VIE Salesian Bulletin Year 3 No. 10

Don BoscoNOÄI SAN
GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO
vieät nam


MEN - MUOÁI - AÙNH SAÙNG
ÔN GOÏI LAØM KI-TOÂ HÖÕU


THAÙNG 02 & 03 . 2011 . soá 10


ANGOLA
MIEÀN ÑAÁT TRUYEÀN GIAÙO
NHÒP SOÁNG


Ñöùc Gieâ-su
NGOÂI MOÄ THAÙNH CUÛA
PHOÙNG SÖÏ


SÖÏ TÖÛ TEÁ CUÛA CON NHÍM
VÌ SAO COÙ SA MAÏC


BAO GIÔØ XUAÂN VEÀ
ÑOÙN TEÁT


BAÏN TREÛ


GIAÙO DUÏC




Don BoscoNOÄI SAN GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO thaùng 02&03.2011 soá 10


TRONG SOÁ NAØY:


Taân maõo
2011


3
LÔØI NGOÛ


4
GIAÙO HOÄI


LÔØI CHUÙA LAØM CON NGÖÔØI NEÂN...


6
TU HOÄI


ALEXANDRINA, MOÄT CUOÄC ÑÔØI MOÄT ÔN GOÏI


8
TÆNH DOØNG


CHUÙC MÖØNG 50 NAÊM FMA VIEÄT NAM


10
TRANG BAÏN TREÛ


BAO GIÔØ XUAÂN VEÀ


11 TAÂM HOÀN CON LAØ CUOÁN SAÙCH MÔÛ
12 ÑOÙN TEÁT


13 NGÖÔÏC DOØNG
14 TRIEÁT GIA CUÛA TOÂI


16 CAÙNH DIEÀU CUOÄC ÑÔØI
17 CÔN MÖA & CAÂY CAØ PHE


18 ÑAÏO HAY KHOÂNG ÑAÏOÂ


22
TRANG GIAÙO DUÏC
GIAÙO DUÏC LOØNG ÑAÏO
SÖÏ TÖÛ TEÁ CUÛA CON NHÍM 24
VÌ SAO COÙ SA MAÏC 26
NGÖÔØI NGHEØO 44
CAÊN BEÄNH LAÏ KYØ 45


36
GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ
NHÖÕNG NEÙN BAÏC TAØI NAÊNG


30
NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG
NOÀNG AÁM TÌNH GIA ÑÌNH


ÑAÁT CÖÔØI 32
ANGOLA, MIEÀN ÑAÁT TRUYEÀN GIAÙO 34


40
KINH THAÙNH CHO BAÏN TREÛ
MEN, MUOÁI, AÙNH SAÙNG
BIEÅN HOÀ GA-LI-LEÂ 41
NGOÂI MOÄ CUÛA ÑÖÙC GIEÂ-SU 42


44
BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI
LAØM GÌ KHI BOÁ MEÏ LY HOÂN ?


46
CAÙC ÔN CHUYEÅN CAÀU
CHAÂN PHÖÔÙC ALEXANDRINA
CHAÂN PHÖÔÙC MARIA ROMERO
ÑAMINH SAVIOÂ


20
THÔ


TIEÁNG GOÏI
ÑOAÛN KHUÙC XUAÂN


ÑEÏP QUAÙ NHÖÕNG BÖÔÙC CHAÂN
28


GÖÔNG SOÁNG CHO BAÏN TREÛ
CHÖÙNG NHAÂN NIEÀM HY VOÏNG


ÔN GOÏI LAØM NGÖÔØI
KI-TOÂ HÖÕU


&&
MEN, MUOÁI, AØNH SAÙNG


CHO ÑÔØI


Nuï cöôøi xuaân Taân Maõo 2011




GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO thaùng 02&03.2011 soá 10


Lôøi NgoûÛ
Ñoäc giaû thaân meán,


Tröôùc heát, Noäi san Don Bosco xin gôûi ñeán quí ñoäc giaû xa gaàn lôøi caàu chuùc naêm Taân Maõo haïnh phuùc, bình an vaø ñaày traøn phöôùc laønh cuûa Thieân Chuùa. Öôùc chi Don Bosco,
caùch rieâng trong nhöõng ngaøy Thaùnh quan cuûa ngaøi ñeán vaø ôû laïi
vôùi chuùng ta, tieáp tuïc caàu baàu cuøng Chuùa cho taát caû caùc ñoäc
giaû xa gaàn.


Phöôùc laønh cuûa Thieân Chuùa khoâng xa xoâi, nhöng gaàn guõi.
Chuyeän ñoù ñoäc giaû cuõng nhaän ra ngay nôi Noäi san naøy: qua Noäi
san, moãi laàn laïi coù nhieàu ñoäc giaû hôn muoán chia seû vôùi nhau
nhöõng öu tö veà maët tinh thaàn vaø giaùo duïc cuûa mình. Moïi noã löïc
ñi ñeán hieäp thoâng ngaøy moät hôn khoâng phaûi laø nhöõng ôn laønh
cuûa Thieân Chuùa hay sao? Mong öôùc muoán daán thaân phuïc cho
nhöõng anh chò em bò daït ra ngoaøi xaõ hoäi, cho nhöõng con ngöôøi
thieåu soá seõ traû lôøi ñöôïc cho caâu hoûi ‘bao giôø xuaân veà?’. ‘Ñoùn
Teát’ ñích thöïc laø theá naøo: ñoùn chaøo nhöõng caùnh bay löôïn, hay laø
khi daùm ñaët mình vaøo soá nhöõng con ngöôøi ñang daùm loäi ‘ngöôïc
doøng’? Noäi San muoán cho thaáy raèng muøa xuaân chæ coù nôi nhöõng
con ngöôøi daùm daán thaân cho SÖÏ THIEÄN.


‘Sa maïc’ maõi coøn ñoù khi moãi ngöôøi vaãn tung ra moät haït caùt khoâ
caèn cuûa haän thuø, cuûa ganh gheùt, cuûa doái traù, cuûa tuïc taèn. Ngöôïc
laïi, ñòa ñaøng seõ lan roäng khi moãi ngöôøi gieo maàm aân phuùc bình
an ngay caû giöõa vuøng soûi ñaù hoang taøn. ‘Söùc maïnh cuûa con
nhím’ ñaùng yeâu heä taïi ôû vieäc cam keát trôû thaønh taëng phaåm cho
baát kyø ngöôøi naøo ta gaëp trong ñôøi. ‘Caùnh dieàu cuoäc ñôøi’ seõ bay
cao trong söï töï do maø Chuùa Gieâsu ñaõ ñeå laïi cho chuùng ta. “Heã
ai phaïm toäi thì laøm noâ leä cho toäi. Maø noâ leä thì khoâng ñöôïc ôû
trong nhaø luoân maõi, ngöôøi con môùi ñöôïc ôû luoân maõi “ (Ga 8:34-
35) vì söï thaät voán laø chính ngaøi môùi coù söùc giaûi phoùng (x. Ga
8:34).


Theo nghóa ñoù, Noäi san laàn naøy ñaët ra cho baïn caâu hoûi: Baïn
muoán trôû thaønh ngöôøi hoaøn haûo? Neáu theá, baïn haõy taäp ñeå cho
Lôøi Thieân Chuùa laø thaày daïy tuyeät haûo cuûa mình. Chính Lôøi Thieân
Chuùa nhaäp theå seõ soi loái vaø ban söùc maïnh cho baïn ñeå baïn luoân
ñi treân ñöôøng cuûa CON NGÖÔØI HOAØN HAÛO. Ñöùc Giaùo hoaøng
Beâ-neâ-ñíc-toâ XVI seõ chæ daãn cho baïn loái ñi vöõng chaéc ñoù, moät
caùch coù thaåm quyeàn.


Moät laàn nöõa, Noäi san kính chuùc baïn muoân phöôùc laønh trong
naêm Taân Maõo: TRÔÛ NEÂN moät Gieâ-su nhoû CHO BEØ BAÏN HOÂM
NAY. Ôn goïi kitoâ höõu laø theá ñoù.


BAN BIEÂN TAÄP


BAN TRUYEÀN THOÂNG SA-LEÂ-DIEÂNG
02 & 03.2011 . SOÁ 10
BAN BIEÂN TAÄP


Tröôûng Ban Bieân Taäp


Traàn Vaên Hieån SDB


Bieân Taäp Vieân


Nguyeãn Vaên Am SDB
Phaïm Vaên Chính SDB
Hoaøng Ngoïc Yeán FMA


Coäng Taùc Vieân


A
Ûnh


b
ìa


: N
go


ïc
Y


eán
F


M
A


Trình Baøy


Vaên Chính SDB


Hình AÛnh


Ngoïc Yeán FMA


Lieân Laïc


Thö töø vaø Baøi vôø xin gôûi veà
ñòa chæ email:


josvanhiensdb@yahoo.com
hay sdbvn@vnn.vn


Ngoïc Taâm FMA
Quyønh Anh FMA
Thieân Haèng FMA
Thò Quyeân FMA
Lm. Nhö Loan
Haûi Ñaêng SDB
An Phong SDB
Ngoïc Vinh SDB


Huyeàn Traâm
Trung Nghò
Trí Hieáu
Tieåu Nhaät
Xuaân Thanh
Lm. Nhö Bình
Traàn Trung
Toân Thaát Baøng


NOÄI SAN


vieät nam
GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO


Don Bosco


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 3


Don BoscoNOÄI SAN
GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG DON BOSCO
vieät nam


Ta
ân


M
aõo


2
01


1




TOÂNG HUAÁN KHAÚNG ÑÒNH RAÈNG
THIEÂN CHUÙA ÑAÕ LEÂN TIEÁNG NOÙI,


ÑAÕ NGOÛ LÔØI. THIEÂN CHUÙA ÑAÕ
PHAÙ VÔÕ COÕI UOÂNG MANG, HÖ


VOÂ, COÕI THINH LAËNG, VAØ NGAØI
ÑAÕ MÔÛ LÔØI ÑOÁI THOAÏI, BÔÛI VÌ TÖÏ
ÑÔØI ÑÔØI THIEÂN CHUÙA ÑAÕ NOÙI LÔØI


TÌNH YEÂU CUÛA NGÖÔØI TRONG
THAÙNH THAÀN.


(x. Toâng Huaán Lôøi Chuùa soá 6)


TOÂNG HUAÁN LÔØI THIEÂN CHUÙA


LÔØI CHUÙA
LAØM CON NGÖÔØI


NEÂN...




“Lôøi Thieân Chuùa ñöôïc noùi suoát lòch söû cöùu ñoä,
vaø troïn veïn nhaát trong maàu nhieäm Con Thieân
Chuùa nhaäp theå, cheát vaø phuïc sinh.” (soá 7). Nhö
theá, Kitoâ giaùo khoâng ñeán töø saùng kieán con ngöôøi,
cuõng chaúng phaûi töø noã löïc nhaân loaïi töï tìm ôn
giaûi thoaùt. Tieân vaøn, “Kitoâ giaùo laø toân giaùo cuûa
Lôøi Thieân Chuùa, khoâng phaûi laø moät lôøi ñöôïc vieát
ra vaø caâm laëng, nhöng laø Lôøi nhaäp theå vaø haèng
soáng.” (soá 7) Kitoâ giaùo xuaát phaùt töø Tình Yeâu laø
nhö vaäy ñoù.


Taát caû söùc huøng bieän cuûa Kitoâ giaùo naèm ôû ñaây.
“Con ngöôøi ñöôïc ñaët tröôùc chính con ngöôøi Ñöùc
Gieâsu. Lòch söû ñoäc nhaát vaø rieâng bieät cuûa Ngöôøi
laø lôøi döùt khoaùt cuûa Thieân Chuùa noùi cho con
ngöôøi.” (soá 11) Tính ñoäc nhaát voâ nhò naøy ñöôïc
Ñöùc Beâ-neâ-ñíc-toâ XVI dieãn ñaït nhö sau: “Ñöùc
tin toâng truyeàn laøm chöùng raèng Lôøi vónh cöûu ñaõ
trôû thaønh moät trong chuùng ta. Lôøi Thieân Chuùa
ñöôïc dieãn ñaït chaân thaät trong nhöõng lôøi nhaân
loaïi... Lôøi ñaõ ñöôïc ruùt goïn... Lôøi vónh cöûu ñaõ trôû
thaønh nhoû - nhoû ñuû ñeå vöøa vaën vaøo moät maùng
coû. Ngöôøi ñaõ trôû thaønh moät treû thô ñeå lôøi ñoù coù
theå ñöôïc chuùng ta naém baét. Nay lôøi ñoù khoâng chæ
coù theå nghe ñöôïc; khoâng chæ coù moät tieáng noùi,
nay lôøi coù moät boä maët, boä maët maø chuùng ta coù
theå nhìn thaáy: boä maët cuûa Ñöùc Gieâsu Nadareùt.”
(soá 11). Boä maët ñoù daãu bò che khuaát bôûi lôøi cuûa
thaäp giaù, thì vaãn khoâng caâm laëng. Söï im laëng laïi
trôû thaønh lôøi noùi thuyeát phuïc nhaát: söï thinh laëng
cuûa Lôøi. Khi cheát, Ñöùc Gieâsu laïi maïc khaûi döùt
khoaùt nhaát: Thieân Chuùa laø tình yeâu. (x. soá 12)
Thieân Chuùa ñaõ noùi heát taát caû trong caùi cheát cuûa
Con Ngaøi ñeå chuùng ta khoâng coøn phaûi chôø ñôïi
moät maïc khaûi naøo nöõa. Vaø lôøi döùt khoaùt quyeát
lieät naøy trôû thaønh lôøi vinh quang toät ñænh cho con
ngöôøi. Lôøi cuûa Ñöùc Gieâsu ñaõ cheát vaø ñöôïc choân
taùng ñaõ trôû thaønh Lôøi cuûa Ñöùc Kitoâ phuïc sinh. Söï
thinh laëng cuûa Lôøi ñöôïc toû loä trong taát caû yù nghóa
chaân chính vaø döùt khoaùt cuûa noù: Lôøi Phuïc sinh
laø aùnh saùng döùt khoaùt cho loái böôùc cuûa chuùng ta.
(x. soá 13). Chính Ngoâi Lôøi-Ñöùc Gieâsu, nhaäp theå,
cheát, vaø phuïc sinh ñaõ ñöa con ngöôøi vaøo moät
quó ñaïo raát môùi, baát ngôø hoaøn toaøn ñeán noãi chöa
heà nghe noùi bao giôø. Nay, laøm ngöôøi caùch sung
maõn chaân thaät ñoäc nhaát gaén lieàn vôùi tình baïn vôùi
Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Chính vì theá, Vatican II noùi raèng
“Chuùa laø cuøng ñích cuûa lòch söû nhaân loaïi, laø ñieåm
qui tuï moïi öôùc voïng cuûa lòch söû vaø vaên minh, laø
trung taâm cuûa nhaân loaïi, laø nieàm vui cuûa taâm
hoàn vaø ñaùp öùng moïi nieàm khao khaùt.” (GS 45)


Neáu theá, töïa ñeà chöa troøn ôû treân seõ ñöôïc ñoäc giaû
vieát theâm vaøo nhö theá naøo ñaây. “Lôøi Thieân Chuùa
laøm con ngöôøi neân...” Baïn coù theå laøm cho caâu
naøy thaønh ñaày nghóa duy nhaát khoâng? Noù môû
ngoû cho baïn y nhö cuoäc ñôøi vaãn môû ngoû ñeå baïn
vieát ñöôïc moät caâu duy nhaát chaân chính vaø sung
maõn. Toâi môøi baïn, nhöng ñuùng hôn, ñöùc tin môøi
baïn laøm nhö theá. Öôùc gì baïn vieát ñöôïc thaät ñuùng
vì noù seõ cho baïn bieát söï sung maõn duy nhaát cuûa
ñôøi soáng laø gì ñaáy.


Noäi San soá tröôùc ñaõ giôùi thieäu cho ñoäc giaû neùt khaùi quaùt Toâng huaán Lôøi Thieân Chuùa cuûa Ñöùc Beâ-neâ-ñíc-toâ XVI trình
baøy, Noäi San naøy muoán kín muùc töø ñoù veû ñeïp
cuûa moät ngöôøi Kitoâ höõu.


Nhöng tröôùc tieân, toâi muoán ñoäc giaû ñeå yù neùt
ñaëc bieät ngay trong töïa ñeà. Töïa ñeà naøy chöa
troïn, vaø vaãn coøn boû ngoû. Toâi ñeå löûng haàu moãi
ñoäc giaû coù theå laøm cho töïa ñeà naøy troïn nghóa
moät caùch thích hôïp nhaát sau khi ñoïc qua baøi
naøy, hoaëc toát hôn nöõa sau khi ñoïc Toâng huaán
Lôøi Thieân Chuùa.


Toâng huaán aáy khaúng ñònh raèng Thieân Chuùa ñaõ
leân tieáng noùi, ñaõ ngoû lôøi. Thieân Chuùa ñaõ phaù
vôõ coõi uoâng mang, hö voâ, coõi thinh laëng, vaø
Ngaøi ñaõ môû lôøi ñoái thoaïi, bôûi vì töï ñôøi ñôøi Thieân
Chuùa ñaõ noùi Lôøi Tình Yeâu cuûa Ngöôøi trong
Thaùnh Thaàn. (x. soá 6) Ñieàu naøy thaät tuyeät vôøi
ñeán khoâng ngôø. Tieáng Chuùa reàn vang treân
soùng nöôùc, lay ñoäng vuøng hoãn mang taêm toái
söï cheát ñeå moïi sinh vaät xuaát hieän. Töï muoân
thuôû, “Thieân Chuùa khoâng bao giôø maø khoâng
coù Lôøi Ngaøi” (soá 6). Nhôø Thieân Chuùa leân tieáng,
“chuùng ta nhaän ñöôïc nhieàu taëng phaåm quí giaù:
giaù trò cuûa thaân xaùc, taëng phaåm cuûa lyù trí, töï do
vaø löông taâm.” (soá 9). Nhôø laéng nghe lôøi Thieân
Chuùa tröôùc heát vaø tieân quyeát, con ngöôøi môùi
ñaùnh giaù ñöôïc “nhu caàu phaûi soáng theo luaät
ñaõ ñöôïc ghi khaéc trong taâm khaûm chuùng ta”
(soá 9). Nhö vaäy, laøm ngöôøi caùch chaân chính
khoâng theå taùch khoûi Thieân Chuùa, vì nhôø aân
suûng, con ngöôøi “chia seû söï soáng Thieân Chuùa
vaø vöôït thaéng söï ích kyû” cuûa mình (soá 9). Ngay
trong nhaân vò cuûa mình, con ngöôøi coù theå nhaän
ra “moät baûn giao höôûng cuûa lôøi, moät lôøi ñöôïc
dieãn ñaït baèng muoân vaøn caùch thöùc: moät baûn
thaùnh ca nhieàu gioïng” (soá 7).


Theá nhöng taát caû baûn giao höôûng aáy laïi qui veà
vaø dieãn ñaït chæ moät Lôøi ñuùng thöïc: Ñöùc Gieâsu.
“Vaäy dieãn nghóa ‘Lôøi Thieân Chuùa’ ôû ñaây qui
chieáu tôùi ngoâi vò Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Ngöôøi Con ñôøi
ñôøi cuûa Chuùa Cha, ñaõ laøm ngöôøi.” (soá 7) Hay


Baøi vieát:
VAÊN AM SDB


GIAÙO HOÄI


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 5


Muoán hieåu theá
naøo laø Tình Yeâu
vaø Haïnh Phuùc,
phaûi bieát soáng


cho keû khaùc,
nghóa laø phaûi bieát


yeâu.


Godwin


“LÔØI THIEÂN CHUÙA ÑÖÔÏC DIEÃN ÑAÏT
CHAÂN THAÄT TRONG NHÖÕNG LÔØI


NHAÂN LOAÏI... LÔØI VÓNH CÖÛU ÑAÕ TRÔÛ
THAØNH NHOÛ - NHOÛ ÑUÛ ÑEÅ VÖØA VAËN


VAØO MOÄT MAÙNG COÛ. NGÖÔØI ÑAÕ TRÔÛ
THAØNH MOÄT TREÛ THÔ ÑEÅ LÔØI ÑOÙ COÙ


THEÅ ÑÖÔÏC CHUÙNG TA NAÉM BAÉT... LÔØI
COÙ MOÄT BOÄ MAËT MAØ CHUÙNG TA COÙ
THEÅ NHÌN THAÁY: BOÄ MAËT CUÛA ÑÖÙC


GIEÂ-SU NA-DA-REÙT”.


(soá 11)




Moät Cuoäc Ñôøi, Moät Ôn goïi


Söï kieän xaûy ra vaøo moät ngaøy thöù Baûy Tuaàn Thaùnh taïi khu phoá mang teân “Ñoài Can-veâ” thuoäc tænh Balasar (Boà Ñaøo Nha) ñaõ ñeå laïi moät daáu aán maõi
maõi treân cuoäc soáng cuûa moät thieáu nöõ raát ñaëc bieät,
moät thieáu nöõ toûa saùng giöõa nhöõng nhaø thaàn bí vó ñaïi
cuûa Giaùo hoäi trong thôøi ñaïi chuùng ta. Ngaøy hoâm ñoù,
Alexandrina cuøng vôùi ngöôøi em gaùi cuûa coâ laø Deolinda
vaø moät baïn gaùi hoïc vieäc ñang saép baét tay vaøo coâng
vieäc may maëc nhö thöôøng leä thì boãng nhieân hoï nhaän
thaáy coù ba ngöôøi ñaøn oâng ñang tìm caùch ñoät nhaäp vaøo
phoøng cuûa hoï. Daàu cöûa ñaõ khoùa, nhöng ba ngöôøi kia
vaãn môû ñöôïc cöûa vaø xoâng vaøo beân trong. Ñeå baûo veä
tieát haïnh vaø phaåm giaù cuûa mình cuõng nhö cuûa moät
ngöôøi con Chuùa, Alexandrina khoâng do döï nhaûy qua
cöûa soå ôû ñoä cao khoaûng 4 meùt. Haäu quaû thaät nghieâm
troïng, daãu ñieàu naøy khoâng xaûy ra ngay laäp töùc sau ñoù.
Thöïc vaäy, qua nhieàu cuoäc xeùt nghieäm y khoa, coâ bieát
mình seõ phaûi gaùnh chòu moät haäu quaû khoâng theå ñoåi
thay ñöôïc trong suoát quaõng ñôøi coøn laïi: beänh baïi lieät.
Cho ñeán naêm 19 tuoåi, coâ vaãn thöôøng ñeán nhaø thôø vaø


chìm ñaém trong caàu nguyeän tröôùc söï ngaïc nhieân cuûa
moïi ngöôøi. Theá roài tình traïng baïi lieät nôi coâ ngaøy caøng
traàm troïng hôn vôùi nhöõng côn ñau döõ doäi ñaõ khieán coâ
ñaõ khoâng theå cöû ñoäng ñöôïc vaø sau ñoù hoaøn toaøn bò baïi
lieät. Töø ngaøy 14.04.1925, Alexandrina ñaõ phaûi naèm lieät
giöôøng trong suoát 30 naêm coøn laïi cuûa ñôøi coâ. Suoát 3 naêm
sau ñoù, coâ khoâng ngöøng caàu xin Thieân Chuùa qua lôøi baàu
cöû cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria cho coâ ñöôïc ôn khoûi beänh,
vaø nguyeän höùa raèng neáu ñöôïc chöõa khoûi, coâ seõ trôû thaønh
moät nhaø truyeàn giaùo. Theá nhöng ngay khi nhaän ra raèng
chòu ñau khoå vì beänh taät laïi laø chính ôn goïi cuûa mình,
coâ ñaõ thoát leân: “Ñöùc Nöõ Trinh ñaõ ban cho em moät ôn


Tin möøng cho ngöôøi treûChaân phöôùc


moät ÔN GOÏImoät cuoäc ñôøi


ALEXANDRINA MARIA
Baøi vieát:


PASCUAL CHAVEZ
Chuyeån ngöõ:


VAÊN CHÍNH SDB


6 SOÁ 9 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM


“Hôõi caùc toäi nhaân, neáu tro taøn cuûa thaân xaùc toâi coøn
coù ích gì ñeå cöùu caùc baïn, thì haõy laïi gaàn ñaây, haõy


giaãm ñaïp leân noù ñi, haõy giaøy xeùo noù döôùi goùt chaân
cuûa caùc baïn cho tôùi khi chaúng coøn gì nöõa. Theá


nhöng caùc baïn ñöøng phaïm toäi nöõa !”
Alexandrina da Costa


Cha Beà Treân Caû Pascual Chavez trong chuyeán thaêm vieáng
Giaùo xöù Ñöùc Huy - Xuaân Loäc




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 7


Trinh Nöõ Maria, thì cuoäc Khoå Naïn cuûa Ñöùc Gieâ-
su khoâng coøn ñöôïc theå hieän ra beân ngoaøi nôi


Alexandrina nöõa, nhöng vaãn tieáp tuïc ôû
beân trong taâm hoàn cuûa coâ suoát quaõng ñôøi
coøn laïi. Cuõng töø dòp Tuaàn Thaùnh cuûa naêm
1942, coâ baét ñaàu chay tònh hoaøn toaøn cho
ñeán luùc qua ñôøi vaøo ngaøy 13.10.1955. Vieäc
chay tònh hoaøn toaøn trong suoát 13 naêm trôøi
naøy quaû laø moät pheùp laï veà Bí Tích Thaùnh
Theå nôi Alexandrina. Ñöùc Gieâ-su ñaõ noùi vôùi
coâ: “...Ta seõ lo lieäu ñeå con chæ soáng nhôø
vaøo Ta, haàu qua ñoù toû cho theá giôùi bieát giaù
trò thöïc söï cuûa Bí Tích Thaùnh Theå cuõng
nhö söï soáng cuûa ta nôi caùc linh hoàn laø gì:
ñoù thöïc söï laø aùnh saùng vaø ôn cöùu ñoä cho
toaøn theå nhaân loaïi.”
Naêm 1944, vò linh höôùng môùi cuûa coâ laø linh
muïc sa-leâ-dieâng Umberto Pasquale ñaõ ghi
teân coâ vaøo Hieäp Hoäi Coäng Taùc Vieân Sa-leâ-
dieâng. Coâ ñaõ ñaët giaáy chöùng nhaän laø Coäng
taùc vieân “vaøo moät nôi maø toâi luoân nhìn
thaáy” ñeå coâ coù theå coäng taùc vaøo vieäc cöùu
roãi caùc linh hoàn qua nhöõng ñau khoå vaø lôøi
caàu nguyeän cuûa coâ, ñaëc bieät linh hoàn cuûa
caùc ngöôøi treû. Vaøo ngaøy 12 thaùng 09 cuøng
naêm ñoù, cha Umberto laïi ghi teân coâ vaøo
Hieäp Hoäi Ñöùc Meï Phuø Hoä Caùc Giaùo Höõu
(ADMA)
Moät Vò Thaùnh ñaõ qua ñôøi
Daàu ñang phaûi chòu nhöõng söï ñau ñôùn, coâ
vaãn tieáp tuïc quan taâm vaø hieán daâng baûn
thaân mình cho nhöõng ngöôøi ngheøo, cho söï
lôïi ích thieâng lieâng cuûa caùc giaùo daân vaø cuûa
nhieàu ngöôøi khaùc caäy nhôø ñeán vôùi coâ. Vaøo
ngaøy 13.10.1955, ngaøy kyû nieäm Ñöùc Meï
hieän ra laàn sau cuøng taïi Fatima, ngöôøi ta
ñaõ nghe thaáy coâ reo leân: “Toâi caûm thaáy raát
vui söôùng vì bieát mình saép ñöôïc veà thieân
ñaøng.” Treân ngoâi moä cuûa coâ, ngöôøi ta ñaõ
vieát moät caâu maø coâ ñaõ löïa choïn cho mình:
“Hôõi caùc toäi nhaân, neáu tro taøn cuûa thaân
xaùc toâi coøn coù ích gì ñeå cöùu caùc baïn, thì


haõy laïi gaàn ñaây, haõy giaãm ñaïp leân noù ñi, haõy giaøy
xeùo noù döôùi goùt chaân cuûa caùc baïn cho tôùi khi
chaúng coøn gì caû. Theá nhöng caùc baïn ñöøng phaïm
toäi nöõa, ñöøng choáng laïi Ñöùc Gieâ-su nöõa!” Ñoù laø
lôøi toùm taét veà moät cuoäc ñôøi chæ bieát lo tìm kieám
caùc linh hoàn.
Vaøo chieàu ngaøy 15.10 taïi thaønh phoá Porto, caùc
ngöôøi baùn hoa ñaõ chaúng coøn moät boâng hoa hoàng
traéng naøo: taát caû ñaõ ñöôïc baùn heát. Taát caû ñaõ ñöôïc
daønh cho Alexandrina, ngöôøi laø boâng hoàng traéng
cuûa Ñöùc Gieâ-su. Taâm hoàn coâ luoân keát hieäp maät
thieát vôùi thaùnh taâm cuûa Ñöùc Gieâ-su cho ñeán ñoä
neân moät vôùi Ngaøi, nhöng taâm hoàn ñoù cuõng hoaøn
toaøn môû roäng ñeå ñoùn nhaän vaø caûm thoâng vôùi moïi
ngöôøi. Coâ luoân trôû neân moïi söï cho moïi ngöôøi,
luoân bieát cho ñi troïn veïn baûn thaân mình. Vaøo
ngaøy coâ qua ñôøi, nhöõng ngöôøi daân trong thaønh
phoá ñaõ thöông khoùc coâ moät thaùng vaø noùi vôùi nhau
raèng: “Moät vò thaùnh cuûa Balasar ñaõ qua ñôøi!”


hueä coøn lôùn lao hôn nöõa. Thoaït ñaàu em hoïc
bieát cam chòu söï vieäc naøy, tieáp ñeán laø hoïc bieát
thuaän theo thaùnh yù cuûa Thieân Chuùa, vaø
sau cuøng em coøn öôùc muoán chòu ñau
khoå nöõa.”
Ôn Goïi chòu ñau khoå
Alexandrina ñaõ khôûi söï cuoäc soáng thaàn
bí khi coâ baét ñaàu soáng keát hieäp maät thieát
vôùi Chuùa Gieâ-su trong Nhaø Taïm nhôø
qua Ñöùc Trinh nöõ Maria raát thaùnh. Moät
ngaøy noï khi coâ ñang ôû moät mình, moät
yù nghó chôït loùe leân trong ñaàu: “OÂi Chuùa
Gieâ-su, Ngaøi laø moät tuø nhaân trong nhaø
taïm, vaø chính do yù muoán cuûa Ngaøi maø
con phaûi naèm lieät giöôøng nhö theá naøy.
Vaäy thì chuùng ta haõy laøm baïn vôùi nhau
nheù.” Cuõng töø ñoù maø coâ ñaõ khôûi söï söù
meänh ñaàu tieân cuûa mình: bieán mình trôû
thaønh moät ngoïn ñeøn cuûa nhaø Taïm. Coâ
ñaõ qua nhieàu ñeâm nhö theå ñang tham
gia vaøo moät cuoäc haønh höông ñi heát töø
nhaø Taïm naøy ñeán nhaø Taïm khaùc. Trong
moãi thaùnh leã, hôïp vôùi chính Chuùa Gieâ-
su vaø theo yù muoán cuûa Ngaøi, coâ daâng
hieán chính baûn thaân mình nhö moät hieán
leã leân cho Thieân Chuùa Cha haèng höõu ñeå
caàu nguyeän cho caùc toäi nhaân. Loøng yeâu
meán ñöôïc chòu caùc ñau khoå ngaøy caøng
trôû neân maõnh lieät hôn nôi coâ, neân coâ
daàn nhaän raèng chòu ñau khoå laø chính ôn
goïi cuûa mình. Töø ñoù, coâ ñaõ nguyeän höùa
seõ luoân noã löïc thöïc hieän ñieàu naøy ngaøy
caøng hoaøn haûo hôn.
Töø naêm 1935, döôùi söï höôùng daãn
cuûa cha linh höôùng doøng Teân laø cha
Mariano Pinho, coâ ñaõ trôû thaønh söù giaû
cuûa Ñöùc Gieâ-su cho Ñöùc Thaùnh Cha.
Qua vai troø söù giaû naøy, theá giôùi ñang
bò taán coâng bôûi laøn soùng voâ thaàn vaø bò
ñe doïa bôûi cuoäc chieán tranh theá giôùi laàn
thöù II, ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha taän hieán
cho Ñöùc Trinh Nöõ Maria. “Nhö Ta ñaõ
töøng yeâu caàu thaùnh nöõ Maria Ma-ga-ri-ta haõy
ñeán xin Ñöùc Thaùnh Cha taän hieán theá giôùi naøy
cho Thaùnh Taâm Ta, thì Ta cuõng yeâu caàu con
haõy xin ñeå theá giôùi naøy ñöôïc taän hieán cho Traùi
tim raát thaùnh cuûa Meï Ta.” Daáu chæ maø Thieân
Chuùa ñaõ duøng ñeå chöùng toû chính Ngaøi yeâu caàu
ñieàu naøy, ñoù laø trong suoát thôøi gian töø ngaøy
thöù saùu 03.10.1938 ñeán ngaøy 24.03.1942,
Alexandrina ñaõ ñöôïc thoâng phaàn vaøo cuoäc Khoå
Naïn cuûa Ñöùc Gieâ-su 182 laàn. Trong nhöõng laàn
naøy, Alexandrina ñaõ vöôït qua ñöôïc tình traïng
baïi lieät ñeå xuoáng khoûi giöôøng, roài vôùi nhöõng
thaùi cöû keøm theo nhöõng ñau ñôùn döõ doäi, coâ ñaõ
laøm taùi hieän nhöõng thôøi khaéc khaùc nhau cuûa
Ñöôøng Thaùnh Giaù trong 3 tieáng röôõi ñoàng hoà.
“Yeâu meán, chòu ñau khoå vaø ñeàn buø toäi loãi” laø
keá hoaïch maø Thieân Chuùa ñaõ toû cho coâ bieát.
Sau khi Ñöùc Thaùnh Cha Pioâ XII ñaõ taän hieán
theá giôùi naøy cho Traùi Tim veïn saïch cuûa Ñöùc


TU HOÄI


Haïnh phuùc chæ
daønh rieâng cho


nhöõng keû naøo
laøm cho nhieàu


ngöôøi ñöôïc sung
söôùng


Abbe Delille


“Toâi muoán thuoäc
veà nhoùm Coäng taùc
vieân Sa-leâ-dieâng,
vaø daâng moïi ñau
khoå toâi chòu trong
söï hieäp thoâng vôùi
hoï, ñeå cöùu roãi caùc
ngöôøi treû! Toâi yeâu
meán toå chöùc naøy.
Toâi yeâu meán raát


nhieàu vaø seõ khoâng
bao giôø queân ñöôïc
duø coù ôû döôùi ñaát
hay treân trôøi”


Alexandrina da Costa




Xuaân Hieäp, Leã Meï Thieân Chuùa 2011


Kính thöa,


Sô Beà treân Giaùm tænh Doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä vaø toaøn theå
chò em trong Tænh Doøng,


Kính thöa,


Quyù vò aân nhaân, thaân nhaân vaø taát caû anh chò em trong Ñaïi gia
ñình Sa-leâ-dieâng,


Kính thöa coäng ñoaøn,


Quyù OÂng baø anh chò em raát thaân meán,


50 NAÊM ñaõ qua laø daáu aán lòch söû khaéc ghi
nhöõng mieät maøi hy sinh cuûa bao chò em,
nhöõng ngöôøi nöõ ñaõ taän hieán cuoäc soáng mình
cho Thieân Chuùa vaø cho giôùi treû.
Toâi caàu chuùc Tænh Doøng Con Ñöùc Meï Phuø
Hoä taïi Vieät Nam ngaøy caøng phaùt trieån, vöõng
böôùc treân con ñöôøng thöïc thi söù maïng vaø trôû
thaønh söù giaû ñem tình thöông Thieân Chuùa
ñeán cho nhöõng ngöôøi treû treân queâ höông ñaát
Vieät ngaøy nay.


