 |
Don_Bosco-Societas_Sancti_Francisci_Salesii |
|
|
1 Pages 1-10 |
▲back to top |
|
|
1.1 Page 1 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
Societas sancti Francisci Salesii
[è premesso agli scritti attribuiti o attribuibili a Don Bosco]
INDEX
N. 1...............................................................................................................................................2
Eiusdem societatis origo..............................................................................................................2
Huius societatis finis....................................................................................................................3
Huius societatis forma.................................................................................................................4
De voto obedientiae.....................................................................................................................5
De voto paupertatis......................................................................................................................5
De voto castitatis..........................................................................................................................6
Religiosum societatis regimen.....................................................................................................6
Internum societatis regimen.........................................................................................................7
De rectoris maioris electione.......................................................................................................7
De ceteris superioribus.................................................................................................................8
De domibus peculiaribus.............................................................................................................9
De acceptione.............................................................................................................................10
Pietatis exercitia.........................................................................................................................11
De vestimento............................................................................................................................12
Formula votorum.......................................................................................................................12
Appendix. De externis...............................................................................................................13
www.donboscosanto.eu
1/13
|
|
1.2 Page 2 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
N. 1.
Catholicae religionis ministris persuasum semper fuit in adolescentulis bene instituendis
maximam esse sollicitudinem adhibendam.
Etenim, iuventute malis aut bonis moribus imbuta, bona aut mala ipsa hominum societas
fiet. - Ipse Christus Dominus huius rei veritatis nobis clarum exemplum suppeditavit, praesertim
quum parvulis ad se advocatis divinis manibus benediceret, atque clamaret: Sinite parvulos
venire ad me.
Episcopi, quibus Spiritus Sanctus regendam dedit Ecclesiam Dei, praesertim vero
Pontifices Maximi {1 [267]} Servatoris nostri vestigia secuti, cuius vices gerunt in terris, verbis
atque operibus instituta ad iuventutem christiane erudiendam spectantia alacri animo,
peculiarique sollicitudine commendarunt atque eisdem sunt suffragati. Pius autem IX Pont.
Max., quem diutissime Deus ad Ecclesiae gloriam incolumem ac sospitem servet, praeter
indefessos labores pro adolescentulis periclitantibus perlatos, omnimodis subsidiis illis
institutionibus favit, quae ad huiusmodi sacri ministerii partem spectarent.
Nostris vero temporibus longe maior urget necessitas. Nam incuria multorum parentum,
abusus artis guttembergiae, haereticorum atque schismaticorum conatus ad augendos sibi
sectatores necessitatem ingesserunt simul coniungendi vires ad proelianda proelia Domini sub
Vexillo Vicarii Domini nostri Iesu Christi, ad tuendam fidem et tutandos bonos mores praesertim
adolescentulorum, quos prae inopia deficiunt praesidia ad christianam doctrinam assequendam.
Hic est finis Societatis sive Congregationis Sancti Francisci Salesii.
Eiusdem societatis origo.
N. 2.
Iam inde ab anno millesimo octingentesimo primo et quadragesimo Ioannes Bosco
sacerdos una cum aliis ecclesiasticis viris operam dabat, ut simul in {2 [268]} unum locum
Augustae Taurinorum adolescentulos derelictos et pauperes colligeret, eosque ludis exhilararet,
eodem vero tempore panem divini verbi iis distribueret. Quae quidem omnia auctoritatis
ecclesiasticae consensu fiebant.
Quum autem Deus exiguis hisce initiis benediceret, mirum, quantus adolescentium
numerus huc libenter conveniret. Quibus quidem omnibus perpensis i anno MDCCCXLIV
Aloisius Fransonius, Taurinensis Dioecesis Archiepiscopus, passus est aedificium in formam
Ecclesiae dicari1, ibique sacra omnia peragi, quae necessaria sunt ad rite colendos dies festos, et
ad adolescentulos instituendos, qui frequentiores in dies adventabant. Huc saepius
Archiepiscopus ipse se contulit, ut Sacramentum Confirmationis administraret. Anno
MDCCCXLVI decrevit, ut omnes, qui huic instituto interessent, ibi possent ad sanctum
Eucharistiae Sacramentum admitti, praeceptum Paschatis adimplere; ut sacerdotibus liceret ibi
sacrum solemne facere, et triduanas vel novendiales preces indicere quoties ipsis videretur. Haec
omnia in Asceterio S. Francisci Salesii facta sunt usque ad annum MDCCCXLVII. Hoc {3
[269]} autem anno quum numerus adolescentulorum augeretur, ideoque aedes iam nequiret
omnes capere, adnuente auctoritate ecclesiastica, in alia urbis regione, ad Portanti Novam,
alterum Asceterium adapertum fuit, eodem Consilio, sub titulo S. Aloysii Gonzagae.
Quum vero et haec duo, labente tempore, satis non essent, tertium anno MDCCCXLIX in
Vanchilia, eiusdem etiam urbis regione, instituebatur sub titulo Sancti Angeli Custodis.
1 Hoc tunc duabus cellis constabat, quae ad Hospitium sacerdotum inservirent Bectorum hospitii pro puellis
periclitantibus quod Refugii nomine dicitur; deinde anno MDCCCXLV Asceterium in Valdoccum translatum fuit,
ubi etiam nunc est.
www.donboscosanto.eu
2/13
|
|
1.3 Page 3 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
Irrumpentibus autem iis temporum difficultatibus, quae religioni summopere
adversarentur, vir amplissimus, cui dioeceseos cura erat demandata, motu proprio regulas
huiusmodi Asceteriorum probavit, et Ioannem Bosco sacerdotem eorumdem Rectorem constituit,
quacumque facultate donatum, quae ad id necessaria alque opportuna videretur. Complures
Episcopi easdem regulas exceperunt, atque nituntur, ut in suis quoque dioecesibus huius generis
Asceteria floreant.
