Protokół aktu założenia Zgromadzenia Salezjańskiego
Turyn, 18 grudnia 1859 r.
Tekst opracowany krytycznie przez Salezjański Instytut Historyczny w Rzymie
1859. W Roku Pańskim tysiąc osiemset pięćdziesiątym dziewiątym, 18 grudnia, w tymże Oratorium św. Franciszka Salezego w pokoju Ksieza Bosko Jana o godzinie 9 wieczorem zebrali się: tenże [ks. Bosko], Ksiądz Alasotnatti Vittorio, klerycy Savio Angelo, Diakon Rua Michele, Subdiakon Cagliero Giovanni. Francesia Gio Battista, Provera Francesco, Ghivarello Carlo, Lazzero Giuseppe, Bonetti Gioanni, Anfossi Gioanni, Marcellino Luigi, Cerreti Francesco, Durando Celestino, Pettiva Secondo, Rovetto Antonio, Dongiovanni Cesare Giuseppe, młodzieniec Chiapale Luigi, wszystkim przyświecał jeden cel i towarzyszył ten sam duch rozwijania i zachowania ducha prawdziwej miłości, jaki niezbędny jest w dziele Oratoriów dla młodzieży opuszczonej i niebezpiecznej, która w tych nieszczęsnych czasach jest uwodzona na tysiące sposobów, a tym samym przynosi szkodę społeczeństwu i sama popada w bezbożność i zatraca religijność.
Podobało się tymże Zebranym erygować spośród siebie Towarzystwo lub Zgromadzenie, które mając na względzie wzajemną pomoc we własnym uświęceniu zajmowałoby się szerzeniem chwały Bożej i zbawieniem dusz, zwłaszcza najbardziej potrzebujących wykształcenia i wychowania ׀ i zaaprobowane za zgodą wszystkich wspólne uzgodnienie, krótko się pomodlono i wezwano światła Ducha Świętego, przystąpiono do wyboru Członków, którzy powinni utworzyć zarząd tegoż towarzystwa, lub nowych Zgromadzeń, jełki Bogu spodoba się sprzyjać ich wzrostowi.
Poprosili zatem jednomyślnie Jego, inicjatora i promotora, aby zechciał przyjąć stanowisko Wyższego Przełożonego, ponieważ tak właśnie jemu najbardziej wypadało. On zaś zaakceptował tę propozycję pod warunkiem, że będzie miał prawo zamianowania sobie prefekta, a ponieważ nikt się temu nie sprzeciwił, oświadczył, że wydaje mu się, iż nie musi dokonywać odwoływać z urzędu prefekta Piszącego te słowa, jako że on właśnie aż dotąd w domu pełnił ten obowiązek.
Podjęto natychmiast refleksje nad sposobem wyboru innych Członków, którzy powinni znaleźć się w Zarządzie i zdecydowano, że najlepiej będzie głosować w sposób tajny, aby najprostsza droga dojść do utworzenia Rady, która maiła składać się z Dyrektora Duchowego [Katechety], Ekonoma i trzech Radców, którzy dopełniliby skład wraz z wcześniej wspomnianymi radcami.
Po uczynieniu tego Sekretarz, w tym celu powołano Piszącego te słowa, oświadcza, że wiernie wypełnił polecone mu zadanie ׀ powierzone mu za zgodą wszystkich, przypisując głos każdemu Członkowi, według tego co wynikało z głosowania; w związku z tym z głosowania na Dyrektora Duchowego wyszło mu, ze wybrano Kleryka Subdiakona Ruę Michele, który nie czuł się na siłach, aby przyjąć zadanie. To samo powtórzyło się przy głosowaniu na Ekonoma, zgodził się i został uznany na tym urzędzie Diakon Angelo Savio, który przyrzekł ponadto, ze przyjmie na siebie związane z tym urzędem obowiązki.
Pozostawali jeszcze do wybrania trzej radcy; pierwszym z nich, w wyniku takiego jak uprzednio głosowania, został kleryk Cagliero Giovanni. Jako drugi radca wybrany został kleryk Gio Bonetti. Jako trzeci i ostatni, przy jednakowej ilości głosów, jakie otrzymali klerycy Ghivarello Carlo i Rovera Francesco, w wyniku dodatkowego głosowania, wybrany został kleryk Ghivarello, który uzyskał większość. I tak ostatecznie ukonstytuowało się ciało administracyjne naszego Towarzystwa.
To co się dokonało aż do tego momentu zostało w całości przedstawione całemu Zgromadzeniu wszystkich chwalebnych Członków i tych naznaczonych na urząd, którzy to uznawszy przedłożenie za zgodne z prawdą, zgodnie zadecydowali, aby zachować jego oryginał. Jego autentyczność potwierdzą Przełożony Generalny i Sekretarz, składając swe podpisy.
Sac. Bosco Gio.
Alasonatti Vittorio Sac. Prefetto