8 SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM


Chuùc möøng
50 naêm FMA


vieät nam




TÆNH DOØNG
vöõng böôùc trong haønh trình giaùo duïc muïc vuï.
Mong raèng moái hieäp thoâng coäng taùc giöõa chuùng
ta ngaøy caøng beàn chaët ñeå söù vuï giaùo duïc ngöôøi
treû cuûa chuùng ta gaët haùi theâm nhieàu hieäu quaû
phong phuù.


Leã möøng 50 naêm laø ñieåm döøng raát höõu ích giuùp
chò em nhìn laïi bao giaù trò vaø yù nghóa cuûa moät
haønh trình ñaõ qua. Nhöng khoâng phaûi chæ coù theá!
Leã möøng 50 naêm coøn laø ñieåm khôûi ñaàu ñaùnh daáu
cho moät haønh trình môùi seõ ñöôïc thöïc hieän vôùi
nhöõng hoaøi baõo öôùc mô höôùng veà moät töông lai
saùng laïn. Ñoù laø lyù do khieán moïi ngöôøi ñeán chung
vui vôùi chò em hoâm nay, vöøa daâng leân Thieân
Chuùa lôøi taï ôn, vöøa daâng leân Ngaøi lôøi khaán xin
tha thieát nguyeän caàu cho chò em cuõng nhö cho
Tænh Doøng cuûa chò em. Tænh Doøng cuûa chò em ñaõ
ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån giöõa loøng daân toäc,
trong moät ñaát nöôùc ñang ñoåi môùi, chaéc chaén chò
em mong muoán phaùt huy hôn nöõa giaù trò cuûa
ôn ñoaøn suûng ; chuùng toâi caàu xin Chuùa laøm cho
söùc soáng cuûa Tænh Doøng ngaøy caøng naêng ñoäng,
trieån nôû vöõng chaéc ; vaø mong öôùc chò em môû
roäng taàm nhìn, luoân canh taân vaø ñoåi môùi ñeå linh
ñaïo Sa-leâ-dieâng coù theå ñaâm reã saâu vaøo xaõ hoäi
Vieät Nam vaø ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu muoân maët
cuûa giôùi treû. Ñoái dieän vôùi loái soáng ích kyû cuûa con
ngöôøi hieän nay thích ñeà cao vaät chaát, höôûng thuï,
chaéc chaén chò em caàn ñeán loøng kieân vöõng ñeå chæ
moät nieàm hieán daâng troïn veïn cho Thieân Chuùa
; Chuùng toâi nguyeän caàu cho chò em ngaøy caøng
soáng trung thaønh vôùi ôn goïi, trôû neân chöùng nhaân
cuûa Thieân Chuùa, vaø mong öôùc chò em thöïc söï
bieát soáng xaû thaân queân mình ñeå chæ soáng cho
Thieân Chuùa vaø tha nhaân. -- Mang treân vai moät söù
meänh phuïc vuï roäng lôùn, chaéc chaén chò em caàn
ñeán söùc maïnh trôï löïc cuûa ôn thaùnh. Chuùng toâi
caàu xin Chuùa tieáp tuïc tuoân ñoå traøn ñaày ôn Thaùnh
Thaàn xuoáng cho caùc chò em, vaø mong öôùc chò
em luoân roäng môû coõi loøng, can ñaûm daán thaân,
saün saøng tieán vaøo nhöõng bieân cöông môùi vôùi tinh
thaàn phuïc vuï ñaày saùng taïo.


Nguyeän chuùc Chò Beà treân Giaùm tænh vaø taát caû
chò em trong Tænh Doøng luoân ñöôïc dö traøn moïi
nguoàn ôn thaùnh Chuùa, ñöôïc chan chöùa nieàm vui
gaët haùi nhieàu thaønh quaû trong söù meänh phuïc
vuï, Nguyeän xin Thieân Chuùa, Meï Maria Phuø Hoä,
Thaùnh Gioan Bosco vaø Thaùnh nöõ Mazzarelo luoân
chuùc laønh cho Tænh Doøng cuûa chò em, cuõng nhö
cho töøng ngöôøi. Trong nieàm haân hoan traøn ñaày
hy voïng, toâi caàu chuùc Tænh Doøng Con Ñöùc Meï
Phuø Hoä taïi Vieät Nam ngaøy caøng phaùt trieån, vöõng
böôùc treân con ñöôøng thöïc thi söù maïng vaø trôû
thaønh söù giaû ñem tình thöông Thieân Chuùa ñeán
cho nhöõng ngöôøi treû treân queâ höông ñaát Vieät
ngaøy nay.


Thaân aùi trong Don Bosco,


LM. Giuse Traàn Hoøa Höng SDB


Giaùm Tænh


Doøng Sa-leâ-dieâng Don Bosco Vieät Nam


Tröôùc heát, toâi xin ñöôïc noàng nhieät chuùc möøng vaø chung vui vôùi Chò Beà treân Giaùm Tænh vaø taát caû chò em trong Tænh
Doøng nhaân dòp Leã möøng 50 naêm Tænh Doøng
Con Ñöùc Meï Phuø Hoä hieän dieän taïi Vieät Nam.
50 naêm ñaõ qua laø caû moät doøng lòch söû vôùi bao
bieán coá ñoåi thay cuûa hoaøn caûnh xaõ hoäi vaø ñaát
nöôùc, nhöng cuõng chaát ñaày nguoàn aân suûng
yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa. 50 naêm laø moät
chaëng ñöôøng daøi, khaéc ghi bieát bao hy sinh vaø
khoù nhoïc cuûa chò em ñaõ daøy coâng vun xôùi, ñeå
roài giôø ñaây, chuùng ta coù ñöôïc moät Tænh Doøng
tröôûng thaønh, vöõng maïnh treân böôùc ñöôøng
phuïc vuï giôùi treû. Ñaây quaû laø hoàng aân Chuùa ban
khoâng nhöõng cho chò em, maø coøn cho bieát
bao ngöôøi, ñaëc bieät cho giôùi treû ngheøo trong
Giaùo hoäi vaø trong xaõ hoäi. Vì theá, Leã möøng Kim
Khaùnh hoâm nay thaät söï laø Ngaøy Taï Ôn long
troïng, Xin ñöôïc hieäp yù vôùi taát caû chò em trong
Tænh Doøng, ñeå chuùng ta cuøng daâng leân Thieân
Chuùa lôøi taï ôn saâu xa, caûm ôn Chuùa vì tình yeâu
thöông bao la cuûa Ngaøi ñaõ tuoân ñoå xuoáng cho
chò em vaø cho giôùi treû. Chính trong taâm tình
taï ôn nhö theá, moät laàn nöõa, taát caû chuùng ta
haõy haân hoan chuùc möøng 50 naêm hieän dieän
cuûa Tænh Doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä, ñöôc
döïng neân nhö moät töôïng ñaøi tri aân soáng ñoäng,
moät coâng trình kyø dieäu noùi leân tình thöông cuûa
Thieân Chuùa, cuûa Meï Maria Phuø Hoä daønh cho
giôùi treû treân queâ höông ñaát Vieät thaân yeâu naøy.


Thöa caùc chò em Tænh Doøng Con Ñöùc Meï Phuø
Hoä,


50 NAÊM ñaõ qua laø daáu aán lòch söû khaéc ghi
nhöõng mieät maøi hy sinh cuûa bao chò em,
nhöõng ngöôøi nöõ ñaõ taän hieán cuoäc soáng mình
cho Thieân Chuùa vaø cho giôùi treû. Vöôït qua bao
bieán coá thaêng traàm traûi daøi theo doøng thôøi
gian, töø nieàm vui gaët haùi ñöôïc nhöõng thaønh
quaû phuïc vuï, cho ñeán nhöõng noåi öu saàu do
thaát baïi, noãi lo sôï phaûi vöôït qua ñeâm toái, chò
em ñaõ kieân trì soáng ñôøi thaùnh hieán toâng ñoà
Sa-leâ-dieâng, vaø ñaët neàn moùng cho moät Tænh
Doøng naêng ñoäng beàn bæ, coù khaû naêng phuïc
vuï giôùi treû caùch hieäu quaû vaø daãn ñöa hoï veà vôùi
Thieân Chuùa. Chò em ñaõ luoân daán thaân cho söù
vuï giaùo duïc vaø hieäp thoâng, coäng taùc chaët cheõ
vôùi moïi ngöôøi Sa-leâ-dieâng trong söù meänh giaùo
duïc theo tinh thaàn Cha Thaùnh Gioan Bosco. Vì
theá, trong nieàm vui chuùc möøng caùc chò em, toâi
xin ñöôïc thay maët cho caùc baïn treû vaø nhöõng
ngöôøi ñaõ thuï aân, ñeå baøy toû loøng tri aân saâu xa
ñoái vôùi chò em vì taám loøng nhaân aùi roäng môû,
vaø bieát bao hy sinh coâng söùc chò em ñaõ quaûng
ñaïi coáng hieán. Toâi cuõng xin ñöôïc cuøng vôùi taát
caû anh em Sa-leâ-dieâng, toaøn theå ñaïi gia ñình
Sa-leâ-dieâng ñeå chaân thaønh caùm ôn chò em ñaõ
luoân chung vai saùt caùnh vaø trôï giuùp chuùng toâi
trong nhieàu laõnh vöïc. Söï ñoùng goùp cuûa caùc
chò em vöøa laø hoàng aân quyù giaù Chuùa ban cho
giôùi treû, vöøa laø söï khích leä lôùn lao thuùc ñaåy
moïi thaønh phaàn trong ñaïi gia ñình Sa-leâ-dieâng


Yeâu laø vui vì
haïnh phuùc cuûa
ngöôøi khaùc, laø
coi haïnh phuùc
cuûa ngöôøi kia


nhö haïnh phuùc
cuûa chính mình


G.W. Leibnitz


Baøi vieát:


HOØA HÖNG
SDB


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 9




SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 10


cho caùc ngöôøi coâ ñôn nhö noù caùch “vöôït
qua” nhöõng ngaøy teát, baèng caùch ruû nhöõng
ngöôøi baïn ñoàng caûnh xuoáng phoá, ñi chôi,
uoáng caø pheâ, taùn gaãu.
Löôïc laïi danh saùch ñaùm baïn, coøn ñoâi ñöùa
“phoøng khoâng”, nhöng nghó ñeán ñoaïn cuøng
ñi xuoáng phoá, cuøng rong chôi, noù ngao ngaùn
khi töôûng töôïng ra khuoân maët laïnh nhö “xaùc
öôùp Ai Caäp” cuûa vaøi ñöùa. Trong luùc taâm traïng
noù ñaày chaùn ngaùn nhö theá, boãng hình aûnh
Chò aøo ñeán, nhanh nhö moät côn gioù.
Chò, hôn 50 tuoåi roài, vaãn ñoäc thaân, maäp maïp,
khoeû maïnh, vui phôi phôùi.
Noù quen Chò trong moät laàn ñi laøm vieäc töø
thieän taïi Pleiku-Kontum. Coâng vieäc phuïc vuï
thaät meät, quaàn quaät töø saùng ñeán toái: vaùc ñoà,
xeáp choã phaùt thuoác, phaùt quaø, toå chöùc chôi
cho thieáu nhi...Noù laøm quen vôùi Chò baèng caâu
hoûi: Meät khoâng? Moà hoâi nheã nhaïi, chò cöôøi


Ba möôi tuoåi, coâ ñôn, noù chaïnh buoàn khi Xuaân veà. Teát chöa thöïc söï ñeán, nhöng ñaõ chaïm ngoõ roài. Ñaùm baïn cuøng phoøng xoân
xao ñi ñaâu, maëc gì. Boïn baïn choän roän vì coù ñoâi,
coù caëp. Coøn noù, ñi ñaâu cho heát ba ngaøy teát, maø
naêm nay laïi ñöôïc nghæ ñeán 8 ngaøy. Chao ôi, buoàn
nhæ?
Giöõ khuoân maët baän roän coá höõu, noù khoâng daùm
cho ai bieát noù buoàn.
Ñoïc tin treân trang Yahoo, noù thaáy ngöôøi ta baøy


Xuaân veà
BAO GIÔØ


Nieàm vui nôi chò thaät ñôn sô, muøa xuaân nôi chò
khoâng ñôïi muøa. Taát caû nôi chò hoäi laïi ôû


chöõ CHO ÑI.
Noù cuõng ñoâi laàn taäp taønh laøm töø thieän, giuùp ñôõ


ngöôøi khaùc, nhöng noù chöa caûm ñöôïc nieàm vui
nhö chò. Coù leõ, ngay töø baây giôø, noù phaûi thay ñoåi


loái tö duy veà muøa xuaân, veà nieàm vui.


Nhöõng ai chöa
töøng ñau khoå


thì nhöõng keû aáy
khoâng bao giôø
bieát taän höôûng


ñöôïc haïnh phuùc


Ugo Foscolo


Baøi vieát:


SA MAÏC XANH


TRANG BAÏN TREÛ


TAÂN MAÕO 2011




Taâm hoàn con
Baøi vieát: NHI NGUYEÃN


ñaùp: meät, nhöng vui laém.
Caâu traû lôøi ñaàu tieân aáy noù tieáp tuïc ñöôïc nghe
nhö moät ñieäp khuùc treân moâi mieäng chò, khi
ñöôïc hoûi veà cuoäc soáng. Vui, vui laém!
Gaàn ñaây nhaát, ñieän thoaïi cho Chò, noù hoûi:
Sao, Chò soáng theá naøo roài? Daï vui, vui laém.
Sau ñoù laø moät chuoãi nhöõng “caâu chuyeän
vui” töø vieäc cuøng sinh vieân baùn baêng ñóa taïi
caùc nhaø thôø kieám tieàn giuùp toâng ñoà vuøng
Caàn Thô, Soùc Traêng ngaøy Giaùng Sinh,
ñeán hai ngaøy rong ruoåi cuøng nhoùm Thieän
Nguyeän giöõa nhöõng ngöôøi ngheøo vuøng ñaát
soâng Tieàn. Ñieàu ñaùng noùi laø Chò luoân laïc
quan, tìm ra nhöõng neùt ñeïp trong töøng ngoùc
ngaùch söï kieän cuoäc soáng ñeå maø vui, ñeå maø
thaáy ñôøi ñaùng soáng.
Noù nhôù ñeán nhöõng laàn Chò meät nhoaøi khi ñi
laøm veà, roài laïi taát baät lo chuyeän “thieân haï”.
Ai nhôø gì Chò cuõng vui veû laøm, vaø laøm ra troø
haún hoøi. Noù ñoâi laàn soát ruoät noùi Chò ñöøng
quaù phí söùc. Chò noùi “ñeå laøm cho ngöôøi khaùc
haïnh phuùc mình phaûi hy sinh moät chuùt chöù.
Mình cöù laøm toát ñi, soáng toát ñi thì nhaát ñònh
ngöôøi ta cuõng soáng toát. Cöù laøm ñi, ôn Chuùa
ban khoâng thieáu”


Chò, cöù vui caû khi khuya khoaét, rong ruoåi
lo chuyeän ngöôøi.
Chò, cöù vui ngay caû khi ñoàng nghieäp
tranh chaáp.
Chò, cöù vui vôùi nhöõng taân toan ñem nieàm
vui cho ngöôøi khaùc.


ÔÛ Chò, nieàm vui nôû boán muøa, gioáng nhö muøa
xuaân khoâng chòu taøn. Noù tieáp tuïc laéng nghe
trí nhôù keå veà Chò ñeå hieåu yù nghóa ñích thöïc
cuûa muøa xuaân.


Coù khi muøa xuaân laø chuùt naéng,
Coù khi muøa xuaân laø côn möa,
Coù khi muøa xuaân ôû treân phoá,
Coù khi muøa xuaân ôû trong tim,
Coù khi muøa xuaân nhoû beù laém,
Coù khi muøa xuaân thaät meânh moâng
Coù khi muøa xuaân ôû xa laém,
Coù khi muøa xuaân chæ quanh ñaây


(Baøi haùt Bao giôø xuaân veà)


Nieàm vui nôi Chò thaät ñôn sô, muøa xuaân nôi
Chò khoâng ñôïi muøa. Taát caû nôi Chò hoäi tuï laïi
ôû chöõ CHO ÑI. Noù cuõng ñoâi laàn taäp taønh laøm
töø thieän, giuùp ñôõ ngöôøi khaùc, nhöng noù chöa
caûm ñöôïc nieàm vui nhö Chò. Coù leõ, ngay töø
baây giôø Noù phaûi thay ñoåi loái tö duy veà muøa
xuaân, veà nieàm vui.
Laàn naøy, quyeát ñònh choïn Chò laøm baïn ñoàng
haønh, hay ñuùng hôn, noù muoán theo Chò ñeán
nhöõng nôi Chò “du xuaân”. Noù haùo höùc hoûi
loøng mình: “Bao giôø Xuaân veà”


Meï cuûa Maria maát khi coâ môùi möôøi tuoåi. Cha coâ beù xuoáng tinh thaàn töø sau caùi cheát cuûa vôï mình. Maria yeâu cha laém neân coâ ñi nhaø thôø moãi chuû nhaät vaø coá gaéng naøi næ
cha ñi cuøng nhöng bao giôø oâng cuõng thoaùi thaùc. Traùi tim oâng ñaõ
quaù troáng vaéng. OÂng laøm vieäc ca toái ôû haàm moû, Maria chuaån bò
côm cho cha mang theo moãi toái. Moät laàn noï, khi chuaån bò böõa aên
cho cha, coâ beù nheùt moät cuoán phuùc aâm nhoû keøm vaøo. Maria caàu
nguyeän cho cha mình seõ ñoïc cuoán saùch vaø tìm ñöôïc söï thanh
thaûn.
Moät giôø möôøi phuùt saùng, Maria ñoät nhieân thöùc daäy khi nghe moät
aâm thanh khuûng khieáp – tieáng coøi caáp cöùu xuyeân maøn ñeâm huù
leân töø phía khu moû, ngöôøi daân trong laøng hoái haû chaïy ñeán ñaøo bôùi
cöùu nhöõng ngöôøi bò keït trong haàm. Maria baêng mình chaïy ñeán ñoù
tìm cha. Ñoäi caáp cöùu laøm vieäc suoát ñeâm cuoái cuøng ñaõ ñaøo xuyeân
qua moät ngaùch hang nhoû vaø tìm thaáy nhöõng ngöôøi thôï moû. Nhöng
thaät ñau loøng vì ñaõ quaù muoän, caû nhoùm taùm ngöôøi ñaøn oâng ñeàu
ñaõ cheát ngaït. Hoï voâ cuøng tuyeät voïng, nhöng boãng hoï baét gaëp moät
caûnh töôïng heát söùc caûm ñoäng, nhöõng ngöôøi cheát naøy ngoài thaønh
voøng troøn. Hoï coøn phaùt hieän ra moät cuoán saùch phuùc aâm nhoû trong
loøng cha cuûa Maria ñang môû ñeán trang cuoái cuøng. Treân trang ñoù,
coù moät thoâng ñieäp cuûa cha Maria vieát laïi cho con gaùi mình:
“Maria yeâu quyù cuûa Cha! Khi con ñoïc ñöôïc doøng naøy thì Cha ñaõ
gaëp ñöôïc meï con treân thieân ñaøng. Cha ñaõ ñoïc quyeån saùch nhoû
naøy roài ñoïc ñi ñoïc laïi noù maáy laàn cho nhöõng ngöôøi khaùc trong khi
chôø ñôïi coù ngöôøi ñeán cöùu. Hy voïng cuûa moïi ngöôøi ôû ñaây laø ñöôïc
soáng trong kieáp naøy chöù khoâng phaûi kieáp sau. Cha yeâu con nhieàu,
Maria.”
Ñoïc xong caâu chuyeân treân, hình aûnh cuoán phuùc aâm ñöôïc nheùt
keøm vôùi böõa côm cuoái cuøng cuûa ngöôøi cha laøm loøng toâi mieân man
moät doøng suy nghó. Böõa côm vaät chaát gaén vôùi “cuûa aên ñaøng” cho
ngaøy sau. Öôùc nguyeän cuûa coâ beù ñaõ ñöôïc nhaän lôøi. khoâng chæ cha
cuûa Maria tìm ñöôïc söï thanh thaûn, nhoùm thôï moû cuõng ñöôïc ra ñi
trong an bình.
Moät chuùt Chuùa
Nhaåm tuoåi mình...nhaàm töôûng tuoåi ngöôøi ta.


11NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10


laø cuoán saùch môû




12 SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM


Teát chöa ñeán maø trong nhaø, maáy ñöùa nhoû baét ñaàu roän raøng laém roài. Ngaém nhìn chuùng vui tung taêng.
Toâi boãng muoán trôû laïi tuoåi hoàn nhieân
thuôû ñoù. Caùi thuôû coøn nhong nhong cuøng
maáy ñöùa haøng xoùm chôi loø coø, nhaûy daây,
cöù nghe ñeán saép Teát laø hí höûng, chuaån bò
ñöôïc meï daãn ñi mua aùo môùi, ñöôïc nghæ
hoïc, roài coøn ñöôïc lì xì nöõa.
Nhöõng ngaøy hoàn nhieân aáy xa roài, khoâng
coøn nöõa. Ngaøy Teát, khoâng coøn nieàm vui
aùo môùi, tieàn lì xì, bôûi trong tuû ñoà cuûa toâi,
haàu nhö haøng thaùng coù ñoà môùi vaø thay vì
nhaän lì xì, ngaøy teát toâi cuõng coù “nhieäm
vuï” lì xì cho maáy nhoùc, y nhö ba meï vaø
anh chò toâi vaäy. Chôït hoûi: sao mình khoâng
cöù maõi nhoû ñeå ñöôïc soáng hoàn nhieân vaø
haïnh phuùc. Laøm ngöôøi lôùn hình nhö khoå
nhieàu hôn vui!
Ñöôïc nghæ hoïc sôùm, loay hoay doïn laïi
caên nhaø kho, toâi maïnh tay boû ra nhöõng
thöù “taøng tröõ” gioáng nhö ñoà coå maø meï
toâi khoâng daùm vaát ñi vì tieác, nhöõng thöù
thuoäc loaïi haøng ve chai, caïc-toâng, vaø
muoân thöù linh tinh khaùc. Söï xuaát hieän
cuûa coâ mua ve chai ñuùng luùc laøm toâi
vöøa ngaïc nhieân, vöøa vui. Vui vì toâi coù theå
“thanh lyù” goïn gaøng ñoáng ñoà vöøa thaûi ra,
nhöng ngaïc nhieân vì ñaõ laø ngaøy caän teát
maø chò coøn laån quaån chuyeän mua, baùn.
Chò noùi, queâ chò ôû Haø Nam. Thöôøng chò
khoâng veà Teát vì ñaây laø nhöõng ngaøy gia
ñình naøo cuõng doïn deïp. May ra coù theå
kieám theâm chuùt ñænh, vaû laïi veà Teát, veù
taøu xe maéc. Ñeå veà sau.
Taâm söï cuûa chò laøm toâi hieåu hôn hoaøn
caûnh cuûa thaèng baïn trong lôùp, queâ Phuù
Thoï. Noù tuyeân boá vôùi boïn toâi “Teát naøy
tao ôû laïi”. Boïn baïn vaø toâi nhao nhao
phaûn ñoái: “Maøy ñaõ ôû laïi naêm tröôùc, naêm
nay khoâng veà, maøy khoâng sôï oâng baø boâ
buoàn sao?” Noù chæ cöôøi nheï, khoâng noùi.
Coøn laïi mình toâi, noù noùi: “Tao môùi kieám
ñöôïc moät choã laøm taïi tuï ñieåm vui chôi
teát. Löông baèng ba laàn ngaøy thöôøng. ÔÛ


laïi kieám ít tieàn roài veà sau.”
Cuõng trong taâm traïng aáy, maáy coâ baùn haøng rong quanh
tröôøng toâi ñaõ khaùo nhau veà chöông trình laøm ngaøy teát.
Khi sinh vieân nghæ teát, hoï seõ ñi thu ve chai hoaëc lau doïn
thueâ ôû nhöõng khu vui chôi, du lòch.
Khoâng hieåu ñöôïc taïi sao ngöôøi ta coù theå vaéng nhaø trong
nhöõng ngaøy Teát, nhaát laø ngöôøi meï trong gia ñình, toâi hoûi
thaêm: “Theá coâ khoâng coù choàng con gì ngoaøi queâ sao?”
Ngöôøi phuï nöõ traû lôøi: “Choàng cheát luùc ñi ñaøo haàm ñaù vôùi
ngöôøi ta roài, coøn ñöùa con göûi baø ngoaïi coi, khoâng vaøo
ñaây laøm, ai nuoâi noù. Nhôù con laém chöù nhöng veà sôùm
quaù, noù khoâng coù caùi Teát nhö maáy ñöùa baïn, toäi laém, thoâi
ñaønh göûi tieàn veà cho noù tröôùc, roài mình veà sau.”
Trong doøng ngöôøi taáp naäp ñi saém teát, veà xum hoïp vôùi
ngöôøi thaân, toâi thaáy coù bieát bao ngöôøi vaãn coøn long ñong
vôùi ñoàng tieàn, baùt gaïo, vôùi nhöõng nhu caàu cuûa gia ñình,
con caùi. Coù gì ñoù vôõ trong nhaän thöùc cuûa toâi veà truyeàn
thoáng kieâng kî trong gia ñình: ngaøy teát moïi ngöôøi phaûi
cuøng quaây quaàn beân nhau möøng tuoåi naêm môùi. Ñoà aên,
thöùc uoáng phaûi ñaày traøn, phuû pheâ môùi laø daáu hieäu sung
tuùc trong naêm môùi. Ngaøy muøng moät teát khoâng ñöôïc
queùt nhaø, khoâng ñöôïc laøm naëng, khoâng ñöôïc noùi to,
khoâng ñöôïc caõi vaõ... Coù leõ caùi yeân aû ñoù ñaõ qua roài.
Naêm nay, toâi öôùc muoán ñoùn Teát vôùi moät phong caùch
môùi: giaûm bôùt nhöõng chi tieâu, aên uoáng, may maëc vaø
hôn nöõa, vaän ñoäng nhöõng baïn beø, ngöôøi thaân giaûm bôùt
nhöõng chi tieâu khoâng caàn thieát, ñeå öôùc gì vôùi soá tieàn nhoû
nhoi goùp laïi, chuùng toâi coù theå giuùp cho ai ñoù sôùm ñöôïc
veà queâ vui teát cuøng gia ñình.


NHÌN DOØNG NGÖÔØI TAÁP NAÄP ÑI
SAÉM TEÁT, VEÀ XUM HOÏP VÔÙI GIA
ÑÌNH, TOÂI THAÁY COØN BIEÁT BAO


NGÖÔØI VAÃN COØN ÑANG LONG
ÑONG VÔÙI ÑOÀNG TIEÀN BAÙT


GAÏO... TOÂI ÖÔÙC MUOÁN ÑOÙN TEÁT
VÔÙI MOÄT PHONG CAÙCH MÔÙI:
GIAÛM BÔÙT NHÖÕNG CHI TIEÂU


ÑEÅ COÙ THEÅ GIUÙP AI ÑOÙN SÔÙM
ÑÖÔÏC VEÀ QUEÂ AÊN TEÁT.


Keû naøo khoâng
chòu ñöïng ñöôïc


ñau khoå trong
tình yeâu thì
khoâng xöùng


ñaùng ñeå höôûng
haïnh phuùc cuûa


tình yeâu.


A.V.
Sukhomlinski


Baøi vieát:


HUYEÀN TRAÂM


Ñ
oùn


Te
át


Daùng Xuaân taïi Taân Haø - Baûo Loäc




THEÁ MAØ LÔØI CHUÙA CÖÙ
AÂM VANG “ANH EM LAØ
AÙNH SAÙNG CHO TRAÀN
GIAN... LAØ MUOÁI CHO
ÑÔØI... LAØ MEN TRONG
BOÄT.” BAÛN CHAÁT CUÛA
NGÖÔØI KI-TOÂ HÖÕU LAØ
ÑAÂY !


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 13


Haèng naêm, vaøo khoaûng thaùng 10, taïi khu vöïc Shuswap, tænh British Columbia, Canada, ngöôøi daân coù dòp chöùng kòp haøng trieäu con
caù hoài ñoû bôi ngöôïc doøng bieån trôû veà thöôïng nguoàn
soâng Adam. Thaät kyø laï! Caù hoài ñoû sinh ra ôû nöôùc
ngoït, ñeán khi lôùn, chuùng theo doøng chaûy veà bieån lôùn
vuøng vaãy, nhöng ñeán muøa sinh saûn, töøng ñaøn, töøng
ñaøn caù hoài luõ löôït trôû veà nhaø, nôi meï chuùng ñaõ choïn
ñeå sinh ra chuùng, vaø nay chuùng laïi choïn ñeå sinh con
cuûa mình. Ngöôïc doøng nöôùc chaûy xieát suoát haønh trình
500km daøi daèng daëc vôùi bao khoù khaên, cuoái cuøng, caù
hoài ñoû cuõng ñaõ trôû laïi queâ höông vaø khoâng ít con sau
khi vöôït caïn ñaõ cheát vì ñuoái söùc. Chuùng chaáp nhaän
hy sinh chính mình ñeå loäi ngöôïc doøng, soáng ñuùng vôùi
baûn chaát cuûa mình laø caù hoài ñoû!