At praeter opinionem gravis extitit necessitas. Nonnulli adolescentes, grandiori iam
aetate, nequibant satis institui Christiana doctrina solis diebus festis, ac propterea oportuit
scholas aperire, ubi horis tum diurnis, tum nocturnis, per hebdomadam, Christiana institutione
excolerentur. Quin imo ex iis complures derelicti et dura paupertate conflictati, in peculiarem
domum recepti sunt, ut ibi periculis erepti religionem docerentur, et in aliquo opificio
exercerentur. Quod quidem etiamnunc fit {4 [270]} pracsertim Augustae Taurinorum in aedibus
quae sunt ad hospitium Asceterii S. Francisci Salesii, ubi amplius septingenti enumerantur. Anno
MDCCCLXIII alia quoque domus Mirabelli, qui pagus est in agro Montis ferrati, adaperta fuit,
cui titubisi Parvum Sancti Caroli Seminarium; ubi centum et quinquaginta ferme adolescentes iis
regulis instituuntur, quae in Asceterio huius urbis vigent. Anno vero MDCCCLXIV apud
Lanceum in agro Taurinensi nova domus in collegii formam erecta fuit, in qua ducenti
adolescentes scientia et religione instituuntur.
Nunc agitur de alia domo aperienda in loco Truffarello dicto; qui est vicus septem ab
urbe millia passuum dissitus. Iamvero quum adolescenti frequentes Asceterium diebus festis
adirent, scholae diurnae et vespertinae haberentur, ac mirum in modum exceptorum numerus in
dies augesceret, copiosa nimis messis Domini facta est. Quapropter ut probatae iam disciplinae
unitas servaretur, a qua uberrimus fructus provenire consuevit, iam inde ab anno MDCCCXLIV
nonnulli viri ecclesiastici se se simul collegerunt ut genus quoddam societatis vel congregationis
constituerent, alius alium exemplo atque institutione invicem adiuvantesi. Nulio se voto
adstrinxerunt, tantumque polliciti sunt se sirenuam iis operam daturos, quae ad maiorem Dei
gloriam suaeque animae utilitatem conferre viderentur. Ioannem Bosco Sacerdotem ultro sibi
Praefectum adlegerunt. {5 [271]}
Licet autem nulla vota proferrentur, actu tamen eae ferme regulae observabantur, quae
hic exponuntur.
Huius societatis finis.
N. 3.
1° Huc spectat huius Congregationis finis, ut socii simul ad perfectionem christianam
nitentes, quaeque charitatis opera tum spiritualia, tum corporalia erga adolescentes, praesertim si
pauperes sint, exerceant, et in ipsam iuniorum clericorum educationem incumbant. Haec autem
societas constat ex ecclesiasticis, clericis atque laicis.
2° Iesus Christus coepit facere et docere, ita etiam socii incipient externarum atque
internarum virtutum exercitio, et scientiarum studio seipsos perficere; deinde aliorum beneficio
strenuam operam dabunt.
3° Primura charitatis exercitium in hoc versabitur ut pauperes ac derelicti adolescentuli
excipiantur, et sanctam catholicam religionem doceantur, praesertim vero diebus festis,
quemadmodum Augustae Taurinorum fit in quatuor Asceteriis S. Franciscii Salesii, S. Aloysii
Gonzagae, S. Angeli Custodis et S. Iosephi.
4° Saepe autem contingit, ut adolescentuli inveniantur adeo derelicti, ut, nisi in aliquod
hospitium {6 [272]} recipiantur, quaecumque cura frustra iis omnino impendatur. Quod ut fiat,
maiori qua licebit sollicitudine, domus aperientur, in quibus Divina opitulante Providentia,
receptaculum, victus et vestimentum iis subministrabuntur. Eodem vero tempore, quo fidei
www.donboscosanto.eu
3/13
|
|
1.4 Page 4 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
veritatibus instituentur, operam quoque alicui arti navabunt, quemadmodum nunc fit in aedibus,
quae Asceterio S. Francisci Salesii adiunguntur in hac urbe.
5° Quum vero gravissimis periculis subiiciantur adolescentes, qui ecclesiastico ministerio
initiari cupiunt, maximae curae huic societati erit eos in pietate et vocatione colere, qui se studio
et pietate specialiter commendabiles ostendant. In adolescentulis autem studiorum causa
excipiendis ii praeferentur, qui pauperiores sint, qui ideo curriculum studiorum alibi nequeunt
explere, dummodo firmam spem vocationis ad ecclesiasticam militiam praebeant. In Asceterio
Taurinensi octingenti circiter; Mirabelli centum et quinquaginta sunt; Lancei autem ducenti
circiter adnumerantur, qui hoc nomine classicis, quae dicunt, studiis incumbunt.
6° Quum autem necessitas catholicae religionis tutandae gravior etiam urgeat inter
christianos populos, praesertim in pagis, propterea socii strenue adlaborabunt, ut homines, qui
potioris vitae amore per statos aliquot dies secedunt, ad pietatem confirment erigantque; ut bonos
libros in vulgus spargant, omnibusque rationibus utentur {7 [273]} quae a sedula charitate
proficiscuntur; verbis denique et scriptis impietati adversentur, et haeresi, quae omnia tentat, ut
in rudes ac idiotas pervadat. Huc spectant sacrae conciones, quae identidem habentur, huc
triduanae et novendiales supplicationes, huc demum libri evulgati per officinam, abhinc quatuor
annos institutam in Asceterio Taurinensi qui inscribuntur Letture Cattoliche.
Huius societatis forma.
