym każdy salezjanin będzie miał możliwość mówienia o własnym powołaniu proponując do przeczytania lub czytając innym współbraciom wspomnienia dotyczące własnego powołania i modlitwę do Ks. Bosko, które zostały opracowane w dniach poprzedzających.
Zaangażowanie młodych
Przełożony Generalny, z okazji 150-lecia Zgromadzenia, w zgodności z trzecią sekcją tematyczną KG 26 „Koniecznością Powoływania”, domaga się od nas, aby opowiedzieć młodym historię początków Zgromadzenia, którego byli oni (młodzi) „współzałożycielami” razem z Ks. Bosko, aby zaangażować ich w działalność apostolską z tą samą pasją „da mihi animas, cetera tolle” i zaproponować im salezjańskie powołanie konsekrowane w swoich dwóch formach.
Sugeruje się wspólnotom wychowawczo-duszpasterskim opowiedzenie młodzieży historię narodzin Zgromadzenia Salezjańskiego, wzbudzonego przez Ducha Św., za pośrednictwem macierzyńskiej interwencji Maryi, przy współpracy Ks. Bosko i młodzieży. Święta młodzieżowe, które będą organizowane w Inspektoriach, mogą być okazją do opowiedzenia tych charyzmatycznych początków. Niech zostaną zorganizowane spotkania słuchania, komunikacji i dialogu młodzieży ze wspólnotą salezjańską dotyczące oczekiwań, opinii, sugestii, które oni odczuwają w konfrontacji ze Zgromadzeniem.
Sugeruje się ponadto wspólnotom wychowawczo-duszpasterskim organizowanie akcji i zadań apostolskich, w których młodzież będzie protagonistami w ewangelizacji ich rówieśników. Niech się rozwiną grupy lub stowarzyszenia młodzieżowe o zadaniach apostolskich zainspirowanych duchowością „da mihi animas”. Niech zostanie docenione święto Dominika Savio, przede wszystkim przez tych chłopców i młodzież, którzy są zaangażowani apostolsko.
Wspólnota salezjańska niech znajdzie momenty do zakomunikowania historii powołaniowej współbraci, którzy są zaangażowani z młodzieżą w akcje apostolskie i dyspozycyjni do poszukiwań powołaniowych. Niech zaangażują młodych, świeckich i rodziny modlitwę o powołania do specjalnej konsekracji. Niech zaoferuje młodzieży okazję do dzielenia się własnym życiem wspólnotowym. Zainicjuje lub kontynuuje refleksję na temat sposobów lokalnej animacji powołaniowej i wspólnotach aspirantatu.
Dzielenie się ze świeckimi
„Duch, mentalność i doświadczenie duszpasterskie sprawiły, że w Ks. Bosko dojrzały niektóre przekonania jak np. możliwość przeżywania ducha salezjańskiego w różnych stanach życia, a przez to pozytywnie przyczyniły się przez zjednoczenia „dobrych” do wielkiej misji Kościoła; założenie pierwszych grup, skupionych wokół doświadczenia oratoryjnego, z różnym sposobem powiązania, z różną świadomością stowarzyszeniową, z różnymi wymogami przynależności.(Prezentacja Wiązanki 2009)
W tradycji salezjańskiej praca wychowawczo-duszpasterska jest drogą uświęcenia. W duchu Wiązanki 2009, tam gdzie to możliwe proponujemy spotkanie się świeckich współodpowiedzialnych i nacząco zaangażowanych w misję salezjańską. Oni w klimacie braterstwa, będą zaproszeni do podzielenia się ich doświadczeniem, jak każdy z nich spostrzega misję salezjańską i w jaki sposób ta praca go ubogaca. Doceniając doświadczenie dzielenia się, spotkanie można zakończyć momentem celebracji.