“Ngöôïc doøng” – moät cuïm töø khoâng xa laï maø cuõng
chaúng giaûn ñôn. Côù gì phaûi loäi ngöôïc doøng cho nhoïc
nhæ? Cöù xuoâi doøng coù phaûi deã hôn khoâng?


Quaû thaät, cuoäc soáng hoâm nay chaúng thieáu thöù gì,
muoân maøu muoân veû, haáp daãn ñeán meâ hoàn, bao môøi
moïc, quyeán ruõ khoù choái töø, höôûng thuï thích hôn laø hy
sinh vaø daâng hieán... Theá maø Lôøi Chuùa cöù aâm vang
“Anh em laø aùnh saùng cho traàn gian... laø muoái cho
ñôøi... laø men trong boät”. Baûn chaát cuûa ngöôøi Kitoâ höõu
laø ñaây! Giaù trò cuoäc ñôøi laø ñaây!


“Nhöng maø...”. Chöõ “nhöng maø” ôû ñaây luoân xen vaøo
ñeå cuoäc ñôøi ngöôøi Ki-toâ höõu ñöôïc thaêng hoa. Ñeå laø
ngöôøi ñuùng nghóa, ñeå laø Ki-toâ höõu ñuùng chaát, hoï vaãn
ñöôïc môøi goïi loäi “ngöôïc doøng” giöõa nhöõng xuoâi doøng


cuûa thôøi ñaïi, haàu bieån
ñôøi khoâng kòp vuøi laáp hoï
baèng nhöõng côn soùng
ñam meâ, ích kyû, höôûng
thuï...


y Ngöôïc doøng laø tìm
veà thöôïng nguoàn, nôi
mình ñaõ phaùt xuaát,
ñeå tìm laïi caên tính ñôøi
mình.


y Ngöôïc doøng laø daùm
noùi lôøi chaân lyù, duø coù
bò ngöôøi gheùt boû vì ñaõ


daùm noùi thaúng, noùi thaät,...


y Ngöôïc doøng laø daùm laøm theo löông
taâm chaân chính ñoøi hoûi, daãu nhö theá
coù thieät thoøi, thua thieät, ...


y Ngöôïc doøng coù nghóa laø choïn ñieàu
Chuùa muoán. Ñieàu Chuùa muoán thöôøng
khaùc xa vôùi yù rieâng cuûa baûn thaân, laøm
mình caûm thaáy meät moûi, thaáy maát
maùt vaø laém luùc thaáy con ñöôøng phía
tröôùc sao môø mòt, meânh moâng,...


y Ngöôïc doøng laø haønh trình lieân læ cuûa
ngöôøi moân ñeä Chuùa Ki-toâ vì mang
trong mình baûn chaát “laø men, laø
muoái, laø aùnh saùng” cho traàn gian. Theá
nhöng, vôùi haønh trình loäi - ngöôïc - ñaày
- ngöôïc - ñôøi ñoù, ngöôøi moân ñeä cuûa
Chuùa ñaõ neân nhö moät daáu chaám hoûi
khieán ngöôøi khaùc phaûi thaéc maéc töï
hoûi vaø suy tö; nhö moät daáu chaám than
ñeå loøng ngöôøi döøng laïi nhìn vaøo chính
mình; vaø cuõng nhö moät daáu ba chaám
môøi goïi ñeå haønh trình loäi ngöôïc khoâng
bao giôø keát thuùc...


Daùm “ngöôïc doøng” laø moät hoàng aân ñaëc
bieät Chuùa daønh cho nhöõng ngöôøi thaønh
taâm thieän chí, trong ñoù coù baïn vaø toâi.
Vaø baïn haõy tin ñieàu naøy: baïn khoâng “loäi
ngöôïc doøng” moät mình...


TRANG BAÏN TREÛ


Tình baïn ñoøi
hoûi söï thoâng


caûm saâu xa giöõa
nhöõng ngöôøi baïn


. Neáu khoâng ,
tình baïn khoâng


theå naûy sinh
hoaëc toàn taïi.


T. Phan-xi-coâ
Sa-leâ


Baøi vieát:


QUYØNH ANH
FMA


N
G


Ö
Ô


ÏC
DO


ØN
G


Ñaùnh baét caù Hoài Ñoû taïi Pasagshak




Baøi vieát:


TRÍ HIEÁU


SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 14


Toâi hay trieát lyù, nghóa laø caùi gì cuõng phaûi coù lyù, coù leõ. Toâi aên hay khoâng aên, toâi chôi hay khoâng chôi, toâi laøm hay khoâng
laøm... taát caû ñeàu phaûi coù lyù do haún hoøi, ñoâi
khi toâi cöôøi khaåy ñaùm baïn “nheách nhaùc” deã
daøng chaïy theo nhöõng gì ngöôøi khaùc ñeà cao.
Toâi cho mình thuoäc loaïi “quyù hieám” vì ít nhaát
bieát “tö duy” veà cuoäc soáng. Ñaùm baïn gaùi tuy
vaãn choïc toâi gaøn dôû, nhöng chính hoï laïi bò toâi
“huùt hoàn” veà nhöõng lyù leõ gaøn dôû aáy.


Löôùt web, toâi boãng giaät mình vì nhöõng “haøng
ñoäc” trong loaøi ngöôøi nhö toâi khoâng hieám, neáu
khoâng noùi laø coøn “ñoäc” hôn toâi vì ñoä thaâm
nieân, vì söï quaû caûm, nhaát laø chieàu saâu cuûa
choïn löïa, ñeán noãi “caùi lyù soáng” aáy trôû neân taát


TOÂI THIEÁT NGHÓ MOÃI NGÖÔØI ÑEÀU
COÙ TRIEÁT LYÙ SOÁNG CHO RIEÂNG
MÌNH. NHÖNG DUØ COÙ TRIEÁT LYÙ
THEÁ NAØO ÑI NÖÕA, MAÃU SOÁ CHUNG
CHO MOÄT TRIEÁT GIA CHAÂN CHÍNH
LUOÂN LAØ SOÁNG COÙ YÙ NGHÓA,
SOÁNG ÑEÏP VÔÙI NOÃ LÖÏC GOÙP CHO
ÑÔØI MOÄT ÑIEÀU GÌ ÑOÙ HÖÕU ÍCH.


Trieát gia
cuûa toâi


Doøng soâng Höng Bình - Hueá




nhieân, töï taïi. Nhöõng con ngöôøi aáy laïi thaâm traàm quaù ñoãi
khieán traùi tim cao ngaïo cuûa toâi phaûi cuùi xuoáng. Toâi khaùm
phaù ra: theá giôùi naøy ñaâu chæ coù mình toâi! Vaø thöïc söï trieát
lyù soáng cuûa toâi so ra coøn non nôùt, thieån caän quaù.


Caùi lyù soáng thöù nhaát toâi baét gaëp nôi baø giaùo Leâ Hieàn Ñöùc,
77 tuoåi, taïi Haø Noäi. Tin ñaêng treân Vieät Baùo. Baø coù laån
thaån khoâng khi daán thaân vaøo nhöõng chuyeän maø ngöôøi ta
cho laø “vôù vaån”? ÔÛ tuoåi gaàn ñaát xa trôøi nhö baø, leõ thöôøng
ngöôøi ta daønh thôøi gian ñeå an höôûng tuoåi giaø, nhöng Baø
laïi mang trong loøng noãi baên khoaên cuûa “tuoåi gaùnh vaùc
sôn haø”: ñoù laø choáng laïi baát coâng vaø tieâu cöïc. Haøng ngaøy
vôùi thuùng xoâi rong ruoåi kieám soáng, baø töï lo cho baûn thaân,
ñoàng thôøi khoâng queân daønh thôøi gian ñeå ñaáu tranh cho
quyeàn lôïi cuûa ngöôøi khaùc. Toâi ngaïc nhieân vì chæ laø moät
thöôøng daân, nhöng baø laïi nhaän ñöôïc nhieàu ñôn xin gi-
uùp ñôõ töø nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, nhöõng ngöôøi bò oan
öùc. Toâi cuõng neå phuïc baø vì khoâng quaûn ngaïi choán quan
tröôøng ñeå can thieäp cho ngöôøi khaùc, vôùi nieàm tin khoâng
nao nuùng raèng “coâng lyù seõ chieán thaéng”. Nhaéc ñeán teân
baø, coù theå coù ai ñoù mæa mai cho raèng baø laø “laån thaån”.
Nhöng ñoù laø caùi “laån thaån” maø nhieàu ngöôøi khoâng daùm.
Caùi “laån thaån” maø bieát bao ngöôøi phaûi “nhaém maét laøm
ngô” nhöng baø thì khoâng cam chòu. Baø coù caùi “laån thaån”
maø xaõ hoäi ñang raát caàn vì nhôø noù maø ñôøi soáng con ngöôøi
môùi coù theå trôû neân toát hôn.


Trong môù trieát lyù cuûa mình, toâi öôùc gì cuõng coù ñöôïc moät
chuùt “laån thaån” cuûa baø.


Caùi lyù soáng thöù hai maø toâi neå phuïc, ñoù laø hình aûnh cuûa
oâng cuï hôn 30 naêm thaàm laêng vôùi soït raùc cuûa keânh ñen.
Tin ñaêng trong Vn Express.net. OÂng khoâng coøn treû, 71
tuoåi roài coøn gì. OÂng teân laø Phaïm Vaên Taân, nhöng ñöôïc goïi
vôùi bieät danh “oâng möôøi soït”, vì moãi ngaøy oâng ñeàu vôùt
ñaày möôøi soït raùc treân con keânh caïnh nhaø oâng. Con keânh
ñen boác muøi hoâi thoái, vì bieát bao raùc röôûi thaûi ra moät caùch
voâ toäi vaï. Con keânh baây giôø hoaøn toaøn khaùc vôùi hình aûnh
con keânh thô moäng maø oâng vaãn giöõ laïi trong taâm hoàn
suoát maáy chuïc naêm qua. OÂng keå: caùch ñaây maáy chuïc
naêm con keânh naøy thô moäng laém vaø trong laønh nhö con
keânh trong baøi haùt “Con keânh xanh xanh” cuûa nhaïc syõ
Vaên Cao. Chieàu chieàu oâng vaãn cuøng vôï ñi daïo hay ngoài
caâu caù beân bôø keânh. Vaäy maø ngaøy nay, con keânh ngaøy ñaõ
teä nhö theá ñoù. Ngöôøi keùo veà ôû quanh con keânh ngaøy moät
ñoâng nhöng chaúng ai nghó ñeán vieäc baûo veä noù. Noù ñaõ trôû
thaønh moät caùi “buïng raùc”. Thöông con keânh trong xanh,
hai vôï choàng oâng naûy ra yù ñònh vôùt raùc, vôùi hy voïng “cöùu
soáng” ñöôïc noù. Nhöng “löïc baát toøng taâm”. Raùc thaûi ra
ngaøy caøng nhieàu ñeán noåi hai vôï choàng oâng khoâng sao vôùt
xueå. Hôn ba muôi naêm vôùt raùc, oâng caûm thaáy noù nhö moät
phaàn cuoäc soáng cuûa mình, maëc cho ngöôøi noùi ra noùi vaøo,


nhöng oâng quan nieäm: ñoù chính laø moät chuùt gì ñoù coù
ích maø oâng coù theå goùp cho ñôøi.


Toâi laëng ngöôøi khi nghe taâm söï raát ñeïp cuûa oâng ghi
treân baûn tin: Cöù moãi laàn oâng vôùt ñöôïc moät môù raùc leân
bôø laø doøng nöôùc ñen nhö nhôùt laïi soâi suïc leân roài nheï
nhaøng xuoâi chaûy qua chieác coáng vöøa ñöôïc khôi thoâng.
OÂng cuï noùi “Ñoù thaáy thích chöa, nöôùc laïi chaûy ñöôïc
roài”.


Trong môù trieát lyù soáng cuûa toâi, toâi öôùc mô coù nieàm vui
hoàn nhieân maø thaâm traàm nhö oâng.


Caùi lyù soáng thöù ba toâi ñoïc treân Vn Espress.net mang
töïa ñeà Nöõ giang hoà trôû thaønh khaéc tinh HIV/AIDS.
Chò ñöôïc goïi laø “khaéc tinh cuûa Sida” nhöng thaät oaùi
aêm, chò mang trong mình chính caên beänh theá kyû aáy.
Ngaøy chò nhaän ñöôïc tin mình bò nhieãm HIV töø choàng,
moïi thöù nhö suïp ñoå tan taønh. Chò khoùc raát nhieàu vaø
muoán tìm ñeán caùi cheát. Nhöng nghó ñeán hai con nhoû,
chò khoâng ñaønh loøng. Chò töï nhuû: mình phaûi soáng ñeå
lo cho con, phaûi laøm ñieàu gì ñoù yù nghóa hôn. Vöôït qua
moïi trôû ngaïi, chò ñaõ trôû thaønh moät tình nguyeän vieân
nhieät tình cuûa nhoùm Tình nguyeän vì beänh nhaân nhieãm
HIV. Chò ñeán vôùi hoï baèng taát caû taám loøng ñeå chia seû,
ñoäng vieân vaø naâng ñôõ hoï veà maët tinh thaàn, chaêm soùc
hoï nhöõng luùc nguy kòch. Raát nhieàu ngöôøi tìm ñöôïc
nguoàn an uûi lôùn lao, moät ñoäng löïc soáng maïnh meõ nôi
chò. Chò ñaõ ñem ñeán cho hoï nhöõng tia hy voïng quyù giaù
giöõa côn tuyeät voïng. Taát caû ñieàu aáy trôû thaønh nieàm vui
cho chò. Coù leõ chính nhôø nhöõng nieàm vui cao caû aáy maø
duø mang trong mình vi-ruùt HIV suoát hôn 15 naêm, chò
vaãn maïnh khoûe vaø bình an voâ söï. Ngöôøi ta goïi chò laø
“khaéc tinh cuûa sida” caû veà nghóa ñen laãn nghóa boùng.


Trong noãi khoù khaên rieâng, toâi öôùc mong mình coù nghò
löïc soáng maïnh, soáng ñeïp nhö chò.


Toâi thieát nghó moãi ngöôøi ñeàu coù trieát lyù soáng cho rieâng
mình. Nhöng duø coù trieát lyù theá naøo ñi nöõa, maãu soá
chung cho moät trieát gia chaân chính luoân laø soáng yù
nghóa, soáng ñeïp vôùi noã löïc goùp cho ñôøi moät ñieàu gì ñoù
höõu ích. Toâi thaáy mình caàn tröôûng thaønh hôn trong lyù
töôûng soáng, khoâng coøn quay quaét vôùi caùi “rieâng toâi”,
nhöng öôùc mong mình daùm mang noãi baên khoaên cuûa
tha nhaân, bieát soáng “laõng maïn” vôùi nieàm hy voïng
töø nhöõng cöû chæ ñeïp, vaø soáng cho ngöôøi khaùc hôn laø
quanh quaån vôùi baûn thaân.


Toâi khoâng seõ baän taâm khi ai ñoù goïi mình vôùi nhöõng
bieät danh “chaúng gioáng ai”, toâi tin chính nhöõng caùi
“khoâng gioáng ai” ñoù coù theå thay ñoåi chuùt gì ñoù nôi
cuoäc soáng cuûa chính mình vaø ngöôøi khaùc.


TRANG BAÏN TREÛ


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 15


laøm töôi maùt laù phoåi cuûa baïn.
Chæ caàn baïn hít thôû.


Nieàm hy voïng
laø söùc maïnh ñeå yeâu cuoäc soáng
cho moãi ngaøy trong ñôøi baïn,
vaø cho ñeán vónh cöûu.


T. LASCONI


Hy Voïng Nieàm hy voïng laø caùnh cöûa soå maø moãi buoåi saùng
môû ra cho baïn moät ngaøy môùi.


Chæ caàn baïn môû caùnh cöûa soå ra thoâi.


Nieàm hy voïng
laø laøn khoâng khí trong laønh


mang laïi nguoàn döôøng khí trong laønh




SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 16


vì caùnh ñieàu ñoøi
vöôn leân cao maõi,
khoâng döøng.
Nhöõng ñöùa nhoû
tieáp daây theâm


cho caùnh ñieàu thaân yeâu. Moät.
Hai... Moät caùnh dieàu, moät sôïi
daây. Caùnh ñieàu chaúng theå bay
löôïn vôùi hai sôïi daây. Caùnh ñieàu


cuoäc ñôøi chaúng theå bay cao neáu bò coät chaët bôûi
hai lyù töôûng.
Nhöõng ñöùa treû tieáp theâm daây cho caùnh dieàu.
Nhöng sao con dieàu cöù vuøng vaèng. Noù muoán
thoaùt khoûi sôïi daây ñang níu laáy. “Ñeå keä tao!”,
döôøng nhö caùnh dieàu muoán noùi theá. “Tao khoâng
caàn maøy ñaâu, sôïi daây! Tao muoán tung taêng töï
do. Trôøi loäng gioù ñuû ñeå naâng ñôõ tao. Sao maøy
laïi cöù ghì tao laïi!” Theá roài boãng moät tieáng “buïp”


khoâ khan vang leân. Cuoän daây boãng nheï teânh.
Caùnh ñieàu vuoät khoûi cuoän daây, bay vuùt. Caùnh
dieàu sung söôùng heùt to leân: “Theá laø töï do roài!”.
Heát moïi raøng buoäc vôùi sôïi daây. Nhöng kìa, chæ
maáy phuùt sau, caùnh dieàu bieán maát khoûi baàu trôøi
trong xanh ñeå laïi moät noãi buoàn thaám thía cho
thaèng Tö, thaèng Thaéng... Nghieät ngaõ rôi ruïng
laø phaàn soá cuûa caùnh dieàu ñaùng thöông ñoù. Söï
nghieät ngaõ rôi xuoáng seõ maõi maõi daønh cho caùnh
dieàu naøo muoán ñöôïc ‘thoaûi maùi’ baèng moïi giaù.
Nghieät ngaõ ñaùnh maát chính mình seõ daønh cho
nhöõng caùnh dieàu cuoäc ñôøi tìm loái thoaùt trong
phoùng tuùng.
Theá nhöng trong khi ñoù, coät chaët vôùi cuoän daây
chaéc, caùnh dieàu seõ vöôn cao xa maõi. Noù tung
taêng treân khoâng trung, cho löôïn beân phaûi, roài beân
traùi, vaø ñoâi khi coøn loän moät voøng khieán cho baøn
tay caàm daây nhö chuøng xuoáng. Tuy nhieân, roài
moïi söï vaãn bình yeân trôû laïi. Caùnh dieàu gaén chaët
vôùi cuoän daây noái lieàn trôøi vôùi ñaát. Caùnh dieàu cöù
theá maø ñi tôùi nhöõng trôøi xa laéc lô, ñaày baát ngôø,
trong nieàm vui söôùng cuûa boïn treû.
Theá ñaáy, ñeå tung taêng bay treân baàu trôøi trong
xanh, caùnh dieàu cuoäc ñôøi phaûi luoân gaén chaët vôùi
sôïi daây beàn vöõng vaø sôïi daây beàn vöõng chæ coù moät
maø thoâi. Caùnh ñieàu cuoäc ñôøi seõ hoaøn thaønh ñònh
meänh haïnh phuùc cuûa mình khi ñính keát vôùi SÔÏI
DAÂY GIAO ÖÔÙC MÔÙI VAØ VÓNH CÖÛU.


Vaøo moät thôøi maø chöa coù
nhöõng games
online, boïn treû
con trong xoùm
cuøng nhau taïo
neân nhöõng muøa
chôi ñeå giaûi trí
nhö muøa chôi
quay, muøa baét
deá, muøa thaû
dieàu...
Chôi Thaû Dieàu
ñaõ töøng laø moät
nhöõng troø chôi
mang tính daân
gian cuûa tuoåi thô
vaø nieân thieáu. Treân baàu trôøi loäng
gioù cuûa moät buoåi chieàu naéng
ñeïp ngoaøi caùnh ñoàng, nhöõng
caùnh dieàu nhieàu maàu saéc tha hoà
chao löôïn nhö khoâng heà bieát moûi meät laø gì.
Nhöõng caùnh dieàu ñoù cuõng ñaõ ñoïng laïi thaønh
nhöõng kyû nieäm ñeïp cuûa moät thôøi maø khoù ai coù
theå queân. Caùnh dieàu khoâng chæ laø moät kyû nieäm
cuûa quaù khöù, nhöng coøn laø bieåu tröng cho cuoäc
ñôøi cuûa moãi ngöôøi.
Ban ngaøy, sau khi hoïc veà, boïn treû hì huïc töï
mình laøm laáy nhöõng caùnh dieàu nhoû ñeå ñeán
chieàu coù theå ruû nhau ñi thaû dieàu. Gia caûnh ñöùa
naøo khaù hôn thì coù theå kieám ñöôïc nhöõng loaïi
giaáy saëc sôõ hay toát hôn. Moãi caùnh dieàu mang
moãi saéc veû y nhö moãi ñöùa treû vaäy: thaèng Minh
maäp, thaèng Thaéng gaày, thaèng Tö vòt thoø loø muõi
xanh... Moãi ñöùa moät caùnh dieàu, y nhö moãi ñöùa
moät cuoäc ñôøi.
Chieàu ñeán, khi trôøi nhaït naéng, nhöõng ñöùa treû ôùi
nhau ra ñoàng. Chuùng giuùp nhau laøm cho nhöõng
caùnh ñieàu bay leân theo töøng ñôït gioù. Chuùng böïc
doïc ra maët khi caùnh dieàu khoâng chòu theo söï
ñieàu khieån cuûa chuùng vaø ñaâm nhaøo xuoáng ñaát
vì khoâng giöõ ñöôïc thaêng baèng hoaëc chöa nhieàu
gioù. Traùi laïi, boïn treû reo leân khi caùnh dieàu löôùt gioù
bay vuùt leân baàu trôøi cao. Khoâng möôïn ñeán gioù
loäng, caùnh dieàu seõ töø töø rôi xuoáng. Chieàu khoâng
loäng gioù, thì chaû ai buoàn thaû dieàu caû. Vöôn theo
söùc gioù, caùnh dieàu bay xa vaøo vuøng trôøi xanh,
mang theo troïn caû nhöõng mô öôùc cuûa tuoåi thô.
Caùnh dieàu cuoäc ñôøi cuûa moãi ngöôøi cuõng theá.
Noù khoâng vöôn cao ñöôïc neáu khoâng coù nhöõng
öôm moäng cao xa. Laøm ngöôøi khoâng coù ñoäng
cô soáng thì roài seõ ra sao? Ñoäng cô khieán cuoäc
ñôøi löôùt bay. Tuoåi treû leân ñöôøng theo nieàm hy
voïng. Baàu trôøi trong xanh nhö vaãy goïi caùnh dieàu
tuoåi treû bay cao vôùi nhöõng lyù töôûng.
Caùnh dieàu bay cao boãng chao ñaûo. Ñaùm treû
voäi giuùp nhau giaät dieàu. Chuùng thaû theâm daây,


Ñeå bay cao treân
baàu trôøi trong
xanh, caùnh
dieàu cuoäc ñôøi
phaûi luoân gaén
chaët vôùi moät sôïi
daây beàn vöõng:
sôïi daây Giao
öôùc Môùi vaø
Vónh Cöûu.


Baøi vieát:


VAÊN AM
SDB


TRANG BAÏN TREÛ


Haõy cho heát
nhöõng gì baïn


nhaän ñöôïc .Vaø
haõy laéng nghe
tieáng goïi cuûa
loøng thöông


xoùt .Ñöøng nghó
raèng caùi ít oûi


baïn cho ñi laø to
lôùn, vaø caùi to
lôùn baïn nhaän
ñöôïc laø ít oûi.


Phoebe Vary


tuoåi
thô


Don Bosco taïi Barcellona naêm 1886


CAÙNH DIEÀU




17NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10


Côn möa &
Nghieän caø pheâ, coù leõ theá cho neân hoâm naøo
khoâng coù caø pheâ, toâi thaät ueå oaûi. “Maïnh chöa
ñuû, phaûi ñuùng gu”, tít chöõ ghi treân hoäp caø pheâ
G7 Trung Nguyeân loâi cuoán söï chuù yù cuûa toâi. Chò
baùn haøng ñaõ quen vôùi caø pheâ YÙ “Cappucino”
toâi thöôøng mua, nhaéc kheùo: maïnh ñaáy, khoâng
bieát coù hôïp vôùi phaùi nöõ khoâng?


Mæm cöôøi, toâi ñaùp: thöû xem.


Cho vaøi gioït ñaéng treân moâi, nheï lieám laùp.
Tuyeät! Coù theå tænh taùo caû ngaøy maø laøm vieäc.


Caø pheâ, ngöôøi baïn ñoàng haønh ñaùng tin caäy
cuûa toâi, nhaát laø muøa thi, muøa laøm vieäc.


Thaùng 12, toâi leân xöù sôû “Caø”, tænh Laâm Ñoàng.
Taän maét nhìn thaáy caùc caønh caø pheâ xanh toát,
möôït maø, töøng naùch laù mang theo nhöõng
cuïm boâng traéng muoát, thôm löøng. Nhaém
maét, hít thôû laøn höông thôm, vöøa nghe baïn
keå veà nieàm vui, noãi buoàn cuûa keû troàng Caø.


- Hoa caø pheâ môùi nôû, sau 3,4 giôø nöõa möa
thì toát. Coøn neáu möa baây giôø thì traéng tay.


- Theá aø?!


Ngöôùc nhìn baàu trôøi maây naëng naëng. Boãng
aùi ngaïi. Tröôùc giôø, ôû thaønh phoá, chaúng ñeå
yù chuyeän möa, naéng. Coù chaêng chæ laø möa
thì phieàn toaùi, thì ngaäp ñöôøng, chöù ñaâu aûnh
höôûng ñeán ñoàng löông thaùng.


Buoåi saùng, ngoài nhaáp nhaùp töøng gioït caø pheâ,
laëng nghe caû töøng gioït khaéc khoaûi cuûa keû laøm
vöôøn, töøng gioït hy voïng cho möa ñeán ñuùng
heïn, töøng gioït vui – buoàn cuûa muøa thu hoaïch.
Ai baûo chæ kyõ thuaät taân tieán, söï thoâng minh
laø ñuû. Phaän ngöôøi coøn coù moät khoaûng choâng
cheânh, ôû ñoù, con ngöôøi caàn moät baøn tay naâng
ñôõ.


Trong ly caø pheâ khoâng chæ laø maïnh, laø ñuùng
gu, nhöng coøn laø söï can thieäp yeâu thöông
cuûa Ñaáng Quan Phoøng. Chôït thaáy voâ cuøng yù
nghóa, voâ cuøng ñeïp ngaøy muøng ba teát, moïi
ngöôøi quaây quaàn beân baøn thôø vôùi maâm quaû,
hoï caàu aân, caàu phuùc, caàu cho möa thuaän gioù
hoaø.


caây caø pheâ


Hoa Caø Pheâ


Baøi vieát:


VOÂ AÛNH




LIEÄU COÙ ÑAÙNG SOÁNG LAØM NGÖÔØI
KI-TOÂ HÖÕU KHOÂNG? CAÂU TRAÛ LÔØI


SEÕ TUØY VAØO SÖÏ CHOÏN LÖÏA CUÛA
MOÃI NGÖÔØI TRÖÔÙC THIEÂN CHUÙA


VAØ ÑÖÙC GIEÂ-SU KI-TOÂ


Noùi nhau nghe
ñaïo hay khoâng ñaïo


Thöôøng ngaøy trong caùc xöù ñaïo, ta hay nghe chuyeän ngöôøi naøy hoûi ngöôøi kia “coù ñaïo hay khoâng coù ñaïo”. Ngoân ngöõ bình daân
naøy xem ra giuùp ta phaân bieät ngöôøi tin Chuùa hay
ngöôøi khoâng hoaëc chöa tin. Trong thöïc teá, nhieàu
ngöôøi trong chuùng ta ñaõ coù kinh nghieäm veà söï
phaân bieät raïch roøi giöõa “vieäc ñaïo” vaø “vieäc ñôøi”,
hoaëc caû söï “phaân bieät ñoái xöû” theo nhieàu höôùng
khaùc nhau giöõa “ngöôøi coù ñaïo” vaø “ngöôøi khoâng
coù ñaïo” hoaëc “keû ngoaïi ñaïo” vaø “keû theo ñaïo”.
Kinh nghieäm ñau thöông cuûa nhöõng ngöôøi Kitoâ
höõu trong lòch söû bao nhieâu theá kyû nay taïi caùc
ñòa phöông, vaø gaàn ñaây nhaát khi traøo löu “baøi
kitoâ giaùo” ôû moät soá nôi treân theá giôùi ñang gia
taêng moät caùch ñaùng keå, thì cuõng chính laø ñieàu
khieán nhieàu ngöôøi suy nghó: Hieåu theá naøo veà ñaïo
vaø Laøm ngöôøi “coù ñaïo” thì ñöôïc ích chi?


Taùc giaû Hoà Ngoïc Ñöùc trong Töï ñieån Tieáng Vieät


online maø ta coù theå tìm thaáy treân internet
baøn ñeán chöõ “Ñaïo” vôùi caùc yù nghóa nhö sau:
laø ñôn vò haønh chính thôøi xöa, töông ñöông
vôùi tænh ngaøy nay; laø töø duøng ñeå chæ töøng ñôn
vò caùnh quaân lôùn haønh ñoäng ñoäc laäp, ví duï:
moät ñaïo quaân; laø töø duøng ñeå chæ töøng ñôn
vò vaên kieän quan troïng cuûa vua chuùa, ví duï:
caùc ñaïo saéc phong thaàn. Veà yù nghóa mang
tính trieát hoïc, “ñaïo” muoán noùi ñeán ñöôøng loái,
nguyeân taéc maø con ngöôøi coù boån phaän giöõ gìn
vaø tuaân theo trong cuoäc soáng xaõ hoäi (thöôøng
theo quan nieäm cuõ, hoaëc trong tuïc ngöõ, ca
dao): ñaïo laøm ngöôøi, ñaïo vôï choàng; AÊn ôû cho
phaûi ñaïo; Coù thöïc môùi vöïc ñöôïc ñaïo. Caùc yù
nghóa khaùc nöõa veà “Ñaïo”: noùi veà noäi dung hoïc
thuaät cuûa moät hoïc thuyeát ñöôïc toân suøng ngaøy
xöa: Tìm thaày hoïc ñaïo. Meán ñaïo thaùnh hieàn;
noùi ñeán moät toå chöùc toân giaùo: Ñaïo Phaät, Ñaïo
Thieân Chuùa.


Ngöôøi Coâng giaùo noùi ñeán Ñaïo (Ñi ñaïo, theo
Ñaïo, trôû laïi Ñaïo...) nhö moät heä thoáng cuûa Ñöùc
Tin vaø thöïc haønh luaân lyù, cung caùch haønh xöû
theo nieàm tin cuûa mình. Chuyeän “coù ñaïo hay
ngoaïi ñaïo” cuûa moät caù nhaân, xeùt veà maët xaõ
hoäi vaø vaên hoùa, phaàn naøo lieân quan ñeán gia
ñình, neàn giaùo duïc ñöôïc thuï höôûng vaø boái


Khoâng phaûi taát
caû nhöõng ngöôøi


cöôøi vôùi ta ñeàu laø
baïn cuõng khoâng


phaûi taát caû
nhöõng ngöôøi laøm
ta böïc mình ñeàu
laø keû thuø cuûa ta.


Ngaïn ngöõ
Moâng Coå


Baøi vieát:


AN PHONG
SDB


SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 18




caûnh xaõ hoäi (con nhaø “ñaïo goác”, soáng trong xöù ñaïo toaøn
toøng...). Chuyeän “theo ñaïo” hoaëc “boû ñaïo”, thì laïi lieân
quan nhieàu ñeán löïa choïn caù nhaän vì moät lyù do naøo ñoù
rieâng tö veà yù nghóa cuoäc soáng, veà giaù trò cöùu roãi, hay
thaäm chí lieân quan ñeán caû nhöõng toan tính vaät chaát,
hoaëc vì “sôï” söï phieàn toaùi vaø bò raøng buoäc bôûi caùc luaät leä
luaân lyù, (Ñi ñaïo coù gaïo maø aên, boû ñaïo seõ ñöôïc leân chöùc
hay ñöôïc “töï do” ly dò, ngöøa thai, phaù thai ...).