N. .4.
1° Socii omnes vitam communem agunt, uno fraternae charitatis votorumque simplicium
vinculo constricti, quod eos ita constringit, ut unum cor unamque animam efficiant ad Deum
amandum, eique serviendum virtute obedientiae, paupertatis, morum sanctimonia, et accurata
christiana vivendi ratione.
2° Quicumque societatem ingressus fuerit, civilia iura, etiam editis votis, non amittit,
ideoque rerum suarum proprietatem servat, idemque potest in aliena bona succedere. Sed,
quamdiu in societate permanserit, non potest facultates suas administrare, nisi ea ratione et
mensura qua Rector in Domino bene iudicaverit. {8 [274]}
3° Omnis fructus rerum sive mobilium, sive immobilium, quas in societatem quis attulit,
quo tempore vitam in ipsa egerit, ad eamdem pertinebit. Poterit tamen vel partim, vel etiam
omnino parentibus erogare, quae extra congregationem possideat; at semper obtento Rectoris
consensu.
4° Clerici et Sacerdotes, etiam postquam vota emiserint, patrimonia vel simplicia
beneficia retinebunt, sed neque administrare, neque iis perfrui poterunt nisi ad Rectoris
voluntatem.
5° Administratio patrimoniorum, beneficiorum et omnium, quae in societatem inferantur,
ad Superiorem Generalem pertinent, qui vel ipse vel per alios ea administrabit, et donec
quisquam in congregatione fuerit, annuos eorum fructus percipiet.
6° Eidem Superiori omnes sacerdotes Missarum etiam eleemosynam tradent. Caeteri
vero, tum clerici, tum laici, omnem pecuniam ei committent, quae quibusque modis ad eos
perveniat, ut in commune conferatur.
7° Quaecumque sociis necessaria erunt, societas praestabit, et quod ad victum spectaverit,
quod ad vestimentum et caetera, quibus in diversis vitae conditionibus opus fuerit. Quin imo, ubi
iusta ratio adsit, potest Superior pecuniam, vel aliam rem socio tribuere, quam ad maiorem Dei
gloriam impendendam duxerit.
8° Si quis intestatus decesserit, ei succedet qui secundum leges civiles haeres constituitur.
{9 [275]}
www.donboscosanto.eu
4/13
|
|
1.5 Page 5 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
9° Unusquisque votis tenetur, donec in societate remanserit. Si quis vel iusta causa, vel
prudenti Soperiorum iudicio, a societate discedat, a votis triennalibus poterit a Superiore
Generali exsolvi. Si autem vota erunt perpetua, facultas a Sancta Sede erit petenda.
10° Unusquisque maneat in vocatione, ad quam vocatus est, usque ad mortem. In mentem
quotidie sibi revocet gravissima illa Domini Servatoris verba: Nemo mittens manum ad aratrum,
et respiciens retro, aptus est regno Dei.
11° Verum tamen, si quis a societate egrediatur, nihil sibi ob tempus, quod in ea
transegit, poterit adrogare, neque aliud secum ferre, quam quod Generalis Superior opportunum
iudicabit. Licebit autem secum res immobiles ferre, atque etiam mobiles, quarum proprietatem
ab ingressu in societatem servaverit, at nullum neque fructum, neque eorum administrationis
rationem exposcere pro tempore quo in societate permanserit, nisi cum Rectore maiore aliquod
peculiare pactum fuerit.
De voto obedientiae.
N. 5.
1° Propheta David Deum enixe orabat, ut illum doceret eius voluntati obsequi. Servator
Dominus certos nos fecit se huc in terras descendisse, non {10 [276]} ut faceret voluntatem
suam, sed voluntatem Patris sui, qui in coelis est. Huc spectat obedientiae votum, scilicet, ut
certiores efliciamur nos sanctae Dei voluntati obtemperaturos.
2° Obedientiae votum socios ita devincit, ut iis tantum operam navent, quae cuiusque
Superior fore iudicabit ad maiorem Dei gloriam, et animae suae proximique utilitatem,
secundum ea, quae hisce constitutionibus praescribuntur.
3° Huiusque voti observantia sub culpa non obligat, nisi in iis, quae mandatis Dei
Sanctaeque Matris Ecclesiae adversentur, et cum Superior suum praeceptum his verbis exprimit:
« In virtute sanctae obedientiae praecipio. »
4° Obedientia nos certos reddit Dei voluntatem adimplere. Quapropter unusquisque
proprio Superiori obediat, illumque in omnibus veluti patrem peramantem habeat, eique pareat
integre, prompte, hilari animo et demisse; ea persuasione ductus in re praescripta voluntatem
Superioris ipsam Dei voluntatem patefacere.
5° Nemo anxietate petendi vel recusandi afficiatur. Si quis autem cognosceret quidpiam
sibi vel nocere, vel necessarium esse, reverenter id Superiori exponat, cui maxima erit cura eius
necessitati consulere.
6° Maxima unicuique fiducia in Superiore sit, neque ullum cordis secretum quisquam
erga illum servet. Quoties ab eo postuletur, vel ipse necessitatem agnoscat, etiam conscientiam
suam ei adaperiat, {11 [277]} quotiescumque hoc ad maiorem Dei gloriam, animaeque utilitatem
conferre iudicaverit.
7° Nemo resistendo pareat, neque verbis, neque factis, neque corde. Quo magis aliquid
repugnat facienti, eo maiori merito erit in conspectu Dei si illud perficitur2.
De voto paupertatis.
N. 6.
1° Observantia voti paupertatis in hoc praecipue consistit, ut animum ab omnibus
terrestribus alienum habeat; quod nos vita quoqueversu communi ad victum et vestimentum
consequi curabimus, nec quidpiam, nisi peculiari Superioris permissione, pro nobis retinentes.