Prezentacją Wiązanki w numerze 4 oferuje niektóre sugestie, które mogą inspirować refleksje i inicjatywy aby „Rodzina Salezjańska mogła stać się szerokim ruchem w służbie zbawienia młodzieży” (Prezentacja Wiązanki 2009) One odnoszą się także do świeckich zaangażowanych w misję salezjanów, a w niej współodpowiedzialnych i przez to będących częścią ruchu salezjańskiego; choć faktycznie nie wszyscy z nich należą do Rodziny Salezjańskiej.
Wydarzenia w Inspektorii
Przygotowanie do celebracji profesji
W tym roku zwróci się szczególną uwagę na przygotowanie do pierwszej profesji lub do roku w nowicjacie, do ponowień lub do profesji wieczystej. W 1859 narodziło się Zgromadzenie, odnawia się ono i wzrasta także i dzisiaj, za każdym razem gdy młody człowiek przyjmuje zaproszenie Pana do naśladowania Go z bliska w życiu konsekrowanym śladami Ks. Bosko. Naszym powołaniem jest życie konsekrowane, trzeba umieścić je w centrum, od pierwszych kroków w formacji i koniecznie musi być odkryte na nowo przez nas wszystkich.
W dzisiejszym klimacie kulturowym, w którym młodzież przeżywa niepewność przyszłości, słabość w podejmowaniu decyzji, są konieczne silne doświadczenia poprzedzające nowicjat. Stąd wywodzi się waga aspirantatu i prenowicjatu, których zadaniem jest pomoc w dojrzewaniu świadomych i odpowiedzialnych wyborów. Profesji czasowej nie można uważać za doświadczenie wolontariatu; chodzi o ofiarę całego własnego życia dla młodzieży. Formuła profesji czasowej podkreśla, że jest ona wyborem definitywnym i faktycznie profes potwierdza „chociaż mam intencję ofiarowania się Bogu na całe życie, to jednak według wskazań Kościoła, ślubuję być posłusznym, ubogim i czystym na określony czas”. Istnieje potrzeba dokonania zmiany mentalności dotyczącej profesji czasowej, ponieważ przez niewłaściwy sposób jej rozumienia ryzykujemy wzmocnienie prowizoryczności i kruchości, której doświadczają nowe generacje.
Niech w Inspektorii celebracje pierwszej profesji, ponowienia i profesji wieczystej będą przeżywane jako dziękczynienie Bogu, który zawsze wzbudza hojną młodzież, która zamierza dać Bogu prymat w ich życiu, podjąć drogę naśladowania Chrystusa, żyć w dyspozycyjności wobec Ducha Św. i dla młodzieży, szczególnie tej najuboższej. Takie celebracje w swojej prostocie, godności i uroczystości, muszą stwarzać mentalność wyboru na całe życie. W Inspektoriach profesje są zwykle celebrowane 31 stycznia, 24 maja, 16 sierpnia i 8 września.
Sugeruje się w końcu, żeby podczas przygotowania do profesji wieczystej, przygotowujący dzielili się historią ich powołania ze współbraćmi wieczystymi z ich wspólnoty i ze współbraćmi, którzy im towarzyszyli z bliska podczas różnych lat procesu formacyjnego.
Rekolekcje
Rekolekcje 2009 roku mogłyby się koncentrować na pogłębieniu Konstytucji. Można by przemyśleć sposoby ich aktualizacji, jeżeli rano medytacja mogłaby mieć formę Lectio divina, po południu konferencja mogłaby się koncentrować na Konstytucjach. Dwa momenty mogłyby być jednoczące, biblijny fundament poranku, miałby potem charyzmatyczne tłumaczenie wieczorem. Modlitwa wspólnotowa; czytanie ciągłe; refleksja i modlitwa osobista mogłyby być skoncentrowane na naszej Regule życia.
Konstytucje są projektem życia salezjanów Księdza Bosko; podczas rekolekcji każdy współbrat zostanie zaproszony do ukonkretnienia osobistego projektu życia w perspektywie Konstytucji. Życie konsekrowane jest procesem uświęcenia, który domaga się metodologii duchowej, bez której nie ma wzrostu. Osobisty projekt życia popiera taką metodologię; jest on regułą życia przystosowaną do osobistych sytuacji „hic et nunc”. Rekolekcje z tego właśnie względu proponują współbraciom przeformułowanie osobistego projektu życia. Linie działania KG 26, odniesione do zaangażowania poszczególnego współbrata, mogą pomóc każdemu do przyjęcia profilu salezjanina, który wyłania się z Konstytucji i Kapituły i w ukonkretnieniu takiego projektu.