Coù khoâng ít tröôøng hôïp “theo ñaïo” vì caûm tình vôùi ngöôøi
coù ñaïo, vì loøng toát, göông saùng cuûa hoï hoaëc ñöôïc söï giuùp
ñôõ cuûa moät toå chöùc toân giaùo trong tröôøng hôïp khoù khaên,
sau ñoù môùi tìm hieåu saâu xa hôn veà giaùo lyù vaø tìm thaáy
nieàm tin. Caùch töông töï, chuùng ta coù theå hieåu lyù do vì
sao maø ngöôøi ta “gheùt” ñaïo, hoaëc “khoâng thích”chuyeän
ñaïo, hoaëc “coù aùc caûm” vôùi moät toân giaùo naøo ñoù. Nguyeân
nhaân duø raát ña daïng, nhöng xeùt cho cuøng hay bò döøng
laïi ôû chuyeän caûm xuùc, hoaëc chæ vì moät kinh nghieäm nhoû,
moät töông quan tieâu cöïc naøo ñoù veà con ngöôøi, hay vôùi toå
chöùc toân giaùo ôû ñòa phöông.


Ñeå hieåu veà moät toân giaùo vaø coù khaû naêng ñaùnh giaù hay trôû
neân thuaàn thuïc trong vieäc thöïc haønh moät toân giaùo ñoøi hoûi
phaûi coù moät söï tieáp caän vaø hieåu bieát nhaát ñònh. Chuyeän
veà Ñöùc Tin trong Ñaïo laïi caàn ñöôïc hieåu ôû moät ñieåm khaùc
bieät nöõa: chöa haún bieát heát caùc ñieàu veà Ñaïo laø coù loøng
tin maïnh meõ; vaø ñeå tin, nhieàu khi khoâng caàn phaûi ñôïi cho
ñeán khi bieát heát thaáu ñaùo moïi söï, keå caû maàu nhieäm sieâu
nhieân trong Ñaïo. Theâm vaøo ñoù, vì ñoái töôïng toái thöôïng
cuûa nieàm tin Ñaïo laø Thöôïng ñeá, maø Ngaøi laïi tröøu töôïng
vaø cao vôøi quaù so vôùi ngöôøi phaøm maét thòt, neân con
ngöôøi caàn nôi Ngaøi moät söï hieän dieän vaø moät caên tính höõu
hình ñeå thieát laäp töông quan vôùi mình. Vôùi con ngöôøi, duø
Ngaøi laø ai, oâng Trôøi, oâng Buït, Phaät, Chuùa, Thaùnh Thaàn
Thieân Ñòa..., thì cuõng phaûi ñöôïc caù vò hoùa trong töông
quan vôùi ta baèng moät teân goïi, nhö moät “ai ñoù”, “moät
Ñaáng” cho toâi tieáp caän.
Bôûi theá cuõng hôi nhaäp
nhaèng kieåu noùi “ñaïo
naøo cuõng laø ñaïo”, “coù
ñaïo hay khoâng ñaïo cuõng
vaäy, soáng toát laø ñöôïc”.
Moãi chuùng ta seõ soáng
vaø ñònh höôùng cuoäc
ñôøi mình theo khuoân
maãu moät “Ai ñoù”, moät
chaân lyù “cho toâi”, moät
tö töôûng chuû ñaïo “cho
anh”, moät caên tính, moät
caù nhaân troïn veïn chöù
khoâng phaân maûnh giöõa
yeâu vaø gheùt, hieåu bieát
vaø tin töôûng, nieàm tin vaø
haønh ñoäng, vaät chaát vaø
tinh thaàn...


Trôû laïi vôùi suy tö cuûa
chuùng ta, nhöõng ngöôøi kitoâ höõu, caâu hoûi ñöôïc gôïi ra laø
lieäu coù ñaùng soáng laøm ngöôøi kitoâ höõu khoâng? Caâu traû
lôøi seõ lieân quan ñeán suy nghó vaø löïa choïn cuûa moãi ngöôøi
trong töông quan vôùi Thieân Chuùa, vaø caùch ñaëc bieät, qua
Chuùa Gieâ-su, söï hieän dieän höõu hình vaø caù vò cuûa Thieân
Chuùa vôùi con ngöôøi (theo ngoân töø thaàn hoïc: Ngoâi Lôøi
Nhaäp theå, Emmanuel – Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng ta).


Trong thôøi ñaïi vaên minh, xem ra vôùi nhieàu ngöôøi, “hôi
khoù” ñeå tin Chuùa vaø khoù ñeå soáng vôùi Chuùa nhö söï
löïa choïn sau cuøng vaø treân heát moïi söï khaùc. Khoâng
coù Chuùa coù leõ deã soáng hôn, vì ngöôøi ta “ñöôïc pheùp
laøm ñöôïc taát caû moïi söï” (Dostoevskij). Tin vaøo Chuùa,
nhieàu khi phaûi soáng maõi trong troø chôi ñaùnh cöôïc
nieàm tin veà “cuoäc soáng vónh haèng” maø phaàn thöôûng
vaø vieäc thaéng baïi khoù ai löôøng. Tuy theá, vieäc caù cöôïc
naøy laïi thuù vò, nhö suy nghó cuûa Pascal: Coù theå ñôøi naøy
anh höôûng thuï moät chuùt thuù vui vaät chaát coøn toâi thì
hôi “daïi” vì chæ nghó ñeán ñôøi sau maø hy sinh vaø goø boù
trong ñaïo ñöùc. Maø roát cuoäc, neáu chaúng coù söï soáng
vaø phaàn thöôûng ñôøi sau thì anh vaø toâi gioáng nhau:
chaúng ai ñöôïc gì. Neáu baát ngôø coù Thieân ñaøng vaø phaàn
thöôûng ñôøi sau, thì toâi seõ ñöôïc moïi söï, coøn anh seõ
maát taát caû. Vaäy cuõng ñaùng ñeå ñaùnh cöôïc baây giôø.


Tuy nhieân, choïn soáng laøm ngöôøi kitoâ höõu khoâng phaûi
ñeå chôi troø ñaùnh caù naøy, vì chuùng ta bieát roõ ñaâu laø
söï nhoïc nhaèn cuûa kieáp nhaân sinh vaø ai laø ngöôøi coù
theå cho ta lôøi giaûi ñaùp cuøng giuùp ta tìm con ñöôøng
soáng. Nhaø Thaàn hoïc Reneù Latourelle noùi veà con ngöôøi
trong theá giôùi hoâm nay raèng hoï boû queân Thieân Chuùa,
döûng döng, höôûng laïc, duy vaät chaát, duy kyõ thuaät;
con ngöôøi cuûa chuû nghóa tieâu thuï, cuûa toân giaùo chæ
toân thôø veû ñeïp thaân xaùc vaø söï thaønh coâng hay danh
voïng; con ngöôøi “thieåu naêng” (handicaps) veà nieàm tin
vaø caûm thoâng...). Con ngöôøi caàn ñöôïc “giaûi maõ” nhôø
Ñöùc Kitoâ. OÂng vieát nhöõng doøng naøy: “Töï trong saâu
thaúm cuûa loøng mình, con ngöôøi ngaøy nay tìm kieám
nhö ñieân nhö daïi nhöõng gì coù theå cho hoï yù nghóa troïn
veïn veà cuoäc soáng, coâng vieäc, söï ñau khoå, söï coâ ñôn,
söï cheát. Tieáng maùy gaàm vang khoâng ñuû söùc ñeå boùp
ngheït caùc vaán naïn cöù chôø luùc buøng daäy vaø noåi leân lieân
tuïc trong loøng ngöôøi: Chuùng ta ñang ñi ñaâu? Chuùng


ta laø ai? Taïi sao chuùng
ta laïi hieän höõu treân coõi
ñôøi? Ngay caû khi nuùp
döôùi caùi maët naï cuûa söï
an toaøn, con ngöôøi vaãn
khoâng theå chaïy troán
caùc caâu hoûi naøy, bôùi
vì chuùng quaù saâu xa
vaø ñaõ trôû neân maùu thòt
cuûa hoï roài”.


Moät ai ñoù coù theå thoát
leân: Ñaïo laø moät vaán
naïn cho baûn thaân toâi,
vì sao toâi phaûi tin vaø
soáng nhö moät keû hôi
laï luøng trong maét moïi
ngöôøi. Haõy bình taâm!
Nhieàu ngöôøi khoâng
nhö baïn vaãn coøn trong
haønh trình vaát vaû tìm


kieám nieàm tin vaø vaãn chöa gaëp. Neáu Ñaïo coù theå laø
moät caâu traû lôøi cho nhieàu vaán ñeà khaùc cuûa baïn, vì baïn
tin raèng “chæ trong Thieân Chuùa vaø cuøng vôùi Ngaøi toâi
tìm thaáy söï bình an vaø yù nghóa troïn veïn cho cuoäc ñôøi
mình”, thì haõy taï ôn Chuùa, vì ñoù laø Hoàng aân maø Thieân
Chuùa muoán daønh cho con ngöôøi, vaø baïn laø ngöôøi may
maén!


TRANG BAÏN TREÛ


19NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10




ÑOAÛN KHUÙC XUAÂN


Xuaân veà mang chôû yeâu thöông,
Cho caây naåy loäc, cho vöôøn theâm hoa.
Taâm hoàn töôi môùi môû ra,
Ngaøy daøi thaùng roäng bao laø an vui.


Ñoùn xuaân caàu chuùc muoân ngöôøi,
Caêng troøn mô öôùc saùng töôi cuoäc ñôøi,
Höông thôm nhaân ñöùc raïng ngôøi,
Toûa lan khaép choán khaép nôi xa gaàn.


Cuøng Chuùa noái keát tình thaân,
Nhaän Ngaøi laø Chuùa - Muøa Xuaân mieân tröôøng,
Cuøng Ngaøi nhòp böôùc treân ñöôøng,
Moät naêm haïnh phuùc, thieân ñöôøng laø ñaây !


QUYØNH ANH, FMA


ÑEÏP QUAÙ NHÖÕNG BÖÔÙC CHAÂN


Nhöõng böôùc chaân ! Ñeïp quaù, nhöõng böôùc chaân!
Loäi suoái, treøo ñeøo, baêng ngaøn, vöôït bieån,
Tim höøng höïc löûa tình yeâu soát meán,
Mang Tin Möøng gieo vaõi khaép nhaân gian.


Böôùc chaân xöa, Gieâ-su töøng dong duoåi,
Xuoâi ngöôïc moïi mieàn Ngaøi ñaõ ñi qua,
Hieán thaân mình neân taám baùnh beû ra,
Laøm töôi môùi moïi nôi Ngaøi hieän dieän...


Vaãn coøn ñoù daáu chaân Ngaøi môøi goïi,
Maõi coøn ñaây bao nhaân chöùng Tin Möøng,
Haêng haùi leân ñöôøng phuïc vuï tha nhaân,
Nhö men muoái öôùp noàng ñôøi haïnh phuùc.


QUYØNH ANH, FMA


TIEÁNG GOÏI


Neáu nhö Thaøy ñaõ goïi,
Thaøy mong toâi ñöøng noùi chöõ “khoâng”,


Bieån khôi ñaâu coù meânh moâng,
Cuøng Thaøy seõ coù ngaøy caäp beán.


Don Bosco ngöôøi cha thöông meán,
Ñaõ saün saøng daâng hieán caû baûn thaân,


Duø bao soùng gioù gian truaân,
Vaãn giöõ troïn trong tim moät moái tình son saét.


Bieát bao laàn cha cöôøi trong nöôùc maét,
Chaúng bieát ñöôøng bieát höôùng veà ñaâu.


Traùi tim thoån thöùc khaån caàu,
Vôùi taâm tö troïn nieàm phoù thaùc.


Vôùi ngöôøi treû, tim cha luoân ca haùt,
Ñeå ngôïi khen tình Chuùa quan phoøng.


Loøng cha khaéc khoaûi öôùc mong,
Caùc con cha cuõng soáng nieàm tín thaùc.


Toâi nhaän ra trong tim ñieàu ñoåi khaùc,
Ngaøi ñaõ goïi toâi theá choã cho ngaøi,


Trôû neân ñoâi caùnh noái daøi,
OÂm troïn Gieâsu vaø ngöôøi treû.


THÒ QUYEÂN, FMA


SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 20


t h ô




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 9 21


TAÂN MAÕO 2011
MÖØNG XUAÂN


Xin kính chuùc
moïi thaønh phaàn
trong gia ñình
Sa-leâ-dieâng vaø


quyù ñoäc giaû


moät naêm môùi
an khang,


thònh vöôïng,
vôùi muoân phöôùc


laønh cuûa
Thieân Chuùa


Giaùm tænh SDB
Ban Bieân Taäp




Trong caùc chuyeän coå cuûa ngöôøi Do Thaùi hoài theá kyû thöù 18 coù caâu chuyeän moät chaøng thanh nieân noï muoán hoïc ngheà ñoùng moùng chaân ngöïa.
Voán saün coù trí thoâng minh vaø loøng chuyeân caàn, caäu
hoïc ngheà raát mau choùng. Caäu hoïc caùch caàm kìm,
caàm buùa vaø ñaäp saét v.v... Maõn thôøi gian hoïc ngheà,
caäu laïi coøn caùi may tìm ñöôïc vieäc laøm ngay taïi choã
ñoùng moùng ngöïa cuûa nhaø vua. Theá nhöng, taát caû taøi
ngheä cuûa caäu ñaõ trôû neân voâ ích bôûi vì caäu ñaõ khoâng
hoïc caùch ñoát loø löûa, laø yeáu toá caàn thieát vaø quan troïng
nhaát trong ngheà nghieäp cuûa caäu.


Caùc baïn thaân meán, caâu chuyeän treân ñaây cho chuùng
ta thaáy söï tai haïi traàm troïng khi boû qua yeáu toá caên
baûn trong vaán ñeà giaùo duïc con ngöôøi toaøn dieän. Trong
moâi tröôøng xaõ hoäi naëng muøi vaät chaát vaø höôûng thuï,
nhieàu cha meï quaù quan taâm ñeán vieäc hoïc haønh, ngheà
nghieäp, danh voïng vaø caû ñeán nhöõng ñua ñoøi cuûa con
caùi. Nhöng neáu khoâng bieát cho con caùi ñieàu gì khaùc
hôn ngoaøi nhöõng thöù phuø vaân mau qua ñoù, neáu hoï töø
choái con caùi chieàu kích thaùnh thieâng cuûa ñôøi soáng con
ngöôøi, thì quaû thaät nhöõng coâng lao khoù nhoïc cuûa hoï seõ
chæ laø coâng daõ traøng. Thaät khoâng khaùc chi ngöôøi chæ
quan taâm ñeán nhöõng chi tieát vuïn vaët maø laïi boû queân
caùi chính yeáu vaø caàn thieát nhaát, laø taâm ñieåm vaø laø ñích
ñieåm cuûa ñôøi soáng con ngöôøi.


Hôn bao giôø heát, ñaây chính laø vaán ñeà nghieâm troïng
cuûa ñöôøng loái giaùo duïc trong thôøi ñaïi chuùng ta, vaø laø
ñieàu caáp thieát haàu nhö döôùi heát moïi baàu trôøi; maëc duø
ngöôøi ta khoâng muoán thuù nhaän, hoaëc khoâng muoán ñeà
caäp tôùi noù. Noùi ñeán vieäc giaùo duïc toân giaùo, hoaëc ñaøo
luyeän loøng ñaïo, ngöôøi ta thöôøng nghó ngay ñeán nhöõng
thöù giaùo lyù tröøu töôïng, moät môù kieán thöùc veà Thieân
Chuùa xa vôøi, khoâng coù lieân quan gì ñeán nhöõng boân
chen trong ñôøi soáng con ngöôøi, vaø nhöõng nghi thöùc
röôøm raø beân ngoaøi. Khi caùc treû em môùi baét ñaàu ñi hoïc
giaùo lyù, ôû nhaø tröôøng cuõng nhö nhaø xöù, caùc em thöôøng
ñöôïc nghe nhöõng danh töø raát hay, raát ñeïp, chaúng haïn
nhö: Thieân Chuùa, tình yeâu, loøng nhaân töø tha thöù, loøng
baùc aùi, chia seû côn aùo, ñôøi soáng môùi, ôn thaùnh, v.v...
nhöng ñoái vôùi moät soá ñoâng, ñoù chæ laø nhöõng danh töø
troáng roãng. Caùc em coá gaéng chòu ñöïng nhöõng giôø giaùo
lyù caùch baát ñaéc dó. Vì theá khoâng laï gì khi ñeán tuoåi “xaû
loàng” laø caùc em boû heát moïi vieäc kinh haït, cuõng khoâng
thaáy caàn phaûi ñeán nhaø thôø, ñi döï leã nöõa.


1. Gia ñình laø caùi noâi cuûa ñôøi soáng ñaïo
Cha meï giao phoù vieäc giaùo duïc cho nhaø tröôøng, vaø
hoï töôûng theá laø laøm troøn boån phaän. Theá nhöng, hoï ñaõ
queân raèng gia ñình chính laø moâi tröôøng ñaàu tieân trong
vieäc giaùo duïc toân giaùo vaø tinh thaàn ñaïo ñöùc. Cha meï
laø ngöôøi coù boån phaän buø ñaép vaøo nhöõng choã troáng maø
moâi tröôøng hoïc ñöôøng, xaõ hoäi khoâng theå ñaùp öùng ñöôïc.
Gia ñình laø caùi noâi, cuûa ñôøi soáng thieâng lieâng, laø vöôøn
öông caùc nhaân ñöùc töï nhieân, cuõng nhö sieâu nhieân. Töø
kinh nghieäm yeâu thöông vaø ñöôïc yeâu thöông trong gia
ñình, con caùi seõ baét ñaàu hieåu bieát tình thöong voâ bieân
cuûa Thieân Chuùa laø gì. Khoâng ai ñöôïc nhìn thaáy taän
maét Thieân Chuùa nhö theá naøo, nhöng qua tình thöông
vaø nhaân caùch cuûa cha meï, con caùi seõ hình dung ñöôïc
phaàn naøo Thieân Chuùa laø ai vaø Ngaøi yeâu thöông chuùng
ta nhö theá naøo. Traùi laïi, neáu cha meï chæ noùi veà Thieân
Chuùa baèng moät soá danh töø ñaïo, hoaëc moät soá hình aûnh


SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 22


LAØM CHA MEÏ: CHÆ HAI ÑIEÀU COÙ THEÅ HY VOÏNG
BAN TAËNG CHO CON CAÙI. MOÄT LAØ REÃ CAÙI AÊN SAÂU
TRONG LOØNG ÑAÁT, HAI LAØ ÑOÂI CAÙNH VÖÕNG CHAÉC


ÑEÅ COÙ THEÅ BAY BOÅNG LEÂN CAO.
REÃ CAÙI AÊN SAÂU VAØ ÑOÂI CAÙNH VÖÕNG CHAÉC KHOÂNG
GÌ KHAÙC HÔN LAØ LOØNG ÑAÏO ÑÖÙC VAØ NHÖÕNG TAÂM
TÌNH THIEÂNG LIEÂNG HAÁP THU ÑÖÔÏC TÖØ GIA ÑÌNH.


loøng ñaïo
giaùo duïc




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 23


TRANG GIAÙO DUÏC
mô hoà, nhöng khoâng cho con caùi ñöôïc dòp caûm
nghieäm tình thöông chaân thaønh caùch cuï theå, thì
chaúng khaùc gì nhö khi noùi veà nhöõng moùn aên
ngon laønh laøm caùc em chaûy nöôùc mieáng, nhöng
roài laïi ñaët tröôùc maët caùi em caùi maâm vôùi nhöõng
caùi cheùn khoâng. Vieäc giaùo duïc ñôøi soáng thieâng
lieâng vaø loøng ñaïo ñöùc phaûi ñöôïc naûy sinh ngay
trong ñôøi soáng haèng ngaøy. Bieát chia seû vôùi con
caùi nhöõng nieàm vui nho nhoû trong gia ñình, khi
nhìn ngaém veû ñeïp thieân nhieân, khi yeâu thöông
con caùi caùch vò tha, voâ ñieàu kieän, ñoù chính laø
luùc cha meï phaûn aùnh phaàn naøo dung maïo cuûa
Thieân Chuùa laø Cha nhaân töø ñaày tình thöông.


2. Gia ñình laø coäng ñoaøn thieâng lieâng
beù nhoû
Trong gia ñình, caùc phaàn töû lieân keát vôùi nhau
khoâng nhöõng chæ baèng sôïi giaây thieâng lieâng,
nhöng laø bôûi chính sôïi giaây beàn chaët töï nhieân,
laø cuøng moät gioøng maùu, cuøng xöông thòt. ÔÛ ñaâu
ngöôøi ta coù theå caûm nghieäm deã daøng hôn veà söï
an bình vì coù ñöôïc moät choã ñöùng, vì bieát mình
ñöôïc chaáp nhaän, ñöôïc coi troïng hôn tieàn taøi, ñoà
vaät, bieát mình ñöôïc yeâu thöông, tha thöù moãi
khi laàm loãi, ñöôïc khích leä tröôùc nhöõng coá gaéng
thaønh coâng, neáu khoâng phaûi laø qua nhöõng bieán
coá lôùn nhoû theâu deät neân ñôøi soáng ga ñình ?


3. Gia ñình laø tröôøng huaán luyeän loøng
hy voïng
Böôùc chaân vaøo ñôøi, caùc baïn treû seõ nhaän thaáy
ngay raèng treân ñôøi khoâng chæ coù an bình, hoøa
thuaän vaø yeâu thöông maø thoâi, nhöng coøn phaûi
ñöông ñaàu vôùi nhöõng khoù khaên thöû thaùch vaø
nhöõng thaát baïi, thaát voïng ñaéng cay ngoaøi yù
muoán. Chính trong nhöõng luùc gian nan ñoù, con
caùi caàn tìm ñöôïc choán nöông töïa qua söï höôùng
daãn khoân ngoan, söï thoâng caûm, vaø tình thöông
tha thöù ñeå laáy laïi nieàm tin töôûng vaø loøng töï tin
höôùng nhìn veà töông lai. Chæ trong baàu khí an
bình ñaày tình thöông cuûa gia ñình, caùc baïn treû
môùi coù cô hoäi ñoái chieáu vaø thöû söùc vôùi nhöõng
khoù khaên thaát baïi, ñoàng thôøi khoâng lo sôï bò maát
maùt vì bieát mình vaãn luoân ñöôïc yeâu thöông.
Tinh thaàn laïc quan hy voïng seõ giuùp caùc baïn treû


khaùm phaù ra raèng ñau khoå, thaát baïi chæ laø thöïc
taïi mau qua, tuy khoâng theå naøo loaïi boû heát ñöôïc,
vaø cuõng khoâng phaûi laø cuøng ñích cuûa ñôøi soáng
con ngöôøi,nhöng chæ laø caùi baøn ñaïp ñeå vöôn leân,
ñeå tieán xa hôn, vaø ñeå tröôûng thaønh veà moïi maët,
theå xaùc, taâm lyù cuõng nhö tinh thaàn.


Tröôùc nhöõng bieán coá ñau buoàn cuûa caù nhaân, cuûa
gia ñình vaø cuûa xaõ hoäi, thay vì thaát ñaûm, chaùn
naûn, ñoùng kín cöûa loøng, taïi sao chuùng ta laïi
khoâng bieát caàu nguyeän chung vôùi nhau trong gia
ñình? Taïi sao chuùng ta laïi khoâng cuøng nhau laàn
giôû laïi nhöõng trang söû ñau thöông cuûa daân Do
thaùi vaø cuûa caùc tín höõu anh duõng ñaõ phaûi chieán
ñaáu, ñaõ ñi tröôùc chuùng ta ?


4. Saùt nhaäp gia ñình vaøo coäng ñoaøn ñöùc
tin roäng lôùn hôn
Tham gia vaøo ñôøi soáng coäng ñoaøn giaùo xöù laø
phöông caùch höõu hieäu coù theå tìm laïi ñöôïc vaø
dieãn taû caên cöôùc tính cuûa moãi gia ñình. Tuy nhieân
cuõng neân löu yù xa traùnh vaø ñeà phoøng nhöõng caïm
baãy sau ñaây.


* Cha meï khoâng neân goïi ñeán Thieân Chuùa nhö
ngöôøi coù theå ñaùp öùng nhöõng nhu caàu cuûa mình,
hoaëc nhö ngöôøi caûnh saùt luoân canh chöøng coù ai
loãi phaïm ñeå tröøng phaït. Toát hôn, neân vun troàng
moái lieân heä maät thieát vôùi Thieân Chuùa ñeå cuûng coá
tình meán vaø loøng tin töôûng ñoái vôùi Ngaøi.


* Chuù yù tôùi nhöõng nghi thöùc ñaïo. Coù theå baét ñaàu
töø caùch laøm daáu thaùnh giaù nghieâm trang, thaùi
ñoä cung kính khi ñoïc vaø laéng nghe lôøi Chuùa qua
saùch kinh thaùnh cuõng nhö loøng khieâm toán ngoan
thaûo ñoái vôùi nhöõng trung gian cuûa Ngaøi.


Moät danh nhaân ñaõ vieát: Laøm cha meï, chæ hai
ñieàu coù theå hy voïng ban taëng cho con caùi. Moät laø
reã caùi aên saâu trong loøng daát, hai laø ñoâi caùnh vöõng
chaéc ñeå coù theå bay boång leân cao.


Thaät vaäy reã caùi aên saâu vaø ñoâi caùnh vöõng maïnh
ñoù khoâng coøn gì khaùc hôn ngoaøi loøng ñaïo ñöùc vaø
nhöõng taâm tình thieâng lieâng saâu xa ñöôïc baét ñaàu
beùn reã vaø lôùn maïnh ngay töø döôùi maùi gia ñình.


Thaønh coâng chæ
ñeán khi baïn laøm
vieäc taän taâm vaø


luoân nghó ñeán
nhöõng ñieàu toát


ñeïp .


Arnold
Schwarzenegger


Baøi vieát:


FERRERO
BRUNO


Ñöùa con gaùi nhoû nhaát cuûa toâi muoán nghe toâi ñoïc moät caâu
chuyeän coå tích tröôùc khi ñi nguû. Vieäc
naøy cuõng laøm toâi maát ít nhieàu thôøi
gian. Moät ngaøy kia loeù leân trong toâi
yù töôûng ñi mua moät baêng cassette
ñoïc veà nhöõng caâu chuyeän coå tích
hay nhaát, vaø toâi ñaõ ñi mua. Hôn nöõa
toâi coøn daïy beù caùch môû, taét maùy vaø
ñieàu khieån moät vaøi chöùc naêng khaùc
cuûa maùy.


Moïi söï toát ñeïp ít nhaát maáy ngaøy ñaàu,


cho ñeán moät hoâm beù cöù nheùt vaøo
tay toâi cuoán truyeän coå tích. Toâi nheï
nhaøng noùi vôùi beù: “Con gaùi yeâu, con
ñaõ bieát baät maùy cassette roài chöù?”
nhöng beù traû lôøi: “Vaâng, nhöng con
khoâng theå ngoài vaøo loøng chieác maùy
khi nghe chuyeän keå”


Söù ñieäp cho baïn


Con ngöôøi môùi quyù chöù khoâng phaûi
ñoà vaät.


Ñieàu con caàn




24 SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM


Chieác maùy quay phim nhoû, ñen nhaùnh vôùi nuùt
ñieän maøu ñoû cöù xoay qua, xoay laïi töø caùc goùc
khuaát nhö muoán ghi laïi taát caû sinh hoaït. AÅn
phía sau oáng kính laø khuoân maët cuûa moät coâ
beù, toùc xoaên ngang vai, khuoân maët thanh tuù,
caëp maét kính ñoùng khuoân aùnh maét loùng laùnh
thoâng minh, taïo neùt saâu laéng cuûa noäi taâm. Coâ
beù aáy teân laø Paloma, nhaân vaät chính trong
phim Con Nhím, chuyeån theå töø cuoán truyeän
noåi tieáng: “L’ELEGANTE DEL RICCIO” (Söï
töû teá cuûa con nhím).


Trong suoát caû boä phim, ngöôøi ta khoâng thaáy xuaát hieän
moät baïn ñoàng trang löùa naøo cuûa coâ beù. Theá giôùi maø coâ
beù Paloma soáng laø moät khu chung cö, trong ñoù moãi ngöôøi
soáng cho rieâng mình, cho gia ñình mình, taùch bieät vaø laïnh
luøng. Theá giôùi laïnh aáy hieän daàn trong oáng kính vôùi caùc caûnh
sinh hoaït rôøi raïc, tröôùc tieân laø gia ñình coâ: moät caên nhaø
tieän nghi, khaù giaû vôùi baø meï ñeïp nhöng coâ ñôn, caû ngaøy
chæ laàm raàm chuyeän troø vôùi ñaùm caây caûnh trong nhaø. Moät
ngöôøi cha lòch thieäp nhöng laïnh luøng, xa caùch. Moät coâ chò
xinh ñeïp, ñoûng ñaûnh coäng theâm nhöõng haøo nhoaùng, voâ vò
cuûa caùc vò khaùch.


Taát caû sinh hoaït aáy ñöôïc thu vaøo oáng kính caùch ñeàu ñaën
cuøng vôùi lôøi töï söï, nhaän xeùt cuûa coâ beù nhö lôøi thuyeát minh
cho boä phim veà cuoäc soáng. Nhöõng ñoäc thoaïi aáy chính laø
cuoäc ñoái thoaïi lieân tuïc cuûa baûn thaân vôùi noäi taâm mình.


”Con nhím” kheùp laïi boä loâng cuûa mình.
Caùi cheát cuûa baø Miscel trôû neân ñeïp vì baø
bieát soáng cho ngöôøi khaùc. Sôû dó baø soáng


ñeïp vaø caûm nhaän ñöôïc neùt ñeïp cuûa
cuoäc soáng laø nhôø ngöôøi gieo haït maàm


caùi ñeïp ñaàu tieân: oâng Kakuro


Vui ñuøa beân con caùi


Söï töû teá cuûa
con nhím


Boä phim L’ELEGANTE DEL RICCIO
SÖÏ TÖÛ TEÁ CUÛA CON NHÍM




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 25


“Ngöôøi ta soáng vaø cheát nhö moät con caù caûnh” laø
trieát lyù maø coâ beù Paloma toång hôïp laïi töø nhöõng thöôùc
phim cuoäc soáng. Vaâng, ngöôøi ta soáng khoâng yù nghóa
vaø cheát caùch voâ vò nhö moät con caù, vaø roài sau ñoù seõ
ñöôïc cuoán mang ñi trong bòch nylon ñen ngoøm, hình
aûnh aáy coâ beù ñaõ chöùng kieán trong chung cö. Cuoäc
soáng cuoái cuøng ñoïng laïi trong caùi cheát, khoâng hôn.
Vaø Paloma quyeát ñònh seõ cheát vaøo chính ngaøy sinh
nhaät cuûa mình.


Nhaûy laàu, ñaâm dao vaøo buïng, hay duøng thuoác? Coâ
beù ñaõ thöû vôùi caùc tö theá cheát vaø chuaån bò keá hoaïch
cho thôøi ñieåm aáy.


Thu cuoäc soáng vaøo oáng kính, traûi cuoäc soáng trong
tranh veõ. Trong caên phoøng rieâng, nhaät kyù baèng hình
moãi ngaøy daøy ñaëc treân töôøng maøu vaøng nhaït vôùi
caùc oâ veõ baèng buùt loâng ñen. Khung hình aáy ñan xen
nhöõng hình thuø kyø laï cuûa nhöõng con caù – noãi aùm aûnh
cuûa caùi cheát - vaø cuûa nhöõng ñöôøng cong nhö taâm söï
traûi loøng cuûa moät coâ beù. Chæ coøn möôi khung hình
coøn troáng, aáy cuõng laø haïn ñònh cho soá ngaøy coøn laïi
tính ñeán sinh nhaät.