2 Caput de forma societatis et caput de voto paupertatis fere ad verbura excerpta fuerunt a constitutionibus
Congregationis scholarum caritatis, quam approbavit Gregorius Papa XVI die 21 iunii 1836.
www.donboscosanto.eu
5/13
|
|
1.6 Page 6 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
2° Unusquisque hoc voto tenetur cellulam suam maxima simplicitate habere, et
summopere niti, ut cor virtute, non corpus vel aedium parietes exornentur.
3° Nemo, sive intra sive extra Congregationem, pecuniam apud se aut apud alios habeat
quacumque de causa. {12 [278]}
4° Si quis iter ingrediatur, vel a Superiore mittatur ad aperiendam, vel administrandam
Beneficentiae Domum, vel explendam aliquam sacri ministerii partem, vel peculiaris necessitai
adsit, tum Superior ea statuet, quae temporum, locorum et sociorum adiuncta postulabunt.
5° Mutuum dare, accipere, vel ea, quae sunt apud se, aut in societate elargiri, contractus
inire cuiuslibet generis, absque Superioris licentia non tantum cum externis, sed etiam cum sociis
Congregationis omnino vetitum est.
De voto castitatis.
N. 7.
1° Qui vitam in derelictis adolescentulis sublevandis impendit, certe totis viribus niti
debet, ut omnibus virtutibus exornetur. At virtus summopere colenda, atque quotidie prae oculis
habenda, virtus angelica, virtus prae caeteris cara Filio Dei, virtus est castitalis.
2° Qui firmam spem non habet, se, Deo adiuvante, virtutem castitatis, tum dictis, tum
factis, tum etiam cogitationibus posse servare, in hac societate non profiteatur; in periculo enim
saepe numero versabitur.
3° Verba, oculorum obtutus, licet indifferentes, perverse, interdum ab adolescentulis
excipiuntur qui humanis cupiditatibus iam fuerunt subacti. {13 [279]}
Quapropter maxima cura est adhibenda, quoties sermo cum adolescentulis instituitur
cuiuslibet aetatis, aut conditionis, vel quidpiam cum illis agitur.
4° Conversationes defugiantur, si hae sint cum personis diversi sexus, vel etiam cum ipsis
secularibus, ubi haec virtus periclitari videatur.
5° Nemo se conferat domum apud notos, vel amicos, absque consensu Superioris, qui,
quoties fieri possit, comitem ei adiunget.
6° Ut castitatis virtus diligentissime custodiatur, haec potissimum sunt agenda, scilicet, ut
quisque sancte ad Poenitentiae et Eucharistiae Sacramenta saepe accedat, Consilia confessoris
sedulo exsequatur, otium defugiat, omnes corporis sensus coerceat, et moderetur, frequenter
Iesum in Sacramento invisendum adeat, crebras iaculatorias preces fundat ad Mariam SS.,
Sanctum Franciscum Salesium, S. Aloysium Gonzagam, qui sunt huius Societatis praecipui
patroni.
Religiosum societatis regimen.
N. 8.
1° Socii arbitrum et supremum Superiorem suum habebunt Pontificem Maximum, cui
omnibus in locis, temporibus et dispositionibus suis humiliter et reverenter subiicientur. Quia
imo praecipua {14 [280]} erit cuiusque socii sollicitudo totis viribus promovendi ac defendendi
auctoritatem et observantiam Ecclesiae Catholicae legum, eiusque Supremi Antistitis, et hic in
terris legislatoris et Iesu Christi Vicarii.
2° Post Romanum Pontificem tamquam Superiorem habebunt Episcopum illius
Dioecesis, in qua quaeque domus est: omnesque socii strenuam operam dabunt, ut ei in auxilium
veniant, ac quantum licebit, religionis iura omnimode tueantur, illius bonum sedulo promoveant,
praesertim si agatur de pauperibus adolescentulis instituendis.
www.donboscosanto.eu
6/13
|
|
1.7 Page 7 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
3°3 Quod vero ad Sacramentorum administrationem ac praedicationem et ad ea omnia,
quae ad publicum sacri Ministerii munus attinent, tamquam Superiori subiicientur Episcopo
illius Dioecesis, ubi domus est, ad quam pertinent, prout regulae Societatis patientur.
4° Quod vero ad sacros ordines spectat, socii ab Episcopo Dioecesis eos accipient, a quo
sunt ordinandi iuxta consuetudinem aliarum Congregationum, domorum communionem
habentium, videlicet ex privilegiis Congregationum, quae tamquam Ordines Regulares habentur.
{15 [281]}
Internum societatis regimen.
N. 9.
1° Quod ad internum attinet, tota Societas principali Domui subiicitur, cuius regimen est
in Capitulo, quod ex Rectore, Praefecto, Oeconomo, spirituali Directore, seu Catechista, et tribus
consiliariis constat.
2° Rectoris munus est socios in societatem admittendi vel non; unicuique adsignare, quae
spectant sive ad spiritualia, sive ad temporalia. Nulla tamen quod ad res immobiles spectat
emendi, vel vendendi ei erit facultas absque consensu Capituli.
3° Nemo, Rectore excepto et iis, qui Capitulum constituunt, potest epistolas scribere vel
accipere sine Superioris permissione.
4° Rector maior in munere suo ad duodecim annos manebit. At (quod Deus avertat) ubi
gravissime officia sua negligeret, Praefectus et Director simul coniuncti possunt Capitulum et
peculiarium Domuum Directores convocare, ut Rectorem efficaciter admoneant. Quod si non
sufficiat, Capitulum certiorem de hac re faciat Sacram Ordinum Regularium Congregationem,
cuius Consilio et responsione accepta, Rector Maior deponi potest.