Peregrynacja relikwii Księdza Bosko
Już podczas roku 2009 urna z relikwiami Ks. Bosko przejdzie przez niektóre Inspektorie; w kolejnych latach taki relikwiarz zwizytuje inne Inspektorie. Jest to nie tylko pojedyncze wydarzenie, ale wydarzenie zakładające proces duchowy i duszpasterski. W roku 2009, taka wizyta może charakteryzować się wspomnieniem początków Zgromadzenia i Ruchu Salezjańskiego, którego Ksiądz Bosko był założycielem. Relikwiarz Ks. Bosko mieć będzie z pewnością wielką zdolność wzywania młodzieży, rodzin, świeckich, może angażować Kościoły lokalne i terytoria; wszystkim musi zaproponować doświadczenie, przesłanie, przede wszystkim nowy punkt wyjścia własnego rozwoju.
Znaki i działania symboliczne
Celebracja roku 2009 może być ubogacona przez niektóre znaki, które zewnętrznie zamanifestują wagę tego wydarzenia i pozostaną jako wspomnienie dokonanego procesu. Wrażliwości i kultury różnią się, każda wspólnota będzie mogła wybrać to, co uważa za najbardziej użyteczne.
Pomiędzy tymi znakami można docenić tekst Konstytucji, wydrukowany w większym formacie. Ten tekst jak to już zostało wskazane może być wyeksponowany w kaplicy wspólnoty, używany codziennie do lektury niektórych artykułów i podpisany po odnowieniu ślubów 18 grudnia.
Będzie to możliwe, ponieważ do tego czasu ma powstać tom zawierający główne źródła salezjańskie, jak to zostało zaproponowane przez KG 26, aby w ten sposób współbracia mogli mieć częsty kontakt z głównymi tekstami naszej duchowej tradycji.
Można przypomnieć i dowartościować w sposób widzialny herb Zgromadzenia Salezjańskiego z jego mottem „Da mihi animas, cetera tolle”. Może być waloryzowany medal z pierwszej profesji lub krzyż z profesji wieczystej. Można zaproponować slogan, który może być użyty jako element komunikacji. „Bez was nic nie mógłbym zrobić” (Ks. Bosko) „Ja zrobiłem szkic, wy wypełnicie go kolorami” (Ks. Bosko) „Nasionko stało się drzewem, drzewo stało się lasem” (Przełożony Generalny).
Istnieją pomoce multimedialne użyteczne do różnych inicjatyw. W sposób szczególny jest wskazane DVD o tytule „Przyszedł człowiek posłany przez Boga, Jan mu było na imię(6’) zrealizowany przez „Missioni don Bosco” i kolejny krążek „Ku 2015”, o Kapitule Generalnej 26 zrealizowany przez dykasteriom Komunikacji Społecznej. W końcu można zaryzykować wysłanie zaproszeń na obchody 150-lecia Narodzin Zgromadzenia do odpowiedzialnych za Kościół i społeczności cywilne.
Zakończenie. 150-lecie założenia Zgromadzenia tworzy okazję do pogłębienia tożsamości charyzmatycznej. Dlatego potrzebna jest dobra animacja wspólnotowa ze strony dyrektora, razem z zaangażowaniem współbraci, młodzieży, świeckich i rodzin. Razem z tymi sugestiami znajdziecie załącznik i pomoce do celebracji.
Życzę Wam, żeby przebieg tego roku był owocny i aby przedłużył doświadczenie pięćdziesiątnicy jakim była Kapituła Generalna 26. Niech Duch Św. otworzy nasze myśli i zapali nasze serca. Oddany w Księdzu Bosko
Ks. Francesco Cereda