Vaø trong möôi ngaøy aáy, moät hình aûnh khaùc loït vaøo
taàm ngaém cuûa oáng kính. Ñoù laø hình aûnh cuûa baø
Miscel, ngöôøi ñaøn baø gaùc coång cuûa chung cö. Chieác
maùy quay phim cuûa Paloma “ñi vaøo” theá giôùi rieâng
cuûa ngöôøi ñaøn baø. Coâ beù ñaõ giaûi toaû noãi maëc caûm nôi
loøng ngöôøi phuï nöõ coâ ñôn vôùi töï baïch khi phaùt bieåu
veà chính mình: toâi laø ai? Miscel, moät ngöôøi ñaøn baø
luøn, maäp, vuïng veà, xaáu xí. Chieác maùy quay phim aáy
coøn roïi xuyeân qua caùnh cöûa noäi taâm vaø cuõng laø caên
haàm troán aån thöïc taïi raát lyù töôûng cuûa baø Miscel: caên
phoøng ngaäp saùch aån ñaèng sau phoøng khaùch - theá
giôùi noäi taâm cuûa baø.


“Baø Miscel gioáng nhö moät con nhím, nhöng giaáu
aån beân trong moät taám loøng toát vaø chaân thaønh. Ñoù
laø söï töû teá cuûa con nhím!” Paloma ñaõ taâm söï nhö
theá vôùi ngöôøi ñaøn oâng ngöôøi Nhaät teân Kakuro, ngöôøi
môùi ñeán soángï taïi chung cö.
Vaø roài “con nhím” luøn, maäp,
vuïng veà, xaáu xí aáy ñaõ thay
ñoái ñeán khoâng ngôø töø voùc
daùng, trang phuïc vaø caûm
nhaän veà cuoäc soáng, nhôø moái
töông quan vaø loøng thöông
meán chaân thaønh cuûa oâng
Kakuro.


Caùi ñeïp chaân chaát cuûa “con nhím” ñaõ laøm loeù
leân moät chuùt aùnh saùng cho taâm hoàn beù nhoû
cuûa Paloma, moät öôùc muoán höôùng veà töông lai.
Nhöng roài aùnh saùng aáy ñaõ voäi taét nguùm tröôùc veû
cheá gieãu cuûa moïi thaønh vieân trong gia ñình khi
coâ beù noùi: Lôùn leân con seõ laøm ngöôøi coi coång!
Theá laø noãi aùm aûnh veà caùi cheát laïi quay veà trong
taâm hoàn beù nhoû.


Cho ñeán moät buoåi saùng, “con nhím” Miscel
chuaån bò laøm coâng vieäc raát thöôøng ngaøy cuûa moät
ngöôøi coi coång. Baø böôùc ra ñöôøng vôùi taâm traïng
vui töôi, phaán chaán. Toái qua baø ñaõ dieän boä ñoà raát
ñeïp maø oâng Kakuro taëng, vaø baø cuõng ñaõ nhaän lôøi
laøm baïn vôùi oâng. Boãng nhieân, baø nhìn thaáy giöõa
ñöôøng phoá, chaøng trai Jean Pier gaàn nhaø ñang
muùa quay cuoàng. Lo sôï cho tính maïng cuûa anh,
baø lao ra ñeå keùo anh vaøo, nhöng tieác thay, moät
chieác xe choàm tôùi cöôùp ñi maïng soáng cuûa baø.


“Con nhím” qua ñôøi, ñeå laïi noãi ñau trong loøng hai
ngöôøi: moät giaø - oâng Kakuro, moät treû - Paloma.


Nhöõng chieác loâng xuø cuûa “con nhím” ñaõ chaúng
gaây thöông toån cho ai. Coøn hôn theá, söï töû teá cuûa
con nhím ñaõ laøm thöùc daäy nôi coõi loøng coâ beù
Paloma yù nghóa veà cuoäc soáng.


Ñoaïn phim ñoùng laïi vôùi lôøi thì thaàm cuûa Paloma:
“Ñieàu ñaùng giaù khoâng phaûi laø caùi cheát, maø ñieàu
ñaùng giaù laø ngöôøi ta laøm gì khi cheát. Baø aáy ñaõ
laøm gì trong luùc cheát ñi. Baø aáy ñaõ saün saøng ñeå
yeâu”.


“Con nhím” kheùp laïi boä loâng cuûa mình, caùi
cheát cuûa baø Miscel trôû neân ñeïp vì baø bieát soáng
cho ngöôøi khaùc. Nhöng sôû dó baø soáng ñeïp vaø
caûm nhaän ñöôïc neùt ñeïp cuoäc soáng laø nhôø ngöôøi
gieo haït maàm söï ñeïp ñaàu tieân. Ngöôøi aáy laø oâng
Kakuro.


Taïi beänh vieän, moät ngöôøi ñaøn oâng 68 tuoåi ñaõ noùi
khi hôi thôû chæ coøn thoi thoùp:
“Chæ coù baây giôø khi ñang
cheát ñi, toâi môùi nhaän ra ñoâi
tay mình troáng roãng...Toâi ñaõ
soáng nhö khoâng soáng...Toâi
ñaõ chæ nghó ñeán chính mình!
Nhöng taïi sao coù nhöõng ñieàu
ngöôøi ta chæ hieåu ra khi chaúng
coøn thôøi gian ñeå thöïc hieän
chuùng?”


Nhöõng ngöôøi
yeâu nhau thöïc
söï khoâng bao
giôø nghó ñeán
baûn thaân. Hoï
luoân töï nhuû:


Baûn thaân baïn
coù gì, haõy cöù


ñem ban phaùt
nöõa ñi.


Tình yeâu phaûi
ñöôïc ban phaùt
maø khoâng bao


giôø nghó ñeán
söï ñaùp traû.


Frank Tyger


TRANG GIAÙO DUÏC


Baøi vieát:


SPERANZA




Vaøo moät ngaøy muøa ñoâng laïnh leõo, nhöõng lôùp tuyeát daøy phuû kín nhöõng con ñöôøng cuûa thaønh phoá. Thieân haï traøn ra ngoaøi phoá ñeå mua saém
laàn cuoái cho böõa chieàu leã Giaùng Sinh. Giöõa doøng ngöôøi
qua laïi, moät beù gaùi môùi chaäp chöõng bieát ñi ñaõ bò laïc
vaøo trong ñaùm ñoâng. Cha meï beù ñang baän roän mua
heát thöù naøy ñeán thöù khaùc ñeán noãi khoâng bieát raèng hoï
ñaõ bò laïc maát coâ con gaùi nhoû.
Ñöùa beù baét ñaàu ñi moät mình ra ngoaøi con ñöôøng Taïi
ñaát nöôùc Maroác nôi coù nhöõng daûi caùt meânh moâng cuûa
sa maïc Sa-ha-ra bao phuû, nhöõng ngöôøi giaø caû trong
laøng thöôøng keå cho con chaùu nghe moät truyeàn thuyeát
laâu ñôøi cuûa xöù sôû naøy.
Xöa raát xöa, maët ñaát ñöôïc phuû bôûi moät maøu xanh
möôït maø, gioáng nhö chieác laù non môn môûn döôùi aùnh
naéng ban mai. Haøng ngaøn khe suoái löôïn vôøn quanh
nhöõng bôø coû. Treân caønh caây tróu naëng nhieàu loaïi traùi
khaùc nhau nhö vaû, cam, vaûi, nhaõn chín moïng... Choán
röøng xanh, sö töû vaø chieân con cuøng ñuøa giôõn vôùi nhau.
Caùc buoân laøng chung soáng trong hoaø bình, coøn giöõa
ngöôøi vôùi ngöôøi, tình baïn chaân thaät vaø toát laønh voán
trieån nôû. Chaúng heà coù ngöôøi naøo bieát ñieàu xaáu laø gì.
Thôøi khai thieân laäp ñòa, chính Thöôïng Ñeá ñaõ noùi vôùi
con ngöôøi: “Khu vöôøn ñaày hoa thôm coû laï naøy laø cuûa
caùc ngöôi, taát caû traùi caây trong vöôøn laø cuûa caùc ngöôi.
Nhöng caùc ngöôi phaûi nhôù moät ñieàu laø cöù moãi haønh
ñoäng xaáu xaûy ra giöõa caùc ngöôi, ta seõ cho rôi xuoáng
maët ñaát moät haït caùt, vaø vì theá, coù theå seõ ñeán moät
ngaøy maø nhöõng caây coái xanh töôi, doøng nöôùc trong
laønh kia bò bieán maát, nhöôøng choã cho theá giôùi cuûa
caùt”
Trong moät thôøi gian daøi, lôøi caûnh baùo cuûa Thöôïng Ñeá
ñöôïc tuaân giöõ vaø nhaéc nhôû kyõ löôõng. Cho ñeán moät
ngaøy, coù hai ngöôøi du muïc tranh chaáp nhau moät con
laïc ñaø. Vöøa khi lôøi noùi xaáu xa ñöôïc tuoân ra, Thöôïng
Ñeá lieàn neùm xuoáng maët ñaát moät haït caùt. Noù nhoû beù,
moûng manh, nheï teânh khieán chaúng moät ai nhaän ra.
Moät laùt sau, cuoäc caõi nhau maø khôûi ñaàu chæ laø nhöõng
lôøi noùi, ñaõ chuyeån thaønh nhöõng cuù ñaám, cuù ñaù. Cuoäc
aåu ñaû ngaøy caøng huyeân naùo, kòch lieät, neân cuøng luùc aáy,
muoân vaøn nhöõng haït caùt nheï nhaøng rôi xuoáng. Treân
maët ñaát, xuaát hieän moät ñuïn caùt vaø noù cöù lôùn daàn, lôùn
daàn caùch chaäm chaïp.
Thaáy ñuïn caùt laï, vaøi ngöôøi döøng laïi ñeå nhìn xem. Moät
ngöôøi trong hoï ngaïc nhieân hoûi Thöôïng Ñeá: “Caùi gì
vaäy, thöa Chuùa Teå caùc daân?”


SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 26


CON NGÖÔØI CÖÙ TIEÁP TUÏC LÖØA ÑAÛO. CAÙC
QUOÁC GIA KHOÂNG NGÖØNG TAÏO RA NHÖÕNG


CUOÄC CHIEÁN CHOÁNG LAÏI NHAU. NHÖÕNG DAÛI
CAÙT CÖÙ AÂM THAÀM LÔÙN DAÀN CHO TÔÙI LUÙC


CHOÂN VUØI NHÖÕNG THAÛM COÛ XANH TÖÔI, XOÙA
SAÏCH DAÁU VEÁT CAÙC DOØNG SUOÁI VAØ ÑAÅY LUØI


MUOÂNG THUÙ KHOÛI VUØNG ÑAÁT HEÁT DÖÔÕNG
CHAÁT NAØY.


FERRERO BRUNO


Chuyeån ngöõ:
NGOÏC YEÁN FMA


VÌ SAO COÙ


sa maïc




Thöôïng Ñeá ñaùp: “Ñoù laø hoa traùi cuûa söï döõ nôi
con ngöôøi. Haït caùt naøy seõ noái tieáp haït caùt kia rôi
xuoáng, moãi khi caùc ngöôi haønh ñoäng baát coâng,
moãi khi caùc ngöôi giô tay laøm haïi ngöôøi anh em,
moãi khi caùc ngöôi doái traù, löøa ñaûo. Roài bieát ñaâu
moät ngaøy naøo ñoù, nhöõng daûi caùt laïi chaúng phuû
kín caû maët ñaát!”
Con ngöôøi chôït cöôøi roä leân sau khi nghe Thöôïng
Ñeá noùi. Chaéc chæ laø troø doaï naït ñoái vôùi treû con.
Duø con ngöôøi coù laø keû phaûn boäi nhaát giöõa nhöõng
loaøi phaûn boäi vaø cho duø haøng trieäu trieäu naêm troâi
qua thì lieäu nhöõng haït caùt quaù laø nhoû beù kia coù
theå laøm phöông haïi gì ñeán hoï?
Cöù nhö theá, con ngöôøi laïi tieáp tuïc löøa ñaûo, caùc
quoác gia laïi khoâng ngöøng taïo ra nhöõng cuoäc
chieán choáng laïi laãn nhau. Nhöõng daûi caùt cöù aâm
thaàm lôùn daàn cho ñeán luùc chuùng choân vuøi döôùi
ñaùy saâu nhöõng thaûm coû xanh töôi, nhöõng caùnh
ñoàng, chuùng xoaù saïch daáu veát caùc doøng suoái vaø
ñaåy luøi xa nhöõng muoâng thuù khoûi vuøng ñaát khoâng
chaát döôõng nuoâi naøy.
Vôùi caùch thöùc naøy, sa maïc baét ñaàu hình thaønh,
vaø töø ñoù veà sau, caùc boä toäc du muïc lang thang
giöõa nhöõng coàn caùt, hoï mang theo nhöõng caên leàu
vaûi vaø laïc ñaø, trong luùc ñoù loøng hoï nhôù nhung veà
vuøng ñaát xanh töôi ñaõ ñaùnh maát. Thænh thoaûng
ñang ñi giöõa loøng sa maïc, hoï mô vaø thaáy nhöõng
thöù ñaõ maát, ñoù laø hoà nöôùc xanh meânh moâng, ñoù
laø nhöõng caây coái nôû hoa röïc rôõ. Nhöng ñoù chæ laø
aûo aûnh ñeå roài ngay laäp töùc bò bieán maát.
Chæ nôi naøo con ngöôøi tuaân giöõ luaät cuûa Thöôïng
Ñeá thì taïi nôi aáy môùi coøn laïi nhöõng caây coï, nhöõng
caây chaø laø xanh töôi cuøng vôùi nguoàn nöôùc trong
maùt. Vuøng ñaát xanh aáy khoâng bò vuøi laáp bôûi sa
maïc, vaø caùt chæ coù theå vaây quanh noù nhö bieån
vaây quanh caùc ñaûo.
Nhöõng khaùch boä haønh goïi vuøng ñaát xanh coøn
laïi ñoù laø OÁc ñaûo, vaø hoï thöôøng döøng chaân taïi ñoù
ñeå nghæ ngôi, döôõng söùc. Taïi nôi ñoù luoân voïng
veà trong taâm trí hoï lôøi caûnh baùo cuûa Thöôïng
Ñeá: “Ñöøng bieán theá giôùi xanh töôi cuûa ta thaønh
nhöõng sa maïc voâ taän”


NHÖÕNG CHÆ DAÃN SÖ PHAÏM


Kinh nghieäm aån daáu trong chuyeän keå
Thöôïng Ñeá taïo döïng neân vuõ truï xanh töôi, ñeïp
ñeõ. Trong loøng toát voâ haïn, Thieân Chuùa caûnh baùo
con ngöôøi veà maàm moáng söï döõ noi con ngöôøi vaø
yeâu caàu hoï ñöøng laøm ñieàu xaáu cho ñoàng loaïi. Moãi
haønh ñoäng xaáu con ngöôøi laøm cho nhau ñöôïc
tính chæ baèng moät haït caùt nhoû, vaø con ngöôøi coi
thöôøng haït caùt nhoû nhoi ñoù.
Moät haït caùt quûa laø nhoû nhoi, nhöng trieäu trieäu
haït caùt thì khoâng nhoû. Khi laøm moät haønh ñoäng
xaáu, noùi moät lôøi khoâng hay, con ngöôøi cho ñoù laø
“chuyeän nhoû”. Con ngöôøi khoâng nghó ñeán khaû
naêng laø hoï khoâng chæ laøm ñieàu xaáu ñoù moät laàn,
vaø ñieàu xaáu coù theå laây lan, roài neáu moïi ngöôøi ñeàu


nghó vaø laøm nhö theá, thì theá giôùi seõ ra sao?
“Ñöøng bieán theá giôùi xanh töôi cuûa ta thaønh nhöõng
sa maïc voâ taän”, lôøi khuyeán caùo cuûa Thöôïng Ñeá
trôû thaønh lôøi nhaéc nhôû caùc Kitoâ höõu veà baûn chaát
cuûa hoï: Kitoâ höõu laø ngöôøi gieo haït gioáng hoaø bình.
Thay vì ñeå moät haùt caùt rôi xuoáng, ngöôøi Kitoâ höõu
gieo troàng treân sa maïc nhöõng haït yeâu thöông, an
bình ñeå röøng xanh trôû laïi.
Nhöõng caâu hoûi gôïi yù cho ñoái thoaïi


y Theo baïn, theá giôùi ñaàu tieân Thöôïng Ñeá taïo
döïng cho con ngöôøi nhö theá naøo?


y Thöôïng Ñeá ñaõ “ñeám” haønh ñoäng xaáu cuûa
con ngöôøi baèng caùi gì? Vaø ñaõ caûnh baùo con
ngöôøi theá naøo?


y Khi naøo thì haït caùt ñaàu tieân rôi xuoáng. Con
ngöôøi coù nhaän ra ñieàu naøy khoâng?


y Con ngöôøi coù tin ñieàu Thöôïng Ñeá tieân baùo veà
töông lai cuûa theá giôùi?


y AÛo aûnh cho ngöôøi ñi trong sa maïc laø gì? Taïi
sao hoï laïi coù aûo aûnh ñoù?


y Theo baïn, nôi naøo sa maïc khoâng theå xaâm
chieám?


y Ai laø ngöôøi ñaõ laøm ra sa maïc? Ngöôøi Kitoâ höõu
coù theå taïo ra “sa maïc” khoâng?


y Laøm caùch naøo ñeå coù theå thu heïp laïi sa maïc?
Hoaït ñoäng


1. Giaùo Lyù Vieân phoùng lôùn hình moät sa maïc,
treân ñoù veõ nhöõng khung daïng hình gheùp. Ñaàu
tieân, giaùo lyù vieân giaûi thích cho caùc em nghe
veà sa maïc vôùi nhöõng ñaëc tính cuûa noù. Sau ñoù,
giaùo lyù vieân noùi veà moät sa maïc khaùc, nôi loøng
con ngöôøi.


2. Chia hoïc sinh trong lôùp thaønh nhoùm. Giaùo
Lyù vieân cho töøng nhoùm baøn thaûo vaø neâu leân
nhöõng haønh ñoäng xaáu. Moãi haønh ñoäng xaáu
ñöôïc töôïng tröng baèng moät “haït caùt” laø
mieáng hình gheùp. Giaùo lyù vieân ghi teân haønh
ñoäng xaáu ñoù treân moät khung hình cuûa böùc
hình sa maïc.


3. Giaùo Lyù Vieân cho moãi nhoùm choïn moät baïn
ñaïi dieän laøm ngöôøi gieo gioáng. Nhoùm seõ baøn
luaän gieo vaøo nhöõng oâ hình sa maïc baèng haït
gioáng naøo ñeå röøng xanh trôû laïi. Ñaïi dieän moãi
nhoùm gaén nhöõng haït gioáng baèng giaáy coù ghi
thaùi ñoä caàn coù ñeå chieán thaéng haønh ñoäng xaáu
treân khung hình.


4. Baøi taäp veà nhaø cho caùc em laø trôû thaønh ngöôøi
gieo haït hoaø bình, yeâu thöông trong tuaàn
soáng, vaø seõ keå laïi kinh nghieäm trong laàn hoïc
tôùi.


Caû Kinh Thaùnh cuõng keå laïi...
Kinh Thaùnh cuõng keå laïi caâu chuyeän Chuùa Gieâsu
vaøo trong hoang maïc chòu ma quæ caùm doã, nhöng
Chuùa ñaõ chieán thaéng nhöõng caùm doã aáy ñeå chæ
thuoäc veà Chuùa Cha vaø phuïc vuï cho keá hoaïch yeâu
thöông cuûa Chuùa Cha maø thoâi.


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 27


TRANG GIAÙO DUÏC


Daàu chuùng ta
ñi khaép maët


ñaát ñeå tìm caùi
ñeïp, neáu ta


khoâng mang
caùi ñeïp theo,
ta seõ khoâng
tìm thaáy noù


ñaâu.


Ralph Waldo
Emerson




Ngaøy 22 thaùng 10 naêm 2010, hoaø laãn giöõa doøng ngöôøi du lòch, haønh höông ñeán Roma, nhieàu nhoùm khaùc, ña soá laø ngöôøi Vieät, vôùi neùt maët raïng rôõ tuoán
ñeán Quaûng tröôøng Scala, 23-Roma vì ngaøy hoâm nay,
Giaùo Phaän Roma chính thöùc môû aùn phong chaân phöôùc
cho Ñaày Tôù Chuùa laø Ñöùc coá Hoàng Y Phan-xi-coâ Xa-vi-eâ
Nguyeãn Vaên Thuaän.


Tröôùc khaùn phoøng chaät ních ngöôøi tham döï taïi Toøa
Giaùm Muïc Roma cuøng vôùi söï hieän dieän cuûa khoaûng
12 Hoàng Y, 15 Giaùm Muïc, Ñöùc Hoàng Y Agosto
Vallini, Giaùm Quaûn Giaùo Phaän Roma, ñaõ ñoïc moät
dieãn vaên ñaày xuùc ñoäng veà cuoäc ñôøi Ñöùc Hoàng Y
Thuaän. Ngaøi töï hoûi: Ñaâu laø bí quyeát ñaõ cho pheùp Ñöùc


Hoàng Y Nguyeãn Vaên Thuaän ñoái dieän vôùi nghòch
caûnh khaéc nhieät nhö vaäy? Ñaâu laø nguoàn maïch
thieâng lieâng maø ngaøi ñaõ kín muùc söùc maïnh noäi
taâm ñeå coù theå vöôït qua noãi nhuïc nhaèn vaø ñaâu laø
nhöõng neùt noåi baät laøm raïng ngôøi dieän maïo muïc
töû nôi Ñaày tôù Chuùa?


1. Ñöùc tin cuûa Abraham
Duøng hình aûnh Abraham khi noùi ñeán nieàm tin


cuûa Ñaày tôù Chuùa, Ñöùc Hoàng Y Vallini cho thaáy söï
tín thaùc hoaøn toaøn cuûa ngaøi vaøo Thieân Chuùa vôùi moät ñöùc tin khoâng nao
nuùng. Ñöùc Hoàng Y Vallini phaân tích:


* Taàm quan troïng trong ñôøi soáng thieâng lieâng. Loøng ñaïo ñöùc
cuûa Ñöùc Hoàng Y Thuaän ñaõ khôûi nguoàn töø neàn giaùo duïc ñöùc tin trong gia
ñình ngay töø thöôû thieáu thôøi. Nhöõng buoåi toái meï cuûa ngaøi thöôøng keå cho
con caùi nghe veà nhöõng caâu chuyeän trong Kinh Thaùnh vaø nhöõng göông töû
ñaïo cuûa cha oâng trong doøng hoï, cuõng nhö taäp cho con caùi thoùi quen laàn
haït trong gia ñình. Taát caû ñaõ hun ñuùc nôi ngaøi moät loøng ñaïo saâu xa, bình
daân. Chính nhöõng thöïc haønh ñaïo ñöùc vaø hoaøi nieäm quyù giaù naøy ñaõ giuùp
Ngaøi ñöùng vöõng tröôùc moïi khoù khaên thöû thaùch.


* Lôøi Chuùa vaø Thaùnh Theå. Trong thôøi gian chòu thöû thaùch tuø ñaøy, ngaøi
khoâng heà xao nhaõng vieäc caàu nguyeän. Khoâng coù saùch nguyeän, ngaøi nhôù
laïi nhöõng baøi thaùnh ca, thaùnh vònh vaø caàu nguyeän baèng caû nhöõng lôøi kinh
töï phaùt töø ñaùy loøng mình. Khoâng coù saùch Thaùnh beân mình, ngaøi ñaõ duøng
töøng maåu giaáy nhoû, vieát laïi khoaûng 300 caâu Lôøi Chuùa – suy ñi ngaãm laïi
haøng ngaøy. Khi khoâng coù nhaø thôø ñeå cöû haønh Thaùnh Leã, thì baøn tay cuûa
ngaøi ñaõ trôû thaønh baøn thôø. Hoài töôûng laïi quaù khöù, ngaøi vieát: “Toâi khoâng
bao giôø dieãn taû heát ñöôïc nieàm vui lôùn lao cuûa toâi: moãi ngaøy, vôùi ba gioït
röôïu vaø moät gioït nöôùc treân loøng baøn tay, toâi cöû haønh Thaùnh Leã. Ñoù ñaõ


“CON CHÆ COÙ MOÄT GIAÂY
PHUÙT ÑEÏP NHAÁT: GIAÂY
PHUÙT HIEÄN TAÏI. SOÁNG


TRONG TÌNH YEÂU CHUÙA
CAÙCH TROÏN VEÏN, ÑÔØI CON


SEÕ TUYEÄT ÑEÏP NEÁU KEÁT
TINH TÖØNG TRIEÄU GIAÂY


PHUÙT ÑEÏP NHAÁT”


(Ñöôøng Hy Voïng 997)


Baøi vieát:


NGOÏC YEÁN FMA


Chöùng nhaân


nieàm
hy voïng


ÑHY FX. NGUYEÃN VAÊN THUAÄN


SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 28




laø baøn thôø cuûa toâi, laø Nhaø thôø Chính Toaø cuûa toâi!...Ñoù
ñaõ laø nhöõng thaùnh leã ñeïp nhaát trong cuoäc ñôøi cuûa toâi”


* Loøng trung thaønh vôùi Ñöùc Thaùnh Cha vaø
Giaùo Hoäi. Duø ñang gaët haùi nhieàu thaønh quaû toát ñeïp
trong coâng vieäc muïc vuï taïi Giaùo Phaän Nha Trang,
nhöng khi hay tin ñöôïc Toaø Thaùnh boå nhieäm laøm Toång
Giaùm Muïc Phoù Saøi Goøn, ngaøi ñaõ saün saøng rôøi boû duø
trong loøng buoàn khoå vì phaûi chia lìa “moái tình ñaàu” cuûa
söù vuï Muïc töû cuûa mình. Söï vaâng phuïc tuyeät ñoái tröôùc
moãi quyeát ñònh cuûa Meï Giaùo Hoäi ñaõ noùi leân moät caùch
huøng hoàn taám loøng con thaûo cuûa Ñaày tôù Chuùa. Vaø baát
cöù ôû ñaâu, trong hoaøn caûnh naøo, ngaøi cuõng laøm cho söï
vaâng phuïc cuûa mình trôû neân tích cöïc ñeå möu ích cho
nhieàu ngöôøi.


2. Chöùng nhaân nieàm hy voïng
Ñieåm noåi baät trong ñôøi soáng cuûa Ñöùc Hoàng Y Phan-
xi-coâ Xa-vi-eâ laø nieàm hy
voïng. Trong nhöõng hoaøn
caûnh haàu nhö tuyeät voïng,
ngaøi vaãn luoân soáng trong
hy voïng, moät nieàm hy
voïng ñöôïc xaây döïng treân
neàn taûng ñöùc tin. “Ñöôøng
Hy Voïng” laø moät trong
nhöõng taùc phaåm saùng
choùi minh chöùng ñieàu naøy.


Nieàm hy voïng chính laø söùc
maïnh giuùp ngaøi yeâu meán
cuoäc soáng moãi ngaøy. Ngaøi
vieát: “Con chæ coù moät giaây
phuùt ñeïp nhaát: giaây phuùt
hieän taïi. Soáng trong tình
yeâu Chuùa caùch troïn veïn,
ñôøi con seõ tuyeät ñeïp neáu
keát tinh baèng töøng trieäu
giaây phuùt ñeïp nhaát. Con
thaáy ñôn sô, khoâng phaûi khoù” (ÑHV 997).


Moät caùch ñôn sô, ngaøi vaïch ra con ñöôøng neân thaùnh
baèng nhöõng chaám hy voïng:


Chaám naøy noái tieáp chaám kia, ngaøn vaïn chaám thaønh
moät ñöôøng daøi.
Phuùt naøy noái tieáp phuùt kia, muoân trieäu phuùt thaønh
moät ñôøi soáng.
Chaám moãi chaám cho ñuùng, ñöôøng seõ ñeïp.
Soáng moãi phuùt cho toát, ñôøi seõ thaùnh.
ñöôøng hy voïng do moãi chaám hy voïng.
ñôøi hy voïng do moãi phuùt hy voïng. (ÑHV 978)


Vöôït treân nieàm hy voïng mang tính traàn theá, Ñöùc Hoàng
Y Thuaän ñaõ canh taân töøng “chaám” treân haønh trình ñôøi
soáng baèng giao öôùc ñoái vôùi Thieân Chuùa. Lôøi nguyeän
taét haøng ngaøy vôùi Chuùa Gieâsu: “Gieâsu, con yeâu ngaøi,
cuoäc soáng cuûa con luoân laø moät ‘giao öôùc môùi vaø vónh
cöûu vôùi Ngaøi’”


Trong vai troø Chuû Tòch Hoäi Ñoàng Giaùo Hoøang veà Coâng
Lyù Hoaø Bình, Ñöùc Hoàng Y Thuaän tieáp tuïc laøm chöùng
cho nieàm hy voïng qua nhöõng buoåi noùi chuyeän, hoäi thaûo
taïi nhieàu ñaïi hoäi, quoác gia vaø nhöõng saùch ngaøi vieát
ra. Vôùi noã löïc soáng vaø laøm chöùng cho nieàm hy voïng,


cuõng nhö cho coâng lyù vaø hoaø bình treân theá giôùi, ngaøi ñaõ
nhaän ñöôïc nhieàu giaûi thöôûng töø caùc toå chöùc, quoác gia ban
taëng. Söï phuïc vuï vôùi nieàm hy voïng cuûa ngaøi ñaõ thoåi vaøo
xaõ hoäi luoàng gioù môùi vaø chinh phuïc nhieàu coõi loøng con
ngöôøi, vì ñoù laø hieäu quaû cuûa moät nieàm hy voïng böøng nôû
bôûi ñöùc aùi.


3. Baùc aùi voït traøo töø traùi tim ngöôøi muïc töû
Naêm 1991, khi ôû taïi Toaø Giaùm Muïc Haø Noäi, Ñöùc Hoàng Y
Thuaän ñaõ coù dòp gaëp gôõ Meï Teâ-reâ-xa Can-cuùt-ta. Coù laàn,
Meï vieát thö cho ngaøi: “ñieàu quan troïng khoâng phaûi laø soá
coâng taùc ñaõ thöïc hieän nhöng laø möùc ñoä tình yeâu ta ñaõ ñeå
vaøo moãi coâng vieäc”.


Ñaây laø moät trong nhöõng kinh nghieäm Ñaày tôù Chuùa gaët
haùi qua thôøi gian “sa maïc”. Ngaøi ñaõ töøng baên khoaên:
Laøm sao yeâu thöông ñeán cao ñoä trong moãi phuùt hieän taïi?
Toâi nghó raèng toâi phaûi soáng moãi ngaøy, moãi giôø, moãi phuùt


nhö laø giôø phuùt cuoái cuøng
cuûa ñôøi toâi. Deïp boû nhöõng
gì laø phuï thuoäc, taäp trung
caû taâm hoàn cho nhöõng
gì laø chính yeáu. Moãi lôøi
noùi, moãi tö töôûng, moãi
cöû chæ, moãi cuù ñieän thoaïi,
moãi quyeát ñònh phaûi laø
“ñeïp nhaát” cuûa ñôøi toâi.
Toâi phaûi daønh cho moãi
ngöôøi tình yeâu cuûa toâi, nuï
cöôøi cuûa toâi: toâi phaûi lo sôï
ñaùnh maát moät giaây phuùt
naøo trong ñôøi mình vì ñaõ
soáng khoâng yù nghóa...


Quyeát ñònh naøy ñaõ ñöôïc
thöïc hieän caùch höõu hieäu
baèng con ñöôøng yeâu
thöông. Moät tình yeâu coù
söùc bieán ñoåi, khieán ai gaëp


ngaøi cuõng coù thieän caûm vaø trôû thaønh baïn.


Trong moät tieåu söû vieát veà ngaøi coù ñoaïn moâ taû: “Hieàn laønh
vaø töôi cöôøi, Ñöùc Hoàng Y Phan-xi-coâ Xa-vi-eâ Nguyeãn vaên
Thuaän ñaõ luoân ñoùn tieáp khaùch baèng böôùc chaân tieán ñeán
vôùi hai caùnh tay giang roäng, daáu hieäu cuûa söï chaøo ñoùn...
Vôùi ngaøi, ngöôøi ta caûm thaáy an taâm vaø ñöôïc naâng ñôõ”


Ñeå keát luaän, Ñöùc Hoàng Y Agosto Vallini phaùt bieåu: caù
nhaân toâi tin raèng Ñöùc Hoàng Y Phan-xi-coâ Xa-vi-eâ Nguyeãn
Vaên Thuaän laø moät con ngöôøi phi thöôøng, trong ñoù söùc
bieán ñoåi cuûa aân suûng ñaõ gaëp ñöôïc moät nhaân caùch töï
nhieân ñöôïc phuù baåm caùch ñaëc bieät vaø deã daøng ñeå cho
hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn uoán naén vaø bieán ñoåi.