5° Huiusmodi Capitulum auctoritate pollet alterum Rectorem creandi. {16 [282]}
6° Idem Rector Capitulum et peculiarium Domuum Directores semel in anno convocet,
ut, societatis necessitatibus cognitis, iis consulatur, eaeque sollicitudines adhibeantur, quas
tempora et loca exposcent.
7° Capitulum ita convocatum poterit etiam eos articulos regulis addere, quos opportunos
ad societatis utilitatem iudicabit, at semper eo sensu et ratione, quibus regulae iam probatae sunt.
Quoties dubium exortum fuerit circa modum, quo aliquis articulus intelligi debeat, Rector Maior
potest eumdem interpretari, quemadmodum ad maiorem Dei gloriam conferre et spiritui
Societatis magis consentaneus videatur.
8° Ut autem casui mortis suae Rector Maior provideat, Vicarium sibi eliget ex
Congregationis sociis, eiusque praenomen et nomen notabit in chartae obsignatae plagula, sub
clave et omnibus occulte habitis. Fasciculo haec inscribantur: Rector temporarius.
9° Mortuo Rectore, Vicarius illius vicem geret donec successor ei creatus sit; at nullam
poterit neque disciplinae, neque administrationi mutationem afferre quo tempore societatem
reget.
10° Mortuo Rectore, statim Vicarius illius mortem annuntiet omnium Domuum sociis, ut
ita unusquisque maximam sollicitudinem adhibeat in iis spiritualibus auxiliis ei praebendis, quae
regulae praescribunt. Deinde omnes earumdem Directores invitet ut successoris electioni
interesse satagant. {17 [283]}
De rectoris maioris electione.
N. 10.
3 Articuli 3 et 4 de verbo excerpti sunt a constitutionibus Oblatorum B. M. V., parte 2a, paragrapho 1°; similia extant
in constitutionibus Sacerdotum sub titillo Missionis et Rosminianorum.
www.donboscosanto.eu
7/13
|
|
1.8 Page 8 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
1° Ut quis Rector Maior eligi possit, oportet ut saltem octo annos in societate transegerit,
trigesimum suae aetatis expleverit, et sociis vitae sanctimonia praefulserit. Si vero caetera, quae
ad Rectorem Maiorem requiruntur, eminenti gradu in aliquo socio innotescant, Capitulum usque
ad vigesimum octavum aetatem deducere potest.
2° Duplici ex causa Rectoris Maioris seu Superioris Generalis electio fieri continget,
videlicet vel ob finitum duodecim annorum munus, aut ob Rectoris mortem.
3° Si Rector Maior eligendus est, eo quod duodecim annos in munere transegerit, electio
sic est facienda. Ipsemet Rector Maior, tres menses antequam sui officii tempus labatur,
Capitulum Domus principalis convocabit, eique sui muneris finem imminere palam faciet: cuius
rei notitiam transmittet Directoribus Domorum peculiarium, eisque sociis omnibus, qui
secundum constitutiones suffragium dare poterunt. Dum autem finis sui muneris diem
significabit, alianti statuet diem ad sui successoris electionem perficiendam; tempus vero
electionis peragendae, si fieri potest, quindecim {18 [284]} dierum spatium a fine muneris sui
excedere non debebit.
A die, quo suum munus explebit, usque ad peractam eiusdem successoris electionem,
Rector Maior Vicarii temporarii nomen et auctoritatem habebit; pergetque in societatis regimine
et administratione donec eius successor in munere suo reapse sit constitutus.
Ad electionem novi Rectoris intererunt et suffragium dabunt Vicarius Temporarius,
Capitulum Domus principalis, Directores Domorum peculiarium, omnesque socii, qui iam vota
perpetua emiserint. Si autem quis eorum quacumque ex causa ad praestandum suffragium
advenire non poterit, ab aliis licite et valide electio fiet. 5° Maioris Rectoris electio sic fiet:
Omnes electores, flexis genibus ante imaginem Domini nostri I. Ch. crucifixi, divinum auxilium
et superna lumina invocabunt canentes hymnum Veni, Creator Spiritus ecc. Quo finito, Rector
Temporarius fratribus una simul collectis causam patefaciet propter quam eos advocavit, clare et
distincte omnes commonebit de stricta singulorum obligatione suum dandi suffragium illi, quem
ad Dei gloriam utilitatemque animarum in societate promovendum magis idoneum in Domino
iudicaverit. Postea unusquisque scribet nomen illius, in cuius favorem suffragium edere intendit,
et schedulam sic exaratam in vasculo ad hoc parato secreto ponet. Qui duas de tribus votorum
partibus consecutus {19 [285]} fuerit, erit Novus Rector, seu Superior Generalis.
Sin autem ob Superioris Generalis mortem electio esset facienda, haec regula et ordo
tenetur: Mortuo Rectore Maiore, Vicarius temporarius illius mortis notitiam ad omnes Domorum
peculiarium Directores per scriptum transmittet, ut spiritualia suffragia secundum constitutiones
quam citissime pro defuncti anima fiant. Electio huiusmodi non ante tres, nec serius sex
mensibus a Rectoris morte erit facienda. Ad hunc finem Vicarius temporarius suum capitulum
congregabit, eiusdemque consensu opportuniorem statuet diem ad convocandos eos, qui in illa
electione suffragium daturi sunt.
Suffragium autem ii dabunt, qui hoc iure polleant in electione Rectoris facienda causa
mortis, sicut in articulo quarto huius capitis dictum est.
Qui duas de tribus votorum partibus assecutus fuerit, erit novus Superior Generalis, cui
omnes societatis sodales obedire tenentur.
Peracta electione, sive haec fiat causa mortis, sive ob transactum tempus duodecim
annorum, Vicarius temporarius novum electum Rectorem Maiorem citius, ut omnibus Societatis
sociis patefaciat, operam dabit. Quo facto, omnis Rectoris temporarii auctoritas finem habet.
Si forte Rector maior decederet, quin prius Vicarium temporarium hominasset, tunc
Capitulum Domus principalis ipsum eligat. Ipse usque {20 [286]} ad peraetam electionem
Societatem reget, facietque omnia, quae ad Vicarii temporarii munus spectant.
De ceteris superioribus.
N. 11.
www.donboscosanto.eu
8/13
|
|
1.9 Page 9 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
1° Officia ceterorum superiorum Rector prout ferat necessitas, distribuet.
2° Directori tamen spirituali curae erunt novitii strenuamque operam dabit, ut illum
charitatis et sollicitudinis spiritum condiscant, actuque perficiant, quo inflammari debet, qui
omnem vitam suam ad animarum lucrum optat impendere.
3° Directoris quoque spiritualis est, Rectorem reverenter admonere, quoties gravem
negligentiam perspiciat in regulis Congregationis exsequendis; vel earum observantiam in aliis
promovendam neglexerit.
4° Praecipuum vero Directoris officium in eo praesertim versatur, ut in morali omnium
sociorum vitae ratione sedulo attenteque invigilet.
5° Praefectus et spiritualis Director creantur a Rectore. Oeconomus vero et tres consiliarii
pluribus suffragiis eligentur a sociis, qui iam vota perpetua emiserunt.
6° Praefectus, Rectore absente, illius vicem gerit in iis omnibus quae peculiariter illi
demandata erunt. {21 [287]}
7° Ille rationem habebit exceptae et expensae pecuniae, notabit legata, donationes in
domum collatas et earum destinationem. Omnis venditio, omnesque mobilium et immobilium
facultatum fructus sub Praefecti custodia et responsione erunt, a quo cuncta proficisci debent,
quique rerum omnium rationem reddere tenetur.
8° Praefectus igitur est veluti centrum, a quo proficisci et ad quod referri debet excepta
pecunia. Praefectus Rectori subiicitur, eique facti rationem reddet, quoties postulabitur.
9° Oeconomus materialem omnem Domus processum procurabit.
10° Consiliarii omnibus deliberationibus intersunt, quae ad acceptionem vel remotionem
alicuius socii pertinent; si agatur de contraetibus rerum immobilium emptionis aut venditionis;
denique aut de rebus maioris momenti, quae ad rectum Societatis generalem progressum
spectant. Nisi numerus votorum favorabilium maior sit, omnes de re agenda deliberationes
Rector protrahet.
11° Unusquisque ex Superioribus, Rectore excepto, tres annos in munere suo manebit, ac
iterum eligi poterit. {22 [288]}
De domibus peculiaribus.
N. 12.
1° Siquando singulari divinae Providentiae favore peculiaris praeter principalem domus
aperiatur, ante omnia Superior Generalis quod ad spiritualia attinet et temporalia ex regulis,
quibus principalis domus regitur, conveniet cum Episcopo Dioecesis, in qua domus est
aperienda, eique in iis sacri ministerii omnibus partibus subiicietur, quas regularum Societatis
observantia patiatur.
2° Si autem domus aperienda sit iuniorum seminarium, vel seminarium clericorum, qui
grandiori iam sint aetate, tunc non solum quod ad sacrum ministerium spectat, sed omnis etiam
Superiori Ecclesiastico submissio praebebitur in eligenda materia, quae tradi debeat, in libris
adhibendis, in disciplina atque etiam in temporali administratione iis tenebitur, quae Rector
Maior constituet.
3° Socii ad recentem domum adlecti, minus duobus non sint, ex quibus unus saltem
Sacerdos esse debet. Directoris nomen Superior assumet. Quaeque domus bona possidebit et
administrabit, quae vel dono data, vel in societatem illata sunt, ut peculiari illi domui inservirent;
at ea semper ratione a Superiore Generali descripta. {23 [289]}
4° Peculiares domos saltem semel in anno inviset Rector, ut diligenter inquirat, an officia
expleantur, quae regulae Societatis praescribunt; simulque animadvertat, an spiritualium et
temporalium administratio ad propositum finem reapse spectet, ut scilicet Dei gloria et animarum
salus promoveatur.
www.donboscosanto.eu
9/13
|
|
1.10 Page 10 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
5° Ad Directorem autem quod attinet, ita se in cunctis gerat, ut omni temporis puncto
eorum possit rationem reddere Deo et Superiori Rectori, cui se subiiciens divinarti in eo
voluntatem perspiciet.
6° Praecipua est eiusdem Rectoris cura in recenti quaque domo capitulum constituere,
quod numero sociorum in ea habitantium congruat.
7° Ad hoc autem capitulum constituendum conveniet Rector Superior, recentis domus
Director et principalis domus capitulum.
8° Inter eligendos primus est Catechista, deinde vero Oeconomus, tertio tandem singuli
deinceps consiliarii, ubi congruat sociorum numerus iis qui stabiles ea domo immorentur.
9° Catechista spiritualia quaeque illius domus procurabit, ac quoties opus erit,
Directorem admonebit.
10° Quod si ob distantiam, tempora et loca oporteat quaedam excipere in capitulo
constituendo, vel in eorum, ex quibus constat, muneribus, omni ad id auctoritate Rector Maior
valebit, consentente tamen capitulo domus principis. {24 [290]}
11° Director neque emere, neque vendere immobilia poterit, nisi adsit Rectoris maioris
consensus; in administratione tantum quacumque auctoritate pollebit, at in iis, quae maioris
momenti sint, consultius erit capitulum suum convocare, nec quidpiam deliberare nisi illius
consensus habeatur.
De acceptione.
N. 13.
1° Vix quispiam societatem ingredi petierit, Director spiritualis necessariam postulantis
notitiam assequetur, quam Rectori tradet.