Cuoäc ñôøi nhieàu thaêng traàm ñaõ ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Thuaän
ñoùn nhaän nhö quaø taëng cuûa Thieân Chuùa, vaø trong hoàng
aân Thaùnh Taåy, ngaøi ñaõ soáng xuaát saéc tinh thaàn Kitoâ höõu
trong vai troø cuûa moät Linh muïc, moät Giaùm muïc vaø Hoàng
Y. Loái soáng nhö men, muoái vaø aùnh saùng cuûa ngaøi laø maãu
göông ñeå taát caû caùc Kitoâ höõu hoïc hoûi vaø noi theo. Moät
caùch naøo ñoù, Ngaøi gioáng nhö dieãn vieân gaùnh xieác, baèng
chính nieàm hy voïng khoâng lay chuyeån vaøo Thieân Chuùa,
ñaõ luoân giöõ ñöôïc söï thaêng baèng giöõa nhöõng cheânh veânh
cuûa hoaøn caûnh vaø cuoäc soáng.


GÖÔNG SOÁNG CHO BAÏN TREÛ


Š Sinh ngaøy 17.04.1928 taïi Phuû Cam- Hueá
Š Thuï phong Linh muïc ngaøy 11.06.1953
Š Du hoïc Giaùo Luaät taïi Ñaïi Hoïc Urbaniana, Roma


naêm 1956. Toát nghieäp Tieán só Giaùo Luaät 1959.
Š Ñöôïc taán phong Giaùm Muïc taïi Hueá ngaøy


24.06.1967
Š Giaùm muïc Giaùo phaän Nha Trang töø 1967-1975
Š Ñöôïc Toaø Thaùnh boå nhieäm Toång Giaùm Muïc phoù


Toång Giaùo phaän Saøi Goøn ngaøy 23.04.1975
Š Phoù chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùo Hoaøng veà Coâng Lyù


Hoaø Bình 24.11.1994
Š Chuû tòch Hoâi Ñoàng Giaùo Hoaøng veà Coâng Lyù Hoaø


Bình ngaøy 24.06.1998
Š Laõnh chöùc Hoàng Y ngaøy 21.02.2001
Š Qua ñôøi ngaøy 16.09.2002, taïi Roma.


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 29




Trong caùi se laïnh nheï nhaøng cuûa ngaøy ñaàu naêm môùi, khuoân vieân cuûa Nhaø Meï Doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä - Tam Haø trôû neân thaùnh thieän vì söï hieän dieän cuûa raát
nhieàu thieân thaàn aùo traéng (ngöôøi ta vaãn goïi nhö theá, moãi khi
thaáy caùc Sô maëc aùo doøng traéng). Caûnh saéc trôû neân vui töôi,
roän raøng, muoân maàu, muoân veû vôùi söï hieän dieän cuûa Phuï huynh
caùc em trong thôøi gian ñònh höôùng. Roài ñaëc bieät hôn nöõa laø söï
hieän dieän cuûa caùc thaønh phaàn trong Gia ñình Sa-leâ-dieâng: Cha
Giaùm Tænh vaø caùc Anh Em Sa-leâ-dieâng Don Bosco (SDB), caùc
Chò Chí Nguyeän Don Bosco (VDB), quí Anh Chò Coäng Taùc Vieân
Sa-leâ-dieâng (CTV), quí Anh Chò Cöïu Hoïc Vieân cuûa caùc sô Con
Ñöùc Meï Phuø Hoä vaø cuûa Sa-leâ-dieâng Don Bosco. Taát caû hôïp
thaønh moät Ñaïi Gia ñình, beân nhau chung chia nieàm vui cuûa
tình gia ñình thaân thöông, beân nhau daâng lôøi taï ôn Thieân Chuùa
nhaân dòp möøng Kim khaùnh Doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä hieän
dieän taïi Vieät Nam.


Leã möøng ñöôïc baét ñaàu luùc 8 giôø saùng vôùi nhöõng baøi haùt chaøo
ñoùn vui töôi. Tieát muïc khôûi ñoäng thaät yù nghóa khi keát thuùc vôùi
hình aûnh cuûa ngoâi nhaø ñöôïc hình thaønh bôûi Phuï huynh vaø caùc
thaønh phaàn trong Ñaïi Gia ñình Saleâdieâng. Chung moät maùi nhaø,
moät gia ñình yeâu thöông - phuïc vuï - hieäp thoâng trong
söù maïng giaùo duïc vaø loan baùo Tin Möøng cho ngöôøi treû.


Chò Phoù Giaùm Tænh Maria Bianca Leâ Thò Yeán tuyeân boá lyù
do cuûa ngaøy leã, ngaøy Doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä baøy
toû loøng tri aân ñoái vôùi Phuï huynh vaø Gia ñình Sa-
leâ-dieâng vì ñaõ, ñang vaø seõ coäng taùc vôùi Hoäi Doøng
trong vieäc giaùo duïc giôùi treû. Ngaøy moïi ngöôøi
cuøng vôùi caùc chò em daâng lôøi taï ôn Thieân


SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 30


SAU 50 NAÊM HIEÄN DIEÄN VAØ LAØM VIEÄC TREÂN MAÛNH ÑAÁT
VIEÄT NAM, DOØNG CON ÑÖÙC MEÏ PHUØ HOÄ CAÙC GIAÙO HÖÕU
(FMA) ÑAÕ COÙ 163 NÖÕ TU LAØM VIEÄC TAÏI 13 COÄNG ÑOAØN


TRONG 9 GIAÙO PHAÄN CUÛA GIAÙO HOÄI VIEÄT NAM


Baøi vieát:


MINH TAÂM


NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG


50 naêm
hieän dieän


Cuøng chung moät söù meänh hoaït ñoäng cho caùc ngöôøi treû




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 31


Chuùa vì tình yeâu tín trung cuûa Ngaøi daønh cho Hoäi Doøng
trong suoát chaëng ñöôøng lòch söû ñaõ qua.


Nieàm vui vì hoàng aân 50 naêm cuûa caùc chò em FMA ñaõ ñöôïc
Cha Giaùm Tænh Giuse Traàn Hoøa Höng chia seû qua nhöõng
lôøi chuùc möøng. Ngaøi cuõng thay maët cho caùc anh em Sa-leâ-
dieâng vaø cho caû nhöõng ngöôøi treû ñeå caùm ôn caùc FMA ñaõ
chung vai saùt caùnh vôùi caùc SDB, kieân trì hy sinh phuïc vuï
ngöôøi treû, ñaëc bieät trong nhöõng giai ñoaïn khoù khaên. Ngaøi
öôùc mong söï hieäp thoâng coäng taùc ngaøy caøng beàn chaët ,
vaø trong moät theá giôùi ñaày bieán ñoåi vaø khoù khaên, öôùc mong
caùc chò em daán thaân hôn nöõa vaøo nhöõng bieân cöông môùi
vôùi moät taàm nhìn roäng môû.


Sau ñoù, caùc ñaïi dieän cuûa caùc thaønh phaàn khaùc trong Gia
ñình Sa-leâ-dieâng Vieät Nam cuõng ñaõ laàn löôït phaùt bieåu vaø
chuùc möøng doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä nhaân dòp kyû nieäm
Kim khaùnh hieän dieän.


Vaøo luùc 9 giôø 45, Thaùnh leã Taï ôn khôûi söï vôùi cuoäc röôùc töø
beân ngoaøi vaøo khu Hoäi Tröôøng cuûa nhaø doøng. Ñoaøn röôùc
goàm ñaïi dieän cuûa caùc thaønh phaàn trong Gia ñình Sa-leâ-
dieâng, caùc chò em Con Ñöùc Meï Phuø Hoä vaø ñoaøn linh muïc
ñoàng teá. Trong baøi giaûng, Cha chuû teá Giuse Traàn Hoøa
Höng, Beà treân Giaùm Tænh Doøng Sa-leâ-dieâng Don Bosco,
ñaõ chia seû raèng möøng 50 naêm laø cô hoäi ñeå caûm nhaän tình
yeâu cuûa Thieân Chuùa. Ngaøi thi aân giaùng phuùc khoâng chæ qua
cuûa caûi vaät chaát, nhöng coøn göûi ñeán nhöõng con ngöôøi. Ñoù
chính laø söï hieän dieän cuûa caùc nöõ tu Con Ñöùc Meï Phuø Hoä.
Möøng leã Meï Thieân Chuùa nhaéc nhôû raèng neáu Thieân Chuùa
ñaõ yeâu thöông nhaân loaïi qua vieäc trao ban chính Con Moät
cuûa Ngöôøi, thì chuùng ta cuõng haõy yeâu meán ngöôøi khaùc vaø
laøm cho tình yeâu aáy ñöôïc trieån nôû. Moãi ngöôøi, trong ôn
goïi cuûa mình - SDB, FMA, VDB, Coäng Taùc Vieân, Cöïu Hoïc
Vieân - haõy ñem tình yeâu Thieân Chuùa ñeán cho ngöôøi treû
baèng chính ñôøi soáng mình, khoâng coøn soáng cho baûn thaân,
nhöng theo keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa. Haõy soáng trao ban,
queân mình, nhö Ñöùc Maria ñaõ trao ban Chuùa Gieâsu trong
cuoäc soáng aâm thaàm vaø khieâm toán. Soáng nhö theá, söï hoøa
bình vieân maõn seõ trieån nôû, tröôùc tieân töø chính baûn thaân
moãi ngöôøi. Ñoù cuõng laø ñieàu maø Hoa Thieâng cuûa Cha Beà
Treân Caû trong naêm môùi 2011 naøy môøi goïi chuùng ta: “Ñeán
maø xem”. Xem Thieân Chuùa yeâu thöông ta theá naøo vaø laøm
cho ngöôøi khaùc nhaän bieát tình yeâu ñoù.


Cuoái leã, tröôùc khi laõnh nhaän Ôn Toaøn Xaù vaø Pheùp Laønh
troïng theå maø Toøa Thaùnh ban cho Nhaø Doøng nhaân dòp
möøng Kim khaùnh, chò Beà Treân Giaùm Tænh Teresa Uoâng
Thò Ñoan Trang ñaõ ñaïi dieän ñaïi dieän cho Quyù Beà treân tieàn
nhieäm vaø caùc chò em Con Ñöùc Meï Phuø Hoä ñeå chia seû vaø
noùi lôøi tri aân.


Tri aân Thieân Chuùa, vì quaù trình ñaët neàn moùng, hình thaønh
vaø phaùt trieån cuûa Doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä trong suoát
50 naêm qua. Tri aân caùc cha Truyeàn giaùo, Ñaïi Gia ñình Sa-
leâ-dieâng xöa cuõng nhö nay, hieän dieän cuõng nhö vaéng maët,
coøn soáng cuõng nhö ñaõ qua ñôøi, caùc thaønh phaàn trong Gia
ñình Sa-leâ-dieâng, nhaát laø vaøo thôøi kyø khoù khaên sau 1975.
Söï hieän dieän, tình gia ñình, tình huynh ñeä cuûa Gia ñình Sa-
leâ-dieâng nhö moät doøng chaûy lieân tuïc trong suoát 50 naêm
qua. Nhöõng nghóa cöû naøy, ñeïp nhö caâu ca dao veà tình anh
em:


Anh em moät hoï moät nhaø
Thöông nhau chaân thaät ñöôøng xa cuõng gaàn


Anh em nhö theå tay chaân
Raùch laønh ñuøm boïc, dôû hay ñôõ ñaàn


Höôùng veà quyù Phuï huynh, chò Giaùm tænh caûm ôn söï
hieän dieän ñoâng ñaûo cuûa quyù Phuï huynh vaø cuûa caùc em
quyeát taâm theo ôn goïi Con Ñöùc Meï Phuø Hoä. Ôn goïi
laø moät Phuùc laønh lôùn cuûa Chuùa. Naêm 1961, khôûi ñi töø
caùc nöõ tu truyeàn giaùo, sau 1975, tieáp noái vôùi nhoùm nhoû
caùc nöõ tu Vieät Nam treû tuoåi, nhieät tình, quyeát moät loøng
theo Chuùa, daâng hieán ñôøi mình cho ngöôøi treû. Töø ñaây,
nhöõng ôn goïi môùi gia taêng vaø nay Tænh Doøng FMA Vieät
Nam ñaõ coù 163 nöõ tu, 13 coäng ñoaøn, hieän dieän treân 9
Giaùo phaän, caùc nöõ tu baét ñaàu ñi ñeán vuøng saâu, vuøng xa
trong nöôùc vaø vöôït caû bieân cöông nöôùc Vieät nöõa. Phuùc
laønh lôùn cuûa Chuùa vaãn tieáp tuïc trao ban cho Hoäi Doøng,
coù nhieàu ôn goïi môùi seõ giuùp caùc chò daán mình saâu hôn
vaø roäng hôn trong laõnh vöïc giaùo duïc vaø truyeàn giaùo.


Keát thuùc Thaùnh leã, coäng ñoaøn qui tuï tröôùc phoøng Tröng
baøy hình aûnh lòch söû veà 50 naêm hieän dieän vaø phaùt trieån
cuûa Doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä taïi Vieät Nam ñeå cöû
haønh nghi thöùc caét baêng khai tröông vaø cuøng tham
quan phoøng Tröng baøy.


Ngaøy leã ñaõ kheùp laïi, nhöng lôøi tri aân vaãn ñöôïc tieáp tuïc
nôi taâm hoàn cuûa moãi ngöôøi hieän dieän. Tri aân tình Chuùa,
tri aân tình ngöôøi cho Kim khaùnh naøy vaø cho caû moät Kim
khaùnh môùi.


Hình treân: Nhoùm muùa cuûa Cöïu Hoïc vieân FMA
Hình döôùi: Nhoùm muùa toång hôïp dieãn taû söï cuøng chung tay goùp söùc giöõa
moïi thaønh phaàn trong söù meänh giaùo duïc giôùi treû




SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 32


Ñaát cöôøi theo nhöõng böôùc chaân chaïy raäm
ròch, tieáng goïi nhau í ôùi cuûa boïn treû. YÙ thöùc
veà moâi tröôøng ñaõ “giaùng sinh” trong caùc em.
Khu vöôøn toaøn raùc laø raùc chæ loaùng moät caùi
laø ñaõ saïch trôn. Naéng sôùm vaøng öôm treân
töøng ngoïn coû, caønh caây. Ñaát tin töôûng boïn
treû roài ñaây seõ bieát yeâu quyù, bieát traân troïng, vaø
giöõ gìn maûnh ñaát ñang nuoâi soáng mình cuøng
bao ngöôøi daân nôi ñaây. Ñaát hy voïng mai raøy
caùc em seõ hoïc ñöôïc raèng cha anh chuùng ñaõ
boùc loät caây, boùc loät ñaát, boùc loät caùc doøng
soâng quaù möùc neân Caùi Thia ngaøy naøo coøn
laø coàn caây aên traùi truø phuù, toát töôi thì nay ñaõ
ít nhieàu xô xaùc, caèn coãi vaø caùi ngheøo ñaõ tìm
ñeán nhieàu noùc nhaø hôn...


“ Chuùa Haøi Ñoàng naèm trong maùng coû.


Nuï cöôøi ñôn sô Chuùa naèm giöõa con chieân,
con boø, laïi coù con löøa luùc laéc caùi ñaàu ngaây
ngoâ.


Theá nhaân mau chaïy ñeán maø kính yeâu toân
thôø...”


Ñaát choän roän nghe nhöõng khuùc ca Giaùng
Sinh vui töôi vang vang treân doøng soâng Tieàn
loäng gioù. Ñaát thích thuù khi thaáy caùc anh chò
Vides töø “ngöôøi lôùn” ñaõ trôû neân “con treû” ñeå
hoaø mình cuøng chôi ñuøa muùa haùt, cuøng laên leâ
boø toaøi, cuøng laám lem öôùt aùt, cuøng hoø reo noùi
cöôøi...vôùi caû caùc em aáu nhi. Ñaát ngaïc nhieân
khi thaáy hoâm nay hôn moät traêm em nhoû caû
löông laãn giaùo ngoài chung vôùi nhau trong böõa
tieäc möøng Giaùng Sinh, ñöôïc cha xöù, ñöôïc caùc
coâ baùc anh chò taän tình phuïc vuï vôùi caùc moùn
caø ri gaø, mì xaøo ngon ôi laø ngon. Nhìn caùc em
aên ngon laønh, aên ngaáu nghieán, aên nhieät tình,
aên saïch baùch... Ñaát thaáy thöông quaù ñi thoâi,
vì chöa bao giôø caùc em ñöôïc traân troïng, yeâu
thöông, chaêm soùc vaø ñöôïc ngoài chung vôùi


“NGÖÔØI NGHEØO ÔÛ KHAÉP NÔI. TOÂI CAÛM
THAÁY BUOÀN KHI NGHÓ VEÀ ÑIEÀU ÑOÙ.


...VIDES ÑAÕ THOÂI THUÙC TOÂI VAØ LAØM CHO
TOÂI CAÛM THAÁY TRAÙCH NHIEÄM HÔN VÔÙI XAÕ


HOÄI, NÔI MAØ TOÂI LAØ MOÄT PHAÀN THUOÄC
VEÀ. TOÂI CAÛM THAÁY VUI HÔN KHI COÙ THEÅ


LAØM GÌ ÑOÙ ÑEÅ GIUÙP ÑÔÕ NGÖÔØI KHAÙC


- Naøo, baây giôø caùc em quyø xuoáng... aùp tai saùt maët
ñaát... saùt thieät laø saùt vaøo nhen... Caùc em coù nghe
thaáy gì khoâng?


- Thöa, khoâng...


- Phaûi thaät yeân laëng chuùng ta môùi nghe ñöôïc... OÂi!
Ñaát ñang khoùc...


- Sao vaäy aï?


- Caùc em nhìn xem, raùc naèm ñaày nhoùc treân maët
ñaát kìa, raùc laøm cho ñaát khoâng thôû ñöôïc neân ñaát
khoùc ñoù. Ñaát khoâng thôû ñöôïc ñaát seõ khoâng coøn
maøu môõ, ñaát seõ khoâng nuoâi cho caây coái toát töôi
nöõa. Chuùng ta phaûi nhanh choùng cöùu laáy ñaát thoâi.
Naøo, moät... hai... ba... haønh ñoäng...


- Anh ôi, tuïi em maàn saïch roài, ñaát cöôøi roài!...


Baøi vieát:


TRUNG NGHÒ


Loøng nhaân aùi laø
laø vuõ khí cao quyù


nhaát ñeå chieán
thaéng


Thaønh Ngöõ Myõ


NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG


Ñaát cöôøi




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 33


nhau ñoâng vui moät caùch ñaëc bieät ñeán vaäy. Ñaát möøng rôõ
cuøng haøng chuïc thanh thieáu nieân ngheøo hieáu hoïc ñöôïc
nhaän nhöõng chieác xe ñaïp laøm phöông tieän ñeán tröôøng.
Caùc em ñaõ coù cô may ñöôïc giaùo duïc vaø hy voïng caùc
em seõ hoïc haønh ñeán nôi ñeán choán ñeå coù theå soáng ñaøng
hoaøng ngay taïi xöù sôû cuûa mình chöù khoâng phaûi boû queâ
leân phoá laøm aên nhö haàu heát caùc anh caùc chò cuûa mình...
Ñaát nghó caùc anh chò Vides ñang noã löïc cuøng vôùi nhöõng
ngöôøi coù traùch nhieäm nôi ñaây toâ theâm saéc maøu haïnh
phuùc vaøo tuoåi thô cuûa caùc em nhoû vaø traû laïi cho chuùng
phaàn naøo ñoù quyeàn ñöôïc vui chôi, hoïc haønh cuûa mình.


“Trôøi haân hoan ñaát töng böøng vui ca.
Naøy giôø Con Chuùa, Ñaáng Cöùu Tinh ñaõ sinh ra.
Töø non cao tôùi khôi nguoàn bao la.
Ngöôøi ngöôøi hoan chuùc ñoùn tin vui thaùi hoøa... »
(Trôøi Haân Hoan)


Ñaát vui khi trôû thaønh ñöôøng ñöa caùc baïn Vides ñeán vôùi
nhöõng phaän ngöôøi ngheøo khoå. Ñeán ñeå laéng nghe thaáu
hieåu nhöõng noãi thieáu thoán, ñaéng cay, cô cöïc, vaát vaû, lo
toan, ñau ñôùn...cuûa hai baø chaùu chæ naáu vaø aên moät böõa
toái coøn ban ngaøy uoáng nöôùc traø tröø côm, cuûa chuù beù ñi
10 caây soá ñeán tröôøng ñeå tieát kieäm 1000 ñoàng qua ñoø
moãi ngaøy, cuûa moät ngöôøi phuï nöõ vôùi 13 laàn moå trong
voøng 7 naêm vaø caên nhaø cuûa chò cöù troáng daàn ñi theo soá
laàn moå cuûa chò, cuûa baø cuï soáng luûi thuûi moät mình trong
noãi nhôù nhöõng ñöùa con ngheøo khoå cuûa mình ñang phaûi
tha phöông caàu thöïc...Ñeán ñeå troø chuyeän, uûi an, khích
leä vaø tieáp theâm chuùt söùc maïnh tinh thaàn. Ñeán vôùi öôùc
muoán gaàn guõi thaät söï vôùi ngöôøi ngheøo qua böõa côm
bình dò döa caø maém muoái cuûa hoï... Ñaát caûm nhaän caùc
baïn Vides ñang coá gaéng hoïc ñoøi vaø dieãn taû giaù trò cuûa
Giaùng Sinh, tinh thaàn nhaäp theå vaø « Thieân Chuùa ôû cuøng
chuùng ta » cho nhöõng ngöôøi chòu nhieàu thua thieät trong
cuoäc soáng...


Ñaát ôi, Ñaát vui vaø chuùng ta cuõng vui... Vui vì chuùng ta
khoâng ñôn ñoäc treân haønh trình thieän nguyeän, beân caïnh
chuùng ta laø anh em beø baïn coù ngöôøi tuy khoâng cuøng
toân giaùo nhöng laïi coù chung taám loøng. Vui vì daãu chuùng
ta coù lo lieäu, keá hoaïch, coù chuaån bò coù cho ñi bao nhieâu
ñi chaêng nöõa thì cuõng chaúng thaám thaùp gì so vôùi söï
ñoùn tieáp, coäng taùc raát aân caàn, nhieät thaønh, noàng haäu
vaø saün saøng cuûa moïi ngöôøi nôi ñaây duø cuoäc soáng vaãn
phaûi gaén chaët vaøo caùi ghe caùi löôùi, duø khoù khaên cöù ñeo
ñaúng vaø baùm rieát laáy hoï. Vui vì chuùng ta hoïc ñöôïc töø
nhöõng ngöôøi daãu thieáu thoán ngheøo khoå maø vaãn soáng
vui veû laïc quan nhöõng kinh nghieäm caàn thieát vaø môùi
meû: «Phaûi chaêng chuùng ta ñaõ ñaët ra cho mình nhöõng
nieàm vui quùa to taùt neân coá tìm maø chaéng ñöôïc laø bao?
» (Ñoã Quyeân) ; « Taïi sao hoï vui ? Hoï vui vì hoï tin töôûng
phoù thaùc vaøo Chuùa. Coøn toâi thì luoân caûm thaáy lo laéng vaø
sôï haõi chæ vì muoán coù taát caû moïi thöù » (Baûo Thaùi) ; «Moïi
naêm, Giaùng Sinh cuûa vôï choàng em laø nhöõng cuoäc vui
tieäc tuøng beân gia ñình baïn beø... Coøn Giaùng Sinh naêm
nay tuy xa nhaø vaø cuõng chaúng coù aên nhaäu nhöng vôï
choàng em laïi thaáy vui hôn, aám cuùng hôn, yù nghóa hôn...
» (Thanh Tuyeàn)... Vui vì chuùng ta thaáy mình maïnh meõ
hôn, hieäu quaû hôn, ñöôïc khích leä nhieàu hôn khi gaëp
nhau trong coâng vieäc thieän nguyeän.


Ñaát ôi, haõy cuøng chuùng ta haùt leân : « Vieäc Chuùa laøm


oâi vó ñaïi thay ! », haõy cuøng chuùng ta taï ôn Chuùa vì lôøi
chia seû cuûa moät baïn treû khoâng phaûi laø coâng giaùo caûm
nghieäm ñöôïc khi cuøng tham gia chuyeán ñi vôùi chuùng
ta : « Ngöôøi ngheøo ôû khaép nôi. Thaät loøng, toâi caûm thaáy
buoàn khi nghó veà ñieàu ñoù. Tuy nhieân, bôûi vì toâi laø ngöôøi
tích cöïc neân nhìn nhaän vaán ñeà ôû goùc ñoà khaùc; nghóa
laø vaãn coøn nhieàu ngöôøi muoán giuùp ñôõ ngöôøi khaùc vaø
thaäm chí noái keát cuoäc soáng vôùi söï trao ban nhö nhöõng
thaønh vieân vides. Nhôø hoï, theá giôùi thay ñoåi toát hôn.


Vides ñaõ thoâi thuùc toâi vaø laøm cho toâi caûm thaáy traùch
nhieäm hôn vôùi xaõ hoäi, nôi maø toâi laø moät phaàn thuoäc veà
noù. Giôø ñaây, nhöõng vieäc thieän ñoái vôùi toâi khoâng phaûi
laø ñeå giuùp ñôõ ngöôøi khaùc nhöng laø ñeå chia seû nhöõng
may maén cuûa toâi. Toâi caûm thaáy vui hôn khi toâi coù theå
laøm gì ñoù ñeå giuùp ngöôøi khaùc. Toâi caûm nhaän nieàm vui
chöù khoâng phaûi laø traùch nhieäm ñeå laøm vieäc ñoù. Caûm ôn
Gieâsu, caûm ôn Giaùng Sinh vaø caûm ôn Vides ñaõ mang
ñeán cho toâi cô hoäi ñeå nhìn cuoäc soáng vôùi goùc nhìn
khaùc. Hy voïng moãi ngaøy nieàm ñam meâ vaø tình yeâu
cuûa caùc baïn chaïm ñeán nhieàu traùi tim vaø hoï seõ cuøng vôùi
baïn mang ñeán nhöõng thay ñoåi toát ñeïp hôn cho theá giôùi
naøy.» (Queá Anh). Lôøi chia seû ñaõ trôû thaønh moät moùn quaø
Giaùng Sinh treân caû tuyeät vôøi daønh cho Vides chuùng ta
vaø noù cuõng giuùp chuùng ta yù thöùc hôn veà söù meänh thieän
nguyeän cuûa mình laø ñöa ngöôøi khaùc ñeán gaëp gôõ vaø noùi
lôøi caûm ôn vôùi Gieâsu.


Hình treân: Doïn saïch raùc trong moät buoåi sinh hoaït cuûa nhoùm Vides
Hình döôùi: Coâng taùc sinh hoaït cuûa nhoùm Vides: quan taâm tôùi ngöôøi ngheøo




SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 34


Vaøi neùt veà Angola. Angola laø moät quoác gia naèm ôû phía taây nam cuûa chaâu Phi, beân bôø Ñaïi Taây
Döông. Quoác gia naøy coù chung bieân giôùi
vôùi Namibia, Coäng hoøa Daân chuû Congo, vaø
Zambia. Dieän tích cuûa Angola laø 1.246.700
caây soá vuoâng, gaàn gaáp 4 laàn Vieät nam, trong
khi ñoù daân soá chæ vaøo khoaûng 12,5 trieäu daân
(2008). Tænh Cabinda taùch beân ngoaøi quoác
gia cuûa Angola coù chung bieân giôùi vôùi Coäng
hoøa Congo. Laø moät thuoäc ñòa cuõ cuûa Boà Ñaøo
Nha do ñoù, coøn coù teân khaùc laø mieàn Taây Boà
Ñaøo Nha. Cuoäc noäi chieán taïi vaãn coøn tieáp
dieãn sau khi Angola ñoäc laäp cho ñeán thaäp
nieân 2000.
Teân goïi Angola baét nguoàn töø N’gola cuûa
nhoùm ngoân ngöõ Bantu, ñaây laø teân hieäu cuûa
ngöôøi cai trò vuøng ñaát naøy tröôùc khi bò cai trò


CAÙC ÑIEÄU MUÙA TRUYEÀN THOÁNG ÑÖÔÏC
NHAÛY MOÄT CAÙCH ÑIEÂU LUYEÄN VÖØA
DIEÃN TAÛ SÖÏ DUY NHAÁT GIÖÕA ÑÔØI SOÁNG
VAØ NIEÀM TIN TOÂN GIAÙO, VÖØ DIEÃN TAÛ SÖÏ
HAÂN HOAN VÔÙI LOØNG BIEÁT ÔN ÑOÁI VÔÙI
THIEÂN CHUÙA.


Baøi vieát:


HOAØNG DIEÄM SDB


Angola


Hình treân: Nhoùm treû Sa-leâ-dieâng trong buoåi daõ ngoaïi
Hình caïnh: Cuoäc röôùc taïi giaùo xöù Sa-leâ-dieâng


MIEÀN ÑAÁT TRUYEÀN GIAÙO




NHÒP SOÁNG SA-LEÂ-DIEÂNG
bôûi Boà Ñaøo Nha. Luanda laø thuû ñoâ vaø thaønh phoá lôùn
nhaát cuûa Angola. Tieáng Boà Ñaøo Nha ñöôïc söû duïng
nhö ngoân ngöõ chính thöùc, coøn caùc tieáng trong nhoùm
ngoân ngöõ Bantu chæ ñöôïc duøng trong caùc vuøng heûo
laùnh.
Angola ñöôïc coi laø moät trong nhöõng quoác gia giaøu
nhaát chaâu Phi veà nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân. Quoác
gia naøy coù nguoàn daàu moû, khí thieân nhieân, caùc trang
traïi, kim cöông vaø nhieàu loaïi khoaùng saûn khaùc.
Ñaát nöôùc naøy vöøa chòu aûnh höôûng khí haäu caän nhieät
ñôùi, gioù muøa nam cöïc, vöøa chòu moät chuùt aûnh höôûng
khí haäu cuûa ñaïi sa maïc Sahara, vì theá coù hai muøa
roõ reät: muøa möa noùng vaø muøa khoâ laïnh, nhöng caùi
noùng vaø laïnh cuûa caùc vuøng taïi ñaát nöôùc naøy cuõng khaùc
nhau. Moät ñieàu ñaëc tröng cuûa vuøng ñaát naøy laø khoâ, ít
möa, röøng caây buïi. Chính vì khoâ neân coù moät nhu caàu
lôùn veà nöôùc sinh hoaït cuûa cö daân.
Maëc duø laø nöôùc phaùt trieån thöù hai chaâu Phi sau Nam
Phi vôùi GDP 2.000 USD/ngöôøi, song cuoäc soáng cuûa
ngöôøi daân noùi chung coøn ngheøo ñoùi, theâm vaøo ñoù coøn
phaûi gaùnh chòu haäu quaû naëng neà cuûa cuoäc noäi chieán.
Ñaát nöôùc naøy phaàn lôùn laø ñoàng coû vaø sa maïc vôùi 4
ngaønh kinh teá muõi nhoïn laø khai thaùc moû (chieám 40%
GDP), ñaùnh caù, chaên nuoâi gia suùc vaø du lòch. Ngheà
ñaùnh caù ôû ñaây vaøo loaïi phaùt trieån nhaát chaâu Phi do
nöôùc naøy coù bôø bieån daøi haøng nghìn km.
Löông thöïc chính cuûa ngöôøi daân laø boät mì, ñaäu, gaïo,
baép vaø khoai. Nhìn chung caùc moùn aên cuûa hoï cuõng
ngon vaø khaù deã aên.
Veà toân giaùo, tín ngöôõng baûn ñòa chieám 47%, caùc giaùo
phaùi Tin laønh chieám khoaûng 15% vaø Thieân Chuùa giaùo
vaøo khoaûng 38%.