2° Rector autem maior eum ad acceptionem admittet, vel non, prout sibi in Domino
melius iudicaverit. At, ubi de illo apud Capitulum res erit, solum in societatem cooptabitur, si
saltem maiorem suffragiorum partem obtinuerit.
3° Ut quisquam ad vota emittenda admittatur, necesse erit ut in annum tirocinium
exerceat. At nemo ad votorum emissionem admittendus est, nisi sexdecim aetatis annos fuerit
praetergressus.
4° Haec autem vota bis per triennium repetentur. Sex autem annis transactis, facta est
cuilibet ea tertio quoque anno repetendi, vel perpetua feciendi, se videlicet per omnem vitam
votis obligandi. {25 [291]}
5° Ut socius Congregationi possit adscribi, praeter virtutes, quae regulis perscribuntur,
debet etiam anteactam vitae rationem testimonio comprobare, ex quo constet:
1° Status illius liber atque de bonis moribus declaratio a proprio Episcopo
exarata;
2° Illius nativitas et baptismus;
3° Aere alieno non esse gravatum;
4° Numquam in illum crimine inquisitimi fuisse;
5° Nullo neque physico, neque morali impedimento detineri, quo irregularis fiat
ad Sacerdotium ineundum;
6° Parentum consensus, saltem antequam votis se adstringat.
6° Quod ad valetudinem attinet, talis sit, ut saltem tirocinii anno omnes Societatis regulas
absque exceptione possit observare.
7° Si quis studiorum causa societatem ingrediatur secum ferre debebit: 1° Vestimenti
supellectilem congruentem; 2° Quingentos nummos argenteos quibus dispendia suppleantur,
quae pro victu et vestitu necessaria erunt anno tirocinii; 3 ° Tercentos nummos argenteos,
tirocinio peracto, antequam vota edantur.
www.donboscosanto.eu
10/13
|
|
2 Pages 11-20 |
▲back to top |
|
|
2.1 Page 11 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
8° Socii adiutores supellectilem tantum et tercentos nummos argenteos ingressuri
conferant, quin alia obligatione devinciantur.
9° Rector aliquem poterit a conditionibus eximere quae in articulo septimo et octavo sunt,
ubi iusta {26 [292]} ratio adsit, et quaedam plus minusve late excipere.
10° Societas Divina Providentia innixa, quae iis numquam deest, qui sperant in ipsa,
omnia providebit, quae cuique necessaria sunt, sive florente valetudine, sive premente morbo.
Quibus tamen erga illos tantum Societas devincitur, qui iam votis se obligarunt.
11° Omnibus autem duo potissimum cordi habenda sunt: 1° Attente caveat unusquisque,
ne se habitudinibus cuiuscumque generis, rerum etiam per se indifferentium devinciri patiatur;
cuiusque vestis, lectus et aedicula munda sint et decentia; 2° At omnes summopere studeant
affectationem et ambitionem devitare. Nihil magis sodalem religiosum exornat quam vitae
sanctimonia, qua caeteris in omnibus praeluceat.
12° Quisque paratus sit, ubi opus erit, aestus, frigora, sitim, famem, labores et
contemptum tolerare, quoties haec omnia conferant ad maiorem Dei gloriam, spiritualem aliorum
utilitatem, suaeque animae salutem.
Pietatis exercitia.
N. 14.
1° Vita activa, ad quam potissimum haec Congregatio spectat, efficit, ut socii nequeant
compluribus pietatis exercitiis simul collecti operam {27 [293]} dare. Quae quidem omnia socii
suppleant bonis exemplis sibi invicem praelucendo, et perfecte generalia christiani officia
adempiendo.
2° Singulis hebdomadis socii ad Poenitentiae Sacramentum accedant apud Confessorem a
Rectore constitutum. Sacerdotes quotidie Sacrum facient: quoties autem per negotia non liceat,
curent, ut sacrifìcio saltem intersint. Clerici et sodales adiutores faciant, ut saltem omnibus
diebus festis, omnique feria V ad sanctum Eucharistiae Sacramentum accedant. Compositus
corporis habitus, perspicua, religiosa, et distincta verborum pronuntiatio, quae in divinis officiis
continentur, modestia domi forisque in verbis, adspectu et incessu, ita in sociis nostris
praefulgere debent, ut his potissimum a caeteris distinguantur.
3° Omnibus diebus unusquisque non minus unius horae spatio orationi vocali et mentali
vacabit, nisi quisquam impediatur ob exercitium sacri ministerii; tunc maiori, qua fieri poterit,
frequentia eas per iaculatorias preces supplebit, maiorique affectus vehementia Deo offeret
opera, quibus a constitutis pietatis exercitiis arcetur.
4° Quoque die Deiparae Immaculatae tertia Rosarii pars recitabitur, et in spirituali
lectione aliquantum operae navabitur.
5° Cuiusque hebdomadae feria VI ieiunium erit in honorem Passionis D. N. I. C.
6° Ultimo omnium mensium die, a temporalibus curis remotus, se quisque spiritu in se
recipiet, {28 [294]} exercitio vacabit, quod ad bene moriendum fieri solet, spiritualia et
temporalia componens, tanquam mundus illi esset relinquendus, et ad aeternitatis viam
adeundum.
7° Unusquisque quotannis per dies ferme decem secedet ut pietati unice operam det;
quibus transactis, criminum confessione se rite abluet. Omnes, antequam in societatem
cooptentur, aliquot dies in exercitiis spiritualibus impendent, seque generali confessione
purgabunt.
8° Licebit autem Rectori statuere, ut ab his pietatis exercitiis abstineatur certo quodam
tempore et a certis sociis, prout opportunius in Domino iudicabit.
9° Quoties Divina Providentia socium, sive laicum, sive sacerdotem ad vitam aeternam
vocaverit, totius Congregationis socii Sacrum facient, ut animae mortui suffragiis adiuventur.
Qui sacerdotes non sunt, semel saltem ad id Eucharistiam accipiant.
www.donboscosanto.eu
11/13
|
|
2.2 Page 12 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
10° Idem pietatis officium exercebitur, quoties alicuius socii pater ut mater moriatur; at
ea tantum domo, ubi socius moratur, qui eiusmodi infortunio fuit afflictus.
11° Mortuo Rectori bis suffragabuntur socii, idque duplici de causa: 1° Tamquam grati
animi pignus ob curas et labores, quos in regenda Societate sustinuit; 2° Ut a poenis Purgatorii
liberetur, quae illi forsitan ob nostram causam perferendae erunt. {29 [295]}
De vestimento.
N. 15.
1° Vestimentum, quo utuntur socii, varium erit, prout variae erunt regiones, in quibus illi
commorantur.
2° Sacerdotes longam vestem induent, nisi iter, vel alia iusta ratio aliter poscat.
3° Socii adiutores nigro vestimento, quantum fieri poterit, induentur. Tunica superior
saltem infra genua producatur.
Formula votorum.
Antequam socius vota proferat, exercitiis spiritualibus vacabit, quae huc praesertim
spectabunt, ut, quisque, quo Deus illum vocet, attente consideret, simulque materiam votorum
edoceatur, quae proferre velit, ubi certe cognoscat hanc esse Dei voluntatem. Peractis
spiritualibus exercitiis, Capitulum habebitur, ac, si fieri potest, omnes illius domus socii
convocabuntur.
Rector talari habitu et stola indutus una cum sociis omnibus genua submittet. Deinde
omnes simul Spiritus Sancti lumina invocabunt alterna voce recitantes hymnum Veni, Creator
Spiritus etc.
Y. Emitte Spiritum etc.
R. Et renovabis etc. {30 [296]}
OREMUS.
Deus, qui corda fidelium etc.
Litaniae Beatae Virginis cum versiculis Ora pro nobis etc., et cum Oremus: Concede nos
etc.
IN HONOREM S. FRANCISCI SALESII
Pater, Ave, Gloria.
Y. Ora pro nobis, Beate Francisce.
R Ut digni efficiamur, etc.
OREMUS.
Deus, qui ad animarum salutem, etc.
Deinde socius, ac si plures sint, singuli, flexis genibus coram Rectore inter duos
professos positi, clara et intelligibili voce hanc votorum formulam proferent:
« Fragilitate et instabilitate voluntatis meae omnino cognita, cupiens in posterum ea
constanti animo perficere, quae ad maiorem Dei gloriam et animarum salutem conferre possint,
www.donboscosanto.eu
12/13
|
|
2.3 Page 13 |
▲back to top |
Don Bosco - Societas Sancti Francisci Salesii
ego N. N. coram te, omnipotens et sempiterne Deus, ac, licet conspectu tuo indignus, tamen tuae
bonitati et infinitae misericordiae confisus, desiderio unice permotus te amandi, tibique
serviendi, coram Beatissima Virgine Maria sine labe concepta, S. Francisco Salesio, omnibusque
sanctis coelorum, ex Societatis Sancti Francisci Salesii {31 [297]} regulis facio votum castitatis,
paupertatis, et obedientiae Deo, tibique N. N. mi superior, ad tres annos, vel etc.
Quapropter te enixe deprecor, ut secundum nostrae Societatis constitutiones ea mihi velis
praecipere, quae tibi videantur ad maiorem Dei gloriam, maioremque animarum utilitatem
conferre.
Interea, Tu, Deus bonitatis, per immensam clementiam tuam, propter Iesu Christi
Sanguinem pro nobis effusum, oro, ut hoc sacrificium excipias, quo gratiae agantur pro multis
beneficiis mihi collatis, et pro meis peccatis expiandis. Tu in me desiderium inspirasti hoc votum
emittendi, Tu quoque fac, ut possim illud adimplere.
Sancta Maria, Virgo immaculata, S. Francisce Salesi, omnes Sancti et Sanctae Dei
intercedite pro me, ut Deum meum diligens, eique soli in hoc mundo serviens, ad aeterna
praemia merear pervenire. »
Omnes respondent: Amen. Deinde novus socius nomen suum in libro notabit, ubi hanc
etiam schedulam subscribet: « Ego infrascriptus N. N. legi ac intellexi Societatis S. Francisci
Salesii regulas, et promitto me secundum votorum formulam nunc prolatam eas constanti animo
observaturum. »
Augustae Taurinorum, anno N. N.
Hisce peractis recitabitur Te Deum alternis vocibus; {32 [298]} quo finito, si Rector ad
rem existimabit, brevem ad id moralem exhortationem habebit, quibus omnibus finem afferet
psalmus: Laudate Dominum omnes gentes etc.
Appendix. De externis.
N. 16.
1° Quicumque, licet in saeculo vivat, in domo sua, in sinu familiae suae ad hanc
Societatem potest pertinere.
2° Hic nullo voto se adstringit, sed strenuam operam dabit, ut eas regulas, quae ipsius
aetati ac conditioni congruant, actu perficiat.
3° Ut autem honorum spiritualium Societatis particeps fiat, oportet, ut saltem Rectori
promittat se eam vivendi rationem servaturum, quam idem Rector ad maiorem Dei gloriam
conferre censebit.
4° Si quis tamen factae promissioni desit, nulla, ne veniali quidem culpa gravatur. {33
[299]} {34 [300]}
Augustae Taurinorum, 1867. - Ex Typ. Asceterii Salesiani. {35 [301]}
{ [302]}
www.donboscosanto.eu
13/13