Muùa nhaûy vaø Ca haùt. ÔÛ chaâu Phi noùi chung vaø
Angola noùi rieâng, coù raát nhieàu neùt ñeïp veà vaên hoùa
truyeàn thoáng ñöôïc theá hieän trong sinh hoaït toân giaùo
vaø ñôøi soáng xaõ hoäi. Neùt noåi baät trong ñôøi soáng vaên hoùa
tinh thaàn cuûa hoï laø vieäc nhaûy muùa vaø ca haùt. Coù theå
noùi raèng cuoäc soáng cuûa hoï laø ca haùt vaø muùa nhaûy, vì
töø nhöõng sinh hoaït haèng ngaøy, ñi ñöùng, chaêm soùc con
caùi, laøm vieäc, hoï vöøa laøm vöøa nhaûy muùa vaø haùt. Thaät
vaäy, hoï ca haùt vaø nhaûy muùa trong moïi hoaøn caûnh, khi
vui laãn khi buoàn, trong luùc vui chôi hay luùc laøm vieäc,
vaø ngay caû trong caùc nghi leã toân giaùo. Trong caùc dòp leã
hoäi, aâm nhaïc vaø muùa nhaûy khoâng chæ laø söï vui thích vaø
söï höùng khôûi, nhöng coøn laø nieàm töï haøo daân toäc, vì hoï
coi ñaây loaïi hình thöùc vaên hoùa ngheä thuaät ñaêc tröng
dieãn taû tình yeâu trong cuoäc soáng. Ñeå dieãn ñaït söï quy
höôùng cuûa taâm hoàn veà Thöôïng ñeá, maø noùi ñuùng hôn
laø vôùi Thieân Chuùa, ngöôøi ta cuõng duøng tôùi vieäc muùa
nhaûy vaø ca haùt. Moi ngöôøi thích duøng ca haùt vaø muùa
nhaûy moät caùch ñôn sô, chaân thaønh vaø ñoàng ñieäu ñeå
dieãn taû söï toân suøng moät Thieân Chuùa duy nhaát, Ñaáng
yeâu thöông hoï. Caùc ñieäu muùa truyeàn thoáng ñöôïc nhaûy
moät caùch ñieâu luyeän vöøa dieãn taû söï duy nhaát giöõa ñôøi
soáng vaø nieàm tin toân giaùo, vöøa dieãn taû söï haân hoan vôùi
loøng bieát ôn ñoái vôùi Thieân Chuùa.
Tuy ñaát nöôùc coù nhieàu neùt ñeïp veà vaên hoùa truyeàn
thoáng, nhung cuõng coù nhuõng giôùi haïn nhaát ñònh cho
söï phaùt trieån giaùo hoäi vaø xaõ hoäi. Nhöõng taäp tuïc ña theâ,
nhöõng haäu quaû cuûa chieán tranh, vaø ñaëêc bieät vieäc thieáu
toân troïng söï coâng baèng xaõ hoäi laø nhöõng nguyeân nhaân
chính laøm cho hoï lo sôï ñeán noãi maát ñònh höôùng cho
töông lai. Tuy Giaùo hoäi coâng giaùo vaø ñaëc bieät caùc anh
em Sa-leâ-dieâng taïi ñaây ñaõ vaø ñang noã löïc raát lôùn, theá
nhöng vaãân chöa ñuû.


Nhöõng ñieäu muùa töï nhieân trong leã hoäi kính Ñöùc Meï


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 35




Clara esposito
lôøi Vieät: VAÊN CHÍNHx. Mt 25, 14-30


NHÖÕNG
NEÙN
BAÏC


SOÁ 10 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 36


TAØI
NAÊNG


Moät oâng chuû giaøu coù
noï saép ñi xa, neân cho
goïi caùc ñaày tôù laïi ñeå
caên daën vaø giao phoù
cuûa caûi mình cho hoï.




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 37


GIAÙO LYÙ CHO BAÏN TREÛ


OÂng giao cho ngöôøi naøy
naêm neùn baïc, ngöôøi kia
hai neùn baïc, ngöôøi khaùc
nöõa moät neùn tuøy theo
khaû naêng cuûa hoï.
Theá roài oâng ñaõ ra ñi.


Laäp töùc, ngöôøi ñaõ laõnh
naêm neùn ñaõ laáy soá tieàn
aáy roàiø ñi laøm aên buoân
baùn, vaø gaây lôøi ñöôïc
naêm neùn khaùc.




SOÁ 10 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 38


... anh ta ñi ñaøo loã choân
giaáu soá baïc cuûa chuû.
Sau moät thôøi gian laâu daøi,
oâng chuû ñeán tính soå vôùi
caùc ñaày tôù vaø thanh toaùn
soå saùch vôùi hoï.
Ngöôøi laõnh 5 neùn vaø 2 neùn
tieán ra noùi:


Cuõng vaäy, ngöôøi laõnh hai
neùn cuõng ñaõ gaây lôøi ñöôïc
hai neùn khaùc.
Coøn ngöôøi ñaõ laõnh moät
neùn thì ...




39


- “Thöa oâng chuû, toâi ñaõ gaây
lôøi ñöôïc naêm neùn khaùc ñaây!”
- “Thöa oâng chuû, toâi ñaõ gaây
lôøi ñöôïc hai neùn khaùc nöõa
- “Toát laém. Hôõi caùc ñaày tôù
taøi gioûi vaø trung thaønh.
Haõy vaøo vui höôûng nieàm vui
cuûa chuû caùc anh”


“Laïy Chuùa laø Cha chuùng con, chuùng con caûm taï Chuùa vì moïi
hoàng aân Chuùa ñaõ thöông ban. Xin giuùp chuùng con hieåu vaø bieát
taän duïng nhöõng taøi naêng Chuùa ban ñeå sinh ích lôïi doài daøo”


Ngöôøi laõnh moät neùn thöa:
“Coøn toâi thì ñaõ choân giaáu
neùn baïc cuûa oâng döôùi ñaát.


OÂng chuû noùi vôùi anh ta: “Haõy
quaêng noù ra beân ngoaøi: ôû
ñoù, seõ phaûi khoùc loùc nghieán
raêng.”


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10


Caâu hoûi gôïi yù:


1. Baïn coù yù thöùc raèng nhöõng
taøi naêng baïn coù laø nhöõng neùn
baïc maø Thieân Chuùa ñaõ giao
cho baïn khoâng ?


2. Baïn coù söû duïng nhöõng taøi
naêng ñoù ñeå phuïc vuï Thieân
Chuùa, phuïc vuï ñoàng loaïi,
nhaát laø caùc ngöôøi treû khoâng ?




Baøi vieát: Lm. NHÖ BÌNH


Chính anh em laø muoái cho ñôøi...laø aùnh saùng
cho traàn gian (Mt 5:13.14)


Baïn,


Chuùa xuoáng theá laøm ngöôøi vaø cho chuùng ta hoàng aân ñöôïc
laøm con Chuùa. Chuùa cuõng ban cho chuùng ta vinh döï laøm
chöùng nhaân cho Chuùa. Vì theá Chuùa phaùn:


Chính anh em laø muoái cho ñôøi...laø aùnh saùng cho
traàn gian (Mt 5:13.14)
Qua Lôøi Chuùa naøy, Chuùa tin töôûng vaø trao cho chuùng ta moät
traùch nhieäm: laø muoái vaø aùnh saùng cho traàn gian.


Muoái raát caàn cho cuoäc soáng. Muoái laøm cho thöùc aên theâm
ñaäm ñaø vaø muoái cuõng coù taùc duïng baûo quaûn thöùc aên. Chuùng
ta coù laø muoái cho traàn gian khoâng? Chuùng ta coù laøm cho
cuoäc soáng theâm yù vò khoâng? Chaát muoái Kitoâ trong ta coù coøn
taùc duïng trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta khoâng?


Cuõng nhö muoái, aùnh saùng caàn thieát cho cuoäc soáng. AÙnh
saùng maët trôøi söôûi aám, kích thích sinh saûn, soi saùng vaø
laø neàn taûng cho söï soáng. Chuùng ta khoâng soáng ñöôïc neáu
khoâng coù aùnh saùng.


Thieân Chuùa laø aùnh saùng. Chuùa Gieâsu laø aùnh saùng cho traàn
gian. Thaùnh Gioan ñaõ khaúng ñònh ñieàu ñoù (Gio 1:9)


Laø con caùi Chuùa chuùng ta ñöôïc thoâng phaàn vaøo aùnh saùng
cuûa Ngaøi. Vì theá chuùng ta cuõng laø aùnh saùng cho traàn gian.
Chuùng ta phaûi ñem naéng aám tình yeâu, aùnh saùng Phuùc AÂm
cho sinh hoaït cuûa con ngöôøi, cho cuoäc soáng cuûa traàn gian.


Chính anh em laø muoái cho ñôøi...laø aùnh saùng cho
traàn gian (Mt 5:13.14)
Baïn,


Chuùng ta mang moät nhieäm vuï quan troïng: laø muoái vaø aùnh
saùng cho traàn gian.


Muoái, neáu maát höông vò trôû neân laït leõo voâ duïng thì seõ bò
SOÁ 10 NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 40


quaúng ñi! Chuùng ta phaûi mang chaát muoái Kitoâ, vò ñaäm
ñaø cuûa Tin Möøng cho ngöôøi khaùc.


Chuùng ta cuõng phaûi laø aùnh saùng thì môùi ñem aùnh
saùng cho ngöôøi khaùc ñöôïc.


AÙnh saùng cuûa chuùng ta phaûi soi chieáu cho moïi ngöôøi
vaø cho hoï thaáy nhöõng vieäc toát chuùng ta laøm maø toân
vinh Chuùa.


Noùi caùch khaùc, neáp soáng cuûa chuùng ta phaûi laøm maãu
göông cho ngöôøi khaùc! Laø ngöôøi Kitoâ, chuùng phaûi
ñem Chuùa Kitoâ cho nhöõng ngöôøi chöa bieát Chuùa.


Chuùng ta khoâng theå cho nhöõng gì chuùng khoâng coù.
Chuùng ta phaûi laø aùnh saùng tröôùc ñaõ thì môùi ñem aùnh
saùng cho ngöôøi khaùc.


Vì theá chuùng ta coù traùch nhieäm laøm muoái men trong
moïi moâi tröôøng soáng: gia ñình hoïc ñöôøng, choã laøm...


Chính anh em laø muoái cho ñôøi...laø aùnh saùng
cho traàn gian (Mt 5:13.14)
Baïn,


Baïn coù can ñaûm theo Chuùa khoâng? Baïn coù can ñaûm
ñem chuùt aùnh saùng cho traàn gian taêm toái khoâng?


Boùng toái cuûa haän thuø,


Boùng toái cuûa höôûng thuï


Boùng toái cuûa baïo löïc,


Boùng toái cuûa gian doái


Boùng toái cuûa baát coâng


Boùng toái cuûa xaûo traù


Chính anh em laø muoái cho ñôøi...laø aùnh saùng
cho traàn gian (Mt 5:13.14)
Xin Chuùa ban cho toâi cho baïn can ñaûm ñeå ñem chuùt
muoái Kitoâ vaø aùnh saùng hy voïng vaøo traàn gian ñang bò
boùng toái cuûa toäi loãi che phuû.


men, muoái, aùnh saùng
cho traàn gian




Hoà Ti-beâ-ri-a cuõng ñöôïc goïi laø bieån Ga-li-leâ, hoà Gheâ-neâ-sa-reùt. Theo tieáng Hy baù coù nghóa laø caùi baàu cuûa caây ñôøn vì hình
daùng cuûa hoà.
Hoà ôû phía Baéc cuûa Israel. Bieån hoà naøy nhaän nöôùc
töø thöôïng nguoàn soâng Gioùc-ña-noâ chaûy vaøo.
Beà maët hoà roäng 166 caây soá vuoâng, beà daøi 23 caây
soá,beà ngang choã heïp nhaát laø 4.8 caây soá; choã
roäng nhaát 11.3 caây soá. Maët hoà thaáp hôn maêt
bieån 210 meùt. Chieàu saâu trung bình cuûa hoà laø
25.6 meùt, choã saâu nhaát 43 meùt.
Thôøi Chuùa Gieâ-su ngheà ñaùnh caù raát phaùt trieån
treân hoà. Caùc moân ñeä Chuùa ñaõ moät thôøi ñaùnh caù
treân hoà. Chuùa cuõng ñaõ ñeán ñaây nhieàu laàn. Coù laàn
caùc moân ñeä ñi qua bôø hoà beân kia ñaõ bò baõo lôùn,
thuyeàn saép chìm vaø Chuùa ñaõ ñeán cöùu caùc oâng.
Chuùa cuõng ñaõ ñi treân nöôùc ñeå ñeán vôùi hoï. Taïi
ñaây Chuùa ñaõ choïn caùc moân ñeä ñaàu tieân: oâng Si-
mon, oâng An-reâ, Gio-an vaø Gia-coâ-beâ. Caùc moái
phuùc thaät cuõng ñaõ ñöôïc Chuùa giaûng daïy treân
söôøn ñoài beân caïnh hoà.
Ngaøy nay hoà coøn laø moät di tích lòch söû quan
troïng. Moãi naêm haøng trieäu khaùch haønh höông tôùi
ñaây ñeå thaêm hoà vaø soáng laïi nhöõng bieán coá thôøi
Chuùa Gieâsu vaø thöôûng thöùc moùn caù oâng Thaùnh
Pheâ-roâ.


GA-LI-LEÂ
1. Bieån hoà Ga-li-leâ taïi En Gav


2. Phaàn cuoái cuûa bieân hoà Ga-leâ-leâ veà phía ñoâng
3. Moùn caù thaùnh Pheâ-roâ


KINH THAÙNH CUÛA BAÏN TREÛ


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 41


2


1


3


Baøi vieát: Lm. NHÖ LOAN


bieån hoà




SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 42


Hoâm nay chuùng ta ñi haønh höông Moä Thaùnh, nôi Chuùa Gieâ-su chòu ñoùng ñinh vaø taùng xaùc. Bieán coá veà cuoäc thöông khoù, veà caùi cheát cuûa Chuùa Gieâ-su
treân thaùnh giaù, veà ngoâi moä troáng ñöôïc boán Tin Möøng ghi
laïi. Caùc bieán coá naøy ñaõ xaûy ra taïi ñaây, hieän nay laø ñeàn thôø
Moä Thaùnh. Moä Thaùnh khoâng phaûi laø bieåu töôïng cuûa söï
cheát hay söï ñau buoàn, nhöng laø bieåu töôïng cuûa söï phuïc
sinh, cuûa nieàm hi voïng, cuûa tình yeâu vaø cuûa söï tha thöù.
Söï phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâ-su laø neàn taûng vöõng chaéc vaø
nguoàn löïc naâng ñôõ ñôøi soáng ñöùc tin cuûa ngöôøi Kitoâ höõu
ñang löõ haønh veà ñích ñieåm ñích thöïc cuûa mình. Nhö lôøi
cuûa Thaùnh Phaoloâ vieát: “Neáu Ñöùc Kitoâ khoâng soáng laïi, thì
ñöùc tin cuûa anh em laø voâ ích vaø anh em vaãn coøn ôû trong
toäi loãi cuûa mình“ (1Cor 15,17).


Quaû thaät laàn ñaàu tieân ñöôïc ñaët chaân ñeán vieáng Moä Thaùnh
toâi caûm nhaän ñöôïc nieàm xuùc caûm lôùn lao töø beân trong
taâm hoàn mình. Khoâng chæ laø moät caûm xuùc baét nguoàn töø
söï toø moø muoán khaùm phaù moät nôi naøo ñoù maø toâi chöa
bieát ñeán, nhöng coøn laø moät caûm xuùc thaâm saâu baét nguoàn
töø nieàm tin, töø ñôøi soáng tinh thaàn. Bôûi vì chính taïi Moä
Thaùnh naøy ñaõ xaûy ra caùc bieán coá quan troïng trong cuoäc
ñôøi taïi theá cuûa Chuùa Gieâ-su, chính taïi ñaây Chuùa Gieâ-su
theå hieän caùch cuï theå tình yeâu cuûa Ngaøi daønh cho con
ngöôøi, yeâu ñeán noãi trao ban caû cuoäc soáng mình: “Ngaøi
yeâu hoï cho ñeán cuøng“ (Ga 13,1).


Hoøa mình vôùi khaùch haønh höông ñoâng ñuùc treân nhöõng
con ñöôøng nho nhoû vaø coå kính cuûa thaønh coå Gieâ-ru-sa-
lem, toâi caát böôùc höôùng veà Moä Thaùnh. Treân nhöõng con
ñöôøng naøy toâi thaáy raát ñoâng khaùch haønh höông ñi ñaøng
thaùnh giaù, hoaëc laàn haït, hay laøm caùc vieäc ñaïo ñöùc khaùc.
Cuoái cuøng toâi cuõng ñeán ñöôïc nôi Moä Thaùnh. Daùng veû beân
ngoaøi cuûa ñeàn thôø Moä Thaùnh cuõng khoâng coù gì sang troïng
hay uy nghi nhö caùc ngoâi thaùnh ñöôøng taïi caùc nöôùc Chaâu
AÂu maø toâi ñaõ thaêm vieáng.


Ñeàn thôø Moä Thaùnh to lôùn, coå kính vaø ñôn giaûn veà kieán truùc.
Quan saùt beân ngoaøi ñeàn thôø Moä Thaùnh toâi caûm nhaän ñöôïc
nhieàu bieán coá thaêng traàm xaûy ra trong lòch söû qua nhöõng
daáu veát löu laïi cuûa noù. Moä Thaùnh laø moät quaàn theå kieán
truùc bao truøm caû ñoài Goân-goâ-tha, ngoâi moä cuûa oâng Giuse
Arimatea daâng taëng ñeå laøm nôi taùng xaùc Chuùa Gieâ-su, vaø
caùc hang ñaù töï nhieân beân döôùi ñoài Goân-goâ-tha. Vaøo thôøi
Chuùa Gieâ-su ngoïn ñoài Goân-goâ-tha naèm beân ngoaøi töôøng
thaønh Gieâ-ru-sa-lem, nhö Tin möøng Gioan ghi laïi: “Vì nôi
Chuùa Gieâ-su bò ñoùng ñinh ôû gaàn thaønh“ (Ga 19,20). Vieäc
haønh quyeát töû toäi, ñoùng ñinh vaø choân caát xaûy ra beân ngoaøi
töôøng thaønh ñeå khoâng laøm oâ ueá thaønh thaùnh. Möôøi moät
naêm sau cuoäc khoå naïn cuûa Chuùa Gieâ-su, vua Heâ-roâ-ñeâ
Agrippa nôùi roäng vaø xaây laïi töôøng thaønh ôû khu vöïc naøy vaø
vì theá ngoâi Moä Thaùnh ñöôïc naèm trong töôøng thaønh Gieâ-
ru-sa-lem. Khu vöïc Moä Thaùnh ñöôïc caùc Kitoâ höõu ñaàu tieân
toân kính, nhöng vaøo naêm 135 hoaøng ñeá Adriano ñaõ phaù


Ngoâi
“Neáu Ñöùc Ki-toâ khoâng soáng laïi,


thì ñöùc tin cuûa anh em laø voâ ích,
vaø anh em vaãn coøn ôû trong toäi


cuûa mình”


Moä thaùnh ÑÖÙC GIEÂ-SU


1. Loái vaøo Ñeàn Thôø Moä Thaùnh
2. Moä Thaùnh Ñöùc Gieâ-su


Baøi vieát: QUANG VINH SDB




NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 43


huûy vaø san baèng nôi naøy ñeå xaây döïng moät foro La Maõ vaø
moät ñeàn thôø kính thaàn Giove. Hoaøng ñeá Costantino gia
nhaäp Kitoâ giaùo vaø oâng ñaõ cho xaây döïng taïi nôi Moä Thaùnh
moät ñeàn thôø raát lôùn vaø uy nghi. Ñeàn thôø ñöôïc cung hieán
vaøo naêm 335.


Theá nhöng ngoâi ñeàn thôø naøy chòu nhieàu cuoäc taøn phaù
trong lòch söû taïi Gieâ-ru-sa-lem. Naêm 614 ngöôøi Ba Tö
cöôùp phaù vaø ñoát ñeàn thôø. Sau ñoù vieän phuï Modesto ñaõ taùi
thieát laïi ñeàn thôø. Vaøo naêm 1009, vò töôùng hoài giaùo Hakim
ñaõ phaù huûy hoaøn toaøn ñeàn thôø. Hang ñaù nôi ñaët xaùc Chuùa
Gieâ-su bò hö haïi naëng neà. Chính vì lí do naøy maø daãn ñeán
phong traøo Ñaïo binh thaùnh giaù (caùc chieán binh Kitoâ giaùo
töø Chaâu AÂu leân ñöôøng höôùng veà Ñaát Thaùnh ñeå giaûi phoùng
Moä Thaùnh vaø thaønh Gieâ-ru-sa-lem khoûi söï thoáng trò cuûa
quaân hoài giaùo). Hoaøng ñeá Costantino II Monomaco cho
taùi thieát laïi Moä Thaùnh vaøo naêm 1048. Sau khi Ñaïo binh
thaùnh giaù chieám laïi Gieâ-ru-sa-lem, ñeàn thôø Moä Thaùnh
ñöôïc xaây döïng laïi vaø ñöôïc thaùnh hieán vaøo ngaøy 15 thaùng
7 naêm 1149. Ñeàn thôø naøy vaãn toàn taïi cho ñeán ngaøy nay.


Lòch söû cuûa ñeàn thôø Moä Thaùnh traûi qua nhieàu thaêng traàm
vaø vieäc quaûn trò ñeàn thôø cuõng coù nhieàu ñieàu phöùc taïp do
lòch söû taïo neân. Ñeàn thôø Moä Thaùnh khoâng laø di saûn cuûa
rieâng Giaùo hoäi Coâng giaùo, maø coøn cuûa caùc Giaùo hoäi Kitoâ
giaùo khaùc. Caùc Giaùo hoäi naøy chieám laáy moãi phaàn trong
khu vöïc ñeàn thôø cho rieâng mình vaø gaây ra nhieàu xung ñoät
veà quyeàn sôû höõu ñeàn thôø Moä Thaùnh. Chính vì theá vaøo
naêm 1852, chính quyeàn Thoå Nhó Kyø ra ñaïo luaät “Statu
Quo“, töùc moãi Giaùo hoäi giöõ laáy phaàn chieám ñöôïc trong
ñeàn thôø vaø khoâng ñöôïc thay ñoåi. Cho ñeán ngaøy nay, moãi
khi ñeàn thôø caàn ñöôïc söûa chöõa, taùi thieát hay baûo quaûn thì
caàn coù söï ñoàng yù cuûa taát caû caùc Giaùo hoäi lieân quan ñeán
ñeàn thôø. Töø thôøi cai trò cuûa töôùng hoài giaùo Saladino cho
ñeán nay, vieäc canh giöõ, môû vaø ñoùng cöûa ñeàn thôø ñöôïc
giao phoù cho moät gia ñình hoài giaùo ñeå traùnh söï xung ñoät
giöõa caùc Giaùo hoäi Kitoâ giaùo. Baàu khí beân trong ñeàn thôø
thöïc söï hôi oàn aøo bôûi raát ñoâng caùc tín höõu Kitoâ giaùo thuoäc
moïi giaùo hoäi ñeán ñaây ñeå toân kính vaø haønh höông nôi cöïc
thaùnh naøy. Rieâng taïi haàm moä nôi ñaët xaùc Chuùa Gieâ-su,
caùc thaùnh leã ñöôïc cöû haønh theo giôø giaác raát chính xaùc
nhö ñaõ ñöôïc phaân chia cho caùc Giaùo hoäi. Chính taïi nôi
ñaây cuõng thöôøng xaûy ra caùc cuoäc xoâ xaùt vaø caõi vaû nhau, vì
söï vi phaïm giôø giaác giöõa caùc Giaùo hoäi trong vieäc cöû haønh
phuïng vuï. Toâi thöïc söï khoù chòu tröôùc söï naùo nhieät vaø oàn
aøo beân trong ñeàn thôø Moä Thaùnh, nhaát laø thaáy söï chia reõ
giöõa caùc Giaùo hoäi vôùi nhau.


Böôùc vaøo cöûa ñeàn thôø toâi gaëp ngay moät taûng ñaù lôùn hình
chöõ nhaät. Theo truyeàn thoáng, ñaây laø nôi ñaây ñaët xaùc cuûa
Chuùa Gieâ-su khi ñöa Ngaøi töø thaùnh giaù xuoáng. Toâi seõ
khoâng theå queân giaây phuùt ñöôïc quì beân caïnh taûng ñaù naøy
ñeå caàu nguyeän vaø suy nieäm veà cuoäc khoå naïn cuûa Chuùa
Gieâ-su. Caùc khaùch haønh höông laàn löôït xeáp haøng, hoân
taûng ñaù naøy ñeå toân kính vaø caàu nguyeän. Treân böùc töôøng
ñoái dieän taûng ñaù laø nhöõng böùc tranh gheùp ñaù maøu dieãn
taû veà cuoäc khoå naïn vaø vieäc haï xaùc Chuùa Gieâ-su xuoáng.
Khi böôùc vaøo cöûa ñeàn thôø, beân phía tay phaûi, coù nhöõng
baäc thang daãn leân hai nhaø nhaø nguyeän nhoû cuûa ñoài Goân-
goâ-tha: nhaø nguyeän nôi ñoùng ñinh Chuùa Gieâ-su (thuoäc veà
taøi saûn cuûa giaùo hoäi Coâng giaùo) vaø nhaø nguyeän nôi döïng
caây thaùnh giaù (thuoäc veà giaùo hoäi chính thoáng Hi Laïp). Hai
nhaø nguyeän naøy ñöôïc xaây treân ngoïn ñoài baèng ñaù. Beân
döôùi baøn thôø cuûa nhaø nguyeän chính thoáng Hi Laïp coù moät


loã lôùn ñöôïc khoeùt trong ñaù. Theo truyeàn thoáng keå laïi thì
ñaây laø nôi maø caây thaùnh giaù cuûa Chuùa Gieâ-su ñöôïc döïng
leân. Khaùch haønh höông quì goái vaø laáy tay ñuïng chaïm vaøo
loã ñaù naøy.


Rôøi hai nhaø nguyeän ôû Golgotha, toâi ñi xuoáng nôi cöïc
thaùnh laø haàm moä taùng xaùc Chuùa Gieâ-su. Haàm moä ñöôïc
bao xung quanh bôûi moät khoái kieán truùc baèng ñaù ñôn giaûn
vaø ñöôïc trang trí caùc ñeøn daàu baèng baïc theo kieåu chính
thoáng giaùo Hi Laïp. Toâi cuõng xeáp haøng cuøng vôùi raát ñoâng
khaùch haønh höông ñuû moïi ngoân ngöõ vaø quoác gia khaùc
nhau ñeå ñöôïc vaøo kính vieáng Moä Thaùnh. Toâi bò chia trí
vaø khoù chòu khi thaáy caûnh caùc tu só thuoäc giaùo hoäi chính
thoáng Hi Laïp lôùn tieáng moät caùch khoâng maáy lòch söï cho
laém ñeå thuùc giuïc khaùch haønh höông rôøi khoûi haàm moä.
Bôûi vì moät soá ngöôøi muoán naùn theâm moät vaøi giaây ôû beân
trong haàm moä ñeå caàu nguyeän. Thöïc ra haàm moä raát nhoû,
ñöôïc chia laøm hai ngaên. Ngaên beân trong cuøng coù phieán
ñaù treân ñoù thaân xaùc cöïc thaùnh cuûa Con Thieân Chuùa. Beân
caïnh phieán ñaù coù moät taám khaên theâu treân ñoù coù ñeà hai
chöõ baèng tieáng Hi Laïp: Cristos aneste (Chuùa Kitoâ phuïc
sinh). Toâi thaät thöïc caûm thaáy haïnh phuùc vaø bình an sau
khi ñöôïc quì beân caïnh moä cuûa Chuùa Gieâ-su vaø queân ñi
nhöõng chia trí vaø nhöõng söï oàn aøo lôùn tieáng cuûa caùc tu só
chính thoáng Hi Laïp. Quì beân caïnh moä Chuùa toâi caàu xin vaø
daâng leân Thieân Chuùa nhöõng öôùc nguyeän trong taâm hoàn
vaø nhaát laø caàu nguyeän cho nhöõng ngöôøi maø toâi ñaõ gaëp gôõ
trong cuoäc soáng.


Ñeàn thôø Moä Thaùnh thöïc söï cuoán huùt toâi vaø vì theá toâi cuõng
coá tìm nhieàu dòp ñeå trôû laïi trong thôøi gian löu laïi taïi Gieâ-
ru-sa-lem ñeå hoïc khoùa khaûo coå hoïc Kinh Thaùnh. Ñeå ñöôïc
thanh thaûn vaø bình yeân trong caàu nguyeän, toâi daäy thaät
sôùm, ñi baùch boä töø Hoïc vieän Kinh Thaùnh ñeán coång Giaffa
vaø laàn böôùc ñeán Moä Thaùnh. Baàu khí yeân laëng vaøo buoåi
saùng sôùm thaät tuyeät vôøi khi daân thaønh Gieâ-ru-sa-lem vaãn
coøn chìm trong giaác nguû. Toâi raûo böôùc treân con ñöôøng
thaäp giaù maø Chuùa Gieâ-su ñaõ ñi qua höôùng veà ñoài Goân-goâ-
tha, vaø chìm ñaém trong suy tö veà cuoäc thöông khoù cuûa
Chuùa Gieâ-su. Ñeàn thôø Moä Thaùnh thaät an bình vaøo buoåi
saùng sôùm. Moät soá tu syõ hay giaùo daân cuõng ñeán ñeå caàu
nguyeän vaø tham döï thaùnh leã. Toâi ñeå taâm hoàn mình laéng
ñoïng vaø suy gaãm veà tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ vôùi cuoäc
khoå naïn cuûa Ngaøi. Sau khi caàu nguyeän vaø ñoïc kinh saùng
xong, toâi vaøo daâng thaùnh leã ngay trong haàm moä nôi taùng
xaùc Chuùa Gieâ-su. Haàm moä raát nhoû chæ ñuû choã cho 3 linh
muïc maø thoâi (caàn phaûi ñaêng kí giôø daâng leã vôùi caùc tu só
doøng Phanxicoâ laø nhöõng ngöôøi ñöôïc Toøa thaùnh Vatican
giao cho chöùc vuï quaûn thuû thaùnh ñòa), coøn caùc tu só nam
nöõ vaø giaùo daân phaûi ñöùng beân ngoaøi haàm moä ñeå tham döï
thaùnh leã. Theo quy ñònh, moãi thaùnh leã ñöôïc cöû haønh taïi
ñaây chæ trong voøng 30 phuùt maø thoâi, bôûi vì sau ñoù laïi coù
caùc nghi thöùc phuïng vuï cuûa caùc Giaùo hoäi khaùc.


Beân trong ñeàn thôø Moä Thaùnh coøn coù nhieàu nhaø nguyeän
vaø caùc hang ñaù thuoäc sôû höõu cuûa caùc Giaùo hoäi Kitoâ giaùo
khaùc nhau. Khaùch haønh höông coù theå thaêm vieáng heát
caùc nôi naøy. Ñeàn thôø Moä Thaùnh hieän nay cuõng hö haïi
vaø xuoáng caáp raát nhieàu, nhöng thöïc söï vaãn khoù ñi ñeán
moät söï nhaát trí giöõa caùc Giaùo hoäi Kitoâ trong vieäc truøng tu
nhöõng nôi ñöôïc xem laø di saûn chung cuûa caùc Giaùo hoäi.


Chuùng ta seõ tieáp tuïc cuoäc haønh höông Ñaát Thaùnh vaøo soá
baùo keá tieáp. Heïn gaëp laïi! Saloâm!


KINH THAÙNH CUÛA BAÏN TREÛ




SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 44


LAØM GÌ KHI BOÁ MEÏ LY HOÂN ?


Thöa Cha kính meán!


Naêm nay con 16 tuoåi ñang hoïc lôùp 11. Con ñöôïc sinh ra trong
moät gia ñình vôùi söï giaùo duïc khaù nghieâm khaéc cuûa oâng baø.
Con ñaõ soáng vôùi oâng baø ngoaïi töø nhoû cho ñeán hoâm nay, neân
chöa bao giôø ñöôïc höôûng nieàm haïnh phuùc aám cuùng vôùi ba
meï. OÂng baø ngoaïi con giaø yeáu, baø ñau oám quanh naêm, caùc
caäu môï, chuù baùc ñeàu laøm aên xa, chæ coù con ôû gaàn ñeå giuùp ñôõ
oâng baø trong hoaøn caûnh naøy.


Tuy soáng vôùi oâng baø ngoaïi, nhöng nhöõng coâng vieäc nhoû trong
gia ñình con ñeàu coù theå tham gia vaø giuùp ñôõ ba meï ñöôïc phaàn
naøo. ÔÛ queâ, gia ñình con soáng baèng ngheà noâng. Cha thöû nghó
xem, laøm ngheà noâng moãi vuï ñöôïc vaøi taán thoùc, coâng vieäc
chaên nuoâi thì chaúng ñöôïc bao nhieâu. Do hoaøn caûnh kinh teá
khoù khaên neân gia ñình con cuõng khoâng coøn haïnh phuùc nhö
xöa. Meï con sau laàn ñi moå böôùu coå, söùc khoûe yeáu ñi, coøn ba
con laø thöông binh neân söùc khoûe cuõng yeáu. Meï con cuõng vì
lo laéng cho gia ñình neân laên löng ra laøm vieäc thaät vaát vaû. Nhìn
daùng meï tieàu tuïy, xô xaùc, maø con buoàn loøng. Coøn ba con töø
ngaøy coù löông thì thay ñoåi haún, coù veû raát töï maõn. Cuõng töø ñaáy,
ba meï caõi nhau, thaäm chí laø coøn ñaùnh nhau nöõa. Qua nhieàu
laàn chöùng kieán, con caûm thaáy gia ñình con nhö moät thöù gia
ñình phong kieán: ba thì gia tröôûng, ñoâi luùc coøn ñoäc quyeàn, meï
thì hieàn laønh chòu ñöïng ñeán nhu nhöôïc. Cöù moãi laàn nghó ñeán
chuyeän naøy, con chæ bieát khoùc.


Moät hoâm con tình côø nhìn thaáy tôø ñôn xin ly hoân, khoâng caàm
loøng mình, con ñaõ oøa khoùc. Sau ñoù thì con bieát ba meï ñaõ ñoøi
ly dò nhieàu laàn. Tröôùc tình caûnh ñoù, gia ñình beân noäi con chæ
bieát im laëng coøn oâng baø ngoaïi thì nhaát quyeát uûng hoä. Con
suy suïp tröôùc bieán coá naøy, cha aï! Giôø con nghó laïi, con thaáy
tuoåi thô cuûa con qua ñi trong gia ñình thieáu haïnh phuùc, ñeå roài
nghó veà töông lai sao maø toái taêm muø mòt quaù! Con luoân caûm
thaáy hoå theïn khi so saùnh vôùi caùc baïn cuøng löùa tuoåi. Hôn theá
nöõa, hoï haøng ñeàu nhìn vaøo gia ñình con vôùi veû thöông haïi. Ba
meï con seõ ly hoân neáu cuoäc soáng naëng neà naøy cöù keùo daøi. Cha
khuyeân con phaûi laøm nhö theá naøo ñeå cöùu vaõn tình theá naøy?


An Thuaän – Beán Tre


An Thuaän thaân meán!


Tröôùc heát, cha caùm ôn con nhieàu laém veà laù thö maø con ñaõ gôûi
cho cha. Ñoïc thö, cha raát thoâng caûm vaø hieåu ñöôïc taâm traïng
ñau buoån cuõng nhö traên trôû cuûa con hieän nay. Qua nhöõng gì
con chia seû, cha thaáy con laø moät ngöôøi bieát quan taâm ñeán gia
ñình, lo laéng cho moïi ngöôøi nhö oâng baø, ba meï cuûa con. Ñieàu
ñoù raát quyù maø khoâng phaûi baát cöù ai ôû tuoåi cuûa cuûa con cuõng
ñeàu laøm ñöôïc. Hôn nöõa, cha coøn thaáy con bieát luoân yù thöùc
veà hoaøn caûnh soáng cuûa gia ñình hieän taïi: nhöõng khoù khaên veà
maët kinh teá khieán gia ñình bò suy suïp, boá meï laïi beänh taät, ñau
yeáu... Quaû ñuùng laø vì ñoái dieän vôùi quaù khoù khaên, vaát vaû, nhoïc
nhaèn, neân ba meï ñaõ trôû neân cay ñaéng vaø xuùc phaïm ñeán nhau,
töø ñoù daãn ñeán xoâ xaùt vaø thaäm chí coøn ñi ñeán vieäc ly hoân nöõa.


Cha thieát nghó raèng raát nhieàu ngöôøi vaãn saün saøng chaáp nhaän


BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI


Coù moät gia ñình trung löu soáng trong caên nhaø nhoû thuoäc vuøng ngoaïi oâ thaønh phoá. Ngaøy kia, trong khi gia ñình ñang quaây
quaàn beân maâm côm chieàu, chôït coù tieáng chuoâng
baùo tin coù khaùch. Ngöôøi cha ñöùng daäy ra môû cöûa.
Xuaát hieän beân ngöôõng cöûa laø moät oâng laõo ngheøo
heøn, chieác quaàn raùch böôm vaø chieác aùo xoäc xeäch
vì thieáu nuùt. OÂng laõo mang ñeán moät gioû rau vaø xin
gia ñình mua giuùp. Dó nhieân hoï mua ngay laäp töùc
vì khoâng muoán oâng laõo dô daùy naøy löu laïi laâu hôn
trong nhaø.
Vôùi thôøi gian, giöõa oâng laõo ngheøo vaø gia ñình coù
moät söï thaân thieát naøo ñoù. Moãi tuaàn oâng ñeàu ñem
rau ñeán cho hoï. Vaø hoï nhaän thaáy oâng laø ngöôøi
ngheøo nhöng löông thieän. OÂng bò ñau maét vaø haàu
nhö bò loaø. Cuõng vì theá maø hoï meán oâng hôn. Moãi
tuaàn caû gia ñình chôø böôùc chaân oâng ñeán.
Ngaøy kia, ñang khi ñöa rau cho ngöôøi meï trong
gia ñình, oâng noùi: “Hoâm qua toâi môùi nhaän ñöôïc
moùn quaø lôùn! Toâi tìm thaáy phía ngoaøi cöûa nhaø toâi
coù moät gioû quaàn aùo cuûa ai ñoù ñaõ ñeå laïi cho toâi”.
Vì moïi ngöôøi ñeàu bieát oâng laø ngöôøi ngheøo khoå,
ñaùng thöông, neân chia vui vôùi oâng. Hoï thoát leân:
“Thaät tuyeät vôøi!”
Nhöng oâng laõo muø ñaùp laïi: “Nhöng ñieàu tuyeät
dieäu hôn caû laø toâi ñaõ tìm thaáy moät gia ñình maø hoï
thöïc söï ñang caàn nhöõng boä ñoà naøy.”


Söù ñieäp cho baïn
Trao ban laø nieàm vui lôùn hôn caû trong ñôøi soáng.
Chæ coù ai khoâng bao giôø thöû trao ban môùi laø ngöôøi
ngheøo nhaát.


NGÖÔØI NGHEØO
Ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi giaøu




soáng vaát vaû, thieáu thoán, mieãn laø gia ñình ñöôïc ñaàm aám, haïnh
phuùc. Theá nhöng, khoâng coøn gì ñau khoå hôn khi gia ñình con
vöøa soáng thieáu thoán, laïi vöøa coù nguy cô chia lìa nhau... neân
ñaõ ñöa ñaåy con ñeán tình traïng ñau buoàn maø con ñaõ boäc baïch
vôùi cha.


Coù leõ giôø ñaây con neân bình tónh ñeå coù theå tìm caùch caûi thieän
tình traïng naøy. Theo cha, con neân thöôøng xuyeân veà nhaø thaêm
ba meï hôn, vì nhö con noùi, con cuõng ít coù dòp ñöôïc gaëp vaø noùi
chuyeän vôùi ba meï laém maø. Roài trong nhöõng dòp nhö theá, con
haõy noùi chuyeän vôùi ba meï nhieàu hôn.


Con haõy quan taâm ñeán meï nhieàu hôn nöõa, nhaát laø luùc naøy
meï con ñang ñau oám. Ñaëc bieät con cuõng caàn thöôøng xuyeân
noùi chuyeän vôùi boá. Qua ñoù con cuõng toû ra raèng con caàn boá,
caàn meï. Con cuõng caàn quan taâm ñeán caùc em con nöõa. Khi
chuùng con yeâu thöông nhau, khi chuùng con gaàn guõi boá meï,
chuùng con seõ laø chieác caàu noái cho boá meï chuùng con ñaáy.
Thænh thoaûng chuùng con sang giuùp oâng baø ngoaïi, nhö vaäy coù
leõ toát hôn.


Ñaøng khaùc, con cuõng xin hai beân gia ñình noäi, ngoaïi khuyeân
nhuû ba maù con vì haïnh phuùc cuûa caùc con maø laøm laønh vôùi
nhau vaø ñeå xaây döïng baàu khí gia ñình toát ñeïp hôn. Con laø moät
ñöùa con hieáu thaûo vaø yeâu thöông gia ñình, neân cha nghó ñieàu
ñoù khoâng quaù khoù khaên ñoái vôùi con.


Cha mong con luoân töï tin hôn vaø ñöøng maëc caûm veà gia ñình
mình. Ai cuõng coù nhöõng khoù khaên rieâng caû. Ñieàu quan troïng
laø mình coù bieát can ñaûm vöôït leân treân nhöõng khoù khaên aáy ñeå
ñöùng vöõng treân ñoâi chaân cuûa mình hay khoâng?


Cha thieát nghó ñoù laø nhöõng ñieàu maø moät ngöôøi con bieát suy
nghó, bieát yeâu meán gia ñình vaø coù traùch nhieäm nhö con seõ laøm
ñöôïc vôùi quyeát taâm. Cha luoân traân troïng tröôùc nhöõng coá gaéng
vaø nhöõng quyeát taâm cuûa con. Cha seõ hieäp thoâng vôùi nhöõng
öôùc voïng cuûa con trong kinh nguyeän.


Thaân aùi , chaøo con !


Linh muïc chuû bieân.


laï kyø


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 45


BAÏN TREÛ TRAO ÑOÅI


Caên beänh


Treân theá giôùi baét ñaàu lan traøn moät caên beänh laï. Nhöõng ngöôøi maéc beänh keå raèng traùi tim cuûa hoï töï nhieân cöù nhoû ñi maø khoâng giaûi
thích ñöôïc vì sao. Haäu quaû laø hoï maát ñi söùc maïnh
vaø nieàm vui. Caû ngaøy ngöôøi beänh chæ muoán naèm
lì treân giöôøng. Bieát bao baùc só voø ñaàu böùt traùn
suy nghó maø khoâng tìm ra nguyeân nhaân, ngay caû
khi hoï thay tim cho ngöôøi beänh thì chæ sau thôøi
gian ngaén, traùi tim ñoù cuõng teo toùp daàn. Caùc nhaø
nghieân cöùu khoa hoïc ñaønh boù tay.
Vaø roài, caên beänh ñaõ laây lan vôùi toác ñoä choùng maët.
Caùc beänh vieän ñeàu la lieät caùc beänh nhaân. Khoâng
coù giöôøng, beänh nhaân traøn ra caû haønh lang, naèm
treân neàn ñaát. Haàu nhö ngöôøi ngöôøi, nhaø nhaø ñeàu
maéc côn beänh hieåm ngheøo naøy.
Theá nhöng coù moät oâng laõo ñöôïc mieãn nhieãm.
Khaùc vôùi moïi ngöôøi, oâng coù moät traùi tim lôùn hôn
bình thöôøng. Do ñoù, oâng quyeát ñònh chöõa trò cho
moïi ngöôøi.
OÂng khaùm ra raèng khi oâng caàm tay ngöôøi beänh,
cöôøi vôùi hoï thì töï nhieân tim cuûa ngöôøi beänh baét
ñaàu lôùn daàn leân, vaø hoï cuõng baét ñaàu nôû nuï cöôøi.
Nhö theá, duø caû khi oâng boû tay ra, nuï cöôøi vaãn
ñoïng treân moâi ngöôøi beänh vaø traùi tim cuûa hoï vaãn
khoâng ngöøng lôùn leân.
Vôùi khaùm phaù quan troïng naøy, oâng laõo vaát vaû cöùu
chöõa moïi ngöôøi, baát keå ngaøy ñeâm. OÂng caàm tay,
nôû nuï cöôøi vaø caên beänh bieán maát. Khoâng giöõ bí
quyeát rieâng cho mình, oâng truyeàn kinh nghieäm
naøy cho nhieàu ngöôøi, vaø quaû thaät, taïi nhieàu nôi
treân theá giôùi cuõng ñaõ xuaát hieän nhöõng con ngöôøi
tim lôùn hôn bình thöôøng nhö oâng laõo. Hoï caàm
tay, cöôøi vôùi ngöôøi beänh vaø traùi tim cuûa beänh
nhaân ñaäp maïnh trôû laïi. Töø ñoù, khoâng coøn ai mang
trong mình caên beänh laï naøy nöõa, vì vieäc naém tay
chuùc laønh vaø nuï cöôøi treân moâi ñaõ trôû thaønh loái
giao tieáp thöôøng xuyeân cuûa con ngöôøi.


Söù ñieäp cho baïn


Tình yeâu thöông gioáng nhö ngoïn löûa: neáu khoâng
thoâng truyeàn seõ töï bò daäp taét.


Muøa Chay laø thôøi gian vui möøng!
Ngöôøi Kitoâ höõu höôùng leân Thieân Chuùa
vaø thöa vôùi Ngaøi:


“Ngaøi laø Thieân Chuùa cuûa chuùng con!
Töø nôi Ngaøi moãi söï soáng ñöôïc sinh ra
töø muoân ñôøi vaø cho maõi maõi!
Laïy Cha chuùng con ôû treân trôøi,
chuùng con daâng leân Ngaøi lôøi ngôïi khen,
nieàm tin vaø söï thôø laïy cuûa chuùng con.


Muøa Chay laø thôøi gian möøng vui!
Ngöôøi Kitoâ höõu höôùng ñeán anh em
vaø noùi:


“Caùc baïn laø ngöôøi thaân caän cuûa chuùng toâi!
Chính vì ñieàu naøy
maø chuùng toâi muoán trao cho caùc baïn
tình yeâu vaø nieàm vui
nhö chính chuùng toâi öôùc muoán.”


Muøa
Chay




Tuy nhieân toâi vaãn nhìn thaáy chung
quanh mình nhöõng khuoân maët ñaày
neùt lo laéng. Ñöùa treû ñöôïc sinh non
ñaõ bieåu loä nhöõng khieám khuyeát cuûa
ñöôøng hoâ haáp vaø daï daøy. Ñeå chöõa
cho beù, caàn moät loaïi thuoác maø luùc
ñoù khoâng coù ôû nhaø thuoác. Vôùi söï
quan phoøng cuûa Thieân Chuùa, coù moät
ngöôøi ñaõ thöông maùch baûo vaø taëng
cho chuùng toâi loaïi thuoác ñoù, ñöôïc
mua taïi Nicaragua. Trong khi ñoù,
meï toâi, choàng toâi, hoï haøng vaø nhieàu
coäng ñoaøn tu só ñaõ khoâng ngöøng
caàu nguyeän cho ñöùa treû. Chuùng toâi
caàu nguyeän caùch khaån thieát vôùi Meï
Maria raát ñaùng meán vaø Chaân Phöôùc
Romero.


Phöông thuoác ñaõ ñem laïi keát quaû toát
vaø moãi ngaøy chuùng toâi laïi chöùng kieán
söï tieán trieån ngaøy caøng khaû quan.
Sau moät tuaàn chaùu coù theå baét ñaàu
cuoäc soáng bình thöôøng vôùi nguoàn
söõa meï.


Sau ñoù, nhöõng thaøy thuoác treân cho
bieát qua nhöõng kieåm tra heä thaàn kinh
chaùu coù daáu hieäu phaùt trieån bình
thöôøng vôùi kyõ naêng nghe, nhöng
cuøng luùc laïi xuaát hieän trieäu chöùng cuûa
kyõ naêng nhìn vôùi nhöõng aûo giaùc, coù
theå daãn ñeán bò muø.


Trong thaùng baûy naøy, vôùi lôøi môøi cuûa
moät ngöôøi baïn, chuùng toâi ñaõ beá beù
ñeán Granada thuoäc Nicaragua, nôi
seõ cöû haønh troïng theå leã möøng Chaân
Phöôùc Romero vaøo ngaøy muøng 7.
Tuy vaäy, ñeán ngaøy 11 chuùng toâi môùi
coù theå ñeán ñoù. Chuùng toâi ñaõ xin ñöôïc
söï chuùc laønh cuûa xöông thaùnh cuûa
Chaân Phöôùc Romero treân con treû vôùi
lôøi caàu nguyeän xin ngaøi cho beù coù theå
nhìn thaáy ñöôïc vaø coù söùc khoeû bình
thöôøng.


Vaøo ngaøy 20 sau ñoù, keát quaû khaùm
nghieäm maét cho thaáy thuyû tinh theå
trong, voõng maïc, thaàn kinh thò giaùc
raát toát”. Bieân baûn y khoa ñaõ xaùc nhaän
keát quaû vaøo ngaøy 6 thaùng 8: vieäc
phaùt trieån kyõ naêng nghe vaø nhìn ñaït
100%.


Trong gia ñình, chuùng toâi noùi veà
quyeàn naêng cuûa ñöùc tin cuûa caàu
nguyeän chia seû. Baùc só chaêm soùc treû


Chaân Phöôùc Maria ROMERO


Maria Romero Meneses sinh taïi
Granada (Nicaragua) vaøo ngaøy 13
thaùng 1 naêm 1902.


Romero trôû thaønh nöõ
tu Con Ñöùc Meï Phuø
Hoä naêm 1923. Sô coù
loøng suøng kính vaø söï
phoù thaùc tuyeät ñoái vaøo
meï Maria, vaø thöïc söï
Meï Maria ñaõ trôï giuùp
ñeå sô coù theå laøm vieäc
toâng ñoà khoâng moûi


meät cho lôïi ích cuûa ngöôøi daân ngheøo
vaø gaày döïng nhöõng coâng cuoäc xaõ hoäi
lôùn taïi Costa Rica. Sô ñaõ qua ñôøi treân
maûnh ñaát Costa Rica ngaøy 07 thaùng
07 naêm 1977.


Haïnh phuùc cuûa sô laø laøm nhöõng ñieàu
thieän ích, laéng nghe vaø ñaùp öùng nhöõng
nhu caàu cuûa treû em, ngöôøi ngheøo vaø
ñau khoå. Sô ñaõ phoå bieán loøng suøng
kính ñoái vôùi chuoãi Maân Coâi baèng nhieàu
saùng kieán khaùc nhau. Ñieàu sô ñoøi hoûi
caùch kieân trì ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñeán
caàu xin sô chuùc laønh laø soáng trong aân
suûng vaø thöôøng xuyeân laõnh bí tích Hoaø
Giaûi vaø Thaùnh Theå


Sô Maria ñaõ ñöôïc phong Chaân Phöôùc
ngaøy 14 thaùng 4 naêm 2002 do Ñöùc
Thaùnh Cha Gioan Phaolo II.


“NHIEÀU LAÉM CHÆ SOÁNG ÑÖÔÏC
MÖÔØI HAI TIEÁNG ÑOÀNG HOÀ”
“Con trai cuûa baø, neáu ñöôïc chaøo ñôøi
thì cuøng laém cuõng chæ soáng ñöôïc 12
giôø maø thoâi”. Vôùi nhöõng lôøi naøy, moät
nöõ tröôûng phoøng cuûa Beänh vieän daãn
toâi ñeán phoøng giaûi phaãu, nôi caùc baùc
só ñang chôø toâi ñeå moå sanh. Luùc ñoù laø
9.30 ngaøy 5 thaùng 5 naêm 2004. Ñaây laø
laàn thöù saùu toâi coù maët trong phoøng moå
naøy, nhöng chöa khi naøo toâi coù caûm
giaùc “thaát ñaûm” nhö laàn naøy. Roài khi
toâi nghe tieáng oe oe ñaàu ñôøi cuûa ñöùa
treû, noù ñaõ laø nhöõng aâm thanh an uûi toâi
heát söùc, toâi lieàn taï ôn Meï Maria Phuø
Hoä vaø sô Maria Romero laø nhöõng ñaáng
maø toâi ñaõ tin töôûng phoù thaùc.


sô sinh ñaõ thuù nhaän raèng ñaõ khoâng
daùm cho toâi hay veà vieãn aûnh buoàn veà
khaû naêng muø cuûa ñöùa treû, nhöng giôø
ñaây baø thöïc söï ngaïc nhieân khi thaùy
beù laønh laën, an bình.


Caùm ôn sô Maria Romero!


Leticia Maria Escobar Mendoza
S. Jose de Costa Rica, 2005.


Chaân Phöôùc ALEXANDRINA


Alexandrina Maria da Costa sinh
ngaøy 30.03.1904 taïi Balasar, Boà Ñaøo
Nha. Coâ ñöôïc meï chaêm soùc nuoâi


döôõng trong nieàm
tin cuøng vôùi ngöôøi
em gaùi laø Deolinda.
Naêm leân 14 tuoåi, coâ
ñaõ nhaûy töø cöûa soå
xuoáng vöôøn caïnh
nhaø ñeå baûo veä ñöùc
trinh khieát khi moät
soá ngöôøi thanh nieân


treû tính dôû troø vôùi coâ. Naêm naêm sau,
chaán thöông do teù ngaõ tröôùc ñoù ñaõ
khieán coâ hoaøn toaøn bò lieät, vaø phaûi
naèm lieät giöôøng trong hôn 30 naêm.


Coâ ñaõ caàu xin ñöôïc ôn chöõa laønh,
nhöng Meï Thieân Chuùa ñaõ ban cho
coâ ôn chaáp nhaän chòu ñöïng söï ñau
khoå cuõng nhö öôùc muoán chòu ñau
khoå ñeå cöùu caùc linh hoàn. Coâ ñaõ hieán
daâng baûn thaân mình cho Ñöùc Ki-toâ
nhö moät cuûa leã ñeå caàu cho keû coù toäi
aên naên saùm hoái vaø cho hoøa bình theá
giôùi.


Coâ ñaõ trôû thaønh moät Coäng taùc vieân
Sa-leâ-dieâng, qua ñoù “Toâi caûm thaáy
mình ñöôïc hieäp thoâng vôùi caùc ngöôøi
Sa-leâ-dieâng vaø vôùi caùc anh chò em
Coäng taùc vieân treân khaép theá giôùi. Toâi
muoán thuoäc veà nhoùm coäng taùc vieân,
vaø daâng moïi ñau khoå toâi chòu trong
söï hieäp thoâng vôùi hoï, ñeå cöùu roãi caùc
ngöôøi treû! Toâi yeâu meán toå chöùc naøy.
Toâi yeâu meán raát nhieàu vaø seõ khoâng
bao giôø queân ñöôïc duø coù ôû döôùi ñaát
hay treân trôøi”


ÑÖÔÏC CHÖÕA TRÒ HOAØN TOAØN
Vaøo muøa heø naêm tröôùc, choàng toâi
74 tuoåi bò vieâm ruoät non vaø khoâng


SOÁ 10 - NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM 46


Caùc Thaùnh & Ôn Chuyeån caàu Ngoïc Yeán FMA phoûng dòch




aên uoáng ñöôïc. Buoåi tröa, côn soát
ñoät ngoät leân ñeán 41 ñoä vaø oâng baét
ñaàu meâ saûng. OÂng nguû suoát ngaøy,
khoâng aên vaø khoâng kieåm soaùt ñöôïc
caùc cöû chæ cuûa mình. Chuùng toâi tìm
caùch laøm haï soát cho oâng. Côn soát
ñaõ haï xuoáng trong khoaûng 15 ngaøy
tuy raèng chuùng toâi ñaõ khoâng ñöa oâng
ñeán beänh vieän. Ñöùa con trai cuûa toâi
chaêm soùc oâng taïi nhaø vaø truyeàn nöôùc
bieån cho oâng. Moät buoåi chieàu kia, toâi
laïi thaáy oâng rôi vaøo côn meâ saûng vaø
tieáp tuïc maát trí. Tröôùc tình caûnh ñoù,
toâi thöïc söï thaát voïng. Laáy ra moät aûnh
nhoû cuûa Chaân phöôùc Alexandrina da
Costa, toâi ñaët leân ngöïc cuûa choàng toâi
duø oâng khoâng heà hay bieát. Töø buoåi
chieàu hoâm ñoù con soát bieán maát vaø
choàng toâi baét ñaàu tænh laïi daàn. Vaøi
ngaøy sau, chuùng toâi ñöa oâng ñi beänh
vieän, theá nhöng vieäc kieåm tra taïi
beänh vieän laïi khoâng cho thaáy gì ñieàu
gì baát thöôøng.


Baây giôø, choàng toâi ñaõ trôû veà bình
thöôøng nhö tröôùc ñaây, veà theå lyù
cuõng nhö tinh thaàn. Khi toâi keå laïi
cho choàng toâi nhöõng gì ñaõ xaûy ra,
oâng khoâng nhôù gì caû. Toâi taï ôn Thieân
Chuùa vì vaãn cho oâng ñöôïc tieáp tuïc
soáng vaø cho toâi vaãn coøn coù oâng beân
caïnh.


Toâi tin raèng choàng toâi ñaõ nhaän ñöôïc
ôn laønh qua lôøi söï chuyeån caàu cuûa
Chaân phöôùc Alessandrina da Costa.


Boncompagni Giovanna, Arezzo


Thaùnh ÑA-MINH SAVIOÂ


Ña Minh Savio sinh ngaøy 02. 04.
1842 taïi San Giovanni di Riva,


vuøng Chieri, thuoäc
tænh Torino, mieàn
Baéc nöôùc YÙ. Laø
moät thieáu nieân deã
thöông vaø noåi baät
veà loøng ñaïo. Gaëp
Don Bosco, caäu
bò chinh phuïc bôûi
söï thaùnh thieän cuûa
ngaøi. Caäu ñaët khaùt


voïng neân thaùnh cuûa mình trong söï
höôùng daãn cuûa Don Bosco, nhö taám
vaûi toát trong tay ngöôøi thôï may, ñeå
cuoäc ñôøi caäu trôû neân chieác aùo ñeïp
cho Thieân Chuùa.
Ña Minh Savio qua ñôøi taïi Mondonio
ngaøy 09 thaùng ba naêm 1857, luùc 15
tuoåi. Leã möøng thaùnh Ña Minh Savio
cöû haønh vaøo ngaøy 06 thaùng 05.


NHÖÕNG THAÀY THUOÁC CUÕNG
KHOÙ MAØ TIN
Toâi laø moät ngöôøi meï 44 tuoåi. Toâi coù
ba ñöùa con tuyeät vôøi vaø toâi ñaõ trao
phoù chuùng cho vò thaùnh treû tuoåi
Ña Minh Savioâ, moät vò thaùnh maø
toâi ñaõ bieát töø naêm 12 tuoåi. Toâi luoân
caàu khaån cuøng vò thaùnh naøy nhöõng
ôn laønh vaø toâi luoân ñöôïc nhö mình
mong muoán. Boá choàng cuûa toâi ñaõ
77 tuoåi, oâng caàn phaûi ñöôïc giaûi phaãu
khaån caáp vì vaán ñeà tim. Trong khi
giaûi phaãu, moät phaãu thuaät vieân ñaõ ñi
ra hieän töø phoøng moå vaø thoâng baùo
vôùi moïi ngöôøi veà tình traïng nguy
hieåm cuûa oâng luùc ñoù. Luùc aáy toâi caûm
thaáy raát buoàn. Toâi vaø meï choàng cuøng
ñi vaøo nhaø Nguyeän cuûa beänh vieän ñeå
xin söï che chôû cuûa Meï Maria vaø ñaëc
bieät cuûa Thaùnh Ña Minh Savioâ.


Sau saùu tieáng ñoàng hoà, phaãu thuïaât
vieân laïi ra khoûi phoøng moå vaø noùi
raèng keát quaû cuoäc moå thaät toát ñeïp
vöôït quaù söï mong ñôïi. Beänh nhaân
ñang phuïc hoài söùc khoeû vì vieäc chöõa
trò thaønh coâng vôùi keát quaû toát ñeïp.
Cho ñeán nay, caùc thaày thuoác vaãn
caûm thaáy thaät khoù tin ñöôïc chuyeän
naøy. Theá nhöng, toâi laïi tin raèng chính
thaùnh treû Ña Minh Savioâ ñaõ baûo veä
oâng.


Patalano Ersilia, Ischia NA


TAÁT CAÛ ÑAÕ BIEÁN MAÁT
Vieäc mang thai ñöùa thöù hai cuûa toâi
ñaõ khôûi ñaàu raát bình thöôøng, nhöng
sau ñoù baùc só laïi caûnh baùo raèng thai
nhi coù theå ñaõ gaëp phaûi nhöõng vaán ñeà
nghieâm troïng . Töø laâu, toâi vaãn coù loøng
suøng kính thaùnh treû Ña Minh Savioâ,
neân toâi lieàn chaïy ñeán khaån caàu söï trôï
giuùp cuûa ngaøi cho laàn mang thai thöù
hai naøy Ngöôøi baïn thaân cuûa toâi thì
khoâng heà hay bieát nhöõng khoù khaên
toâi ñang gaëp phaûi, vaø ñaõ taëng cho
toâi di vaät thaùnh cuûa Ña Minh Savioâ.
Ñöông nhieân toâi cuõng ñaõ caàu xin vôùi
Ñöùc Meï Maria raát Thaùnh.


Theá roài vaøo laàn kieåm tra keá tieáp, moïi
vaán ñeà maø caùc baùc só chaån ñoaùn ñaõ
hoaøn toaøn bieán maát. Vaøo ngaøy 21
thaùng 1 naêm 2008, toâi ñaõ sinh moät
beù trai buï baãm vaø ñaët teân laø Lorenzo
Domenico. Caû vôï choàng toâi cuøng vôùi
beù Martina vaø Lorenzo Domenico ñaõ
caûm taï vaø ngôïi ca Thieân Chuùa vì ôn
laønh ñaõ nhaän ñöôïc qua lôøi chuyeån
caàu cuûa Ñöùcï Maria raát Thaùnh vaø vò
thaùnh treû Ña Minh Savioâ.


C.T., Ponzano Veneto TV


Söï soáng môùi nhö theå ngoïn löûa vöøa nhoùm leân,
toaû ra chung quanh aùnh saùng vaø söùc noùng.
AÙnh maét moïi ngöôøi laáp laùnh vì aùnh saùng
môùi.


Söï soáng môùi gioáng nhö boâng hoa môùi nôû,
thu huùt söï chuù yù vôùi neùt tinh teá cuûa saéc
maàu,
vaø vôùi caû höông vò ngaït ngaøo toûa xung
quanh.
Taát caû ñeàu coù theå thöôûng thöùc ñöôïc söï
hieän dieän cuûa söï soáng.


Söï soáng môùi töïa nhö nguoàn nöôùc voït traøo,
tuoân traøn doøng nöôùc trong treûo, loùng laùnh,
laøm töôùi maùt maët ñaát,
mang theo söï phong nhieâu vaø nieàm vui ôû
moïi nôi.
Moïi ngöôøi caûm thaáy dòu ñi côn khaùt nöôùc.


Söï soáng môùi töïa nhö moät doøng thaùc,
ñoå xuoáng vaø mang laïi cho moïi vuøng ñaát
xung quanh nieàm vui môùi
vaø moät caûm thöùc bieát ôn saâu xa.


Vaâng,


bôûi vì moãi söï soáng môùi laø moät moùn quaø,
ñöôïc laøm ra cho taát caû moïi cö daân treân
maët ñaát:
taâm hoàn hoï seõ ca leân nieàm vui,
vì chính söï kyø dieäu cuûa pheùp maàu naøy,
vì moãi thuï taïo ñeán trong lòch söû nhaân loaïi
ñeàu mang nôi mình söï thô ngaây.


(Chino Biscontin)


NOÄI SAN DON BOSCO VIEÄT NAM - SOÁ 10 47


ÔN CHUYEÅN CAÀU


Moãi Söï Soáng
laø moät quaø taëng




NOÄI SAN DON BOSCO CUÛA GIA ÑÌNH SA-LEÂ-DIEÂNG VIEÄT NAM
Naêm thöù II - Thaùng 02 & 03.2011 - Soá 10


Don Bosco: Cha, Thaøy vaø Baïn cuûa caùc ngöôøi treû


Cha ñeán vaø ôû laïi vôùi chuùng con


Don Bosco ñaõ ñeán Vieät Nam


Cha nguyeän höùa vôùi Chuùa laø cho ñeán hôi thôû
cuoái cuøng, cha vaãn soáng cho caùc treû ngheøo


khoå cuûa cha.”
Don Bosco - Hoài Kyù cuoán XVIII, 258


buon NATALE
HAPPY
NEW YEAR


Chuùc möøng
NAÊM MÔÙI


TAÂN MAÕO 2011